Szczecin, 20 sierpnia 2012 r.

S.1-431.9.3.2012 JM Data sporządzenia: Szczecin, 20 sierpnia 2012 r. Adres placówki: Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie ul. Koszalińska 12 78-320 Połczyn Zdrój P R O T O K Ó Ł z kontroli kompleksowej przeprowadzonej w Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Świdwinie z siedzibą w Połczynie Zdroju w dniach 26-28 czerwca 2012 r. Kontrolę przeprowadził zespół inspektorów Wydziału Polityki Społecznej Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie w składzie: Janusz Modrzejewski - starszy inspektor wojewódzki - osoba kierująca zespołem, Anna Jasina- starszy inspektor, na podstawie Upoważnienia Nr 55/2012 z dnia 19 czerwca 2012 r. wydanego przez Wicewojewodę Zachodniopomorskiego. Kontrolą objęto okres od dnia 1 stycznia 2010 r. do dnia kontroli. Przed przystąpieniem do czynności kontrolnych zapoznano Pana Pawła Drzewieckiego - dyrektora kontrolowanej jednostki z programem kontroli. Zakresem kontroli objęto realizację zadań własnych powiatu i zleconych z zakresu administracji rządowej, zapisanych w art. 19, art. 20 i art. 112 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej. Podczas kontroli analizie poddana została następująca tematyka: 1) Realizacja powiatowej strategii rozwiązywania problemów społecznych, 2) Prowadzenie specjalistycznego poradnictwa, 3) Przyznawanie pomocy pieniężnej na usamodzielnienie oraz na kontynuowanie nauki osobom opuszczającym domy pomocy społecznej dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej intelektualnie, domy dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży, schroniska dla nieletnich, zakłady poprawcze, specjalne ośrodki szkolnowychowawcze specjalne ośrodki wychowawcze, młodzieżowe ośrodki socjoterapii zapewniające opiekę całodobową lub młodzieżowe ośrodki wychowawcze, 4) Pomoc w integracji ze środowiskiem osób mających trudności w przystosowaniu się do życia, młodzieży opuszczającej domy pomocy społecznej dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej intelektualnie, domy dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży, schroniska dla nieletnich, zakłady poprawcze, specjalne ośrodki szkolnowychowawcze specjalne ośrodki wychowawcze, młodzieżowe ośrodki socjoterapii zapewniające opiekę całodobową lub młodzieżowe ośrodki wychowawcze, mających braki w przystosowaniu się, 5) Pomoc cudzoziemcom, którzy uzyskali w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą, mającym trudności w integracji ze środowiskiem, 6) Prowadzenie i rozwój infrastruktury domów pomocy społecznej o zasięgu ponadgminnym oraz umieszczanie w nich skierowanych osób, 7) Prowadzenie mieszkań chronionych dla osób z terenu więcej niż jednej gminy oraz powiatowych ośrodków wsparcia, w tym domów dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży, 1

8) Prowadzenie ośrodków interwencji kryzysowej, 9) Szkolenie i doskonalenie zawodowe kadr pomocy społecznej z terenu powiatu, 10) Doradztwo metodyczne dla kierowników i pracowników jednostek organizacyjnych pomocy społecznej z terenu powiatu, 11) Sprawowanie nadzoru nad działalnością jednostek specjalistycznego poradnictwa, ośrodków wsparcia, domów pomocy społecznej i ośrodków interwencji kryzysowej, 12) Pomoc cudzoziemcom, którzy uzyskali w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą, w zakresie indywidualnego programu integracji oraz opłacanie za te osoby składek na ubezpieczenie zdrowotne, 13) Prowadzenie i rozwój infrastruktury ośrodków wsparcia dla osób z zaburzeniami psychicznymi. Wyjaśnień udzielali: Pan Paweł Drzewiecki - dyrektor placówki, Pani Marta Matuszak pracownik socjalny, Pani Ewelina Kornelak pracownik socjalny. Ustalenia kontroli: Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Świdwinie z siedzibą w Połczynie Zdroju jest jednostką organizacyjną, powołaną przez Radę Powiatu w Świdwinie Uchwałą Nr IV/1/98 z dnia 29.12.1998 r. (Zał. Nr 1). Jednostka funkcjonuje w oparciu o Statut nadany przez Radę Powiatu w Świdwinie Uchwałą Nr XXXI/174/06 z dnia 20.09.2006 r. (Zał. Nr 1a) oraz Regulamin Organizacyjny uchwalony przez Zarząd Powiatu w Świdwinie Uchwałą Nr 72/138/05 z dnia 18.07.2005 r. (Zał. Nr 1b). Zgodnie z art. 112 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362, z późn. zm.), PCPR realizuje zadania powiatu w zakresie pomocy społecznej, określone w art. 19 pkt 1, 2, 6, 7, 8, 10, 11, 12, 14, 15, w art. 20 ust. 1 pkt 1 i 2 oraz w art. 112 pkt 8. Dyrektorem kontrolowanej jednostki jest od 29 stycznia 2009 r. Pan Paweł Drzewiecki. Centrum usytuowane jest w budynku na parterze, zajmuje 6 pomieszczeń. Budynek jest przystosowany do obsługi osób niepełnosprawnych. Centrum wyposażone jest w odpowiedni sprzęt biurowy oraz komputerowy i pracuje z zastosowaniem systemu informatycznego ZETO. Prowadzi pełną obsługę finansowo-księgową. Pracownicy socjalni realizując zadania w terenie korzystają z samochodów prywatnych. W Centrum zatrudnionych jest 9 osób, w tym 4 pracowników socjalnych. Zgodnie z art. 122 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej, osoby kierujące jednostkami organizacyjnymi pomocy społecznej są obowiązane posiadać co najmniej 3-letni staż pracy w pomocy społecznej oraz posiadać specjalizację z zakresu organizacji pomocy społecznej. Pan Paweł Drzewiecki Dyrektor PCPR ma ukończone na Bałtyckiej Wyższej Szkole Humanistycznej w Koszalinie studia na kierunku administracja, studia magisterskie z zarządzania zasobami ludzkimi oraz specjalizację z organizacji pomocy społecznej na Uniwersytecie Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy. Realizacja powiatowej strategii rozwiązywania problemów społecznych Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych w Powiecie Świdwińskim na lata 2008 2015 została przyjęta Uchwałą Rady Powiatu Nr XXII/101//08 w dniu 23.10.2008 r. Zawierała uwarunkowania społeczne dotyczące edukacji, usług zdrowotnych, wykluczenia społecznego, aktywności społecznej, bezpieczeństwa. Przedstawiono w niej infrastrukturę społeczną i ocenę uwarunkowań wewnętrznych. Wskazano priorytety i cele szczegółowe dla realizacji Strategii Powiatu (Zał. Nr 2 i 2a). 2

Prowadzenie specjalistycznego poradnictwa Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie od 01.01.2011 r. w partnerstwie z Politechniką Koszalińską/Instytut Polityki Społecznej i Stosunków Międzynarodowych, realizowało projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki pn. Razem Przeciw Razom. Projekt miał na celu: a) wypracowanie spójnego systemu działania instytucji zajmujących się bezpośrednio problemem przemocy w rodzinie (m.in. MOPS-y, GOPS-y, Policja, pedagodzy szkolni, Prokuratura, Sądy, lekarze, organizacje pozarządowe), b) przeprowadzenie kampanii społecznej na rzecz przeciwdziałania przemocy, c) utworzenie Punktu Informacyjno-Konsultacyjnego dla ofiar przemocy. Działaniami w ramach projektu zostali objęci pracownicy instytucji tzw. pierwszego kontaktu ze zjawiskiem przemocy w rodzinie oraz ofiary przemocy. Po poradę prawną jak i psychologiczną zgłaszali się klienci ze wszystkich środowisk. Z Punktu Informacyjno- Konsultacyjnego w okresie od stycznia do 22 czerwca 2012 r. skorzystały 82 osoby, którym udzielono 65 konsultacji prawnych i 116 psychologicznych (Zał. Nr 3 i 3a). Dyrektorowi kontrolowanej jednostki wskazano na potrzebę i zasadność prowadzenia poradnictwa specjalistycznego w oparciu specjalistów zatrudnianych w PCPR, a nie jedynie ze środków zewnętrznych. Przyznawanie pomocy pieniężnej na usamodzielnienie oraz na kontynuowanie nauki Ustaleń dokonano w oparciu o analizę listy osób opuszczających domy pomocy społecznej dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej intelektualnie, domy dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży, schroniska dla nieletnich, zakłady poprawcze, specjalne ośrodki szkolno-wychowawcze specjalne ośrodki wychowawcze, młodzieżowe ośrodki socjoterapii zapewniające opiekę całodobową lub młodzieżowe ośrodki wychowawcze, przygotowaną przez PCPR oraz losowo wybranej dokumentacji 2 wychowanków (Zał. Nr 4). Liczba pełnoletnich wychowanków, którzy rozpoczęli proces usamodzielnienia w kontrolowanym okresie wynosiła 12 osób, z których 5 kontynuuje naukę, otrzymując pomoc pieniężną na jej kontynuowanie. W pozostałych przypadkach udzielono pomocy na usamodzielnienie. W. uzyskał pełnoletność przebywając w Salezjańskim Ośrodku Wychowawczym w Trzcińcu. Indywidualny program usamodzielnienia został sporządzony w czasie pobytu w Młodzieżowym Ośrodku Adaptacji Społecznej w Koszalinie oraz ponownie przez PCPR i zatwierdzony tego samego dnia. W dniu został złożony wniosek o przyznanie pomocy na kontynuowanie nauki. Po przeprowadzeniu wywiadu środowiskowego wydano decyzję. Wobec zaprzestania kontynuowania nauki wydano decyzję uchylającą. W dniu wychowanek złożył wniosek o przyznanie pomocy na zagospodarowanie. Decyzję wydano (Zał. Nr 4a). A. uzyskała pełnoletność przebywając w Młodzieżowym Ośrodku Wychowawczym w Szczecinie. Indywidualny program usamodzielnienia został sporządzony w czasie pobytu w Młodzieżowy Ośrodku Wychowawczym w Łodzi oraz ponownie przez PCPR i zatwierdzony tego samego dnia. Pismem z dnia wychowanka zwróciła się z wnioskiem o przyznanie pomocy na kontynuowanie nauki. Po przeprowadzeniu wywiadu środowiskowego wydano decyzję. W dniu wychowanka zwróciła się z pismem o zakończeniu nauki. Po przeprowadzeniu wywiadu środowiskowego, wydano decyzję uchylającą przyznanie pomocy. W dniu wychowanka złożyła wniosek o przyznanie pomocy na zagospodarowanie. Decyzję wydano. Dnia wpłynęło pismo o przyznanie pomocy na usamodzielnienie. Po przeprowadzeniu wywiadu środowiskowego wydano decyzję (Zał. Nr 4b). 3

Pomoc w integracji ze środowiskiem osób mających trudności w przystosowaniu się do życia Powyższe zadanie było realizowane poprzez projekt systemowy Samodzielność zobowiązuje, współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego. Celem projektu było zapewnienie klientom PCPR wsparcia w kierunku reintegracji ze społeczeństwem i rynkiem pracy poprzez równoczesny rozwój form aktywnej integracji, a także poprawę dostępu do rynku pracy osób zagrożonych wykluczeniem społecznym. Przeprowadzono warsztaty z psychologiem i warsztaty z doradcą zawodowym. Następnie odbyły się kursy i szkolenia zawodowe: z prawa jazdy, bukieciarstwa-florystyki, cateringu, obsługi komputera, rękodzieła, pomocy kuchennej, na uprawnienia elektroenergetyczne, glazurnika, operatora koparko-ładowarki, magazyniera. Podsumowaniem projektu była wycieczka do Krakowa i okolic. Dla osób niepełnosprawnych przeprowadzono warsztaty z inspiracji oraz gotowości do zmian oraz zorganizowano turnus rehabilitacyjny w Darłówku. W programie uczestniczyło 3 usamodzielnianych wychowanków (Zał. Nr 5, 5a i 5b). Pomoc cudzoziemcom, którzy uzyskali w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą W dniu do PCPR został złożony przez obywatela Iraku wniosek wraz z wymaganymi dokumentami, o udzielenie pomocy w ramach programu integracyjnego dla osoby, która uzyskała ochronę uzupełniającą. Po przeprowadzeniu wywiadu środowiskowego opracowano indywidualny program integracji. Wydano decyzję przyznającą pomoc pieniężną na utrzymanie. Wystąpiono do Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego o przyznanie środków na realizacje zadania zleconego z zakresu administracji rządowej. Pracownicy Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Świdwinie udzielili niezbędnej pomocy przy załatwianiu spraw formalno prawnych w urzędach i instytucjach. W dniu zainteresowany złożył oświadczenie o zmianie miejsca zamieszkania z prośbą o przekazanie jego spraw do właściwego PCPR. W dniu PCPR w Połczynie Zdroju wydał decyzję o zaprzestaniu pomocy na obszarze działania PCPR w Świdwinie. W dniu wydano postanowienie o przekazaniu dokumentacji do PCPR. Niewykorzystana kwota dotacji została zwrócona na konto Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie (Zał. Nr 6). Prowadzenie i rozwój infrastruktury domów pomocy społecznej Ustaleń dokonano w oparciu o analizę materiału przygotowanego przez PCPR (Załącznik Nr 7) i losowo wybraną dokumentację 6 osób. W Powiecie Świdwińskim funkcjonuje Dom Pomocy Społecznej w Modrzewcu, przeznaczony dla osób dorosłych niepełnosprawnych intelektualnie oraz Dom Pomocy Społecznej w Krzecku, przeznaczony dla osób przewlekle somatycznie chorych. DPS w Modrzewcu dysponuje pokojami dla 90 osób. Posiada zezwolenie na czas nieokreślony na podstawie decyzji nr 8/2006, PS.1.MO.9013/12a/2006 z dnia 11.12.2006 r. DPS w Krzecku dysponuje pokojami dla 70 osób. Posiada zezwolenie na czas nieokreślony na podstawie decyzji nr 7/2006, PS.1.MO.9013/12a/06 z dnia 28.11.2006 r. Umieszczanie osób w DPS odpowiedniego typu, zlokalizowanego jak najbliżej miejsca zamieszkania, z uwzględnieniem stopnia ich fizycznej i psychicznej sprawności odbywało się na podstawie listy osób. W badanym okresie 4 osoby zostało przyjęte do DPS w Modrzewcu i 43 osoby do DPS w Krzecku. J. przebywał w DPS w Trzcińsku-Zdroju wraz z żoną. Pismem PCPR Police zwrócił się o przeniesienie z DPS Trzcińsko-Zdroju. OPS w Policach wydał skierowanie, a w dniu PCPR w Połczynie Zdroju wydał decyzję o umieszczeniu w DPS dla osób przewlekle somatycznie chorych w Krzecku. W dniu zainteresowany został przyjęty do DPS (Zał. Nr 7a). 4

H. samotny, bezdomny, po pobycie w szpitalu, złożył wniosek o umieszczenie w DPS. MOPS w Stargardzie Szczecińskim wydał skierowanie do DPS, a PCPR w Połczynie Zdroju wydał decyzję o umieszczeniu w DPS w Krzecku. Dnia podopieczny został umieszczony w DPS (Zał. Nr 7b). Z. samotna, niepełnosprawna, złożyła wniosek o umieszczenie w DPS. GOPS w Sławoborzu wydał skierowanie do DPS, a PCPR w Połczynie Zdroju wydał decyzję o umieszczeniu w DPS w Krzecku. Dnia podopieczna została umieszczona w DPS (Zał. Nr 7c). H. samotny, po pobycie w szpitalu, złożył wniosek o umieszczenie w DPS. MOPR w Szczecinie wydał skierowanie do DPS, a PCPR w Połczynie Zdroju wydał decyzję o umieszczeniu w DPS w Krzecku. Dnia podopieczny został umieszczony w DPS (Zał. Nr 7d). E. samotna, MOPR Szczecin wystąpił z pismem o umieszczenie w DPS. Pismem PCPR poinformował MOPR o wpisaniu osoby na listę oczekujących. W dniu MOPR wydał skierowanie do DPS. Pismem z dnia zainteresowana złożyła rezygnację. W dniu MOPR uchylił skierowania. W dniu zainteresowana wystąpiła z prośbą o przyśpieszenie umieszczenia z powodu pogorszenia jej stanu zdrowia. W dniu MOPR Szczecin wystąpił z pismem o przyśpieszenie umieszczenia. W dniu PCPR w Połczynie Zdroju wydał decyzję o umieszczeniu w DPS w Krzecku i tego dnia podopieczna została umieszczona w DPS (Zał. Nr 7e). W. samotny, po przebytym udarze mózgu, wymagał stałej opieki. Zainteresowany złożył wniosek o umieszczenie w DPS. MOPS w Świdwinie wydał skierowanie do DPS i tego dnia PCPR w Połczynie Zdroju wydał decyzję o umieszczeniu w DPS w Krzecku. Dnia podopieczny złożył wniosek o rezygnacji z pobytu w DPS. MOPS w Świdwinie w dniu uchylił skierowanie do DPS, a PCPR w Połczynie Zdroju wydał decyzję uchylającą (Zał. Nr 7f). Prowadzenie mieszkań chronionych Powiat Świdwiński nie prowadzi mieszkań chronionych. Prowadzenie ośrodków interwencji kryzysowej Realizacja zadania w Powiecie Świdwińskim odbywa się w oparciu o Porozumienie zawarte w dniu 28.04.199 r. pomiędzy PCPR w Świdwinie, a Domem Pomocy Społecznej w Krzecku oraz projektem współfinansowanym ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki pn. Razem Przeciw Razom. DPS zapewnia bazę dla Ośrodka Interwencji Kryzysowej, a PCPR pracę specjalistów oraz pomoc materialną i rzeczową poszkodowanym. OIK funkcjonuje w oparciu o Regulamin stanowiący załącznik do Porozumienia. W kontrolowanym okresie nie było przypadków umieszczenia osób w OIK (Zał. Nr 8). Dyrektorowi kontrolowanej jednostki wskazano na konieczność uaktualnienia Porozumienia i Regulaminu wobec zmiany przepisów prawnych regulujących realizację tego zadania. Szkolenie, doskonalenie zawodowe i doradztwo metodyczne dla pracowników pomocy społecznej Ustaleń dokonano w oparciu o analizę materiału przygotowanego przez PCPR (Zał. Nr 9) oraz przedstawioną dokumentację. PCPR zorganizował w 2011 roku następujące szkolenia: 1) z Ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, połączone razem z doradztwem metodycznym dla kierowników i pracowników jednostek organizacyjnych 5

pomocy społecznej z terenu powiatu, poprowadzone przez Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Szczecinie (Zał. Nr 9a). 2) Szkolenie Szkoła dla rodziców zastępczych jak kochać i wymagać przeznaczone dla grupy 15 osób, realizowane w cyklu 9 spotkań (Zał. Nr 9a). Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie od 01.01.2011 r. w partnerstwie z Politechniką Koszalińską/Instytut Polityki Społecznej i Stosunków Międzynarodowych, rozpoczęło szkolenia pracowników jednostek organizacyjnych pomocy społecznej, oświaty, Policji, Prokuratury, Sadu i organizacji pozarządowych z terenu Powiatu Świdwińskiego, w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie. Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki nazwano Razem Przeciw Razom. Comiesięczne spotkania zespołu użytkowników Projektu połączone zostały z przeprowadzaniem szkoleń z różnych zagadnień dotyczących zadań własnych gmin i powiatu oraz tworzenia zespołów interdyscyplinarnych (Zał. Nr 9c). W 2012 r. szkolenia odbywały się w warunkach wyjazdowych i obejmowały następującą tematykę: zjawisko przemocy rodzinie, rozpoznawanie, mechanizmy, skutki (Zał. Nr 9d). Szkolenie z psychologii kryzysu i traumy oraz interwencji kryzysowej poprowadzili specjaliści z Niebieskiej Linii z Warszawy (Zał. Nr 9e). Jesienią zaplanowane jest przeprowadzenie szkoleń z tematyki: asertywność, jak dbać o siebie - pomocne sposoby wyrażania złości i przeciwdziałanie wypaleniu zawodowemu. Sprawowanie nadzoru nad działalnością jednostek pomocy społecznej W Powiecie Świdwińskim nadzór w imieniu starosty nad działalnością domów pomocy społecznej, ośrodkiem interwencji kryzysowej sprawuje Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie (Zał. Nr 10). W kontrolowanym okresie PCPR przeprowadziło wizytacje i kontrole w Domach Pomocy Społecznej w Krzecku i w Modrzewcu. Z kontroli sporządzane były notatki służbowe i protokoły pokontrolne. Ponadto jak poinformował Dyrektor PCPR w II połowie bieżącego roku zaplanowane jest przeprowadzenie kontroli w DPS w Krzecku w zakresie usług opiekuńczych. Kontrole w Domu Pomocy Społecznej w Krzecku obejmowały następujące zagadnienia: czystość w pokojach mieszkańców, wyżywienie, usługi wspomagające świadczenie pracy socjalnej, organizacja terapii zajęciowej. Natomiast kontrole w Domu Pomocy Społecznej w Modrzewcu obejmowały następujące zagadnienia: czystość w pokojach mieszkańców, pomieszczenia do rehabilitacji, świetlicy, łazienek, wyżywienie i organizacji posiłków. Prowadzenie i rozwój infrastruktury ośrodków wsparcia dla osób z zaburzeniami psychicznymi Na terenie Powiatu Świdwińskiego funkcjonują środowiskowe domy samopomocy w Sławoborzu, Połczynie Zdroju i Świdwinie, prowadzone przez gminy. Powyższe zapisy zostały omówione z dyrektorem kontrolowanej jednostki. Dokonano wpisu w książce kontroli pod pozycją 9 / 2012. Przedstawicielowi kontrolowanej jednostki, po zapoznaniu się z treścią protokołu, przysługują następujące uprawnienia: 1. Przed podpisaniem protokołu kontroli kontrolowany może zgłosić umotywowane zastrzeżenia na piśmie co do jego treści w ciągu 7 dni od dnia otrzymania do podpisu. 2. Prawo odmowy podpisania protokołu powinno być poprzedzone złożeniem pisemnych przyczyn odmowy, co nie stanowi przeszkody do wszczęcia postępowania pokontrolnego. 6

Protokół sporządzono w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, które otrzymują: - Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Połczynie Zdroju - egzemplarz nr 1 - a / a - egzemplarz nr 2 Dyrektor kontrolowanej jednostki Kontrolujący Szczecin, dnia 22 sierpnia 2012 r. Protokół otrzymałam dnia 7