Niniejsze pracwanie zstał przygtwane przez: 40-045 Katwice, ul. Astrów 10 tel.: 0 / 32 203 30 79, fax 0 / 32 203 30 41 e-m ail: biur@nizi els k ibr ys.pl w w w. n i z i e l s k i b r y s. p l na zlecenie Lkalnej Grupy Działania Bractw Kuźnic Praca zstała wyknana przez zespół ekspertów pd kierwnictwem mgr Grażyny Rajczyk. Autrzy pracwania składają pdziękwania wszystkim tym sbm, które swim zaangażwaniem w trakcie warsztatów i sptkań przyczyniły się d pwstania niniejszeg dkumentu.
Lkalna Strategia Rzwju na lata 2008 2015 Lkalna Grupa Działania Bractw Kuźnic SPIS TREŚCI SPIS TREŚCI... 3 1. CHARAKTERYSTYKA LOKALNEJ GRUPY DZIAŁANIA (LGD) JAKO JEDNOSTKI ODPOWIEDZIALNEJ ZA REALIZACJE LOKALNEJ STRATEGII ROZWOJU (LSR)... 5 1.1. DANE PODSTAWOWE... 5 1.2. OPIS PROCESU BUDOWANIA PARTNERSTWA... 5 1.3. CHARAKTERYSTYKA CZŁONKÓW LGD I SPOSÓB ROZSZERZANIA LUB ZMIANY SKŁADU LGD... 6 1.4. STRUKTURA ORGANU DECYZYJNEGO - RADY LGD... 10 1.5. ZASADY I PROCEDURY FUNKCJONOWANIA LGD ORAZ ORGANU DECYZYJNEGO LGD... 11 1.5.1. Zasady i prcedury funkcjnwania rganu decyzyjneg... 12 1.6. KWALIFIKACJE I DOŚWIADCZENIE OSÓB WCHODZĄCYCH W SKŁAD ORGANU DECYZYJNEGO... 13 1.7. DOŚWIADCZENIE LGD I CZŁONKÓW LGD W REALIZACJI OPERACJI... 13 2. OPIS I SPECYFIKA OBSZARU OBJĘTEGO LSR WRAZ Z UZASADNIENIEM JEGO WEWNĘTRZNEJ SPÓJNOŚCI... 14 2.1. UWARUNKOWANIA PRZESTRZENNE... 14 2.2. UWARUNKOWANIA GEOGRAFICZNE I PRZYRODNICZE... 16 2.3. UWARUNKOWANIA HISTORYCZNE I KULTUROWE... 19 2.4. SPOŁECZNOŚĆ LOKALNA NA OBSZARZE LGD... 21 2.5. SPECYFIKA OBSZARU OBJĘTEGO LGD... 25 1.6. UZASADNIENIE SPÓJNOŚCI OBSZARU LGD... 27 3. ANALIZA SWOT DLA OBSZARU OBJĘTEGO LSR... 29 3.1. WNIOSKI WYNIKAJĄCE Z PRZEPROWADZONEJ ANALIZY... 30 4. OKREŚLENIE CELÓW OGÓLNYCH I SZCZEGÓŁOWYCH LSR ORAZ WSKAZANIE PLANOWANYCH W RAMACH LSR PRZEDSIĘWZIĘĆ... 32 5. OKREŚLENIE MISJI LGD... 39 6. WYKAZANIE SPÓJNOŚCI SPECYFIKI OBSZARU Z CELAMI LSR... 40 7. UZASADNIENIE PODEJŚCIA ZINTEGROWANEGO I INNOWACYJNEGO DLA PLANOWANYCH W RAMACH LSR PRZEDSIĘWZIĘĆ... 44 8. OKREŚLENIE PROCEDURY OCENY ZGODNOŚCI OPERACJI Z LSR I WYBORU OPERACJI PRZEZ LGD... 46 8.1. OGÓLNA PROCEDURA WYBORU OPERACJI... 46 8.2. PROCEDURY OCENY ZGODNOŚCI OPERACJI Z LSR... 48 8.3. PROCEDURY WYBORU OPERACJI PRZEZ LGD, LOKALNE KRYTERIA WYBORU I PROCEDURA ICH ZMIAN... 50 8.3.1.PROCEDURA ZMIANY LOKALNYCH KRYTERIÓW WYBORU... 56 8.4. PROCEDURA ODWOŁAWCZA OD DECYZJI RADY... 57 9. BUDŻET LSR... 59 10. OPIS PROCESU PRZYGOTOWANIA LSR... 61 11. WDRAŻANIE I AKTUALIZACJA ORAZ MONITORING LSR... 64 12. ZASADY I SPOSÓB DOKONYWANIA OCENY - EWALUACJI WŁASNEJ... 66 3
Lkalna Strategia Rzwju na lata 2008 2015 Lkalna Grupa Działania Bractw Kuźnic 13. OKREŚLENIE POWIĄZAŃ LSR Z INNYMI DOKUMENTAMI PLANISTYCZNYMI ZWIĄZANYMI Z OBSZAREM OBJĘTYM LSR... 68 14.WSKAZANIE PLANOWANYCH DZIAŁAŃ, PRZEDSIĘWZIĘĆ LUB OPERACJI REALIZOWANYCH PRZEZ LGD W RAMACH INNYCH PROGRAMÓW WDRAŻANYCH NA OBSZARZE OBJĘTYM LSR... 71 15.PRZEWIDYWANY WPŁYW REALIZACJI LSR NA ROZWÓJ REGIONU I OBSZARÓW WIEJSKICH... 72 16.ZAŁĄCZNIKI DO LSR... 76 17. WYKAZ TABEL... 92 4
Lkalna Strategia Rzwju na lata 2008 2015 Lkalna Grupa Działania Bractw Kuźnic 1. CHARAKTERYSTYKA LOKALNEJ GRUPY DZIAŁANIA (LGD) JAKO JEDNOSTKI ODPOWIEDZIALNEJ ZA REALIZACJE LOKALNEJ STRATEGII ROZWOJU (LSR) 1.1. DANE PODSTAWOWE Nazwa LGD Status prawny LGD Data wpisu d KRS Lkalna Grupa Działania Bractw Kuźnic Stwarzyszenie nw utwrzne zgdnie z zasadami Leader (ustawa z dn. 7 marca 2007r. - Dz. U. Nr 64 pz. 427 raz z 2008r. Nr 98, pz. 634) 19.03.2008r. Numer KRS 0000301841 1.2. OPIS PROCESU BUDOWANIA PARTNERSTWA Prces budwania partnerstwa na bszarze LGD Bractw Kuźnic zainicjwany zstał w gminie Pczesna. W kresie sierpień październik 2007 rku dbyły się tam właśnie cztery sptkania infrmacyjn rganizacyjne przybliżające idee Leadera raz mżliwści i szanse rzwju bszarów wiejskich dzięki partnerstwu trójsektrwemu. Cztery gminy pwiatu częstchwskieg: Pczesna, Knpiska, Kamienica Plska raz Starcza wraz z gminą pwiatu lublinieckieg : Brnwem uznały pdejście leaderwskie za dpwiednie i z zaangażwaniem przystąpin d prcedur legislacyjnych w celu utwrzenia Lkalnej Grupy Działania. Wtedy utwrzyła się grupa zaangażwanych leaderów widząca szanse rzwju bszarów wiejskich pwiatu częstchwskieg i gminy pwiatu lublinieckieg właśnie pprzez integracyjne, ddlne pdejście d prblemów i mżliwści pprawy jakści życia i rzwju wsi. Przedstawiciele trzech sektrów : publiczneg, spłeczneg i gspdarczeg z pszczególnych 5 gmin wybrali swich aktywnych leaderów, którzy w krótkim czasie prpagując pdejście Leadera dprwadzili w październiku 2007r. d sptkania Kmitetu Załżycielskieg. 29 luteg 2008r. dbył się ficjalne sptkanie 27 Człnków Załżycieli. Pwłany Kmitet Załżycielski dprwadził d rejestracji Stwarzyszenia LGD Bractw Kuźnic. Spełnine zstały wymgi dpwiedniej struktury człnków LDG w zakresie reprezentatywnści. Od marca 2008r. już w ramach zarejestrwaneg Stwarzyszenia pszerzały się kręgi zaintereswanych działalnścią statutwą Bractwa, dzięki czemu aktualnie LGD liczy 50 człnków. Wiele sptkań rbczych d mmentu rejestracji d sierpnia 2008r. służyły integracji, zdbywaniu wiedzy leaderwskie a także precyzwaniu warunków partnerstwa. W maju 2008. uknstytuwała 5
Lkalna Strategia Rzwju na lata 2008 2015 Lkalna Grupa Działania Bractw Kuźnic się Rada Organ Decyzyjny (OD) Stwarzyszenia, w strukturze rganizacyjnej najisttniejszy instrument dpwiedzialny za spsób prcedwania śrdków na rzecz rzwju bszarów wiejskich zgdny z celami i załżeniami niniejszej Lkalnej Strategii Rzwju. Na sptkaniach tych uzgdnin statutwe ptrzeby i mżliwści bszaru LGD Bractw Kuźnic, w drdze knsultacji spłecznych, ddlnych inicjatyw zebran pakiet przedsięwzięć, pmysłów, prjektów jak bazę d peracji PROW i LSR. Klejne warsztaty (d sierpnia d kńca rku 2008), już metdlgicznie ukierunkwane na zbudwanie ptymalnej Lkalnej Strategii Rzwju precyzwały wizję rzwju adekwatną d lkalnych ptrzeb. Mieszkańcy bszaru LGD Bractw Kuźnic, lkalne władze samrządwe i partnerzy instytucjnalni dczuli mżliwść i kniecznść działań, których efekty dzięki wzmcnieniu dfinanswaniem unijnym służą prawdziwemu rzwjwi adekwatnemu d ich ptrzeb i zasbów. Okres zawiązywania się Bractwa, knsultacji spłecznych, uzgdnień rganizacyjnych, szkleń warsztatwych przysłużył się scalaniu nwej grupy, nweg bszarw reginu. Młde partnerstw twrząc swją tżsamść lkalną dkrył wspólne cechy. Nazwa Stwarzyszenia Bractw Kuźnic ddaje isttę histryczneg, kulturweg i gegraficzneg spiwa w nwym brębie terytrialnym. Nwa całść bszaru LGD Bractw Kuźnic wyniknęła z ptrzeby reginalneg partnerstwa dająceg szanse rzwju i zmian na bazie teg, c łączy te gminy i w knsekwencji nwych mżliwści leaderwskich ujętych w PROW na lata 2007 2013. Rzwój LGD uwarunkwany jest lkalnym ptencjałem spłecznym, publicznym i gspdarczym. Przyjmwanie nwych człnków sób fizycznych, aktywnych leaderów spłecznści lkalnej bszaru stwarzyszenia raz sób prawnych rganizacji pzarządwych, partnerów instytucjnalnych, przedsiębirców t czywisty prces ewaluacyjny LGD. Specyfika statutwa i aktywnść wszystkich człnków stwarzyszenia stanwi główny atrybut dla ptencjalnych, klejnych partnerów zaintereswanych pprawą jakści życia na bszarach wiejskich. Dbrwlnść, chęć d działania i współpracy, kreatywnść, innwacyjnść cechują LGD czyniąc ją atrakcyjną rganizacją dla ludzi aktywnych, ptymistycznych i przedsiębirczych. 1.3. CHARAKTERYSTYKA CZŁONKÓW LGD I SPOSÓB ROZSZERZANIA LUB ZMIANY SKŁADU LGD Stwarzyszenie LGD Bractw Kuźnic liczy 50 człnków, w tym 5 gmin z bszaru LGD jak pdmity prawne raz jak sby fizyczne 45 sób. Cztery gminy Pwiatu Częstchwskieg i jedna gmina Pwiatu Lublinieckieg spełniające kryteria przystąpienia d Leadera (ze względu na status gminy i liczbę mieszkańców) stał się jej człnkami: Pczesna, Knpiska, Kamienica Plska, Starcza raz Brnów. Od mmentu zarejestrwania w marcu 2008r., kiedy na sptkaniu załżycielskim 27 sób z bszaru wyżej wymieninych 5 gmin zadeklarwały gtwść działań na rzecz rzwju i pprawy jakści życia na swim terenie pprzez statutwe załżenia i pdejście leaderwskie stwarzyszenie zyskał na ppularnści, pzyskał nwych człnków. Pniżej tabelaryczne zestawienie prezentuje charakterystykę aktualnych człnków LGD. 6
Lkalna Strategia Rzwju na lata 2008 2015 Lkalna Grupa Działania Bractw Kuźnic Tabela nr 1 - Lista człnków LGD Bractw Kuźnic Lp. Nazwa człnka LGD Bractw Kuźnic / Imię i nazwisk sby reprezentującej Sektr/gmina jaki reprezentuje człnek 1. Marita Skwrn Spłeczny Pczesna 2. Janusz Jńczyk Spłeczny Knpiska 3. Renata Smędzik Spłeczny Pczesna 4. Iwna Lisek Spłeczny Kamienica Plska 5. Dawid Pijet Spłeczny Starcza 6. Szymn Żyłka Spłeczny Brnów 7. Irena Przywara Spłeczny Brnów 8. Magdalena Spłeczny Jarsz-Wawrzyńczak Knpiska 9. Ilna Ciura Spłeczny Starcza 10. Sabina Sitek Spłeczny Kamienica Pl. 11. Renata Spłeczny Kwalczyk Hamara Pczesna Rdzaj prwadznej działalnści przez człnka Nauczyciel w Zesple Szkół w Hucie Starej (gm. Pczesna) Człnek OSP Knpiska Specjalista ds. bsługi praswej w Kmendzie Wjewódzkiej w K-cach Sekretarz w Urzędzie Gminy w Pczesnej Dyrektr w Gminnym Ośrdku Kultury, Sprtu i Rekreacji w Kamienicy Pl Pracwnik w Urzędzie Gminy w Starczy Pracwnik w Urzędzie Gminy w Brnwie Pracwnik w Urzędzie Gminy w Brnwie Człnek Stwarzyszenia Miłśników Gminy Knpiska TIIS Sekretarz w Urzędzie Gminy w Starczy Człnek OSP Kamienica Plska Pracwnik w Urzędzie Gminy w Pczesnej Funkcja w strukturze LGD Bractw Kuźnic Prezes Zarządu Wiceprezes Zarządu Skarbnik Zarządu Człnek Zarządu Człnek Zarządu Człnek Zarządu Człnek Kmisji Rewizyjnej Człnek Kmisji Rewizyjnej Człnek Kmisji Rewizyjnej Człnek Kmisji Rewizyjnej Człnek Kmisji Rewizyjnej 12. Gmina Brnów / Rufin Majchrzyk 13. Gmina Kamienica Plska / Włdzimierz Kleszcz 14. Gmina Knpiska / Jerzy Scha 15. Gmina Pczesna / Krzysztf Ujma 16. Gmina Starcza / Wiesław Szymczyk Publiczny Brnów Publiczny Kamienica Pl. Publiczny Knpiska Publiczny Pczesna Publiczny Starcza Administracja Samrządwa Administracja Samrządwa Administracja Samrządwa Administracja Samrządwa Administracja Samrządwa Przewdniczący Rady (OD) Wiceprzewdniczący Rady Człnek Rady Człnek Rady Człnek Rady 17. Andrzej Kubat Spłeczny Starcza 18. Drta Jędrzejewska Spłeczny Starcza 19. Agnieszka Liszczyk Spłeczny Starcza 20. Irena Caban Spłeczny Starcza 21. Andrzej Lech Spłeczny Pczesna Człnek OSP Starcza, lekarz medycyny Skarbnik w Kle Emerytów i Rencistów w Starczy Nauczyciel w Przedszklu Słtys wsi Łysiec, rlnik Z-ca Wójta Gminy Pczesna Człnek Rady Człnek Rady Człnek Rady Człnek Rady Człnek Rady 7
Lkalna Strategia Rzwju na lata 2008 2015 Lkalna Grupa Działania Bractw Kuźnic 22. Marek Mrzyk Spłeczny Pczesna 23. Iwna Chła Spłeczny Pczesna 24. Alicja Janwska Gspdarczy Pczesna 25. Mieczysław Chudzik Spłeczny Knpiska 26. Drta Skczylas Spłeczny Knpiska 27. Ola Szczepańska Spłeczny Knpiska 28. Barbara Ankwska - Lis Spłeczny Knpiska 29. Waldemar Szymanek Spłeczny Kamienica Pl. 30. Marlena Sitek Spłeczny Kamienica Pl. 31. Ryszard Placzek Spłeczny Kamienica Pl. Prezes Stwarzyszenia Na rzecz Ekrzwju Ziemi Pcześniańskiej Słtys wsi Krwinów Radna w gminie Pczesna Plnistka w LO; aktywna spłecznie mieszkanka i działaczka Akcji Katlickiej we Wrzswej Człnek Częstchwskieg Stwarzyszenia Inicjatyw Spłecznych Dyrektr Szkły Właściciel firmy Prezes Ludweg Klubu Sprtweg ALKAS (Aleksandria); rlnik STAROSTA Pwiatu Częstchwskieg statniej kadencji; Radny Pwiatu Częstchwskieg Człnek Rady Nadzrczej Banku Spółdzielczeg w Knpiskach Prezes Stwarzyszenia Miłśników Gminy Knpiska TIIS; aktyna działalnść na rzecz przedsięwzięć światwych w gminie Knpiska Przewdnicząca Gminneg KGW; emerytka; wielletnia człnkini Zespłu Śpiewaczeg Gminy Knpiska Wiceprezes Stwarzyszenia Osób Niepełnsprawnych Prmeteus ; Sekretarz w Urzędzie Gminy Knpiska Prezes OSP w Kamienicy Plskiej; Wiceprezes w Oddziale Gminneg Związku OSP RP w Kamienicy Plskiej Aktywna spłeczna działalnść lkalna; pracwnik w Urzędzie Gminy Kamienica Plska Skarbnik w Zarządzie OSP w Kamienicy Plskiej; Słtys Słectwa Kamienica Plska Człnek Rady Człnek Rady Człnek Rady Człnek Rady Człnek Rady Człnek Rady Człnek Rady Człnek Rady Człnek Rady Człnek Rady 8
Lkalna Strategia Rzwju na lata 2008 2015 Lkalna Grupa Działania Bractw Kuźnic 32. Agata Najnigier Spłeczny Kamienica Pl. 33. Rman Czrnik Gspdarczy Brnów 34. Henryk Ledwń Gspdarczy Brnów 35. Bgdan Brl Gspdarczy Brnów 36. Bgusława Leśniwska Spłeczny Brnów 37. Danuta Szymczyk Spłeczny Starcza 38. Halina Gryl Spłeczny Starcza 39. Krystyna Grzyb Spłeczny Starcza 40. Lidia Kaźmierczak Spłeczny Pczesna 41. Ewa Synradzka Gspdarczy Pczesna 42. Waldemar Kucia Spłeczny Pczesna 43. Stanisław Pietras Spłeczny Pczesna 44. Marian Kłdziej Spłeczny Pczesna 45. Anita Imiłek Spłeczny Pczesna 46. Stanisław Minkina Spłeczny Pczesna 47. Teresa Parkitna Spłeczny Pczesna 48. Teresa Pala Spłeczny Pczesna Przewdnicząca Trójki Klaswej raz Przedstawiciel Rady Rdziców w Szkół w Kamienicy Plskiej Zesple Właściciel firmy; Przewdniczący Rady Gminy w Brnwie; Wiceprezes Klubu Sprtweg Właściciel firmy Przewdniczący Kmisji Rewizyjnej Rady Gminy w Brnwie; Człnek Stwarzyszenia dla Brnwa Właściciel firmy; Prezes OSP w Brnwie; Przewdniczący Rady Gminy w Brnwie Człnek Stwarzyszenia dla Brnwa współrganizatrka i animatrka imprez kulturalnych; d 12 lat na stanwisku Dyrektra Gminneg Ośrdka Kultury w Brnwie Księgwa w Gimnazjum w Starczy Skarbnik w Urzędzie Gminy Starcza Księgwa w Urzędzie Gminy w Starczy Człnkini Kła Gspdyń Wiejskich, emerytka; Przewdnicząca Rady w Pczesnej Właścicielka firmy Radny Gminy Pczesna Radny Gminy Pczesna OSP Wrzswa Człnek Częstchw. Stw. Inicjatyw Spł.; Dyrektr w GCKiR Rlnik; Radny Gminy Pczesna Radna Gminy Pczesna Emerytka ; Dradca w Centrum Kształcenia na Odległść Człnek Rady Człnek Rady Człnek Rady Człnek Rady Człnek Rady Człnek Stwarzyszenia Człnek Stwarzyszenia Człnek Stwarzyszenia Człnek Stwarzyszenia Człnek Stwarzyszenia Człnek Stwarzyszenia Człnek Stwarzyszenia Człnek Stwarzyszenia Człnek Stwarzyszenia Człnek Stwarzyszenia Człnek Stwarzyszenia Człnek Stwarzyszenia 9
Lkalna Strategia Rzwju na lata 2008 2015 Lkalna Grupa Działania Bractw Kuźnic 49 Adam Szłtys Spłeczny Pczesna 50. Adam Mrzyk Spłeczny Pczesna Pracwnik w Urzędzie Gminy Pczesna - infrmatyk Radny Gminy Pczesna Człnek Stwarzyszenia Człnek Stwarzyszenia Wśród 50 człnków stwarzyszenia 27 t kbiety. Sektr publiczny reprezentuje 5 gmin, zaś sektr spłeczn gspdarczy 45 człnków LGD. Kwestię człnkstwa nabru lub wykluczenia ze stwarzyszenia reguluje dpwiedni Rzdział III Statutu Stwarzyszenia LGD Bractw Kuźnic paragrafy d 10 d 14. Działalnść LGD Bractw Kuźnic twarta jest na klejnych człnków zaintereswanych statutwymi celami stwarzyszenia i pdejściem Leader. Nie wyklucza się pszerzeń terytrialnych jeżeli zaistnieje taka klicznść, mżliwść, ptrzeba. Od sptkania załżycielskieg 27 człnków swją działalnścią i prmwaniem pdejścia Leader skutecznie pzyskał klejnych człnków i w aktualnym składzie 50 sób nadal twartym jest kwestia angażwania klejnych mieszkańców LGD jak i nawiązywania współpracy, prmwania Leadera tam, gdzie na przylegających bszarach byłby t mżliwe. Spsób rzszerzania składu LGD uwarunkwany jest więc ww. zapisami statutwymi raz bieżącą aktywnścią i działalnścią prmcyjną becnych człnków. Bractw Kuźnic twarte jest na każdeg klejneg, nweg człnka, partnera z bszaru LGD, klicznych pwiatów raz instytucji zaintereswanych wsparciem lkalnej strategii rzwju. 1.4. STRUKTURA ORGANU DECYZYJNEGO - RADY LGD Rada LGD Bractw Kuźnic pwłana zstała w dniu 12 maja 2008r.Obejmuje 25 sób, w jej skład wchdzą reprezentanci pszczególnych gmin prprcjnalnie p pięciu z każdej gminy człnkwskiej LGD. W każdej piątce reprezentantów jest wójt danej gminy (sektr publiczny), pzstali t przede wszystkim sektr spłeczny i gspdarczy. Na 25 człnków Rady 11 t kbiety (44%) w strukturze wszystkich człnków stwarzyszenia kbiety stanwią 54%. Struktura człnków Rady spełnia więc parytet uczestnictwa: przedstawicieli pszczególnych gmin (p 5 ciu z każdej) sektra spłeczn gspdarczeg w 50% w stsunku d przedstawicieli sektra publiczneg (sektr publiczny gółem 5 sób, spłeczn gspdarczy 20 sób, c stanwi 80% wśród 25 człnków Rady) 44% kbiet (na 25 sób 11 Pań) Dkumenty ptwierdzające przedstawicielstw daneg sektra wszystkich człnków stwarzyszenia (deklaracje), w tym przedstawicieli Rady stanwią załącznik d wnisku wybór LGD d realizacji LSR. Kwestię zakazu łączenia funkcji w rganie decyzyjnym z funkcją w zarządzie lub rganie kntrli reguluje zapis &15 ust. 2 STATUTU STOWARZYSZENIA Lkalna Grupa Działania Bractw Kuźnic (bligatryjneg załącznika d wnisku wybór LGD d realizacji LSR). Pnadt także regulujący szczegółw zakres prac Rady jej regulamin bejmuje zapis : Człnek Rady nie mże jedncześnie pełnić funkcji w Zarządzie czy Kmisji Rewizyjnej ani być zatrudninym w biurze - &3 ust.2 Regulaminu Rady Stwarzyszenia LGD Bractw Kuźnic w Pczesnej (dkument ten także stanwi załącznik d aplikacji wybór LGD d realizacji LSR). 10
Lkalna Strategia Rzwju na lata 2008 2015 Lkalna Grupa Działania Bractw Kuźnic Tabela nr 2 - Zestawienie Człnków Rady LGD Bractw Kuźnic Lp. Imię i nazwisk Funkcja Gmina Sektr człnka LGD Bractw Kuźnic w strukturze LGD Bractw Kuźnic jaką reprezentuje człnek Rady jaki reprezentuje człnek Rady 1. Rufin Majchrzyk Przewdniczący Rady BORONÓW publiczny 2. Włdzimierz Kleszcz Wiceprzewdniczący Rady KAMIENICA POLSKA publiczny 3. Jerzy Scha Człnek Rady KONOPISKA publiczny 4. Krzysztf Ujma Człnek Rady POCZESNA publiczny 5. Wiesław Szymczyk Człnek Rady STARCZA publiczny 6. Andrzej Kubat Człnek Rady STARCZA spłeczny 7. Drta Jędrzejewska Człnek Rady STARCZA spłeczny 8. Agnieszka Liszczyk Człnek Rady STARCZA spłeczny 9. Irena Caban Człnek Rady STARCZA spłeczny 10. Andrzej Lech Człnek Rady POCZESNA spłeczny 11. Marek Mrzyk Człnek Rady POCZESNA spłeczny 12. Iwna Chła Człnek Rady POCZESNA spłeczny 13. Alicja Janwska Człnek Rady POCZESNA gspdarczy 14. Mieczysław Chudzik Człnek Rady KONOPISKA spłeczny 15. Drta Skczylas Człnek Rady KONOPISKA spłeczny 16. Ola Szczepańska Człnek Rady KONOPISKA spłeczny 17. Barbara Ankwska - Lis Człnek Rady KONOPISKA spłeczny 18. Waldemar Szymanek Człnek Rady KAMIENICA POLSKA spłeczny 19. Marlena Sitek Człnek Rady KAMIENICA POLSKA spłeczny 20. Ryszard Placzek Człnek Rady KAMIENICA POLSKA spłeczny 21. Agata Najnigier Człnek Rady KAMIENICA POLSKA spłeczny 22. Rman Czrnik Człnek Rady BORONÓW gspdarczy 23. Henryk Ledwń Człnek Rady BORONÓW gspdarczy 24. Bgdan Brl Człnek Rady BORONÓW gspdarczy 25. Bgusława Leśniwska Człnek Rady BORONÓW spłeczny 1.5. ZASADY I PROCEDURY FUNKCJONOWANIA LGD ORAZ ORGANU DECYZYJNEGO LGD LGD d mmentu zawiązania się Stwarzyszenia zapewnine ma dbre warunki lkalwe. Obsada persnalna zatrudnienie pracwników biura zaplanwane zstał na 2009 rk. Dtychczaswy zakres działalnści nweg stwarzyszenie bsługiwany był spłeczną pracą i zaangażwaniem człnków a przede wszystkim Zarządu. 11
Lkalna Strategia Rzwju na lata 2008 2015 Lkalna Grupa Działania Bractw Kuźnic Lkalizacja siedziby LGD Bractw Kuźnic w Pczesnej w budynku Urzędu Gminy Pczesna przy ul. Wlnści 2 ptymalnie wpływa na rganizację i rzwój działalnści Stwarzyszenia. Warunki lkalwe, pdstawwe wypsażenie i sprzęt, pmieszczenia biurwe i sala knferencyjn szkleniwa udstępnine stwarzyszeniu niedpłatnie przez Wójta Pczesnej pzwalają sprawnie wyknywać zadania statutwe LGD. W wydzielnym pmieszczeniu biurwym, wypsażnym w pdstawwy sprzęt biurwy swje zadania mgą wyknywać działający becnie spłecznie : Zarząd i zaangażwani w prace rganizacyjne człnkwie. Dzięki przyzwleniu Wójta Pczesnej d użytkwania wskazanych pmieszczeń w budynku urzędu a jedncześnie siedzibie stwarzyszenia - są warunki d przyjmwania i bsługi interesantów, sala szkleniwa umżliwia rganizwanie wszelkich sptkań grupwych, szkleń; są dbre warunki d archiwizwania dkumentów. Uzupełnieniem pisu zasad i prcedury funkcjnwania LGD Bractw Kuźnic są załączniki: Załącznik Nr 1 Prcedura nabru pracwników LGD (zgdna z załącznikiem d wnisku wybór LGD d realizacji LSR) raz Załącznik Nr 2 Opisy stanwisk precyzujące pdział bwiązków i zakres dpwiedzialnści na pszczególnych stanwiskach (zgdny z załącznikiem d wnisku wybór LGD d realizacji LSR) Załącznik Nr 3 niniejszeg pracwania prezentuje Opis warunków technicznych i lkalwych biura LGD Bractwa Kuźnic (zgdne z pisem załącznika d wnisku wybór LGD d realizacji LSR). 1.5.1. ZASADY I PROCEDURY FUNKCJONOWANIA ORGANU DECYZYJNEGO Rada LGD Bractw Kuźnic zgdnie z przepisami i wymgami dtyczącymi zasad realizacji si 4 - LEADER w PROW na lata 2007 2013 a także na pdstawie Statutu Stwarzyszenia ustaliła zasady i prcedury funkcjnwania ujmując je w ramy Regulaminu Rady Stwarzyszenia LGD Bractw Kuźnic w Pczesnej zatwierdzneg uchwałą na Walnym Zebraniu w dniu 09 stycznia 2009r. Zasady pwływania i dwływania człnków rganu decyzyjneg Bractwa Kuźnic regulują zapisy Rzdziału IV pt. Władze Stwarzyszenia w paragrafach d 15 d 22 STATUTU STOWARZYSZENIA LGD Bractw Kuźnic. Walne Zebranie pprzez uchwałę, w trybie głswania zwykłą większścią głsów przy becnści c najmniej płwy człnków uprawninych d głswania - ustala liczbę człnków Rady, wybiera i dwłuje jej człnków (&21 Statutu). W &21 ust. 6 STATUTU pisane są kmpetencje Rady, jej zakres liczbwy nie więcej niż 30 sób (zgdnie z ustępem 1 paragrafu 21). Uzupełnienie składu Rady następuje p zwłaniu przez Zarząd Walneg Zebrania (&22) a pełna kadencja trwa rk ( &15 ust. 4). W razie zmniejszenia się składu Rady Zarząd zwłuje Walne Zebranie Człnków w celu jej uzupełnienia t zapis &3 ust. 3 Regulaminu Rady. Rada Bractwa Kuźnic w zgdzie z zapisami statutwymi psiada bwiem precyzyjnie kreślający rganizację wewnętrzną i tryb prac teg rganu decyzyjneg. swój regulamin Szczegółwe zapisy teg dkumentu uwzględniają regulację pstępwania jej człnków w prcedurze wybru prjektów - najważniejszej rli rganu decyzyjneg. Opis prcedur funkcjnwania Rady, w tym prcedury dtyczącej wyłączenia człnka Rady d udziału w dknywaniu wybru peracji mgących budzić wątpliwści c d bezstrnnści zstały ujęte w rzdziale IX pt. Prcedura wyłączenia człnka Rady d udziału w dknywaniu wybru peracji. Organ decyzyjny Rad LGD Bractw Kuźnic psiada więc regulamin rganizacyjny zapewniający : przejrzystść, demkratycznść raz jawnść pdejmwania decyzji. Żaden z człnków Rady nie 12
Lkalna Strategia Rzwju na lata 2008 2015 Lkalna Grupa Działania Bractw Kuźnic mże być zatrudninym w biurze LGD ; zna graniczenia c d wykluczenia z prac w kmisji rzpatrującej wniski c d których nie mógłby zachwać bezstrnnści (wzmacnia t też stswna deklaracja pufnści i bezstrnnści, którą w myśl &31 Regulaminu człnkwie pdpisują przed psiedzeniem). Załącznik Nr 4 d niniejszeg pracwania prezentuje w całści zapisy Regulaminu Rady LGD Bractw Kuźnic w Pczesnej. 1.6. KWALIFIKACJE I DOŚWIADCZENIE OSÓB WCHODZĄCYCH W SKŁAD ORGANU DECYZYJNEGO Dświadczenie człnków Rady LGD Bractw Kuźnic wiąże się ze specyfiką działalnści jej człnków. Wielu z nich pełniąc w życiu cdziennym kreślne rle zawdwe angażuje się ddatkw w prace spłeczne na bszarze gminy. Przejawia się t w inicjwaniu raz realizacji wielu przedsięwzięć na rzecz rzwju bszarów wiejskich. Większść z człnków Rady t mieszkańcy z głębkimi krzeniami lkalnymi dbrze znają swją lkalną spłecznść, jej ptrzeby i mżliwści, cieszą się przy tym zaufaniem spłecznym (czeg ptwierdzeniem są rekmendacje). Szerka gama kierunków wykształcenia, dświadczeń w śrdwisku lkalnej aktywnści kulturalnej raz zawdwych dświadczeń człnków Rady daje dpwiednie kmpetencje d prac w rganie decyzyjnym dpwiedzialnym za prcedury weryfikacji wnisków i przyznawania śrdków na wskazane w LSR cele i przedsięwzięcia. Przedstawiciele samrządów lkalnych - wójtwie wszystkich 5 gmin bszaru Bractw Kuźnic mają szerkie dświadczenie w krzystaniu z bardz wielu źródeł finanswania - prgramów związanych z dtacjami unijnymi na rzwój bszarów wiejskich. W swim grnie Rada ma także sbę dświadczną w praktyce I i II Schematu Piltażweg Prgramu Leader+. Wielu z człnków t inicjatrzy ale i bezpśredni wyknawcy prjektów i dtacji pzyskanych na rzecz rganizacji, w których aktywnie działają. Szczegółwy pis dświadczenia sób wchdzących w skład rganu decyzyjneg zstał sprządzny według wskazaneg wzru (wzór tabeli w frmularzu wnisku) i jak załącznik d wnisku wybór LGD d realizacji LSR dłączny d aplikacji. 1.7. DOŚWIADCZENIE LGD I CZŁONKÓW LGD W REALIZACJI OPERACJI Dświadczenie człnków Stwarzyszenia Bractw Kuźnic wynika z aktywnści jej człnków na rzecz pprawy jakści życia i rzwju bszarów wiejskich. Obk wielu prjektów realizwanych przez gminy : d PHARE 2000 SSG (np. w gminie Kamienica Plska) pprzez prjekty SAPARD prawie w każdej gminie człnkwskiej aż p prjekty z Prgramu Odnwy Wsi Wjewództwa Śląskieg (też prawie w każdej gminie LGD) wymienić mżna także prjekty uruchamiane ze śrdków: - Ministerstwa Edukacji Nardwej - ZPORR 2004-2006 - Prgramu Operacyjneg Kapitał Ludzki Szczegółwy pis dświadczenia wybranych sób wchdzących w skład LGD raz gmin reprezentujących LGD Bractw Kuźnic zstał sprządzny według wskazaneg wzru (wzór tabeli w frmularzu wnisku) i jak załącznik d wnisku wybór LGD d realizacji LSR dłączny d aplikacji. Załącznik ten nie wyczerpuje wszystkich dświadczeń człnków pkazuje przekrjw gamę prjektów, których realizacja ddaje kmpetencje i aktywnść człnków Bractw Kuźnic. 13
Lkalna Strategia Rzwju na lata 2008 2015 Lkalna Grupa Działania Bractw Kuźnic 2. OPIS I SPECYFIKA OBSZARU OBJĘTEGO LSR WRAZ Z UZASADNIENIEM JEGO WEWNĘTRZNEJ SPÓJNOŚCI 2.1. UWARUNKOWANIA PRZESTRZENNE Pwiat częstchwski i część lublinieckieg, w granicach, których leżą bszary bjęte LGD Bractw Kuźnic usytuwane są w części półncnej wjewództwa śląskieg, na Wyżynie Śląsk-Krakwskiej na bszarze makrreginu Wyżyny Wźnick-Wieluńskiej, w brębie dwóch mezreginów: Obniżenia Liswarty-Prsny i Garbu Herbskieg. W niedalekiej dległści znajdują się duże aglmeracje miejskie Górneg Śląska raz Kraków i Częstchwa, a także Międzynardwy Prt Ltniczy Katwice - Pyrzwice. Na bszar Lkalnej Grupy Działania Bractw Kuźnic składa się 5 gmin, z czeg 4 przynależą administracyjnie d terytrium pwiatu częstchwskieg, a jedna d rku 1999 d pwiatu lublinieckieg (wymienin w klejnści alfabetycznej): 1. Gmina Brnów 2. Gmina Kamienica Plska 3. Gmina Knpiska 4. Gmina Pczesna 5. Gmina Starcza Mapa LGD 14
Lkalna Strategia Rzwju na lata 2008 2015 Lkalna Grupa Działania Bractw Kuźnic Mapa LGD na tle wj. śląskieg Knpiska Pczesna Kamienica Plska Starcza Brnów Obszar LGD, przez który przebiega trasa DK 1 Katwice Warszawa, płżny jest na płudniwy zachód d Częstchwy, w bniżeniu górnej Warty. Łączna pwierzchnia bszaru LGD Bractw Kuźnic wynsi 262 km², c stanwi 2,12% pwierzchni całeg wjewództwa śląskieg. Obszar ten na kniec 2006 r. zamieszkiwany był przez 34 465 mieszkańców, czyli k. 0,73 % ludnści wjewództwa. Obszar bjęty LGD Bractw Kuźnic leży w całści na bszarach wiejskich, a jeg ludnść stanwi k. 3,43 % gółu ludnści zamieszkującej bszary wiejskie w całym reginie. 15
Lkalna Strategia Rzwju na lata 2008 2015 Lkalna Grupa Działania Bractw Kuźnic Tabela nr 3 Pdstawwe dane gmin bszaru LGD na dzień 31.12.2006 Nazwa gminy Typ gminy Liczba ludnści* Pwierzchnia (km 2 ) Liczba słectw Brnów wiejska 3 322 57 4 Kamienica Plska wiejska 5 555 46 6 Knpiska wiejska 10 467 79 12 Pczesna wiejska 12 398 60 15 Starcza wiejska 2 723 20 5 Razem 34 465 262 42 * sby zameldwane na pbyt stały Źródł: www.stat.gv.pl 2.2. UWARUNKOWANIA GEOGRAFICZNE I PRZYRODNICZE Tereny bjęte LGD Bractw Kuźnic leżą w półncnej części Wyżyny Śląskiej w zlewni rzeki Warty. Obszar ten był dwukrtnie bjęty zldwaceniami: krakwskim i śrdkwplskim, a większść starych frmacji zstała pkryta wytwrami czwartrzędwymi. Gminy Knpiska i Pczesna sąsiadują bezpśredni z Częstchwą, wszystkie zaś gminy na terenie LGD leżą w niewielkiej dległści d teg miasta, najdalej, ale zarazem tylk w dległści 20 km leży gmina Brnów. Omawiany teren znajduje się w półncn-wschdniej części mnkliny śląsk-krakwskiej, która charakteryzuje się mnklinalnym ułżeniem warstw starszeg pdłża: triaswych, jurajskich i kredwych. Najstarszymi utwrami są sady triasu. Znajdziemy tu piaskwce i piaski z przewarstwieniami iłów raz wapienie i dlmity wapienia muszlweg. Klimat występujący na tym bszarze jest charakterystyczny dla wyżyn śrdkwplskich i cechuje się średnią temperaturą 17,5 C i średnią padów atmsferycznych 600-650 mm rcznie. Wiatry wieją z reguły z kierunku zachdnieg i płudniw zachdnieg. Obszar bjęty LGD Bractw Kuźnic t teren cechujący się pewnymi walrami krajbrazwymi i przyrdniczymi. Znajdują się tu bszary chrnine tj. należące d dwóch parków krajbrazwych: Parku Krajbrazweg Lasy nad Górną Liswartą raz jeg tuliny (Brnów raz częściw tereny gmin: Knpiska i Starcza) Parku Krajbrazweg Orlich Gniazd raz tuliny w/w parku w ramach zespłu Jurajskich Parków Krajbrazwych (częściw na terenie gminy Pczesna) Pnadt w gminie Knpiska utwrzn użytek eklgiczny, trfwisk przejściwe, zbirnik wdny pd nazwą Jezirk - dwa dły ptrfwe, kresw zalewane wdą, rzdzielne częściw szerką grblą z resztkami bru bagienneg. 16
Lkalna Strategia Rzwju na lata 2008 2015 Lkalna Grupa Działania Bractw Kuźnic Pd względem zasbów wdnych bszar LGD Bractw Kuźnic należy d zlewni rzeki Warty. Znajduje się tutaj spr terenów dpwiednich pd budwę zbirników retencyjn-rekreacyjnych. Jeden z takich zbirników znajduje się na rzece Knpce w miejscwści Pająk. Pnadt wybudwan kilka małych zbirników dla ptrzeb gspdarki rybackiej. Na bszarze Bractwa Kuźnic występują zasbne zbirniki wód pdziemnych dbrej jakści. Płwa bszaru Bractwa Kuźnic t użytki rlne niekrzystnych warunkach gspdarwania. W strukturze użytkwania gruntów użytki rlne zajmują k. 140 km2, czyli 53% pwierzchni LGD, z czeg 65 % zajmują grunty rne. Pnadt duży udział w pwierzchni psiadają lasy i grunty leśne raz łąki i pastwiska. Ich udział cenia się dpwiedni na 36% i 35%. W rękach prywatnych jest zaledwie 14 % pwierzchni lasów. Dla prównania w Plsce lasy zajmują 28,7 % pwierzchni kraju. Największą pwierzchnię lasów ma gmina Brnów 37,84 km2 a najmniejszą gmina Starcza 1,52 km2. Lasy na terenie LGD pdlegają Nadleśnictwu Herby Złty Ptk raz Kszęcin. Dminują tu bry ssnwe na siedliskach suchych, świeżych, wilgtnych i bagiennych. Bry te rzadk są zbirwiskami naturalnymi, w większści należy je traktwać jak zbirwiska zastępcze. Są t przeważnie drzewstany młde, których wiek nie przekracza 80 lat. Najczęściej występuje bór mieszany. Głównym gatunkiem w drzewstanie jest ssna nasadzna sztucznie, a także brzza, dąb, lcha. Najniższa lesistść charakteryzuje gminę Starcza 7,80 %. Na bszarze gmin twrzących LGD występują gleby wytwrzne z utwrów czwartrzędwych tj. piaski, żwiry, gliny, trfy raz pwstałe ze skał wieku jurajskieg: iły, piaski i piaskwce. Generalnie gleby są niskiej klasy, a struktura gspdarstw w większści rzdrbnina, stąd prwadzenie racjnalnej gspdarki agrkulturwej i scalanie gruntów jest bardz utrudnine. Najsłabszą jakścią rlniczej przestrzeni prdukcyjnej charakteryzuje się gmina Pczesna. Wynika t z zaburzeń wywłanych eksplatacją rud żelaza, czeg wynikiem są zakłócne stsunki wdne raz zanieczyszczenie gleb i rślin uprawnych metalami ciężkimi i siarką. Użytki kpalne i tereny różne zajmują w Pczesnej pnad 300 ha. Wdy rzek na terenie LGD t wdy w części pzaklaswe ze względu na zawartść zanieczyszczeń. Jest t wynik bardz niskieg stpnia skanalizwania bszaru. Prblemy związane z zanieczyszczeniem śrdwiska dtyczą zanieczyszczenia pwietrza atmsferyczneg, wód pwierzchniwych (Rzeka Warta wdy pzaklaswe skażenie wód wgłębnych) raz dewastacji gleb i krajbrazu związanej z była eksplatacją złóż mineralnych. Analizując szanse i zagrżenia rzwjwe trzeba dnieść się d zasbów i walrów przyrdniczych bszaru LGD, które z jednej strny wyznaczają pewne wskazania (także graniczenia), c d kierunków inwestycji, a z drugiej strny mgą stanwić atrakcyjnści turystycznej i generwać isttny ruch turystyczny. Wśród walrów przyrdnicz krajbrazwych na szczególna uwagę zasługuje Park Krajbrazwy Lasy nad Górną Liswartą - zajmujący pwierzchnię: 50.746 ha (w tym park krajbrazwy - 38.701 ha i tulina - 12.045 ha) i bejmujący swim zasięgiem kmpleks lasów 17
Lkalna Strategia Rzwju na lata 2008 2015 Lkalna Grupa Działania Bractw Kuźnic płżnych w górnej zlewni rzeki Liswarty. Teren parku wraz z tuliną bejmuje terytrium Brnwa, we fragmencie zaś gminy Knpiska i Starcza. Najciekawszy krajbrazw zespół sadniczy twrzy wieś Krznek-Leśniaki wraz z Jamkami. Zalesine stki bu krawędzi rzeki Knpki sprawiają, że dla zachwania wartści eklgicznych Parku muszą być wyłączne z zabudwy wszystkie cieki i dlinki dprwadzające wdy padwe z lasów d rzeki Knpki. Cieki wdne w gminie Knpiska wraz ze swymi dlinkami stanwią isttny element w krajbrazie, a z drugiej strny twrzą sieć płączeń między eksystemami naturalnymi głównie kmpleksami leśnymi. Również zachdni fragment gminy Starcza, d granicy administracyjnej d drgi pwiatwej leży w granicach tuliny Parku Krajbrazweg Lasy nad Górną Liswartą. W tulinie występuje bór mieszany świeży i wilgtny, gdzie gatunkiem dminującym jest ssna. Na bszarach tuliny występują niewielkie czka wdne, w zarastających nieckach twrzą się trfwiska wyskie. W studium uwarunkwań i zagspdarwania przestrzenneg gminy Starcza zaznaczn na terenie tuliny dwa prpnwane użytki eklgiczne (zarastające trfwiska), które prpnuje się bjąć chrną jak cenne biekty przyrdnicze. Trfwiska te stanwią ważne miejsce dla rzrdu płazów. W gminie Pczesna znajduje się użytek eklgiczny - Zapadliska nieużytek pw. 3,0 ha pdlegający Nadleśnictwu Złty Ptk. Obszar Bractw Kuźnic charakteryzuje się cenną przyrdnicz rślinnścią i stsunkw bgatym światem zwierzęcym, c stanwi ważny czynnik wykrzystania śrdwiska dla celów wypczynkwych i turystycznych. Rślinnść t przede wszystkim rsiczka krągłlistna, mdrzewnica zwyczajna, żurawina błtna i wełnianka. Na terenie LGD występują również gatunki rślin chrninych, na terenach pdmkłych i wilgtnych łąk występuje gryczka wąsklistna, strczyk, pierwisnek i mieczyk dachówkwaty, na trfwiskach zaś sptkać mżna różne gatunki rsiczek i widłaków. Tak, więc tereny te są bgate w rzadkie i prawnie chrnine gatunki rślin naczyniwych. Na terenach łąkw-zarślwych Pczesnej występuje także duże stanwisk chrnineg ksaćca syberyjskieg. Na bszarze Bractwa Kuźnic częściwą chrna bjęte są: Bagn zwyczajne trfwiska wyskie w klicy Aleksandrii I, Krznka; Ciemiężyca zielna wzdłuż cieku wdneg w klicy Aleksandrii I; Grzybienie półncne stawy rybne nad rzeką Knpką Kijas w Knpiskach; Kruszyna psplita i knwalia majwa licznie występujące w lasach; Kalina kralwa licznie występująca w zarślach. Pza bszarami chrninymi lub częściw chrninymi na terenie Lkalnej Grupy Działania Bractwa Kuźnic występują liczne pmniki przyrdy żywinej i nieżywinej, z czeg na szczególna uwagę zasługuje aleja lip w Knpiskach, którą twrzą kazy bwdach pni d 210 390 cm wyskści kł 25 m i szacunkwym wieku 150-200 lat, użytek eklgiczny Jezirk bagn pw. 2,5ha w Knpiskach, staw Aleksandria, grupy drzew w prawie każdej z gmin: mdrzew eurpejski, świerk psplity, wiąz i dąb szypułkwy. Występwanie cennych pd względem przyrdniczym i krajbrazwym terenów, unikalne gatunki rślin leśnych i łąkwych raz występwanie wód naturalnych pwdują, że bszar ten jest wyjątkw atrakcyjny pd względem turystycznym, c daje mu duże mżliwści rzwju. 18
Lkalna Strategia Rzwju na lata 2008 2015 Lkalna Grupa Działania Bractw Kuźnic 2.3. UWARUNKOWANIA HISTORYCZNE I KULTUROWE Uwarunkwania histryczne bszaru LGD związane są z dziejami ziemi częstchwskiej i lublinieckiej. Histria teg bszaru sięga dległych czasów, natmiast wzmianki większści miejscwści leżących na bszarze LGD Bractw Kuźnic sięgają XV lub XVI wieku (Brnów z 1341 r.). Natmiast sadnictw na tym terenie pjawił się na pewn wcześniej. Znalezin bwiem na tym bszarze ślady z epki nelitu raz z kresu kultury łużyckiej. Dzieje miejscwści w większści związane były z płżeniem na terenie starstwa lsztyńskieg, później przynależnścią d zabru pruskieg, a następnie d Księstwa Warszawskieg. P kngresie wiedeńskim ziemie te stały się częścią Królestwa Kngresweg pdległeg Rsji. P listpadzie 1918 pwróciły zaś w skład drdzneg państwa plskieg. Histria terenu Bractwa Kuźnic ma tradycje przemysłwe związane przede wszystkim z kpalniami rud żelaza raz tkactwem, ale również z istnieniem własnści ziemskiej (flwarków). Najbardziej charakterystyczne dla teg bszaru kuźnice i kpalnie rud żelaza istniały w kilku miejscwściach. Przede wszystkim wieś Kamienica Plska wywdzi się ze średniwiecznej kuźnicy należącej d parafii miejskiej w Kziegłwach, na półncnym krańcu księstwa siewierskieg. W 1519 r. kuźnica Kamienica stała się własnścią kapituły krakwskiej. Ddatkw Kamienica Plska w latach 20., 30. i 40. XIX wieku była liczącym się w Królestwie Plskim śrdkiem prdukcji tkackiej. Eksplatacja rudy żelaza na terenie gminy Kamienica Plska sięga, więc średniwiecza. Nad Kamieniczką znajdwały się wychdnie rudy- syderytu ilasteg. Ptwierdzne źródłw są kuźnice w Kamienicy, Osinach (Kuźnica Chybakwska vel Hybakwska) i w rejnie Własny (Kuźnica Szwankwska). Ostatnie niej wzmianki pchdzą z pierwszej ćwierci XVII wieku. Ptem rejny kuźnicy stały się flwarkami. Większa płacalnść gspdarki rlnej spwdwała, że ustanwin praw wykupu kuźnic. Pla należące wcześniej d wlnych kuźników dały właśnie pczątek flwarkm. Stawy kuźnicze przekształcn w stawy młyńskie, spiętrzenia wdne, służące wcześniej d pruszania młtów kuźniczych, służyły dtąd pruszaniu kół młyńskich. D eksplatacji płytk zalegającej na plach rudy, wrócn w Kamienicy Plskiej na pczątku XIX w. W 1836r. uruchmina zstała kpalnia Kamienica Plska. Również Brnów psiada długą histrię związaną z wydbywaniem rudy i wytapianiem żelaza. Istnieją źródła histryczne ptwierdzające, że już w 1645 r. funkcjnwaniem tych kpalń zaintereswani byli rzeczznawcy z Tarnwskich Gór. Pd kniec XIX wieku nastąpił upadek kuźni i kpalni rud żelaza na terenie LGD Bractw Kuźnic. W Brnwie jednak pza przemysłem ciężkim rzwijał się rlnictw i przemysł przetwórczy, miejscwść psiadała grzelnię, dwa brwary, tartak i trzy młyny wdne. Kpalnie w Brnwie zstały zamknięte na pczątku XX w. Natmiast kpalnie rud w Pczesnej i Brku były czynne pd kniec XIX wieku. W związku zaś z pwstaniem Klei Warszawsk-Wiedeńskiej na pczątku XX wieku zstała załżna cegielnia w Krwinwie. U schyłku XIX w. również teren Knpisk zstał wykupiny przez Twarzystw B. Hantke w celu eksplatacji rud żelaza. Eksplatacja rud żelaza była prwadzna w rejnie Knpiska d 1974 r. Pla pkryły się hałdami, które są efektem górniczych rbót. Eksplatacja zmieniała nie tylk pejzaż, ale i stsunki wdne na tym terenie. Górnictw rud żelaza nisł ze sbą szkdy dla rlnictwa i śrdwiska, ale był źródłem wyższeg pzimu życia mieszkańców. Obecnie jedyną pamiątką górniczej przeszłści są hałdy. Największa z nich, zwana Hermanwą Hałdą t wysypisk skały płnnej dawnej kpalni Wjciech w Kamienicy Plskiej. Mieszkańcy własnym sumptem plantwali hałdy. Również w miejscwści Osiny istniała kuźnica zwaną Osińską lub Chybakwską, która prdukwała żelaz. Później w Osinach pwstały kpalnie głębinwe Tedr I i II raz Dębwiec. Dziś również nie ma p nich nawet śladu, a p kpalniach Tedr, Dębwiec i Nwa Wieś pzstały jedynie prśnięte drzewami hałdy. Ziemie bjęte bszarem LGD Bractwa Kuźnic ze względu na swje płżenie przyrdnicze mają również tradycje 19
Lkalna Strategia Rzwju na lata 2008 2015 Lkalna Grupa Działania Bractw Kuźnic w byciu terenami turystycznymi, niektóre miejscwści miały charakter wybitnie rekreacyjny. Urządzan tam majówki, kncerty, zabawy, knkursy strzeleckie, gniska, saneczkwanie (np. na Karczmarce). Na pdkreślenie zasługują także uwarunkwania kulturwe teg bszaru, silnie związane są z dbrami kultury niematerialnej, pielęgnwanymi na przestrzeni wielu lat, na które w szczególnści składają się: legendy, tradycje i brzędy, jak również wspólna dla bszaru kultura materialna szczególnie architektura i rzemisł. Legendy i pdania utrzymujące się w spłecznści Brnwa, ale również w pzstałych miejscwściach związane są najczęściej z dawnymi frmami życia spłeczneg i gspdarczeg. Część z nich dnsi się d stawów, które wcześniej występwały na terenie wiski jak na przykład pdanie utpcu czy pdania córkach wdnika raz zatpinej w stawie córce właścicieli miejscwści, a także związane z brnwskim kściłem i kapliczkami raz ze starymi cmentarzyskami. Żywe są także pdania związane z ruchem pątniczym. Niektóre pdania dnszą się d miejsc, w których wcześniej występwał kpalnictw rud i wytp żelaza. Natmiast zwyczaje i brzędy charakterystyczne dla teg bszaru związane są przede wszystkim z prami rku i religią w tym w szczególnści z kresem wielkancnym i Bżeg Ciała. Lkalne prdukty kulinarne t tradycyjne prdukty wytwarzane d lat na tym terenie w szczególnści na uwagę zasługuje ciast z tartych ziemniaków zwane kucmchem raz piw z Wąsszu. Na terenie Bractwa Kuźnic znajdują się stsunkw liczne biekty zabytkwe będące wynikiem działalnści człwieka. Znajdziemy tu biekty sakralne w szczególnści kściły, kapliczki i cmentarze, które usytuwane są w każdej z gmin Bractwa Kuźnic. Pnadt na uwagę zasługują zabudwania mieszkalne i gspdarcze w tym drewniane i murwane budynki w Kamienicy Plskiej i Starczy. Część zabytków związana jest z eksplatacją rud żelaza na tych terenach. Największą atrakcją są znajdują się w Brnwie pzstałści p kpalni rudy żelaza w Zumpach raz ruiny kpalni rud żelaza szczekaczka w Brzezinach w gminie Pczesna. Zabytki bszaru LGD Bractw Kuźnic: Brnów Kściół barkwy z 1611 rku płżny w Brnwie; Rezerwat przyrdy Rajchwa Góra; tereny rekreacyjne nad stawami w przysiółku Dły; pzstałści p kpalni rudy żelaza w Zumpach; zabytkwe kapliczki i budynki; Kamienica Plska Kściół p.w. Św. Michała Archaniła; Murwana kaplica p.w. Św. Jana Nepmucena w Rmanwie; Murwana kaplica p.w. Św. Jana Nepmucena w Rudniku Wielkim; Kamienne nagrbki z kńca XIX i pczątku XX wieku na cmentarzu w Kamienicy Plskiej; Knpiska murwany kściół pd wezwaniem święteg Walenteg; kaplica murwana z drugiej płwy XIX wieku; kaplica cmentarna z 1879 rku; cmentarz; 20
Lkalna Strategia Rzwju na lata 2008 2015 Lkalna Grupa Działania Bractw Kuźnic Pczesna Załżenia dwrsk-parkwe we Wrzswej wraz z siedlem rbtniczym; Ruiny kpalni rud żelaza szczekaczka w Brzezinach ; Kściół św. Jana Chrzciciela w Pczesnej; Kaplica z 1880 rku w Nwej Wsi; Kaplica z 1914 rku w Pczesnej ; Starcza Kściół parafialny p.w. NMP Częstchwskiej w Starczy (wybudwany w latach 1928-1934); Cmentarz grzebalny Rzymsk-katlicki i Starkatlicki Mariawitów z pczątku XIX wieku; Zagrda murwana z 1930 rku; Drewniany kściół parafii starkatlickiej mariawitów wzniesiny w latach 1907-1908; murwana kapliczka św. Jana Nepmucena z 1711 rku w Rudniku Małym; Zabudwania młyńskie z lat 1928-1930 we Własnej; Dm z cegły ceramicznej w Klepaczce sprzed 1939; Drewniane dmy sprzed 1918 rku w Starczy, Klepaczce, Łyścu, Rudniku Małym i Własnej; 2.4. SPOŁECZNOŚĆ LOKALNA NA OBSZARZE LGD Tabela nr 4 - Pdstawwe dane dtyczące ludnści bszaru LGD Nazwa gminy Liczba ludnści (zameldwani) Liczba ludnści (mieszkający) Kbiety (mieszkające) Mężczyźni (mieszkający) Przyrst naturalny Brnów 3 322 3 299 1 662 1 637 9 Kamienica Plska 5 555 5 610 2 906 2 704-39 Knpiska 10 467 10 423 5 346 5 086-21 Pczesna 12 398 12 463 6 432 6 031-39 Starcza 2 723 2 726 1 380 1 346-14 RAZEM OBSZAR LGD 34 465 34 521 17 726 16 804-104 Źródł: GUS, 31.12.2006 www.stat.gv.pl 21
Lkalna Strategia Rzwju na lata 2008 2015 Lkalna Grupa Działania Bractw Kuźnic Tabela nr 5 - Struktura wiekwa i charakterystyka zatrudnienia Struktura wiekwa i charakterystyka zatrudnienia Gmina Liczba ludnści gółem (mieszkający) Ludnść w wieku przedprdukcyjnym (0-17 lat) Ludnść w wieku prdukcyjnym (17-64 lat mężczyźni raz 17-59 lat kbiety) Ludnść w wieku pprdukcyjnym (d 65 lat mężczyźni raz d 60 lat kbiety) Bezrbtni rejestrwani liczba % liczba % liczba % liczba Brnów 3 299 671 20,3 2126 64,4 502 15,2 134 Kamienica Plska 5 610 997 17,8 3630 64,7 9830 17,5 292 Knpiska 10 423 2040 19,6 6664 63,9 1728 16,6 411 Pczesna 12 463 2435 19,5 7937 63,7 2091 16,8 677 Starcza 2 726 496 18,2 1751 64,2 479 17,6 119 gółem/średni* 34 521 6639 19 22 108 64,18 14 630 16,7 1 633 Źródł: GUS, 31.12.2006 www.stat.gv.pl Łączna liczba mieszkańców na bszarze Bractwa Kuźnic t 34 521 sób, c stanwi zaledwie 0,73% ludnści wjewództwa śląskieg. Obszar Bractwa Kuźnic t w całści tereny wiejskie, a jeg mieszkańcy stanwią 3,43 % ludnści wiejskiej wjewództwa Śląskieg. Zdecydwanie największymi gminami pd względem liczby ludnści są Pczesna i Knpiska, najmniejsza natmiast jest gmina Starcza (2 726 mieszkańców). Na pdstawie analizy danych ujętych w tabeli nr 3 mżna stwierdzić, że struktura wiekwa i zatrudnienie ludnści bszaru LGD mże budzić bawy, pnieważ spłeczeństw teg bszaru jest starsze niż średnia krajwa. Pnadt ile liczba sób w wieku prdukcyjnym jest zbliżna d średniej krajwej, t prcent ludnść w wieku przedprdukcyjnym jest prawie jeden punkt prcentwy niższy niż średni dla kraju. Mniejsza liczba sób w wieku przedprdukcyjnym rdzić będzie prblemy rzwju teg bszaru w przyszłści. Ta tendencja się nie zmieni w przyszłści, bwiem prgnzy dtyczące liczby ludnści raz przyrstu naturalneg również nie napawają ptymizmem. Prównanie wskaźnika ludnści w wieku przedprdukcyjnym z terenu LGD d średniej krajwej dla trenów wiejskich wypada także niekrzystnie dla Bractwa Kuźnic (23,2% średnia gólnplska, 19,8% LGD). Tabela nr 6 - Bezrbcie na bszarze LGD Gmina 2004 2006 Ogółem kbiety bezrbtni zarejestrwani gółem bezrbtni zarejestrwani Brnów 158 79 109 64 Kamienica Pl. 347 154 292 136 Knpiska 682 338 608 310 Pczesna 882 425 677 354 Starcza 152 71 119 71 Razem 2221 1067 1805 935 Źródł: www.stat.gv.pl kbiety 22
Lkalna Strategia Rzwju na lata 2008 2015 Lkalna Grupa Działania Bractw Kuźnic W grudniu 2006 rku liczba bezrbtnych zarejestrwanych w pwiecie częstchwskim wynsiła 8 568 i była mniejsza niż na kniec rku 2005, kiedy t bez pracy pzstawał 9471sób. W rku 2007 ilść sób bezrbtnych uległa dalszemu zmniejszeniu i wynisła 6 496. Stpa bezrbcia rejestrwaneg wynsiła na kniec 2006 r. 19,6 %, natmiast w 2007 r. 15,2 % wbec 11,4 % stpy bezrbcia w Plsce i 9,9 % w wjewództwie śląskim. Wskazuje t na utrzymujący się na tym bszarze prblem, którym jest większe niż w Plsce i wjewództwie śląskim bezrbcie. Pmim faktu, że jak przedstawin pwyżej stpa bezrbcia spada w części jest t wynikiem emigracji zarbkwej, natmiast na rynku lkalnym brakuje stałych miejsc pracy w lkalnych przedsiębirstwach. Na bszarze Bractwa Kuźnic jest kł 2436 przedsiębirstw, a tzw. wskaźnik przedsiębirczści, czyli ilść przedsiębirstw na 1000 mieszkańców wynsi kł 70. W Plsce wskaźnik przedsiębirczści wynsi 94. Najwyższy wskaźnik ma gmina Kamienica Plska. Bardz niski wskaźnik ma gmina Starcza. Wśród przedsiębirstw w sektrze prywatnym dminują sby fizyczne prwadzące działalnść gspdarczą i stanwią pnad 84% wszystkich prywatnych przedsiębirstw, w następnej klejnści plasują się spółki handlwe. Wśród działających przedsiębirstw dminuje sekcja G stanwiąc 33,16% pdmitów gspdarczych, drugie miejsce zajmuje sekcja D 17%. Tabela nr 7 - Instytucje kapitału spłeczneg na bszarze LGD Stwarzyszenie, rganizacje spłeczne Spółdzielnie Gmina i fundacje 2002 2006 2002 2006 Brnów 1 1 2 3 Kamienica Plska 3 4 4 8 Knpiska 3 3 12 16 Pczesna 4 4 15 20 Starcza 0 0 5 6 Razem 11 12 38 53 Źródł www.stat.gv.pl Kapitał spłeczny. Spłecznść lkalną na bszarze LGD cechuje aktywnść przejawiająca się w działalnści sektra pzarządweg (53 rganizacje). Najwięcej, b p 18 rganizacji funkcjnuje w gminach Knpiska i Pczesna. Duż rganizacji działa w dziedzinach, które pzwalają wykrzystać walry przyrdnicz - krajbrazwe i kulturwe. Działają tu bwiem liczne kła myśliwskie, wędkarskie, pszczelarskie raz rganizacje prmujące walry turystyczne raz dbające eklgię i zrównważny rzwój. D najaktywniejszych rganizacji należą: Stwarzyszenie na Rzecz Ekrzwju Ziemi Pcześniańskiej, Stwarzyszenie Miłśników Gminy Knpiska, Ruch Inicjatyw Spłeczn-Eklgicznych Przytulia w Kamienicy Plskiej, Stwarzyszenie Samrządwe Frum, Stwarzyszenie dla Brnwa raz Stwarzyszenie Miłśników Gminy Brnwskiej. Pnadt działają również liczne kluby sprtwe i chtnicze straże pżarne. Na uwagę zasługuje również działalnść Stwarzyszenia Pielęgniarsk-Opiekuńczeg z Ufnścią w Trzecie Tysiąclecie i Stwarzyszenia Górników w Knpiskach. Aktywnść spłeczna kbiet przejawia się w działalnści kół gspdyń wiejskich, zajmujących się pielęgnwaniem tradycji, rganizacją imprez, kultywwaniem tradycji kulinarnych, strjów i byczajów. Wykaz rganizacji pzarządwych zamieszczn w Załączniku Nr 5 23
Lkalna Strategia Rzwju na lata 2008 2015 Lkalna Grupa Działania Bractw Kuźnic Gspdarka bszaru LGD Gspdarka bszaru LGD Bractw Kuźnic uzależnine jest d rzwju sektra usługweg (w szczególnści handlu i rzwju usług turystycznych raz kłturystycznych) i prdukcyjneg. Branżą, w której działa najwięcej przedsiębirstw (808 pdmitów, c stanwi 33,16 % całeg sektra prywatneg) jest handel hurtwy i detaliczny raz naprawa pjazdów (sekcja G wg PKD). Jest t branża dminująca w każdej z gmin. Miejscem zatrudnienia mieszkańców są również pbliskie miasta w szczególnści Częstchwa i Lubliniec, ale także miasta Górneg Śląska. Ze względu na walry krajbrazwe i naturalne, a zarazem kniecznść dywersyfikacji źródeł utrzymania mieszkańców bszar zajmwany przez Bractw Kuźnic pwinien zstać dinwestwany w zakresie infrastruktury turystycznej i kł turystycznej. Inwestycji wymagają baza htelarska, gastrnmiczna raz sprtwa i rekreacyjna. Knieczne są również działania w zakresie wzmcnienia kapitału ludzkieg. Obecnie na mawianym terenie funkcjnuje kilka gspdarstw agrturystycznych (Kamienica Plska 4, Knpiska 2), miejscami nclegwymi dyspnuje Pczesna (dwa biekty), na bszarze Gminy Knpiska funkcjnuje śrdek harcerski Pająk (miejsca nclegwe i baza kłturystyczna) Na bszarze Bractwa Kuźnic w rku 2007 działał pnad 2 436 pdmitów gspdarczych, a więc niec więcej niż w latach 2002-2006. Natmiast tzw. wskaźnik przedsiębirczści, czyli ilść przedsiębirstw na 1000 mieszkańców wynsi kł 70, pdczas gdy dla Plski wskaźnik ten wynsi 94. Tabela nr 8 - Pdmity gspdarcze na bszarze LGD Gmina Pdmity gspdarki nardwej gółem Osby fizyczne prwadzące działalnść gspdarczą Spółki handlwe Spółki handlwe z udziałem kapitału zagraniczneg lata 2002 2006 2002 2006 2002 2006 2002 2006 Brnów 204 210 181 182 2 3 0 1 Kamienica Pl. 418 414 354 345 22 25 6 6 Knpiska 734 743 631 634 21 20 7 6 Pczesna 884 884 683 662 47 61 7 10 Starcza 141 132 122 113 2 2 0 0 Razem 2381 2383 1971 1936 94 111 20 23 Źródł: www.stat.gv.pl Wpływ na sferę gspdarczą Bractwa Kuźnic ma typw wiejski charakter teg bszaru raz usytuwanie w pbliżu takich śrdków jak Częstchwa, Lubliniec i aglmeracja górnśląska. Prblemem jest mentalnść mieszkańców i ich niska mbilnść c pwduje, że ilść pdmitów gspdarczych na tym bszarze w zasadzie nie uległa zmianie d lat. Załącznik Nr 6 prezentuje wykaz najważniejszych przedsiębirców z pszczególnych gmin. 24