DEPARTAMENT RYNKÓW FINANSOWYCH BRE BANKU ERNEST PYTLARCZYK TEL. 0 22 829 0166 MARCIN MAZUREK TEL. 0 22 829 0183 WOJCIECH TRZEPIZUR TEL. 0 22 829 0188 E-MAIL: STRON: 7 research@brebank.com.pl Daily Letter poniedziałek, 19 października 2009 Kalendarium danych Polska i dane z zagranicy o potencjalnym wpływie na rynek krajowy PONIEDZIAŁEK 19.10 1:00 (POL) Produkcja przemysłowa [wrzesień]; prognoza BRE -2,% r/r, konsensus -2,% r/r, poprzednio -0,2% r/r Nieco lepsze wskaźniki koniunktury (choć poprawa wolniejsza niż w sierpniu). Równa liczba dni roboczych w ujęciu rocznym. Dane o sprzedaży samochodów spójne z sezonowym wzorcem; oczekujemy lepszego odczytu w ujęciu odsezonowanym. 1:00 (POL) Ceny producentów [wrzesień]; prognoza BRE 2,3% r/r, konsensus 2,2% r/r, poprzednio 2,5% r/r Niewielkie zmiany na rynkach surowców, niewielkie zmiany poziomu kosztów związane z kursami walut. Oczekiwania cenowe producentów ponownie na dodatnim poziomie. 19:00 (USA) NAHB Index [październik]; konsensus 20pkt., poprzednio 20pkt. WTOREK 20.10 1:30 (USA) Housing starts [wrzesień]; konsensus 607tys. SAAR, poprzednio 598tys. SAAR 1:30 (USA) Housing permits [wrzesień]; konsensus 590tys. SAAR, poprzednio 590tys. SAAR Potwierdzenie stabilizacji. Faza odbudowy rynku budowlanego i pierwotnego detalicznego będzie powolna. 1:30 (USA) PPI [wrzesień]; konsensus 0,1% m/m, poprzednio 1,7% m/m ŚRODA 21.10 1:00 (POL) Inflacja bazowa [wrzesień]; prognoza BRE 2,8-2,9% r/r, konsensus 2,8% r/r, poprzednio 2,9% r/r 20:00 (USA) Beżowa Księga CZWARTEK 22.10 :00 (CHN) PKB [III kw.]; konsensus 9,0% r/r, poprzednio 7,9% r/r 1:30 (USA) Nowo zarejestrowani bezrobotni [tydz. do 15.10]; poprzednio 51 tys. 16:00 (USA) Leading indicator [wrzesień]; konsensus 0,8% m/m, poprzednio 0,6% m/m PIĄTEK 23.10 10:00 (POL) Sprzedaż detaliczna [wrzesień]; prognoza BRE 3,7% r/r, konsensus 3,7% r/r, poprzednio 5,2% r/r Wskaźniki koniunktury we wzrostowym trendzie, lecz nieco słabszym niż w sierpniu. Brak różnicy w dniach roboczych, osłabienie sprzedaży samochodów (choć w ujęciu rocznym niewielkie, co wynika z danych SAMAR), wyższa sprzedaż żywności z miesięcy letnich będzie prawdopodobnie wygasać stopniowo (zwłaszcza w obliczu korzystnych wskaźników koniunktury). 10:00 (EMU) PMI w przemyśle, flash [październik]; konsensus 50,0pkt., poprzednio 9,3pkt. 10:00 (EMU) PMI w usługach, flash [październik]; konsensus 51,5pkt., poprzednio 50,9pkt. 10:00 (GER) Wskaźnik Ifo [październik]; konsensus 92,0pkt., poprzednio 91,3pkt. Lekkie wyhamowanie dynamiki wzrostów, przesunięcie ciężaru wzrostu indeksów z oczekiwań na sytuację bieżącą. 16:00 (USA) Existing home sales [wrzesień]; konsensus 5,38 mln SAAR, poprzednio 5,1 mln SAAR Solidny wzrost z uwagi na fakt, że wrzesień może być ostatnim gwizdkiem na rozpoczęcie zakupu domu z ulgą podatkową w wysokości 7500USD.
Makroekonomia Dziś dane o produkcji przemysłowej i cenach producentów Daily Letter O godz. 1:00 opublikowane zostaną wrześniowe dane o produkcji przemysłowej i cenach producentów w polskiej gospodarce. We wrześniu obserwowaliśmy dalszą, choć mniej dynamiczną niż w sierpniu, poprawę wskaźników koniunktury dla przemysłu. Instytut Samar podał ostatnio optymistyczne dane o produkcji samochodów we wrześniu. Stąd pewne ryzyko w górę dla naszej prognozy dynamiki produkcji na poziomie -2,% r/r. Dynamikę cen producenta szacujemy na 2,3% r/r, na co złożyły się niewielkie zmiany cen na rynkach surowców i niewielkie zmiany poziomu kosztów związane z kursami walut. Oczekiwania cenowe producentów znalazły się we wrześniu ponownie na poziomach powyżej zera.. Kolejne dowody na stabilizację zatrudnienia. Szybszy wzrost płac. We wrześniu roczna dynamika wynagrodzeń w sektorze przedsiębiorstw wzrosła do 3,3% z 3,0% zanotowanych w sierpniu (wzrost rocznej dynamiki nastąpił pomimo zmiany różnicy w liczbie dni roboczych na korzyść poprzedniego miesiąca z +1 r/r do 0 r/r). Trend spadkowy na dynamice wynagrodzeń obserwowany w I i II kw. 2009 został praktycznie wyhamowany. Wpływ na to ma najwidoczniej ponowny wzrost aktywności ekonomicznej i dalsza stabilizacja sytuacji na rynku pracy (patrz poniżej). We wrześniu dynamika zatrudnienia w sektorze przedsiębiorstw obniżyła się do -2,% w ujęciu rocznym. Warto zauważyć, że ubytek zatrudnienia w ujęciu miesięcznym był po raz kolejny bardzo niski (tylko tys. osób), co śmiało można nazwać stabilizacją. Podtrzymujemy tym samym stwierdzenie, że rynek pracy w bieżącym cyklu okaże się zdecydowanie bardziej odporny niż w poprzednich epizodach spowolnienia (zgodnie ze wskazaniami wskaźników koniunktury). Przyczynia się do tego nie tylko większa elastyczność przedsiębiorstw, które zdecydowały się na szybkie cięcia kosztów (gros spadków zatrudnienia przypada już na pierwsze miesiące, kiedy doszło do nagłego załamania sentymentu), co pozwoliło na utrzymanie odpowiedniej stopy zysku i tym samym zatrzymanie gwałtownych spadków zatrudnienia. Oprócz oddolnych działań przedsiębiorstw niebagatelne znaczenia mają także programy rządowe, które przyczyniły się do zwiększenia elastyczności czasu pracy. W kolejnych miesiącach (październik, listopad) spadki zatrudnienia będą prawdopodobnie głębsze zarówno w ujęciu rocznym (efekt bazy) jak i miesięcznym (zakończenie sezonowych prac w handlu i niektórych w budownictwie). Ożywienie po stronie podażowej (przetwórstwo przemysłowe i uruchomienie handlu międzygałęziowego, podłączonego pod globalny cykl) pozwoli prawdopodobnie na odwrócenie trendu na zatrudnieniu już na początku 2010 roku (choć niewykluczone, że w wyniku corocznego przeszacowania liczby przedsiębiorstw, w styczniu będziemy mieli skokowy spadek wskaźnika rocznego, który jednak z biegiem roku powinien odrabiać straty). Względna stabilność zatrudnienia to kolejne (po wzrostowym trendzie na podatkach VAT) potwierdzenie, że dynamika konsumpcji osiągnęła w II kwartale najniższe poziomy w cyklu. Abstrahujemy tu tym samym od powiązań konsumpcji wyłącznie z dochodem rozporządzalnym (tradycyjne ujęcie keynesowskie), zwracając uwagę na oczekiwania gospodarstw domowych (rosnący optymizm konsumentów), 2
łagodny przebieg procesów na rynku pracy oraz korzystne zmiany majątku gospodarstw domowych. Dane nie miały większego wpływu na rynek obligacji. Delikatnie umocnił się złoty. Jako że dane wspierają oczekiwania na ożywienie popytu wewnętrznego i podtrzymanie wzrostu gospodarczego w kolejnych kwartałach i w roku 2010 należy oczekiwać dalszej kompresji premii za ryzyko widocznej w cenach polskich papierów (zawężenie spreadu do papierów niemieckich). Zważywszy na lepsze perspektywy inflacyjne w kolejnych miesiącach dane z rynku pracy nie powinny jeszcze generować oczekiwań na rychłe zacieśnienie polityki monetarnej. Co więcej nadal w komentarzach członków RPP potrafią pojawiać się wątki obniżek stóp procentowych (umiarkowany J. Czekaj ocenia, że bardziej prawdopodobne są obniżki stóp procentowych w 2010 roku niż ich podwyżki). Nie wydaje nam się, żeby rzeczywiście doszło do obniżek stóp (kwestie te leżeć już będą w gestii nowej RPP), jednak komentarze członków Rady mogą przyczynić się do korekty wbudowanych w krzywą oczekiwań na rychłe zacieśnienie. USA: Kolejny solidny wzrost produkcji przemysłowej Produkcja przemysłowa wzrosła we wrześniu o 0,7% w ujęciu miesięcznym (konsensus rynkowy 0,1%) a poprzedni odczyt został zrewidowany w górę do 1,2%. Samo przetwórstwo przemysłowe wzrosło o 0,9% (poprzednio 1,2%) a na lekkie zaniżenie całego agregatu produkcji wpłynęło dostarczanie mediów (korekta w dół o 0,7%). Wykorzystanie mocy wytwórczych wzrosło do 70,5% z 69,9% w poprzednim miesiącu. Już drugi miesiąc z rzędu, na wysokiej dynamice produkcji przemysłowej zaważyło wytwarzanie samochodów (+8,1%), lecz również wiele innych, pomniejszych sekcji odnotowało wzrosty. Także spojrzenie na produkcję przemysłową poprzez pryzmat kategorii wytwarzanych dóbr potwierdza, że wzrosty produkcji mają stosunkowo równomierny charakter. Dane dotyczące stosunku zapasów do sprzedaży w produkcji przemysłowej pokazują, że proces redukcji zapasów jest obecnie w zaawansowanym stadium i praktycznie nastąpił powrót do długookresowego trendu spadkowego tego wskaźnika. Przedsiębiorstwa w dużym stopniu zlikwidowały już nadmierne zapasu nagromadzone w wyniku wcześniejszego znacznego niedopasowania produkcji i popytu. Funkcjonowanie na niskim poziomie zapasów sprawia, że elastyczność produkcji względem zmian popytu istotnie się zwiększa. Choć dodatkowe źródła popytu w postaci programów fiskalnych w najbliższych miesiącach mogą ulec tymczasowemu wyczerpaniu, powrócą w przyszłym roku fiskalnym (ponad dwukrotnie większa pula środków wyasygnowana przez władze federalne) wraz ze stabilizacją optymizmu konsumentów. Do tej pory czynnikiem podtrzymującym produkcję przemysłową będzie odbudowa niezbędnego poziomu zapasów (nazwijmy je buforowymi) oraz zwiększona konkurencyjność amerykańskich towarów eksportowych, stymulowana przez słabszego dolara. 3
Posiedzenie RPP, 28. października Decyzja RPP Prawdopodobieństwo decyzji (wyliczone według krzywej OIS*) Stopy bez zmian 100% Obniżka o 25 bps 0% * OIS Overnight Index Swap Daily Letter Rynek walutowy Fixing NBP EUR/PLN 08 USD/PLN 2,825 CHF/PLN 2,771 Poziomy otwarcia EUR/USD 1,89 EUR/JPY 135,550 EUR/PLN 15 USD/PLN 2,821 CHF/PLN 2,773 EURUSD odrobił w piątek część strat z poprzednich sesji, wsparty przez gorsze wyniki ogłoszone przez BofA oraz pogorszenie optymizmu konsumentów. W tym tygodniu dane z rynku domów (wtorek rynek budowlany, piątek rynek wtórny) oraz beżowa księga (środa). Niewykluczone, że lepsze publikacje (a jest na to bardzo duża szansa) poprowadzą EURUSD raz jeszcze do ataków na 1,5000. Spokojna sesja na złotym. Po dość dynamicznym umocnieniu w czwartek w piątek EURPLN otworzył się ponad dwie figury wyżej odzwierciedlając spadki indeksów giełdowych oraz zatrzymanie aprecjacji euro wobec dolara. Dalsza część piątkowej sesji przebiegała bardzo spokojnie. EURPLN oscylował wokół poziomu 050. Odbicie EURUSD od minimów intraday sugerować mogłoby nieco lepsze otwarcie. Po południu na złotego pewien wpływ mogą mieć dane o produkcji przemysłowej. Pozytywne zaskoczenie może prowadzić do przebicia poziomów wsparcia dla EURPLN. Krótkoterminowe prognozy, EUR/USD Realizacja zysków przy poziomach 1,965. EURUSD ciągle jednak powyżej średniej 20 dniowej (dopiero przebicie tej średniej mogłoby zmienić perspektywy na najbliższe dni i skutkować głębszą korektą). Pozostajemy więc optymistyczni co do testowania poziomów 1,5000 i dalszego umocnienia euro do 1,5225 (Fibo). Wsparcie Opór 1,81 1,5225 1,790 1,5000 1,580 1,965 Daily QEUR=D2 2009-0-28-2009-10-26 (WAR) EMA; QEUR=D2; Last Quote(Last); 200; 2009-10-19; 1,083 Cndl; QEUR=D2; Last Quote 61,8% 2009-10-19; 1,626 1,893; 1,893; 1,86; 1,882 EMA; QEUR=D2; Last Quote(Last); 55; 2009-10-19; 1,531 EMA; QEUR=D2; Last Quote(Last); 20; 2009-10-19; 1,77 50,0% 1,18 1,958 1, 1,011 1,581 1,789 1,81 1,327 Price 1,7 1, 1,1 38,2% 1,373 1,3829 1,38.123 RSI; QEUR=D2; Last Quote(Last); 1; Wilder Smoothing; 2009-10-19; 63,008 Value 0 11 18 25 01 08 15 22 29 06 13 20 27 03 10 17 2 31 07 1 21 28 05 12 19 26 maj 2009 czerwiec 2009 lipiec 2009 sierpień 2009 wrzesień 2009 październik 2009.123 Źródło: Reuter
Krótkoterminowe prognozy, EUR/PLN i USD/PLN EURPLN testuje 50 i 200 dniową średnią kroczącą (050). Przebicie ograniczenia krótkookresowego trendu deprecjacyjnego wymaga jednak potwierdzenia przez kolejne niższe zamknięcie. Kolejny poziom wsparcia to czwartkowe minimum,1830, potem kolejno,12 i Fibo na poziomie,06. Wsparcie Opór,0616 200,0000 96 3,89/85 700 Daily QEURPLN=D2 2009-02-2-2009-10-23 (WAR) 23,6% Cndl;,5257 QEURPLN=D2; Last Quote 2009-10-16;,1875; 23;,1875; 075 EMA; QEURPLN=D2; Last Quote(Last); 200; 2009-10-16; 127 EMA; QEURPLN=D2; Last Quote(Last); 55; 38,2% 2009-10-16; 691 0 Fibo 50% retracement,3386 963 71 50,0%,0618,072 RSI; QEURPLN=D2; Last Quote(Last); 1; Wilder Smoothing; 2009-10-16; 51,292 Fibo 61,8% retracement Dow ntrend Price,3,10.123 Value 02 09 16 23 30 06 13 20 27 0 11 18 25 01 08 15 22 29 06 13 20 27 03 10 17 2 31 07 1 21 28 05 12 19 mar 09 kwi 09 maj 09 cze 09 lip 09 sie 09 wrz 09 paź 09 30.123 Źródło: Reuters Rynek stopy procentowej, PLN 5
IRS BID ASK 1Y,33,37 2Y,8,88 3Y 5,17 5,21 Y 5,3 5,38 5Y 5,2 5,6 6Y 5,5 5,9 7Y 5,7 5,51 8Y 5,7 5,51 9Y 5,8 5,52 10Y 5,7 5,51 % 7,2 7,0 6,8 6,6 6, 6,2 6,0 5,8 5,6 5, 5,2 5,0,8,6,0 Asset Swapy Asset Swap (bps) Benchmark IRS 1 2 3 5 6 7 8 9 10 130 110 90 70 50 30 10-10 -30-50 -70 pb. %,7,6,5,3,1 3,9 13 lip 09 21 lip 09 29 lip 09 WIBOR 1Y vs WIBOR 3M 6 sie 09 1 sie 09 2 sie 09 1 wrz 09 9 wrz 09 17 wrz 09 25 wrz 09 5 paź 09 spread 1Y vs 3M WIBOR 1Y WIBOR 3M 13 paź 09 0,50 0,5 0,0 0,35 0,30 0,25 0,20 0,15 0,10 0,05 0,00 pp. depo BID ASK ON 2,70 3,00 1M 3,3 3,5 3M,00 0 FRA BID ASK 1x2 3,52 3,57 1x,17 2 3x6,18 2 6x9 5 9 9x12 5,50 5,0,9,8,7,6,5,3,1,0 3,9 3,8 3,7 3,6 3,5 Wibor 3M i stawki FRA WIBOR 3M 1x 3x6 6x9 9x12 % 5,8 5,6 5, 5,2 5,8,6 3,8 1 lip 09 21 lip 09 28 lip 09 sie 09 11 sie 09 IRS 2Y vs IRS 5Y spread 5Y vs 2Y 5Y 2Y 18 sie 09 25 sie 09 1 wrz 09 8 wrz 09 15 wrz 09 22 wrz 09 29 wrz 09 6 paź 09 13 paź 09 0-0,1-0,2-0,3-0, -0,5-0,6-0,7-0,8 pp. Surowce: ropa naftowa Indeks cen ropy naftowej Ropa brent: krzywa terminowa 80 79,0 70 78,5 USD / bbl 60 50 0 USD / bbl 78,0 77,5 77,0 77,1 77,8 77,8 30 76,5 20 3 lis 08 3 gru 08 3 sty 09 3 lut 09 3 mar 09 3 kwi 09 3 maj 09 3 cze 09 3 lip 09 3 sie 09 3 wrz 09 3 paź 09 76,0 DEC9 JAN0 FEB0 UWAGA! NINIEJSZE OPRACOWANIE STANOWI WYRAZ NAJLEPSZEJ WIEDZY AUTORÓW POPARTEJ INFORMACJAMI Z KOMPETENTNYCH RYNKOWYCH ŹRÓDEŁ, JEDNAKŻE NIE MOŻEMY GWARANTOWAĆ ICH PEŁNEJ WIARYGODNOŚCI I KOMPLETNOŚCI. WSZELKIE OCENY ZAWARTE W NINIEJSZYM DOKUMENCIE WYRAŻAJĄ NASZE OPINIE W DNIU WYDANIA RAPORTU I MOGĄ BYĆ ZMIENIONE PRZEZ AUTORÓW BEZ UPRZEDNIEGO POWIADOMIENIA. INFORMACJE, NA KTÓRE POWOŁUJĄ SIĘ W NINIEJSZYM OPRACOWANIU AUTORZY NIEKONIECZNIE POZOSTAJĄ W ZGODZIE Z OPINIAMI BRE BANKU. KWOTOWANIA WSKAZANE W OPRACOWANIU SĄ ŚREDNIMI POZIOMAMI ZAMKNIĘCIA RYNKU MIĘDZYBANKOWEGO Z DNIA POPRZEDNIEGO I MAJĄ CHARAKTER WYŁĄCZNIE INFORMACYJNY. NIE SĄ ZATEM PORADĄ, REKOMENDACJĄ, OFERTĄ DOTYCZĄCĄ KUPNA LUB SPRZEDAŻY INTRUMENTÓW FINANSOWYCH I NIE NALEŻY ICH TAK TRAKTOWAĆ. PROGNOZY WSKAZANE W NINIEJSZYM DOKUMENCIE NIE GWARANTUJĄ OSIĄGNIĘCIA ZYSKÓW PRZEZ INWESTORA DZIAŁAJĄCEGO NA ICH PODSTAWIE. BRE BANK S.A. ( LUB JEGO PRACOWNICY ) MOŻE 6
POSIADAĆ NA RACHUNKU WŁASNYM LUB MOŻE ZAWIERAĆ TRANSAKCJE KUPNA/SPRZEDAŻY INSTRUMENTÓW OPISANYCH W NINIEJSZEJ PUBLIKACJI. AUTORZY OŚWIADCZAJĄ, ŻE INWESTOR NIE POWINIEN DZIAŁAĆ WYŁĄCZNIE NA PODSTAWIE NINIEJSZEGO OPRACOWANIA, BEZ ZASIĘGNIĘCIA NIEZALEŻNEJ PROFESJONALNEJ PORADY INWESTYCYJNEJ. JAKAKOLWIEK ODPOWIEDZIALNOŚĆ BRE BANKU SA, JEGO ZARZĄDU, PRACOWNIKÓW, WSPÓŁPRACOWNIKÓW, KOOPERANTÓW, AGENTÓW Z TYTUŁU PODJĘCIA PRZEZ JAKĄKOLWIEK OSOBĘ DZIAŁAŃ LUB ZANIECHAŃ W ZWIĄZKU Z NINIEJSZYM OPRACOWANIEM JEST WYŁĄCZONA. DYSTRYBUCJA LUB PRZEDRUK CZĘŚCI LUB CAŁOŚCI OPRACOWANIA MOŻLIWA JEST ZA UPRZEDNIĄ PISEMNĄ ZGODĄ AUTORÓW. 7