SOŁECKA STRATEGIA ROZWOJU WSI Kuźniczka na lata 2016-2021 w gminie Wieleń woj. Wielkopolskie Dokument sporządzony przez przedstawicieli Grupy Odnowy Wsi (imię i nazwisko): Danuta Skowrońska,Andrzej Skowroński, Józef Brudziński,,Angelika Matuszczak, Wiesław Caban, Jarosław Siuda Sławomir Siwiak z udziałem moderatora/moderatorów (imię i nazwisko): Paweł Michalski, Marek Romaniec czerwiec 2016
SPIS TREŚCI 1. Karta diagnozy 2. Sprawozdanie z wizji w terenie 3. Analiza zasobów 4. Analiza SWOT 5. Analiza potencjału 6. Wizja wsi 7. Program długoterminowy odnowy wsi 8. Program krótkoterminowy odnowy wsi
B Początkowa A Inicjalna KARTA DIAGNOZY ZAAWANSOWANIA ODNOWY WSI wraz ze sprawozdaniem z wizji w terenie Gmina: Wieleń Sołectwo: Kuźniczka Liczba mieszkańców: 95 Faza odnowy Zakres działań * Rozwój organizacyjny * Sterowanie rozwojem * brak działań działania fragment. lub dotyczące wąskiej grupy istnieje tylko rada sołecka rozproszone działanie organizacji brak planowania działań w wymiarze całej wsi działania spontaniczne porządkowanie wsi zawiązana grupa odnowy wsi opracowanie planu i programu odnowy dla całej wsi projekty startowe (z programu krótkoterminowego) przekonywanie mieszkańców do idei odnowy wsi i integrowanie wokół pierwszych przedsięwzięć podejmuje się kroki na rzecz skoordynowania działań organizacji we wsi planowanie w krótkim horyzoncie czasowym różnorodne projekty (z programu długoterminowego) nastawione na usunięcie podstawowych barier i zaspokojenie głównych potrzeb liczna grupa odnowy wsi (skupia przedstawicieli organizacji i instytucji) zawiązane stowarzyszenie na rzecz rozwoju (odnowy) wsi systematyczne planowanie działań, (np. roczne plany rzeczowo-finansowe, kalendarze imprez) wykorzystywanie gminnych instrumentów wsparcia
D Całościowa C Zaawansowana pobudzenie mieszkańców do odnowy własnych posesji skoordynowane działanie organizacji obecnych we wsi proste instrumenty komunikacji wewnętrznej projekty jakościowo zmieniające kluczowe obszary życia oraz kształtujące strukturę wsi projekty wyróżniające wieś, kształtuje się centrum wiejskie koalicja organizacji i instytucji na rzecz odnowy wsi liczne stowarzyszenie odnowy wsi projektowanie działań (projekty) pozyskiwanie środków zewnętrznych systematyczne planowanie rozwoju (aktualizowanie planu i programu odnowy wsi) powszechne zaangażowanie mieszkańców w projekty publiczne powszechna odnowa prywatnych posesji animacja aktywności poszczególnych grup mieszkańców rozwinięta komunikacja wewnętrzna promocja wsi lokalnie oraz regionalnie powiązane ze sobą projekty wywołujące efekt synergiczny (nacisk na tworzenie miejsc pracy) stowarzyszenie odnowy wsi instytucją rozwoju lokalnego (Centrum Aktywności Lokalnej) kompleksowe i szczegółowe planowanie przestrzenne ukształtowane centrum wiejskie świadome kształtowanie czynników rozwoju (np. wykorzystania odnawialnych energii) rozwój wsi oparty na aktywności kluczowych grup mieszkańców (rolników, przedsiębiorców, młodzieży, kobiet) i stowarzyszeń powszechny udział grup mieszkańców w strategicznym planowaniu rozwoju rozwinięta promocja oraz komunikacja z otoczeniem
projekty kreujące wieś tematyczną dostosowanie projektów prywatnych do programu odnowy wsi instrumenty wsparcia działań prywatnych Wstaw X gdy spełnia warunek Sprawozdanie z wizji w terenie Miejsce i data przeprowadzenia wizji: 17.06.2016 r. Kuźniczka Uczestnicy: Paweł Michalski, Marek Romaniec, Andrzej Skowroński Krótka charakterystyka wsi: (aktywność mieszkańców, funkcjonujące organizacje pozarządowe, infrastruktura, charakter zabudowy, fundusze) W źródłach historycznych wieś jest wzmiankowana po raz pierwszy w 1784 r. Pierwotnie była to osada młyńska hamernia. Niegdyś przy wjeździe do wsi od strony Wielenia stał młyn. W centrum natomiast znajdowały się kuźnia, szkoła, sala wiejska. Dzisiejsza Kuźniczka bardzo różni się od tamtej. Istnieje tylko sala wiejska oraz pozostała tutaj w większości dawna zabudowa, murowana z XIX w i pocz. XX w. Charakter zabudowy wsi okolnicowy. Od kilkunastu lat, ta wieś ukryta w lasach puszczy.ludzie ciągną tu, szukając ciszy, spokoju i piękna natury. Na terenie sołectwa, po lewej stronie drogi Wieleń Trzcianka, znajduje się Ośrodek Hodowli Pstrąga, założony w 1996 r. Prowadzona w nim jest hodowla materiału do zarybień wód otwartych (przede wszystkim dorzecza Drawy), ginącymi gatunkami ryb lipieniem, trocią, pstrągiem potokowym oraz drapieżnikami sumem i szczupakiem. Ośrodek funkcjonuje w oparciu o stare piętrzenie młyna na Bukówce, który istniał przez ponad trzy wieki (1625-1965). Główne problemy wsi to słaba infrastruktura, nie utwardzone grogi, brak oświetlenia, kanalizacji itp. Aktywność mieszkańców wsi skupia się przy organizacji wydarzeń kulturalnych. We wsi często spotyka się Koło Niezależnych Twórców Ziemi Wieleńskiej. Z przeprowadzonej wizji w terenie sporządzono dokumentację fotograficzną (płyta CD) Data: 17.06.2016 r. Sporządził: Paweł Michalski
KULTUROWY PRZYRODNICZY ANALIZA ZOSOBÓW ANALIZA ZASOBÓW część I RODZAJ ZASOBU* Opis (nazwanie) zasobu jakim wieś dysponuje Znaczenie zasobu (odpowiednio wstaw X) MAŁE DUŻE WYRÓŻNIAJĄCE walory krajobrazu, rzeźby terenu Duzy kompleks leśny stan środowiska zadowalający walory klimatu Czyste powietrze walory szaty roślinnej Rośliny, krzewy, drzewa cenne przyrodniczo obszary lub obiekty Obszar natura 2oo0 świat zwierzęcy (ostoje, siedliska) W kompleksie leśnym dziki, jelenie, sarny itp. wody powierzchniowe (cieki, rzeki, stawy) Rzeka Bukówka wody podziemne Nie zbadane gleby Słabe 5.6,6z kopaliny walory geotechniczne walory architektury Nie wyróżniające walory przestrzeni wiejskiej publicznej Nie zadowalająca walory przestrzeni wiejskiej prywatnej Budynki i ich otoczenie zadbane zabytki i pamiątki historyczne Budynek z XVII wieku osobliwości kulturowe miejsca, osoby i przedmioty kultu święta, odpusty, pielgrzymki tradycje, obrzędy, gwara legendy, podania i fakty historyczne przekazy literackie ważne postacie i przekazy historyczne Krzyże przydrożne cmentarz po ewangelicki 1Maj Święto Patrona Kaplicy. Świętego Józefa specyficzne nazwy Wybudowanie Kolonia specyficzne potrawy
I N F INFRASTRUKTURA SPOŁECZNA OBIEKTY I TERENY dawne zawody zespoły artystyczne, twórcy 1.Centrum Integracji Środowisk Artystycznych -malarstwo rzeźba rękodzieło artystyczne 2.Danuta Skowrońska malarka ANALIZA ZASOBÓW część II RODZAJ ZASOBU działki pod zabudowę mieszkaniową działki pod domy letniskowe działki pod zakłady usługowe i przemysł pustostany mieszkaniowe Opis (nazwanie) zasobu jakim wieś dysponuje Znajdują się na terenie wsi Znajdują się na terenie wsi pustostany poprzemysłowe tradycyjne nieużytkowane obiekty gospodarskie (stodoły, spichlerze, kuźnie, młyny, itp.) place publicznych spotkań, festynów Znajdują się na terenie wsi sale spotkań, świetlice, kluby Istnieją na terenie wsi-sala wiejska miejsca uprawiania sportu Boisko sportowe, trasy nordic-walking miejsca rekreacji Boisko sportowe ścieżki rowerowe, szlaki turystyczne Przebiegają przez wieś szkoły przedszkola biblioteki placówki opieki społecznej Znaczenie zasobu (odpowiednio wstaw X) MAŁE DUŻE WYRÓŻNIAJĄCE placówki służby zdrowia wodociąg, kanalizacja Istnieje wodociąg
KAP ITA Ł SPO ŚRODKI FINANSOWE I POZYSKIWANIE FUNDUSZY GOSPODARKA, ROLNICTWO drogi (nawierzchnia, oznakowanie oświetlenie) chodniki, parkingi, przystanki sieć telefoniczna i dostępność Internetu telefonia komórkowa Gruntowe bez oznakowania, częściowo oświetlone Przystanek dla autobusu szkolnego Siec telefoniczna istnieje, internetu nie ma Istnieje inne ANALIZA ZASOBÓW część III RODZAJ ZASOBU Opis (nazwanie) zasobu jakim wieś dysponuje Znaczenie zasobu (odpowiednio wstaw X) MAŁE DUŻE WYRÓŻNIAJĄCE miejsca pracy (gdzie, ile? ) znane firmy produkcyjne i zakłady usługowe i ich produkty gastronomia miejsca noclegowe gospodarstwa rolne Istnieją uprawy hodowle Istnieją możliwe do wykorzystania odpady produkcyjne Obornik zasoby odnawialnych energii - Zadowalające Fundusz sołecki środki udostępniane przez gminę +dotacje celowe środki wypracowywane autorytety i znane postacie we wsi Danuta Skowrońska Koło
INFORMACJE DOSTĘPNE O WSI krajanie znani w regionie, w kraju i zagranicą osoby o specyficznej lub ważnej dla wiedzy i umiejętnościach, m.in. studenci przedsiębiorcy, sponsorzy osoby z dostępem do Internetu i umiejętnościach informatycznych Niezależnych Twórców Ziemi Wieleńskiej Matuszczak Angelika Barbara Brudzińska pracownicy nauki związki i stowarzyszenia kontakty zewnętrzne (np. z mediami) współpraca zagraniczna i krajowa publikatory, lokalna prasa - książki, przewodniki strony www Zasoby wszelkie elementy materialne i niematerialne wsi i związanego z nią obszaru, które mogą być wykorzystane obecnie bądź w przyszłości w realizacji publicznych bądź prywatnych przedsięwzięć odnowy wsi. Zwrócić uwagę na elementy specyficzne i rzadkie (wyróżniające wieś). Opracowanie: Ryszard Wilczyński
ANALIZA SWOT SILNE STRONY (atuty wewnętrzne) 1.Duża aktywność społeczna J 2.Duże walory krajobrazowe T 3.Mozliwosc rozwoju turystyki i agroturystyki J 4. Istniejące Centrum Integracji Środowisk Artystycznych J 5. Prężnie działające rada sołecka oraz grupa odnowy wsi 6.Wodociag S 7.Istniejace ścieżki nordic- walking oraz szlaki turystyczne konne i rowerowe 8.Cmentarz poewangelicki (w lesie) T 9.Gospodarstwo rybackie ( hodowli pstrąga) T 10.Organizacja imprez sportowych integracyjnych i kulturalnych (biegi festyny plenery ) T 11.Na terenie sołectwa istnieje natura 2000(wąwóz bukowy na rzece bukowce) T 12.Dobra współpraca z duchownymi przy organizacji festynu parafialnego T 13.Sala wiejska z wyposażeniem S 14.Boisko sportowe S 15.Budynek mieszkalny z XVII w T 16.Wspolpraca z szeroko rozumiana społecznością gminna (miasto i wieś) T 17.Naplyw ludność z i zewnątrz celem osiedlania się T 18.Mikroklimat czyste powietrze J 19.Grunty z możliwością zabudowy rekreacyjno mieszkalnej B SŁABE STRONY (słabości wewnętrzne) 1. Brak dojazdu środkami komunikacji publicznej do Wielenia i Trzcianki J 2. Brak miejsc pracy B 3. Brak sklepu J 4. Brak oświetlenia na Kolonii S 5. Nienajlepszy stan dróg (gruntowe) S 6. Brak bazy noclegowej i gastronomicznej B 7. Brak prac społeczno użytecznych w dłuższym przedziale czasowym J 8. Utrudniona przeprawa dla spływów kajakowych na rzece bukówce w okolicy gospodarstwa hodowli pstrąga S 9. Brak placu zabaw dla dzieci S 10. Zły stan budynku i Sali wiejskiej w tymże budynku S 11. Brak kanalizacji S 12. Słabe zaangażowanie mieszkańców w sprawie wsi J 13. Brak efektywnego ogrzewania Sali wiejskiej oraz zły stan techniczny podłóg i stolarki otworowej S 14. niski poziom wiedzy zakresu pozyskiwania środków zewnętrznych (ogol mieszkańców) J 15. Brak dostępu do szerokopasmowego internetu S 16. Brak wiaty do wspólnego biesiadowania S SZANSE (okazje zewnętrzne płynące z otoczenia) ZAGROŻENIA (zagrożenie płynące z otoczenia)
1. Szybki rozwój gospodarczy okolicznych miejscowości(wielkopolska północna) B 2. Moda na agroturystykę B 3. Możliwość pozyskiwania środków finansowych ze źródeł zewnętrznych (gmina) B 4. Racjonalne wykorzystywanie funduszu Soleckiego B 5. Wzrost zainteresowania rozwojem turystyki i rekreacji J 6. Dobra współpraca z gmina J 7. Wzrost działalności kulturalnej w oparciu o działania Centrum Integracji Środowisk Artystycznych na terenach wiejskich gminy Wieleń J 8. Turystyka wiejska J 9. Możliwość zabudowy mieszkalno rekreacyjnej T 1. Nierównomierny rozwój kraju i regionu B 2. Starzenie się społeczeństwa J 3. Brak środków na realizacje przedsięwzięć podejmowanych przez mieszkańców B 4. Pogłębiające się dysproporcje pod względem zamożności mieszkańców B 5. Emigracja zarobkowa do miast za granice J 6. Niedostateczne środki na inwestycje B 7. Słaba świadomość w zakresie ochrony środowiska (zaśmiecanie) J 8. Niechęć mieszkańców do siebie nawzajem i liczne konflikty J 9. Odpływ młodych ludzi do miast i poza granice kraju J 10. Brak zaangażowania młodych ludzi w sprawie wsi J
Analiza potencjału rozwojowego wsi 4 0 4 4 9 0 5 6 ( - ) ( -) Standard życia (warunki materialne) 6,7,13,14 4,5,8,9,10,11,13,15, 16 Jakość życia (warunki niematerialne 1,3,4,18 1,3,7,12,14 5,6,7,8 2,5,7,8,9,10 Tożsamość wsi i wartości życia wiejskiego 2,5,8,9,10,11,12,15,16,17, 9 10 1 1 4 0 0 2 4 (-) Byt (warunki ekonomiczne) 19, 2,6 1,2,3,4, 1,3,4,6, ( + ) silne strony szanse słabe strony zagrożenia
SILNE STRONY SZANSE SŁABE STR ONY ZAGROŻENIA Tożsamość wsi i wartości życia wiejskiego (+) + 10 1 0 0 Wnioski: Obszar mocny. Dominują mocne strony lecz są one nie wykorzystane. Należy położyć nacisk na projekty wykorzystujące mocne strony. Standard życia (warunki materialne) ( - ) = 4 0 9 0 Wnioski: Obszar słaby, zaniedbany. Strony słabe przeważają. Standard ten wymaga działań długoterminowych, budowania infrastruktury publicznej mającej wpływ na jakość życia mieszkańców przy uwzględnieniu mocnych stron obszaru. Jakość życia (warunki niematerialne i duchowe) ( - ) - 4 4 5 6 Wnioski: Obszar z niewielką przewagą cech negatywnych z poczuciem zagrożeń płynących z otoczenia. Należy wspierać mieszkańców w wykorzystywaniu mocnych stron oraz eliminowaniu zagrożeń wynikających z otoczenia. Mieszkańcy widzą szanse na rozwój przy wykorzystaniu szans pojawiających się w otoczeniu Byt (warunki ekonomiczne) ( - ) = 1 4 2 4 Wnioski: Obszar słaby z większym wpływem czynników zewnętrznych. Mieszkańcy widzą szansę na rozwój z wykorzystaniem otoczenia. Należy wykorzystać potencjał wsi do tworzenia inicjatyw przedsiębiorczych.
WIZJA WSI (hasłowa i opisowa): Kuźniczka Kuźnia Talentów-rozwój istniejącego Centrum Integracji Środowisk Artystycznych na terenach wiejskich gminy Wieleń Wieś posiada pełne oświetlenie drogowe, utwardzone drogi w pełni wyremontowaną sale wiejską (Centrum Integracji Środowisk Artystycznych na terenach wiejskich gminy Wieleń), Plac zabaw dla dzieci położony na terenie nadrzecznym na tzw. wyspie połączony kładką nad rzeka Bukówką z Sala Wiejska. Dostęp do Internetu szeroko pasmowego dla wszystkich, siłownie pod chmurka. łowisko specjalne z plaża na meandrze rzeki Bukówki w centrum wsi. Wiatę do biesiadowania i ściankę wspinaczkowa oraz tablice informacyjna o swojej historii. Wieś przyjazna turystom, oferująca możliwość wypoczynku wśród lasów i w zdrowym cichym miejscu. Na rzece Bukowce możliwość organizacji spływów kajakowych. Wieś aktywnych i ambitnych ludzi otwartych na współprace z wszystkimi którzy tego chcą. WIZJA OBRAZKOWA
PROGRAM DŁUGOTERMINOWY ODNOWY WSI Wizja wsi (hasłowa): KUŹNICZKA KUZNIA TALENTOW. I. Plan rozwoju II. Program rozwoju 1. CELE Co trzeba osiągnąć by urzeczywistnić wizję naszej wsi? 1. integracja mieszkańców oraz kultywowanie i rozwijanie poczucia wspólnoty 2. Co nam pomoże osiągnąć cele? (zasoby, silne strony, szanse) ZASOBY których użyjemy 1.sprzet techniczny będący na wyposażeniu wsi 2.praca mieszkańców 3.fundusz solecki ATUTY silne strony i szanse jakie wykorzystamy 3. Co nam może przeszkodzić? (słabe strony, zagrożenia) BARIERY Słabe strony jakie wyeliminujemy Zagrożenia jakich unikniemy A. TOŻSAMOŚĆ WSI I WARTOŚCI ŻYCIA WIEJSKIEGO 1.potencjal ludzki 1.słabe zainteresowanie mieszkańców pracą na rzecz wsi Projekty, przedsięwzięcia jakie wykonamy? 1.Odpust świętego Józefa w dniu 1.05 Józefiada (majówka) 2.zachowanie estetyki wsi(sprzątanie wykaszanie utrzymaniu roślinności) 3. Bieżące utrzymanie porządku na cmentarzu poewangelickim 4.ustawienie tablicy historii wsi B. STANDARD ŻYCIA
1. Poprawa infrastruktury technicznej 2. Poprawa przestrzenie publicznej 1. Budżet gminy 2. Fundusz solecki 1. Zaangażowanie mieszkańców i grupy odnowy wsi 1. Brak środków na realizacje przedsięwzięć ze strony gminy 1. Modernizacja sali wiejskiej 2. Modernizacja boiska piłkarskiego i do siatkówki 3. Budowa boiska do siatkówki 4. Budowa zbiornika wodnego na rzece Bukówka w centrum wsi., 5. Placu zabaw dla dzieci wraz z wiatą, 6. Plaża, siłownia pod chmurka, ścianką wspinaczkowa teren ten połączony zostanie kładką z Salą wiejska 5. Budowa oświetlenia ulicznego na tzw. kolonii 6. Poprawa nawierzchni dróg we wsi(utwardzenie) 7. Budowa kanalizacji 8. Budowa Internetu szerokopasmowego 9. Remont budynku w którym znajduje się sala wiejska i samej sali
C. JAKOŚĆ ŻYCIA 1.Organizacja imprez sportowych,rekreacyjnych i kulturalnych w oparciu Centrum Integracji Środowisk Artystycznych na terenach wiejskich gminy Wieleń 1.Sala wiejska wraz z wyposażeniem 2. Boisko 3. Sprzęt sportowo - turystyczny 4. Grupa odnowy wsi wraz z mieszkańcami 1. Zaangażowanie mieszkańców w organizacje 1.Niski poziom wykonania zamierzonych imprez z powodu zbyt słabego zaangażowania się mieszkańców 1. Organizacja plenerów malarsko rzeźbiarskich oraz ginących zawodów 2. Zawody sportowe bieg o błękitną wstęgę bukówki 3. Imprezy okolicznościowe (festyny) 4. Spotkania z ciekawymi ludźmi kultury i nauki 5wymiana doświadczeń kulturalnych 5. Dzień kobiet dzień dziecka i inne okolicznościowe imprezy D. BYT 1. Grunty pod zabudowę rekreacyjno mieszkalna 2. Promocja wsi 3. Hodowla 1. Inwestorzy zewnętrzni 2. Fundusz solecki 3. Właściciel 1. Zwiększenie potencjału ludzkiego 2. Praca grupy odnowy wsi 3. Przyrodniczo konsumpcyjne 1. Słabe zainteresowanie nabywaniem gruntu 2. Brak materiałów źródłowych o historii wsi 3. Strategia handlowa 1. Projekty własne i inwestorów 2.Wykonanie tablicy informacyjnej o historii wsi 3. Możliwości inwestora
PROGRAM KRÓTKOTERMINOWY ODNOWY WSI na OKRES 2 lat Kluczowy problem Odpowiedź Propozycja projektu Czy nas stać na realizację? (tak/nie) Organizacyjnie Finansowo Punktacja Hierarchia Co nas najbardziej zintegruje? Wspólna praca na rzecz wsi Organizacja prac prowadzonych przez grupę odnowy wsi TAK TAK 2+4+2+2+1+3=12 IV Na czy nam najbardziej zależy? Na wizerunku wsi i rozwoju infrastruktury technicznej Budowa placu zabaw dla dzieci oraz kładki przez rzekę, plaży, ścianki wspinaczkowej, siłowni pod chmurka i wiaty do biesiadowania NIE NIE 4+5+5+3+5+5=28 I Co nam najbardziej przeszkadza? Ograniczone środki finansowe lub ich brak Pozyskiwanie środków przez gminę na realizacje przedsięwzięć NIE NIE 5+1+1+4+4+3=18 III Co najbardziej zmieni nasze życie? Podniesienie poziomu infrastruktury Budowa oświetlenia na terenie budowy NIE NIE 3+3+4+5+3+4=22 II Co nam przyjdzie najłatwiej? Bieżące utrzymanie zieleni we wsi i cmentarza Rewitalizacja zieleni TAK TAK 1+2+3+1+2+2=11 V
Na realizację jakiego projektu planujemy pozyskać środki zewnętrzne? Z jakich źródeł? Budowa placu zabaw dla dzieci, siłowni pod chmurka, plaży, ścianki wspinaczkowej oraz kładki przez rzekę i plaży. Źródła finansowania-środki z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich os III-odnowa wsi
Podpisy przedstawicieli Grupy Odnowy Wsi: uczestniczących w przygotowaniu dokumentu: Danuta Skowrońska, Andrzej Skowroński, Józef Brudziński, Angelika Matuszczak, Wiesław Caban, Jarosław Siuda Sławomir Siwiak Podpis/podpisy moderatora/ów odnowy wsi: Paweł Michalski Marek Romaniec Załączniki: 1. Listy obecności na warsztatach sołeckich 2. Dokumentacja zdjęciowa z przeprowadzonej wizji terenowej oraz warsztatów sołeckich (płyta CD).