Lista tematów z języka polskiego do części ustnej egzaminu maturalnego w maju 2012 roku. LITERATURA 1. Małe formy poetyckie (epigramat, fraszka, bajka) w literaturze dawnej. Na wybranych przykładach omów ich strukturę i funkcje. 2. Wygnanie i wykorzenienie jako źródło cierpienia. Omów temat na podstawie wybranych utworów literatury XX wieku. 3. Różne sposoby nawiązywania do baroku w literaturze współczesnej. Przedstaw na wybranych 4. Pamiętnikarz jako autor, narrator i bohater swojego dzieła. Na wybranych przykładach przedstaw różne sposoby realizacji tych ról. 5. Kulinaria w literaturze. Omów funkcje tego motywu w wybranych utworach literackich (np. M. Rej, A. Mickiewicz, H. Sienkiewicz). 6. Życie jako teatr. Przedstaw różne ujęcia tego motywu w wybranych utworach literackich. 7. Motyw labiryntu i jego funkcje w literaturze. Omów na wybranych 8. O różnych sposobach kreacji świata przedstawionego w literaturze. Omów zagadnienia na wybranych 9. Warszawa w literaturze współczesnej. Omów zagadnienie na podstawie wybranych utworów. 10. Proza kobieca, poezja kobieca czy można wyróżnić takie kategorie literackie? Odpowiedz, analizując wybrane utwory napisane przez kobiety. 11. Literackie reinterpretacje mitów antycznych. Scharakteryzuj sposoby i cele tego zjawiska (na wybranych przykładach). 12. Historia jako temat i jako pretekst w polskiej epice XIX i XX wieku. Przeanalizuj wybrane utwory. 13. Od Juliusza Verne`a do Stanisława Lema analizując wybrane utwory, przedstaw ewolucję powieści science-fiction. 14. Polemiki, spory, prowokacje starcia pokoleń literackich. Omów na przykładach wybranych utworów. 15. Motyw wędrówki w literaturze. Omów różne jego wersje w wybranych utworach. 16. Satyryczny obraz społeczeństwa polskiego w wybranych utworach literackich. Przeanalizuj sposoby tworzenia takiego obrazu. 1/14
17. Różne obrazy przyrody w literaturze. Przedstaw sposoby ich kreowania i funkcje w wybranych utworach. 18. Obrzędy i obyczaje ludowe w literaturze omów sposoby ich przedstawiania i funkcje w wybranych utworach. 19. Analizując wybrane teksty, scharakteryzuj cele publicystyki oświeceniowej i współczesnej. Porównaj wykorzystywane w nich środki wyrazu. 20. Idealiści i marzyciele w literaturze polskiej. Scharakteryzuj sposoby kreowania takich bohaterów w utworach z różnych epok. 21. Przedstaw kreacje bohaterów, którzy doświadczyli okrucieństw II wojny światowej i próbują odbudować świat wartości. 22. Różne kreacje narratora i ukształtowania narracji w epice analiza wybranych utworów. 23. Groteska jako sposób wyrażania tragiczności świata w literaturze. Omów na przykładach wybranych utworów. 24. Analizując wybrane utwory literatury polskiej i obcej, scharakteryzuj różne odmiany awangardowego dramatu XX wieku. 25. Różne sposoby funkcjonowania tradycji homeryckiej w literaturze polskiej. Omów na wybranych 26. Mistrzowie i uczniowie wśród twórców literatury. Przedstaw, ujawniające się w dziełach, związki między ich twórczością. 27. Twórczość Jana Kochanowskiego w tradycji literackiej późniejszych epok. Omów temat, odwołując się do wybranych przykładów. 28. Przedstaw problem dziedzictwa sarmackiego w literaturze późniejszych epok (na wybranych przykładach). 29. Jednostka wobec zbiorowości. Porównaj przedstawienie problemu w literaturze dwóch wybranych epok. 30. Różnorodne ujęcia motywu utopii. Przedstaw na wybranych utworach literackich. 31. Utopie i antyutopie w literaturze sposoby kreowania i ich funkcje. Omów na wybranych 32. Artysta jako bohater literacki. Omów na wybranych 33. Biografia jako klucz do odczytania twórczości pisarza (np. J. Kochanowskiego, A. Mickiewicza, J. Słowackiego, A. Wata, W. Odojewskiego, F. Kafki, M. Bułhakowa). 2/14
34. Biografia poety romantycznego jako tworzywo literackie. Omów na wybranych 35. Polacy w satyrze i karykaturze literackiej. Przedstaw sposoby kreowania portretów i ich funkcje. 36. Rola lektur w kształtowaniu charakterów postaci literackich. Przedstaw na wybranych 37. Folklor jako inspiracja pisarzy różnych epok. Omów na wybranych 38. Różne sposoby wykorzystania kategorii czasu w wybranych utworach epickich lub/i dramatycznych różnych epok. 39. Na wybranych przykładach z różnych epok objaśnij funkcję konwencji onirycznej w kreowaniu świata przedstawionego. 40. Etos inteligenta i jego demaskacja. Przedstaw problem na wybranych 41. Tradycja literacka kontynuowana i odrzucona w literaturze dwudziestolecia międzywojennego. Omów na wybranych 42. Sposoby kreowania przestrzeni i czasu w twórczości Brunona Schulza. Przedstaw na wybranych 43. Kamienica jako przestrzeń życia człowieka. Omów temat na wybranych 44. Współcześni twórcy o sobie i świecie. Omów sposoby odwzorowywania rzeczywistości w najnowszej literaturze polskiej (np. O. Tokarczuk, P. Huelle, D. Masłowska). 45. Literatura faktu. Na wybranych przykładach przedstaw analizę i interpretację tego zjawiska kulturowego XX wieku 46. Dekalog bohaterów G. Herlinga-Grudzińskiego. Omów zagadnienie na wybranych 47. Twój region w polskiej geografii życia literackiego i kulturalnego (zjawiska, grupy, postaci). Przywołaj wybrane przykłady i uzasadnij wybór. 48. Zjawisko autotematyzmu w literaturze różnych epok na przykładzie np. Horacego, J. Kochanowskiego, A. Mickiewicza,... 49. Biografia a twórczość pisarzy. Omów problem np. życia i twórczości J. Kochanowskiego, A. Mickiewicza, J. Słowackiego, T. Borowskiego. 50. Różne oblicza człowieczeństwa w literaturze. Omów zagadnienie wykorzystując wybrane utwory literackie. 3/14
51. Literacki obraz dążeń i marzeń Polaków o wolności. Przedstaw temat, sięgając do wybranych przykładów twórczości A. Mickiewicza, J. Słowackiego, H. Sienkiewicza, S. Żeromskiego. 52. Motyw tańca w literaturze polskiej. Omów różne jego wersje w wybranych utworach. 53. Motyw pielgrzymstwa polskiego. Przedstaw temat w oparciu o znane utwory literackie np. A. Mickiewicza, J. Słowackiego, C. Norwida, G. Herlinga- Grudzińskiego. 54. Analizując celowo dobrane wybrane utwory L. Staffa, Cz. Miłosza, Z. Herberta, W. Szymborskiej, scharakteryzuj nurt klasyczny w poezji polskiej XX wieku. 55. Literackie portrety Żydów. Omów zagadnienie na przykładzie wybranych utworów epoki pozytywizmu. 56. Dokumentaryzm jako sposób prezentacji rzeczywistości. Zanalizuj i zinterpretuj to zjawisko XX wieku w oparciu o wybrane utwory (np. Z. Nałkowskiej, H. Krall, K. Moczarskiego...). 57. Motyw domu rodzinnego w prozie polskiej. Omów różne jego wersje na podstawie wybranych utworów. 58. Etos rycerski w dziełach literackich. Omów różne jego wersje w wybranych utworach. 59. Problem powinności rządzących. Przeanalizuj zagadnienie wykorzystując wybrane utwory J. Kochanowskiego, I. Krasickiego, J. U. Niemcewicza. 60. Kryzys wartości i jego odbicie w literaturze. Omów problem na przykładzie utworów literackich baroku i oświecenia. 61. Poetycka wyobraźnia B. Leśmiana. Omów język obrazowania tego twórcy. 62. Rola poety i poezji. Omów zagadnienie na przykładzie literatury dwóch wybranych epok. 63. Obraz słowem malowany. Omów sposoby kreowania pejzażu w literaturze Młodej Polski. 64. Literackie wizerunki ukochanej kobiety. Omów zagadnienie, wykorzystując utwory doby oświecenia i romantyzmu. 65. Podróż jako doświadczenie egzystencjalne. Omów na przykładach wybranych utworów. 66. Polscy Don Kichoci. Przedstaw literackie kreacje idealistów (np. J. Ochocki, T. Judym...). 67. Literackie kreacje małych ojczyzn. Omów motyw, wykorzystując wybrane utwory. 4/14
68. Galeria typów ludzkich w prozie XX-lecia międzywojennego. Scharakteryzuj i porównaj wybrane postacie literackie. 69. Scharakteryzuj konflikty rodzinne w wybranych dramatach (np. Powrót posła, Nie-Boska komedia, Moralność pani Dulskiej, Tango ). 70. Porównaj sposoby pojmowania roli pisarza dawniej i dziś (na przykładzie utworów programowych z różnych epok). 71. Funkcje tytułu i motta omów problem na podstawie wybranych utworów. 72. Koncepcja literatury zaangażowanej. Omów problem wykorzystując wybrane utwory literackie. 73. Literackie interpretacje mitów antycznych. Scharakteryzuj sposoby i cele tego zjawiska literackiego (na wybranych przykładach). 74. Porównaj obrazy mieszczaństwa zawarte w dramatach G. Zapolskiej i prozie T. Manna. 75. Drzewo świadek, uczestnik życia postaci literackich. Omów na wybranych 76. Motyw pojedynku w literaturze pięknej. Omów różne jego wersje w wybranych utworach. 77. Ironia jako forma dialogu poety z rzeczywistością. Przeanalizuj temat, wykorzystując wybrane utwory liryczne. 78. Człowiek w świecie totalitarnym. Scharakteryzuj zjawisko wykorzystując prozę obozową (np. T. Borowski Opowiadania, G. Herling-Grudziński Inny świat, A. Sołżenicyn Jeden dzień Iwana Denisowicza). 79. Nihilistyczny bunt - człowiek wobec zbrodni. Omów problem wykorzystując Zbrodnię i karę F. Dostojewskiego, Człowieka zbuntowanego A. Camusa, Z genealogii moralności F. Nietzschego. 80. Od Nocy i dni M. Dąbrowskiej do Prawieku... O. Tokarczuk. Analizując utwory, przedstaw rożne formy powieści rodzinnych. 81. Od F. Villona do Rafała Wojaczka. Analizując wybrane utwory, przedstaw literacki motyw poety przeklętego. 82. Aleksander Fredro a Molier. Dokonaj analizy porównawczej wybranych dzieł obu dramaturgów. 83. Motyw dworku szlacheckiego w literaturze polskiej. Omów zagadnienie, wykorzystując literaturę polską XX-lecia międzywojennego. 84. Pejzaż w prozie i poezji. Omów różne jego wersje w utworach wybranych epok. 5/14
85. Wędrowanie i tułaczka w starożytności. Omów problem w oparciu o fragmenty Odysei Homera, Biblii Księgi Wyjścia i Eneidy Wergiliusza. 86. Motywy erotyczne i ich ewolucja w poezji. Omów na wybranych 87. Porównaj różne wcielenia diabła w literaturze i omów ich funkcje, odwołując się do wybranych tekstów literackich. 88. Sposoby kreowania arkadii w literaturze. Przedstaw zjawisko na wybranych 89. Bohaterowie literaccy różnych epok w poszukiwaniu szczęścia. Omów na wybranych 90. Tytuł, motto, ostatnia scena jako klucze do interpretacji dzieła. Omów na wybranych 91. Rozmowy człowieka z Bogiem. Omów problem, odwołując się do wybranych utworów literackich. 92. Wpływ przeobrażeń rzeczywistości na sposoby artystycznego wyrazu. Omów zagadnienie wykorzystując literaturę XX wieku. 93. Rozstanie bliskich sobie osób ukazane w literaturze. Przedstaw funkcjonowanie tego motywu w wybranych utworach różnych epok. 94. Niewłaściwe wybory, fałszywe kroki, błędy. Oceń, jakie były ich konsekwencje w biografii wybranych bohaterów literackich. 95. Portret Polaków utrwalony w literaturze. Omów zagadnienie wykorzystując przykłady z wybranych utworów. 96. Literatura science-fiction jako antycypacja rzeczywistości. Omów zjawisko na podstawie wybranych utworów. 97. Dylematy moralne bohaterów literatury współczesnej. Omów zagadnienie na podstawie wybranych dzieł literackich. 98. Topos theatrum mundi. Omów zagadnienie w wybranych dziełach literackich. 99. Kobiety w twórczości Szekspira. Scharakteryzuj sposoby kreacji na podstawie wybranych utworów. 100. Heroizm i cierpienie w literaturze. Omów temat na podstawie wybranych utworów. 101. Poeci wyklęci. Scharakteryzuj poezję wybranych twórców z XX wieku. 6/14
102. Tożsamość narodowa i religijna polskich Żydów. Przedstaw zagadnienie na podstawie twórczości np. I. Singera, J. Stryjkowskiego. 103. Przeżycia wojenne w poezji K.K. Baczyńskiego i T. Różewicza. Porównaj postawy twórców analizując wybrane teksty literackie. 104. Rola poezji w dziejach narodu. Omów problem na przykładzie utworów z różnych epok literackich. 105. Samotność- różne jej oblicza i przyczyny. Rozważ problem, odwołując się do wybranych przykładów literackich. 106. Literackie kreacje par małżeńskich. Rozwiń temat,wykorzystując wybrane utwory. 107. Toposy żołnierza tułacza i żołnierza- powstańca. Przedstaw ich funkcjonowanie w literaturze polskiej na wybranych 108. Motyw maryjny w poezji polskiej. Omów jego funkcjonowanie w wybranych utworach literackich. 109. "Pokrzepienie serc" i "rozdrapywanie ran polskich". Przedstaw i zanalizuj te dwie tendencje w polskiej literaturze, odwołując się do wybranych przykładów. 110. Kreacja bohatera- rycerza w twórczości Tolkiena i Sapkowskiego. Przedstaw temat analizując wybrane utwory pisarzy. 111. Tematyka egzystencjalna w twórczości Edwarda Stachury. Przedstaw temat na podstawie wybranych utworów. 112. Portret władcy. Na podstawie analizy wybranych dzieł literackich scharakteryzuj różnych władców. 113. Różne oblicza katastrofizmu w literaturze dwudziestego wieku. Przedstaw je, odwołując się do wybranych utworów. 114. Studium zbrodni i jej sprawcy. Zaprezentuj temat, odwołując się do wybranych utworów literackich. 115. Różne sposoby funkcjonowania tradycji horacjańskiej w literaturze. Omów na wybranych 116. Przedstaw różne sposoby nawiązywania do epoki średniowiecza w prozie współczesnej (np. Bolesław Chrobry M. Gołubiewa, Bramy raju J. Andrzejewskiego, Imię róży U. Eco). 117. Mity jako źródło inspiracji dla twórców fantasy. Omów zagadnienie na podstawie wybranych utworów literackich. 7/14
118. Literackie portrety kobiet. Porównaj różne wizerunki kobiet na przykładzie wybranych utworów. 119. Walka dobra ze złem. Przedstaw problem i omów funkcje motywu na podstawie utworów literackich dwóch różnych epok. 120. Wizja zaświatów w literaturze różnych epok. Zanalizuj motyw, uwzględniając kontekst kulturowy. ZWIĄZKI LITERATURY Z INNYMI DZIEDZINAMI SZTUKI 1. Motyw przyjaźni w literaturze i filmie. Omów zagadnienie na wybranych 2. Obraz II wojny światowej w literaturze i filmie. Omów zjawisko na wybranych 3. Obrazy Szczecina w wybranych utworach literackich, malarskich lub fotograficznych. Zaprezentuj różnorodność wizji miasta w ujęciu autorów. 4. Nawiązania literackie w muzyce współczesnej. Omów ich sposoby i funkcje. 5. Motyw smoka i feniksa w tekstach kultury. Omów na wybranych przykładach symbolikę, sposób kreacji oraz pełnione funkcje. 6. Telewizyjne i filmowe interpretacje Dziadów A. Mickiewicza. Zanalizuj Lawę, Opowieść o Dziadach T. Konwickiego i wybrany spektakl Teatru Telewizji w kontekście dzieła literackiego. 7. Inspiracje antyczne w kulturze. Scharakteryzuj je, analizując wybrane dzieła literackie i inne (np. malarskie, rzeźbiarskie, architektoniczne). 8. Motywy muzyczne i ich funkcje w literaturze. Omów na wybranych 9. Inspiracje malarskie we współczesnej poezji. Przeanalizuj zjawisko na wybranych 10. Jaki portret polskiego inteligenta wyłania się z filmu i literatury XX wieku? Odpowiedz, analizując kreację bohaterów w wybranych działach. 11. Na podstawie wybranych utworów literackich i dzieł malarskich omów różne ujęcia motywu Sądu Ostatecznego. 8/14
12. Malarstwo, rzeźba, architektura jako inspiracje dla literatury. Omów temat, analizując celowo dobrane utwory. 13. Dialog z tradycją literacką w obrazach i rzeźbach. Analiza wybranych dzieł. 14. Kostium historyczny i jego funkcja w literaturze i innych dziedzinach sztuki. Omów cele i sposoby jego wykorzystania w wybranych dziełach. 15. Funkcje brzydoty w literaturze i innych działach sztuki. Przeanalizuj wybrane dzieła. 16. Obrazy miasta jako przestrzeni życiowej. Analiza porównawcza wybranych dzieł literackich i innych (np. malarskich, filmowych). 17. Symbolika stroju. Omów, analizując wybrane dzieła literackie i inne (np. malarskie, rzeźbiarskie, filmowe, teatralne). 18. Sposoby kreowania obrazu natury w poezji i malarstwie. Analiza wybranych dzieł. 19. Artystyczne interpretacje powstań narodowych w literaturze i malarstwie (analiza porównawcza dzieł). 20. Różne oblicza rewolucji w literaturze i innych sztukach (malarstwie, filmie). Analiza porównawcza dzieł. 21. Symbol jako środek wyrazu w literaturze i malarstwie omów jego najciekawsze, Twoim zdaniem, wykorzystania. Scharakteryzuj kryteria oceny, którymi się posłużyłeś przy wyborze. 22. Metody budowania nastroju w literaturze i przedstawieniu teatralnym (analiza wybranych dzieł). 23. Filmy Andrzeja Wajdy jako interpretacje dzieł literatury polskiej. Omów wybrane przykłady. 24. Problemy filmowej adaptacji. Porównaj film z jego literackim pierwowzorem, oceń adaptację. 25. Koncepcja piękna w literaturze, malarstwie i architekturze. Analiza wybranych dzieł. 26. Współczesne wersje motywu Madonny w literaturze i sztuce. Omów na wybranych 27. Różnorodne ujęcia motywu pożegnania w literaturze i sztuce. Odwołaj się do wybranych przykładów. 9/14
28. Uprzedmiotowienie człowieka jako problem w literaturze i sztuce (np. T. Kantor, A. Wróblewski, T. Różewicz). Omówienie i interpretacja zjawiska na wybranych 29. Świat prowincji w opowiadaniach Brunona Schulza i na obrazach Marca Chagalla (analiza porównawcza wybranych dzieł). 30. Przywołując wybrane przykłady, omów rolę inspiracji biblijnych we współczesnej literaturze i filmie. 31. Dialog z tradycją romantyczną w literaturze XX wieku i filmie. Omów na wybranych 32. Motyw śmierci w literaturze i malarstwie. Omów różne jego wersje w utworach wybranych epok. 33. Artystyczne interpretacje historii w literaturze i malarstwie (np. H. Sienkiewicz, J. Matejko). Analiza porównawcza dzieł. 34. Postawy człowieka wobec totalitaryzmu w literaturze i filmie (Borowski, Grudziński, Benigni, Spielberg, Polański). 35. Motyw powstania styczniowego na obrazach Grottgera i utworach Nad Niemnem oraz Gloria victis E. Orzeszkowej. Dokonaj analizy i interpretacji porównawczej wskazanych dzieł. 36. Ludzie pracy. Omów zagadnienie na podstawie wybranych przykładów z literatury i malarstwa XIX wieku. 37. Dziecko w literaturze i malarstwie. Scharakteryzuj motyw na podstawie dzieł wybranych epok. 38. Impresjonistyczne widzenie świata. Omów zjawisko, wykorzystując malarstwo i literaturę Młodej Polski. 39. Film a pierwowzór literacki. Przeanalizuj temat na wybranych przez siebie przykładach adaptacji filmowych dzieł literackich. 40. Zjawisko syntezy sztuk na podstawie wybranych dzieł z różnych epok. 41. Problemy inscenizacyjne teatru poezji poezja jako źródło inspiracji teatralnych (wybrane przykłady). 42. Artystyczne ujęcia macierzyństwa w literaturze i sztuce. Przedstaw na wybranych 43. Omów różne ujęcia motywu powrotu w literaturze i filmie. 44. Zaprezentuj motyw tańca śmierci (danse macabre) w literaturze i malarstwie. 10/14
45. Twórcza i destrukcyjna siła miłości w życiu człowieka. Omów na wybranych przykładach losów bohaterów literackich i filmowych. 46. Aluzje literackie we współczesnej kulturze masowej. Omów problem, posługując się przykładami literackimi, filmowymi, reklamowymi, plastycznymi. 47. Omów sposoby, według których twórcy filmu fantasy i literatury wykorzystują tematykę starożytnych mitów i średniowiecznych legend. 48. Przedstaw najciekawsze realizacje motywu walki w literaturze i sztuce. 49. Konszachty z siłami nieczystymi. Przedstaw sposoby realizacji tego motywu w wybranych tekstach kultury. 50. Wieś w powieści Reymonta wieś na obrazach Chełmońskiego. Przedstaw podobieństwa i różnice, posługując się wybranymi fragmentami i dziełami malarskimi. 51. Inscenizacje różnych komedii Moliera. Omów zagadnienie porównując pierwowzory literackie i wybrane spektakle. 52. Konwencja realistyczna w literaturze i malarstwie drugiej połowy XIX wieku. 53. Afryka i jej mieszkańcy jako temat literatury i innych sztuk. Omów problem, odwołując się do wybranych dzieł. 54. Na podstawie wybranych utworów literackich i innych tekstów kultury wyjaśnij fenomen popularności literatury fantastycznej. Do analizy wykorzystaj tekst R. Kochanowskiego W fantastycznym porządku świata. 55. Tekst literacki w teatrze. Omów temat, wykorzystując wybrane przykłady scenicznych realizacji adaptacji literatury pięknej. 56. Muzyczność i malarskość w Panu Tadeuszu A. Mickiewicza. Analiza fragmentów, przykładów ikonograficznych itp. 57. Uprzedmiotowienie w literaturze i sztuce. Omów problem, analizując wybrane utwory (np. pisarstwo i malarstwo Różewicza, Kantora, Wróblewskiego). 58. Historia jako inspiracja literatury i malarstwa (np. Sienkiewicza i Matejki lub innych). Analiza porównawcza wybranych dzieł. 59. Motywy religijne w literaturze, malarstwie, rzeźbie, filmie. Analiza i interpretacja różnych tekstów literackich i kultury na przykładzie wybranego motywu (np. stworzenie świata, narodzenie i dzieciństwo Chrystusa, pieta itp.). 60. Kicz i dzieło sztuki. Omówienie istoty dzieła sztuki i cech kiczu, na przykładzie analizy wybranych utworów literackich i malarskich. 11/14
61. Pokolenie Kolumbów w literaturze i filmie. Omów podobieństwa i różnice w sposobie przedstawienia tematu na wybranych przez siebie 62. Dramaty Szekspira i ich realizacje teatralne lub/i filmowe. Omów problem konkretyzacji literackich, teatralnych lub/i filmowych. 63. Motyw tańca. Omów zagadnienie, wykorzystując dzieła literackie i inne przekazy kultury. 64. Motyw szczęścia w literaturze i muzyce. Omów zjawisko na podstawie wybranych utworów. 65. Opisz dowolny budynek współczesny, w którym szkło i kolor odgrywają istotną rolę. W opisie zaznacz związki między pomysłem a tendencjami w sztuce XX wieku. Odwołaj się do opisu szklanych domów S. Żeromskiego w Przedwiośniu. 66. Obraz Polski i Polaków w twórczości Jacka Kaczmarskiego. Przestaw zagadnienie na podstawie wybranych utworów. 67. Melancholia jako kategoria estetyczna i filozoficzna. Omów zagadnienie, analizując wybrane przykłady dzieł literackich i malarskich. 68. Omów na wybranych przykładach funkcjonowanie motywu błazna w literaturze i sztuce. 69. Autoportret w literaturze i sztuce. Omów zagadnienie odwołując się do wybranych przykładów. 70. Powaga i śmiech w literaturze i sztuce średniowiecznej. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych przykładów. 71. Codzienność i odświętność szlachecka w polskiej literaturze i sztuce XVI i XVII w. Porównaj zagadnienia na wybranych 72. Różne sposoby ujęcia motywu vanitas w poezji i malarstwie XVI i XVII w. Przedstaw na wybranych 73. Postmodernizm w literaturze i sztuce. Scharakteryzuj to zjawisko na wybranych 74. Motywy orientalne w literaturze i malarstwie. Zaprezentuj i omów zagadnienie na wybranym materiale. 75. Polskie zwycięstwa i klęski. Odwołując się do wybranych przykładów przedstaw, jak w literaturze i malarstwie komentowano ważne wydarzenia w historii narodowej. 12/14
76. Różne ujęcia tematu powstania styczniowego w literaturze i malarstwie XIX w. (np. E. Orzeszkowa, S. Żeromski, A. Grottger, A. Gierymski). Analiza porównawcza wybranych dzieł. JĘZYK 1. Twórcze wykorzystanie różnych stylów funkcjonalnych (potocznego, urzędowego, naukowego) w poezji XX wieku. Przedstaw na wybranych 2. Neologizmy i ich funkcje w twórczości różnych autorów. Omów na wybranych 3. Analiza językowa i kulturowa przysłów polskich (na przykładzie przysłów o określonej tematyce). 4. Scharakteryzuj język wybranych bohaterów literackich. Uwzględnij cechy ujawniające ich przynależność środowiskową i charakter. 5. Specyfika języka bohaterów literatury science-fiction. Omów na przykładach wybranych utworów. 6. Język mówiony jako tworzywo literatury, np. w twórczości B. Prusa, J. Tuwima, M. Białoszewskiego, S. Barańczaka. Analiza celowo dobranych utworów. 7. Język satyry dawniej i dziś. Omów zagadnienie na wybranych 8. Językowe sposoby wyrażania uczuć w listach Twojego pokolenia i pokolenia romantyków. Analiza przykładów (np. listów A. Mickiewicza, J. Słowackiego, Z. Krasińskiego, C. K. Norwida, F. Chopina). 9. Dialekty terytorialne języka polskiego jako tworzywo literackie. Omów na przykładach wybranych utworów. 10. Język Twoich rówieśników scharakteryzuj na podstawie analizy zgromadzonego materiału językowego. 11. Jak w polszczyźnie odzwierciedla się kultura naszych przodków? Analiza zgromadzonego materiału językowego. 12. Ekspresja i impresja analizując celowo zgromadzony materiał językowy, określ właściwości wypowiedzi świadczące o nadawcy i odbiorcy. 13. Sztuka przekonywania a manipulacja językowa porównaj sposoby wykorzystania środków językowych we współczesnych polskich tekstach propagandowych. 14. Język jako instrument walki o władzę. Zanalizuj wybrane materiały wyborcze. 15. Oceń poprawność językową wybranych tekstów prasowych. Scharakteryzuj kryteria, którymi się posłużyłeś. 13/14
16. Analizując zgromadzony materiał językowy, scharakteryzuj zapożyczenia we współczesnym języku polskim. Oceń ich celowość. 17. Komizm słowny. Przeanalizuj sposoby jego realizacji w wybranych utworach różnych autorów. 18. Scharakteryzuj różne typy stylizacji językowej i ich funkcje na przykładzie literatury współczesnej. 19. Sztuka retoryki. Przeanalizuj zagadnienie na przykładzie wybranych tekstów literackich. 20. Język prasy. Omów różne odmiany stylu publicystycznego (na konkretnych przykładach). 21. Perswazyjne funkcje języka na przykładach tekstów propagandowych. Analiza przykładów. 22. Dokonując analizy języka różnych reklam, wyjaśnij, jaki obraz świata one kreują. 23. Dokonując analizy języka piosenek wybranych wykonawców, wyjaśnij zasadność doboru środków wyrazu. 24. Dokonaj charakterystyki języka i stylu wybranej epoki literackiej na przykładzie dwóch reprezentatywnych dla niej pisarzy. 25. Scharakteryzuj zjawisko kształtowania się języka jako narzędzia propagandy w życiu publicznym państw totalitarnych. 26. Zapożyczenia w polszczyźnie dawniej i dziś. Omów problem i oceń zasadność najnowszych zapożyczeń. 27. Język liryki erotycznej. Przeanalizuj wybrane utwory. 28. Eksperyment językowy i jego funkcje w poezji, prozie i dramacie (np. Norwid, Leśmian, Białoszewski, futuryści, Barańczak...). 29. Omów i oceń zjawiska zachodzące w słownictwie i gramatyce współczesnego języka polskiego (tendencje nazw własnych, moda językowa we współczesnej polszczyźnie). 30. Stylizacja biblijna i jej funkcje w literaturze różnych epok. Omów na wybranych 31. Na wybranych przykładach scharakteryzuj środki językowe wyrażania emocji w literaturze różnych epok. 14/14