SOŁECKA STRATEGIA ROZWOJU WSI DĘBOGÓRA

Transkrypt

1 SOŁECKA STRATEGIA ROZWOJU WSI DĘBOGÓRA w gminie Wieleń na lata Dokument sporządzony przez przedstawicieli Grupy Odnowy Wsi (imię i nazwisko): Grażyna Woźniak, Jacek Woźniak, Franciszek Włodek, Grażyna Fuczko, Maria Rau z udziałem moderatora/moderatorów (imię i nazwisko): Paweł Michalski, Marek Romaniec [sierpień] 2017

2 SPIS TREŚCI 1. Karta diagnozy 2. Sprawozdanie z wizji w terenie 3. Analiza zasobów 4. Analiza SWOT 5. Analiza potencjału 6. Wizja wsi 7. Program długoterminowy odnowy wsi 8. Program krótkoterminowy odnowy wsi

3 B Początkowa A Inicjalna KARTA DIAGNOZY ZAAWANSOWANIA ODNOWY WSI wraz ze sprawozdaniem z wizji w terenie Gmina: Wieleń Sołectwo Dębogóra Liczba mieszkańców: 270 Faza odnowy Zakres działań * Rozwój organizacyjny * Sterowanie rozwojem * brak działań działania fragment. lub dotyczące wąskiej grupy istnieje tylko rada sołecka rozproszone działanie organizacji brak planowania działań w wymiarze całej wsi działania spontaniczne porządkowanie wsi zawiązana grupa odnowy wsi opracowanie planu i programu odnowy dla całej wsi projekty startowe (z programu krótkoterminowego) przekonywanie mieszkańców do idei odnowy wsi i integrowanie wokół pierwszych przedsięwzięć podejmuje się kroki na rzecz skoordynowania działań organizacji we wsi planowanie w krótkim horyzoncie czasowym różnorodne projekty (z programu długoterminowego) nastawione na usunięcie podstawowych barier i zaspokojenie głównych potrzeb liczna grupa odnowy wsi (skupia przedstawicieli organizacji i instytucji) zawiązane stowarzyszenie na rzecz rozwoju (odnowy) wsi systematyczne planowanie działań, (np. roczne plany rzeczowo-finansowe, kalendarze imprez) wykorzystywanie gminnych instrumentów wsparcia

4 D Całościowa C Zaawansowana pobudzenie mieszkańców do odnowy własnych posesji skoordynowane działanie organizacji obecnych we wsi proste instrumenty komunikacji wewnętrznej projekty jakościowo zmieniające kluczowe obszary życia oraz kształtujące strukturę wsi projekty wyróżniające wieś, kształtuje się centrum wiejskie koalicja organizacji i instytucji na rzecz odnowy wsi liczne stowarzyszenie odnowy wsi projektowanie działań (projekty) pozyskiwanie środków zewnętrznych systematyczne planowanie rozwoju (aktualizowanie planu i programu odnowy wsi) powszechne zaangażowanie mieszkańców w projekty publiczne powszechna odnowa prywatnych posesji animacja aktywności poszczególnych grup mieszkańców rozwinięta komunikacja wewnętrzna promocja wsi lokalnie oraz regionalnie powiązane ze sobą projekty wywołujące efekt synergiczny (nacisk na tworzenie miejsc pracy) stowarzyszenie odnowy wsi instytucją rozwoju lokalnego (Centrum Aktywności Lokalnej) kompleksowe i szczegółowe planowanie przestrzenne ukształtowane centrum wiejskie świadome kształtowanie czynników rozwoju (np. wykorzystania odnawialnych energii) rozwój wsi oparty na aktywności kluczowych grup mieszkańców (rolników, przedsiębiorców, młodzieży, kobiet) i stowarzyszeń powszechny udział grup mieszkańców w strategicznym planowaniu rozwoju rozwinięta promocja oraz komunikacja z otoczeniem

5 projekty kreujące wieś tematyczną dostosowanie projektów prywatnych do programu odnowy wsi instrumenty wsparcia działań prywatnych Wstaw gdy spełnia warunek Sprawozdanie z wizji w terenie Miejsce i data przeprowadzenia wizji: r. Uczestnicy: Paweł Michalski, Marek Romaniec, Jacek Woźniak Krótka charakterystyka wsi: (aktywność mieszkańców, funkcjonujące organizacje pozarządowe, infrastruktura, charakter zabudowy, fundusze) Dębogóra to wieś położona w północno-zachodniej części Gminy Wieleń, w Powiecie Czarnkowsko- Trzcianeckim. Pod względem administracyjnym Gmina Wieleń leży w północnej części województwa wielkopolskiego, w środkowej części powiatu czarnkowsko-trzcianeckiego. Struktura przestrzenna wsi uwarunkowana została topografią terenu. Dwie równoległe do siebie drogi, połączone bocznymi traktami utworzyły zasadniczy układ wsi, zbliżony do prostokąta. Dolina strumienia płynącego pomiędzy drogami dzieli wieś na część wschodnią i zachodnią. Zwarta zabudowa została usytuowana po zewnętrznych stronach dróg, natomiast pojedyncze zabudowania- po stronach wewnętrznych przy strumieniu. Słabą strona wsi jest infrastruktura techniczna tj. Zły stan wodociągu, brak kanalizacji oraz słabe drogi. Sołectwo korzysta z funduszu sołeckiego. Z przeprowadzonej wizji w terenie sporządzono dokumentację fotograficzną (płyta CD). Data: r. Sporządził: Paweł Michalski

6 KULTUROWY PRZYRODNICZY ANALIZA ZOSOBÓW ANALIZA ZASOBÓW część I RODZAJ ZASOBU* walory krajobrazu, rzeźby terenu Opis (nazwanie) zasobu jakim wieś dysponuje Teren polodowcowy Natura 2000 Uroczyska Puszczy nad Drawą stan środowiska Niezdegradowane walory klimatu Umiarkowany walory szaty roślinnej Klimatu umiarkowanego cenne przyrodniczo obszary lub obiekty Roztańczony Las, Osada Bobrowa, Karpaty zabytkowy park, pomniki przyrody Fauna klimatu świat zwierzęcy (ostoje, siedliska) umiarkowanego ( wilk, łoś, żubr) Rzeczka, Bukówka, j. wody powierzchniowe (cieki, rzeki, stawy) Królewskie, j. Puste, Stawy wody podziemne - gleby IV b, V,VI i VIz kopaliny Pokłady węgla brunatnego walory geotechniczne - Dwór I w( konserwator, zabytków), domy z przełomu I i w zabudowa walory architektury szachulcowa, Zabytkowy Kościół, zabytkowa zabudowa mieszkaniowa, zabudowa pracownicza Zytlong walory przestrzeni wiejskiej publicznej Świetlica wiejska, plac zabaw, elementy parkowe walory przestrzeni wiejskiej prywatnej Dwór, zabudowa szachulcowa Dwór, zabudowa zabytki i pamiątki historyczne szachulcowa, Muzeum Szalonego Dziadka osobliwości kulturowe - miejsca, osoby i przedmioty kultu Kościół Rzymsko- Znaczenie zasobu (odpowiednio wstaw ) MAŁE DUŻE WYRÓŻNIAJĄCE

7 TRUKT URA SPOŁEC OBIEKTY I TERENY Katolicki święta, odpusty, pielgrzymki - tradycje, obrzędy, gwara Dni Dęba, Wigilia legendy, podania i fakty historyczne Legenda góry Czarownic Babia Góra Znaczące zdarzenia historyczne od VII w. zawarte w kronice Kościoła Rzymsko katolickiego w Dębogórze ( Włodzimierz Rau), Opracowania konserwatora zabytków w temacie: założenie parkowo-dworskie przekazy literackie Perły ziemi wieleńskiej Kronika Kościoła w ważne postacie i przekazy historyczne Dębogórze Włodzimierz Rau Zytlong, Betlejemka, specyficzne nazwy Roztańczony Las, Karpaty, Szmytka, Góra Adamskiego specyficzne potrawy Leczo grzybowe dawne zawody Zdun zespoły artystyczne, twórcy - ANALIZA ZASOBÓW część II RODZAJ ZASOBU Opis (nazwanie) zasobu jakim wieś dysponuje działki pod zabudowę mieszkaniową - działki pod domy letniskowe - Zakład przetwórstwa działki pod zakłady usługowe i przemysł drzewnego przy drodze do Gieczynka pustostany mieszkaniowe - pustostany poprzemysłowe - tradycyjne nieużytkowane obiekty gospodarskie (stodoły, spichlerze, kuźnie, młyny, itp.) place publicznych spotkań, festynów - Działka przy świetlicy wiejskiej, Agroturystyka sale spotkań, świetlice, kluby Świetlica wiejska x miejsca uprawiania sportu Boisko Znaczenie zasobu (odpowiednio wstaw ) MAŁE DUŻE WYRÓŻNIAJĄCE

8 GOSPODARKA, ROLNICTWO INFRASTRUKTURA TECHNICZNA Plac zabaw, park, miejsca rekreacji Gospodarstwa agroturystyczne Michałki szlaki rowerowe, szlaki konne, ścieżki rowerowe, szlaki turystyczne szlaki Nordic walking i narciarstwa biegowego Z kwiatka na Kwiatek szkoły - przedszkola - biblioteki - placówki opieki społecznej - placówki służby zdrowia - wodociąg, kanalizacja drogi (nawierzchnia, oznakowanie oświetlenie) chodniki, parkingi, przystanki sieć telefoniczna i dostępność Internetu Wodociąg wiejskie ( zły stan wody) Droga powiatowa (trylinka), drogi gminne (szlaka), drogi sołeckie gruntowe Fragmenty chodnika pieszego, dwa przystanki autobusowe Wykluczenie internetowe telefonia komórkowa T.mobile, Orange inne ANALIZA ZASOBÓW część III RODZAJ ZASOBU Opis (nazwanie) zasobu jakim wieś dysponuje Znaczenie zasobu (odpowiednio wstaw ) MAŁE DUŻE WYRÓŻNIAJĄCE miejsca pracy (gdzie, ile? ) 12 znane firmy produkcyjne i zakłady usługowe i ich produkty - gastronomia agroturystyka miejsca noclegowe Agroturystyka

9 MIESZKAŃCY ( KAPITAŁ SPOŁECZNY I LUDZKI) ŚRODKI FINANSOWE I POZYSKIWANIE FUNDUSZY gospodarstwa rolne 10 uprawy hodowle możliwe do wykorzystania odpady produkcyjne Hodowla bydła mięsnego, uprawy owsa, żyta, soczewicy zasoby odnawialnych energii - Fundusz sołecki, środki gminnej komisji rozwiązywania problemów środki udostępniane przez gminę alkoholowych. Środki pozyskane z gminy granty kulturalne. - - środki wypracowywane autorytety i znane postacie we wsi - krajanie znani w regionie, w kraju i - zagranicą osoby o specyficznej lub ważnej dla wiedzy - i umiejętnościach, m.in. studenci przedsiębiorcy, sponsorzy osoby z dostępem do Internetu i umiejętnościach informatycznych 4 pracownicy nauki - związki i stowarzyszenia 1 kontakty zewnętrzne (np. z mediami) - współpraca zagraniczna i krajowa - publikatory, lokalna prasa - książki, przewodniki -

10 strony www - Zasoby wszelkie elementy materialne i niematerialne wsi i związanego z nią obszaru, które mogą być wykorzystane obecnie bądź w przyszłości w realizacji publicznych bądź prywatnych przedsięwzięć odnowy wsi. Zwrócić uwagę na elementy specyficzne i rzadkie (wyróżniające wieś). Opracowanie: Ryszard Wilczyński

11 ANALIZA SWOT SILNE STRONY (atuty wewnętrzne) 1. Sala wiejska, S 2. Plac zabaw, S 3. Możliwości wykorzystania terenów gminnych wokół sali wiejskiej, S 4. potencjał intelektualny i zawodowy,j 5. potencjał turystyczno-przyrodniczy. T 6. Pozytywne nastawienie gminy. J SŁABE STRONY (słabości wewnętrzne) 1. Podział wsi pod względem geograficznym i społecznym, T 2. Słaba infrastruktura drogowa S 3. Słaba infrastruktura wodno-kanalizacyjna S 4. Słaba komunikacja interpersonalna J 5. Niechęć współdziałania mieszkańców wsi J 6. Niewystarczające wyposażenie Sali wiejskiej S 7. Przestarzałe wyposażenie placu przy świetlicy wiejskiej ( nawierzchnia, oświetlenie) S 8. Brak zewnętrznej sceny S 9. Brak ławek i miejsc wypoczynku mieszkańców S 10. Słaba oferta zajęć dla dzieci i dorosłych. J 11. Słabe wyposażenie kuchni wiejskiej S 12. Brak produktu lokalnego T 13. Brak aktywności młodzieży wynikająca ze słabej edukacji społecznej. J SZANSE (okazje zewnętrzne płynące z otoczenia) 1. Dobra współpraca z gminą J 2. Możliwość pozyskiwania funduszy zewnętrznych ( gminnych) grantów B 3. Możliwość pozyskiwania środków zewnętrznych z organizacji i instytucji pozarządowych B 4. Promocja wsi w ramach promocji gminy B 5. Istniejące szlaki turystyczne J 6. Współpraca między sołecka B ZAGROŻENIA (zagrożenie płynące z otoczenia) 1. Brak komunikacji do większych ośrodków miejskich S 2. Brak dostępu do służby zdrowia S 3. Brak dostępu do szerokopasmowego internetu S 4. Migracja mieszkańców z wsi do miast J 5. Starzejące się społeczeństwo J 6. Brak środków finansowych na działania przeciw wykluczeniu ludzi starych i chorych B 7. Obojętność na działania liderów J

12 Analiza potencjału rozwojowego wsi ( - ) ( - ) Standard życia (warunki materialne) 1,2,3,2,3,6,7,8,9,11,1,2,3 333 Tożsamość wsi i wartości życia wiejskiego 5,1,12 Jakość życia (warunki niematerialne) 4,6,7, 4,5,10,13, 1,5, 4,5,8 Byt (warunki ekonomiczne) ,3,4,6,6 0 1 ( + ) ( + ) silne strony szanse słabe strony zagrożenia

13 SILNE STRONY SZANSE SŁABE STRONY ZAGROŻENIA Tożsamość wsi i wartości życia wiejskiego (+) Wnioski: Obszar pozytywny otoczenie dodatnie. Dominują mocne strony. Trzeba rozwijać tożsamość wsi i zwrócić szczególną uwagę na projekty wiążące mieszkańców ze swoim sołectwem. Standard życia (warunki materialne) ( - ) Wnioski: Obszar słaby. Przeważają słabe strony obszar wymaga działań długoterminowych, budowania infrastruktury publicznej mającej wpływ na jakość życia mieszkańców przy uwzględnieniu mocnych stron obszaru. Otoczenie negatywne. Jakość życia (warunki niematerialne i duchowe) ( - ) Wnioski: Obszar negatywny, przeważają słabe strony. Otoczenie niekorzystne. Należy wspierać mieszkańców w budowaniu mocnych stron oraz eliminowaniu słabych stron i zagrożeń wynikających z otoczenia. Byt (warunki ekonomiczne) ( = ) Wnioski: Obszar słaby z pozytywnym otoczeniem. Należy wykorzystać potencjał wsi do tworzenia inicjatyw przedsiębiorczych oraz promocji wsi jej potencjału gospodarczego.

14 WIZJA WSI HASŁOWA Z naturą i ludźmi za pan brat WIZJA OPISOWA Nasza wieś, to atrakcyjna miejscowość, w której aktywni mieszkańcy stworzyli centrum turystyczno-rekreacyjne. Nauczyli się rozmawiać ze sobą. Pozyskali fundusze, aby zapewnić rozwój swoim dzieciom i opiekę nad seniorami. Zadbali o infrastrukturę i estetykę wsi. WIZJA OBRAZKOWA

15 PROGRAM DŁUGOTERMINOWY ODNOWY WSI Wizja wsi (hasłowa): Z naturą i ludźmi za pan brat I. Plan rozwoju II. Program rozwoju 1. CELE Co trzeba osiągnąć by urzeczywistnić wizję naszej wsi? 1.Zachowanie tradycji naszej wsi 2. Zachowanie krajobrazu wsi 2. Co nam pomoże osiągnąć cele? (zasoby, silne strony, szanse) ZASOBY których użyjemy Sala wiejska plac przy Sali wiejskiej Potencjał turystycznoprzyrodniczy ATUTY silne strony i szanse jakie wykorzystamy 3. Co nam może przeszkodzić? (słabe strony, zagrożenia) BARIERY Słabe strony jakie wyeliminujemy Zagrożenia jakich unikniemy A. TOŻSAMOŚĆ WSI I WARTOŚCI ŻYCIA WIEJSKIEGO Potencjał intelektualny i zawodowy liderów Pozytywne nastawienie gminy Lokalni liderzy 1. Podział wsi pod względem geograficznym i społecznym 2. Brak produktu lokalnego Projekty, przedsięwzięcia jakie wykonamy? 1.1 Organizacja Dnia Dęba 2.1 Oznaczenie tras dojścia do ciekawych turystyczno-przyrodniczych punktów 2.2 Stworzenie planu wsi i mapy krajobrazowej wsi B. STANDARD ŻYCIA

16 1.Poprawa infrastruktury technicznej i komunikacji z gminą 2. Poprawa infrastruktury społecznej Sala wiejska Plac zabaw Duża działka gminna wokół Sali z możliwością jej wykorzystania na różne cele Słaba infrastruktura drogowa Słaba infrastruktura wodnokanalizacyjna Niewystarczające wyposażenie Sali wiejskiej Przestarzałe wyposażenie placu wokół świetlicy (nawierzchnia, oświetlenie) Brak dostępu do szerokopasmowego Internetu Brak zewnętrznej sceny Brak ławek i miejsc wypoczynku mieszkańców 1.1 Budowa chodnika 1.2 Poprawa jakości dróg powiatowych 1.3 Poprawa jakości dróg gminnych 1.4 Poprawa jakości dróg dojazdowych do pól 1.5 Remont mostów na Rzeczce 1.6 Budowa wodociągu i wymiana rurociągu azbestowego na PVC 1.7 Uzupełnienie oświetlenia ulicznego 1.8 Doprowadzenie Internetu światłowodowego 2.1 Doposażanie Sali wiejskiej 2.2 Przebudowa placu przy świetlicy wiejskiej 2.3 Budowa sceny oraz miejsca wypoczynku dla mieszkańców spędzania czasu wolnego przez mieszkańców wsi w parku ławki oświetlenie 2.4 wyposażenie kuchni wiejskiej w profesjonalny sprzętu 2.5 Stworzenie parku wypoczynku dla mieszkańców wraz z galerią C. JAKOŚĆ ŻYCIA

17 1.Zwiększenie integracji wsi 2.Porawa relacji sąsiedzkich, kształtowanie współuczestnictwa w życiu wsi Potencjał intelektualny i zawodowy liderów Pozytywne nastawienie gminy. Lokalni liderzy Istniejące szlaki turystyczne Słaba komunikacja interpersonalna Niechęć do wspólnego działania mieszkańców wsi Brak aktywności młodzieży Migracja mieszkańców ze wsi do miast 1.1Organizacja Dębogórskiego Dnia Kobiet 1.2 Organizacja Dębogórskiego Dnia dziecka 1.3 Organizacja Dnia Dębu 2.1. Warsztaty poprawiające umiejętności interpersonalne, dzień sąsiada Starzejące się społeczeństwo 2.2 Zajęcia w świetlicy dla dzieci Obojętność na działania osób zaangażowanych D. BYT 1.Promocja wsi 2. Pozyskiwanie funduszy zewnętrznych Możliwość pozyskiwania funduszy zewnętrznych np. gminnych Brak środków na walkę z wykluczeniem ludzi starszych i chorych 1. Publikacje na temat wsi na stronach Internetowych Gminy 1.2. Wizytówka wsi w Internecie, 1.3 Współdziałanie z MOPS-em Promocja wsi w ramach promocji gminy Współdziałanie między sołectwami 2.1 Napisanie projektu o aktywizacji seniorów 2.2 Napisanie projektu modernizacji placu przy świetlicy ( scena plac, oświetlenie, ławki)

18 PROGRAM KRÓTKOTERMINOWY ODNOWY WSI na OKRES 2 lat Kluczowy problem Odpowiedź Propozycja projektu Czy nas stać na realizację? (tak/nie) Organizacyjnie Finansowo Punktacja Hierarchia Co nas najbardziej zintegruje? Wspólna impreza Organizacja dnia dęba TAK NIE 16 II Na czy nam najbardziej zależy? Wspólne działanie Zacieranie konfliktów społecznych w ramach wsi poprzez organizację wspólnych imprez TAK TAK 12 III Co nam najbardziej przeszkadza? Słaba infrastruktura techniczna wokół świetlicy Budowa sceny i placu przy świetlicy szansą zwiększenia integracji TAK NIE 19 I Co najbardziej zmieni nasze życie? Możliwość uzyskania nowych umiejętności Warsztaty integrujące mieszkańców wsi TAK TAK 12 III Co nam przyjdzie najłatwiej? Integracja mieszkańców wokół posesji Konkurs na estetykę otoczenia miejsca zamieszkania TAK TAK 12 III Na realizację jakiego projektu planujemy pozyskać środki zewnętrzne? Z jakich źródeł? Budowa sceny i placu przy świetlicy wiejskiej LEADER

19 Podpisy przedstawicieli Grupy Odnowy Wsi: uczestniczących w przygotowaniu dokumentu: Grażyna Woźniak Jacek Woźniak Grażyna Fuczko Franciszek Włodek Ewelina Fuczko Maria Rau Podpis/podpisy moderatora/ów odnowy wsi: Paweł Michalski Marek Romaniec Załączniki: 1. Listy obecności na warsztatach sołeckich 2. Dokumentacja zdjęciowa z przeprowadzonej wizji terenowej oraz warsztatów sołeckich (płyta CD).