AGENCJA ROZWOJU LOKALNEGO S.A. W SOSNOWCU REGULAMIN UDZIELANIA POŻYCZEK Z LOKALNEGO FUNDUSZU POŻYCZKOWEGO SOSNOWIEC 29.09.2009r. 1
Agencja Rozwoju Lokalnego S.A. w Sosnowcu w niniejszym Regulaminie ustala zasady udzielania pożyczek z Lokalnego Funduszu Pożyczkowego. Udzielane przez Fundusz pożyczki są częścią systemu wsparcia Małych i Średnich Przedsiębiorstw budowanego w Polsce pod patronatem Ministra właściwego ds. Gospodarki w ramach realizacji polityki rządu wobec Małych i Średnich Przedsiębiorstw. Instrumenty wsparcia przewidziane niniejszym Regulaminem są współfinansowane ze środków budżetu państwa oraz środków Unii Europejskiej oraz ARL S.A. I. POSTANOWIENIA OGÓLNE 1. Tworzy się Lokalny Fundusz Pożyczkowy zwany dalej Funduszem w oparciu o środki finansowe pochodzące z Dotacji na powiększenie kapitału Lokalnego Funduszu Pożyczkowego z Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości w Warszawie. 2. W ramach struktury organizacyjnej Agencji tworzy się Komisję Kwalifikacyjną Lokalnego Funduszu Pożyczkowego, zwaną dalej Komisją. II. BENEFICJENCI FUNDUSZU 1. Ze środków pożyczkowych mogą korzystać wyłącznie przedsiębiorcy z obszaru Województwa Śląskiego określeni ustawą z dnia 2 lipca 2004r o swobodzie działalności gospodarczej (Dz.U. nr 173, poz 1807 z póź. zm.), spełniający kryteria mikroprzedsiębiorcy lub małego przedsiębiorcy określone w załączniku I do rozporządzenia nr 70/2001 z dnia 12 stycznia 2001r w sprawie stosowania art. 87 i 88 Traktatu WE w odniesieniu do pomocy państwa dla małych i średnich przedsiębiorstw (Dz. Urz. WE L 10 z 13.01.2001), zmienionego rozporządzeniem nr 364/2004 z dnia 25 lutego 2004r (Dz. Urz. WE L 63 z 28.02.2004), znajdujący się we wczesnej fazie rozwoju lub fazie ekspansji, z zastrzeżeniem ust 2. 2. Pożyczki nie są udzielane przedsiębiorcom znajdującym się w trudnej sytuacji w rozumieniu Wytycznych Wspólnoty dotyczących pomocy państwa w celu ratowania i restrukturyzacji zagrożonych przedsiębiorstw (Dz. Urz. WE C 244/02 z 01.10.2004) III. PRZEDMIOT WYKORZYSTANIA POŻYCZKI 1. Pożyczki przeznaczone są na: a) inwestycje oraz finansowanie zakupów o charakterze nie konsumpcyjnym, w wyniku których powstaną nowe miejsca pracy, b) inwestycje oraz finansowanie zakupów o charakterze nie konsumpcyjnym, których zrealizowanie przyczyni się co najmniej do utrzymania dotychczasowego stanu zatrudnienia. W tym wypadku fundusz nie ingeruje w stan zatrudnienia przedsiębiorcy. 2. Przez inwestycje oraz zakupy o charakterze nie konsumpcyjnym należy rozumieć wydatki poniesione przez pożyczkobiorcę na finansowanie nowych lub powiększanie istniejących zdolności wytwórczych i usługowych, finansowanie przedsięwzięć zmierzających do odtworzenia, modernizacji i zwiększenia majątku trwałego, zakup patentów, licencji, knowhow itp. a także wydatki związane z bieżącymi potrzebami związanymi z prowadzoną działalnością gospodarczą pożyczkobiorcy. 3. W szczególności wydatki określone w ust. 2 obejmują: a) zakup, uzbrojenie i rekultywację gruntów, b) zakup, budowę, remont i modernizację budynków oraz budowli bezpośrednio związanych z działalnością gospodarczą pożyczkobiorcy, 2
c) zakup maszyn i urządzeń wraz z oprzyrządowaniem, d) zakup środków transportu, e) zakup wyposażenia, aparatury i sprzętu, f) zakup wartości niematerialnych i prawnych, g) inne uzasadnione wydatki bezpośrednio związane z przedsięwzięciem, h) zakup materiałów, surowców, towarów i usług, i) wydatki związane z finansowaniem bieżących kosztów działalności operacyjnej przedsiębiorcy, jeżeli uzasadnia to specyfika prowadzonej przez przedsiębiorcę działalności gospodarczej (np. sezonowość popytu). IV. WARUNKI I TRYB UDZIELANIA POŻYCZEK 1. Maksymalna kwota pożyczki, która może zostać udzielona przedsiębiorcy na podstawie jednej umowy wynosi 120.000,00 zł. 2. Łączne zaangażowanie środków Lokalnego Funduszu Pożyczkowego w pożyczki udzielone jednemu przedsiębiorcy lub jednostkom powiązanym w rozumieniu ustawy z dnia 29 września 1994r o rachunkowości (Dz. U z 2002r, nr 76, poz. 694 z póź. zm.) nie może przekroczyć 10% kapitału Lokalnego Funduszu Pożyczkowego. 3. Minimalna wysokość wkładu własnego w przedsięwzięcie współfinansowane pożyczką powinna wynosić 30%. 4. Wkładem własnym są zarówno określone w pkt. 3 środki finansowe poniesione przez pożyczkobiorcę w trakcie realizacji przedsięwzięcia jak i nakłady związane z przedsięwzięciem poniesione w okresie 6 miesięcy przed datą złożenia wniosku o pożyczkę. 5. Pożyczka podlega oprocentowaniu na rzecz ARL S.A. wg obowiązującej stopy referencyjnej określonej przez Komisję Europejską. Podstawą jej obliczenia jest stopa bazowa (jednoroczna stopa IBOR) oraz marża, której wysokość uzależniona jest od ratingu danego przedsiębiorstwa oraz poziomu zabezpieczeń spłaty pożyczki. 6. Pożyczki udzielane są na okres nie przekraczający 36 miesięcy. W szczególnie uzasadnionych wypadkach pożyczki mogą być udzielone na okres nie przekraczający 60 miesięcy, liczony od dnia podpisania umowy pożyczki. 60 miesięczny okres spłaty zastrzeżony jest w szczególności dla pożyczek o charakterze inwestycyjnym. 7. Maksymalny okres karencji w spłacie rat kapitałowych wynosi 6 miesięcy. 8. Wysokość prowizji wynosi 1-3% udzielonej kwoty pożyczki. 9. Wysokość opłat i prowizji związanych z udzielaniem pożyczek określa załącznik nr 2 do Regulaminu V. ZABEZPIECZENIA POŻYCZKI 1. Celem zabezpieczenia zwrotu pożyczki (kapitału wraz z odsetkami) ustanawiane jest prawne zabezpieczenie spłaty. ARL S.A. udzielając pożyczki pobiera od pożyczkobiorcy weksel własny in blanco wraz z deklaracją wekslową. 2. Dodatkowymi prawnymi formami zabezpieczenia pożyczki są: a) poręczenie: wg prawa cywilnego, wekslowe awal, b) cesja wierzytelności z rachunku lokat terminowych, należności od odbiorców, cesja praw z polisy ubezpieczeniowej, c) zastaw rejestrowy, d) przewłaszczenie na zabezpieczenie, e) hipoteka, f) gwarancje, 3
g) blokada środków pieniężnych, h) ubezpieczenie spłaty pożyczki przez wyspecjalizowaną instytucję, i) pełnomocnictwo do rachunku bankowego, j) inne formy zabezpieczenia. 3. Forma zabezpieczenia pożyczki ustalona jest przez ARL S.A. w drodze negocjacji z pożyczkobiorcą, biorąc pod uwagę kwotę pożyczki, stopień ryzyka oraz okres spłaty pożyczki i stan majątkowy pożyczkobiorcy, z tym że w przypadku udzielenia pożyczki przekraczającej kwotę 60.000,00 zł zawsze wymagany jest weksel in blanco wraz z deklaracją wekslową oraz dodatkowe zabezpieczenie. Dodatkowego zabezpieczenia wymaga także spłata kolejnej pożyczki udzielonej przedsiębiorcy w sytuacji, gdy łączne zadłużenie tego przedsiębiorcy w Funduszu przekracza kwotę 60.000,00 zł. 4. Koszty ustanowienia i zwolnienia zabezpieczenia pożyczki ponosi pożyczkobiorca. 5. Po podpisaniu umowy pożyczki w terminie 7 dni od jej zawarcia pożyczkobiorca dokonuje ubezpieczenia majątkowego rzeczy stanowiących zabezpieczenie spłaty pożyczki i dokonuje cesji praw z polisy ubezpieczeniowej na rzecz ARL S.A. Pożyczkobiorca zobowiązuje się utrzymać ubezpieczenie majątkowe rzeczy przez cały okres trwania umowy pożyczki i odnawiać cesję praw z polisy ubezpieczeniowej. W szczególnie uzasadnionych przypadkach ARL S.A. może odstąpić od konieczności ubezpieczenia przez pożyczkobiorcę przedmiotu zabezpieczenia. Dotyczy to w szczególności przypadków, w których rzeczy stanowiące zabezpieczenie pożyczki są odpowiednio przechowywane i zabezpieczone przez pożyczkobiorcę. 6. Po stwierdzeniu całkowitej spłaty pożyczki ARL S.A. dokonuje zwolnienia przyjętych zabezpieczeń spłaty pożyczki. ARL S.A. informuje również pisemnie pożyczkobiorcę o komisyjnym dokonaniu zniszczenia weksla, które odbywa się w obecności Kierownika Zespołu Instrumentów Finansowych i Głównego Księgowego. VI. UMOWA POŻYCZKI 1. Pożyczka jest udzielana na podstawie wniosku pożyczkobiorcy stanowiącego załącznik nr 1 do niniejszego regulaminu. 2. Wniosek o pożyczkę należy składać bezpośrednio w siedzibie ARL S.A. bądź listem poleconym na adres siedziby ARL S.A. 3. Wniosek powinien być podpisany przez ubiegającego się o pożyczkę, a w przypadku osób prawnych - przez osoby upoważnione, zgodnie z przepisami, do składania oświadczeń i zaciągania zobowiązań majątkowych. 4. Do wniosku pożyczkobiorca dołącza dokumenty niezbędne do jego rozpatrzenia, w szczególności dokumenty rejestrowe lub statutowe, sprawozdania finansowe szczegółowy zakres wymaganych dokumentów jest określony w załączniku do wniosku o pożyczkę. 5. Wniosek o udzielenie pożyczki winien być rozpatrzony w terminie 30 od daty jego przyjęcia. 6. W terminie określonym w ust. 4 ARL S.A. informuje o przyznaniu lub odmowie udzielania pożyczki. 7. Pożyczki udzielane są po przeprowadzeniu analizy ryzyka ich niespłacenia i po ustanowieniu należytego zabezpieczenia ich spłaty. Analiza ryzyka winna stwierdzić, iż przedsiębiorca jest w stanie odpowiednio i efektywnie wykorzystać pożyczkę i terminowo ją spłacać. 8. Przez zawarcie umowy pożyczki ARL S.A. zobowiązuje się przenieść na własność pożyczkobiorcy określoną umową kwotę środków pieniężnych, a pożyczkobiorca zobowiązuje się zwrócić tę samą kwotę oraz odsetki w wysokości oprocentowania pożyczki i stosowną prowizję. Wysokość oprocentowania ustalona jest w umowie pożyczki. 4
9. Odsetki od wykorzystanej pożyczki są naliczane i pobierane przez ARL S.A. w okresach miesięcznych przy czym do celów obliczeniowych przyjmuje się, że rok ma 360 dni, a miesiąc 30 dni. W umowie mogą zostać ustalone inne okresy pobierania i naliczania odsetek. 10. Zawarcie umowy pożyczki następuje w drodze zgodnego oświadczenia woli obu stron wyrażonego złożeniem podpisu przez przedstawicieli każdej ze stron. 11. Za moment zawarcia umowy pożyczki przyjmuje się datę jej podpisania przez obie strony. 12. Umowy sporządzane są w 3 egzemplarzach (jeden egzemplarz dla pożyczkobiorcy i dwa egzemplarze dla ARL S.A.). 13. Ewentualny podatek od czynności cywilno prawnych związany z udzieleniem pożyczki uiszcza pożyczkobiorca. 14. Strony mogą dokonać zmiany warunków umowy tylko w drodze pisemnego aneksu do umowy pod rygorem nieważności. VII. WYKORZYSTANIE POŻYCZKI 1. Pożyczka może być wykorzystana wyłącznie na sfinansowanie celu określonego w umowie pożyczki. 2. Pożyczki mogą być wykorzystywane w formie bezgotówkowej, jednorazowo lub w transzach. Wykorzystanie pożyczki w formie bezgotówkowej polega na przekazaniu środków pieniężnych na rachunek bankowy pożyczkobiorcy wskazany w umowie pożyczki. 3. Warunkiem uruchomienia pożyczki jest prawomocne ustanowienie na rzecz ARL S.A. wszystkich wymaganych zabezpieczeń określonych umową pożyczki. W szczególnie uzasadnionych przypadkach pożyczka może zostać uruchomiona przed prawomocnym ustanowieniem wymagalnych zabezpieczeń. Dotyczy to w szczególności ustanowienia zabezpieczenia w formie hipoteki oraz zastawu rejestrowego. 4. W okresie wykorzystywania pożyczki przez pożyczkobiorcę ARL S.A. zastrzega sobie prawo kontroli realizacji postanowień umowy oraz badania zabezpieczenia zwrotności pożyczki, w tym również przeprowadzenia inspekcji w siedzibie pożyczkobiorcy oraz w miejscu prowadzenia przez niego działalności gospodarczej. 5. Umowa pożyczki określa ostateczny termin przedstawienia dokumentów niezbędnych do dokonania rozliczenia wykorzystania środków pożyczki, który nie może być dłuższy niż 90 dni od dnia przekazania środków pieniężnych na rachunek bankowy pożyczkobiorcy. ARL S.A. dokona rozliczenia celu pożyczki niezwłocznie po przedstawieniu przez pożyczkobiorcę rozliczenia przedsięwzięcia współfinansowanego pożyczką. O fakcie stwierdzenia zgodności lub braku zgodności z umową pożyczki wartości i struktury finansowania kwalifikowanych nakładów inwestycyjnych ARL S.A. powiadomi pożyczkobiorcę pisemnie. 6. W przypadku nie spełnienia przez pożyczkobiorcę warunków określonych w pkt. 5 ARL S.A. może zmienić warunki oprocentowania pożyczki w sposób następujący: za okres niespełnienia warunków naliczone zostaną odsetki karne w wysokości stopy procentowej pożyczki obowiązującej w dniu podpisania umowy pożyczki, powiększonej o 10 punktów procentowych od kwoty pożyczki pozostającej do spłaty. 7. W przypadku niespełnienia postanowień umowy pożyczki, między innymi niespłacenia rat kapitałowych i odsetek w terminie, nie ustanowienia stosownych zabezpieczeń oraz braku realizacji stanów zatrudnienia ARL S.A. może wypowiedzieć umowę pożyczki. 8. ARL S.A. zastrzega sobie prawo wypowiedzenia pożyczki z zachowaniem 7-dniowego terminu w przypadku: a) zagrożenia zwrotu terminowego spłaty pożyczki lub odsetek w terminach ustalonych w umowie; b) niewypłacalności pożyczkobiorcy; c) znacznego zmniejszenia wartości zabezpieczenia; d) wykorzystania pożyczki niezgodnie z celem; 5
e) nieterminowego regulowania przez pożyczkobiorcę zobowiązań wobec ARL S.A.; f) niespełnienia innych warunków określonych niniejszym Regulaminem. 9. Od zadłużenia przeterminowanego, powstałego w wyniku niespłacenia całości lub części pożyczki w terminach ustalonych w umowie, odsetki są naliczane w wysokości odsetek ustawowych. 10. Roszczenia ARL S.A. z tytułu niespłaconej pożyczki i odsetek pokrywane są w następującej kolejności: a) koszty sądowe i egzekucyjne (także windykacji), w przypadku ich wystąpienia, b) należne prowizje i opłaty, c) odsetki karne i kary umowne, d) odsetki niespłacone zapadłe, e) raty pożyczki niespłacone zapadłe, f) pozostały niespłacony kapitał. VIII. SPŁATA POŻYCZKI 1. Spłaty pożyczki i odsetek dokonuje pożyczkobiorca przez przelanie środków pieniężnych lub ich wpłatę, z zastrzeżeniem warunków art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 2 lipca 2004r o swobodzie działalności gospodarczej (Dz.U. nr 173, poz 1807 z póź. zm.), na rachunek bankowy ARL S.A. wskazany w umowie pożyczki. 2. Spłata całości lub części pożyczki może być dokonana przedterminowo. 3. Po całkowitej spłacie pożyczki ARL S.A. dokona ostatecznego rozliczenia odsetek na podstawie faktycznego okresu wykorzystania pożyczki. W przypadku nie dopłaty pożyczkobiorca zobowiązuje się do uregulowania różnicy w terminie 14 dni od wezwania do zapłaty. W przypadku nadpłaty ARL S.A. w tym samym terminie zwróci różnicę pożyczkobiorcy na jego konto. 4. W przypadku opóźnień w zapłacie raty pożyczki od kwoty przeterminowanej będą naliczane odsetki ustawowe. 5. Jako datę spłaty pożyczki i odsetek przyjmuje się dzień wpływu środków na rachunek bankowy ARL S.A. 6. Spłata powinna nastąpić w dniu określonym w umowie. Jeżeli termin spłaty przypada na dzień ustawowo wolny od pracy, uważa się go za zachowany, jeżeli spłata nastąpiła w pierwszym dniu roboczym po dniu spłaty określonym w umowie pożyczki. 7. Pożyczkobiorca może w wyjątkowych przypadkach złożyć umotywowany wniosek o zmianę terminu spłaty pożyczki lub rat pożyczki. 8. ARL S.A. może uzależnić przesunięcie terminu spłaty, o którym mowa w ust. 7 od ustanowienia między innymi dodatkowego zabezpieczenia pożyczki oraz ustalenia nowych warunków oprocentowania. IX. KOMISJA KWALIFIKACYJNA LFP 1. W skład Komisji Kwalifikacyjnej LFP wchodzi 4 stałych członków z prawem głosu: - Kierownik Zespołu Instrumentów Finansowych, pełniący rolę przewodniczącego Komisji, - Główny Księgowy Agencji Rozwoju Lokalnego S.A., - Kierownik Zespołu ds. Techniczno Administracyjnych, - Kierownik Ośrodka Szkoleń, Promocji Zatrudnienia i Doradztwa Zawodowego, - Pracownik Funduszy Pożyczkowych i Poręczeniowych bez prawa głosu, pełniący rolę Sekretarza Komisji. 6
2. Posiedzenia Komisji odbywają się w zależności od ilości rozpatrywanych wniosków pożyczkowych. Dla ważności podjętej uchwały wymagana jest obecność co najmniej 3 stałych członków Komisji z prawem głosu. 3. Komisja dokonuje merytorycznej oceny wniosków o udzielenie pożyczki, posiadając prawo ich akceptowania lub odrzucania. 4. Komisja Kwalifikacyjna rekomenduje Zarządowi przyznanie lub odmowę udzielenia pożyczki, na podstawie której Zarząd podejmuje ostateczną decyzję o przyznaniu bądź odmowie przyznania pożyczki. 5. Negatywna decyzja Komisji Kwalifikacyjnej nie jest wiążąca dla Zarządu. 6. Do zadań Kierownika Zespołu Instrumentów Finansowych należy w szczególności: - analiza wniosków o udzielenie pożyczki, - prowadzenie dokumentacji związanej z funkcjonowaniem Funduszu, szczególnie ewidencji wniosków, ewidencji udzielonych pożyczek i odrzuconych wniosków, sporządzanie kwartalnych sprawozdań z działalności Funduszu. X. OBOWIĄZKI POŻYCZKOBIORCY 1. Wykorzystanie pożyczki zgodnie z celem, na który została udzielona. 2. Pożyczkobiorca zobowiązany jest do: a) zatrudnienia w terminie 60 dni od daty podpisania umowy pożyczki na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy, deklarowanej we wniosku liczby osób, b) fakt zatrudnienia osób, o których mowa, powinien być potwierdzony dostarczeniem do ARL S.A. kopii umów o pracę zawartych z tymi osobami przez pożyczkobiorcę w terminie do 7 dni od jej zawarcia oraz potwierdzonych przez ZUS odpowiednich miesięcznych deklaracji w terminie do 7 dni od ustawowego terminu ich składania. ARL S.A. zobowiązana jest do przechowywania kopii tych dokumentów w dokumentacji pożyczkowej, c) utrzymania ciągłości zatrudnienia tych osób w okresie trwania pożyczki. Warunki dotyczące utrzymania stanu zatrudnienia uważa się za spełnione, jeśli osoby zatrudnione na nowoutworzonych miejscach pracy nie przejdą na urlop bezpłatny (w tym urlop wychowawczy) dłuższy niż 28 dni roboczych każda oraz nie będą przebywały na zasiłku chorobowym dłuższym niż 90 dni w danym roku kalendarzowym, d) zatrudnienia w terminie 30 dni, w przypadku rozwiązania stosunku pracy z osobą, o której mowa pod lit. a nowej osoby spełniającej w/w warunki w celu uzupełnienia stanu zatrudnienia deklarowanego we wniosku, e) przedstawienia w ARL S.A. kopii comiesięcznych raportów na odpowiednich formularzach ZUS, potwierdzonych za zgodność z oryginałem w terminie do 7 dni od ustawowego terminu ich składania. 3. Umożliwienia pracownikom ARL S.A. badanie ksiąg i dokumentów, kontroli działalności firmy oraz sposobu wykorzystania udzielonej pożyczki i warunków z nią związanych. 4. Powiadomienia ARL S.A. o zaciągniętych w bankach kredytach oraz o zobowiązaniach finansowych mających wpływ na sytuację finansową, pożyczkobiorcy (np. zaciągnięte pożyczki, ustanowienie zastawu, hipoteki, udzielonego poręczenia itp.). 5. Niezwłocznego powiadomienia ARL S.A. o wszelkich zmianach organizacyjno-prawnych w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej pod rygorem odpowiedzialności za powstałą z tego tytułu szkodę i natychmiastowego rozwiązania umowy pożyczki z zachowaniem terminów wypowiedzenia. XI. KARY UMOWNE 1. W przypadku niespełnienia warunków określonych w Cz. X. ust. 2.a,b,c,d,e ARL S.A. może: 7
a) zmienić warunki oprocentowania pożyczki w sposób następujący: za okres niespełnienia warunków naliczone zostaną odsetki karne w wysokości stopy procentowej pożyczki obowiązującej w dniu zawarcia umowy pożyczki, powiększonej o 10 punktów procentowych od kwoty pożyczki pozostającej do spłaty przypadającej proporcjonalnie na liczbę utworzonych miejsc pracy, b) wypowiedzieć (rozwiązać) umowę pożyczki ze skutkiem natychmiastowym. Pożyczka wraz z niezapłaconymi odsetkami (saldo zadłużenia) podlega wówczas zwrotowi w terminie 14 dni od daty wypowiedzenia (rozwiązania) umowy pożyczki. Wymagane roszczenie podlega po dniu rozwiązania umowy oprocentowaniu w wysokości odsetek ustawowych, c) w razie braku dokonania spłaty wypełnić weksel in blanco i dochodzić swoich roszczeń w drodze windykacji sądowej. 2. ARL S.A. odstąpi od podpisania umowy pożyczki lub wypowie (rozwiąże) umowę pożyczki z 14 dniowym okresem wypowiedzenia w przypadku, kiedy wnioskodawca lub pożyczkobiorca zmniejszy zatrudnienie w okresie pomiędzy rejestracją wniosku o pożyczkę a zatrudnieniem deklarowanej we wniosku o pożyczkę liczby osób. XII. UDOSTĘPNIANIE INFORMACJI Regulamin udzielania pożyczek wraz z wnioskiem pożyczkowym udostępniany jest w siedzibie oraz w witrynie internetowej ARL S.A. www.arl.org.pl Wykaz załączników: 1. Wniosek o udzielenie pożyczki 2. Taryfa opłat i prowizji ARL S.A. związanych z udzielaniem pożyczek Sosnowiec, 29.09.2009r 8
Załącznik nr 2 Taryfa opłat i prowizji Agencji Rozwoju Lokalnego S.A. związanych z udzielaniem pożyczek Rodzaj czynności/usługi Tryb pobierania opłat Stawka w zł lub % Wydanie promesy udzielenia pożyczki od kwoty promesy 1% - 2% Zmiana warunków umowy na wniosek Klienta wymagająca zawarcia aneksu do umowy Wydanie zaświadczenia/opinii na wniosek Klienta Zawarcie z dłużnikiem porozumienia w sprawie spłaty zadłużenia za każdy aneks od każdego zaświadczenia od kapitału objętego porozumieniem od 150 zł do 500 zł 50 zł 0,5% - 1% Upomnienie pisemne od każdego upomnienia 30 zł 9