Poznań,. PS-II.431.4.6.2012.11.14 Pan Jerzy Nowaczyk Dyrektor Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie We Wrześni Na podstawie art. 22 pkt 8 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zm.), została przeprowadzona kontrola problemowa w Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie we Wrześni w zakresie prowadzenia Środowiskowego Domu Samopomocy Na Skarpie w Gozdowie z siedzibą pod adresem: Gozdowo 59, 62-300 Września. Zakres kontroli obejmował w szczególności: organizację pracy, standard świadczonych usług, zgodność zatrudnienia pracowników środowiskowego domu samopomocy z wymaganymi kwalifikacjami, dokumentację indywidualną uczestników oraz realizację zadań wynikających z ustawy z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U. Nr 111, poz. 535 ze zm.) oraz rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2010 r. w sprawie środowiskowych domów samopomocy (Dz. U. Nr 238, poz. 1586). Kontrolą objęto działalność Domu od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia kontroli. Ustalenia kontroli zostały szczegółowo opisane w protokole PS-II.431.4.6.2012.11.14, który został podpisany przez Pana bez zastrzeżeń. W związku z powyższą kontrolą przekazuję Panu niniejsze zalecenia pokontrolne. W wyniku kontroli ustalono, co następuje: Środowiskowy Dom Samopomocy w Gozdowie Na Skarpie jest jednostką organizacyjną pomocy społecznej pobytu dziennego. Jest to ośrodek wsparcia powołany w celu świadczenia pomocy osobom z zaburzeniami psychicznymi i ich rodzinom, z terenu powiatu wrzesińskiego. ŚDS działa w strukturach Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie we Wrześni. Dom przeznaczony jest dla 37 osób przewlekle psychicznie chorych i upośledzonych umysłowo typ AB. W aktach prawnych określających funkcjonowanie Domu występują rozbieżności w nazwie placówki: w Regulaminie Organizacyjnym PCPR używana jest nazwa Środowiskowy Dom Samopomocy w Gozdowie, natomiast w Regulaminie Organizacyjnym ŚDS Środowiskowy Dom Samopomocy Na Skarpie w Gozdowie. ŚDS Na Skarpie nie posiada statutu, ponieważ nie jest jednostką samodzielną, tylko wchodzi w strukturę organizacyjną Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie we Wrześni. al. Niepodległości 16/ 18, 61-713 Poznań, tel. 61-851-55-66, fax 61-854-11-50 www.poznan.uw.gov.pl, e-mail: wojewoda.wielkopolski@poznan.uw.gov.pl
2 Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie we Wrześni, w strukturach którego działa ŚDS w Gozdowie posiada Statut, nadany Uchwałą nr 285/XLIV/2006 Rady Powiatu we Wrześni z dnia 30.06.2006 r. oraz Regulamin Organizacyjny stanowiący załącznik do Uchwały nr 500/2010 Zarządu Powiatu we Wrześni z dnia 9 lutego 2010 r. w sprawie uchwalenia Regulaminu Organizacyjnego Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie we Wrześni. W Statucie Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie we Wrześni stwierdzono następujące nieprawidłowości: - w treści statutu przywołano nieobowiązującą w trakcie kontroli ustawę z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych, nieaktualny adres publikacyjny ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej oraz ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Dom posiada program działalności, plan pracy na 2011 rok oraz regulamin organizacyjny opracowany w uzgodnieniu z Wojewodą, ww. dokumenty zostały zatwierdzone przez jednostkę prowadzącą, co jest zgodne z 4 ust. 1 pkt 3 i ust. 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2010 r. ŚDS dysponuje 37 miejscami pobytu dziennego, co jest zgodne z 5 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2010 r. Decyzje kierujące uczestników do ŚDS Na Skarpie w Gozdowie i ustalające odpłatność wydawane są z up. Starosty Powiatu Wrzesińskiego przez Dyrektora Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie we Wrześni. Kwestionariusz Rodzinnego Wywiadu Środowiskowego część I dotyczy osób ubiegających się o przyznanie świadczeń z pomocy społecznej, przeprowadza pracownik socjalny zatrudniony w ośrodku pomocy społecznej właściwym dla miejsca zamieszkania uczestnika, zgodnie z 7 ust. 3 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2010 w sprawie środowiskowych domów samopomocy. Kwestionariusz Rodzinnego Wywiadu Środowiskowego część IV aktualizacja wywiadu, sporządza pracownika socjalny zatrudniony w ŚDS Na Skarpie, co nie jest zgodne z 7 ust. 3 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2010 w sprawie środowiskowych domów samopomocy. Środowiskowy Dom Samopomocy Na Skarpie w Gozdowie zlokalizowany jest pod adresem: Gozdowo 59, 62-300 Września. Siedzibą ośrodka wsparcia jest dwukondygnacyjny budynek, który jest własnością Miasta i Gminy Września. Budynek jest usytuowany w miejscu zapewniającym bezpieczeństwo i spokój uczestnikom zajęć, pozbawiony barier architektonicznych, wyposażony w udogodnienia umożliwiające funkcjonowanie osobom niepełnosprawnym. Powierzchnia użytkowa przypadająca na jednego uczestnika wynosi nie mniej niż 8 m 2, znajdują się w nim wymagane pomieszczenia, które są czyste, estetycznie urządzone, wyposażone w meble i sprzęty niezbędne do prowadzonych w nich zajęć i realizacji zadań wspierająco-aktywizujących, co jest zgodne z 18 pkt 1-6 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2010 r. w sprawie środowiskowych domów samopomocy (Dz. U. Nr 238, poz. 1586) ww. rozporządzenia. Dom prowadzi działalność od poniedziałku do piątku w godzinach od 7:00 do 16:00. Zgodnie z Harmonogramem pracy w ŚDS w Gozdowie przywozy uczestników zajęć zaczynają się od godz. 7.00 i trwają do godz. 10.00, a odwożenie zaczyna się od godz. 13.00 i trwa do godz.16.00.
3 Dom zapewnia dowozy na zajęcia 40 uczestnikom. Podczas dowożenia na zajęcia i odwożenia po zajęciach uczestnicy mają zapewnioną opiekę. Zajęcia w placówce trwają nie krócej niż 6 godzin dziennie, co jest zgodne z 6 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2010 r. w sprawie środowiskowych domów samopomocy (Dz. U. Nr 238, poz.1586). W zakresie ewidencji Placówka prowadzi imienne listy obecności, na których uczestnicy sami potwierdzają własnoręcznym podpisem swoją obecność. Ponadto, obecność odnotowywana jest również w miesięcznych listach obecności, zgodnie z 24 ust 4 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2010 r. Analiza list obecności wykazała, iż średnia liczba uczestników dziennie w 2011 r. i w 2012 r. wynosiła 27 osób. W Środowiskowym Domu Samopomocy Na Skarpie w Gozdowie w okresie objętym kontrolą zatrudnionych było 10 osób na umowę o pracę, w wymiarze 9,5 etatu, z czego dwie osoby w wymiarze 0,75 etatu. Ponadto, 2 osoby zatrudnione były na umowę zlecenie, oraz jedna osoba w wymiarze ½ etatu - przebywała na długotrwałym zwolnieniu. Dyrektor Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie, posiada wymagane kwalifikacje tj. trzyletni staż pracy w pomocy społecznej oraz specjalizację z zakresu organizacji pomocy społecznej, wobec czego kwalifikacje osoby kierującej PCPR są zgodne z wymogami art. 122 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej. (Dz. U. z 2009 r. Nr 175 poz. 1362 ze zm.). Kwalifikacje Kierownika Domu są zgodne z 9 rozporządzenia Ministra Pracy samopomocy (Dz. U. Nr 238, poz. 1586) oraz art. 122 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr 175 poz. 1362 ze zm.). Kwalifikacje pozostałych pracowników Domu są zgodne z określonymi w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 18 marca 2009 r. w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych (Dz. U. Nr 50 poz. 398 ze zm.). Pracownicy świadczący usługi w Domu posiadają wymagany staż pracy z osobami z zaburzeniami psychicznymi zgodnie z 11 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy samopomocy (Dz. U. Nr 238, poz. 1586). Dom prowadzi szkolenia dla pracowników nie rzadziej niż raz na 6 miesięcy, w zakresie tematycznym wynikającym ze zgłoszonych potrzeb związanych z funkcjonowaniem domu, co jest zgodne z 23 rozporządzenia Ministra Pracy samopomocy (Dz. U. Nr 238 poz. 1586). Pracownicy merytoryczni Domu posiadają przeszkolenie w zakresie prowadzenia treningów umiejętności społecznych zgodnie z 11 ust. 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2010 r. w sprawie środowiskowych domów samopomocy (Dz. U. Nr 238, poz. 1586). Dom zapewnia rodzaje usług, o których mowa w 14 rozporządzenia Ministra Pracy samopomocy (Dz. U. Nr 238, poz. 1586). Dom codziennie zapewnia uczestnikom gorący posiłek w ramach cateringu oraz w ramach treningu kulinarnego w pracowni kulinarnej uczestnicy pod opieką terapeuty przygotowują różne posiłki, które następnie są przez nich spożywane, co jest zgodne z 15 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2010 r.
4 W celu dokumentowania świadczonych usług w Domu prowadzona jest dokumentacja zbiorcza oraz indywidualna każdego uczestnika, co jest zgodne z 24 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2010 r. W 2011 r. spotkania Zespołu Wspierająco-Aktywizującego celem omówienia realizacji Indywidualnych Planów Postępowania Wspierająco-Aktywizującego i osiągniętych rezultatów odbywały się nie rzadziej niż raz na 6 miesięcy, co jest zgodne z 13 ust. 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2010 r. w sprawie środowiskowych domów samopomocy (Dz. U. Nr 238, poz. 1586). Zespół Wspierająco-Aktywizujący opracowuje Indywidualne Plany Postępowania Wspierająco - Aktywizującego dla uczestników na podstawie, których przebiega praca z osobą kierowaną. IPPWA zawierały podpisy uczestników świadczące o zapoznaniu się z treścią planu oraz zobowiązanie do aktywnego uczestnictwa w jego realizacji, co jest zgodne z 13 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2010 r. Z IPPWA wynika jakie postawione są cele terapii i sposoby oraz metody jej zastosowania względem uczestnika. Z podsumowania terapii nie wynika jednoznacznie jakie są efekty prowadzonej terapii, które zaznaczone powinny być oraz opisane w postaci ocen, porażek i sukcesów uczestnika, co stanowiłoby podstawę do kontynuowania programu w danym obszarze bądź jego ewaluację w następnym półroczu. Podsumowaniem postępowania zespołu jest wypełnienie druku dla każdego uczestnika Ocena uczestnika oraz wyniki postępowania Zespołu Wspierająco- Aktywizującego, w postaci punktów za pomocą skali ocen. Ocena uczestnika jako podsumowanie nie precyzuje jaki osiągnięto cel, pod kątem deficytów uczestnika, oraz jakie są wnioski do dalszej pracy. Wskaźnik zatrudnienia pracowników zespołu wspierająco aktywizującego ŚDS Na Skarpie w Gozdowie wynosi nie mniej niż 1 etat na 7 uczestników typ-a i nie mniej niż 1 etat na 5 uczestników typ B, co jest zgodne z 12 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2010 r. w sprawie środowiskowych domów samopomocy (Dz. U. Nr 238, poz. 1586). Analiza poddanych kontroli akt osobowych osób skierowanych do ŚDS Na Skarpie w Gozdowie wykazała iż: we wszystkich przypadkach Indywidualny Plan Postępowania Wspierająco Aktywizującego nie zawierał czasookresu jego realizacji, w większości przypadków w dokumentacji indywidualnej uczestnika znajdowała się Informacja o wyniku badań psychologicznych, sporządzona przez psychologa lecz zapisy były nieczytelne, w pięciu przypadkach w dokumentacji uczestników znajdowały się decyzje kierujące do ŚDS Na Skarpie w Gozdowie, w których organ wydający te decyzje administracyjne nie spełnił warunku jasności rozstrzygnięcia zamieszczając zapis: wymiarze 50% świadczonych usług tj. średnio 10 dni w miesiącu zapis taki może nie być jasny i zrozumiały dla adresata decyzji, w większości przypadków Kwestionariusz Rodzinnego Wywiadu Środowiskowego część IV druk aktualizacji wywiadu sporządził niewłaściwy organ jednostki pomocy społecznej.
5 Biorąc powyższe pod uwagę wnoszę o: 1. Ujednolicenie nazwy Domu w aktach prawnych określających funkcjonowanie placówki. 2. Opracowanie statutu Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie we Wrześni uwzględniającego aktualny stan prawny. 3. Zaprzestanie przeprowadzania wywiadów środowiskowych, bądź ich aktualizacji przez pracownika socjalnego zatrudnionego w ŚDS, uzgodnienie wykonywania tych zadań przez pracownika Ośrodka Pomocy Społecznej zgodnie z 7 ust. 3 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2010 w sprawie środowiskowych domów samopomocy. 4. W podsumowaniu terapii jednoznacznie opisywanie efektów prowadzonej terapii i jasne precyzowanie zadań do dalszej pracy. 5. Czytelne sporządzanie ocen postępów terapii dla każdego uczestnika, w oparciu o przyjęte kryteria oceny, co stanowić powinno podstawę do kontynuowania programu terapii w danym obszarze lub jego ewaluację na następny okres, zgodnie z ww. rozporządzeniem. 6. W IPPWA wskazane jest określanie czasu niezbędnego do rehabilitacji uczestnika w ośrodku wsparcia spójnego z decyzją kierującą do środowiskowego domu samopomocy. 7. W dokumentach prowadzonych przez psychologa zamieszczanie starannych i czytelnych informacji. 8. Zwrócenie uwagi aby decyzje kierujące uczestników korzystających z zajęć w ŚDS w niepełnym wymiarze wskazywały konkretne dni tygodnia pobytu uczestnika w Placówce. Ponadto, wskazane jest podjęcie działań w celu wydzielenia, w obowiązującym terminie tj. nie później niż do dnia 31 grudnia 2014 r., Środowiskowego Domu Samopomocy ze struktur Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie we Wrześni. Zgodnie z art. 128 ust. 2 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej ma Pan prawo w terminie 7 dni od dnia otrzymania niniejszych zaleceń pokontrolnych zgłosić do nich zastrzeżenia. Jednocześnie pragnę przypomnieć, że zgodnie z art. 130 ust. 1 cytowanej ustawy, kto nie realizuje zaleceń pokontrolnych podlega karze pieniężnej w wysokości od 200 do 6.000 zł. Pisemnej informacji o realizacji zaleceń pokontrolnych oczekuję w terminie 30 dni od dnia otrzymania niniejszego wystąpienia. Do wiadomości: 1.Starosta Wrzesiński 2. a/a
6