POWIATOWY URZĄD PRACY ul. 1 Maja 8 18-200 Wysokie Mazowieckie, skryt. poczt. 53 275-86-12, fax. 275-86-13 e- mail biwy@praca.gov.pl RANKING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH W POWIECIE WYSOKOMAZOWIECKIM w 2008r. (CZĘŚĆ II PROGNOSTYCZNA) Sierpień 2009
Wstęp Powiatowy Urząd Pracy w Wysokiem Mazowieckiem analizując sytuację na lokalnym rynku pracy prowadzi stałe badanie zawodów deficytowych i nadwyżkowych. Przez monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych należy rozumieć proces systematycznego obserwowania zjawisk zachodzących na rynku pracy dotyczących kształtowania popytu na pracę i podaż zasobów pracy w przekroju terytorialno zawodowym. Na podstawie badania powstaje raport końcowy opisujący sytuację na lokalnym rynku pracy. Niniejsze opracowanie stanowi drugą część raportu rocznego rankingu zawodów deficytowych i nadwyżkowych za rok 2008. Część druga prognostyczna zwykle zawiera informacje dotyczące popytu na pracę w zakładach pracy oraz stanu absolwentów szkół wyższych według szkół i grup kierunków za rok akademicki 2007/2008. Ze względu na to, że otrzymane prze powiatowe urzędy pracy dane dotyczące popytu na pracę zostały zaprezentowane prze GUS w układzie wojewódzkim, Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej uznało, że nie będą one mogły być wykorzystane w opracowaniach przez powiatowe urzędy pracy. Z tego właśnie powodu ranking niniejszy został ograniczony do zaprezentowania jedynie sytuacji absolwentów szkół na powiatowym rynku pracy. 2
Wyniki badań w szkołach ponadgimnazjalnych. Jedną z grup bezrobotnych objętych monitoringiem zawodów deficytowych i nadwyżkowych, są osoby kończące naukę w szkołach ponadgimnazjalnych, wpisujące się w grupę osób będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy zgodnie z art. 49 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. W powiecie wysokomazowieckim kształcenie odbywa się na czterech szczeblach: policealnym, średnim zawodowym, średnim ogólnokształcącym i zasadniczym zawodowym. Szkoły ponadgimnazjalne znajdują się w Wysokiem Mazowieckiem,, Osadzie i Krzyżewie w gminie Sokoły. Tabela poniżej przedstawia strukturę zawodową absolwentów według poziomu wykształcenia i zawodów. Wyniki te zostały zaprezentowane z podziałem na trzy rodzaje szkół: szkoły policealne i średnie zawodowe, średnie ogólnokształcące i zasadnicze zawodowe. Kod zawodu Nazwa zawodu Absolwenci, którzy ukończyli szkołę na terenie powiatu w roku 2008 Bezrobotni absolwenci zarejestrowani w PUP w końcu roku 2008 w tym Bezrobotni absolwenci ze szkół danego powiatu Przewidywani absolwenci w roku 2009 (5):(3) w % 1 2 3 4 5 6 7 Wykształcenie policealne i średnie zawodowe "000000" Bez zawodu 0 0 0 26 0 "311204" budownictwa 0 "311209" ochrony środowiska 29 3 3 19 10,3448 "311401" elektronik 22 2 2 17 9,0909 "311403" mechatronik 0 "311502" mechanik 46 3 3 24 6,5217 "312102" informatyk 65 1 1 36 1,5385 "321208" rolnik 108 6 6 110 5,5556 "321301" technologii żywności 27 1 1 62 3,7037 cukrownictwo "341403" Organizator usług gastronomicznych [zawód 45 8 8 31 17,7778 organizacji usług gastronomicznych] "341404" Organizator usług hotelarskich [zawód 25 5 5 26 20 hotelarstwa] "341501" Handlowiec [zawód handlowiec] 24 10 10 0 41,6667 3
"341902" "341903" "343101" "346102" Asystent ekonomiczny [zawód ekonomista] Organizator agrobiznesu [zawód agrobiznesu] Pracownik administracyjny [zawód administracji] Opiekun w domu pomocy społecznej 54 5 5 66 9,2593 21 0 0 66 0 37 1 1 45 2,7027 0 0 0 26 0 "347302" Muzyk 0 "512201" Kucharz 0 "514102" Fryzjer [zawody szkolne: Fryzjer, usług 0 Wykształcenie średnie ogólnokształcące "000000" Bez zawodu 364 18 18 400 4,9451 "512202" "514102" Kucharz małej gastronomii Fryzjer [zawody szkolne: Fryzjer, usług Wykształcenie zasadnicze zawodowe 20 2 2 18 10 7 2 2 13 28,5714 "522107" Sprzedawca 29 5 5 21 17,2414 "613101" Rolnik produkcji roślinnej i zwierzęcej Rolnik] 21 1 1 25 4,7619 "712102" Murarz 0 0 0 2 0 "713602" Monter instalacji gazowych 1 0 0 1 0 "713901" Technolog robót wykończeniowych w budownictwie 0 "714103" Malarz tapeciarz 0 0 0 2 0 "723106" "723306" "724102" "724301" Mechanik pojazdów Mechanik operator pojazdów i maszyn rolniczych Elektromechanik pojazdów Elektromonter instalacji elektrycznych 37 7 7 17 18,9189 1 0 0 0 3 0 0 "741104" Rzeźnik wędliniarz 17 1 1 23 5,8824 "741201" Cukiernik 0 0 0 5 0 "741203" Piekarz 8 2 2 8 25 "742204" Stolarz 4 1 1 11 25 Analizując powyższą tabelę możemy stwierdzić iż w roku 2008 szkoły ponadgimnazjalne powiatu wysokomazowieckiego opuściło 1012 absolwentów. Na koniec 2008 r. 84 absolwentów zarejestrowanych było w Powiatowym Urzędzie Pracy jako osoby bezrobotne. 4
Z przedstawionej tabeli wynika również, iż największą grupę tworzą absolwenci z wykształceniem policealnym i średnim zawodowym (503 osoby) co stanowi ponad 49% ogółu absolwentów którzy ukończyli szkołę w 2008 roku. Wśród tej grupy największy odsetek stanowią osoby posiadające zawód: technik rolnik, technik informatyk oraz asystent ekonomiczny (zawód szkolny: technik ekonomista). Na kolejnym miejscu plasują się osoby z wykształceniem średnim ogólnokształcącym (364). Najmniej liczną grupę stanowią absolwenci z wykształceniem zasadniczym zawodowym (145 osób) tj. 14,3% ogółu absolwentów. W grupie tej najwięcej osób posiada zawód mechanik pojazdów, sprzedawca. Tabela druga przedstawia absolwentów zarejestrowanych w PUP w powiecie wysokomazowieckim według szkół i zawodów roku 2008 oraz przewidywani absolwenci w roku 2009 Lp Nazwa szkoły Kod zawodu Nazwa zawodu Absolwenci, którzy ukończyli szkołę w roku 2008 Bezrobotni absolwenci zarejestrowani w PUP w końcu roku 2008 Przewidywani absolwenci w roku 2009 (6):(5) w % 1 2 3 4 5 6 7 8 Szkoły policealne 1 Szkoła policealna dla dorosłych "312102" informatyk 35 0 20 0 2 Szkoła policealna dla dorosłych "321208" rolnik 35 0 33 0 3 Szkoła policealna dla dorosłych "341903" Organizator agrobiznesu [zawód agrobiznesu] 0 0 26 0 4 Szkoła Policealna dla Dorosłych "312102" informatyk 9 0 16 0 5 Szkoła Policealna dla Dorosłych "321208" rolnik 6 Szkoła Policealna dla Dorosłych "341903" 7 Szkoła Policealna dla Dorosłych "343101" 8 Szkoła Policealna dla Dorosłych "346102" 9 10 Szkoła Policealna dla Dorosłych Nr 1 Społeczna Szkoła Muzyczna I st. w 5 Organizator agrobiznesu [zawód agrobiznesu] Pracownik administracyjny administracji] Opiekun w domu pomocy społecznej 21 0 30 0 37 1 45 2,7027 0 0 26 0 "312102" informatyk 21 1 0 4,7619 Szkoły średnie techniczne (technika, licea zawodowe) "347302" Muzyk
11 Zaoczne um Rolnicze dla Dorosłych w Nowych Piekutach "321208" rolnik 12 um "321208" rolnik 44 3 44 6,8182 13 um "341902" Asystent ekonomiczny 26 2 24 7,6923 ekonomista] 14 um "341903" Organizator agrobiznesu [zawód agrobiznesu] 15 um "311209" ochrony środowiska 29 3 19 10,3448 16 um "341501" Handlowiec [zawód handlowiec] 17 um "512201" Kucharz 18 um "514102" Fryzjer [zawody szkolne: Fryzjer, usług 19 um Uzupełniające dla Dorosłych "000000" Bez zawodu 0 0 26 0 20 um Uzupełniające dla Dorosłych "321208" rolnik 21 um "311204" budownictwa 22 um "311401" elektronik 22 2 17 9,0909 23 um "312102" informatyk 24 um "321301" technologii żywności 27 1 47 3,7037 cukrownictwo 25 um "341403" Organizator usług gastronomicznych organizacji 21 4 20 19,0476 usług gastronomicznych] 26 um "341404" Organizator usług hotelarskich [zawód 25 5 26 20 hotelarstwa] 27 um "341501" Handlowiec [zawód 24 10 0 41,6667 handlowiec] 28 um "341902" Asystent ekonomiczny 27 2 29 7,4074 ekonomista] 29 um "311403" mechatronik 30 um "311502" mechanik 33 3 19 9,0909 31 um "321208" rolnik 29 3 21 10,3448 32 33 um Uzupełniające dla Dorosłych nr 2 um Uzupełniające dla Dorosłych nr 2 "311502" mechanik 13 0 5 0 "321208" rolnik 0 0 12 0 34 um w "312102" informatyk 35 um w "321301" technologii żywności cukrownictwo 0 0 15 0 6
36 um w "341403" Organizator usług gastronomicznych organizacji 24 4 11 16,6667 usług gastronomicznych] 37 um w "341501" Handlowiec [zawód handlowiec] 38 um w "341902" Asystent ekonomiczny 1 1 13 100 ekonomista] 39 um w "341903" Organizator agrobiznesu [zawód 0 0 10 0 agrobiznesu] Licea ogólnokształcące 40 Liceum profilowane "000000" Bez zawodu 18 4 25 22,2222 41 Liceum Profilowane "000000" Bez zawodu 42 Liceum Profilowane "000000" Bez zawodu 25 3 25 12 43 Liceum profilowane "000000" Bez zawodu 44 Liceum Profilowane w "000000" Bez zawodu 45 Liceum Ogólnokształcące "000000" Bez zawodu 46 Liceum Ogólnokształcące "000000" Bez zawodu 119 3 117 2,521 47 48 Liceum Ogólnokształcące w Liceum Ogólnokształcące im.króla Kazimierza Jagiellończyka 7 "000000" Bez zawodu 23 2 34 8,6957 "000000" Bez zawodu 179 6 199 3,352 Zasadnicze szkoły zawodowe 49 Zasadnicza Szkoła Zawodowa "512202" Kucharz małej gastronomii 12 2 12 16,6667 50 Zasadnicza Szkoła Zawodowa "514102" Fryzjer [zawody szkolne: Fryzjer, usług 1 1 2 100 51 Zasadnicza Szkoła Zawodowa "522107" Sprzedawca 8 3 7 37,5 52 Zasadnicza Szkoła Zawodowa "613101" Rolnik produkcji roślinnej i zwierzęcej [zawód 9 0 7 0 szkolny: Rolnik] 53 Zasadnicza Szkoła Zawodowa "712102" Murarz 0 0 2 0 54 Zasadnicza Szkoła Zawodowa "713602" Monter instalacji gazowych 1 0 1 0 55 Zasadnicza Szkoła Zawodowa "714103" Malarz tapeciarz 0 0 2 0 56 Zasadnicza Szkoła Zawodowa "723106" Mechanik pojazdów 3 1 3 33,3333 57 Zasadnicza Szkoła Zawodowa "724102" Elektromechanik pojazdów 0 0 3 0 58 Zasadnicza Szkoła Zawodowa "724301" Elektromonter instalacji elektrycznych 59 Zasadnicza Szkoła Zawodowa "741104" Rzeźnik wędliniarz 4 1 6 25 60 Zasadnicza Szkoła Zawodowa "741201" Cukiernik 0 0 2 0 61 Zasadnicza Szkoła Zawodowa "741203" Piekarz 1 1 2 100 62 Zasadnicza Szkoła Zawodowa "742204" Stolarz 1 1 1 100 63 64 "512202" "514102" Kucharz małej gastronomii Fryzjer [zawody szkolne: Fryzjer, 1 0 0 0 3 0 6 0
65 66 67 68 69 usług "522107" Sprzedawca 1 "723106" Mechanik pojazdów 3 2 2 66,6667 "741104" Rzeźnik wędliniarz 4 0 3 0 "741201" Cukiernik 0 0 1 0 "741203" Piekarz 0 0 2 0 70 "742204" Stolarz 1 0 2 0 71 Zasadnicza Szkoła Zawodowa "512202" Kucharz małej gastronomii 3 0 5 0 72 Zasadnicza Szkoła Zawodowa "514102" Fryzjer [zawody szkolne: Fryzjer, usług 3 1 4 33,3333 73 Zasadnicza Szkoła Zawodowa "522107" Sprzedawca 6 1 8 16,6667 74 Zasadnicza Szkoła Zawodowa "613101" Rolnik produkcji roślinnej i zwierzęcej [zawód 12 1 18 8,3333 szkolny: Rolnik] 75 Zasadnicza Szkoła Zawodowa "713901" Technolog robót wykończeniowych w budownictwie 76 Zasadnicza Szkoła Zawodowa "723106" Mechanik pojazdów 24 4 11 16,6667 77 Zasadnicza Szkoła Zawodowa "724301" Elektromonter instalacji elektrycznych 78 Zasadnicza Szkoła Zawodowa "741104" Rzeźnik wędliniarz 0 0 1 0 79 Zasadnicza Szkoła Zawodowa "741201" Cukiernik 0 0 1 0 80 Zasadnicza Szkoła Zawodowa "741203" Piekarz 5 1 2 20 81 Zasadnicza Szkoła Zawodowa "742204" Stolarz 2 0 7 0 82 83 84 85 86 87 88 89 90 "512202" "514102" Kucharz małej gastronomii Fryzjer [zawody szkolne: Fryzjer, usług 4 0 1 0 0 0 1 0 "522107" Sprzedawca 5 1 6 20 "723106" "723306" Mechanik pojazdów Mechanik operator pojazdów i maszyn rolniczych 7 0 1 0 1 0 0 0 "741104" Rzeźnik wędliniarz 9 0 13 0 "741201" Cukiernik 0 0 1 0 "741203" Piekarz 2 0 2 0 "742204" Stolarz 0 0 1 0 8 Wśród osób kończących szkołę w 2008 roku największy udział stanowili absolwenci liceów ogólnokształcących (346). Szkoły średnie techniczne skończyło 345 absolwentów.
W grupie tej dominowały osoby posiadające zawód: technik rolnik (73), asystent ekonomiczny (zawód szkolny technik ekonomista (54)), technik mechanik (46). Absolwenci którzy w 2008 roku ukończyli szkoły policealne w liczbie 158 stanowili 15,6% ogółu uczniów kończących szkoły (technik administracji 37, technik informatyk i technik rolnik 35). Najmniejszy odsetek absolwentów dotyczy osób po szkołach zasadniczych zawodowych. Stanowią oni 14,3 % ogółu absolwentów (145 osób), którzy ukończyli szkoły na terenie powiatu. Wiodącą rolę w grupie tej odgrywały osoby posiadające zawód: mechanik pojazdów (34), sprzedawca (15). Biorąc pod uwagę fakt przebywania w ewidencji Powiatowego Urzędu Pracy na koniec 2008 roku najliczniejszą grupę stanowili absolwenci szkół średnich technicznych (43 osoby). Na kolejnym miejscu są uczniowie szkół zasadniczych zawodowych (21 osób), liceów ogólnokształcących (18 osób). Ostatnie miejsce przypadło absolwentom szkół policealnych (2 osoby). Analizując dane prognostyczne dotyczące przewidywanych absolwentów na 2009 rok największą grupę tworzą uczniowie szkół ogólnokształcących (400), koleją uczniowie szkół średnich technicznych (358), następnie uczniowie szkół policealnych (196), ostatnią zaś uczniowie szkół zawodowych (149). Wnioski. Przeprowadzona w oparciu o tabele zawierające dane z Systemu Informacji Oświatowej analiza ujawnia pewne charakterystyczne fragmenty struktury zawodowej rejestrujących się osób bezrobotnych. Przede wszystkim należy zwrócić szczególną uwagę na liczną grupę osób bez zawodu, zwiększoną przez duży napływ w struktury osób bezrobotnych absolwentów liceów ogólnokształcących. Zauważyć jednak należy, iż duża liczba absolwentów szkół ogólnokształcących kontynuuje naukę w systemie stacjonarnym, w związku z tym nie trafiają oni na ewidencję urzędu. Ponadto znaczna część owych absolwentów podejmuje decyzję o skreśleniu z ewidencji osób bezrobotnych po wakacjach z uwagi na podjęcie nauki w systemie dziennym. Pozostali absolwenci z wykształceniem średnim ogólnokształcącym podejmują często naukę w systemie zaocznym bądź wieczorowym łącząc to z pozostawaniem na ewidencji osób bezrobotnych i odbywaniem stażu. 9
Z analizy wynika również, że niektóre zawody, w których kształci się młodzież są nadwyżkowe na wysokomazowieckim rynku pracy. Należą do nich: technik mechanik, handlowiec, organizator usług gastronomicznych, stolarz, mechanik samochodów osobowych, fryzjer. Jednakże biorąc pod uwagę bardzo małą ilość absolwentów kończących szkoły na terenie powiatu wysokomazowieckiego i rejestrujących się w Powiatowym Urzędzie Pracy można stwierdzić, iż kierunki kształcenia w szkołach ponadgimnazjalnych są zgodne z zapotrzebowaniem występującym na lokalnym rynku pracy. Opracował: Marcin Ostrowski 10