Pobrzeże Koszalińskie Lokalizacja + 100 km 50 mi Dane mapy OpenStreetMap CC BY-SA, WODGIK Szczecin INFORMACJE SZCZEGÓŁOWE Pobrzeże Koszalińskie to region wchodzący w skład Pobrzeży Południowobałtyckich. Rozciąga się od doliny dolnego biegu rzeki Parsęty na zachodzie, gdzie styka się z Równiną Gryficką i Wybrzeżem Trzebiatowskim, aż po przylądek Rozewie, Kępę Swarzędzką i Kępę Pucką na wschodnim krańcu. Północną granicę wyznacza Morze Bałtyckie, natomiast południową Pojezierze Zachodniopomorskie. Administracyjnie kraina znajduje się w północno-wschodniej części województwa zachodniopomorskiego oraz północno-zachodniej części województwa pomorskiego. DATA 09.10.2015 Pobrzeże Koszalińskie jest makroregionem, w obrębie którego wyróżnić można sześć mniejszych regionów. Są to Wybrzeże Słowińskie, Równina Białogardzka, Równina Słupska, Wysoczyzna Damnicka, Wysoczyzna Żarnowiecka i Pradolina Redy-Łeby. Granice regionu są czytelne w terenie, szczególnie na północy, gdzie wyznaczana jest ona przez południowy skraj Morza Bałtyckiego. Na południu widoczny jest stopień terenowy o wysokości od 50 do 100 m wysokości, wyraźnie oddzielający Pobrzeże Koszalińskie od
Pojezierza Zachodniopomorskiego. Obszar krainy rozciąga się na długości ok. 190 km, natomiast jego szerokość wynosi od 20 do 30 km w głąb lądu, natomiast w zachodniej część, wzdłuż rzeki Parsęty, dochodzi nawet do 60 km. Teren krainy prezentuje wyraźne ślady działalności lodowca. Ukształtowany został w wyniku ostatniego zlodowacenia na obecnych terenach Polski, określanego jako zlodowacenie północnopolskie. Nadmorski pas Wybrzeża Słowińskiego to równina akumulacyjna, zauważalne są moreny czołowe (Góra Chełmska pod Koszalinem) i sandr (północna część Wysoczyzny Damnickiej), a tereny położone na południe, bardziej w głąb lądu, pokryte są równinami, morenowymi wysoczyznami, przeciętymi dolinami rzek i odcinkami pradolin. Klimat regionu ma raczej cechy klimatu morskiego, jest wilgotny, bez wahań temperatury, sąsiedztwo Bałtyku wpływa na pojawianie się niekorzystnych zjawisk pogodowych, takich jak burze i wiatry o dużych prędkościach. W północnej części krainy, na Wybrzeżu Słowińskim, występują charakterystyczne dla stref przybrzeżnych formy ukształtowania terenu (klify, wydmy) z mnogością gatunków rzadkich roślin, grzybów i zwierząt. Ciekawym elementem krajobrazu Pobrzeża Koszalińskiego są jeziora przybrzeżne, które powstały z zatok morskich, stopniowo odcinanych od morza piaszczystymi mierzejami, aż do ich całkowitego zamknięcia. Większość to zbiorniki płytkie, rozległe, o słabo rozwiniętej linii brzegowej. Na terenie województwa zachodniopomorskiego znajdują się m.in. Kopań i Bukowo w gminie Darłowo czy Jamno w gminie Mielno. Część pobrzeża objęta jest różnymi formami ochrony przyrody. Są to liczne rezerwaty przyrody, parki krajobrazowe i obszary objęte programem Natura 2000. Tworzone są w dolinach rzek oraz na licznych terenach podmokłych w celu ochrony bagien i torfowisk, które są ważnym i wartym zachowania elementem przyrody, a wraz z otaczającymi je lasami miejscem do życia dla przedstawicieli zagrożonej wyginięciem fauny i flory. Tereny krainy są bardzo zróżnicowane i bogate pod względem istniejących tu ekosystemów,
obok siebie występują lasy iglaste, liściaste i mieszane z wieloma przykładami starodrzewu (nadmorskie bory bażynowe, buczyny, grądy, olszyny bagienne, łęgi jesionowo-olszowe), suche i wilgotne wrzosowiska, zespoły roślinności porastające torfowiska wysokie typu atlantyckiego, łąki. Ochronie podlega m.in. będąca reliktem epoki lodowej malina moroszka (rezerwat Janiewickie Bagno w gminie Sławno) czy gatunki paproci. Tereny te to także jedna z najważniejszych ostoi lęgowych ptaków. Na wybrzeżu i terenach podmokłych jest to głównie ptactwo wodno-błotne, takie jak łabędź niemy, bąk, kaczka krzyżówka, mewa srebrzysta, mewa żółtonoga. Gniazdują tu też rzadkie ptaki drapieżne, m.in. rybołowy, orły przednie i orły bieliki. Zachowaniu cennych siedlisk ptaków sprzyja słabe zaludnienie okolicy. W miejscowości Tychowo na Równinie Białogardzkiej natomiast można podziwiać największy w Polsce i drugi co do wielkości w Europie głaz narzutowy. Na obszarach Pobrzeża Kaszubskiego, ze względu na bliskość morza, bogate w owoce, grzyby i zwierzynę lasy oraz obfite w ryby rzeki, osiedlano się już przed wiekami. W kilku miejscach (np. Mostowo w gminie Manowo, Borkowo w gminie Malechowo) odkryto kompleksy cmentarzysk megalitycznych, a także kurhany. Wzniesienia w północnej części noszą ślady pogańskiego kultu, zastępowanego przez chrześcijańskie sanktuaria, czego przykładem jest Chełmska Góra w Koszalinie. Liczne są również grodziska wczesnosłowiańskie (np. w pobliżu Jeziora Kopań). Słowiański rodowód ma wiele miejscowości na tych ziemiach, a ich rozwój związany jest z istnieniem tu księstw władanych przez Gryfitów. Mieli oni swoją siedzibę np. w Darłowie. Mieści się tu zamek Gryfitów, którego budowę rozpoczęto na polecenie Bogusława V w 1352 roku. W Kołobrzegu, dawnej siedzibie biskupstwa, stoi gotycka bazylika konkatedralna Wniebowzięcia NMP, której budowę rozpoczęto w 1280 roku. W Koszalinie natomiast najstarszymi budynkami są: dawny kościół zamkowy (obecnie cerkiew) z ok. 1300 r., Katedra Niepokalanego Poczęcia NMP z 1 poł. XIV w. oraz kaplica św. Gertrudy z końca tegoż wieku. Również z XIV wieku, dokładnie z 1310 roku,,jest gotycki kościół Narodzenia NMP w Białogardzie. W miastach
znaleźć można pozostałości murów obronnych wiele innych zabytków z okresu średniowiecza i nowożytności (kamienice, kościoły, spichlerze), jednak najwięcej budynków o wartości historycznej pochodzi z XIX i XX wieku (np. ratusze czy budynki poczty). Również wsie kryją w sobie liczne, warte uwagi obiekty. Są to przede wszystkim kościoły, które często swoim rodowodem sięgają jeszcze czasów średniowiecza, a także pałace, stanowiące pozostałość po dawnych folwarkach znajdujących się w rękach szlachty, będące dzięki temu świadectwem dawnych czasów (Kładno, Kraśnik Koszaliński, Parsowo, Bożniewice). Czasem są to jednak tylko ruiny, jak np. w Strzepowie. We wsi Krąg w gminie Polanów podziwiać można zamek rodziny Podewilsów z XVI wieku. Obszar ten można eksplorować turystycznie na wiele sposobów. Liczne są szlaki piesze i turystyczne (np. Szlak Solny, Szlak im. Józefa Chrząszczyńskiego, Szlak Doliny Wieprzy), które pozwalają podziwiać zarówno piękno przyrody, jak i ciekawe miasta oraz wsie. Warto wybrać się także na wędrówkę nadmorskim szlakiem latarni morskich (Kołobrzeg, Gąski, Darłówko). Miejscowości na północy, położone nad morzem, to przede wszystkim kurorty wypoczynkowe (Mielno, Darłowo). Można tam nie tylko plażować, ale również uprawiać liczne sporty wodne, takie jak windsurfing czy kitesurfing. Przez teren Pobrzeża koszalińskiego przepływa też wiele rzek (Parsęta, Grabowa, Wieprza), które przynajmniej na pewnych odcinkach nadają się do spływów kajakowych. Rzeki te, jak i inne zbiorniki wodne, o ile nie podlegają prawnej ochronie przyrody, są także miejscami, w których będą mogli miło spędzić czas amatorzy wędkowania. Część kurortów, np. Kołobrzeg, czy Mielno, to również miejscowości o charakterze uzdrowiskowym. Dobroczynny wpływ ma zdrowie ma już samo morze i nadmorskie powietrze, występują tu też naturalne surowce lecznicze, takie jak borowina i wody pitne, bogate w minerały. Leczy się tu schorzenia kardiologiczne, ortopedyczne, reumatologiczne, choroby skóry, dolnych i górnych dróg oddechowych, układu nerwowego a także cukrzycę czy otyłość.
Autor: Bartosz Zasieczny Media KOMENTARZE Zaloguj się, aby dodać komentarz. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Zachodniopomorskiego na lata 2007-2013.