Herbicydy z grupy regulatorów wzrostu Tadeusz Praczyk Instytut Ochrony Roślin Paostwowy Instytut Badawczy w Poznaniu
Grupy chemiczne Pochodne kwasów fenoksykarboksylowych: 2,4-D, dichlorprop, MCPA, MCPB, mekoprop. Pochodne kwasu benzoesowego: dikamba, chloramben, TBA. Pochodne kwasy pyridinokarboksylowego: chlopyralid, fluroksypyr, pikloram, trichlopyr, aminopyralid. Pochodne kwasu pyrimidinokarboksylowwgo: aminocyklopyrachlor. Pochodne kwasów chinolinokarboksylowych: chinomerak, quinclorac
Sposób działania w roślinie pobieranie przez liście i korzenie przemieszczanie we floemie i ksylemie kumulacja w stożkach wzrostu pędów i korzeni objawy działania najpierw na najmłodszych częściach roślin (epinastia, zahamowanie wzrostu, zasychanie roślin)
Objawy uszkodzenia bobiku przez MCPA
Objawy uszkodzenia buraka cukrowego przez 2,4-D
Mechanizm działania w różnych miejscach szlaku metabolicznego zakłócenia w równowadze hormonalnej roślin zakłócenia w biosyntezie kwasów nukleinowych i białek zwiększanie wytwarzanie etylenu nadprodukcja kwasu abscysynowego (ABA)
Efekty działania MCPA (stosowanie na powierzchnię gleby)
Właściwości fizykochemiczne Herbicydy LD 50 [mg/kg] DT 50 [dni] Współczynnik K oc [ml/g] MCPA 1160 5-6 25-157 2,4-D 425-764 2-16 20-56 Dikamba 1707 <14 3,45-21,2 Fluroksypyr 2405 34-68 51-81 Mekoprop-P 431-1050 7-13 20-43 Chlopyralid 3738 14-56 4,6 Aminopyralid >5000 26-116 0-38,9
Prężnośd par niektórych herbicydów Herbicydy Prężnośd par [Pa] Symazyna 8,3 x 10-7 Trifluralina 7,3 x 10-3 MCPA ester izooctylowy 3,8 x 10-3 2,4-D ester izooctylowy 2,3 x 10-3 2,4-D ester butylowy 5,4 x 10-2 2,4-D ester etylowy 1,5 x 10-1
Wrażliwośd roślin uprawnych na 2,4-D Stężenie [ppm] Bobik Burak cukrowy Gorczyca biała Groch siewny Rzepak ozimy Ziemniak 10 + - - - - - 50 + - + - - - 100 + - + - - - 200 + + + - - - 400 + + + - - - 800 + + + - + + 1000 + + + - + + 2000 + + + + + + 4000 + + + + + +
Wrażliwośd roślin uprawnych na MCPA Stężenie [ppm] Bobik Burak cukrowy Gorczyca biała Groch siewny Rzepak ozimy Ziemniak 10 + - - - - - 50 + - + - - - 100 + - + - - - 200 + + + - - - 400 + + + - - - 800 + + + - + - 1000 + + + - + - 2000 + + + - + - 4000 + + + +/- + +
Charakterystyka herbicydów ze względu na okres zalegania w glebie Krótko zalegające [DT50 < 30 dni] Środki o średnim okresie zalegania [DT 50 30-100 dni] Środki o długim okresie zalegania [DT 50 >100 dni] MCPA Aminopyralid Diflufenikan 2,4-D Chlopyralid Dikwat Dikamba Fluroksypyr Etofumesat Mekoprop Trichlopyr Lenacyl Amidosulfuron Chlomazon Metrybuzyna Tribenuron metylowy Chlorosulfuron Pendimetalina Glifosat Izoproturon Trialat Metazachlor Fenmedifam Florasulam Chizalofop-P-etylowy Linuron Metamitron Metolachlor Chlorydazon
Herbicydy Ocena ryzyka przemieszczania się herbicydów w profilu glebowym Rozpuszczalnośd w wodzie [mg/l] DT 50 [dni] K oc [ml/g] Ryzyko przemieszczania MCPA 734 5-6 25-157 średnie 2,4-D 311 2-16 20-56 średnie Chlopyralid 143 14-56 4,6 duże Dikamba 6500 <14 3,45-21,2 duże Fluroksypyr 91 34-68 51-81 duże Dikwat 700000 1000 >32000 małe Izoproturon 65 12-33 36-241 duże Sulfosulfuron 18000 20-60 5-89 duże Izoksaflutol 6,2 2-7 93-165 małe
Zastosowanie Zwalczanie jednorocznych i wieloletnich chwastów dwuliściennych w zbożach, trawach nasiennych, trawnikach polach golfowych, w uprawach leśnych i sadowniczych Możliwośd łączenia z innymi substancjami aktywnymi herbicydów (preparaty wieloskładnikowe, mieszaniny w zbiorniku opryskiwacza)
Przykładowe mieszaniny różnych substancji aktywnych MCPA + dikamba MCPA + dikamba + mekoprop-p MCPA + diflufenikan MCPA + sulfonylomoczniki (np. metsulfuron) MCPA + substancje zwalczające chwasty jednoliścienne (np. fenoksaprop-p-etylowy)
Analiza składu s.a. niektórych herbicydów pod kątem zwalczania przytulii czepnej Herbicydy Dawka L/ha Zawartośd dikamby [g/l] Dawka dikamby [g/ha] Aminopielik D 450 SL 3,0 32,5 97,5 Chwastox D 179 SL 5,0 17,8 89,0 Aminopielik Super 464 SL 0,8 120,0 96,0 Chwastox Turbo 340 SL 2,0 40,0 80,0 Aminopielik Tercet 500 SL 1,5 40,0 60,0 Chwastox Trio 540 SL 2,0 40,0 80,0
Skutecznośd zniszczenia chwastów w jęczmieniu jarym (%) IOR-PIB, 2011 Preparaty Dawka [L/ha] CHEAL GALAP POLCO POLPE Chwastox Turbo 340 SL 1,5 100 81 100 86 Chwastox Turbo 340 SL 2,0 100 82 100 97 Chwastox Turbo 340 SL + adiuwant 1,5 + 0,25 100 88 100 96 Chwastox Turbo 340 SL + adiuwant 3,0 + 0,5 100 97 100 99
Badania nad nowymi formami użytkowymi pochodnych kwasów fenoksykarboksylowych (ciecze jonowe) Zmiana niektórych właściwości fizykochemicznych (zmniejszenie napięcia powierzchniowego kropli, zmniejszenie prężności par) Możliwośd modelowania właściwości związku (do pewnego stopnia) Wysoka aktywnośd biologiczna Możliwośd uzyskania preparatów wielofunkcyjnych
Porównanie właściwości fizykochemicznych różnych form 2,4-D 99,16 o 79,65 o 49,74 o Pielik 85 SP Aminopielik Standard 600 SL [Arquad C35][2,4-D]
Badanie uszkodzeo pomidora na skutek parowania różnych form 2,4-D
Badanie uszkodzeo pomidora na skutek parowania różnych form 2,4-D Ester 2-etyloheksylowy Ciecz jonowa
Badanie uszkodzeo pomidora na skutek parowania różnych form MCPA [CCC][MCPA] MCPA (sól) MCPA (ester)
Porównanie skuteczności działania różnych form 2,4-D (dawka 450 g/ha) Herbicydy CENCY MATIN PAPRE [Arquad 2C-75][2,4-D] 79 a 57 b 79 a [ArquadC35][2,4-D] 75 ab 56 b 73 b 2,4-Ddimethylammonium 20 c 12 c 11 c 2,4-D -2-ethylhexyl 78 a 63 a 78 ab
Publikacja Tetrahedron 67 (2011): 4838-4844 Pernak J., Syguda A., Janiszewska D., Materna K., Praczyk T. 2011. Ionic liquids with herbicidal anions.
Dziękuję za uwagę