Nazwa Bodziszek - Geranium Grupa BYLINY Opis Bodziszki należą do zróżnicowanych roślin ozdobnych, które spotykamy w ogrodach, jak również w otaczającym nas krajobrazie. Rodzaj Geranium obfituje w zmienne gatunki roślin wieloletnich, a także jednorocznych. Wiele gatunków stało się popularnymi roślinami ozdobnymi, bez których wielu nie może sobie wyobrazić ogrodu kwiatowego. Zmienność rodzaju, to jego wielka zaleta, ponieważ daje możliwość zastosowania tych roślin w zróżnicowanych zakątkach ogrodu- zarówno tych słonecznych jak i półcienistych. Bodziszki obejmują setki gatunków, zaliczanych do Geraniaceae. Wybrane gatunki Nazwa polska Nazwa łacińska Nazwa polska Nazwa łacińska Bodziszek wspaniały Geranium magnificum Bodziszek kantabryjski Geranium cantabrygiense Bodziszek Włassowa Geranium wlassovianum Bodziszek Renarda Geranium renardii Bodziszek korzeniasty Geranium macrorrhizum Bodziszek czerwony Geranium sanguineum Bodziszek leśny Geranium sylvaticum Bodziszek Endresa Geranium endressii Bodziszek wełnistopręcikowy Geranium eriostemon Bodziszek iberyjski Geranium ibericum Bodziszek łąkowy Geranium pratense Bodziszek Wallicha Geranium wallichianum Bodziszek popielaty Geranium cinereum Bodziszek Meebolda (himalajski) Geranium meeboldii (G. h - Geranium clarkei Bodziszek dalmacki Geranium dalmaticum Bodziszek błotny Geranium palustre Bodziszek oksfordzki Geranium x oxonianum Bodziszki występują w strefie klimatu umiarkowanego, obejmując m.in. Europę, Amerykę, a także Azję. W otaczającym nas krajobrazie można podziwiać m.in. wspomnianego w tabeli bodziszka leśnego. 1 / 5
Charakterystyka wybranych gatunków Geranium Bodziszki obejmują wiele ciekawych gatunków, form mieszańcowych, a także odmian. Poniżej przedstawię w zarysie, moim zdaniem najciekawsze bodziszki, które warto uprawiać w ogrodzie. Bodziszek leśny Gatunek doskonały do naturalistycznych zestawień, a także skalistych założeń. Bylina dekoracyjna ze względu na liście oraz różowo- fioletowe, pojedyncze kwiaty, pojawiające się latem. Wdzięczna, delikatna, a jednocześnie silna roślina ozdobna, którą warto polecić. Nie należy do bylin wymagających i poradzi sobie na stanowisku półcienistym do słonecznego. Może osiągnąć do około 50-60 cm wysokości. W ofercie szkółek znajdują się także odmiany bodziszka leśnego m.in. odmiana?alba? o białych kwiatach, a także?mayflower? osiągający większe rozmiary, a także bardziej wyraziste kwiaty. Bodziszek czerwony Gatunek sprawdzi się w ogrodach inspirowanych naturą, na skalniakach oraz innych powierzchniach, na których można wykorzystać bodziszka jako roślinę okrywową. Osiąga do około 40-50 cm wysokości, charakteryzując się dekoracyjnymi, dłoniastymi liśćmi (jesienią przebarwiające się na czerwono) oraz karminowymi, pięciopłatkowymi kwiatami, osadzonymi na długich szypułkach. Kwitnienie trwa od późnej wiosny do września. Wdzięczna i mało wymagająca bylina, która poradzi sobie na stanowisku słonecznym, a także półcienistym. Bodziszek czerwony, występuje w licznych odmianach, a do najpiękniejszych z nich zaliczymy:?elke?- niska odmiana o różowych kwiatach,?album? - odmiana o białych kwiatach,?max Frei? - niska odmiana, osiągająca do kilkunastu centymetrów wysokości. Bodziszek łąkowy Kolejny gatunek o delikatnym wyglądzie, ale doskonale radzący sobie w nieprzyjaznych warunkach. To silna roślina, której piękno wydobędziemy przede wszystkim w naturalistycznych ogrodach. Może osiągnąć więcej jak pół metra wysokości, zachwycając przy tym swoimi kwiatami, które doskonale prezentują się na tle dekoracyjnych liści. Wadą tego gatunku jest krótkie kwitnienie, które przypada na czerwiec. Bodziszek łąkowy nie jest wymagający, poradzi sobie na przeciętnej glebie, na stanowisku słonecznym. Do ciekawych odmian bodziszka zaliczymy odmianę?splish Splash?, charakteryzującą się biało- fioletowymi kwiatami. Dominującą barwą kwiatów jest biel, która urozmaicona jest fioletowymi smugami. Natomiast odmiana?double Jewel?, charakteryzuje się podwójnymi kwiatami. 2 / 5
Bodziszek popielaty Niewielki gatunek, który z powodzeniem można uprawiać na skalniaku, a więc w warunkach w pełni nasłonecznionych przy mało zasobnym podłożu, dobrze przepuszczalnym. Bodziszek popielaty osiąga do kilkunastu centymetrów wysokości, a jego kwiaty są w barwie od białej do różowawej. Z odmian bodziszka popielatego, o których warto pamiętać przy aranżacji skalniaka należy wspomnieć o?coral? (kwiaty ciemno-różowe) oraz?purple Pillow? (bardzo dekoracyjna odmiana, ze względu na ciemno-purpurowe, bardzo wyraziste kwiaty). Bodziszek dalmacki Gatunek okrywowy, którego wysokość osiąga do około 10-20 cm, dekoracyjny ze względu na liście oraz różowawe kwiaty. Kolejny okaz, który sprawdzi się przy obsadzaniu skalniaka, skarp oraz rabat. Kwitnienie bodziszka dalmackiego przypada na czerwiec i lipiec. W sprzedaży można nabyć odmianę o białych kwiatach. Bodziszek Endresa Mało wymagający gatunek bodziszka, który radzi sobie na stanowisku słonecznym do półcienistego. Doskonale się czuje u podnóża drzew i krzewów, gdzie warto pozwolić mu się rozrosnąć. Stworzy wówczas ładny kobierzec, który w okresie letnim aż do jesieni, zdobią różowe kwiaty. Optymalne podłoże dla bodziszka Endresa powinno być próchnicze, zasobne i dość wilgotne, choć dobrze sobie radzi w okresie suszy. Bodziszek wspaniały Jeden z najpiękniejszych bodziszków, osiągający powyżej 50 cm wysokości. Zachwyca dużymi, fioletowawymi, niezwykle wyrazistymi kwiatami. Jego kwitnienie przypada na okres od późnej wiosny, obejmując także wczesne lato. Przy tak wysokich walorach estetycznych nie jest szczególnie wymagający. Jest w pełni mrozoodporny i idealny na rabaty na stanowiskach słonecznych oraz półcienistych. Bodziszek kantabryjski Bodziszek będący mieszańcem, charakteryzujący się zwartym pokrojem, osiąga do około 30 cm wysokości. Jego liście są powycinane, kwiaty pojedyncze w barwie białej, różowej oraz fioletowej. Kwitnienie byliny przypada na koniec wiosny i początek maja. Bylina o zróżnicowanym zastosowaniu. Może pełnić funkcję rośliny okrywowej, a także stanowić pojedynczy element licznej i zróżnicowanej kompozycji. Uprawa bodziszka kantabryjskiego uda się zarówno na stanowisku słonecznym jak i półcienistym. Z odmian bodziszka kantabryjskiego warto polecić odmianę?cambridge? o jasnoróżowych kwiatach. Bodziszek korzeniasty Niska bylina, osiągająca nawet do pół metra wysokości. Charakteryzuje się drewniejącymi i płożącymi się pędami. Bodziszek korzeniasty swoją dekoracyjność zawdzięcza barwnym kwiatom. Kwitnienie byliny 3 / 5
przypada na późną wiosnę. Gatunek niezwykle tolerancyjny, pozwalający na uprawę na stanowisku słonecznym do półcienistego. Tak jak wszystkie bodziszki doskonale prezentuje się w naturalistycznych kompozycjach. Poza tym sprawdzi się jako roślina okrywowa oraz przy aranżacji ogrodów skalnych. Ładnie prezentuje się odmiana?album? o białych kwiatach oraz?variegatum? z kremowymi przebarwieniami. Bodziszek himalajski Kępiasta bylina, szybko zadarniająca dzięki rozłogom (aby bylina ładnie okryła powierzchnię, na jeden metr kwadratowy, należy wysadzić około siedmiu sadzonek). Osiąga do około 40 cm wysokości. Dekoracyjna z liści i kwiatów. Kwiaty fioletowawe oraz żyłkowane. Bodziszek himalajski kwitnie od czerwca do lipca. Ciekawą odmianą bodziszka himalajskiego jest?plenum? o pełniejszych kwiatach. Bodziszek oksfordzki Gatunek osiągający do około 50 cm wysokości. Liście klapowane, kwiaty pojawiają się późną wiosną i latem. Tak jak większość bodziszków może pełnić funkcję rośliny ozdobnej okrywającej, a także być częścią bylinowej rabaty. Rośnie na stanowiskach słonecznych do półcienistych, preferując bardziej próchnicze podłoże. Z odmian bodziszka oksfordzkiego warto polecić?katherine Adele? o delikatnie różowych kwiatach z wyraźnym żyłkowaniem. Bodziszek Wallicha Kwitnie w okresie letnio- jesiennym, osiągając do około 30 cm wysokości. Gatunek nadaje się na rabaty, może zostać potraktowany jako roślina okrywowa. Kwiaty w odcieniach fioletu i barwy różowej. Wymaga przepuszczalnego podłoża, stanowiska słonecznego do półcienistego. Z pozostałych gatunków warto wspomnieć o bodziszku błotnym, który nadaje się do posadzenia w pobliżu zbiornika wodnego oraz bodziszku Renarda, charakteryzującego się kępiastym pokrojem. Jak zadbać o bodziszki? Bodziszki nie są wymagające, tak więc doskonale rosną bez naszej ingerencji, zwłaszcza, jeżeli ogród utrzymany jest w naturalistycznej stylistyce. Gatunki ekspansywne, należy ograniczać, aby nie zdominowały rabaty, chyba że potraktujemy roślinę jako okrywową i przeznaczymy wystarczającą przestrzeń do wypełnienia tymi delikatnymi z wyglądu, a silnymi w rzeczywistości roślinami. 4 / 5
Bodziszki zazwyczaj radzą sobie na stanowiskach słonecznych do półcienistych, w większości przypadków nie mając szczególnych wymagań odnośnie podłoża. Aby zapewnić roślinie optymalne warunki do rozwoju, warto zapoznać się z podstawowym opisem, konkretnego gatunku Geranium. Chcąc rozmnożyć bodziszka, należy dobrać odpowiedni sposób dla danego gatunku. Ogólnie bodziszki możemy rozmnożyć wegetatywnie poprzez podział oraz sadzonki korzeniowe, jak również generatywnie poprzez wysiew nasion (gatunki). Zróżnicowane zastosowania Geranium Tak jak już to zostało wielokrotnie podkreślone w przypadku poszczególnych gatunków rodzaju Geranium, większość bodziszków to rośliny okrywowe, niezwykle wdzięczne i doskonale wpisujące się w stylistykę naturalistycznych założeń. Tolerancyjność roślin pozwala na tworzenie zwartych skupisk pod koronami drzew i krzewów. Duże przestrzenie obsadzone kwitnącymi bodziszkami wyglądają zjawiskowo. Poza funkcją okrywową wiele gatunków może zostać potraktowanych jako rośliny obwódkowe, a także pojemnikowe. Niewielkie bodziszki odnajdą się także w ogrodach skalnych oraz przy obsadzaniu skarp. Uwagi końcowe Większość gatunków Geranium traktowanych jest jako rośliny ozdobne, choć ze względu na zawartość wybranych substancji chemicznych, wybrane gatunki bodziszka postrzegane są jako rośliny lecznicze. Przykładem takiego gatunku jest m.in. bodziszek łąkowy oraz bodziszek. Bodziszek łąkowy 'Plenum Violaceum' - Geranium pratense 'Plenum Violaceum' {gallery}piklandia/byliny/bodziszek_lakowy_plenum_violaceum:150:100:0:2:jquery_slimbox:artis tic{/gallery} 5 / 5