Naczelna Izba Aptekarska L.Dz.. /2012 Warszawa, 9 marca 2012 r. Komunikat w sprawie nowego rozporządzenia w sprawie recept lekarskich W dniu 8 marca 2012 r. minister zdrowia podpisał nowe rozporządzenie w sprawie recept lekarskich, obowiązujące od dnia 10 marca 2012 r. Nowe rozporządzenie w sprawie recept lekarskich wprowadza kilka istotnych zmian zmierzających do odformalizowania procesu realizacji recept, a w konsekwencji do ograniczenia pozamerytorycznych przypadków, w których recepty były kwestionowane przez organy kontroli. 1. Przyjęto alternatywną metodę określania na recepcie odpłatności leku, środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrobu medycznego. Zgodnie z 6 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia, dane dotyczące przepisanych leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyrobów medycznych obejmują odpłatność leku, środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyrobu medycznego, określoną w sposób następujący: a) jeżeli lek, środek spożywczy specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyrób medyczny występuje w wykazie refundowanych leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyrobów medycznych w jednej odpłatności, osoba uprawniona nie wpisuje tej odpłatności,
b) jeżeli lek, środek spożywczy specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyrób medyczny występuje w wykazie refundowanych leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyrobów medycznych w więcej niż jednej odpłatności, osoba uprawniona: - wpisuje symbol P w przypadku przepisywania tego leku, środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyrobu medycznego za najniższą odpłatnością wynikającą z wykazu, - nie wpisuje poziomu odpłatności w przypadku przepisywania tego leku, środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyrobu medycznego za najwyższą odpłatnością wynikającą z wykazu, - wpisuje odpłatność określoną w wykazie refundowanych leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyrobów medycznych w przypadkach innych niż wskazane w tiret pierwsze i drugie, c) jeżeli lek, środek spożywczy specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyrób medyczny jest przepisywany poza zakresem refundacji, osoba uprawniona wpisuje symbol X. 2. Zliberalizowano sposób określania ilości leków na recepcie ( 7). Zgodnie z 7 rozporządzenia, ilość leku, leku recepturowego, środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyrobu medycznego oraz surowca farmaceutycznego przeznaczonego do sporządzenia leku recepturowego określa się cyframi arabskimi lub słownie. Ilość surowca farmaceutycznego przeznaczonego do sporządzenia leku recepturowego będącego środkiem obojętnym, przeznaczonym do nadania odpowiedniej postaci leku, można również określić wyrazami ilość odpowiednia, quantum satis lub q.s.. 3. Przyjęto przepis, który ma odformalizować wystawianie recept i chronić apteki przed absurdalnymi zarzutami kontrolerów NFZ dotyczących formy recept lekarskich. Przyjęto zasadę, że osoba wydająca może zrealizować recepty zawierające dane, o których mowa w 3, lub zamieszczone zgodnie z 16, także w przypadku, gdy: 1) rozmieszczenie tych danych nie odpowiada poszczególnym częściom wzoru recepty przeznaczonym na ich rozmieszczenie lub
2) recepta pod względem graficznym, jej rozmiar lub kształt nie odpowiadają wzorowi recepty. 4. Uchylono przepis pozwalający aptekom określanie identyfikatora oddziału wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia. Przepis ten stanowił, że jeżeli na recepcie nie wpisano, wpisano w sposób nieczytelny lub niezgodny z rozporządzeniem identyfikator oddziału wojewódzkiego Funduszu lub kod uprawnień dodatkowych pacjenta - osoba wydająca może określić te dane na podstawie odpowiednich dokumentów dotyczących pacjenta przedstawionych przez osobę okazującą receptę; osoba wydająca zamieszcza wówczas na rewersie recepty odpowiednią adnotację oraz swój podpis. Zmiana ta oznacza, że osoba wystawiająca receptę nie będzie mogła przerzucić obowiązku sprawdzenia ubezpieczenia pacjenta i wpisania identyfikatora oddziału NFZ na osobę realizującą receptę. 5. Wprowadzono także możliwość uzupełniania lub poprawiania w komunikacie elektronicznym przekazywanym przez apteki do oddziału wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia danych takich jak: 1) kod uprawnień dodatkowych pacjenta, 2) numer poświadczenia albo numer dokumentu uprawniającego do korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej na podstawie przepisów o koordynacji, 3) numer prawa wykonywania zawodu osoby wystawiającej receptę, 4) numer REGON lub numer umowy upoważniającej do wystawiania recept refundowanych; 5) numer PESEL; 6) numer paszportu lub innego dokumentu ze zdjęciem potwierdzającego tożsamość w przypadku cudzoziemca niebędącego osobą uprawnioną do świadczeń opieki zdrowotnej na podstawie przepisów o koordynacji, a w przypadku osoby posiadającej Kartę Polaka numer Karty Polaka; Dane, które mogą zostać umieszczone w elektronicznym komunikacie, są to dane, do których gromadzenia i przekazywania do Narodowego Funduszu Zdrowia jest zobligowana apteka, zgodnie z rozporządzeniem w sprawie informacji gromadzonych i przekazywanych przez apteki oraz informacji przekazywanych do Narodowego Funduszu Zdrowia (Dz. U. Nr 294, poz. 1742). Dzięki temu osoba wydająca może wpisać lub poprawić dane na recepcie lub tylko w elektronicznym komunikacie.
6. Rozszerzono katalog błędów, pomimo zaistnienia których apteka będzie realizować recepty. Zgodnie z 16 ust. 4 rozporządzenia, Osoba wydająca realizuje receptę, na której: 1) nie wpisano lub wpisano w sposób błędny dane podmiotu drukującego, o których mowa w 2 ust. 4; 2) wpisano w sposób błędny lub niezgodny z rozporządzeniem adnotację na recepcie wystawionej dla siebie albo dla małżonka, zstępnych lub wstępnych w linii prostej oraz dla rodzeństwa, o której mowa w 3 ust. 3; 3) zawarte zostały inne niż określone w rozporządzeniu informacje lub znaki niestanowiące reklamy leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyrobów medycznych. 7. Wprowadzono tzw. abolicję. W rozporządzeniu wprowadzono przepis, który umożliwia realizowanie recept, które nie spełniają kryteriów obecnie obowiązującego rozporządzenia, między innymi przez fakt umieszczania przez lekarzy pieczątki Refundacja leku do decyzji NFZ tzw. abolicja. Przepis 30 ust. 3 stanowi: 3. Recepty wystawione od dnia 1 stycznia 2012 r., nie później jednak niż przed dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia, uznaje się za prawidłowe, pomimo nieumieszczenia na nich danych, o których mowa w 3 ust. 1 pkt 2 lit. c-g i pkt 3 oraz 6 ust. 1 pkt 6 i 7, a także w przypadku gdy recepta zawiera informacje inne niż wynikające z przepisów. Z przepisu tego wynika, że recepty uznaje się za prawidłowe, pomimo nieumieszczenia na nich: - wieku pacjenta ( 3 ust. 1 pkt 2 lit. c), - kodu uprawnień dodatkowych pacjenta ( 3 ust. 1 pkt 2 lit. d), - numeru poświadczenia, o którym mowa w art. 52 ust. 2 pkt 9 ustawy w przypadku korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej na podstawie przepisów o koordynacji w rozumieniu przepisów ustawy, zwanych dalej przepisami o koordynacji ( 3 ust. 1 pkt 2 lit. e), - numeru PESEL ( 3 ust. 1 pkt 2 lit. f),
- numer paszportu lub innego dokumentu ze zdjęciem potwierdzającego tożsamość ( 3 ust. 1 pkt 2 lit. g), - identyfikatora płatnika ( 3 ust. 1 pkt 2 pkt 3) - określenia odpłatności leku, środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyrobu medycznego wynikająca z wykazu refundowanych leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyrobów medycznych ( 6 ust. 1 pkt 6). Receptę uznaje się za prawidłową także w przypadku gdy recepta zawiera informacje inne niż wynikające z przepisów. Pieczątka Refundacja leku do decyzji NFZ jest niezgodna z rozporządzeniem, jednak niektóre apteki decydowały się na realizację wadliwych recept, aby nie zamykać pacjentom dostępu do refundowanych leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyrobów medycznych. 8.Dookreślono zakres kontroli realizacji recept. W 29 ust. 3 postanowiono, że: 3. Kontrola realizacji recept na leki, środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyroby medyczne obejmuje badanie i ocenę prawidłowości działań osób wydających w zakresie: 1) zrealizowania i otaksowania recept; 2) ilości wydawanych leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyrobów medycznych; 3) przestrzegania terminów realizacji recept. W poprzednio obowiązujących rozporządzeniach w sprawie recept lekarskich norma ta była otwarta, tzn. pkt 1-3 poprzedzone były wyrazami w szczególności, co oznaczało, że zakres kontroli mógł być rozszerzany w drodze interpretacji przez kontrolerów NFZ na inne, niewymienione wprost przypadki. 9. Doprecyzowano wymóg czytelności recepty lekarskiej. Przepis 29 ust. 4 stanowi: 4. Recepta, na podstawie której osoba wydająca wydała lek, środek spożywczy specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyrób medyczny, zgodnie z ordynacją lekarską wynikającą z dokumentacji medycznej, spełnia wymagania w zakresie jej czytelności określone w 2 ust. 1 pkt 1. Powyższe oznacza, że czytelność nie będzie już stanowić cechy recepty, która może być swobodnie podważana przez kontrolerów NFZ. Przyjęto zasadę, że
wydanie leku zgodnie z ordynacją lekarską wynikającą z dokumentacji medycznej potwierdza czytelność recepty. 10. Rozporządzenie wprowadza szerszy niż dotychczas zakres danych nanoszonych w formie kodów kreskowych. Zgodnie z 3 ust. 5 rozporządzenia: 5. Dane, o których mowa w ust. 1 pkt 7 lit. b i ust. 4 oraz 4 ust. 1 pkt 4, są, a dane, o których mowa w ust. 1 pkt 1 7 lit. a, mogą być przedstawione dodatkowo techniką służącą do ich automatycznego odczytu, w szczególności w postaci jedno- lub dwuwymiarowych kodów kreskowych. Przepis ten oznacza, że dane w postaci unikalnego numeru identyfikującego receptę muszą być przedstawione na recepcie dodatkowo techniką służącą do ich automatycznego odczytu, w szczególności w postaci jedno- lub dwuwymiarowych kodów kreskowych. Dane w postaci: 1) numeru prawa wykonywania zawodu osoby uprawnionej, o którym mowa w przepisach o zawodach lekarza i lekarza dentysty oraz w przepisach o zawodzie felczera; 2) identyfikatora stanowiącego dziewięć pierwszych cyfr numeru identyfikacyjnego REGON - będą obowiązkowo przedstawiane na recepcie techniką służącą do ich automatycznego odczytu, w szczególności w postaci jedno- lub dwuwymiarowych kodów kreskowych od 1 stycznia 2013 r. Przyjęto zasadę, że oddział wojewódzki Narodowego Funduszu Zdrowia obowiązany będzie do zapewnienia dostępu osobie uprawionej albo świadczeniodawcy, o których mowa w 3 ust. 1 pkt 1, do automatycznego generowania kodów, o których mowa w ust. 5. dr GRZEGORZ KUCHAREWICZ Prezes Naczelnej Rady Aptekarskiej