SZCZEGÓŁOWA SPECYFIKACJA TECHNICZNA WYKONANIA I ODBIORU ROBÓT BUDOWLANYCH KOD 45310000-3 ROBOTY W ZAKRESIE INSTALACJI ELEKTRYCZNYCH 1. WSTĘP 1.1. Przedmiot Szczegółowej Specyfikacji Technicznej Przedmiotem niniejszej Specyfikacji Technicznej są wymagania dotyczące wykonania i odbioru robót związanych z wykonaniem instalacji elektrycznych dla kotłowni gazowej budynku Przedszkola nr 16, zlokalizowanego przy ul. Bielskiej 75 w Cieszynie jako rozwinięcie Specyfikacji Technicznej Warunki ogólne (ST) 1.2. Zakres stosowania Szczegółowej Specyfikacji Technicznej Specyfikacja Techniczna jest stosowana jako dokument przetargowy i kontraktowy przy zleceniu i realizacji robót wymienionych w punkcie 1.1. 1.3. Zakres robót objętych Szczegółową Specyfikacją Techniczną Roboty, których dotyczy specyfikacja, obejmują wszystkie czynności umoŝliwiające i mające na celu wykonanie nowej instalacji elektrycznej. Niniejsza specyfikacja techniczna związana jest z wykonaniem niŝej wymienionych robót: instalowaniem rozdzielni oddziałowej kotłowni instalowaniem infrastruktury kablowej układaniem przewodów instalacji elektrycznej instalacji uziemienia i połączeń wyrównawczych 1.4. Ogólne wymagania Wykonawca jest odpowiedzialny za realizację robót zgodnie z dokumentacją projektową, specyfikacją techniczną, poleceniami nadzoru autorskiego i inwestorskiego, zgodnie z art. 5,22,23 i 28 ustawy Prawo Budowlane oraz z Warunkami technicznymi wykonania i odbioru robót budowlano montaŝowych. część D, zeszyt 1 i 2 Instalacje elektryczne wydawnictwo ITB 2004r. Odstępstwa od projektu mogą dotyczyć jedynie dostosowania instalacji elektrycznej do wprowadzonych zmian konstrukcyjno-budowlanych, lub zastąpienia zaprojektowanych materiałów w przypadku niemoŝności ich uzyskania przez inne materiały lub elementy o zbliŝonych charakterystykach i właściwościach. Wszelkie zmiany i odstępstwa od zatwierdzonej dokumentacji technicznej nie mogą powodować Projekt budowlano wykonawczy termomodernizacji budynku Przedszkola nr 16 w Cieszynie 1
obniŝenia wartości funkcjonalnych i uŝytkowych instalacji, a jeŝeli dotyczą zmiany materiałów i elementów określonych w dokumenatcji technicznej na inne, nie mogą powodować zmniejszenia trwałości eksploatacyjnej. Roboty montaŝowe neleŝy realizować zgodnie z Warunkami technicznymi wykonania i odbioru robót budowlano montaŝowych. część D, zeszyt 1 i 2 Instalacje elektryczne wydawnictwo ITB 2004r., Polskimi Normami, oraz innymi przepisami dotyczącymi przedmiotowej instalacji. 1.5. Określenia podstawowe Określenia podstawowe podane w niniejszej Specyfikacji Technicznej są zgodne z obowiązującymi odpowiednimi Normami Technicznymi, Warunkami Technicznymi Wykonania i Odbioru Robót oraz ST Wymagania ogólne 2. MATERIAŁY Do wykonania instalacji elektrycznych mogą być stosowane wyroby producentów krajowych i zagranicznych Wszystkie materiały uŝyte do wykonania instalacji muszą posiadać aktualne polskie aprobaty techniczne lub odpowiadac Polskim Normom. Wykonawca uzyska przed zastosowaniem wyrobu akceptację Inspektora Nadzoru. Odbiór techniczny materiałów powinien być dokonywany według wymagań i w sposób określony aktualnymi normami. 2.1. Kable i przewody Instalacja elektryczna wykonana będzie za pomocą kabli elektroenergetycznych miedzianych YKY o izolacji polwinitowej i powłoce polwinitowej z Ŝyłą ochronną Ŝółto-zieloną. Dostarczone na budowę kable i przewody powinny być czyste, bez widocznych pęknięć i ubytków izolacji spowodowanych uszkodzeniami. 2.2. Koryta kablowe i listwy elektroinstalacyjne NaleŜy stosować listwy elektroinstalacyjne wykonane z PCV o temaperaturze pracy -40 do +60 C sklasyfikowane jako UL94:V0 oraz rury ochronne giętkie i sztywne niepalne, samogasnące zgodne z normami EN 50086-2-2 i IEC 61386-2. 2.3. Szafy i rozdzielnice NaleŜy stosować kasety natynkowe wykonane z materiałów termoutwardzalnych w drugiej klasie ochronności o stopniu ochrony IP40, IK07 wykonane zgodnie z IEC/EN60439-3, EN50298 2.4. Osprzęt elektryczny Jako wyposaŝenie szaf i rozdzielnic naleŝy stosować rozłączniki i wyłączniki wykonane zgodnie z normami EN 60898, IEC 898, przy czym wyłączniki o charakterystykach B i C muszą spełniać postanowienia normy OVE-EN 60898. Projekt budowlano wykonawczy termomodernizacji budynku Przedszkola nr 16 w Cieszynie 2
3. SPRZĘT Wykonawca jest zobowiązany do uŝywania jedynie takiego sprzętu, który nie spowoduje niekorzystnego wpływu na jakość wykonywanych robót, zarówno w miejscu tych robót, jak teŝ przy wykonywaniu czynności pomocniczych oraz w czasie transportu, załadunku i wyłądunku materiału. 4. TRANSPORT I SKŁADOWANIE Środki transportu wykorzystywane przez Wykonawcę powinny być sprawne technicznie i spełniać wymagania techniczne w zakresie BHP oraz przepisów o ruchu drogowym. Bębny z kablami naleŝy przetaczać zgodnie z kierunkiem strzałki na tabliczce bębna. Unikać transportu kabli w temperaturze poniŝej -15 C. W czasie transportu i przechowywania materiałów elektroenergetycznych naleŝy zachować wymagania wynikające ze specjalnych właściwości zastrzeŝonych przez producenta KaŜda partia wyrobów powinna zawieraćwszystkie elementy przewidziane projektem lub odpowiednią normą. Poszczególne materiały naleŝy przewozić w oryginalnych opakowaniach producenta. Elementy mogą być przewoŝone dowolnym środkiem transportu przeznaczonym do wykonywania zamierzonych robót, zabezpieczone przed uszkodzeniem, przesunięciem oraz utratą stateczności. Aparaturę i urządzenia naleŝy ostroŝnie załadować i zdejmować, nie naraŝając ich na uderzenia, ubytki lub uszkodzenia powłok. Wszystkie elementy instalacji elektrycznych naleŝy przechowywać w magazynach lub pomieszczeniach zamkniętych. 5. WYKONANIE ROBÓT 5.1. Układanie kabli i przewodów Kable i przewody układane będą w listwach elektroinstalacyjnych, rurkach ochronnych jak i bezpośrednio pod tynkiem przy czym montaŝ oprzewodowania powinien spełniać podstawowe zasady podane w normie IEC 60364-1 dotyczące przewodów i kabli, ich połączeń, wsporników i podwieszeń. Sposób wykonania oprzewodowania, w zaleŝności od rodzaju przewodu lub kabla, a takŝe w zaleŝności od miejsca ułoŝenia powinien spełniać wymagania zamieszczone w tablicach 52F i 52G normy PN-IEC 60364-5-52:2002. Oprzewodowanie nie powinno być układane blisko urządzeń wydzielających ciepło, dym i parę, które mogłyby powodować niszczenie przewodów JeŜeli oprzewodowanie przebiega poniŝej instalacji mogącej powodować kondensację (np wody, pary, gazu) naleŝy przedsięwziąść środki ostroŝności mające na celu zabezpieczenie oprzewodowania przed uszkodzeniami JeŜeli instalacja elektryczna jest umieszczona w bezpośrednim sąsiedztwie instalacji nieelektrycznej, powinny by c one wykonane w taki sposób, aby wszystkie czynności prowadzone przy jednej z nich nie mogły powodować uszkodzenia drugiej JeŜeli oprzewodowanie przechodzi przez elementy konstrukcyjne budynku, takie jak stropy, ściany, dachy, podłogi, ścianki działowe lub wnęki, pozostałe po nich otwory Projekt budowlano wykonawczy termomodernizacji budynku Przedszkola nr 16 w Cieszynie 3
powinny być tak uszczelnione, aby stopień odporności ogniowej danego elementu konstrukcyjnego budynku był taki jak przed tą penetracją (zgodnie z ISO 834) Przed zamontowaniem koryt, listew itd. naleŝy sprawdzić trasę oraz usunąć przeszkody (moŝliwe do wyeliminowania), mogące powodować uszkodzenia przewodów (np. pręty, wystające elementy zaprawy betonowej i muru) Przed zamontowaniem naleŝy sprawdzić czy elementy przewidziane do zamontowania nie posiadają uszkodzeń mechanicznych oraz czy kable i przewody nie mają widocznych ubytków izolacji. Elementów uszkodzonych nie wolno uŝywać Kolejność wykonywania robót - wyznaczenie miejsc ułoŝenia koryt, listew, przewodów - osadzenie uchwytów - ułoŝenie koryt, listew - wykucie bruzd w miejscach ułoŝenia podtynkowego przewodów - ułoŝenie przewodów - wykonanie połączeń - zabezpieczenie koryt, listew - zaszpachlowanie przewodów w bruzdach 5.2. MontaŜ urządzeń rozdzielczych, oszynowania i osprzętu. MontaŜ urządzeń rozdzielczych przeprowadzić naleŝy zgodnie z odpowiednimi instrukcjami montaŝu tych urządzeń Kable naleŝy układać w sposób zapewniający szybką ich identyfikację i łatwy dostęp Odgałęzienia od szyn głównych i podłączenia szyn do aparatów nie powinny powodować niedopuszczalnych naciągów i napręŝeń Do podłączenia szyn i kabli naleŝy stosować standardowe śruby z gwintem metrycznymi łbem sześciokątnym. Najmniejsze dopuszczalne odstępy izolacyjne naleŝy zachować zgodnie z przepisami 5.3. Połączenia elektryczne przewodów Powierzchnie stykających się elementów torów prądowych oraz przekładek i podkładek metalowych, przewodzących prąd, naleŝy dokładnie oczyścić i wygładzić. Zanieczyszczone styki (zaciski aparatów, przewody i pokryte powłoką metalową, ogniową lub galwaniczną, naleŝy tylko zmywać odczynnikami chemicznymi i szlifować pastą polerską. Powierzchnię zestyków naleŝy zabezpieczyć przed korozją wazeliną bezkwasową połączenia naleŝy wykonać spawaniem, śrubami lub w inny sposób określony w projekcie technicznym śruby, nakrętki i podkładki stalowe powinny być pokryte galwanicznie warstwą metaliczną połączenie przewidziane do umieszczenia w ziemi naleŝy wykonywać za pomocą spawania. Wszelkie połączenia elektryczne w ziemi zabezpieczyć przed korozją, np. przez pokrycie lakierem bitumicznym lub owinięcie taśmą 5.4. Ochrona przeciwporaŝeniowa Instalacje elektryczne w projektowanym obiekcie przyjęto w układzie zasilania TN-C- S, pięcio przewodowym. Jako zabezpieczenie przed poraŝeniem przyjęto samoczynne wyłączenie zasilania. Projekt budowlano wykonawczy termomodernizacji budynku Przedszkola nr 16 w Cieszynie 4
5.5. Przewody ochronne Rozdzielenie funcji przewodu ochronnego PEN na przewód ochronny PE i neutralny N powinno następować w złączu lub rozdzielnicy głównej budynku, a punkt rozdziału powinien być uziemiony, poniewaŝ zapewnia utrzymanie potencjału ziemi na przewodzie ochronnym PE przyłączonym do części przewodzących dostępnych urządzeń elektrycznych w normalnych warunkach pracy instalacji elektrycznej. 5.6. Warunki BHP Kierownik budowy powinien opracować plan bioz" zgodnie z rozporządzeniern Ministra Infrastruktury z dnia 23.06.2003 r. (Dz. U. Nr 120, poz. 1126). Prowadzenie wszelkich prac poŝarowo - niebezpiecznych, winno przebiegać zgodnie z Rozporządzeniem MSWiA z dnia 16.06.2003 r. w sprawie ochrony przeciwpoŝarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. Nr 121, poz. 1138). 6. KONTROLA JAKOŚCI Ogólne zasady kontroli jakości robót podano w ST Wymagania ogólne", oraz w Warunkami technicznymi wykonania i odbioru robót budowlano montaŝowych. część D, zeszyt 1 i 2 Instalacje elektryczne wydawnictwo ITB 2004r 6.1. Kontrola jakości materiałów Urządzenia elektryczne oraz kable elektroenergetyczne i przewody powinny posiadać atest fabryczny lub świadectwo jakości wydane przez producenta, oraz wszystkie niezbędne certyfikaty, gwarancje i DTR. 6.2. Kontrola i badania w trakcie robót Kontrola i badania w trakcie robót polegają na sprawdzeniu: - zgodności z dokumentacją i przepisami - poprawnego montaŝu - kompletności wyposaŝenia - poprawności ozńaczenia - braku widocznych uszkodzeń - naleŝytego stanu izolacji - skuteczności ochrony od poraŝeń 6.3. Badania i pomiary pomontaŝowe Po zakończeniu robót naleŝy wykonać próby napięciowe i badania kabli elektroenergetycznych na rezystancję izolacji, zachowania ciągłości Ŝył roboczych, a takŝe zgodności faz u odbiorców, jak rówrnieŝ skuteczności ochrony od poraŝeń. Wykonać obowiązujące badania rozdzielnic. Wyniki badań i pomiarów naleŝy podać w protokołach. Ogólne zasady kontroli jakości robót podano w Specyfikacji Technicznej Warunki ogólne (ST). 7. OBMIAR ROBÓT Jednostką obmiaru jest: - szt skrzynek i kaset elektrycznych, wyłączników, łączników na podstawie pomiaru na obiekcie Projekt budowlano wykonawczy termomodernizacji budynku Przedszkola nr 16 w Cieszynie 5
- m ułoŝenia kabli, koryt kablowych, kanałów instalacyjnych, rur instalacyjnych i ochronnych, płaskownika i pręta FeZn, na podstawie pomiaru na obiekcie i w terenie - kpl rozdzielnic, odgromników na podstawie pomiaru na obiekcie 8. ODBIÓR ROBÓT Odbioru robót naleŝy dokonać zgodnie z Warunkami technicznymi wykonania i odbioru robót budowlano montaŝowych. część D, zeszyt 1 i 2 Instalacje elektryczne wydawnictwo ITB 2004r. Przy odbiorze robót powinny być dostarczone następujące dokumenty: dokumentacja projektowa z naniesionymi zmianami i uzupełnieniami w trakcie wykonywania robót (jeŝeli takie wystąpiły). dokumentacja uzasadniająca uzupełnienia i zmiany wprowadzone w trakcie wykonywania robót dziennik budowy dokumenty dotyczące jakości wbudowanych materiałów protokoły częściowych odbiorów robót zanikających i zakrytych protokoły i zaświadczenia z dokonanych prób pomontaŝowych protokoły pomiarów i badań świadectwa jakości i dopuszczenia do eksploatacji urządzeń i materiałów dokumentacja DTR zamontowanych urządzeń 9. PODSTAWA PŁATNOŚCI Zgodnie z Dokumentacją naleŝy wykonać zakres robót wymieniony w p. 1.3. niniejszej ST. Płatność naleŝy przyjmować zgodnie z obmiarem i ceną jednostkowa robót określona w Wycenionym Przedmiarze Robót Cena jednostkowa wykonanych robót obejmuje: roboty pomiarowe, przygotowawcze, wytyczenie trasy sieci przygotowanie podłoŝa, uchwytów itp. montaŝ rur ochronnych oraz niezbędnych przepustów zakup kompletu materiałów, urządzeń i wszystkich prefabrykatów oraz transport na miejsce wbudowania wykonanie robót montaŝowych wykonanie podłączenia urządzeń zarobienie i podłączenie kabli i przewodów jedno- i wieloŝyłowych oznakowanie kabli montaŝ i demontaŝ rusztowań niezbędnych do wykonania robót wykonanie pomiarów elektrycznych i wszystkich koniecznych badań potwierdzonych protokołami zgodnie z obowiązującymi przepisami i normami między innymi: pomiary uziemienia ochronnego lub roboczego pomiary elektryczne obwodu pomiary skuteczności ochrony przeciwporaŝeniowej pomiary impedancji pętli zwarciowej pomiary kabli energetycznych Projekt budowlano wykonawczy termomodernizacji budynku Przedszkola nr 16 w Cieszynie 6
próby pomontaŝowe, sprawdzenie działania poszczególnych urządzeń, o ile jest to moŝliwe, sprawdzenie funkcjonalnaści układów wykonanie pomiarów, odbiorów doprowadzenie terenu do stanu sprzed rozpoczęcia robót, prace porządkowe 10. PRZEPISY ZWIĄZANE Roboty będą wykonywane w bezpieczny sposób, ściśle w zgodzie z Polskimi Normami (PN) lub odpowiednimi normami krajów UE w zakresie przyjętym przez polskie ustawodastwo. 10.1. Normy PN-90/E-06401.01 Elektroenergetyczne i sygnalizacyjne linie kablowe. Osprzęt do kabli o napięciu znamionowym nie przekraczającym 30 kv. Postanowienia ogólne. PN-76/E-05125 Zmiana BI 1-2/79 poz. 2BI4/81 poz.29. Elektroenergetyczne i sygnalizacyjne linie kablowe. Projektowanie i budowa. PN-90/E-06401.02 Elektroenergetyczne linie kablowe. Osprzęt do kabli o napięciu znamionowym nie przekraczającym 30 kv Połączenia i zakończenia Ŝył. N SEP-E-004 Norma SEP. Elektroenergetyczne i sygnalizacyjne linie kablowe. Projektowanie i budowa. PN-80/C-89205 Zmiany BI 1/90 poz. 1 Rury z nieplastyfikowanego polichlorku winylu PN-IEC 60364-1:2000 IDT IEC 60364-1:1992 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Zakres, przedmiot i wymagania podstawowe. PN-IEC 60364-3:2000 IDT IEC 60364-3:1993 +AMD1:1996 + AMD2:1999 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ustalanie ogólnych charakterystyk. PN-IEC 60364-4-41:2000 IDT IEC 364-4-41:1992 +AMD1:1996 + AMD2:1999 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Ochrona przeciwporaŝeniowa. PN-IEC 60364-5-523:2001 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Dobór i montaŝ wyposaŝenia elektrycznego. ObciąŜalność długotrwała przewodów. PN-E-04700:1998 Zmiany PN-E-04700:1998/Az1:2000 Urządzenia i układy elektryczne w obiektach elektroenergetycznych. Wytyczne przeprowadzania pomontaŝowych badań odbiorczych PN-91 /E-0510 IDT IEC 449:1973 Zakresy napięciowe instalacji elektrycznych w obiektach budowlanych PN-90/E-05029 IDT IEC 757:1983 Kod do oznaczania barw PN-92/E-08106 IDT EN 60529:1991 IDT IEC 529:1989 Stopnie ochrony zapewniane przez obudowy (Kod IP) Projekt budowlano wykonawczy termomodernizacji budynku Przedszkola nr 16 w Cieszynie 7
PN-93/E-05009/53 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Dobór i montaŝ wyposaŝenia elektrycznego. Aparatura łączeniowa i sterownicza. PN-IEC 60364-5-52:2002 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Dobór i montaŝ wyposaŝenia elektrycznego. Oprzewodowanie. 10.2. Inne Warunki techniczne wykonania i odbioru robót budowlano montaŝowych. część D, zeszyt 1 i 2 Instalacje elektryczne wydawnictwo ITB 2004r. Projekt budowlano wykonawczy termomodernizacji budynku Przedszkola nr 16 w Cieszynie 8