PROGRAM NAUCZANIA dla zawodu ELEKTROMECHANIK POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH Nr zawodu: 74120 Nr programu: 74120/ZSZ/By/2012 opracowany przez nauczycieli Okręgowego Ośrodka Dokształcania Zawodowego w Bydgoszczy: mgr Mariusz Klimczewski mgr inż. Roman Staszałek inż. Andrzej Markiewicz Wchodzi w życie sukcesywnie z dniem 01 września 2012r. Typ programu: przedmiotowy Rodzaj programu liniowy Opracowany w Okręgowym Ośrodku Dokształcania Zawodowego w Bydgoszczy zgodnie z rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 07.02.2012r. w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach w oparciu o program - 724[02]/ZSZ,SP/MEN/200.09.01. dla zasadniczej szkoły zawodowej w zawodzie Elektromechanik Pojazdów Samochodowych. Celem kształcenia zawodowego jest przygotowanie uczących się do życia w warunkach współczesnego świata, wykonywania pracy zawodowej i aktywnego funkcjonowania na zmieniającym się rynku pracy. Zadania OODZ prowadzącego kształcenie zawodowe oraz sposób ich realizacji są uwarunkowane zmianami zachodzącymi w otoczeniu gospodarczo-społecznym, na które wpływają w szczególności: idea gospodarki opartej na wiedzy, globalizacja procesów gospodarczych i społecznych, rosnący udział handlu międzynarodowego, mobilność geograficzna i zawodowa, nowe techniki i technologie, wzrost oczekiwań pracodawców w zakresie poziomu wiedzy i umiejętności pracowników. W procesie kształcenia zawodowego ważny jest odpowiedni poziom wiedzy ogólnej, który powiązany z wiedzą zawodową przyczyni się do podniesienia poziomu umiejętności zawodowych absolwentów szkół kształcących w zawodach, a tym samym zapewni im możliwość sprostania wyzwaniom zmieniającego się rynku pracy. 1
W procesie kształcenia zawodowego są podejmowane działania wspomagające rozwój każdego uczącego się, stosownie do jego potrzeb i możliwości. Elastyczne reagowanie systemu kształcenia zawodowego na potrzeby rynku pracy, jego otwartość na uczenie się przez całe życie oraz mobilność edukacyjną i zawodową absolwentów powinno służyć wyodrębnieniu kwalifikacji w ramach poszczególnych zawodów wpisanych do klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego. 1. CELE KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie Elektromechanik pojazdów samochodowych powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych: 1) oceniania stanu technicznego układów elektrycznych i elektronicznych pojazdów samochodowych; 2) naprawiania układów elektrycznych i elektronicznych pojazdów samochodowych; ) prowadzenia pojazdów 2. EFEKTY KSZTAŁCENIA Do wykonywania wyżej wymienionych zadań zawodowych niezbędne jest osiągnięcie zakładanych efektów kształcenia, na które składają się: (BHP). Bezpieczeństwo i higiena pracy Uczeń: 1) rozróżnia pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, ochroną przeciwpożarową, ochroną środowiska i ergonomią; 2) rozróżnia zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce; ) określa prawa i obowiązki pracownika oraz pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; 4) przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych; ) określa zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy; 6) określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka; 7) organizuje stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; 8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; 9) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; 10) udziela pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia. 2
(JOZ). Język obcy ukierunkowany zawodowo. Uczeń: 1) posługuje się zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiających realizację zadań zawodowych; 2) interpretuje wypowiedzi dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych artykułowane powoli i wyraźnie, w standardowej odmianie języka; ) analizuje i interpretuje krótkie teksty pisemne dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych; 4) formułuje krótkie i zrozumiałe wypowiedzi oraz teksty pisemne umożliwiające komunikowanie się w środowisku pracy; ) korzysta z obcojęzycznych źródeł informacji. (DGiKP). Działalność Gospodarcza i Kompetencje Personalne. Uczeń: 1) stosuje pojęcia z obszaru funkcjonowania gospodarki rynkowej; 2) stosuje przepisy prawa pracy, przepisy prawa dotyczące ochrony danych osobowych oraz przepisy prawa podatkowego i prawa autorskiego; ) stosuje przepisy prawa dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej; 4) rozróżnia przedsiębiorstwa i instytucje występujące w branży i powiązania między nimi; ) analizuje działania prowadzone przez przedsiębiorstwa funkcjonujące w branży; 6) inicjuje wspólne przedsięwzięcia z różnymi przedsiębiorstwami z branży; 7) przygotowuje dokumentację niezbędną do uruchomienia i prowadzenia działalności gospodarczej; 8) prowadzi korespondencję związaną z prowadzeniem działalności gospodarczej; 9) obsługuje urządzenia biurowe oraz stosuje programy komputerowe wspomagające prowadzenie działalności gospodarczej; 10) planuje i podejmuje działania marketingowe prowadzonej działalności gospodarczej; 11) optymalizuje koszty i przychody prowadzonej działalności gospodarczej. 12) przestrzega zasad kultury i etyki; 1) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań; 14) przewiduje skutki podejmowanych działań; 1) jest otwarty na zmiany; 16) potrafi radzić sobie ze stresem;
17) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; 18) przestrzega tajemnicy zawodowej; 19) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania; 20) potrafi negocjować warunki porozumień; 21) współpracuje w zespole. PKZ(E.a) Umiejętności stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie, elektromechanik pojazdów Uczeń: 1) posługuje się pojęciami z dziedziny elektrotechniki i elektroniki; 2) opisuje zjawiska związane z prądem stałym i zmiennym; ) interpretuje wielkości fizyczne związane z prądem zmiennym; 4) wyznacza wielkości charakteryzujące przebiegi sinusoidalne typu y = A sin(ωt+φ); ) stosuje prawa elektrotechniki do obliczania i szacowania wartości wielkości elektrycznych w obwodach elektrycznych i układach elektronicznych; 6) rozpoznaje elementy oraz układy elektryczne i elektroniczne; 7) sporządza schematy ideowe i montażowe układów elektrycznych i elektronicznych; 8) rozróżnia parametry elementów oraz układów elektrycznych i elektronicznych; 9) posługuje się rysunkiem technicznym podczas prac montażowych i instalacyjnych; 10) dobiera narzędzia i przyrządy pomiarowe oraz wykonuje prace z zakresu montażu mechanicznego elementów i urządzeń elektrycznych i elektronicznych; 11) wykonuje prace z zakresu obróbki ręcznej; 12) określa funkcje elementów i układów elektrycznych i elektronicznych na podstawie dokumentacji technicznej; 1) wykonuje połączenia elementów i układów elektrycznych oraz elektronicznych na podstawie schematów ideowych i montażowych; 14) dobiera metody i przyrządy do pomiaru parametrów układów elektronicznych i elektronicznych; 1) wykonuje pomiary wielkości elektrycznych elementów, układów elektrycznych i elektronicznych; 16) przedstawia wyniki pomiarów i obliczeń w postaci tabel i wykresów; 17) posługuje się dokumentacją techniczną, katalogami i instrukcjami obsługi oraz przestrzega norm w tym zakresie; 18) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań. 4
PKZ(M.a) Umiejętności stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie, elektromechanik pojazdów Uczeń: 1) rozróżnia rodzaje połączeń; 2) rozróżnia materiały konstrukcyjne i eksploatacyjne; ) dobiera sposoby transportu i składowania materiałów; 4) rozpoznaje rodzaje korozji oraz określa sposoby ochrony przed korozją; ) rozróżnia techniki i metody wytwarzania części maszyn i urządzeń; 6) rozróżnia maszyny, urządzenia i narzędzia do obróbki ręcznej i maszynowej; 7) rozróżnia przyrządy pomiarowe stosowane podczas obróbki ręcznej i maszynowej; 8) wykonuje pomiary warsztatowe; 9) rozróżnia metody kontroli jakości wykonanych prac; 10) określa budowę oraz przestrzega zasad działania maszyn i urządzeń; 11) posługuje się dokumentacją techniczną maszyn i urządzeń 12) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań. PKZ(M.g) Umiejętności stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodach: elektromechanik pojazdów samochodowych, Uczeń: 1) wykonuje czynności kontrolno-obsługowe pojazdów; 2) stosuje przepisy prawa dotyczące ruchu drogowego i kierujących pojazdami; ) przestrzega zasad kierowania pojazdami; 4) wykonuje czynności związane z prowadzeniem i obsługą pojazdu samochodowego w zakresie niezbędnym do uzyskania prawa jazdy kategorii B.
Kwalifikacja: M.12. Diagnozowanie oraz naprawa elektrycznych i elektronicznych układów pojazdów samochodowych Diagnozowanie układów elektrycznych i elektronicznych pojazdów samochodowych, Uczeń: 1) rozróżnia metody diagnostyki układów elektrycznych i elektronicznych pojazdów samochodowych; 2) rozpoznaje elementy oraz układy elektryczne i elektroniczne pojazdów samochodowych; ) wypełnia dokumentację związaną z przyjęciem pojazdu samochodowego; 4) określa zakres diagnostyki układów elektrycznych i elektronicznych pojazdów samochodowych; ) stosuje programy komputerowe do diagnostyki układów elektrycznych i elektronicznych pojazdów samochodowych; 6) wykonuje pomiary diagnostyczne układów elektrycznych i elektronicznych pojazdów samochodowych; 7) interpretuje wyniki pomiarów układów elektrycznych i elektronicznych pojazdów samochodowych; 8) ocenia stan techniczny elementów oraz układów elektrycznych i elektronicznych pojazdów samochodowych z zastosowaniem urządzeń diagnostycznych; 9) sporządza dokumentację wykonanych pomiarów układów elektrycznych i elektronicznych układów Naprawa układów elektrycznych i elektronicznych pojazdów samochodowych, Uczeń: 1) analizuje schematy elektryczne pojazdów samochodowych; 2) lokalizuje uszkodzenia układów elektrycznych i elektronicznych pojazdów samochodowych; ) dobiera metody naprawy układów elektrycznych i elektronicznych pojazdów samochodowych; 4) sporządza zapotrzebowanie na układy lub elementy elektryczne i elektroniczne pojazdów samochodowych; ) dobiera narzędzia i przyrządy do wykonania napraw układów elektrycznych i elektronicznych pojazdów samochodowych i posługuje się nimi; 6) wykonuje demontaż układów elektrycznych i elektronicznych pojazdów samochodowych; 7) wymienia uszkodzone układy lub elementy elektryczne i elektroniczne pojazdów samochodowych; 8) wykonuje regulacje elementów układów elektrycznych i elektronicznych pojazdów samochodowych; 9) sprawdza działanie układów elektrycznych i elektronicznych pojazdów samochodowych po naprawie; 10) przeprowadza próby po naprawie układów elektrycznych i elektronicznych pojazdów samochodowych; 11) sporządza kalkulację kosztów wykonania usługi.. WARUNKI REALIZACJI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE Szkoła podejmująca kształcenie w zawodzie elektromechanik pojazdów samochodowych powinna posiadać następujące pomieszczenia dydaktyczne: 6
1) pracownię rysunku technicznego, wyposażoną w: stanowiska rysunkowe z przyborami kreślarskimi (jedno stanowisko dla jednego ucznia); stanowiska komputerowe (jedno stanowisko dla jednego ucznia) z oprogramowaniem do komputerowego wspomagania projektowania (Computer Aided Design); drukarkę; projektor multimedialny; modele i eksponaty części maszyn, przekładni mechanicznych, sprzęgieł, hamulców, połączeń rozłącznych i nierozłącznych; przykładowe dokumentacje techniczne układów elektrycznych i elektronicznych pojazdów samochodowych; normy dotyczące zasad wykonywania rysunku technicznego; 2) pracownię obróbki ręcznej i maszynowej metali, wyposażoną w: dokumentacje technologiczne i techniczne obrabiarek skrawających; poradniki; stanowiska ślusarskie z imadłami i szufladami narzędziowymi (jedno stanowisko dla jednego ucznia); płyty traserskie (jedna płyta dla czterech uczniów); wiertarkę stołową z zestawem wierteł krętych do stali; szlifierkę; ostrzałkę; dźwigniowe nożyce ręczne do cięcia blachy; narzędzia pomiarowe; narzędzia traserskie; narzędzia do obróbki ręcznej; środki ochrony indywidualnej; zestaw przepisów prawa dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpożarowej; ) pracownię montażu i obsługi maszyn i urządzeń, wyposażoną w: stanowiska montażowe z oprzyrządowaniem (jedno stanowisko dla jednego ucznia); płyty do prostowania (jedna płyta dla czterech uczniów); prasę hydrauliczną z oprzyrządowaniem; prasy montażowe ręczne z oprzyrządowaniem (jedna prasa dla czterech uczniów); wiertarkę stołową z zestawem wierteł krętych do stali; szlifierkę; ostrzałkę; dokumentacje technologiczne montażu; dokumentacje techniczne maszyn i urządzeń, normy i poradniki dotyczące montażu i obsługi maszyn i urządzeń; narzędzia monterskie, takie jak: ściągacze uniwersalne do łożysk, klucze dynamometryczne, szczypce do pierścieni osadczych, szczypce uniwersalne, młotki ślusarskie, wkrętaki ślusarskie, klucze płaskie, oczkowe, nasadowe, imbusowe, rurkowe i specjalne; narzędzia pomiarowe, takie jak: przymiar kreskowy, wysokościomierz suwmiarkowy, suwmiarki uniwersalne, mikrometry, kątomierz uniwersalny, kątowniki; narzędzia do ręcznej obróbki metali; 4) pracownię budowy i eksploatacji pojazdów samochodowych, wyposażoną w: modele pojazdów; zespoły i części pojazdów; dokumentacje techniczno-obsługowe pojazdów; materiały eksploatacyjne; modele przedstawiające stopień zużycia oraz sposoby regeneracji części pojazdów; katalogi części zamiennych; zestawy do demonstracji budowy i działania podzespołów mechanicznych; pomoce dydaktyczne do nauki przepisów ruchu drogowego oraz techniki kierowania pojazdami; ) pracownię elektrotechniki i elektroniki samochodowej, wyposażoną w: mierniki wielkości elektrycznych; zestawy elementów oraz układów elektrycznych i elektronicznych; komputerowe zestawy diagnostyczne do sprawdzania urządzeń elektrycznych i elektronicznych; stanowisko komputerowe dla nauczyciela z dostępem do Internetu, z drukarką, z pakietem programów biurowych oraz z oprogramowaniem do symulacji pracy urządzeń elektrycznych i elektronicznych; stół probierczy; maszyny i urządzenia elektryczne; schematy instalacji elektrycznych; urządzenia elektryczne i elektroniczne wyposażenia pojazdów samochodowych; 6) pracownię mechatroniki samochodowej, wyposażoną w: zestawy elementów wykonawczych (elektrycznych, pneumatycznych i hydraulicznych); czujniki i przetworniki; elementy instalacji elektrycznych i urządzeń sterujących; przyrządy pomiarowe; zestawy panelowe układów elektrycznych i elektronicznych; 7) pracownię diagnostyki samochodowej, wyposażoną w: dokumentacje techniczno-obsługowe pojazdów; linię diagnostyczną; urządzenia diagnostyczne do pomiaru geometrii podwozia; urządzenia diagnostyczne do pomiaru emisji spalin; samochodowy komputer diagnostyczny z oprogramowaniem; stanowisko komputerowe do weryfikacji wyników; narzędzia monterskie; klucze dynamometryczne. Kształcenie praktyczne może odbywać się w: pracowniach szkolnych, placówkach kształcenia ustawicznego, placówkach kształcenia praktycznego oraz stacjach obsługi i stacjach kontroli pojazdów 7
4. MINIMALNA LICZBA GODZIN KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO Lp. Przedmiot Symbol Ogółem liczba godzin w cyklu I stopień 4 tyg. II stopień 4 tyg. III stopień 4 tyg. Godz. Godz. Godz. Tyg. Raz. Tyg. Raz. Tyg. Raz. 1. Język Obcy Zawodowy 2. Podstawy działalności zawodowej JOZ 4.... 1 4 DGiKP 16... 4 16. Podstawy Techniki PT 2 1 2. 4. Podstawy Elektrotechniki i Elektroniki. Urządzenia Elektryczne i Elektroniczne Pojazdów Samochodowych 6. Pracownia Elektrotechniki i Elektroniki 7. Konstrukcja Pojazdów Samochodowych 8. Przepisy Ruchu Drogowego PEE 88 11 44 11 44 UEEPS 96. 10 40 14 6 PrEE 60...... 1 60 KPS 60 10 40 20 PRD 2... 8 2. 10. Razem 408 16 16 16 8
Język Obcy Ukierunkowany Zawodowo/JOZ/12 godz. III-ci stopień 12 godz. Lp. Treści programowe Efekty kształcenia z podstawy programowej Liczba godz. 1. Podstawowe pojęcia dotyczące zawodu Posługiwanie się słownictwem umożliwiającym realizację zadań zawodowych 1 2. Zwroty techniczne w zakładzie. Obsługa klienta w zakładzie 4. Pisanie tekstów o tematyce zawodowej Interpretacja wypowiedzi dotyczących typowych czynności zawodowych, oraz wyraźna artykulacja językowa Analiza i interpretacja prostych tekstów Formułowanie krótkich tekstów pisemnych umożliwiających przekaz informacji, korzystanie z obcojęzycznych źródeł informacji 1 1 1 Działalność Gospodarcza i Kompetencje Personalne/DGiKO/ 24 godz. III ci stopień 24 godz. Lp. Treści programowe Efekty kształcenia z podstawy programowej 1. Podstawowe pojęcia Posługiwanie się słownictwem gospodarki rynkowej pojęciami gospodarki rynkowej 2. Dokumenty i dokumentacja Przygotowanie dokumentacji do dotycząca gospodarki prowadzenia działalności gospodarczej, rynkowej Obsługa urządzeń biurowokomputerowych.. Podejmowanie działalności Stosowanie przepisów prawa gospodarczej 4. Prawa i obowiązki pracodawcy i pracownika. Kompetencje personalne i społeczne dotyczących działalności gospodarczej Stosowanie przepisów prawa pracy, Ochrony danych osobowych, Podatkowych, Autorskich. Przestrzeganie zasad kultury i etyki, Kreatywność i konsekwencja w realizacji zadań, Świadomość odpowiedzialności za własną działalność, Umiejętności pracy zespołowej, Umiejętność radzenia ze stresem, Umiejętność negocjacji. Liczba godz. 2 4 4 9
Podstawy Techniki/PT/ 2 godz. I szy stopień 2 godz. Lp. Treści programowe Efekty kształcenia z podstawy programowej Liczba godz. 1. Materiały Rozróżnia rodzaje materiałów konstrukcyjnych, metali i konstrukcyjne jest w stanie określić ich właściwości oraz zastosowanie. 6 2. Materiały elektrotechniczne przewodowe. Materiały dielektryczne I tworzywa sztuczne. 4. Materiały półprzewodnikowe. Podstawy rysunku technicznego 6. Podstawy rysunku elektrycznego 7. Podstawy technologii Rozpoznaje rodzaje korozji, zna środki antykorozyjne. Rozróżnia rodzaje materiałów, jest w stanie określić ich właściwości oraz zastosowanie. Rozróżnia rodzaje materiałów, jest w stanie określić ich właściwości oraz zastosowanie. 8 Zna ich właściwości, oraz zastosowanie Posiada umiejętności wykonania rysunku technicznego maszynowego, Potrafi sporządzić szkic części urządzenia, Przestrzega zasad tolerancji i pasowań. Posiada umiejętność: Rysowania schematów strukturalnych, funkcjonalnych, wykonawczych. Czytania schematów elektrycznych, Korzystania z technik komputerowych. Rozróżnia: Techniki i metody wytwarzania części maszyn i urządzeń, Urządzenia i narzędzia do obróbki ręcznej i maszynowej, Sposoby wykonywania połączeń elektrycznych i mechanicznych, Przyrządy pomiarowe, Wykonuje pomiary warsztatowe. 8. Elementy maszyn Zna części maszyn i urządzeń, Rozróżnia rodzaje połączeń, Określa budowę i zasadę działania przekładni mechanicznych. Posiada umiejętność posługiwania się dokumentacją techniczną. Rozpoznaje układy zasilania, sterowania i zabezpieczenia maszyn i urządzeń. Stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań. 9. Zasady bezpieczeństwa i higieny pracy Rozróżnia pojęcia związane: bhp, p-poż, ochroną środowiska i ekologią. Przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia wynikające z wykonywaniem zawodu, określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych dla organizmu człowieka i środowiska. 9 7 6 10
Podstawy Elektrotechniki i Elektroniki/PEE/88 godz. I-szy Stopień 44 godz. Lp. Treści programowe Efekty kształcenia z podstawy programowej Liczba godz. 1. Pole elektryczne Posługiwanie się pojęciami z dziedziny elektrotechniki i elektroniki. Zrozumienie powstawania, przepływu ładunku 6 2. Obwody elektryczne prądu stałego elektrycznego i gromadzenia. Rozpoznawanie elementów układów elektrycznych. Określanie rodzajów układów elektrycznych. Rysowanie schematów ideowych. Stosowanie praw elektrotechniki do obliczania wielkości elektrycznych. Szacowanie wielkości elektrycznych w obwodach elektrycznych.. Pole magnetyczne Poznanie właściwości pola magnetycznego i elektromagnetyczne, oraz ich zastosowanie w elektrotechnice i elektronice 4. Działanie prądu elektrycznego na organizm ludzki Poznanie skutków działania prądu elektrycznego na organizm ludzki 26 9 II-gi Stopień 44 godz. Lp. Treści programowe Efekty kształcenia z podstawy programowej Liczba godz. 1. Obwody elektryczne prądu przemiennego Poznanie zjawisk związanych z prądem zmiennym. Interpretuje wielkości fizyczne związane z prądem zmiennym. Wyznaczanie wielkości 9 charakteryzujących przebiegi sinusoidalne. Potrafi wyjaśnić zasadę działania silników elektrycznych i prądnic. Obwodów sprzężonych magnetycznie. 2. Układy trójfazowe Potrafi: Rozróżnić rodzaje układów trójfazowych i narysować ich schematy. Opisać powstawanie napięć fazowych i międzyfazowych, Określić zależności między nimi.. Maszyny elektryczne Potrafi: Wymienić rodzaje maszyn elektrycznych, Wymienić elementy maszyn elektrycznych, Omówić zasadę ich działania, Wymienić maszyny elektryczne stosowane w pojazdach 11
4. Elementy elektroniczne Poznanie: Budowy i zasady działania elementów elektronicznych. Układów scalonych. Podstawowe zastosowanie elementów elektronicznych. Podstawowych układów elektronicznych. Rysowanie układów prostowniczych i wzmacniaczy, oraz czytanie tych schematów.. Ochrona przeciwporażeniowa i wykonywanie prac przy urządzeniach elektrycznych Poznanie metod ochrony przeciw porażeniowej: Uziemienie ochronne. Izolacja ochronna. Obniżenie napięcia roboczego. Separacja odbiornika. Zerowanie. 19 6 Urządzenia Elektryczne i Elektroniczne Pojazdów Samochodowych/UEEPS 80godz/. II-gi stopień 40 godz. Lp. Treści programowe Efekty kształcenia z podstawy programowej Liczba godz. 1. Podstawy techniki cyfrowej, transmisja danych w samochodzie. 2. Podstawowe systemy sterowania i regulacji w pojeździe samochodowym.. Elementy elektroniczne pojazdów 4. Układy zasilania i rozruchu i oświetlenia pojazdów. Układy kontrolne i czujniki stosowane w pojeździe samochodowym. Poznanie podstaw techniki cyfrowej, zasad działania systemów cyfrowych i transmisji danych. Poznanie zasad stosowania programów komputerowych do diagnostyki pojazdów Poznanie systemów elektrycznych i elektronicznych sterowania oraz regulacji w pojeździe samochodowym. Umiejętność wykonania czynności kontrolnoobsługowych pojazdu samochodowego. Poznanie elementów elektronicznych stosowanych w pojazdach Umiejętność określenia ich funkcji w układzie elektronicznym, oraz skutków ich wadliwego działania. Umiejętność analizy schematów elektrycznych. Poznaje zasady działania układów i jego elementy. Potrafi pokazać elementy tych układów na schematach elektrycznych. Jest w stanie przeanalizować działanie układów z wykryciem ewentualnych usterek Uczeń potrafi: Wyjaśnić zasady działania urządzeń kontrolnych, Wymienić rodzaje czujników, opisać zasady ich działania, Umiejscowić czujniki na schemacie elektrycznym, wykryć ich wadliwe działanie. 7 7 17 4 12
III-ci stopień 40 godz. Lp. Treści programowe Efekty kształcenia z podstawy programowej Liczba godz. 1. Układy zapłonowe. Uczeń potrafi: Wymienić rodzaje układów zapłonowych, Wymienić elementy układu zapłonowego i pokazać na schemacie elektrycznym. Omówić zasadę działania układu jak i 12 poszczególnych elementów. Lokalizuje uszkodzenia układów elektrycznych i 2. Układy wtrysku paliwa.. Układy regulacji sterowania dynamiką jazdy. elektronicznych Uczeń potrafi: Wymienić rodzaje układów wtrysku paliwa, Wymienić elementy układu wtrysku paliwa i pokazać na schemacie elektrycznym. Omówić zasadę działania układu jak i poszczególnych elementów. Lokalizuje uszkodzenia układów elektrycznych i elektronicznych Uczeń potrafi: Wymienić układy regulacyjne, Wymienić układy sterowania dynamiką jazdy, Omówić zasadę działania tych układów, Lokalizować uszkodzenia układów elektrycznych i elektronicznych. 20 14 4. Układy bezpieczeństwa biernego, alarmy samochodowe. Uczeń potrafi: Wymienić układy bezpieczeństwa biernego, Wymienić przepisy bezpieczeństwa, Nadzorować układy bezpieczeństwa, Wymienić podstawowe układy ochrony, Opisać układy instalacji alarmowych. 10 1
Pracownia Elektrotechniki i Elektroniki /PrEE 60 godz/. III-ci stopień 60 godz. Lp. Treści programowe Efekty kształcenia z podstawy programowej Liczba godz. 1. Zasady bezpiecznej pracy obowiązujące w Stosować przepisy BHP i ppoż. Czytać instrukcje i stosować w praktyce. pracowni. BHP i Organizuje stanowisko zgodnie z obowiązującymi ppoż. wymogami ergonomii, 4 Stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej, Udziela pierwszej pomocy w stanach zagrożenia. 2. Podstawowe przyrządy pomiarowe. Opisuje zjawiska związane z prądem stałym i zmiennym, Dobiera przyrządy i metody do pomiarów parametrów układów elektrycznych i elektronicznych,. Podstawowe układy pomiarowe dla prądu stałego. 4. Podstawowe układy pomiarowe dla prądu zmiennego.. Pomiary wielkości elektrycznych w układach trójfazowych. Wykonuje pomiary wielkości elektrycznych, Posługuje się pojęciami z dziedziny elektrotechniki i elektroniki, Opisuje zjawiska związane z prądem stałym, Wykonuje połączenia elementów i układów elektrycznych według schematów elektrycznych, Wykonuje pomiary wielkości elektrycznych, Stosuje prawa elektrotechniki do obliczania i szacowania wielkości elektrycznych. Posługuje się pojęciami z dziedziny elektrotechniki i elektroniki, Opisuje zjawiska związane z prądem zmiennym, Wykonuje połączenia elementów i układów elektrycznych według schematów elektrycznych, Wykonuje pomiary wielkości elektrycznych, Stosuje prawa elektrotechniki do obliczania i szacowania wielkości elektrycznych. Posługuje się pojęciami z dziedziny elektrotechniki i elektroniki, Opisuje zjawiska związane z prądem trójfazowym, Wykonuje połączenia elementów i układów elektrycznych według schematów elektrycznych, Wykonuje pomiary wielkości elektrycznych, Stosuje prawa elektrotechniki do obliczania i szacowania wielkości elektrycznych, Przedstawia wyniki w postaci tabel i wykresów. 10 10 6. Obsługa oscyloskopu, pomiary wielkości zmiennych, obserwacja przebiegów. Opisuje zjawiska związane z prądem stałym i zmiennym, Interpretuje wielkości elektryczne w obserwowanych przebiegach prądów i napięć, Posługuje się instrukcją obsługi przyrządu. 14
7. Badanie parametrów transformatora. Wykonuje połączenia elementów i układów elektrycznych według schematów elektrycznych, Wykonuje pomiary wielkości elektrycznych, Stosuje prawa elektrotechniki do obliczania i szacowania wielkości elektrycznych, Przedstawia wyniki w postaci tabel i wykresów, Korzysta z programów komputerowych wspomagających wykonanie zadania. 2 8. Badanie maszyn prądu stałego. 9. Badanie maszyn prądu przemiennego. 10. Badanie parametrów elementów elektronicznych. 11. Badanie podstawowych układów elektronicznych. Wykonuje połączenia elementów i układów elektrycznych według schematów elektrycznych, Wykonuje pomiary wielkości elektrycznych, Stosuje prawa elektrotechniki do obliczania i szacowania wielkości elektrycznych, Przedstawia wyniki w postaci tabel i wykresów, Korzysta z programów komputerowych wspomagających wykonanie zadania. Wykonuje połączenia elementów i układów elektrycznych według schematów elektrycznych, Wykonuje pomiary wielkości elektrycznych, Stosuje prawa elektrotechniki do obliczania i szacowania wielkości elektrycznych, Przedstawia wyniki w postaci tabel i wykresów, Korzysta z programów komputerowych wspomagających wykonanie zadania. Wykonuje połączenia elementów i układów elektrycznych według schematów elektrycznych, Wykonuje pomiary wielkości elektrycznych, Stosuje prawa elektrotechniki do obliczania i szacowania wielkości elektrycznych, Przedstawia wyniki w postaci tabel i wykresów, Korzysta z programów komputerowych wspomagających wykonanie zadania, Zna budowę i zasadę działania elementów elektronicznych. Wykonuje połączenia elementów i układów elektrycznych według schematów elektrycznych, Wykonuje pomiary wielkości elektrycznych, Stosuje prawa elektrotechniki do obliczania i szacowania wielkości elektrycznych, Przedstawia wyniki w postaci tabel i wykresów, Korzysta z programów komputerowych wspomagających wykonanie zadania, Zna budowę i zasadę działania elementów elektronicznych, Zna zasadę działania całych układów elektronicznych. 7 8 1
Konstrukcja Pojazdów Samochodowych /KPS 60 godz/. I-szy stopień 40 godz. Lp. Treści programowe Efekty kształcenia z podstawy programowej Liczba godz. 1. Charakterystyka pojazdów 2. Mechanizmy układu jezdnego i nośnego.. Układ napędowy samochodu. Rozpoznaje rodzaje pojazdów Wyodrębnia układy konstrukcyjne w samochodzie. Rozpoznaje elementy układu jezdnego i nośnego. Określanie rodzajów elementów układu jezdnego i nośnego. Stosuje oznaczenia elementów układu jezdnego. Rozpoznaje elementy układu napędowego i wymienia ich rodzaje. Określanie rodzajów układów napędowych. 7 9 4. Silniki spalinowe. Rozpoznaje rodzaje silników Stosuje pojęcia oraz parametry charakteryzujące silniki spalinowe. Wymienia sposoby zasilania silników spalinowych. Opisuje zasadę działania silników spalinowych. Opisuje budowę oraz zasadę pracy poszczególnych układów silnika. 14. Układy hamulcowe i kierownicze. Opisuje budowę i zasadę działania układów hamulcowych. Rozpoznaje rodzaje układów hamulcowych. Wymienia rodzaje i opisuje zasadę działania układów wspomagających. 16
II-gi stopień 20 godz. Lp. Treści programowe Efekty kształcenia z podstawy programowej Liczba godz. 1. Układy hamulcowe i kierownicze. 2. Nadwozia pojazdów Opisuje budowę i zasadę działania układów kierowniczych. Rozpoznaje rodzaje układów kierowniczych. Wymienia parametry charakteryzujące ustawienie kół kierowanych. Opisuje budowę i zasadę działania wspomagania układów kierowniczych. Rozróżnia rodzaje nadwozi Wyodrębnia elementy wyposażenia nadwozia.. Przyczepy i naczepy. Rozróżnia rodzaje przyczep. Wyodrębnia układy w przyczepie oraz opisuje zasadę ich działania. 4. Motocykle. Rozróżnia rodzaje motocykli. Opisuje budowę motocykli. Wyodrębnia układy występujące w motocyklu i opisuje ich zasadę działania.. Kierunki rozwoju konstrukcji pojazdów Zapoznaje się ze współczesnymi technologiami wytwarzania samochodów. Zapoznaje się z tendencjami rozwoju samochodowych systemów elektronicznych. Poznaje ekologiczne kierunki rozwoju motoryzacji. 4 17
Przepisy Ruchu Drogowego /PRD 2 godz/. II-gi stopień 2 godz. Lp. Treści programowe Efekty kształcenia z podstawy programowej Liczba godz. 1. Podstawowa terminologia kodeksu drogowego. Posługuje się pojęciami z dziedziny prawa ruchu drogowego 2 2. Znaki i sygnały drogowe. Poznaje znaki i sygnały stosowane w ruchu drogowym. Poznaje zasady obowiązywania znaków i sygnałów drogowych.. Zasady ruchu drogowego. Stosuje przepisy prawa dotyczące ruchu drogowego i kierujących pojazdami. 6 8 4. Ruch pojazdów techniki kierowania pojazdami.. Przygotowanie pojazdu do użytkowania. 6. Warunki dopuszczenia pojazdów do ruchu drogowego. 7. Uprawnienia do kierowania pojazdami i zasady kontroli w ruchu drogowym. Przestrzega zasad kierowania pojazdami. Rozróżnia rodzaje przyczep. Wykonuje czynności związane z prowadzeniem pojazdu samochodowego w zakresie niezbędnym do uzyskania prawa jazdy kategorii B. Wykonuje czynności związane przygotowanie pojazdu do użytkowania. Poznaje warunki techniczne dopuszczające pojazd do ruchu drogowego. Poznaje warunki zatrzymania dowodu rejestracyjnego. Realizuje warunki konieczne do otrzymania uprawnienia do kierowania pojazdami. 4 2 8. Zasady udzielania pomocy poszkodowanym w wypadkach drogowych. Stosuje zasady obowiązujące przy udzielaniu pierwszej pomocy. 2 Godziny do dyspozycji wychowawcy /GW 12 godz./: I-szy stopień /GW/ - 4 godz. II-gi stopień /GW/ - 4 godz. III-ci stopień /GW/ - 4 godz. 18
. MOŻLIWOŚCI UZYSKIWANIA DODATKOWYCH KWALIFIKACJI W ZAWODACH W RAMACH OBSZARU KSZTAŁCENIA OKREŚLONEGO W KLASYFIKACJI ZAWODÓW SZKOLNICTWA ZAWODOWEGO Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie elektromechanik pojazdów samochodowych po potwierdzeniu kwalifikacji M.12. Diagnozowanie oraz naprawa elektrycznych i elektronicznych układów pojazdów samochodowych może uzyskać dyplom potwierdzający kwalifikacje w zawodzie mechanik pojazdów samochodowych po potwierdzeniu kwalifikacji M.18. Diagnozowanie i naprawa podzespołów i zespołów pojazdów samochodowych lub w zawodzie technik pojazdów samochodowych po potwierdzeniu dodatkowo kwalifikacji M.18. Diagnozowanie i naprawa podzespołów i zespołów pojazdów samochodowych i M.42. Organizacja i prowadzenie procesu obsługi pojazdów samochodowych oraz uzyskaniu wykształcenia średniego. WYKAZ PODRĘCZNIKÓW DO REALIZACJI PROGRAMU NAUCZANIA: Podstawy techniki S. Okoniewski T. Buksiński A. Szpecht M. Borkowski Technologia metali Rysunek Techniczny Materiałoznawstwo dla Elektryków i Elektroników Konstrukcja pojazdów samochodowych Podstawy elektrotechniki i elektroniki Przepisy ruchu drogowego Urządzenia elektryczne i elektroniczne pojazdów samochodowych Działalność gospodarcza i kompetencje personalne Język obcy uwarunkowany zawodowo S. Mac Obróbka metali z materiałoznawstwem S. Orzełowski T. Rychter A.Kurczyński R. Kurdziel R. Kurdziel P. Fundowicz B. Michałowski M. Radzimierski Budowa pojazdów i nadwozi samochodowych Mechanik pojazdów samochodowych Kodeks drogowy Podstawy elektrotechniki dla zsz cz.1 Podstawy elektrotechniki dla zsz cz.2 Podstawy elektrotechniki i elektroniki samochodowej H. Próchniewicz Podręcznik kierowcy kat."b" J. Ocioszyński A. Herner Hans-Jurgen Riehl Elektrotechnika i elektronika pojazdów samochodowych Elektrotechnika i elektronika w pojazdach samochodowych 19