UCHWAŁA NR VI / 27 / 11 RADY GMINY SPYTKOWICE z dnia 24 lutego 2011 r. w sprawie uchwalenia Gminnego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie na lata 2011-2015 Na podstawie art.18 ust.1 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tj. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz.1591 z póżn. zm.), oraz art.110 ust.10 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jednolity Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 z późn. zm.), oraz art.6 ust.1 i 2, art.2 pkt 2, ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz. U. 180.poz.1493) Rada Gminy Spytkowice u c h w a l a, co następuje: 1. Uchwala się Gminny Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie na lata 2011-2015, stanowiący załącznik do niniejszej uchwały. 2. Wykonanie uchwały powierza się Wójtowi Gminy Spytkowice oraz Kierownikowi Gminnego Ośrodka. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia i podlega ogłoszeniu w sposób zwyczajowo przyjęty. 3. Przewodniczący Rady mgr inż. Jerzy Piórowski Id: RXWED-FLUDQ-MGTMZ-NTGMU-NOLAF. Uchwalony Strona 1
Załącznik do Uchwały Nr VI / 27 / 11 Rady Gminy Spytkowice z dnia 24 lutego 2011 r. GMINNY PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA PRZEMOCY W RODZINIE na lata 2011 2015 Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie w Gminie Spytkowice został opracowany zgodnie z ustawą o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie z dnia 29 lipca 2005 r. z późn. zm. Dz.U. Nr 125, poz. 842 oraz w oparciu o ustawę z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, ustawę z dnia 26 października 1982r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi a także Gminnej Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych na lata 2011 2020, Małopolski Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie na lata 2007 2013. Przemoc w rodzinie zwana także potocznie przemocą domową, to jednorazowe lub powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie działań koniecznych do ochrony zdrowia i życia, naruszające prawa lub dobra osobiste osób najbliższych (małżonek, wstępny, zstępny, rodzeństwo, powinowaty w tej samej linii lub stopniu, osoba pozostająca w stosunku przysposobienia oraz jej małżonek, osoba pozostająca we wspólnym pożyciu), a także innych osób wspólnie zamieszkujących lub gospodarujących, narażające te osoby w szczególności na niebezpieczeństwo utraty zdrowia lub życia, naruszające ich godność, nietykalność cielesną, wolność, w tym seksualną, powodujące szkody na ich zdrowiu fizycznym lub psychicznym, a także wywołujące cierpienie i krzywdy moralne u osób dotkniętych przemocą (art. 2 z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie Dz.U. z 2005 r Nr 180, poz. 1493 z późn. zm.). Rodzaje przemocy: Przemoc fizyczna, Przemoc psychiczna, Przemoc seksualna, Przemoc ekonomiczna. Na terenie Gminy Spytkowice przemoc w rodzinie występuje w rodzinach o różnym statusie społecznym, często łączy się z problemem nadużywania alkoholu, niskimi dochodami. Przypadki przemocy zdarzają się w domach rodzinnych, w zamkniętym kręgu osób, gdzie świadkami są jedynie członkowie rodziny. W ostatnim okresie, coraz częściej ujawniane są przypadki przemocy. Prowadzone dotychczas działania informacyjne ogólnopolskie i lokalne spowodowały zmiany świadomości społecznej i z jednej strony większej gotowości ofiar przemocy do ujawnienia takich spraw, a z drugiej wiążą się większym profesjonalizmem przedstawicieli służb zobowiązanych do podejmowania interwencji i udzielania pomocy. Należy jednak zaznaczyć, że pomimo większej świadomości społecznej, tylko bardzo zdeterminowane ofiary przemocy decydują się na jej przerwanie i zgłoszenie tego faktu odpowiednim organom. Charakterystyka zjawiska przemocy w Gminie Spytkowice. W celu zdiagnozowania zjawiska przemocy, w tym przemocy w rodzinie wykorzystano dane z Posterunku Policji w Spytkowicach, dane uzyskane od pracowników socjalnych Ośrodka oraz Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych ( wywiad środowiskowy, Niebieska Karta, dziennik prac specjalistów w Punkcie Wsparcia i Informacji Dla Osób Dotkniętych Przemocą w Rodzinie, na podstawie złożonych wniosków do GKRPA) Do najczęstszych przejawów przemocy w rodzinie na terenie Gminy Spytkowice należą: awantury domowe pod wpływem alkoholu, poniżania psychiczne, wyzwiska, przemoc ekonomiczna, zaniedbanie. Sprawcami są przede wszystkim małżonkowie, a ofiarami żony oraz dzieci, a czasami również osoby starsze. Id: RXWED-FLUDQ-MGTMZ-NTGMU-NOLAF. Uchwalony Strona 1
Dane Komendy Powiatowej Policji w Wadowicach Tabela1 Zjawisko przemocy w rodzinie wg danych wykazanych przez Komendę Powiatową Policji w Wadowicach dot. gminy Spytkowice Rok 2008 2009 2010 Ogółem przeprowadzonych interwencji, 88 77 97 W tym dotyczących przemocy w rodzinie ( liczba Niebieskich Kart), 30 30 37 Ogółem pokrzywdzonych, 58 58 76 W - kobiet tym: 32 30 39 - mężczyzn 2 2 13 - dzieci 24 26 24 Ogółem nietrzeźwych sprawców przemocy 12 26 22 W 2010 roku Posterunek Policji w Spytkowicach prowadził 5 postępowań dotyczących art. 207 Kodeksu Karnego i wszystkie zostały zakończone skierowaniem aktu oskarżenia. W 2010 roku pracownicy socjalni wypełnili 9 Niebieskich Kart, przeprowadzono 28 rozmów z ofiarami przemocy, 7 razy przeprowadzono rozmowę ze sprawcami przemocy w rodzinie oraz 12 razy interweniowano w środowisku lokalnym. W tym samym czasie z pomocy psychologicznej w Punkcie Informacyjno Konsultacyjnym skorzystało 56 osób. Dane pełnomocnika ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Spytkowicach Rok 2008 2009 2010 Ilość prowadzonych spraw (założonych teczek) 39 58 56 Ilość przekazanych spraw do sądu 13 13 9 Przemoc domowa jest zjawiskiem złożonym i wieloaspektowym. Rozpatrywana jest w kilku perspektywach: prawnej, psychologicznej, materialnej, społecznej. W większości zgłoszonych przypadków przemoc współwystępuje z problemem uzależnienia od alkoholu. Występują silne związki pomiędzy piciem alkoholu a stosowaniem przemocy. Zasoby Gminy Spytkowice w zakresie przeciwdziałania przemocy. 1. zasoby instytucjonalne Gminy: a) Urząd Gminy w Spytkowicach; b) Gminny w Spytkowicach; c) Punkt Wsparcia i Informacji Dla Osób Dotkniętych Przemocą w Rodzinie; d) Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Spytkowicach; e) Punkt Informacyjno Konsultacyjny w Spytkowicach; f) Posterunek Policji w Spytkowicach; g) Placówki ochrony zdrowia; h) Placówki oświatowe; i) Sołtysi. 2. Zasoby kadrowe: - osoby podejmujące działania na rzecz osób uwikłanych w problem przemocy zostały przeszkolone w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie: pracownicy socjalni, nauczyciele, pedagodzy, dzielnicowi, członkowie Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. Id: RXWED-FLUDQ-MGTMZ-NTGMU-NOLAF. Uchwalony Strona 2
3. Zasoby lokalowe: W ramach wkładu własnego do projektu POKL Czas odnowy klientów GOPS w Spytkowicach została uruchomiona sala wykładowa gdzie mogą być prowadzone spotkania grup wsparcia, szkolenia, działania związane z aktywną integracją klientów GOPS. Planuje się tworzyć grupy wsparcia dla ofiar przemocy, osób uzależnionych i wspóluzależnionych. W 2010r. w ramach Gminnego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie działał Zespół Interdyscyplinarny, w którego skład wchodzili pracownicy, którzy z racji pełnienia funkcji są zaangażowani w przeciwdziałanie przemocy. Podczas spotkań Zespołu Interdyscyplinarnego omawiano problemy rodzin, w których występują przypadki przemocy. Cele Główne Programu: 1. Zmniejszenie skali zjawiska przemocy w rodzinie, zwiększenie dostępności i skuteczności profesjonalnej pomocy oraz ochrona ofiar przemocy w rodzinie ze szczególnym uwzględnieniem przemocy wobec dzieci oraz poprawa skuteczności działań osób zobowiązanych i uprawnionych do przeciwdziałania przemocy. 2. Rozwój specjalistycznej oferty pomocy dla rodzin uwikłanych w przemoc. 3. Wzmocnienie edukacyjno informacyjne propagujące w społeczności lokalnej świadome postawy negujące i przeciwstawiające się zjawiskom przemocy w rodzinie. Zadania i instytucje odpowiedzialne za ich realizację Lp. Zadania 1. Sformalizowanie i kontynuacja działalności Zespołu Interdyscyplinarnego, a) zawiadamianie stosownych instytucji o przemocy w rodzinie 2 Realizacja strategii interwencyjnych kierowanych do sprawców przemocy w rodzinie, poprzez stosowanie procedury Niebieskiej Karty Instytucja/e odpowiedzialna/e za realizację zadań Przewodniczący Zespołu Interdyscyplinarnego Policja i 3. Kontynuowanie działalności punktu informacyjnego dla osób dotkniętych przemocą w rodzinie 4. Prowadzenie poradnictwa specjalistycznego dla osób dotkniętych przemocą (prawnik, psycholog, pedagog, pracownik socjalny) GKRPA 5. Utworzenie i prowadzenie grup wsparcia dla osób dotkniętych przemocą w rodzinie, GKRPA, Punkt Informacyjno - Konsultacyjny 6. Realizacja projektów edukacyjno informacyjnych dla dorosłych i dzieci w zakresie występowania, zapobiegania i ochrony przed zjawiskiem przemocy domowej., pedagodzy szkolni 7. Edukacja społeczeństwa w zakresie przeciwdziałania przemocy ze szczególnym uwzględnieniem powstrzymywania przemocy wobec dzieci, we a) rozpowszechnianie materiałów edukacyjnych (broszur, ulotek, plakatów itp.) współpracy z innymi instytucjami, szkołami, lokalnymi mediami 8. Stworzenie i aktualizowanie bazy danych o instytucjach świadczących pomoc rodzinom uwikłanym w przemoc i oferowanych formach pomocy w rodzinie 9. Realizacja programów ochrony ofiar przemocy w rodzinie: a) rozwój sieci instytucji wspierających ofiary przemocy w rodzinie, takich jak punkt konsultacyjny, ośrodki, wsparcia, GKRPA, b) stworzenie warunków umożliwiających ofiarom przemocy otrzymanie mieszkań socjalnych w pierwszej kolejności 10. Realizacja strategii interwencyjnych kierowanych do sprawców przemocy w rodzinie, zgodnie Zespół z obowiązującymi procedurami Interdyscyplinarny a) wdrażanie programów pracy ze sprawcami przemocy prowadzenie oddziaływań korekcyjno edukacyjnych. GKRPA 11. Systematyczne szkolenia wszystkich przedstawicieli służb podejmujących działania na rzecz rodzin Id: RXWED-FLUDQ-MGTMZ-NTGMU-NOLAF. Uchwalony Strona 3
uwikłanych w przemoc, w tym szkolenia z zakresu diagnozowania przemocy w rodzinie, realizacji Niebieskiej Kart i prowadzenia interwencji kryzysowej oraz przemocy seksualnej i molestowania seksualnego nieletnich (szkolenia resortowe, konferencje tematyczne, wspólne szkolenia służb). 12. Podnoszenie świadomości problemu przemocy w rodzinie i edukowanie społeczności lokalnej poprzez aktywizowanie mieszkańców do włączenia się w rozwiązywanie problemów i reagowanie w sytuacjach przy występowania przemocy, współpracy a) prowadzenie i rozwijanie umiejętności stosowania przez rodziców metod wychowawczych bez przemocy z pedagogami w ramach współpracy ze szkołami oraz przedszkolami, szkolnym, GKRPA, b) organizowanie grup psychoedukacyjnych w szczególności dla rodziców z grupy ryzyka parafiami, stowarzyszeniami Realizacja Gminnego Programu Przeciwdziałania Przemocy Realizatorami programu jest Gminny w Spytkowicach. Za realizację poszczególnych zadań odpowiedzialne są instytucje i organizacje wchodzące w skład Gminnego Systemu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie z ich kompetencjami i przeznaczeniem. Ewaluacja Program będzie ewaluowany poprzez sprawozdawczość, co najmniej raz w roku. Podstawowymi wskaźnikami służącymi do ewaluacji programu są: - Liczba Niebieskich Kart, - ilość interwencji, udzielonych porad, konsultacji, ilość osób, które skorzystały z pomocy specjalistów. Budżet programu Realizacja programu finansowana będzie ze środków własnych budżetu Gminy Spytkowice oraz z dotacji. Przewodniczący Rady mgr inż. Jerzy Piórowski Id: RXWED-FLUDQ-MGTMZ-NTGMU-NOLAF. Uchwalony Strona 4