1 z 7 2016-11-16 16:20 I OSK 1801/15 - Wyrok NSA Data orzeczenia 2016-08-26 orzeczenie prawomocne Data wpływu 2015-06-16 Sąd Sędziowie Symbol z opisem Hasła tematyczne Naczelny Sąd Administracyjny Małgorzata Pocztarek Maria Wiśniewska /przewodniczący sprawozdawca/ Mirosław Wincenciak 6293 Przejęcie gospodarstw rolnych Nieruchomości Sygn. powiązane I SA/Wa 49/14 - Wyrok WSA w Warszawie z 2014-11-18 Skarżony organ Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi Treść wyniku Uchylono zaskarżony wyrok i przekazano sprawę do ponownego rozpoznania przez Wojewódzki Sąd Administracyjny Powołane przepisy Dz.U. 2013 poz 707 art. 5 i art. 6 Ustawa z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece - tekst jednolity Dz.U. 2013 poz 267 art. 156 1 pkt 2, art. 156 2 Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego - tekst jednolity SENTENCJA Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący sędzia NSA Maria Wiśniewska (spr.), Sędzia NSA Małgorzata Pocztarek, Sędzia del. WSA Mirosław Wincenciak, Protokolant sekretarz sądowy Julia Chudzyńska, po rozpoznaniu w dniu 26 sierpnia 2016 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skarg kasacyjnych Gminy Ł., K. S., M. S., D. S. i M. S. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 18 listopada 2014 r. sygn. akt I SA/Wa 49/14 w sprawie ze skarg Gminy Ł., K. S., M. S., D. S. i M. S. na decyzję Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia [...] listopada 2013 r. nr [...] w przedmiocie stwierdzenia nieważności decyzji 1) uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie; 2) zasądza od Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi na rzecz Gminy Ł. kwotę 320 (trzysta dwadzieścia) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego; 3) zasądza od Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi na rzecz K. S., M. S., D. S. i M. S. solidarnie 320 (trzysta dwadzieścia) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego. UZASADNIENIE Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 18 listopada 2014 r., sygn. akt I SA/Wa 49/14 oddalił skargi: Gminy Ł., K. S., M. S., D. S. i M. S. na decyzję Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia [...] listopada 2013 r., nr [...] w przedmiocie stwierdzenia nieważności decyzji. W uzasadnieniu powyższego wyroku zawarto następujące ustalenia faktyczne i ocenę prawną: Naczelnik Miasta i Gminy w Ł. decyzją z dnia [...] sierpnia 1977 r., nr [...], na podstawie art. 31 ustawy z dnia 29 maja 1974 r. o przekazywaniu gospodarstw rolnych na własność Państwa za rentę i spłaty pieniężne (Dz. U. Nr 21, poz. 118) przejął na własność Państwa gospodarstwo rolne położone w K., składające się z działek: [...] i [...] o łącznej pow. [...] ha, stanowiące własność A. J. Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi decyzją z dnia [...] marca 2012 r., nr. [...], po rozpatrzeniu wniosku A. J. o stwierdzenie nieważności decyzji z dnia [...] sierpnia 1977 r., na podstawie art. 156 1 pkt 2 w zw. z art. 158 1 kpa, stwierdził jej nieważność. Powołując się na art. 28 ustawy z dnia 29 maja 1974 r. wskazał, że postępowanie w sprawie przejęcia nieruchomości wchodzących w skład gospodarstwa rolnego było wszczynane na wniosek właściciela nieruchomości, natomiast w aktach sprawy brak jest zarówno wniosku właścicielki nieruchomości, jak i jakiegokolwiek dokumentu, który potwierdziłby fakt jego złożenia. Z tych przyczyn organ stwierdził, że decyzja o przejęciu gospodarstwa rolnego rażąco narusza prawo.
2 z 7 2016-11-16 16:20 Po ponownym rozpatrzeniu sprawy, Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi decyzją z dnia [...] lipca 2012 r., nr [...], uchylił własną decyzję z dnia [...] marca 2012 r. z uwagi na błędy proceduralne i jednocześnie stwierdził nieważność decyzji Naczelnika Miasta i Gminy w Ł. z dnia [...] sierpnia 1977 r., podzielając w tym zakresie stanowisko zaprezentowane w swojej poprzedniej decyzji. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 14 grudnia 2012 r., sygn. akt I SA/Wa 1837/12, po rozpoznaniu skarg: Gminy Ł., K. S. i M. S. uchylił decyzję Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia [...] lipca 2012 r. oraz decyzję z dnia [...] marca 2012 r. W ocenie Sądu, organ prawidłowo stwierdził, że w przedmiotowej sprawie wniosek o przejęcie gospodarstwa rolnego nie został złożony, bowiem z akt sprawy nie wynika, aby A. J. wniosła o przejęcie jej nieruchomości rolnej na własność Państwa. Oświadczyła to również we wniosku o stwierdzenie nieważności decyzji Naczelnika Miasta i Gminy w Ł. z dnia [...] sierpnia 1977 r. Ponadto z treści samej decyzji nie wynika, aby została ona wydana na wniosek właściciela nieruchomości wchodzącej w skład gospodarstwa rolnego. Tym niemniej Sąd uchylił obie decyzje Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, bowiem uznał, że organ, rozpatrując sprawę w trybie nadzwyczajnym, nie ocenił, czy decyzja z 1977 r. nie wywołała nieodwracalnych skutków prawnych, o których mowa w art. 156 2 kpa. Po ponownym rozpoznaniu sprawy, Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi decyzją z dnia [...] września 2013 r., nr [...] stwierdził nieważność decyzji Naczelnika Miasta i Gminy w Ł. z dnia [...] sierpnia 1977 r. Organ podkreślił, że postępowanie w sprawie przejęcia nieruchomości wchodzących w skład gospodarstwa rolnego było wszczynane na wniosek właściciela nieruchomości, natomiast w aktach sprawy brak jest zarówno wniosku byłej właścicielki nieruchomości, jak również jakiegokolwiek dokumentu, który potwierdziłby fakt jego złożenia, co stanowi rażące naruszenie prawa w rozumieniu art. 156 1 kpa. Wskazał również, że kontrolowana w trybie nadzoru decyzja z dnia [...] sierpnia 1977 r. nie wywołała nieodwracalnych skutków prawnych, bowiem prawo współwłasności, które obecnie przysługuje Gminie Ł., D. i M. S. oraz K. i M. S. nie stanowi skutku prawnego tej decyzji, lecz późniejszych zdarzeń prawnych, których skutki nie mogą być oceniane w niniejszym postępowaniu. Z akt sprawy wynika, że Gmina Ł. nabyła działkę nr [...] decyzją Wojewody Śląskiego z dnia [...] sierpnia 2002 r., nr [...]. Natomiast aktualni współwłaściciele działki nr [...] nabyli ją w drodze umowy cywilnoprawnej z dnia [...] września 2011 r., Repertorium A nr [...]. Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi, na skutek złożenia przez Gminę Ł., D. S., M. S., K. S. i M. S. wniosków o ponowne rozpatrzenie sprawy, decyzją z dnia [...] listopada 2013 r. utrzymał w mocy swoją decyzję z dnia [...] września 2013 r., podzielając stanowisko w niej zaprezentowane. Gmina Ł. oraz K. S., M. S., D. S. i M. S. wnieśli na powyższą decyzję skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie. Gmina Ł. zarzuciła naruszenie art. 156 1 pkt 2 i 2 oraz art. 157 1 kpa i wniosła o stwierdzenie nieważności zaskarżonej decyzji oraz poprzedzającej ją decyzji z dnia [...] września 2013 r., ewentualnie o uchylenie zaskarżonej decyzji i zasądzenie kosztów postępowania. Natomiast K. S., M. S., D. S. i M. S. zaskarżonej decyzji zarzucili naruszenie art. 156 2 kpa przez utrzymanie w mocy decyzji stwierdzającej nieważność decyzji Naczelnika Miasta i Gminy w Ł. z dnia [...] sierpnia 1977 r., mimo że wywołała ona nieodwracalne skutki prawne oraz art. 5 w zw. z art. 6 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (Dz.U. z 2001 r. Nr 14, poz. 1361) przez ich niezastosowanie w sytuacji, gdy skarżących jako nabywców nieruchomości chroni rękojmia wiary
3 z 7 2016-11-16 16:20 publicznej ksiąg wieczystych, co stanowi przeszkodę do stwierdzenia nieważności decyzji. Skarżący wnieśli o uchylenie zaskarżonej decyzji oraz decyzji z dnia [...] września 2013 r. i zasądzenie kosztów postępowania. W odpowiedzi na skargi Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi wniósł o ich oddalenie, podtrzymując swoje dotychczasowe stanowisko zawarte w zaskarżonej decyzji. Powołanym na wstępie wyrokiem Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uznał, że zaskarżona decyzja odpowiada prawu i na mocy art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm., zwanej dalej "ppsa") skargi oddalił. Sąd pierwszej instancji, będąc związany na podstawie art. 153 ppsa oceną prawną wyrażoną w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 14 grudnia 2012 r., sygn. akt I SA/Wa 1837/12, stwierdził, że prawidłowo organ nadzoru w zaskarżonej decyzji uznał, iż kontrolowana decyzja z dnia [...] sierpnia 1977 r. wydana została bez wniosku właścicielki nieruchomości rolnej, co stanowi rażące naruszenie prawa, uzasadniające stwierdzenie nieważności takiej decyzji na podstawie art. 156 1 pkt 2 kpa. Odnosząc się natomiast do zarzutu naruszenia art. 156 2 kpa, Sąd pierwszej instancji przychylił się do stanowiska organu, że w sprawie nie wystąpiły nieodwracalne skutki prawne, czyli takie, których organ administracji nie może odwrócić w ramach własnych kompetencji przez wydanie indywidualnego aktu administracyjnego. W przedmiotowej sprawie skutkiem prawnym kontrolowanej decyzji, na podstawie której Skarb Państwa stał się właścicielem objętych tą decyzją nieruchomości rolnych, było wydanie przez Wojewodę Śląskiego decyzji z dnia [...] sierpnia 2002 r., na podstawie której własność działki nr [...] nabyła Gmina Ł. Natomiast skarżący K. S., M. S., D. S. i M. S. nabyli na własność nieruchomość nr [...] aktem notarialnym z dnia [...] września 2011 r. W ocenie Sądu pierwszej instancji, skutek prawny decyzji, jakim jest skomunalizowanie Gminy Ł. decyzją z dnia [...] sierpnia 2002 r. nie ma charakteru nieodwracalnego. Nieodwracalność skutków prawnych ma miejsce jedynie wówczas, gdy organ administracji na drodze postępowania administracyjnego nie może cofnąć ani odwrócić skutków prawnych, jakie wywołała decyzja. Zdaniem Sądu pierwszej instancji, kwestia rękojmi wiary publicznej ksiąg wieczystych nie podlega badaniu w postępowaniu administracyjnym, zatem zarzut naruszenia art. 5 w zw. z art. 6 ustawy o księgach wieczystych i hipotece jest bezzasadny. Od powyższego wyroku skargi kasacyjne do Naczelnego Sądu Administracyjnego wnieśli: K. S., M. S., D. S. i M. S. oraz Gmina Ł. K. S., M. S., D. S. i M. S., zaskarżając wyrok w całości, jako podstawę kasacyjną wskazali na naruszenie: - przepisu prawa materialnego przez jego błędną wykładnię, tj. art. 5 w zw. z art. 6 ustawy o księgach wieczystych i hipotece przez uznanie, że kwestia rękojmi wiary publicznej ksiąg wieczystych nie podlega badaniu w postępowaniu administracyjnym, podczas gdy w przedmiotowej sprawie chroni ona skarżących jako nabywców nieruchomości działających w dobrej wierze; - przepisu postępowania, mające istotny wpływ na wynik sprawy, tj. art. 156 2 kpa przez uznanie, że w przedmiotowej sprawie nie nastąpiły nieodwracalne skutki prawne, podczas gdy w istocie skutki te nastąpiły, bowiem do nich należy zaliczyć zbycie nieruchomości na rzecz osób trzecich, chronionych rękojmią wiary publicznej ksiąg wieczystych. W konkluzji skargi kasacyjnej wniesiono o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i rozpoznanie skargi oraz o zasądzenie od organu na rzecz skarżących kosztów postępowania kasacyjnego.
4 z 7 2016-11-16 16:20 Gmina Ł., zaskarżając wyrok w całości, jako podstawę kasacyjną wskazała na naruszenie: - przepisów prawa materialnego, tj.: a) art. 156 2 kpa w zw. z art. 5 ustawy o księgach wieczystych i hipotece oraz w zw. z art. 172 kc przez uznanie, że sprzedaż nieruchomości, których dotyczyła decyzja z 1977 r. ewentualnie upływ okresu pozwalający na ich zasiedzenie, nie spowodowały nieodwracalnych skutków prawnych; b) art. 158 2 kpa w zw. z art. 156 2 kpa przez uznanie, że w przedmiotowej sprawie może zostać wydana decyzja stwierdzająca nieważność zamiast decyzji wskazanej w art. 158 2 kpa; - przepisów postępowania, tj. art. 145 1 pkt 1 i 2 ppsa w zw. z art. 156 2 kpa przez niestwierdzenie przez Sąd pierwszej instancji nieważności zaskarżonych decyzji, ewentualnie zaniechanie uchylenia zaskarżonych decyzji, w sytuacji gdy decyzje te rażąco naruszały prawo. W konkluzji skargi kasacyjnej wniesiono o zmianę zaskarżonego wyroku przez uwzględnienie skargi i stwierdzenie nieważności zaskarżonej decyzji oraz poprzedzającej ją decyzji z [...] września 2013 r., ewentualnie ich uchylenie zgodnie z żądaniem skargi, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi pierwszej instancji oraz o zasądzenie od organu na rzecz skarżącej kosztów postępowania kasacyjnego. Dodatkowo skarżąca wniosła o zawieszenie postępowania do czasu rozstrzygnięcia przez Trybunał Konstytucyjny sprawy o sygn. akt P 46/13. W odpowiedzi na skargi kasacyjne A. J. oraz Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi wnieśli o ich oddalenie, zgadzając się z rozstrzygnięciem Sądu pierwszej instancji. Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje: Skarga kasacyjna zasługuje na uwzględnienie. Przede wszystkim należy podkreślić, że Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej (art. 183 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz.U. z 2016 r. poz. 718, z późn. zm., zwanej dalej: "ppsa"), z urzędu zaś bierze pod rozwagę jedynie nieważność postępowania, co oznacza związanie przytoczonymi w skardze kasacyjnej jej podstawami, ogólnie określonymi w art. 174 ppsa. Podstawy te determinują kierunek postępowania Naczelnego Sądu Administracyjnego. Wychodząc z tego założenia, należy na wstępie zaznaczyć, że wobec niestwierdzenia z urzędu nieważności postępowania (art. 183 2 ppsa), Naczelny Sąd Administracyjny ogranicza swoje rozważania do oceny zagadnienia prawidłowości dokonanej przez Sąd pierwszej instancji wykładni wskazanych w skardze kasacyjnej przepisów prawa. Zasadny jest zarzut naruszenia art. 156 2 w zw. z art. 158 2 kpa w zw. z art. 5 i art. 6 ustawy o księgach wieczystych i hipotece, bowiem Sąd pierwszej instancji nie dokonał prawidłowej wykładni powyższych przepisów w kwestii oceny, czy w przedmiotowej sprawie wystąpiły nieodwracalne skutki prawne wywołane decyzją z dnia [...] sierpnia 1977 r. Przedmiotowe postępowanie administracyjne było prowadzone w trybie postępowania nieważnościowego, gdyż dotyczyło stwierdzenia nieważności decyzji Naczelnika Miasta i Gminy w Ł. z dnia [...] sierpnia 1977 r., nr [...], orzekającej o przejęciu na rzecz Skarbu Państwa za spłaty pieniężne gospodarstwa rolnego, stanowiącego własność A. J., położonego w K., składającego się z działek o nr: [...] i [...] o łącznej pow. [...]
5 z 7 2016-11-16 16:20 ha. Stwierdzenie nieważności ostatecznej decyzji administracyjnej jest instytucją, stanowiącą wyjątek od ogólnej zasady trwałości decyzji, o której mowa w art. 16 kpa i może mieć miejsce jedynie wówczas, gdy w sposób niebudzący wątpliwości zostanie wykazane, że kontrolowana decyzja dotknięta jest przynajmniej jedną z wad wymienionych w art. 156 1 kpa. W każdym jednak przypadku, przed stwierdzeniem nieważności decyzji, organ musi zbadać, czy nie wywołała ona nieodwracalnych skutków prawnych, o których mowa w art. 156 2 kpa. Po ujawnieniu takich skutków należy odstąpić od stwierdzenia nieważności decyzji, podejmując decyzję określoną w art. 158 2 kpa, tj. stwierdzić wydanie jej z naruszeniem prawa, co oznacza pozostawienie w obrocie prawnym wadliwej decyzji i utrzymanie skutków prawnych, które decyzja ta wywołała. Dlatego też w każdej sprawie, w której wchodzi w rachubę możliwość zastosowania tej negatywnej przesłanki, konieczne jest szczególnie wnikliwe rozważenie, jakie skutki prawne wywołała kwestionowana decyzja oraz konsekwencji pozostawienia w obrocie prawnym decyzji obarczonej wadą nieważności. Nieodwracalne skutki prawne to takie, których organ administracji nie może odwrócić w ramach własnych kompetencji przez wydanie indywidualnego aktu administracyjnego. Nieodwracalność skutków prawnych nie dotyczy skutków wynikających z faktu wydania decyzji nieważnej, lecz wynika z podjęcia kolejnej czynności prawnej dokonanej w związku ze skutkami decyzji obarczonej wadą nieważności. Kwestię tę należy rozpatrywać, mając na uwadze zakres właściwości organów administracji publicznej oraz ich kompetencję, tzn. umocowanie do stosowania władczych i jednostronnych prawnych form działania. Jeżeli zatem cofnięcie, zniesienie, odwrócenie skutków prawnych decyzji wymaga takich działań, do których organ administracji publicznej nie ma umocowania ustawowego, czyli nie może zastosować formy aktu administracyjnego indywidualnego, nie może też skorzystać z drogi postępowania administracyjnego, to wtedy właśnie skutek prawny decyzji będzie nieodwracalny. Jest to nieodwracalność skutku prawnego względna w tym znaczeniu, że "odwrócenie" tego skutku jest prawnie niedostępne dla organu administracji publicznej działającego w granicach obowiązywania norm prawa publicznego, w formach prawnych właściwych dla tej administracji i w trybie postępowania przypisanym tejże administracji (uchwała składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 28 maja 1992 r., sygn. akt III AZP 4/92, publ. OSNC 1992/12/211; uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego: z dnia 16 grudnia 1996 r., sygn. akt OPS 7/96, i z dnia 20 marca 2000 r., sygn. akt OPS 14/99, publ. http//:orzeczenia.nsa.gov.pl, z dnia 9 listopada 1998 r., sygn. akt OPK 4/98, publ. ONSA 1999/1/13). W przedmiotowej sprawie, nieruchomość będąca poprzednio własnością A. J., przejęta na własność Państwa w drodze decyzji z dnia [...] sierpnia 1977 r., składała się z działek o nr [...] i nr [...]. Pierwszą działkę nabyła Gmina Ł. w drodze decyzji komunalizacyjnej Wojewody Śląskiego z dnia [...] sierpnia 2002 r., nr [...], natomiast działka o nr [...] została nabyta przez K. S., M. S., D. S. i M. S. od Agencji Nieruchomości Rolnych Skarbu Państwa w drodze umowy cywilnoprawnej z dnia [...] września 2011 r., Repertorium A nr [...]. Na marginesie należy jedynie stwierdzić, że niezrozumiałe jest w tym zakresie stanowisko organu zawarte w odpowiedzi na skargę kasacyjną, że współwłaścicielem działki nr [...] jest oprócz wskazanych wyżej osób fizycznych także Gmina Ł. Biorąc powyższy stan faktyczny pod uwagę, Sąd pierwszej instancji, przychylając się do stanowiska organu, uznał, że w przedmiotowej sprawie nie wystąpiły nieodwracalne skutki prawne, o których mowa w art. 156 2 kpa. Odnosząc się do działki nr [...], wskazał, że skutek prawny decyzji, jakim jest skomunalizowanie Gminy Ł. decyzją z dnia [...] sierpnia 2002 r. nie ma charakteru nieodwracalnego. Natomiast odnośnie do działki nr [...], Sąd jedynie stwierdził, że nieruchomość tą nabyli w dniu [...] września 2011 r. skarżący K. S., M. S., D. S. i M. S., nie wypowiadając się jednocześnie, czy kontrolowana w trybie nadzoru decyzja z dnia [...] sierpnia 1977 r. wywołała nieodwracalne skutki prawne w zakresie zbytej w drodze czynności
6 z 7 2016-11-16 16:20 cywilnoprawnej nieruchomości. W tej mierze, Sąd pierwszej instancji wskazał jedynie, że kwestia rękojmi wiary publicznej ksiąg wieczystych, na którą powoływali się obecni właściciele działki nr [...], nie podlega badaniu w postępowaniu administracyjnym. Powyższe stanowisko Sądu pierwszej instancji jest błędne, bowiem jak zasadnie podniesiono w obu skargach kasacyjnych, nabywcy nieruchomości w drodze czynności cywilnoprawnej są chronieni rękojmią wiary publicznej ksiąg wieczystych, o której mowa w art. 5 ustawy o księgach wieczystych i hipotece i nie można tak jak to uczynił Sąd pierwszej instancji zupełnie pominąć skutków zbycia przedmiotowej nieruchomości w drodze czynności prawnej w odniesieniu do kwestionowanej w trybie nieważnościowym decyzji z dnia [...] sierpnia 1977 r. Jeśli bowiem obrót nieruchomościami poprzedzony był wydaniem decyzji administracyjnej lub przeniesienie własności nastąpiło w drodze decyzji administracyjnej, a decyzja obarczona jest wadą wymienioną w art. 156 1 kpa, zbycie nieruchomości na rzecz osoby trzeciej, chronionej rękojmią wiary publicznej ksiąg wieczystych stanowi przeszkodę do stwierdzenia nieważności decyzji (uchwała składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 28 maja 1992 r., sygn. akt III AZP 4/92). Decyzja zatem powodująca nabycie prawa własności nieruchomości wywołuje nieodwracalne skutki prawne w rozumieniu art. 156 2 kpa, jeżeli następnie to prawo własności jest przedmiotem obrotu prawnego w warunkach pozwalających na zastosowanie przepisów o rękojmi wiary publicznej ksiąg wieczystych. Brak więc stwierdzenia nieważności decyzji administracyjnej ze względu na działanie rękojmi wiary publicznej ksiąg wieczystych i potrzeba zapewnienia w ten sposób ochrony prawnej osobie trzeciej ma istotne znaczenie dla prawnej stabilizacji stosunków prawnorzeczowych. Mając powyższe na uwadze, należy stwierdzić, że Sąd pierwszej instancji nie dokonał prawidłowej oceny, czy w przedmiotowym postępowaniu nadzorczym poddana kontroli decyzja wywołała, czy też nie, nieodwracalne skutki prawne. Samo bowiem stwierdzenie, że decyzja komunalizacyjna nie ma charakteru nieodwracalnego, bez wyjaśnienia w jaki sposób skutki te mogą zostać przywrócone oraz nieodniesienie się w żaden sposób do skutków prawnych jakie wywołała decyzja z dnia [...] sierpnia 1977 r. w zakresie zbytej w drodze czynności cywilnoprawnej działki nr [...] jest niewystarczające i nie stanowi pełnej i rzetelnej oceny dokonanej na podstawie art. 156 2 kpa w związku z art. 5 i art. 6 ustawy o księgach wieczystych i hipotece. W tej mierze, zasadny jest więc także zarzut naruszenia przepisu postępowania, tj. art. 145 1 pkt 1 i 2 ppsa w zw. z art. 156 2 kpa w stopniu mającym istotny wpływ na wynik sprawy, bowiem Sąd pierwszej instancji nie dokonał w sposób prawidłowy kontroli zaskarżonych decyzji. Odnosząc się natomiast do zawartego w skardze kasacyjnej Gminy Ł. wniosku o zawieszenie postępowania do czasu rozstrzygnięcia przez Trybunał Konstytucyjny sprawy o sygn. akt P 46/13, należy wskazać, że jest on niezasadny, bowiem Trybunał w dniu 12 maja 2015 r. wydał w tej sprawie wyrok, w którym stwierdził, że art. 156 2 kpa w zakresie w jakim nie wyłącza dopuszczalności stwierdzenia nieważności decyzji wydanej z rażącym naruszeniem prawa, gdy od wydania nastąpił znaczny upływ czasu, a decyzja była podstawą nabycia prawa lub ekspektatywy, jest niezgodny z art. 2 Konstytucji RP. Podkreślenia wymaga, że wyrok ten ma charakter interpretacyjny i zawiera wskazówki, jak należy rozumieć badany przepis z uwzględnieniem zasad konstytucyjnych, tj. nie tylko zasady praworządności, przewidzianej w art. 7 Konstytucji RP, ale również, wynikających z art. 2 Konstytucji RP, zasady pewności prawa oraz zasady zaufania obywatela do państwa. Ma on charakter zakresowy o pominięciu prawodawczym, co oznacza, że przepis ten nie zostaje usunięty z obrotu prawnego, lecz wymaga on każdorazowo dokonania wykładni na podstawie całokształtu materiału dowodowego w danej sprawie. Powyższe oznacza, że rozpoznając ponownie przedmiotową sprawę, Sąd pierwszej instancji będzie musiał dokonać wykładni art. 156 1 pkt 2 kpa z uwzględnieniem zasad konstytucyjnych, powołanych w powyższym wyroku Trybunału Konstytucyjnego i odnieść się następnie w tym zakresie do kwestionowanej w trybie nieważnościowym
7 z 7 2016-11-16 16:20 decyzji z dnia [...] sierpnia 1977 r. Mając zatem na uwadze, że podstawy kasacyjne okazały się usprawiedliwione, Naczelny Sąd Administracyjny, na podstawie art. 185 1 ppsa, orzekł jak w sentencji. O kosztach postępowania kasacyjnego orzeczono na podstawie art. 203 pkt 1 ppsa.