dot. uczniów IV klasy technikum Lista tematów z języka polskiego do części ustnej egzaminu maturalnego w maju 2015 roku.

Transkrypt

1 dot. uczniów IV klasy technikum Lista tematów z języka polskiego do części ustnej egzaminu maturalnego w maju 2015 roku. LITERATURA 1. Małe formy poetyckie (epigramat, fraszka, bajka) w literaturze dawnej. Na wybranych przykładach omów ich strukturę i funkcje. 2. Wygnanie i wykorzenienie jako źródło cierpienia. Przedstaw zagadnienie, analizując wybrane utwory literackie XX wieku. 3. Różne sposoby nawiązywania do baroku w literaturze współczesnej. Przedstaw na wybranych przykładach. 4. Pamiętnikarz jako autor, narrator i bohater swojego dzieła. Na wybranych przykładach przedstaw różne sposoby realizacji tych ról. 5. Życie jako teatr. Przedstaw różne ujęcia tego motywu w wybranych utworach literackich. 6. Motyw labiryntu i jego funkcje w literaturze. Omów na wybranych przykładach. 7. Proza kobieca, poezja kobieca czy można wyróżnić takie kategorie literackie? Odpowiedz, analizując wybrane utwory napisane przez kobiety. 8. Literackie reinterpretacje mitów antycznych. Scharakteryzuj sposoby i cele tego zjawiska (na wybranych przykładach). 9. Historia jako temat literacki w polskiej epice XIX i XX wieku. Omów, analizując wybrane utwory. 10. Od Juliusza Verne`a do Stanisława Lema analizując wybrane utwory, przedstaw ewolucję powieści science-fiction. 11. Polemiki, spory, prowokacje starcia pokoleń literackich. Omów zagadnienie na przykładach 12. Motyw wędrówki w literaturze. Omów różne jego wersje w wybranych utworach. 13. Przedstaw satyryczny obraz społeczeństwa polskiego w wybranych utworach literackich oraz sposoby jego tworzenia, analizując wybrane utwory literackie. 14. Różne obrazy przyrody w literaturze. Przedstaw sposoby ich kreowania i funkcje w wybranych utworach. 15. Obrzędy i obyczaje ludowe w literaturze omów sposoby ich przedstawiania i funkcje w wybranych utworach.

2 16. Analizując wybrane teksty, scharakteryzuj cele publicystyki oświeceniowej i współczesnej. Porównaj wykorzystywane w nich środki wyrazu. 17. Idealiści i marzyciele w literaturze polskiej. Scharakteryzuj sposoby kreowania takich bohaterów w utworach z różnych epok. 18. Przedstaw kreacje bohaterów, którzy doświadczyli okrucieństw II wojny światowej i próbują odbudować świat wartości. 19. Różne kreacje narratora i ukształtowania narracji w epice. Zanalizuj wybrane utwory. 20. Groteska jako sposób wyrażania tragiczności świata w literaturze. Omów na przykładach 21. Analizując wybrane utwory literatury polskiej i obcej, scharakteryzuj różne odmiany awangardowego dramatu XX wieku. 22. Mistrzowie i uczniowie wśród twórców literatury. Przedstaw, ujawniające się w dziełach, związki między ich twórczością. 23. Twórczość Jana Kochanowskiego w tradycji literackiej późniejszych epok. Omów odwołując się do wybranych przykładów. 24. Przedstaw problem dziedzictwa sarmackiego w literaturze późniejszych epok (na wybranych przykładach). 25. Jednostka wobec zbiorowości. Porównaj przedstawienie problemu w literaturze dwóch wybranych epok. 26. Różnorodne ujęcia motywu utopii. Przedstaw na wybranych utworach literackich. 27. Artysta jako bohater literacki. Omów na wybranych przykładach. 28. Biografia jako klucz do odczytania twórczości pisarza (np. J. Kochanowskiego, A. Mickiewicza, J. Słowackiego, A. Wata, W. Odojewskiego, F. Kafki, M. Bułhakowa). Omów, analizując wybrane utwory. 29. Polacy w satyrze i karykaturze literackiej. Przedstaw sposoby kreowania portretów i ich funkcje. 30. Rola lektur w kształtowaniu charakterów postaci literackich. Przedstaw zagadnienie na wybranych przykładach. 31. Folklor jako inspiracja pisarzy różnych epok. Omów na wybranych przykładach. 32. Różne sposoby wykorzystania kategorii czasu w wybranych utworach epickich lub/i dramatycznych różnych epok. Omów zagadnienie na wybranych przykładach. 33. Na wybranych przykładach z różnych epok objaśnij funkcję konwencji onirycznej w kreowaniu świata przedstawionego. 34. Etos inteligenta i jego demaskacja. Przedstaw problem na wybranych przykładach.

3 35. Tradycja literacka kontynuowana i odrzucona w literaturze dwudziestolecia międzywojennego. Omów na wybranych przykładach. 36. Sposoby kreowania przestrzeni i czasu w twórczości Brunona Schulza. Przedstaw na wybranych przykładach. 37. Kamienica jako przestrzeń życia człowieka. Omów, analizując wybrane utwory literackie. 38. Współcześni twórcy o sobie i świecie. Omów sposoby odwzorowywania rzeczywistości w najnowszej literaturze polskiej (np. O. Tokarczuk, P. Huelle, D. Masłowska). 39. Literatura faktu. Przedstaw to zjawisko kulturowe, analizując wybrane teksty. 40. Dekalog bohaterów G. Herlinga-Grudzińskiego. Omów zagadnienie na wybranych przykładach. 41. Twój region w polskiej geografii życia literackiego i kulturalnego (zjawiska, grupy, postaci). Przywołaj wybrane przykłady i uzasadnij wybór. 42. Różne oblicza człowieczeństwa w literaturze. Omów zagadnienie, wykorzystując wybrane utwory literackie. 43. Literacki obraz dążeń i marzeń Polaków o wolności. Przedstaw temat, analizując wybrane utwory A. Mickiewicza, J. Słowackiego, H. Sienkiewicza, S. Żeromskiego. 44. Motyw tańca w literaturze polskiej. Omów różne jego wersje w wybranych utworach. 45. Motyw pielgrzymstwa polskiego. Przedstaw temat w oparciu o znane utwory literackie np. A. Mickiewicza, J. Słowackiego, C. Norwida, G. Herlinga-Grudzińskiego. 46. Analizując celowo dobrane wybrane utwory L. Staffa, Cz. Miłosza, Z. Herberta, W. Szymborskiej, scharakteryzuj nurt klasyczny w poezji polskiej XX wieku. 47. Literackie portrety Żydów. Omów zagadnienie na przykładzie wybranych utworów epoki pozytywizmu. 48. Dokumentaryzm jako sposób prezentacji rzeczywistości. Przedstaw zagadnienie analizując wybrane utwory literackie XX wieku w oparciu o wybrane utwory (np. Z. Nałkowskiej, H. Krall, K. Moczarskiego...). 49. Motyw domu rodzinnego w prozie polskiej. Omów różne jego wersje na podstawie 50. Etos rycerski w dziełach literackich. Omów różne jego wersje w wybranych utworach. 51. Przeanalizuj problem powinności rządzących, wykorzystując wybrane utwory J. Kochanowskiego, I. Krasickiego, J. U. Niemcewicza. 52. Kryzys wartości i jego odbicie w literaturze. Omów problem na przykładzie utworów literackich baroku i oświecenia. 53. Poetycka wyobraźnia B. Leśmiana. Omów, analizując wybrane utwory poety.

4 54. Rola poety i poezji. Omów zagadnienie na przykładzie literatury dwóch wybranych epok. 55. Obraz słowem malowany. Omów sposoby kreowania pejzażu w literaturze Młodej Polski. 56. Porównaj literackie wizerunki ukochanej kobiety, analizując utwory doby oświecenia i romantyzmu. 57. Podróż jako doświadczenie egzystencjalne. Omów na przykładach 58. Polscy Don Kichoci. Porównaj literackie kreacje idealistów (np. J. Ochocki, T. Judym,...). 59. Literackie kreacje małych ojczyzn. Przedstaw różne realizacje tego motywu, analizując wybrane utwory. 60. Galeria typów ludzkich w prozie XX-lecia międzywojennego. Scharakteryzuj i porównaj wybrane postacie literackie. 61. Scharakteryzuj konflikty rodzinne w wybranych dramatach (np. Powrót posła, Nie-Boska komedia, Moralność pani Dulskiej, Tango ). 62. Porównaj sposoby pojmowania roli pisarza dawniej i dziś (na przykładzie utworów programowych z różnych epok). 63. Funkcje tytułu i motta w utworze literackim. Omów, analizując wybrane teksty. 64. Drzewo świadek, uczestnik życia postaci literackich. Omów na wybranych przykładach. 65. Motyw pojedynku w literaturze pięknej. Omów różne jego wersje w wybranych utworach. 66. Człowiek w świecie totalitarnym. Scharakteryzuj zjawisko, wykorzystując prozę obozową (np. T. Borowski Opowiadania, G. Herling-Grudziński Inny świat, A. Sołżenicyn Jeden dzień Iwana Denisowicza). 67. Od Nocy i dni M. Dąbrowskiej do Prawieku... O. Tokarczuk. Analizując wybrane utwory, przedstaw rożne formy powieści rodzinnych. 68. Aleksander Fredro a Molier. Dokonaj analizy porównawczej wybranych dzieł obu dramaturgów. 69. Pejzaż w prozie i poezji. Omów różne jego wersje w utworach wybranych epok. 70. Wędrowanie i tułaczka w starożytności. Omów, analizując wybrane utwory. 71. Motywy erotyczne i ich ewolucja w poezji. Omów na wybranych przykładach. 72. Sposoby kreowania arkadii w literaturze. Przedstaw zjawisko na wybranych przykładach. 73. Bohaterowie literaccy różnych epok w poszukiwaniu szczęścia. Omów na wybranych przykładach. 74. Rozmowy człowieka z Bogiem. Omów problem, odwołując się do wybranych utworów literackich.

5 75. Rozstanie bliskich sobie osób ukazane w literaturze. Przedstaw funkcjonowanie tego motywu w wybranych utworach różnych epok. 76. Niewłaściwe wybory, fałszywe kroki, błędy. Oceń, jakie były ich konsekwencje w biografii wybranych bohaterów literackich. 77. Portret Polaków utrwalony w literaturze. Omów zagadnienie, wykorzystując przykłady z 78. Dylematy moralne bohaterów literatury współczesnej. Omów zagadnienie na podstawie wybranych dzieł literackich. 79. Topos theatrum mundi. Omów zagadnienie w wybranych dziełach literackich. 80. Kobiety w twórczości Szekspira. Scharakteryzuj sposoby kreacji na podstawie wybranych utworów. 81. Heroizm i cierpienie w literaturze. Omów, analizując wybrane utwory. 82. Przeżycia wojenne w poezji K.K. Baczyńskiego i T. Różewicza. Porównaj postawy twórców, analizując wybrane teksty literackie. 83. Samotność- różne jej oblicza i przyczyny. Rozważ problem, odwołując się do wybranych przykładów literackich. 84. Literackie kreacje par małżeńskich. Przedstaw zagadnienie, analizując wybrane utwory. 85. Motyw maryjny w poezji polskiej. Omów jego funkcjonowanie w wybranych utworach literackich. 86. "Pokrzepienie serc" i "rozdrapywanie ran polskich". Przedstaw te dwie tendencje w polskiej literaturze, analizując wybrane utwory. 87. Tematyka egzystencjalna w twórczości Edwarda Stachury. Przedstaw temat na podstawie 88. Portret władcy. Na podstawie analizy wybranych dzieł literackich scharakteryzuj różnych władców. 89. Studium zbrodni i jej sprawcy. Przedstaw zagadnienie, analizując wybrane utwory literackie. 90. Różne sposoby funkcjonowania tradycji horacjańskiej w literaturze. Omów na wybranych przykładach. 91. Mity jako źródło inspiracji dla twórców fantasy. Omów zagadnienie na podstawie wybranych utworów literackich. 92. Literackie portrety kobiet. Porównaj różne wizerunki kobiet na przykładzie wybranych utworów. 93. Walka dobra ze złem. Przedstaw problem i omów funkcje motywu na podstawie utworów literackich dwóch różnych epok.

6 94. Wizja zaświatów w literaturze różnych epok. Porównaj różne realizacje motywu, analizując wybrane utwory. Uwzględnij kontekst kulturowy. ZWIĄZKI LITERATURY Z INNYMI DZIEDZINAMI SZTUKI 1. Motyw przyjaźni w literaturze i filmie. Omów zagadnienie na wybranych przykładach. 2. Obraz II wojny światowej w literaturze i filmie. Omów zjawisko na wybranych przykładach. 3. Obrazy Szczecina w wybranych utworach literackich, malarskich lub fotograficznych. Zaprezentuj różnorodność wizji miasta w ujęciu autorów. 4. Motywy muzyczne i ich funkcje w literaturze. Omów na wybranych przykładach. 5. Inspiracje malarskie we współczesnej poezji. Przeanalizuj wybrane przykłady literackie. 6. Na podstawie wybranych utworów literackich i dzieł malarskich omów różne ujęcia motywu Sądu Ostatecznego. 7. Malarstwo, rzeźba, architektura jako inspiracje dla literatury. Omów zagadnienie, analizując celowo dobrane utwory. 8. Dialog z tradycją literacką w obrazach i rzeźbach. Omów, analizując wybrane dzieła. 9. Funkcje brzydoty w literaturze i innych działach sztuki. Omów, analizując wybrane dzieła. 10. Obraz miasta jako przestrzeni życiowej. Porównaj wybrane dzieła literackie i inne (np. malarskie, filmowe). 11. Sposoby kreowania obrazu natury w poezji i malarstwie. Omów, analizując wybrane dzieła. 12. Artystyczne interpretacje powstań narodowych w literaturze i malarstwie. Dokonaj analizy porównawczej dzieł. 13. Różne oblicza rewolucji w literaturze i innych sztukach (malarstwie, filmie). Dokonaj analizy porównawczej dzieł. 14. Metody budowania nastroju w literaturze i przedstawieniu teatralnym. Omów, analizując wybrane dzieła. 15. Filmy Andrzeja Wajdy jako interpretacje dzieł literatury polskiej. Omów wybrane przykłady. 16. Problem filmowej adaptacji. Porównaj film z jego literackim pierwowzorem, oceń adaptację. 17. Różnorodne ujęcia motywu pożegnania w literaturze i sztuce. Przedstaw problem, odwołując się do wybranych przykładów. 18. Uprzedmiotowienie człowieka jako problem w literaturze i sztuce (np. T. Kantor, A. Wróblewski, T. Różewicz). Omów zjawisko na wybranych przykładach.

7 19. Przywołując wybrane przykłady, omów rolę inspiracji biblijnych we współczesnej literaturze i filmie. 20. Dialog z tradycją romantyczną w literaturze XX wieku i filmie. Omów na wybranych przykładach. 21. Motyw śmierci w literaturze i malarstwie. Omów różne jego wersje w utworach wybranych epok. 22. Artystyczne interpretacje historii w literaturze i malarstwie (np. H. Sienkiewicz, J. Matejko). Dokonaj analizy porównawczej dzieł. 23. Postawy człowieka wobec totalitaryzmu w literaturze i filmie (np.: Borowski, Grudziński, Benigni, Spielberg, Polański). Przedstaw problem, odwołując się do dzieł wybranych twórców. 24. Ludzie pracy. Omów zagadnienie na podstawie wybranych przykładów z literatury i malarstwa XIX wieku. 25. Dziecko w literaturze i malarstwie. Przedstaw różne realizacje motywu na podstawie dzieł wybranych epok. 26. Film a pierwowzór literacki. Zanalizuj wybrane przez siebie przykłady adaptacji filmowych dzieł literackich. 27. Artystyczne ujęcia macierzyństwa w literaturze i sztuce. Przedstaw na wybranych przykładach. 28. Twórcza i destrukcyjna siła miłości w życiu człowieka. Omów na wybranych przykładach losów bohaterów literackich i filmowych. 29. Aluzje literackie we współczesnej kulturze masowej. Omów problem, posługując się przykładami literackimi, filmowymi, reklamowymi, plastycznymi. 30. Przedstaw na wybranych przykładach najciekawsze realizacje motywu walki w literaturze i sztuce. 31. Konszachty z siłami nieczystymi. Przedstaw sposoby realizacji tego motywu w wybranych utworach literackich i innych tekstach kultury. 32. Wieś w powieści Reymonta wieś na obrazach Chełmońskiego. Przedstaw podobieństwa i różnice, posługując się wybranymi utworami i dziełami malarskimi. 33. Konwencja realistyczna w literaturze i malarstwie drugiej połowy XIX wieku. Przedstaw zagadnienie na wybranych przykładach. 34. Afryka i jej mieszkańcy jako temat literatury i innych sztuk. Omów problem, odwołując się do wybranych dzieł. 35. Tekst literacki w teatrze. Omów zagadnienie, analizując wybrane przykłady scenicznych realizacji literatury pięknej.

8 36. Kicz i dzieło sztuki. Omów istotę dzieła sztuki i cechy kiczu na przykładzie analizy wybranych utworów literackich i malarskich. 37. Pokolenie Kolumbów w literaturze i filmie. Omów podobieństwa i różnice w sposobie przedstawienia tematu na wybranych przez siebie przykładach. 38. Motyw szczęścia w literaturze i muzyce. Omów zjawisko na podstawie 39. Obraz Polski i Polaków w twórczości Jacka Kaczmarskiego. Przestaw zagadnienie na podstawie 40. Melancholia jako kategoria estetyczna i filozoficzna. Omów zagadnienie, analizując wybrane przykłady dzieł literackich i malarskich. 41. Omów na wybranych przykładach funkcjonowanie motywu błazna w literaturze i sztuce. 42. Autoportret w literaturze i sztuce. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych przykładów. 43. Powaga i śmiech w literaturze i sztuce średniowiecznej. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych przykładów. 44. Różne sposoby ujęcia motywu vanitas w poezji i malarstwie XVI i XVII w. Przedstaw na wybranych przykładach. 45. Postmodernizm w literaturze i sztuce. Scharakteryzuj to zjawisko na wybranych przykładach. 46. Motywy orientalne w literaturze i malarstwie. Omów zagadnienie na wybranym materiale. 47. Polskie zwycięstwa i klęski. Odwołując się do wybranych przykładów, przedstaw, jak w literaturze i malarstwie komentowano ważne wydarzenia w historii narodowej. JĘZYK 1. Neologizmy i ich funkcje w twórczości różnych autorów. Omów na wybranych przykładach. 2. Dokonaj analizy językowej i kulturowej przysłów polskich (na przykładzie przysłów o określonej tematyce). 3. Scharakteryzuj język wybranych bohaterów literackich. Uwzględnij cechy ujawniające ich przynależność środowiskową i charakter. 4. Język mówiony jako tworzywo literatury, np. w twórczości B. Prusa, J. Tuwima, M. Białoszewskiego, S. Barańczaka. Zanalizuj celowo dobrane utwory. 5. Język satyry dawniej i dziś. Omów zagadnienie na wybranych przykładach. 6. Językowe sposoby wyrażania uczuć w listach Twojego pokolenia i pokolenia romantyków. Zanalizuj przykłady np. listów A. Mickiewicza, J. Słowackiego, Z. Krasińskiego, C. K. Norwida, F. Chopina.

9 7. Dialekty terytorialne języka polskiego jako tworzywo literackie. Omów na przykładach 8. Język Twoich rówieśników scharakteryzuj na podstawie analizy zgromadzonego materiału językowego. 9. Jak w polszczyźnie odzwierciedla się kultura naszych przodków? Zanalizuj zgromadzony materiał językowy. 10. Ekspresja i impresja analizując celowo zgromadzony materiał językowy, określ właściwości wypowiedzi świadczące o nadawcy i odbiorcy. 11. Sztuka przekonywania a manipulacja językowa porównaj sposoby wykorzystania środków językowych we współczesnych polskich tekstach propagandowych. 12. Język jako instrument walki o władzę. Zanalizuj wybrane materiały wyborcze. 13. Oceń poprawność językową wybranych tekstów prasowych. Scharakteryzuj kryteria, którymi się posłużyłeś. 14. Analizując zgromadzony materiał językowy, scharakteryzuj zapożyczenia we współczesnym języku polskim. Oceń ich celowość. 15. Scharakteryzuj różne typy stylizacji językowej i ich funkcje na przykładzie literatury współczesnej. 16. Język prasy. Omów różne odmiany stylu publicystycznego (na konkretnych przykładach). 17. Dokonując analizy języka różnych reklam, wyjaśnij, jaki obraz świata one kreują. 18. Dokonaj charakterystyki języka i stylu wybranej epoki literackiej na przykładzie dwóch reprezentatywnych dla niej pisarzy. 19. Zapożyczenia w polszczyźnie dawniej i dziś. Omów problem i oceń zasadność najnowszych zapożyczeń. 20. Omów i oceń zjawiska zachodzące w słownictwie i gramatyce współczesnego języka polskiego (tendencje nazw własnych, moda językowa we współczesnej polszczyźnie). 21. Na wybranych przykładach scharakteryzuj językowe środki wyrażania emocji w literaturze różnych epok. 22. Język informatyków. Omów problem, analizując zgromadzony materiał. 23. Dokonując analizy języka komentatorów sportowych, wyjaśnij zasadność doboru środków wyrazu. Zatwierdził Dyrektor Zespołu Szkół im. Ignacego Łukasiewicza w Policach Agata Markowicz-Narękiewicz