Warszawa dnia 26 września 2011r. I N F O R M A C J A

Warszawa dnia 26 września 2011r. I N F O R M A C J A Prezydium Krajowej Rady Kuratorów niniejszym przedkłada informacje o działaniach przy pracach nad projektem nowelizacji ustawy Kodeks karny wykonawczy i niektórych innych ustaw w Parlamencie RP ( druk sejmowy nr 3961 ) przedstawione przez Prezydium KRK na V posiedzeniu III Kadencji KRK w dniu 23 września 2011 roku. W dniu 10 marca 2011r. do Sejmu wpłynął rządowy projekt w/w ustawy. Dnia 30 marca 2011r. odbyło się jego pierwsze czytanie na posiedzeniu Sejmu. Został wówczas skierowany do Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach, a ostatecznie do Podkomisji Stałej do nowelizacji prawa karnego pracującej pod przewodnictwem prof. Mariana Filara. Projekty zmiany ustawy kodeks karny wykonawczy i niektórych innych ustawy przewidywał znowelizowanie przepisów w zakresie; zniesienia zasady zaskarżalności wszystkich postanowień w postępowaniu wykonawczym i wprowadzenie możliwości zaskarżania tylko orzeczeń najbardziej istotnych dla skazanego, jak np. tych związanych z pozbawieniem wolności, zniesienia zasady udziału stron we wszystkich posiedzeniach, odwrócenia zasady dotyczącej wykonalności postanowień w postępowaniu wykonawczym, ograniczenia przesłanek materialnych udzielania warunkowego zwolnienia do postawy, właściwości i warunków osobistych skazanego oraz okoliczności dotyczących jego zachowania po popełnieniu przestępstwa, w tym również w czasie odbywania kary, rezygnacji z odraczania wykonania kary grzywny lub rozłożenia na raty. Krajowa Rada Kuratorów w dniu 3 czerwca 2011r. złożyła swoje uwagi dotyczące projektowanych zmian, które odnosiły się do zadań realizowanych przez kuratorów sądowych przekazując je także Panu Stanisławowi Chmielewskiemu Sekretarzowi Stanu w MS oraz do wiadomości Dyrektorowi Departamentu Wykonania Orzeczeń i Probacji Ministerstwa Sprawiedliwości Panu Mirosławowi Przybylskiemu który między innymi reprezentował Ministra Sprawiedliwości w Sejmie w pracach nad tą ustawą. Stanowisko Krajowej Rady Kuratorów, opracowane przez Pana Sławomira Stasiorowskiego- Delegata okręgu elbląskiego, odzwierciedlało także uwagi nadesłane przez kuratorów z kilku okręgów. Opinia została złożona osobiście przez Przewodniczącego KRK, który jednocześnie przeprowadził stosowne rozmowy. O treści złożonych uwag zostali poinformowani wszyscy delegaci do KRK. 1

Podkomisja Stała w okresie od 25 maja do 26 lipca 2011r. odbyła pięć posiedzeń na których po merytorycznych i niekiedy gorących dyskusjach oraz zaskakujących zmianach stanowisk prezentowanych przez strony toczących się sporów przyjęto ostateczną wersję projektu ustawy. W posiedzeniach Podkomisji stanowisko Krajowej Rady Kuratorów prezentowali i skutecznie argumentowali Sławomir Stasiorowski, Andrzej Martuszewicz, Adam Syldatk i Anna Janus-Dębska. Udział w posiedzeniach Podkomisji wzięli także Jan Dąbkowski i Grażyna Rybicka. Jednocześnie przedstawiciele KRK i eksperci wraz z kuratorami pracującymi na danym terenie odwiedzili Biura Poselskie i przeprowadzili stosowne rozmowy z posłami: panem Jerzym Kozdroniem, panem Orłowskim (Kwidzyń, Gdańsk), panem Marianem Filarem, panem Grzegorzem Karpińskim (Toruń), którzy są posłami pracującymi w Podkomisji Stałej ds. Nowelizacji Prawa Karnego. Projekt ustawy zaproponowany przez Podkomisję Stałą do nowelizacji prawa karnego został w dniu 28 lipca 2011r. z niewielkimi zmianami przyjęty przez Komisję Nadzwyczajną do spraw zmian w kodyfikacjach. Przewodniczący Komisji Nadzwyczajnej Pan poseł Jerzy Kozdroń na posiedzeniu Komisji kończącym prace nad projektem ustawy o zmianie ustawy Kodeks karny wykonawczy i niektórych innych ustaw (druk sejmowy nr 3961) podziękował kuratorom za wkład w pracę nad tą ustawą i stwierdził, że nasze podejście pozwoliło posłom uzyskać zupełnie nowe spojrzenie na Kodeks karny wykonawczy (cytat z Biuletynu Sejmowego). Sejm RP na 98 posiedzeniu w dniu 18 sierpnia 2011r. uchwalił tę ustawę. Dnia 22 sierpnia 2011r. ustawa została przekazana Prezydentowi RP oraz Marszałkowi Senatu RP. Dnia 7 września 2011r. odbyło się wspólne posiedzenie Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Praw Człowieka. Praworządności i Petycji Senatu RP na którym rozpatrywano między innymi przyjętą przez Sejm ustawę o zmianie ustawy Kodeks karny wykonawczy i niektórych innych ustaw. Zaproponowano wprowadzenie do ustawy kilkunastu poprawek o charakterze redakcyjnym z których jedynie dwie dotyczyły bezpośrednio czynności wykonywanych przez kuratorów sądowych (w art. 173a i art., 175a słowa kurator zawodowy zastąpiono słowami sądowy kurator zawodowy oraz w art. 160 3 dodano po słowach 1 pkt 1 dodano 2 porządkując w ten sposób brzmienie całości art. 160). W pracach Komisji udział wzięli członkowie Prezydium KRK; Andrzej Martuszewicz, Anna Janus-Dębska i Adam Syldatk. Senat RP rozpatrywał tę ustawę na swoim 83 posiedzeniu w dniu 13 września 2011r. i większość (11) z zaproponowanych poprawek wprowadził. Sejm RP na swoim ostatnim posiedzeniu VI kadencji w dniu 16 września 2011 r. zaproponowane przez Senat RP poprawki przyjął. Ustawa po podpisaniu przez Prezydenta RP wejdzie w życie w dniu 1 stycznia 2012 r. 2

Zestawienie zgłoszonych przez KRK uwag i propozycji z uchwaloną przez Sejm ostateczną treścią Lp. Propozycja KRK Uchwalona treść 1. Art. 14 1 kkw Art. 14 1 kkw Projekt zakładał, iż w postępowaniu wykonawczym organ wykonujący orzeczenie może zarządzić zebranie informacji dotyczących skazanego, a organ określony w art. 2 pkt 1-5 może także zarządzić zebranie informacji dotyczących skazanego w drodze wywiadu środowiskowego przeprowadzonego przez kuratora sądowego. KRK proponowało ograniczenie podmiotów uprawnionych do zlecania kuratorom sądowym wywiadów do wymienionych w art. 2 pkt 1-4, wskazując na sprzeczność treści art. 14 k.k.w. z art. 11 ust. 2 u.o k.s. 2. Art. 49 i art. 50 - projekt zakładał uchylenie tych przepisów. Wnosiliśmy aby nie uchylać tych zapisów. Zdaniem KRK brak możliwości odroczenia wykonania kary grzywny, czy rozłożenia jej na raty, przyczyni się do wzrostu liczby orzekanych przez sąd zastępczych kar pozbawienia wolności, co z kolei znajdzie swoje odzwierciedlenie we wzroście liczby skazanych osadzanych w jednostkach penitencjarnych. W postępowaniu wykonawczym organ wykonujący orzeczenie może zarządzić zebranie informacji dotyczących skazanego. Organ określony w art. 2 pkt 1-5 może także zarządzić zebranie informacji dotyczących skazanego w drodze wywiadu środowiskowego przeprowadzonego przez kuratora sądowego. W razie uzasadnionych wątpliwości, co do tożsamości skazanego, organ wykonujący orzeczenie może zażądać ustalenia jego tożsamości przez Policję. - ograniczono krąg organów postępowania wykonawczego, które mogą zarządzić zebranie informacji w drodze wywiadu środowiskowego. Art. 49 1 Jeżeli natychmiastowe wykonanie grzywny pociągnęłoby dla skazanego lub jego rodziny zbyt ciężkie skutki sąd może rozłożyć grzywnę na raty na czas nie przekraczający 1 roku, licząc od dnia wydania pierwszego postanowienia w tym zakresie. 2 W przypadkach zasługujących na szczególne uwzględnienie, a zwłaszcza wówczas, gdy wysokość grzywny jest znaczna można rozłożyć grzywnę na raty na okres do 3 lat. 3 Na postanowienie w przedmiocie rozłożenia grzywny na raty przysługuje zażalenie. Art. 50 1 Sąd odwołuje rozłożenie grzywny na raty, jeżeli ujawniły się nowe lub uprzednio nie znane okoliczności, istotne dla rozstrzygnięcia: art. 24 2 nie ma zastosowania. dodano 3 Na postanowienie w przedmiocie odwołania rozłożenia grzywny na raty przysługuje zażalenie. 3. Art. 65 1 kkw i art. 23 kw Proponowaliśmy zachować dotychczasowe brzmienie w/w artykułów uważając, iż projekt zakłada zaostrzenie sankcji za niewykonania kary ograniczenia wolności w taki sposób, że zasadą miało być orzekanie jedynie zastępczych kar pozbawienia wolności i aresztu. Art. 65 kkw 1. Jeżeli skazany uchyla się od odbywania kary ograniczenia wolności lub od nałożonych na niego obowiązków, sąd zarządza wykonanie zastępczej kary pozbawienia wolności. W razie gdy skazany wykonał część kary ograniczenia wolności, sąd zarządza wykonanie zastępczej kary pozbawienia wolności w wymiarze odpowiadającym karze 3

ograniczenia wolności pozostałej do wykonania, przyjmując, że jeden dzień zastępczej kary pozbawiania wolności jest równoważny dwóm dniom kary ograniczenia wolności. 2. W posiedzeniu ma prawo wziąć udział prokurator, sądowy kurator zawodowy, skazany oraz jego obrońca. 3. Na postanowienie w przedmiocie zarządzenia wykonania zastępczej kary pozbawienia wolności przysługuje zażalenie. Art. 23 kw 1. Jeżeli ukarany uchyla się od odbywania kary ograniczenia wolności lub od nałożonych na niego obowiązków, a także gdy ukarany wykonał część kary ograniczenia wolności, sąd zarządza wykonanie zastępczej kary aresztu w wymiarze odpowiadającym karze ograniczenia wolności pozostałej do wykonania przyjmując, że jeden dzień zastępczej kary aresztu jest równoważny dwóm dniom kary ograniczenia wolności. 2. Na postanowienie w przedmiocie zarządzenia wykonania zastępczej kary aresztu przysługuje zażalenie. 4. Art. 68 4 kk, art. 76 1 kk i art. 82 kk Projektowane przepisy zakładały wydłużenie do 1 roku terminu zatarcia skazania po okresie próby wobec skazanych na karę pozbawienia wolności którym zawieszono jej wykonanie, okresu w jakim można podjąć warunkowo umorzone postępowanie karne po okresie próby oraz możliwość odwołania warunkowego zwolnienia po upływie okresu próby. KRK jednoznacznie negatywnie zaopiniowało projektowane zmiany, wskazując m.in. wzrost kosztów społecznych proponowanych rozwiązań. 5. Art. 151 4 kkw Projektowany przepis zakładał możliwość zobowiązania skazanego któremu odroczono wykonanie kary pozbawienia wolności między innymi do utrzymywania w okresie odroczenia kontaktu z zawodowym kuratorem sądowym oraz niezmieniania bez jego zgody miejsca pobytu, sugerował także możliwość oddania skazanego pod dozór kuratora. KRK jednoznacznie sprzeciwiło się temu rozwiązaniu m.in. z uwagi na to, że: - instytucja odroczenia wykonania kary pozbawienia wolności nie ma natury probacyjnej, - liczba skazanych korzystających z odroczenia wykonania kary wynosiła na koniec roku 2010 ok. Odstąpiono od nowelizacji art. 68 4 kk oraz art. 76 1 kk. Natomiast art. 82 kk otrzymał brzmienie : 1.Jeżeli w okresie próby i w ciągu 6 m-cy od jej zakończenia nie odwołano warunkowego zwolnienia, karę uważa się za odbytą z chwilą warunkowego zwolnienia. 2. W wypadku objęcia wyrokiem łącznym kary, z której odbywania skazany został warunkowo zwolniony, na poczet orzeczonej kary łącznej zalicza się jedynie okres faktycznego odbywania kary. Art. 151 kkw Podkomisja przyjęła w całości zaprojektowany przez KRK przepis: 4. Odraczając wykonanie kary pozbawienia wolności, sąd może zobowiązać skazanego do podjęcia starań o znalezienie pracy zarobkowej, zgłaszania się do wskazanej jednostki Policji w określonych odstępach czasu lub poddania się odpowiedniemu leczeniu lub rehabilitacji, oddziaływaniom terapeutycznym lub uczestnictwu w programach korekcyjno-edukacyjnych. - a także: 5. Wykonując orzeczenie o odroczeniu wykonania 4

10 500 - projekt nie przewidywał w swym uzasadnieniu na wzrost obciążenia pracą kuratorskiej służby sądowej, w efekcie nie wskazywał także na konieczne wzmożenie procesu etatyzacji służby. kary pozbawienia wolności w stosunku do skazanego, który został zobowiązany do wykonania obowiązków określonych w 4, sąd stosuje odpowiednio art. 14. Dzięki temu zlikwidowano dotychczasową lukę w przepisach, która powodowała utrudniony dostęp sądu do informacji o zachowaniu skazanego, korzystającego z odroczenia wykonania kary. Kurator zaś nie będzie prowadził osobiście spraw związanych z odroczeniem wykonania kary. W kontekście projektowanych zmian w Kodeksie postępowania karnego, dotyczących implementacji europejskich reguł dot. przekazania skazanego przez sąd innego kraju europejskiego, do kraju ojczystego (Druk 4583), gdzie liczba skazanych szacowana jest na ok. 11 000, uzyskane rozwiązanie nabiera dodatkowego znaczenia. 6. Art. 159 1 kkw Projekt zakładał, że dozór jest obowiązkowy wobec warunkowo zwolnionego skazanego za przestępstwo określone w art. 197-203 kk, popełnione w związku z zaburzeniami preferencji seksualnych, młodocianego sprawcy przestępstwa umyślnego, sprawcy określonego w art. 64 Kk, a także wobec skazanego na karę dożywotniego pozbawienia wolności. KRK proponowało przyjęcie, iż wobec w/w skazanych oddanie pod dozór jest obowiązkowe. 7. Art. 159 2 kkw Projekt ustawy zakładał zobowiązanie warunkowo zwolnionego, który nie został oddany pod dozór kuratora sądowego do systematycznego zgłaszania się do kuratora. KRK zaproponowało następujące brzmienie art. 159 2 kkw : Warunkowo zwolniony, który został zobowiązany do wykonywania obowiązków związanych z okresem próby i nie został oddany pod dozór jest zobowiązany do : 1) bezzwłocznego, a najpóźniej w ciągu 7 dni od Art. 159 kkw 1. Warunkowo zwolnionego sąd penitencjarny może w okresie próby oddać pod dozór kuratora sądowego, osoby godnej zaufania, stowarzyszenia, organizacji lub instytucji, do której działalności należy troska o wychowanie, zapobieganie demoralizacji lub pomoc skazanym, oraz nałożyć na niego obowiązki określone w art. 72 1 Kodeksu karnego, a jeżeli szkoda wyrządzona przestępstwem, za które skazany odbywa karę, nie została naprawiona, orzec obowiązek określony w art. 72 2 Kodeksu karnego. Wobec skazanego za przestępstwo określone w art. 197-203 Kodeksu karnego, popełnione w związku z zaburzeniami preferencji seksualnych, młodocianego sprawcy przestępstwa umyślnego, sprawcy określonego w art. 64 Kodeksu karnego, a także wobec skazanego na karę dożywotniego pozbawienia wolności oddanie pod dozór jest obowiązkowe. Art. 159 kkw 2. Warunkowo zwolniony, który został zobowiązany do wykonywania obowiązków związanych z okresem próby i nie został oddany pod dozór jest zobowiązany do : 1) bezzwłocznego, a najpóźniej w ciągu 7 dni od zwolnienia z zakładu karnego, zgłosić się do sądowego kuratora zawodowego tego sądu rejonowego, w którego okręgu będzie miał miejsce stałego pobytu, 2) do zgłaszania się do sądowego kuratora zawodowego w określonych przez niego terminach i udzielania wyjaśnień co do przebiegu okresu 5

zwolnienia z zakładu karnego, zgłosić się do sądowego kuratora zawodowego tego sądu rejonowego, w którego okręgu będzie miał miejsce stałego pobytu, 2) do zgłaszania się do sądowego kuratora zawodowego w określonych przez niego terminach i udzielania wyjaśnień co do przebiegu okresu próby, próby, 3) niezmieniania bez zgody sądu miejsca stałego pobytu, 4) wykonywania nałożonych na niego obowiązków, - o czym sąd poucza warunkowo zwolnionego. 3) niezmieniania bez zgody sądu miejsca stałego pobytu, 4) wykonywania nałożonych na niego obowiązków, - o czym sąd poucza warunkowo zwolnionego. 8. Art. 160 kkw W 1 projektowanego przepisu wymienione zostały przesłanki względnie obligatoryjnego odwołania warunkowego przedterminowego zwolnienia, poprzez wprowadzenie w 4 nowej konstrukcji, nie przewidzianej dotychczas przepisami prawa, tj. pisemnego upomnienia kuratora, po którym zachowanie skazanego nie ulega poprawie (konstrukcja ta powtarza się w wielu miejscach projektowanych przepisów k.k.w.), a także 5, który wprowadza możliwość odstąpienia od odwołania warunkowego zwolnienia w wyjątkowych przypadkach, uzasadnionych szczególnymi okolicznościami. KRK wyrażała przekonanie, że dotychczasowa konstrukcja odwołania warunkowego zwolnienia oparta na przesłankach fakultatywnych, a określona art. 160 2 jest wystarczająca i nie wymaga modyfikacji. Art. 160 kkw 1. Sąd penitencjarny odwołuje warunkowe zwolnienie, jeżeli warunkowo zwolniony: 1) w okresie próby popełnił przestępstwo umyślne, za które orzeczono prawomocnie karę pozbawienia wolności, 2) uchyla się od wykonania obowiązków, o których mowa w art. 159 2, 3) uchyla się od dozoru, wykonania nałożonych obowiązków lub orzeczonych środków karnych, 4) w okresie próby rażąco naruszył porządek prawny, w szczególności popełnił inne przestępstwo niż określone w pkt 1 lub została orzeczona inna kara niż określona w pkt 1. 4. Sąd odwołuje warunkowe zwolnienie skazanego, jeżeli okoliczności, o których mowa w 1 pkt 2 4, zaistnieją po udzieleniu skazanemu pisemnego upomnienia przez sądowego kuratora zawodowego, chyba że przemawiają przeciwko temu szczególne względy. 5. Sąd może odstąpić od odwołania warunkowego zwolnienia, o którym mowa w 1, w wyjątkowych przypadkach, uzasadnionych szczególnymi okolicznościami. Nie dotyczy to sytuacji określonej w 1 pkt 1. 9. Art. 173 1 kkw Projekt przez wymienienie w pierwszej kolejności zadań kontrolnych kuratorów sądowych wśród wszystkich realizowanych przez nich czynności w istocie dokonywał zmiany ustrojowej kurateli sądowej w Polsce. Art. 173 kkw 1. Sądowy kurator zawodowy organizuje i prowadzi działania mające na celu pomoc skazanemu w społecznej readaptacji i zapobieżeniu jego powrotowi do przestępstwa, a także polegające na kontroli przestrzegania przez skazanego nałożonych obowiązków ustanowionych 6

KRK zaproponowało następujące brzmienie art. 173 1 kkw : Sądowy kurator zawodowy organizuje i prowadzi działania mające na celu pomoc skazanemu w społecznej readaptacji i zapobieżeniu jego powrotowi do przestępstwa, a także polegające na kontroli przestrzegania przez skazanego nałożonych obowiązków ustanowionych przez sąd lub związanych z dozorem; sądowy kurator zawodowy kieruje pracą sądowych kuratorów społecznych oraz osób godnych zaufania wykonujących dozór. przez sąd lub związanych z dozorem; sądowy kurator zawodowy kieruje pracą sądowych kuratorów społecznych oraz osób godnych zaufania wykonujących dozór. 10. Art. 173 2 kkw Propozycja nowego brzmienia 2 zdaniem KRK wskazywała, że zawarte w nim punkty będą zaliczane do zakresu obowiązków, tym samym kurator będzie zobowiązany je realizować, bez względu na to, czy jest przekonany o słuszności podejmowanych decyzji czy też nie. Zaproponowaliśmy zachowanie dotychczasowego brzmienia art. 173 2 kkw Art. 173 kkw 2. Do obowiązków sądowego kuratora zawodowego należy w szczególności: 1) sprawowanie dozorów w stosunku do skazanego lub sprawcy, 2) kontrolowanie w okresie próby wykonania przez skazanego lub sprawcę nałożonych na niego obowiązków, 3) składanie wniosków o zmianę okresu próby w sprawach dotyczących wykonywania postanowienia o warunkowym zwolnieniu, 4) składanie wniosków o podjęcie postępowania warunkowo umorzonego, 5) składanie wniosków o ustanowienie, rozszerzenie lub zmianę obowiązków w okresie próby, o zwolnienie od wykonania tych obowiązków albo o oddanie pod dozór lub zwolnienie od dozoru, 6) składanie wniosków o odroczenie lub o przerwę w wykonaniu kary lub o odwołanie odroczenia lub przerwy w wykonaniu kary, 7) składanie wniosków o warunkowe zwolnienie i o odwołanie warunkowego zwolnienia, 8) składanie wniosków o zarządzenie wykonania kary, której wykonanie warunkowo zawieszono, oraz o wykonanie kary zastępczej, 9) składanie wniosków dotyczących wykonania kary ograniczenia wolności, 10) udzielanie pomocy postpenitencjarnej, 11) udział w posiedzeniach sądu, w wypadkach wskazanych w ustawie, 12) podejmowanie czynności mających na celu przygotowanie skazanego do zwolnienia z zakładu karnego, 13) przeprowadzanie na żądanie uprawnionych organów postępowania wykonawczego wywiadów 7

środowiskowych, 14) wykonywanie czynności związanych z organizowaniem i kontrolowaniem kary ograniczenia wolności, 15) wykonywanie innych czynności wynikających z niniejszej ustawy oraz przepisów odrębnych. 11. Art. 173 a kkw - W opinii z dnia 3 czerwca 2011r. KRK poparło propozycję możliwości poddania przez kuratora zawodowego przy użyciu metod niewymagających badania laboratoryjnego skazanego oddanego pod dozór lub zobowiązanego do powstrzymywania się od nadużywania alkoholu lub używania środków odurzających lub substancji psychotropowych badaniom na obecność w organizmie alkoholu, środków odurzających lub substancji psychotropowych. - Na posiedzeniu KRK w Serocku w 16-18 czerwca 2011r. większością głosów przyjęto jednak uchwałę o negatywnym zaopiniowaniu tej propozycji. Art. 173 a kkw 1 Sądowy kurator zawodowy może zobowiązać skazanego oddanego pod dozór lub zobowiązanego do powstrzymywania się od nadużywania alkoholu lub używania środków odurzających lub substancji psychotropowych do poddania się badaniom na obecność w organizmie alkoholu, środków odurzających lub substancji psychotropowych, przy użyciu metod niewymagających badania laboratoryjnego, a także badania takie przeprowadzić. 2 Weryfikacji badań, o których mowa w 1, dokonanych przy użyciu metod niewymagających badania laboratoryjnego, może odbyć się za pomocą badań laboratoryjnych. 3 Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, sposób przeprowadzania badań na obecność alkoholu, środków odurzających lub psychotropowych w organizmie skazanego oddanego pod dozór lub zobowiązanego do powstrzymywania się od nadużywania alkoholu lub używania środków odurzających lub substancji psychotropowych, ich dokumentowania oraz weryfikacji, mając na uwadze konieczność zapewnienia sprawnego przeprowadzania badań oraz zagwarantowania wiarygodności ich wyników. 12. Art. 175 a kkw Projekt zakładał, iż stowarzyszeniu, instytucji lub organizacji sprawującej dozór będzie przysługiwał ryczałt z tytułu zwrotu kosztów ponoszonych w związku ze sprawowanym dozorem, w wysokości od 4 do 8% kwoty bazowej. KRK nie znajdywało uzasadnienia by stowarzyszenia lub organizacje otrzymywały dwukrotnie wyższe ryczałty niż sądowi kuratorzy społeczni i proponowało określenie wysokości ryczałtu na analogicznych zasadach jak kuratorom społecznym. Art. 175 a kkw 1. Prezes właściwego sądu przyznaje stowarzyszeniu, organizacji lub instytucji, której powierzono sprawowanie dozoru, na wniosek ich przedstawiciela, miesięczny ryczałt z tytułu zwrotu kosztów ponoszonych w związku ze sprawowanym dozorem, płatny do 20 dnia każdego miesiąca następującego po miesiącu sprawowania dozoru. 2. Ryczałt za sprawowanie jednego dozoru wynosi od 4% do8% kwoty bazowej ustalanej dla sądowych kuratorów zawodowych na podstawie przepisów o kształtowaniu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej. 13. Art. 71 ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu Art. 71 ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu 8

narkomanii Projekt ustawy przewidywał obowiązkowy dozór i obowiązek poddania się leczeniu lub rehabilitacji uzależnionego skazanego, za przestępstwo pozostające w związku z używaniem środka odurzającego lub substancji psychotropowej na karę pozbawienia wolności, której wykonanie warunkowo zawieszono. KRK proponowało aby wobec w/w skazanych obowiązkowe było oddanie pod dozór wyznaczonej osoby, instytucji lub stowarzyszenia. narkomanii W razie skazania osoby uzależnionej za przestępstwo pozostające w związku z używaniem środka odurzającego lub substancji psychotropowej na karę pozbawienia wolności, której wykonanie warunkowo zawieszono, sąd zobowiązuje skazanego do poddania się leczeniu lub rehabilitacji w podmiocie leczniczym w rozumieniu przepisów o działalności leczniczej i oddaje go pod dozór wyznaczonej osoby, instytucji lub stowarzyszenia. 14. KRK zaproponowało wyeliminowanie niespójności pomiędzy Kk i Kkw wynikającej z uchylenia w 2009r. art. 36 1 kk, który pozwalał na orzeczenie dozoru na skazanego na karę ograniczenia wolności i brzmieniem aktualnego art. 61 1 kkw, który nadal pozwala na oddawanie pod dozór takich skazanych w postępowaniu wykonawczym. Art. 61 kkw 1. Jeżeli względy wychowawcze za tym przemawiają, są może w okresie wykonywania kary ograniczenia wolności ustanawiać, rozszerzać lub zmieniać obowiązki o których mowa a art. 36 2 Kodeksu karnego, albo od wykonania tych obowiązków zwolnić. Jak wynika z powyższego zestawienia większość istotnych dla pracy kuratorów sądowych propozycji i uwag Krajowej Rady Kuratorów w trakcie prac legislacyjnych nad projektem nowelizacji ustawy Kodeks karny wykonawczy i niektórych innych ustaw (druk sejmowy nr 3961) toczących się w Sejmie RP została uwzględniona. Ponadto Podkomisja uwzględniła zmianę treści art. 61 k.k.w. zaproponowaną przez KRK, która nie była objęta projektem rządowym. Dokonano też kilku pomniejszych zmian, jak choćby w art. 175 k.k.w., który w projekcie pozwalał na złożenie wniosku przez przedstawiciela stowarzyszenia, organizacji i instytucji w sprawach kary ograniczenia wolności. Dbałość o formę, przejrzystość i spójność przepisów Kodeksu, a także zaangażowanie przedstawicieli KRK w pracach Podkomisji została doceniona przez jej członków. Niewątpliwy sukces merytoryczny i wizerunkowy kuratorów polegał także na odbyciu wielu rozmów kuluarowych w Sejmie RP i Ministerstwie Sprawiedliwości (zwłaszcza z posłami w tym szczególnie z panem Profesorem Marianem Filarem oraz z panem Stanisławem Chmielewskim Sekretarzem Stanu w MS i panem Mirosławem Przybylskim Dyrektorem Wykonania Orzeczeń i Probacji MS ). Został on osiągnięty dzięki ogromnemu osobistemu zaangażowaniu pracujących wyżej wymienionych przedstawicieli KRK, co również wiązało się z opracowywaniem różnych pism zawierającymi kolejne argumenty środowiska kuratorskiego, 9

prowadzeniem rzeczowej i nieustępliwej dyskusji z przedstawicielami Parlamentu i Ministerstwa Sprawiedliwości, a także z wielokrotnymi dojazdami panów Sławomira Stasiorowskiego i pana Adama Syldatka z odległych o kilkaset kilometrów miejsc zamieszkania. Ustawa uchwalona przez Sejm RP w dniu 18 sierpnia 2011r. wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2012r. Będzie to rodziło konieczność wydania szeregu przepisów wykonawczych w tym bardzo ważnego dla kuratorów sądowych rozporządzenia w sprawie szczegółowego sposobu wykonywania obowiązków i uprawnień przez kuratorów sądowych, szczegółowego sposobu wykonywania obowiązków i uprawnień przez organizacje, stowarzyszenia, instytucje i osoby, którym powierzono sprawowania dozoru, a także sposobu i trybu wykonywania dozoru stosowanego w związku z orzeczonymi karami, środkami karnymi, zabezpieczającymi i profilaktycznymi oraz trybu wyznaczania przedstawicieli przez stowarzyszeni, organizacje i instytucje, uwzględniając potrzebę sprawnego wykonywania orzeczeń sądu, zapobieżenie powrotowi sprawcy do przestępstwa i wsparcie jego społecznej readaptacji. Dołączony do projektu omawianej wyżej ustawy jako propozycja poglądowa projekt w/w rozporządzenia wywołał w środowisku kuratorów sądowych duże kontrowersje o czym Krajowa Rada Kuratorów informowała Wiceministra Sprawiedliwości Pana Stanisława Chmielewskiego oraz Dyrektora Departamentu Wykonania Orzeczeń i Probacji MS Pana Mirosława Przybylskiego. Prezydium KRK mając w pamięci merytoryczne i konstruktywne dyskusje prowadzone z przedstawicielami Ministerstwa Sprawiedliwości w trakcie prac sejmowych na projektem ustawy o zmianie ustawy Kodeks karny wykonawczy i niektórych innych ustaw ( druk nr 3961 ) ma nadzieję na podobną współpracę w trakcie prac nad projektem rozporządzenia. Przyjęta ustawa zakłada - między innymi na wniosek KRK - 12 miesięczny okres od wejścia jej w życie tj. do dnia 31 grudnia 2012r. na wydanie przez Ministra Sprawiedliwości w/w rozporządzenia. Jest to wystarczający czas na wypracowanie wspólnie z przedstawicielami Ministerstwa Sprawiedliwości dobrych i racjonalnych rozwiązań. Konieczne wydaje się opracowanie przez środowisko kuratorskie własnego projektu rozporządzenia, który stanie przedmiotem dyskusji i negocjacji z przedstawicielami MS. opracował: A.Syldatk dokument uzupełniony po V Posiedzeniu KRK III Kadencji am 10