Instrukcja wewnętrzna I1/7.5-03/04. Instrukcja stosowania zabezpieczeń do pożyczek i poręczeń

Instrukcja wewnętrzna I1/7.5-03/04 Instrukcja stosowania zabezpieczeń do pożyczek i poręczeń Działdowo, marzec 2006 Spis treści 1) Rozdział I 1-13 Postanowienia ogólne 2) Rozdział II 16-30 Weksel 3) Rozdział III 31-45 Przelew (cesja) wierzytelności 4) Rozdział IV 46-56 Przewłaszczenie 5) Rozdział V 57-65 Blokada rachunku bankowego 6) Rozdział VI 66-103 Hipoteka 7) Rozdział VII 104 129 Zastaw rejestrowy

ROZDZIAŁ I Postanowienia ogólne Udzielanioe pożyczek - Załączniki 1 1. Instrukcja niniejsza określa rodzaje prawnego zabezpieczenia pożyczek udzielanych przez Działdowską Agencję Rozwoju S.A. zwaną w dalszej części DAR, zasady ich stosowania oraz wzory odpowiednich oświadczeń, wniosków, umów i rejestrów. 2. Wymienione w Instrukcji rodzaje prawnego zabezpieczenia pożyczek stanowią katalog przykładowy a wzory umów i druków mają charakter ramowy i będą dostosowane do indywidualnych przypadków. 3. Umowy odbiegające od przyjętego wzoru, lub zmienione w celu dostosowania ich do obowiązującego prawa, winny być konsultowane z radcą prawnym. 4. W celu prawidłowego ustanawiania prawnego zabezpieczenia pożyczek należy uwzględniać zmiany w obowiązujących przepisach prawa. 5. Wszelkie zmiany dokonane w niniejszej instrukcji celem dostosowania druków do obowiązującego prawa winne być potwierdzone przez radcę prawnego. 6. Ilekroć w treści Instrukcji jest mowa o DAR, Funduszu, Funduszu Pożyczkowym, należy przez to rozumieć Fundusz Pożyczkowy Działdowskiej Agencji Rozwoju S.A., a także Prezesa Zarządu, Zarząd i Dyrektora Funduszu, których szczegółowe kompetencje decyzyjne określają inne regulaminy organizacyjne DAR. 2 Zabezpieczenie pożyczki ma na celu zapewnienie DAR zwrotu udzielonej pożyczki wraz z należnymi odsetkami i kosztami lub zaspokojenie się przez DAR z przedmiotu zabezpieczenia w razie gdyby Pożyczkobiorca nie uregulował należności w terminach ustalonych umową pożyczki. 3 1. W celu zabezpieczenia wierzytelności, które wynikają z czynności pożyczkowych, DAR może żądać zabezpieczenia przewidzianego w Kodeksie cywilnym i prawie wekslowym oraz zwyczajami przyjętymi w obrocie krajowym i zagranicznym. 2. Zabezpieczenie pożyczki winno być ustanowione przez Pożyczkobiorcę lub przez osoby trzecie. 3. Zabezpieczenie pożyczki powinno być ustanowione przed uruchomieniem pożyczki. DAR może żądać dodatkowego zabezpieczenia pożyczki w czasie trwania umowy pożyczki. 4. DAR może, w uzasadnionych wypadkach, uruchomić pożyczkę w całości lub jej części przed uzyskaniem wszystkich zabezpieczeń przewidzianych umową pożyczki. Decyzje w sprawie: 1) rodzaju zabezpieczenia pożyczki, 2) odstąpienia od ustanowienia zabezpieczenia, 3) żądania więcej niż jednego zabezpieczenia bądź zmiany sposobu zabezpieczenia, 4) zwolnienia zabezpieczenia w sytuacji określonej w 6 ust.2 4 podejmuje Prezes DAR, na uzasadniony wniosek Pożyczkobiorcy. W celu podjęcia decyzji Prezes DAR może zasięgnąć opinii Komisji Kwalifikacyjnej i/lub Dyrektora Funduszu. 5 Rodzaj prawnego zabezpieczenia w imieniu DAR, ustala Dyrektor Funduszu z uwzględnieniem 1 ust 6, w porozumieniu z Pożyczkobiorcą, biorąc pod uwagę: 1) rodzaj i wysokość pożyczki oraz okres zapadania pożyczki, 2) status prawny Pożyczkobiorcy oraz osób trzecich udzielających zabezpieczenia, 3) sytuację finansową Pożyczkobiorcy oraz osób trzecich udzielających zabezpieczenia, 4) typowe oraz indywidualne ryzyko związane z udzieleniem pożyczki, 5) cel finansowania ze środków pożyczki, 6) cechy danego zabezpieczenia wynikające z regulujących go przepisów prawnych, 7) sposób ustanowienia zabezpieczenia, 8) dotychczasowe doświadczenia w zakresie stosowania i realizacji poszczególnych form zabezpieczenia, 9) przesłanki i zakres odpowiedzialności osób udzielających zabezpieczenia, 10) dotychczasową historię regulacji zobowiązań klienta.

6 1. Na zabezpieczenie pożyczki można stosować jeden lub kilka rodzajów zabezpieczenia jednocześnie. 2. W razie spłaty części kredytu, na zabezpieczenie którego zostało ustanowione więcej niż jedno zabezpieczenie, DAR może, na uzasadniony wniosek Pożyczkobiorcy zgodzić się na zwolnienie niektórych zabezpieczeń lub dokonać zamiany sposobu zabezpieczenia, o ile: 1) pozostałe rodzaje zabezpieczenia lub zmiana rodzaju zabezpieczenia w pełni zaspokajają interesy DAR, 2) istnieją przesłanki, że pozostała do zwrotu część pożyczki zostanie spłacona w sposób określony w umowie pożyczki., 3. Jeżeli w trakcie trwania pożyczki, ustanowione zabezpieczenie straci znacznie na wartości, w stopniu niepokrywającym aktualnych zobowiązań pożyczkobiorcy z tytułu udzielonej pożyczki, DAR może żądać zwiększenia zabezpieczenia, pod rygorem wypowiedzenia umowy pożyczki. 7 1. Ustanowione zabezpieczenia muszą być zapisane w umowie pożyczki. 2. Zmiana rodzaju zabezpieczenia dokonana w trakcie trwania umowy pożyczki wymaga formy aneksu do umowy pożyczki oraz ustanowienia formalnego zabezpieczenia pożyczki zabezpieczającego w pełni interesy DAR. 3. W przypadku braku zgody Pożyczkobiorcy na zawarcie aneksu, DAR zastrzega sobie prawo wypowiedzenia umowy pożyczki. 8 1. Podpisy na dokumentach związanych z zabezpieczeniem pożyczki powinny pochodzić od osób uprawnionych do zaciągania zobowiązań majątkowych i być składane w obecności pracownika DAR. 2. Wymóg określony w ust.1 nie dotyczy dokumentów sporządzanych przez DAR lub notariusza oraz dokumentów z podpisami poświadczonymi przez notariusza. 3. DAR jest zobowiązany sprawdzać na podstawie wypisów z Krajowego Rejestru Sądowego oraz ewidencji działalności gospodarczej (obowiązującej przez okres przewidziany Ustawą Przepisy wprowadzające Ustawę o Krajowym Rejestrze Sądowym), czy osoby składające oświadczenia woli związane z ustanowieniem zabezpieczenia kredytów działają w granicach przysługujących im uprawnień. 9 1. Wszelkie koszty związane z zabezpieczeniem pożyczki ponosi Pożyczkobiorca. 2. W przypadku poniesienia kosztów przez DAR związanych z udzieleniem i obsługą pożyczki, Pożyczkobiorca zobowiązany jest je zwrócić. 3. Obowiązek ponoszenia lub zwrotu kosztów przez Pożyczkobiorcę, o których mowa w ust 1 i 2 winien być zawarty w umowie pożyczki. 10 1. Po spłacie pożyczki przez Pożyczkobiorcę DAR wydaje Pożyczkobiorcy, na jego żądanie, pokwitowanie spłaty pożyczki. Dokumenty związane z prawnym zabezpieczeniem pożyczki DAR wydaje na wniosek Pożyczkobiorcy, zachowując kserokopie dokumentów poświadczoną za zgodność z oryginałem przez obie strony. 2. W przypadku spłaty pożyczki przez osobę trzecią, DAR wydaje na żądanie osoby trzeciej pokwitowanie informujące o spłacie pożyczki oraz odpowiednie dokumenty umożliwiające dochodzenie roszczeń od Pożyczkobiorcy. 3. DAR zachowuje w aktach kserokopie wydanych dokumentów poświadczone za zgodność z oryginałem przez okres 5 lat. 11 Jeżeli uprawnienia do zaspokojenia się z rzeczy lub prawa są ograniczone prawami osób trzecich (współwłasność łączna np. wspólność majątkowa małżonków, wspólność majątkowa wspólników spółki osobowej) konieczna jest zgoda tych osób na ustanowienia danego rodzaju zabezpieczenia. 12 DAR może potrącić ze swojego długu wierzytelność, której termin płatności jeszcze nie nadszedł, jeżeli podmiot będący dłużnikiem został postawiony np. w stan likwidacji, upadłości oraz we wszystkich tych wypadkach, gdy służy mu prawo ściągnięcia swych wierzytelności przed nadejściem terminu płatności. 13 W przypadku ustanawiania zabezpieczenia pożyczki należy brać pod uwagę możliwość istnienia lub powstania w przyszłości, zastawu lub hipoteki na rzecz Skarbu Państwa wynikających z ustaw przyznających Skarbowi Państwa pierwszeństwo ustawowe.

ROZDZIAŁ II Weksel własny in blanco Udzielanioe pożyczek - Załączniki 14 1. Jako zabezpieczenie pożyczki DAR może przyjąć weksel własny in blanco wystawiony przez Pożyczkobiorcę lub osobę trzecią. 2. Weksel jest papierem wartościowym o określonej ściśle przez prawo formie, charakteryzujący się tym, że umieszczenie na nim podpisu stanowi podstawę i przyczynę zobowiązania wekslowego. Wystawienie weksla in blanco 15 1. Weksel własny in blanco z zasady powinien być wystawiony na urzędowym blankiecie wekslowym i opatrzony w następujące zapisy: a) klauzulę bez protestu / obligatoryjnie/. b) sola c) podpis wystawcy weksla, d) w przypadku składania weksla wraz z poręczeniem podpis poręczyciela. 2. W przypadku przyjęcia weksla w innej formi niż blankiet urzędowy, powinien zawierać wszystkie elementy określone prawem wekslowym takie jak: a) nazwę weksel w samym tekście dokumentu w języku w jakim go wystawiono, b) podpis wystawcy weksla, c) w przypadku składania weksla wraz z poręczeniem podpis poręczyciela. d) w przypadku składania weksla wraz z poręczeniem podpis poręczyciela /i/, e) klauzulę dodatkową bez protestu, obligatoryjnie w przypadku weksla trasowanego. f) określenie charakteru weksla -weksel własny /sola weksel /, g) bezwarunkowe przyrzeczenie zapłaty, h) oznaczenie domicyliatu /miejsca płatności weksla/. 3. Kwota zobowiązania wekslowego (słownie i cyfrowo), określenie remitenta tj., data zapłaty, oraz data wystawienia weksla zostają wpisane (uzupełnione ) przez DAR w przypadku dochodzenia roszczeń. 16 1. Podpis wystawcy weksla dotyczy całej treści weksla i dlatego wystawca winien go umieścić poniżej treści weksla na przedniej stronie. 2. Podpis musi być własnoręczny (nie może to być pieczęć, stempel albo inny znak uczyniony sposobem mechanicznym), podpis winien być składany w zwykle używanej przez wystawcę formie. 3. Podpis przedsiębiorcy obejmuje pieczęć zawierającą pełne brzmienie firmy, tak jak jest ona wpisana w odpowiednim rejestrze oraz własnoręczne podpisy osób upoważnionych do zaciągania zobowiązań wekslowych w imieniu tej jednostki, zgodnie z zasadami określonymi w 8 instrukcji. 4. Jeżeli weksel podpisany jest przez pełnomocnika winien on zawierać własnoręczny podpis pełnomocnika oraz wskazywać jego stosunek do reprezentowanego np. Józef Malinowski jako pełnomocnik Marii Kowal. 5. W przypadku braku oznaczenia na wekslu, że osoba podpisująca się jako wystawca występuje w charakterze pełnomocnika innej osoby, odpowiada ona sama z weksla. 6. Jeżeli wystawcą weksla jest osoba pozostająca we wspólności majątkowej małżeńskiej, koniecznym jest uzyskanie zgody współmałżonka, na wystawienie weksla, wyrażonej w odrębnym dokumencie lub poręczenie wekslowe. 7. Obok podpisów składanych na wekslu powinien być wpisany adres zamieszkania, pesel i nr. dowodu tożsamości. 17 1. Do podpisania weksla uprawnione są: 1) osoby uprawnione do reprezentowania przedsiębiorcy ujawnione w Krajowym Rejestrze Sądowym 2) osoby uprawnione do reprezentowania stowarzyszeń, organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz publicznych zakładów opieki zdrowotnej ujawnione w Krajowym Rejestrze Sądowym, 3) osoby uprawnione do reprezentowania spółek. DAR w każdym przypadku ustalania osób uprawnionych do podpisania weksla winien badać statuty, umowy, wyciągi z rejestru, uchwały wspólników. 2. W imieniu podmiotów wymienionych w ust.1 mogą występować pełnomocnicy posiadający pełnomocnictwo szczególne do zaciągania zobowiązań wekslowych. 3. Pełnomocnik może podpisać weksel w granicach swego umocowania (np. gdy ma pełnomocnictwo do podpisywania weksli na określoną sumę, nie może podpisać weksla na sumę wyższą). Pełnomocnictwo pozostaje w DAR w oryginale lub w kopii poświadczonej za zgodność z oryginałem. 4. Pełnomocnik podpisujący weksel wskazuje wyraźnie w czyim imieniu działa (np. Jan Kowalski pełnomocnik

spółki/przedsiębiorstwa/spółdzielni...) Udzielanioe pożyczek - Załączniki 18 W sprawach nie uregulowanych w niniejszym rozdziale stosuje się przepisy Ustawy z dnia 28 kwietnia 1936r. Prawo wekslowe. Deklaracja wystawcy weksla i deklaracja poręczyciela 19 1. Łącznie z blankietem wekslowym każdy wystawca, dla każdego weksla składa w DAR deklarację wekslową. Stanowi ona porozumienie pomiędzy DAR a wystawcą weksla co do zasad wypełnienia weksla przez DAR. W przypadku istnienia poręczenia (avalu) na wekslu, deklarację wekslową wypełnia/podpisuje również każdy poręczyciel. Wzór deklaracji wystawcy weksla własnego in blanco wraz z wzorem deklaracji poręczyciela określony jest w 29. 2. Oświadczenie woli DAR o zawarciu tego porozumienia następuje w momencie przyjęcia deklaracji. Deklaracja wekslowa sporządzana jest w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, z których jeden zatrzymuje DAR, a drugi otrzymuje wystawca. Jeżeli weksel podpisało w charakterze wystawcy kilka osób DAR sporządza tyle jednobrzmiących egzemplarzy deklaracji ilu było wystawców weksla. 3. Deklarację wekslową otrzymują również poręczyciel/le w przypadku gdy weksel był przez nich poręczany. Poręczyciele wypełniają dodatkowo Oświadczenie Poręczycieli ( 29.a), w którym określają swoją wiarygodność i Pożyczkobiorcy. 4. DAR zobowiązany jest dokładnie badać zgodność zapisów na wekslu z wypełnionymi deklaracjami wystawcy i poręczycieli. Złożenie weksla w DAR 20 1. Weksel wypełniony zgodnie z zasadami określonymi w paragrafach poprzedzających zostaje wydany DAR. 2. DAR prowadzi Rejestr weksli przyjętych na zabezpieczenie spłaty pożyczek, który zawiera zapisy: L.p. nr wniosku, imię i nazwisko wnioskodawcy, imię i nazwisko wystawcy weksla, imię i nazwisko poręczycieli, datę wydania, podpis odbiorcy weksla. 21 1. Opłatę skarbową od weksla zobowiązany jest uiścić wystawca weksla. 2. Zapłaty opłaty skarbowej w zależności od kwoty zobowiązania wekslowego, dokonuje wystawca weksla poprzez zastosowanie urzędowego blankietu wekslowego lub znakami opłaty skarbowej albo gotówką lub bezgotówkowo na rachunek bankowy właściwego urzędu miasta (gminy). Zasady przechowywania weksli 22 Weksle oraz deklaracje w sprawie wypełnienia weksla należy przechowywać zgodnie z zasadami określonymi w DAR dotyczącej przechowania przedmiotów dokumentów i papierów wartościowych - depozyty. Poręczenie wekslowe 23 1. Zapłatę weksla można zabezpieczyć poręczeniem wekslowym co do całości sumy wekslowej lub jej części. 2. Poręczenia może udzielić osoba fizyczna, osoba prawna oraz jednostka organizacyjna nie posiadająca osobowości prawnej. 24 1. Przed przyjęciem poręczenia DAR sprawdza, czy stan finansowy poręczyciela daje gwarancję spłaty udzielanej pożyczki. 2. Jeżeli poręczenia wekslowego udziela osoba pozostająca w związku małżeńskim ważność poręczenia wekslowego uzależniona jest od zgody współmałżonka poręczyciela, jeżeli poręczenie stanowi czynność przekraczającą zakres zwykłego zarządu majątkiem wspólnym. Zgodę współmałżonek składa w formie pisemnej. Zaleca się przyjęcie przez DAR poręczenia wekslowego obu małżonków poręczyciela.

25 1. Poręczenie umieszcza się na przedniej stronie weksla, na jego odwrocie lub na przedłużku. Poręczenia przyjmowane na odwrocie weksla wymagają wyraźnego zaznaczenie słowa "poręczam/my za..." oraz własnoręczne podpisanie się poręczyciela wraz z zapisem adresu zamieszkania, pesel, nr. dowodu tożsamości. 2. Poręczenie oznacza się wyrazem poręczam, aval lub innym zwrotem równoznacznym, podpisuje je poręczyciel. Poręczać można za całość lub za część kwoty zobowiązania wekslowego. Poręczenie częściowe musi być wyraźnie na wekslu zaznaczone np. zwrotem: poręczam do kwoty.... 3. Poręczenie powinno wskazywać osobę, za którą poręczono. Przy braku takiego określenia uważa się, że poręczenia udzielono za wystawcę. 4. Sam podpis na przedniej stronie weksla uważa się za udzielenie poręczenia z wyjątkiem, gdy jest to podpis wystawcy lub trasata. Do zasad składania podpisu przez poręczyciela stosuje się odpowiednio 8. 5. W przypadku poręczenia na wekslu in blanco poręczyciel oprócz złożenia podpisu - podpisuje również deklarację do weksla in blanco. 6. Poręczenie wekslowe nie może być odwołane nawet wtedy gdy dotyczy ono weksla niezupełnego, nie zawierającego w chwili jego wystawienia oznaczenia sumy wekslowej i daty płatności weksla ale stanowiącego bezterminowe zabezpieczenie przyszłego długu wystawcy. 26 1. Poręczyciel wekslowy odpowiada tak samo jak ten, za kogo poręczył. 3. Poręczyciel odpowiada solidarnie z innymi zobowiązanymi z weksla, tj. każdy za całą sumę wekslową, do wysokości której poręczył. 4. Roszczenia przeciwko poręczycielowi ulegają przedawnieniu w tym samym terminie co przeciwko osobie za którą poręczył. 5. Zobowiązanie poręczyciela jest ważne, chociażby nawet zobowiązanie, za które poręczył było nieważne z jakiejkolwiek przyczyny z wyjątkiem wady formalnej samego weksla. 6. Jeżeli na skutek czynności prawnej pomiędzy DAR, a Pożyczkobiorcą ma zmienić się zakres zobowiązania wystawcy weksla będącego Pożyczkobiorcą, poręczyciel wekslowy musi wyrazić na to zgodę (zmiana kwoty pożyczki, wydłużenie terminu spłaty itd.). 27 Poręczenia wekslowe wolne są od podatku od czynności cywilnoprawnych. Zwrot weksla przez DAR 28 1. Jeżeli spłaty pożyczki wraz z odsetkami dokonał Pożyczkobiorca (wystawca weksla) DAR ma obowiązek zwrócić mu weksel. Odebranie weksla osoba upoważniona do jego odebrania potwierdza własnoręcznym podpisem na deklaracji wekslowej pozostającej w DAR. 2. W przypadku zapłaty przez poręczyciela wierzytelności zabezpieczonej wekslem - DAR uzupełnia weksel. Po wypełnieniu weksla DAR stwierdza (kwituje) na odwrocie weksla fakt zapłaty przez poręczyciela i wydaje weksel poręczycielowi. Pokwitowania dokonuje się przez umieszczenie na wekslu zapisu: Zapłata dokonana przez poręczyciela... w dniu, data i miejscowość. Pokwitowanie podpisują osoby uprawnione do reprezentowania DAR.

29 WZÓR DEKLARACJI WYSTAWCY I PORĘCZYCIELA WEKSLA IN BLANCO DEKLARACJA WEKSLOWA Działdowo, dnia... Pana/i Państwo... zamieszkały (-a, -li) w... legitymujący się dowodem (-ami) osobistymi seria... nr... seria... nr... zwany (-a, -i), dalej wystawcą weksla, niniejszym składam (-y) deklarację wekslową na zabezpieczenie pożyczki udzielonej przez Działdowską Agencję Rozwoju S.A. na podstawie Umowy pożyczki nr... z dnia... r. w kwocie... zł (słownie złotych:...). W załączeniu składam (-y) do dyspozycji Pożyczkodawcy Działdowskiej Agencji Rozwoju S.A. weksel in. blanco z klauzulą bez protestu z mojego (naszego) wystawienia. W razie nie wywiązania się przeze mnie (nas) z umowy pożyczki w terminie umownym, nie uiszczenia jakiejkolwiek należności z tytułu zaciągniętej pożyczki, wymagalnej i płatnej zgodnie z umową pożyczki, Pożyczkodawca ma prawo wypełnić składany weksel na sumę odpowiadającą mojemu (naszemu) zadłużeniu u Pożyczkodawcy łącznie z odsetkami i kosztami oraz weksel ten opatrzyć datą płatności według swego uznania, zawiadamiając mnie (nas) listem poleconym pod wyżej wskazany adres. Zawiadomienie powinno być wysłane w takim terminie, abym mógł (byśmy mogli) je otrzymać na 7 dni przed dniem zapłaty. Należność przekażę (-my) na rachunek bankowy Pożyczkodawcy w PKO BP S.A. Oddział w Działdowie nr. 1...... (podpis wystawcy weksla) 2....... (podpis wystawcy weksla) Niniejszym poręczamy solidarnie do wysokości sumy wekslowej za wszelkie zobowiązania wynikające z udzielonego przez Pożyczkodawcę - Działdowską Agencję Rozwoju S.A. pożyczki... Dowodem poręczenia są złożone przez nas podpisy na wekslu wystawcy jako poręczyciele za wystawcę. W razie wypełnienia weksla przez Pożyczkodawcę, należy nas zawiadomić na równi z wystawcą w takim terminie, abyśmy mogli zawiadomienie otrzymać na 7 dni przed dniem zapłaty. Podpisy poręczycieli: 1.... 3.......... 2.... 4..........

30... data, miejscowość ZAWIADOMIENIE O WYPEŁNIENIU WEKSLA z jednoczesnym wezwaniem do zapłaty Sz.Pani/Pan......... zawiadamia, że weksel własny wystawiony przez : 1.... 2.... 3.... poręczony przez... został wypełniony zgodnie z doręczoną Agencji deklaracją wekslową na sumę odpowiadającą aktualnemu, na dzień zawiadomienia zadłużeniu wystawcy weksla z tytułu udzielonej /pożyczki kredytu wraz z należnymi odsetkami i kosztami na kwotę...jako datę płatności weksla wyznaczamy dzień... Miejscem płatności weksla jest... Przesyłając niniejsze zawiadomienie, zastępujące przedstawienie weksla do zapłaty, wzywamy jednocześnie, do solidarnej zapłaty całości zobowiązania wekslowego w terminie do dnia....po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu DAR S.A. skieruje sprawę do sądowego postępowania nakazowego, a następnie do postępowania egzekucyjnego, co spowoduje powiększenie zadłużenia wobec Agencji. Otrzymują : 1/ Adresat 2/ Poręczyciel/e 3/ a/a... podpisy za DAR

ROZDZIAŁ III Przelew (cesja) wierzytelności. Udzielanioe pożyczek - Załączniki 31 1. Przelew (cesja) wierzytelności następuje na podstawie umowy zawartej pomiędzy Pożyczkobiorcą (cedentem) a DAR (cesjonariuszem), na mocy której Pożyczkobiorca przenosi na DAR swoją wierzytelność wobec określonego dłużnika, jako zabezpieczenie własnego zobowiązania wobec DAR z tytułu udzielonej pożyczki. 2. Możliwa jest cesja zarówno całej wierzytelności, jak i jej części (o ile jest to wierzytelność podzielna). Dopuszczalne jest także zbycie jedną umową kilku wierzytelności przysługujących zbywcy względem jednego lub różnych dłużników. W każdym przypadku konieczne jest jednak, aby zbywana wierzytelność była w dostatecznym stopniu oznaczona, zindywidualizowana tzn. powinien być wyraźnie oznaczony stosunek zobowiązaniowy (z reguły umowa) z którego ona wynika, a także strony tego stosunku oraz charakter i zakres przedmiotu świadczenia. 3. Przelew wierzytelności, jako zabezpieczenie zobowiązania Pożyczkobiorcy wobec DAR z tytułu udzielonej pożyczki, może dotyczyć także wierzytelności przysługującej osobie trzeciej względem określonego dłużnika. W tym przypadku umowa przelewu wierzytelności zawierana jest z DAR przez osobę trzecią (która w umowie cesji występuje jako cedent). 4. Przedmiotem przelewu wierzytelności mogą być również wierzytelności przyszłe, mające powstać względem określonego dłużnika oraz z określonego tytułu prawnego (np. oznaczonej umowy sprzedaży, najmu itp.). 5. Wskazane jest przyjmowanie, tytułem zabezpieczenia, jedynie cesji wierzytelności pieniężnych. W szczególności mogą to być cesje wierzytelności pieniężnych z tytułu najczęściej występujących w obrocie gospodarczym umów np.: sprzedaży, dostawy, zlecenia, najmu i dzierżawy, o dzieło, o roboty budowlane, ubezpieczenia, pożyczki, gwarancji, rachunku bankowego i akredytywy. 6. Terminy płatności przelewanych wierzytelności powinny być dostosowane do terminów spłaty pożyczki, tak by możliwość skorzystania z ustanowionego w ten sposób zabezpieczenia istniała w całym okresie zadłużenia Pożyczkobiorcy z tytułu udzielonej pożyczki. 7. Jako zabezpieczenie nie może być przyjęta wierzytelność umownie lub ustawowo ograniczona w zbywalności, wierzytelność przedawniona, sporna oraz taka, której dłużnicy zagrożeni są upadłością, niewypłacalnością lub likwidacją. 8. DAR jest zobowiązany do dokładnego sprawdzenia tytułu prawnego wierzytelności, która ma być przeniesiona na rzecz DAR oraz możliwości jej przeniesienia i realnego ściągnięcia. 1. Przelew (cesja) wierzytelności na rzecz DAR dokonywana jest zasadniczo w zwykłej formie pisemnej. 2. Ogólny wzór umowy przelewu wierzytelności zawarty jest w 40. 3. Do skuteczności przelewu wierzytelności wchodzących w skład majątku wspólnego małżonków stosuje się zasady dotyczące poręczenia. 1. DAR może również przyjąć jako dodatkowe zabezpieczenie cesję (przelew) wierzytelności z tytułu zawartych przez Pożyczkobiorcę lub osobę trzecią, umów ubezpieczenia mienia. Przyjęcie zabezpieczenia w postaci cesji praw z umowy ubezpieczenia będzie szczególnie uzasadnione w przypadku ustanowienia na rzecz DAR zabezpieczeń rzeczowych w postaci zastawu, zastawu rejestrowego, przewłaszczenia oraz hipoteki. Cesja praw z umów ubezpieczenia będzie miała wówczas charakter akcesoryjny (uzupełniający) względem wyżej wymienionych zabezpieczeń rzeczowych. Dokonanie takiej cesji będzie stanowiło zabezpieczenie interesu DAR na wypadek gdyby na skutek określonych zdarzeń losowych (np. kradzież, zniszczenie, uszkodzenie) doszło do znacznego zmniejszenia się wartości rzeczy obciążonych (zastaw, hipoteka) lub przewłaszczonych na rzecz DAR. 32 33 2. Wzór umowy cesji praw z umowy ubezpieczenia mienia został określony w 41. 3. Z uwagi na fakt, że na podstawie umowy ubezpieczenia zakład ubezpieczeń zobowiązuje się spełnić wobec ubezpieczającego określone świadczenie pieniężne w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a więc wystąpienia zdarzenia przyszłego i niepewnego, niecelowe jest przyjmowanie przez DAR cesji praw z umowy ubezpieczenia jako zabezpieczenia samoistnego. Powyższe ograniczenie nie dotyczy sytuacji, gdy zdarzenie takie już wystąpiło, a w wyniku tego ubezpieczający nabył już prawo do żądania wypłaty odszkodowania przez zakład ubezpieczeń. 4. Jeżeli z dokumentów gwarancyjnych oraz ogólnych warunków ubezpieczenia nie wynika, że ubezpieczenie mienia ruchomego trwa nadal pomimo przejścia własności rzeczy na osobę trzecią (przewłaszczenie), warunkiem przyjęcia przez DAR cesji praw umowy ubezpieczenia, musi być wyrażenie przez zakład ubezpieczeń zgody na trwanie takiego ubezpieczenia pomimo przeniesienia własności rzeczy ubezpieczonej. 5. Wzór pisma do zakładu ubezpieczeń o wyrażenie zgody na dalsze trwanie ubezpieczenia został określony w 45.

34 1. Przepisy niniejszego Rozdziału stosuje się odpowiednio do cesji praw z umowy ubezpieczenia na życie. W przypadku umowy ubezpieczenia na życie zakład ubezpieczeń jest zobowiązany do wypłaty odszkodowania z chwilą śmierci osoby ubezpieczonej lub dożycia przez nią określonego wieku. 2. Ubezpieczony może wskazać zarówno DAR jako osobę uprawnioną (tzw. uposażony) do otrzymania sumy ubezpieczenia na wypadek jego śmierci, jak również może wręczyć polisę ubezpieczeniową na okaziciela. 3. Przy przyjęciu takiego zabezpieczenia należy pamiętać, że ubezpieczający ma możliwość wypowiedzenia umowy w każdym czasie obowiązywania umowy ubezpieczenia na życie, jak również może zmienić lub odwołać dyspozycję, w której wskazał osobę uprawnioną od odbioru świadczenia (uposażony). 35 1. W umowie przelewu wierzytelności Cedent zobowiązuje się powiadomić pisemnie o dokonanym przelewie dłużnika wierzytelności. 2. Ogólny wzór zawiadomienia dłużnika o dokonanym przelewie wierzytelności zawarty jest w 42. 3. Wzór zawiadomienia zakładu ubezpieczeń o cesji praw z tytułu umowy ubezpieczenia zawarty jest w 44. 36 1 Dłużnik Cedenta potwierdza na piśmie przyjęcie do wiadomości faktu dokonania przelewu wierzytelności. 2 DAR korzysta z przelanych na jego rzecz wierzytelności w zakresie niezbędnym dla zabezpieczenia zobowiązań Pożyczkobiorcy wynikających z umowy pożyczki. W tym celu w potwierdzeniu, o którym mowa w ust.1, dłużnik zobowiązuje się do przekazywania kwot z tytułu przelanej wierzytelności, na rachunek DAR po otrzymaniu wezwania DAR. W przypadku braku takiego wezwania dłużnik zobowiązuje się przekazywać powyższe kwoty na rachunek Cedenta. 3. Wzory potwierdzenia przyjęcia zawiadomienia, o których mowa w ust. 1, zawierają 43 i 44. 37 Przez zawarcie umowy przelewu wierzytelności DAR nabywa tylko te prawa, które względem dłużnika służyły Cedentowi. Dłużnikowi Cedenta służą przeciwko DAR wszelkie zarzuty, jakie służyły mu przeciwko Cedentowi w chwili powzięcia wiadomości o przelewie wierzytelności. 38 Z chwilą spłaty pożyczki, przelane na DAR wierzytelności w zakresie nie wykorzystanym przez DAR dla zaspokojenia należności z tytułu pożyczki, są przenoszone - mocą postanowień umowy przelewu wierzytelności z powrotem na Cedenta. 39 1. Umowa przelewu wierzytelności nie podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych. 2. Do przelewu wierzytelności stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego, w szczególności art.509-518 k.c.

WZÓR UMOWY PRZELEWU CESJI WIERZYTELNOŚCI W dniu... w... pomiędzy: 40 Działdowską Agencją Rozwoju S.A. z siedzibą w Działdowie, reprezentowaną przez: 1..., 2..., jako Cesjonariuszem, zwanym dalej Agencją, a... reprezentowanym przez: 1..., 2..., jako Cedentem, zwanym dalej Pożyczkobiorcą *, została zawarta umowa o następującej treści: 1. Agencja udzieliła Pożyczkobiorcy -... pożyczki w wysokości (nazwa dłużnika)... (słownie...), na warunkach i w terminach określonych w umowie pożyczki Nr... z dnia... 2. 1. Celem zabezpieczenia wierzytelności Agencja z tytułu pożyczki wymienionej w 1, Pożyczkobiorca/Cedent* przenosi na rzecz Agencji swoją wierzytelność w stosunku do..., zwanego dalej Dłużnikiem, z tytułu...(nazwa dłużnika)... 2. Pożyczkobiorca/Cedent* oświadcza, że możliwość przelania (cesji) wierzytelności, o której mowa w ust. 1, na rzecz osób trzecich - nie została umownie wyłączona lub też ograniczona, cedowana wierzytelność jest niesporna tak co do zasady, jak i kwoty oraz nie została zajęta przez organy egzekucyjne. Ponadto Pożyczkobiorca/Cedent* oświadcza, że cedowana wierzytelność nie była przedmiotem innej cesji lub zastawu, a Dłużnik nie ma wobec Pożyczkobiorcy/Cedenta* wymagalnych wierzytelności w chwili zawarcia niniejszej umowy. 3. Pożyczkobiorca/Cedent* jest zobowiązany pisemnie zawiadomić swojego Dłużnika o zawarciu niniejszej umowy oraz o obowiązku dokonywania spłat na rachunek Agencji, po uprzednim wezwaniu dłużnika przez Agencję, zaś przy braku takiego wezwania - do dokonywania spłat na rachunek Pożyczkobiorcy/Cedenta*. Pożyczkobiorca/Cedent* jest zobowiązany przedstawić Agencji, w terminie 14 dni od zawarcia niniejszej umowy, pisemne potwierdzenie przez Dłużnika przyjęcia powyższego zawiadomienia. 4. Agencja jest uprawniony do zaliczenia na spłatę zobowiązań Pożyczkobiorcy z tytułu pożyczki wymienionej w 1 (w tym należnych odsetek i kosztów) wszelkich kwot wypłacanych przez Dłużnika, po uprzednim wezwaniu Dłużnika do dokonania zapłaty na rzecz Agencji. 5. Z chwilą całkowitej spłaty zobowiązań Pożyczkobiorcy z tytułu pożyczki wymienionej w 1, wierzytelność wskazana w 2, w zakresie nie wykorzystanym przez Agencję zgodnie z 4, przechodzi na Pożyczkobiorcę. W sprawach nie uregulowanych niniejszą umową mają zastosowanie przepisy Kodeksu cywilnego. Sądem właściwym dla rozstrzygania sporów wynikłych z niniejszej umowy jest sąd właściwy dla siedziby Agencji. Umowa została sporządzona w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, po jednym dla każdej ze stron. 6. 7. 8........ Pożyczkobiorca/Cedent* Bank *skreślić odpowiednio w zależności od tego, czy cedent jest jednocześnie Pożyczkobiorcą