Pomorskie Podejście systemowe do wdrażania projektów Warszawa, 19 października 2013 Katarzyna Grecka Bałtycka Agencja Poszanowania Energii SA kgrecka@bape.com.pl Covenant National Expert
Pomorskie Pomorskie : powierzchnia.: 18 293 km 2 (5,6%) populacja: 2,2 mln (5,6%) Liczba mieszkań : 0,692 mln (5,2%) Polska: powierzchnia.: 322 577 km 2 Populacja : 38,7 mln Liczba mieszkań: 12,5 mln
Punkt wyjścia na lata 2014-2020 Strategia Rozwoju Województwa Pomorskiego 2020 (Uchwała SWP z dnia 24.09.2012r Nr 458/XXII/12) Założenia do planów zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe SEAP dla Województwa Pomorskiego Porozumienie między burmistrzami SEAP-y lokalne (miasta i gminy) Audyty energetyczne Plany gospodarki niskoemisyjnej Monitoring wyników zrealizowanych inwestycji
Dokumenty strategiczne 2020 Strategia Rozwoju Województwa Pomorskiego 2020 RPS energetyka i środowisko Pozostałe RPS-y Programy operacyjne UE Budżet Województwa Kontrakty terytorialne Inne dokumenty planistyczne Źródło: Departament Rozwoju Gospodarczego UMWP
RPS Ekoefektywne Pomorze CEL SZCZEGÓŁOWY 1 Bezpieczeństwo energetyczne i poprawa efektywności energetycznej Priorytet 1.1. Rozwój niskoemisyjnych źródeł energii z niezbędną infrastrukturą oraz dywersyfikacja dostaw paliw i surowców energetycznych Priorytet 1.2. Poprawa efektywności energetycznej Priorytet 1.3. Zwiększenie wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych Źródło: Departament Rozwoju Gospodarczego UMWP
Priorytet 1.1. Rozwój niskoemisyjnych źródeł energii z niezbędną infrastrukturą oraz dywersyfikacja dostaw paliw i surowców energetycznych Działania Studia i analizy nad planowanymi w regionie inwestycjami energetycznymi (studium korytarzy infrastrukturalnych, rozwoju energetyki rozproszonej i prosumenckiej, poprawy efektywności energetycznej oświetlenia drogowego, wdrażania inteligentnych systemów energetycznych) Rozwój inteligentnych systemów energetycznych (systemy typu smart grid, rozwój infrastruktury na potrzeby innowacji) Źródło: Departament Rozwoju Gospodarczego UMWP
Priorytet 1.2. Poprawa efektywności energetycznej Działania Poprawa efektywności energetycznej i poszanowania energii w budownictwie mieszkaniowym, budynkach i obiektach użyteczności publicznej oraz w sektorze przedsiębiorstw Budowa nowych źródeł oraz poprawa sprawności przetwarzania energii w centralnych, lokalnych i indywidualnych źródłach ciepła Poprawa sprawności przesyłu i dystrybucji energii oraz gazu Poprawa efektywności energetycznej systemów oświetlenia i innych systemów elektroenergetycznych Źródło: Departament Rozwoju Gospodarczego UMWP
Priorytet 1.3. Zwiększenie wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych Działania Rozwój źródeł odnawialnych (kolektory słoneczne, ogniwa fotowoltaiczne, małe elektrownie wiatrowe, modernizacja MEW, mikrokogeneracja z OZE, pompy ciepła, sieć dystrybucji na potrzeby OZE) Rozwój instalacji służących do produkcji paliw z surowców odnawialnych (produkcja biogazu, kompleksy agroenergetyczne) Źródło: Departament Rozwoju Gospodarczego UMWP
RRPO WP w systemie programowania KE regulacje UE, cele EU2020, Position Paper RPO WP 2014-2020 MRR Umowa Partnerstwa POMORSKIE SRWP 2020, 6 RPS Konsultacje społeczne projektu RPO WP 2014+ trwają do 21.11.2013 Źródło: Departament Rozwoju Gospodarczego UMWP i DRRiP UMWP
Punkt wyjścia na lata 2014-2020 Strategia Rozwoju Województwa Pomorskiego 2020 (Uchwała SWP z dnia 24.09.2012r Nr 458/XXII/12) Założenia do planów zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe SEAP dla Województwa Pomorskiego Porozumienie między burmistrzami SEAP-y lokalne (miasta i gminy) Audyty energetyczne Plany gospodarki niskoemisyjnej Monitoring wyników zrealizowanych inwestycji 10
Założenia do planów zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe 100% gmin WP opracowało PZC, obecnie sukcesywnie aktualizowane!!! 11
Punkt wyjścia na lata 2014-2020 Strategia Rozwoju Województwa Pomorskiego 2020 (Uchwała SWP z dnia 24.09.2012r Nr 458/XXII/12) Założenia do planów zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe SEAP dla Województwa Pomorskiego Porozumienie między burmistrzami SEAP-y lokalne (miasta i gminy) Audyty energetyczne Plany gospodarki niskoemisyjnej Monitoring wyników zrealizowanych inwestycji 12
SEAP dla Województwa Pomorskiego Plan działania na rzecz zrównoważonej polityki energetycznej Województwa Pomorskiego 13
Analiza status quo i projekcja rozwoju
Główne działania: Poprawa efektywności energetycznej w sektorze budynków, w tym użyteczności publicznej Wykorzystanie biomasy: kotłownie na pelety, budowa biogazowni, Wykorzystanie energetyki wiatrowej i słonecznej Promowanie kogeneracji Modernizacja systemu komunikacji publicznej: budowa Kolei Metropolitalnej, wzrost roli regionalnych przewozów kolejowych, rozbudowa sieci tramwajowej i trolejbusowej, system sterowania ruchem TRISTAR, Organizowanie Pomorski Dni Energii Zachęcanie gmin do przystąpienia do Porozumienia między burmistrzami 15
Oczekiwane efekty
Punkt wyjścia na lata 2014-2020 Strategia Rozwoju Województwa Pomorskiego 2020 (Uchwała SWP z dnia 24.09.2012r Nr 458/XXII/12) Założenia do planów zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe SEAP dla Województwa Pomorskiego Porozumienie między burmistrzami SEAP-y lokalne (miasta i gminy) Audyty energetyczne i wnioski Monitoring wyników zrealizowanych inwestycji Plany gospodarki niskoemisyjnej 17
Porozumienie dzisiaj 5,150 sygnatariuszy 172 mln mieszkańców 3,090 Planów Działania SEAP 18
Województwo pomorskie Władysławowo Gniewino Ustka Słupsk Gdynia Liczba sygnatariuszy 15.04.2011 24.10.2013 Polska 16 35 Pomorskie 5 6 Kościerzyna
Opracowanie SEAP & ocena zgodność założeń i porównywalność wyników Zapewnienie jakości Planów Działania Kreowanie wizerunku Zapewnienie zgodności z zasadami Porozumienia między Burmistrzami
Sektory objęte SEAP Budynki (wyposażenie / urządzenia, przemysł) mieszkalne, użyteczności publicznej, usługowe, przemysłowe (poza ETS) Transport gminny / miejski Oświetlenie uliczne Lokalna produkcja energii elektrycznej i ciepła odnawialne źródła energii lokalna elektrociepłownia Inne sektory 21
Plan działań Działania priorytetowe - wybrane obiekty samorządowe budynki mieszkalne transport oświetlenie Obniżenie zużycia nośników energii i paliw termomodernizacja poprawa efektywności energetycznej kogeneracja Odnawialne źródła energii 22
kwh/(m 2 rok) Budynki samorządowe termomodernizacja nowe warunki techniczne, wysokie wymagania wobec budynków użyteczności publicznej zastosowanie odzysku ciepła w wentylacji (duże zyski ciepła od ludzi!) wykorzystanie OZE kolektory słoneczne ogniwa fotowoltaiczne (PV) małe wiatraki Zielone zamówienia - niższe koszty eksploatacji! 240 220 200 180 160 140 120 100 80 60 40 20 0 obecnie od 2014 od 2017 od 2019/21 23
Ton CO2 (eq) /mieszk Zakres monitoringu raport syntetyczny Tonnes CO2/CO2eq Prezentacja graficzna statusu i stopnia wdrażania działań 6,6 6,4 6,2 5,8 5,6 5,4 Municipal Tertiary Bud użyteczności Residential pub Public Bud lighting usługowe Bud Industry mieszk Oświetlenie uliczne Transport Przemysł Local electricity production Transport Local heat/cold Wytwarzanie production en elektrycznej Others Lokalne Total źródła ciepła/chłodu Inne razem 6 0% 50% 100% 20,5 20 19,5 19 18,5 18 17,5 MWh /mies Completed 17 2005 2008 2010Emisja 2012 gazów Zużycie energii końcowej cieplarnianych GHG emissions Final energy consumption Ongoingzakończone Budget Not started w trakcie realizacji nie rozpoczęte Budżet 12000 10000 8000 6000 4000 2000 0 0% 20% 40% 60% 80% 100% 2005 2008 2010 2012 Spent Bud Municipal użyteczności pub Bud Tertiary usługowe Bud Residential mieszkalne Oświetlenie Public lightinguliczne Przemysł Industry Transport Inne Other Wydano 24
Punkt wyjścia na lata 2014-2020 Strategia Rozwoju Województwa Pomorskiego 2020 (Uchwała SWP z dnia 24.09.2012r Nr 458/XXII/12) Założenia do planów zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe SEAP dla Województwa Pomorskiego Porozumienie między burmistrzami SEAP-y lokalne (miasta i gminy) Audyty energetyczne i wnioski o dofinansowanie Doświadczenia z monitoringu wyników zrealizowanych inwestycji Plany gospodarki niskoemisyjnej
Audyty: Audyty i doświadczenia Audyt energetyczny ( termo ) Audyt efektu ekologicznego (koszt redukcji oraz dopłata do 1 Mg tony zaoszczędzonego dwutlenku węgla) Audyt efektywności energetycznej ( białe certyfikaty ) Doświadczenia: Łączenie kilku projektów w większe przedsięwzięcia Dbałość o rzetelność obliczeń monitoring efektów!
Przykład dużego przedsięwzięcia Modernizacja siedmiu szpitali województwa pomorskiego POiŚ działanie 9.3 Termomodernizacja budynków Użyteczności publicznej za ok. 38 mln zł Projektem objęto: Szpital Miejski im. J. Brudzińskiego w Gdyni; Szpital Morski im. PCK w Gdyni; Szpital Specjalistyczny im. F. Ceynowy w Wejherowie; Pomorskie Centrum Chorób Zakaźnych i Gruźlicy w Gdańsku; Szpital Specjalistyczny Św. Wojciecha w Gdańsku; Specjalistyczny Zespół Opieki Zdrowotnej nad Matką i Dzieckiem w Gdańsku; Wojewódzki Szpital Psychiatryczny im. Prof. T. Bilikiewicza w Gdańsku.
Przykład dużego przedsięwzięcia 28
Punkt wyjścia na lata 2014-2020 Strategia Rozwoju Województwa Pomorskiego 2020 (Uchwała SWP z dnia 24.09.2012r Nr 458/XXII/12) Założenia do planów zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe SEAP dla Województwa Pomorskiego Porozumienie między burmistrzami SEAP-y lokalne (miasta i gminy) Audyty energetyczne i wnioski o dofinansowanie Doświadczenia z monitoringu wyników zrealizowanych inwestycji Plany gospodarki niskoemisyjnej
Plan gospodarki niskoemisyjnej = SEAP Lepsze wydatkowanie środków gminnych Możliwość pozyskania dofinansowania Wsparcie dla lokalnej gospodarki Aktywizacja inicjatyw lokalnych Czystsze środowisko 30
Preferencje i obowiązki 2014-2020 Przedsięwzięcia wpisujące się w projekty założeń do planów zaopatrzenia w ciepło,.. Przedsięwzięcia wpisujące się w zapisy lokalnych strategii niskoemisyjnych oraz zapewniające największy efekt ekologiczny w stosunku do nakładów Spełniające nowe warunki techniczne dla budynków 31
Zapraszam na warsztaty! kgrecka@bape.com.pl 32