STANDARD WYPOSAŻENIA DYDAKTYCZNEGO PRACOWNI KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO Zawód: wiertacz odwiertów eksploatacyjnych i geofizycznych Symbol cyfrowy: 811[02] W szkole kształcącej w zawodzie wiertacz odwiertów eksploatacyjnych i geofizycznych niezbędne są następujące pracownie: I. Pracownia mechaniczna, II. Pracownia geologiczno-geofizyczna, III. Pracownia technologii wiertniczej, IV. Warsztaty szkolne. Pracownie powinny składać się z sali lekcyjnej i zaplecza magazynowo-socjalnego. W sali lekcyjnej należy zapewnić stanowisko pracy dla nauczyciela i odpowiednią liczbę stanowisk pracy dla uczniów. Praktyczna nauka zawodu może odbywać się w warsztatach szkolnych, Centrach Kształcenia Praktycznego, Centrach Kształcenia Ustawicznego oraz przedsiębiorstwach produkcyjnych i usługowych związanych z wiertnictwem. I. Pracownia mechaniczna 1. Wyposażenie ogólnodydaktyczne pracowni: stoliki uczniowskie wraz z krzesłami, stół nauczycielski (biurko) i krzesło, tablica szkolna, ekran, rzutnik przeźroczy, telewizor wraz z magnetowidem, komputer z oprogramowaniem i urządzeniami peryferyjnymi, rzutnik multimedialny, zestaw filmów dydaktycznych, zestawy foliogramów i przezroczy przedstawiające budowę maszyn i urządzeń, schematy technologiczne, odlewy i odkuwki, modele części maszyn, modele maszyn i urządzeń, plansze maszyn i urządzeń, instrukcje obsługi maszyn i urządzeń, normy techniczne krajowe i zagraniczne, przyrządy pomiarowe, elementy automatyki wiertniczej, zestawy próbek materiałów, schematy maszyn i urządzeń elektrycznych, biblioteczka zawodowa zawierająca pozycje z zakresu budowy i eksploatacji maszyn i urządzeń, podstaw elektrotechniki, Dokumentację Techniczno - Ruchową (DTR) maszyn i urządzeń, poradniki i katalogi. 2. Wykaz niezbędnych stanowisk dydaktycznych właściwych dla danej pracowni: stanowisko rysunku technicznego, stanowisko pomiarów warsztatowych, 1
stanowisko materiałoznawstwa, stanowisko podstaw elektrotechniki i automatyki, stanowisko montażu i demontażu maszyn i urządzeń. 3. Opis infrastruktury pracowni a. usytuowanie pracowni: w budynku; b. wielkość i inne wymagania dotyczące pomieszczenia lub innego miejsca, w którym znajduje się stanowisko: wysokość pomieszczenia minimum 3m, posadzka łatwo zmywalna, oświetlenie dzienne i sztuczne, oświetlenie miejscowe na stanowiskach I - V; c. minimalna powierzchnia niezbędna dla pojedynczego stanowiska: stanowisko rysunku technicznego - 5m 2, stanowisko pomiarów warsztatowych - 5m 2, stanowisko materiałoznawstwa - 10m 2, stanowisko podstaw elektrotechniki i automatyki - 5m 2, stanowisko montażu i demontażu maszyn i urządzeń - 15m 2 ; d. wyposażenie stanowiska w niezbędne media z określeniem ich parametrów: Na każdym stanowisku wymagana jest: instalacja elektryczna 230/400V, instalacja wodna - woda ciepła i zimna, kanalizacja, centralne ogrzewanie, wentylacja grawitacyjna, sprzęt przeciwpożarowy. 4. Opis wyposażenia stanowisk dydaktycznych 4.1 Stanowisko rysunku technicznego stolik kreślarski, fotel obrotowy, zestaw przyborów kreślarskich; b. wykaz modeli, symulatorów, fantomów: modele różnych brył geometrycznych, przekroje brył geometrycznych i różnych części maszyn, tablice poglądowe rzutów prostokątnych i aksonometrycznych, modele części maszyn, widoki i przekroje, tablice typowych części maszyn; c. stanowisko komputerowe z wykazem urządzeń peryferyjnych oraz programów właściwych dla danego stanowiska: drukarka, dodatkowo ewentualnie ploter, rzutnik multimedialny, specjalistyczne oprogramowanie do wykonywania rysunków technicznych, np. uproszczona wersja Auto CAD lub SOLIDEDGE; d. biblioteczka zawodowa wyposażona w dokumentację, instrukcje, normy, procedury, foliogramy typowych części maszyn, rysunki schematyczne przekładni, napędów i mechanizmów, rysunki wykonawcze elementów części maszyn, rysunki złożeniowe, 2
wybrane podręczniki do rysunku technicznego, zbiór polskich norm dotyczących rysunku technicznego; e. wykaz środków zapewniających przestrzeganie zasad ergonomii oraz bezpieczeństwa apteczka zaopatrzona w środki opatrunkowe, dezynfekujące i przeciwbólowe, 4.2 Stanowisko pomiarów warsztatowych stół ślusarski, imadło, uchwyt kłowy, statyw z uchwytem; przymiar końcowo-kreskowy, liniał krawędziowy, suwmiarka, mikrometry do pomiarów zewnętrznych i wewnętrznych, czujnik zegarowy, średnicówka do pomiaru otworów, płytki wzorcowe, sprawdziany do gwintów, kątomierz uniwersalny, transametr (passametr), mikroskop warsztatowy, płyta traserska, szczelinomierze; c. wykaz modeli, symulatorów, fantomów: zestaw części i elementów maszyn oraz urządzeń: wałki, sworznie, tulejki, kołki, śruby, łączniki gwintowe, koła zębate, sprężyny, nity, łożyska, wpusty, odlewy i odkuwki, zworniki, łączniki; d. biblioteczka zawodowa wyposażona w dokumentację, instrukcje, normy, procedury, poradniki i katalogi, polskie normy PN, normy API, instrukcje do wykonywania pomiarów; e. wykaz środków zapewniających przestrzeganie zasad ergonomii oraz bezpieczeństwa apteczka zaopatrzona w środki opatrunkowe, dezynfekujące i przeciwbólowe, 4.3 Stanowisko materiałoznawstwa stół ślusarski z imadłem, twardościomierz Brinella lub Rockwella, młot Charpy`ego, maszyna wytrzymałościowa uniwersalna, mikroskop metalograficzny, prasa śrubowa, 3
młotek, piłka do metalu; suwmiarka, mikrometr, lupa do mierzenia wielkości odcisków (tzw. brinella), przymiar końcowo-kreskowy; c. wykaz materiałów, surowców, półfabrykatów i innych środków niezbędnych w procesie zestaw próbek różnego rodzaju stali stopowych, żeliwa, aluminium, stopów metalowych w postaci prętów, płaskowników, profili, umożliwiających badanie twardości, rozciągania, ściskania i zginania, próbki metali do badania udarności, zestaw próbek tworzyw sztucznych, połączenia spawane, nitowane, zgrzewane, klejone przeznaczone do badania ich wytrzymałości, papier ścierny o różnym uziarnieniu; d. biblioteczka zawodowa wyposażona w dokumentację, instrukcje, normy, procedury, regulaminy, przepisy prawne właściwe dla danego stanowiska: instrukcje obsługi urządzeń, instrukcje do wykonywania ćwiczeń, polskie normy PN, tabele zawierające podstawowe właściwości materiałów, katalogi i poradniki, zdjęcia mikroskopowe materiałów; e. wykaz środków do udzielania pierwszej pomocy: apteczka ze standardowym wyposażeniem; f. wykaz środków zapewniających przestrzeganie zasad ergonomii oraz bezpieczeństwa i higieny pracy; 4.4 Stanowisko podstaw elektrotechniki i automatyki tablica rozdzielcza z zasilaniem 230/400V i układem zabezpieczeń, w tym przeciwporażeniowym, silnik elektryczny jednofazowy, silnik elektryczny trójfazowy, akumulator, rezystor suwakowy, autotransformator, lutownica, baterie płaskie; woltomierze do pomiaru napięć stałych, woltomierze do pomiaru napięć sinusoidalnie zmiennych, amperomierze do pomiaru prądu stałego, amperomierze do pomiaru prądu przemiennego, omomierze, watomierze, mierniki uniwersalne, wskaźniki napięcia; 4
c. wykaz modeli, symulatorów, fantomów: makiety zawierające różne układy obwodów elektrycznych prądu stałego i przemiennego, makiety zawierające różne układy hydrauliczne i pneumatyczne; d. wykaz materiałów, surowców, półfabrykatów i innych środków niezbędnych w procesie rezystory o różnej wartości rezystencji, kondensatory, cewki, przekaźniki, styczniki, wyłączniki zapadkowe, bezpieczniki topikowe, elementy połączeniowe o różnych przekrojach do budowy obwodów elektrycznych, lut do lutowania miękkiego, podstawowe elementy automatyki przemysłowej z zakresu hydrauliki, pneumatyki, elektroniki; e. biblioteczka zawodowa wyposażona w dokumentację, instrukcje, normy, procedury, instrukcje obsługi maszyn elektrycznych i przyrządów pomiarowych, podręczniki z zakresu elektrotechniki i automatyki przemysłowej, regulamin stanowiskowy; f. wykaz środków do udzielania pierwszej pomocy: apteczka ze standardowym wyposażeniem; g. wykaz środków zapewniających przestrzeganie zasad ergonomii oraz bezpieczeństwa rękawice ochronne, 4.5 Stanowisko montażu i demontażu maszyn i urządzeń stół ślusarski z imadłem, małogabarytowa pompa tłokowa, odśrodkowa pompa wirowa, małogabarytowa sprężarka, skrzynia redukcyjna, sprzęgła: cierne, kłowe, pneumatyczne, wiertarka elektryczna, szlifierka kątowa, zestaw kluczy widlastych i oczkowych, piłka do metalu, pilniki do metalu, młotek, komplet śrubokrętów płaskich i krzyżakowych, kombinerki, wanienka do mycia części maszyn; suwmiarka, mikrometr, średnicówka czujnikowa, czujnik zegarowy, 5
sprawdzian gwintów metrycznych i calowych, przymiary, liniał krawędziowy; c. wykaz modeli, symulatorów, fantomów: modele przekładni zębatych, pasowych, makiety instalacji pneumatycznego i hydraulicznego sterowania pracą maszyn i urządzeń, elementy układów pneumatycznych i hydraulicznych, maszyny i urządzenia (silniki spalinowe, pompy tłokowe, sprężarki, wyciągi wiertnicze, stoły wiertnicze); d. wykaz materiałów, surowców, półfabrykatów i innych środków niezbędnych w procesie zestaw łożysk tocznych, zestaw śrub, nakrętek, podkładek, sworznie, kliny, wpusty, nity, elementy uszczelniające pomp, sprężarek, silników spalinowych itp., smar stały, oleje smarowe, czyściwo, środki myjące i czyszczące; e. biblioteczka zawodowa wyposażona w dokumentację, instrukcje, normy, procedury, dokumentacje techniczno-ruchowe (DTR) pomp, sprężarek, wyciągów, stołów wiertniczych, przekładni, silników spalinowych, polskie normy PN, instrukcje obsługi maszyn i urządzeń, instrukcje do wykonywania ćwiczeń, katalogi, poradniki, filmy VHS i CD (DVD); foliogramy, fazogramy, prezentacje części maszyn (hamulce, sprzęgła, przekładnie, łożyska); f. wykaz środków do udzielania pierwszej pomocy: apteczka ze standardowym wyposażeniem; g. wykaz środków zapewniających przestrzeganie zasad ergonomii oraz bezpieczeństwa ubrania robocze, buty ochronne, rękawice ochronne, okulary ochronne, II. Pracownia geologiczno-geofizyczna 1. Wyposażenie ogólnodydaktyczne pracowni: stoliki uczniowskie wraz z krzesłami, stół nauczycielski (biurko) z krzesłem, tablica szkolna, ekran, rzutnik foliogramów, rzutnik przeźroczy, telewizor wraz z odtwarzaczem video i CD (DVD), komputer wraz z oprogramowaniem i urządzeniami peryferyjnymi, zestaw filmów dydaktycznych, zbiór skał i minerałów, rdzenie wiertnicze, 6
tabela stratygraficzna, przekroje geologiczne, profile geologiczne otworów wiertniczych, zestaw map geograficznych i geologicznych, modele sond geofizycznych, plansze schematów sond geofizycznych, plansze z wykresami profilowań geofizycznych; 2. Wykaz niezbędnych stanowisk dydaktycznych właściwych dla danej pracowni: stanowisko geologiczne, stanowisko geofizyki wiertniczej. 3. Opis infrastruktury pracowni a. usytuowanie pracowni: w budynku; b. wielkość i inne wymagania dotyczące pomieszczenia, w którym znajdują się stanowiska: wysokość pomieszczenia minimum 3m, posadzka łatwo zmywalna, oświetlenie dzienne i sztuczne, oświetlenie miejscowe na stanowiskach; c. minimalna powierzchnia niezbędna dla pojedynczego stanowiska: stanowisko geologiczne - 10m 2, stanowisko geofizyki wiertniczej - 10m 2 ; d. wyposażenie stanowiska w niezbędne media z określeniem ich parametrów: Na każdym stanowisku wymagana jest: instalacja elektryczna 230/400V, instalacja wodna - woda ciepła i zimna, kanalizacja, centralne ogrzewanie, wentylacja grawitacyjna oraz mechaniczna (stanowisko geologiczne), sprzęt przeciwpożarowy. 4. Opis wyposażenia stanowisk 4.1 Stanowisko geologiczne ostrza stalowe do zarysowania skał i minerałów, płytki ceramiczne, porcelanowe, zakraplacz kwasu solnego; kompas geologiczny, busola geologiczna, mikroskop polaryzacyjny; c. wykaz modeli, symulatorów, fantomów: zestaw modeli krystalograficznych minerałów; d. wykaz materiałów, surowców, półfabrykatów i innych środków niezbędnych w procesie zestaw podstawowych minerałów i skał, w tym skał ropo-, gazo-i wodonośnych, okazy skamieniałości przewodnich, rdzenie wiertnicze, kwas solny; 7
e. biblioteczka zawodowa wyposażona w dokumentację, instrukcje, normy, procedury, atlas mineralogiczny, atlas petrograficzny, atlas skamieniałości przewodnich, przewodniki, katalogi, przekroje typowych złóż ropy naftowej i gazu ziemnego, przykładowy projekt geologiczno-techniczny otworu wiertniczego; f. wykaz środków do udzielania pierwszej pomocy apteczka zaopatrzona w środki opatrunkowe, dezynfekujące i przeciwbólowe; g. wykaz środków zapewniających przestrzeganie zasad ergonomii oraz bezpieczeństwa środki i sprzęt do utrzymania czystości na stanowisku. 4.2 Stanowisko geofizyki wiertniczej a. wykaz modeli, symulatorów, fantomów: schematy sond geofizycznych; b. biblioteczka zawodowa wyposażona w dokumentację, instrukcje, normy, procedury, instrukcje wykonywania badań geofizycznych, przykładowe projekty geologiczno-techniczne otworów wiertniczych, krzywe teoretyczne profilowań geofizycznych, krzywe teoretyczne do określania miejsca przychwycenia przewodu wiertniczego, krzywe teoretyczne do określania miejsc przypływu wody do otworu wiertniczego i odwiertu eksploatacyjnego, krzywe teoretyczne do określania jakości zacementowania rur okładzinowych, wykresy profilowań geofizycznych; c. wykaz środków do udzielania pierwszej pomocy: apteczka zaopatrzona w środki opatrunkowe, dezynfekujące i przeciwbólowe; d. wykaz środków zapewniających przestrzeganie zasad ergonomii oraz bezpieczeństwa środki i sprzęt do utrzymania czystości na stanowisku. III. Pracownia technologii wiertniczej 1. Wyposażenie ogólnodydaktyczne pracowni: stoliki uczniowskie wraz z krzesłami, stół nauczycielski (biurko) z krzesłem, tablica szkolna, ekran, rzutnik foliogramów, telewizor wraz z odtwarzaczem video i CD (DVD), komputer z oprogramowaniem i urządzeniami peryferyjnymi, zestaw filmów dydaktycznych, modele narzędzi wiertniczych, narzędzia wiertnicze, elementy przewodu wiertniczego, zestawy foliogramów przedstawiające budowę maszyn i urządzeń wiertniczych, schematy technologiczne, plansze schematów maszyn, urządzeń, narzędzi, osprzętu, instrukcje maszyn i urządzeń, normy techniczne, dokumentacja techniczno-ruchowa, 8
biblioteczka zawodowa zawierająca podstawowe pozycje z zakresu wiertnictwa, budowy i eksploatacji maszyn i urządzeń wiertniczych, poradniki, katalogi, instrukcje. 2. Wykaz niezbędnych stanowisk dydaktycznych właściwych dla danej pracowni: stanowisko płuczek wiertniczych, stanowisko zaczynów cementowych, stanowisko narzędzi wiertniczych, stanowisko przewodu wiertniczego. 3. Opis infrastruktury pracowni a. usytuowanie pracowni: w budynku; b. wielkość i inne wymagania dotyczące pomieszczenia, w którym znajdują się stanowiska: wysokość pomieszczenia minimum 3m, posadzka łatwo zmywalna, oświetlenie dzienne i sztuczne, oświetlenie miejscowe na stanowiskach; c. minimalna powierzchnia dla stanowiska: stanowisko płuczek wiertniczych - ok. 8m 2, stanowisko zaczynów cementowych - ok. 8m 2, stanowisko narzędzi wiertniczych - ok. 10m 2, stanowisko przewodu wiertniczego - ok. 10m 2 ; d. wyposażenie stanowisk w niezbędne media z określeniem ich parametrów: instalacja elektryczna 230/400V, instalacja wodna - woda ciepła i zimna, kanalizacja, centralne ogrzewanie, wentylacja grawitacyjna oraz mechaniczna (stanowiska płuczek wiertniczych, stanowisko zaczynów cementowych). 4. Opis wyposażenia stanowisk 4.1 Stanowisko płuczek wiertniczych stół laboratoryjny, łatwo zmywalny, odporny na działanie czynników chemicznych, mieszadło elektryczne; waga Baroid, lejek Marsha, wiskozymetr Fanna, szirometr, prasa filtracyjna typu Baroid, ph-metr, przyrząd do oznaczenia zawartości piasku w płuczce, waga laboratoryjna, stoper, cylinder miarowy 500ml; c. wykaz materiałów, surowców, półfabrykatów i innych środków niezbędnych w procesie iły do sporządzania płuczki wiertniczej, baryt mielony, wodorotlenki: sodu, potasu, wapnia, chlorki: wapnia, potasu, sodu, 9
środki regulujące lepkość płuczki, środki regulujące filtrację płuczki, papierek wskaźnikowy do oznaczenia ph, naczynia o pojemności 2 i 5 litrów; d. biblioteczka zawodowa wyposażona w dokumentację, instrukcje, normy, procedury, podręczniki do wiertnictwa dotyczące płuczek wiertniczych, instrukcje do wykonywania ćwiczeń, normy dotyczące parametrów płuczek, katalogi, poradniki; e. wykaz środków do udzielania pierwszej pomocy: sprzęt przeciwpożarowy, apteczka zaopatrzona w środki opatrunkowe, dezynfekujące i przeciwbólowe; f. wykaz środków zapewniających przestrzeganie zasad ergonomii oraz bezpieczeństwa ubrania robocze lub fartuchy ochronne, rękawice ochronne, 4.2 Stanowisko zaczynów cementowych stół laboratoryjny, łatwo zmywalny, odporny na działanie czynników chemicznych, mieszadło elektryczne, cylinder pomiarowy 500ml; waga Baroid, stożek i płyta do oznaczenia rozlewności zaczynu cementowego, konsystometr, lejek Marsha, aparat Vicata, ph-metr, waga laboratoryjna, stoper; c. wykaz materiałów, surowców, półfabrykatów i innych środków niezbędnych w procesie cement portlandzki, odmiany cementów wiertniczych, środki do przyspieszania i opóźniania czasu wiązania zaczynu cementowego, środki do regulacji gęstości zaczynu cementowego, naczynia o pojemności 2 i 5 litrów; d. biblioteczka zawodowa wyposażona w dokumentację, instrukcje, normy, procedury, podręczniki do wiertnictwa, instrukcje do wykonywania ćwiczeń, normy dotyczące parametrów zaczynów cementowych, katalogi, poradniki; e. wykaz środków do udzielania pierwszej pomocy: sprzęt przeciwpożarowy, apteczka zaopatrzona w środki opatrunkowe, dezynfekujące i przeciwbólowe; f. wykaz środków zapewniających przestrzeganie zasad ergonomii oraz bezpieczeństwa ubrania robocze lub fartuchy ochronne, 10
rękawice ochronne, 4.3 Stanowisko narzędzi wiertniczych zestaw kluczy do skręcania aparatu rdzeniowego (w zależności od rodzaju aparatu rdzeniowego); szablony do pomiaru średnic świdrów i koronek, suwmiarka; c. wykaz modeli, symulatorów, fantomów: modele narzędzi wiertniczych, plansze przedstawiające narzędzia wiertnicze, tabele do opisu zużycia świdrów wiertniczych; d. wykaz materiałów, surowców, półfabrykatów i innych środków niezbędnych w procesie świdry gryzowe, koronki gryzowe - nowe i w różnym stopniu zużycia, elementy budowy świdrów gryzowych, aparat rdzeniowy, rozszerzak, urywaki rdzeni, frezy stożkowe i czołowe, smar do smarowania łożysk świdrów gryzowych; e. biblioteczka zawodowa wyposażona w dokumentację, instrukcje, normy, procedury, podręczniki do wiertnictwa, instrukcje do wykonywania ćwiczeń, katalogi, poradniki, systemy klasyfikacji zużycia świdrów według IADC; f. wykaz środków do udzielania pierwszej pomocy: sprzęt przeciwpożarowy, apteczka zaopatrzona w środki opatrunkowe, dezynfekujące i przeciwbólowe; g. wykaz środków zapewniających przestrzeganie zasad ergonomii oraz bezpieczeństwa ubrania robocze lub fartuchy ochronne, rękawice ochronne, 4.4 Stanowisko przewodu wiertniczego stojaki pod elementy przewodu wiertniczego, klucze łańcuchowe, szczotki druciane, smar do połączeń gwintowych; szablony gwintów, suwmiarka, przymiar stalowy zwijany długości 20m; c. wykaz modeli, symulatorów, fantomów: modele elementów przewodu wiertniczego, plansze przedstawiające elementy przewodu wiertniczego, 11
plansza przedstawiająca system oznaczania rur płuczkowych, plansza przedstawiająca oznaczenia elementów przewodu wiertniczego po przeglądzie, zdjęcia uszkodzeń elementów przewodu wiertniczego; d. wykaz materiałów, surowców, półfabrykatów i innych środków niezbędnych w procesie łączniki o różnych rodzajach i średnicach gwintów, zworniki nakręcane, zworniki zgrzewane, rura płuczkowa, uszkodzone połączenia gwintowe, stabilizator; e. biblioteczka zawodowa wyposażona w dokumentację, instrukcje, normy, procedury, podręczniki do wiertnictwa, instrukcje do wykonywania ćwiczeń, katalogi, poradniki, normy dotyczące elementów przewodu wiertniczego; f. wykaz środków do udzielania pierwszej pomocy: sprzęt przeciwpożarowy, apteczka zaopatrzona w środki opatrunkowe, dezynfekujące i przeciwbólowe; g. wykaz środków zapewniających przestrzeganie zasad ergonomii oraz bezpieczeństwa ubrania robocze lub fartuchy ochronne, rękawice ochronne, IV. Warsztaty szkolne Kształcenie zawodowe w warsztatach szkolnych powinno się odbywać w ramach zajęć praktycznych w początkowym okresie kształcenia. Warsztaty powinny spełnić przede wszystkim funkcję dydaktyczną (szkoleniową), której podporządkowane są zadania produkcyjne. Proces kształcenia praktycznego powinien być realizowany w warunkach zbliżonych do naturalnych procesów produkcyjnych, podczas których uczeń wykonując określone zadanie zdobywa umiejętności zawodowe, a jednocześnie nie wytwarza określonego wyrobu. Wskazane jest, aby warsztaty szkolne były zlokalizowane na terenie szkoły. Powinny one posiadać: sale instruktażowe wyposażone w techniczne środki kształcenia, stanowiska do obróbki ręcznej i mechanicznej, stanowiska do obróbki plastycznej i cieplnej, stanowiska spawalnicze do spawania elektrycznego i gazowego, stanowiska kontroli jakości; W przypadku braku możliwości kształcenia praktycznego w warsztatach szkolnych proces kształcenia w ramach zajęć praktycznych może odbywać się w centrum kształcenia praktycznego, pod warunkiem posiadania wyżej wymienionych stanowisk dydaktycznoprodukcyjnych. 12
5. Inne, szczególne wymagania dotyczące pracowni, właściwe dla danego zawodu Kształcenie zawodowe u pracodawców Biorąc pod uwagę specyfikę zawodu i związany z tym brak możliwości kształcenia wszystkich umiejętności zawodowych w pracowniach i warsztatach szkolnych realizacja procesu kształcenia zawodowego w ramach zajęć praktycznych, w drugim etapie kształcenia, powinna się odbywać w przedsiębiorstwach produkcyjnych i usługowych związanych z wiertnictwem. Zajęcia powinny odbywać się w kilkuosobowych grupach pod nadzorem nauczyciela szkoły zgodnie z przepisami prawa geologicznego i górniczego, przepisami w sprawie prowadzenia ruchu zakładu górniczego oraz przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy obowiązującymi w zakładzie, w którym odbywają się zajęcia. Zakład, w którym realizowane są zajęcia praktyczne powinien udostępnić salę, umożliwiającą szkolenie stanowiskowe uczniów, zapoznanie uczniów z instrukcjami i regulaminami, a także umożliwiającą przeprowadzenie przez nauczyciela instruktażu przed skierowaniem uczniów na stanowiska pracy. Zakład pracy powinien zapewnić właściwe warunki pobytu i kształcenia uczniów, odpowiedni sprzęt i narzędzia do wykonywania określonych zadań zawodowych. W trakcie pobytu i wykonywania określonych prac na poszczególnych stanowiskach uczniowie powinni posiadać ubranie robocze, buty i rękawice ochronne, okulary ochronne, kask ochronny. Szkoła lub zakład powinni zapewnić możliwość korzystania z apteczki, wyposażonej w podstawowe materiały opatrunkowe, środki przeciwbólowe, itp. 13