14 kwietnia 2015 r. II MIĘDZYSZKOLNY KONKURS WIEDZY O AMERYCE ŁACIŃSKIEJ II jest organizowany przez IV Liceum Ogólnokształcące im. Stefanii Sempołowskiej w Lublinie po patronatem: Ambasada Chile w Polsce Centrum Języka Portugalskiego Instytutu Camõesa w Lublinie Villablanca, szkoły języka hiszpańskiego w Lublinie PROF-EUROPE Stowarzyszenie Nauczycieli Języka Francuskiego w Polsce Imię i nazwisko uczestnika Ogólna liczba punktów
CZĘŚĆ I TEST WYBORU Za każdą poprawnie zaznaczoną informację otrzymasz jeden punkt. Jeżeli chcesz wycofać swój wybór, wyraźnie przekreśl krzyżykiem odpowiedź z której rezygnujesz i zaznacz odpowiedź właściwą. 1. Z wybranych obszarów geograficznych podkreśl te, które należą do archipelagu Wielkich Antyli. Martynika, Gwadelupa, Haiti, Brazylia, Gujana Francuska, Chile 2. Podkreśl właściwą odpowiedź. Chile jest państwem o najbardziej wydłużonym / eliptycznym kształcie na świecie. Za punkt najbardziej wysunięty na południe uważa się Przylądek Horn / Przylądek Igielny. Skrajny punkt na północy znajduje się na styku granic z Peru i Boliwią / Peru i Argentyną. Terytorium Chile rozciąga się między wybrzeżem Pacyfiku / Atlantyku a wododziałem Kordylierów / Andów. 3. Do państw / terytoriów wymienionych w tabeli przyporządkuj krainy geograficzne, których NAJWIĘKSZA CZĘŚĆ leży na ich obszarze. Niektóre propozycje nie pasują do żadnej kolumny. Nizina La Platy, Płaskowyż Centralny, Nizina Gujańska, Kordyliera Nadbrzeżna, Wyżyna Brazylijska, Góry Domeyki, Wyżyna Gujańska Brazylia Chile Gujana Francuska 4. Podkreśl właściwą odpowiedź. Gujana Francuska to francuskie terytorium zależne / niezależne. Położone jest w północno-wschodniej / we wschodniej części Ameryki Południowej nad Oceanem Atlantyckim / Morzem Karaibskim. Graniczy od południa i południowego wschodu z Brazylią / Wenezuelą. Jej główną rzeką jest Maroni / Orinoko. 81% kraju pokrywa wilgotny las równikowy / roślinność typu makia. 2
5. Poniższy tekst zawiera informacje o strukturze ludnościowej i rasowej Brazylii. Wpisz w puste miejsca wybrane wyrazy z poniższej listy. São Paulo, Bogota, Rio de Janeiro, Brazylijczycy, rasa biała, Mulaci, Metysi, Zambosi, rasa czarna. Brazylia nie jest krajem o wysokiej gęstości zaludnienia, jednak prawie połowa mieszkańców Ameryki Południowej to. Główne miasta Brazylii, w których zamieszkuje największa liczba ludności to i. Na terenie Brazylii pod względem liczebności dominuje, a także rasa mieszana tj. oraz. 6. Z wymienionych poniżej nazw geograficznych wybierz i podkreśl tę, która dotyczy przedstawionego opisu: Gwadelupa Martynika Chile Brazylia Haiti Gujana Francuska To najstarsze, niepodległe państwo w Ameryce Środkowej. W XVIII w. była to kolonia francuska, opierająca swoją gospodarkę na pracy niewolników murzyńskich na plantacjach cukru i kawy. W latach 1822-1844 w jego skład wchodziła również Dominikana. Opisane powyżej państwo to 7. Wybierz właściwą odpowiedź. Większość ludności Chile stanowią potomkowie hiszpańskich kolonizatorów. Rdzenną ludność indiańską tego kraju reprezentują: a) Tainowie b) Araukanie (Mapucze) c) Majowie (Maya) 8. Określ czy powyższe stwierdzenia są prawdziwe (P) czy fałszywe (F). A) Całe terytorium Chile znajduje się w strefie klimatu podzwrotnikowego B) Pustynia Atacama sprzyja rozwojowi rolnictwa C) Wzdłuż wybrzeży Chile ciągnie się oceaniczny Rów Atakamski D) Zimny Prąd Peruwiański podnosi temperaturę powietrza i zwiększa sumę opadów atmosferycznych w Chile 3
PYTANIA 9 35 Wybierz właściwą odpowiedź zaznaczając ją obwódką (kółkiem): 9. Miasto w Brazylii nad rzeką Rio Negro, port rzeczny i dawny ośrodek eksploatacji kauczuku, znany także z budynku dziewiętnastowiecznej opery to: a) Iquitos b) Manaus c) Belem d) Boa Vista 10. Który z wymienionych niżej obiektów NIE znajduje się na liście światowego dziedzictwa UNESCO w Brazylii: a) Sanktuarium Bom Jesus w Congonhas b) miasto Brasilia c) jezuicka misja São Miguel das Missões d) miasto Fortaleza 11. Violeta Parra, chilijska piosenkarka i malarka jest autorką utworu, wykonywanego później przez dziesiątki innych artystów. Utwór ten to: a) Guantanamera b) Desperado c) La Bamba d) Gracias a la vida 12. Tradycyjny chilijski taniec to: a) samba b) cueca c) merengue d) mambo 13. Zouk to styl w muzyce, wywodzący się z: a) Patagonii b) Martyniki i Gwadelupy c) okolic miasta Fortaleza w Brazylii d) Wyspy Wielkanocnej 4
14. Kosmodrom, z którego wystrzeliwane są satelity Europejskiej Agencji Kosmicznej ESA oraz Francuskiej Agencji Kosmicznej CNES znajduje się na obszarze: a) wyspy Saint Barthelémy, należącej do Francji b) pustyni Atacama w Chile c) w rejonie Manaus w Brazylii d) w rejonie Kourou w Gujanie Francuskiej 15. Wyspiarskim państwem, położonym między Martyniką i Gwadelupą i oddzielonym od nich cieśninami jest: a) Gwatemala b) Dominikana c) Dominika d) Portoryko 16. Rum, trunek niegdyś szczególnie popularny wśród karaibskich piratów, jest wytwarzany ze sfermentowanego soku z: a) ananasa b) agawy c) kokosa d) trzciny cukrowej 17. Ważnym skupiskiem ludności pochodzenia polskiego w Brazylii jest: a) stan Parana b) stan Amazonas c) stan Mato Grosso d) stan Roraima 18. Dolina Środkowochilijska (Valle Central) w Chile słynie z a) plantacji bananów b) uprawy winorośli i produkcji wina c) krewetek d) produkcji kakao 19. Zombie, postać pojawiająca się we współczesnych filmowych horrorach, wywodzi się z folkloru i wierzeń: a) chilijskich Indian b) Martynikańczyków c) Haitańczyków d) mniejszości chińskiej zamieszkałej w Gujanie Francuskiej 5
20. Potomkowie żołnierzy Legionów Polskich, formacji stworzonej przez Napoleona na przełomie XVIII i XIX wieku żyją do dziś na jednej z wysp karaibskich. Legiony Polskie zostały tam wysłane w celu stłumienia buntu byłych niewolników w kolonii. Część z polskich żołnierzy osiadła na wyspie. Ich potomkowie noszą obecnie przekręcone polskie nazwiska i posiadają europejskie cechy wyglądu. Opis ten dotyczy: a) Martyniki b) Haiti c) Gwadelupy d) Wyspy Wielkanocnej 21. Curaçao to nazwa karaibskiej wyspy, będącej zamorskim terytorium Holandii, a także: a) nazwa likieru ze skórek gorzkich pomarańczy, obecnie produkowanego głównie na Haiti b) perkusyjny instrument muzyczny, używany przez tancerzy samby c) hiszpańska twierdza z XVII wieku w północnym Chile d) sanktuarium Matki Boskiej Bolesnej w stanie Amapa w Brazylii 22. Pieprz cayenne to rodzaj bardzo ostrej przyprawy, której nazwa wywodzi się od: a) stolicy Gujany Francuskiej b) gatunku barwnego ptaka zamieszkującego Amazonię c) wulkanu w Chile d) nazwiska przyrodnika eksplorującego Amerykę Południową w XIX wieku. 23. Na Haiti obiektem wpisanym na listę światowego dziedzictwa UNESCO jest/są: a) twierdza Citadelle La Ferrière i pałac królewski Sans-Souci b) kolonialna zabudowa Port au Prince c) dolina rzeki Jacmel i wodospady Bassin Bleu d) Park Narodowy La Visite 24. Moai to rodzaj wielkich posągów będących pozostałością dawnej cywilizacji zamieszkującej a) wyspę Chiloe b) Gwadelupę c) Wyspę Wielkanocną d) Dominikanę i Haiti 6
25. Zabytkowa zabudowa tego chilijskiego miasta jest wpisana na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Miastem tym jest: a) Valparaíso b) Santiago de Chile c) Puente Alto d) Punta Arenas 26. Humberstone i Santa Laura to miejscowości w Chile, które znajdują się na liście światowego dziedzictwa UNESCO. Powodem umieszczenia tych miejscowości na liście był/y: a) dawne indiańskie miejsca kultu b) kompleks jaskiń z podziemną rzeką c) dawne ośrodki wydobycia saletry d) pozostałości osad wielorybniczych 27. Salvador de Bahia to a) miasto w Brazylii, którego centrum historyczne znajduje się na liście światowego dziedzictwa UNESCO b) nizinna kraina na południu Brazylii, znana z wypasu bydła c) wyspa na południu Chile znana z największego lodowca poza obszarami arktycznymi d) kompleks dawnych świątyń w chilijskich Andach 28. W parku Narodowym Torres del Paine w Chile można obejrzeć m. in. a) świątynie Inków b) jeziora i lodowce c) kopalnie srebra d) pustynię piaszczystą i wydmy 29. W Chile w stanie naturalnym nie występują: a) kondory b) flamingi c) pingwiny d) bizony 30. Marakasy to a) tradycyjny instrument muzyczny z Brazylii b) rodzaj lodowego deseru z Gwadelupy c) zestaw chilijskich przypraw do mięsa d) tradycyjne chaty gujańskich Indian 7
31. La Montagne Pelée to a) sanktuarium Matki Boskiej Bolesnej w stanie Amapa w Brazylii b) wulkan na Martynice, którego erupcja w 1902 r. spowodowała śmieć 30 tysięcy osób c) rezerwat na obszarze Gujany Francuskiej i Brazylii, ostoja jaguara i tapira d) największy na Karaibach park wodny z gigantyczną zjeżdżalnią w Point à Pitre 32. Feijoada to danie brazylijskie, którego stałym składnikiem jest/są: a) fasola b) kukurydza c) słodkie ziemniaki d) banany 33. W parku Narodowym Torres del Paine w Chile żyją: a) strusie emu b) strusie nandu c) ptaki kiwi d) kazuary 34. Słynny wodospad Iguazú znajduje się przy granicy Brazylii z : a) Surinamem b) Peru c) Wenezuelą d) Argentyną 35. Bossanova to styl muzyczny łączący elementy samby i: a) disco polo b) bluesa c) jazzu d) heavy metalu Test wyboru: liczba punktów CZĘŚĆ II ZADANIA OTWARTE 8
W tej części konkursu musisz wstawić w odpowiednich miejscach wymagane informacje. Za każdą wstawioną poprawnie informację otrzymasz dwa punkty: 36. Wpisz brakujące informacje. Na terytorium Brazylii wyróżniamy wielkie systemy rzeczne m in.: i Wody z wszystkich systemów rzecznych odprowadzane są do Oceanu Największa rzeka Brazylii bierze swój początek u źródeł Ucayali Apurimac na terytorium Peru. 37. Wstaw imię i nazwisko wykonawcy Brazylijski piosenkarz, tancerz i kompozytor, najbardziej znany jako wykonawca przeboju Ai Se Eu Te Pego to 38. Wpisz brakującą informację. Najważniejszą rzeką południowochilijską, o największym potencjale hydroenergetycznym jest rzeka, zaś najdłuższą rzeką w Chile jest 39. Wstaw nazwisko podróżnika i naukowca Przyjaciel Adama Mickiewicza, członek Towarzystwa Filomatów, polski geolog i inżynier, odegrał ważną rolę w rozwoju nauki, przemysłu i kultury Chile. Był wieloletnim rektorem Universidad de Chile. Od jego nazwiska pochodzi m. in. nazwa pasma górskiego w Chile. Jego nazwisko to Ignacy. 40. Wstaw nazwę miasta Copacabana to jedna z najsłynniejszych plaż na świecie. Odbywają się tam mistrzostwa świata w piłce nożnej plażowej. W 2013 r. na Copacabanie miały miejsce Światowe Dni Młodzieży z udziałem papieża Franciszka. Plaża ta znajduje się w 9
41. Podaj nazwy stolic następujących państw lub terytoriów. Brazylia Chile Nazwa państwa Stolica Gujana Francuska Gwadelupa Haiti Martynika 42. Wstaw odpowiednią nazwę Taniec i jednocześnie sztuka walki wywodzące się z tradycji afrykańskiej i brazylijskiej, stworzone przez czarnych niewolników w XVIII i XIX wieku to 43. Wstaw odpowiednią informację Mieszkańcy Martyniki i Gwadelupy posługują się językiem kreolskim i językiem. 44. Wstaw odpowiednią nazwę Na północy Chile znajduje się pustynia powszechnie uznawana za najsuchsze miejsce na ziemi. Nazwa tej pustyni to. 45. Wstaw odpowiednią nazwę Corcovado to granitowa góra wznosząca się nad Rio de Janeiro, na której znajduje się mierzący 38 metrów. 46. Wstaw odpowiednią nazwę geograficzną / imię i nazwisko 10
Jedna z wysp u wybrzeży Chile nosi nazwę na cześć literackiego bohatera. Pierwowzorem tego bohatera był szkocki marynarz z XVIII wieku Aleksander Selkirk. Selkirk spędził samotnie cztery lata na bezludnej wówczas chilijskiej wyspie. Jego losami zainspirował się Daniel Defoe pisząc podróżniczo przygodową o losach najsłynniejszego rozbitka w historii literatury. Imię i nazwisko bohatera książki oraz nazwa wyspy to 47. Wstaw imię / pseudonim artystki Utwór Endless Summer wybrany przez UEFA oficjalnym hymnem Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej 2012 odbywających się w Polsce i na Ukrainie był wykonywany przez niemiecką artystkę o martynikańskich korzeniach. Imię i zarazem pseudonim artystyczny tej piosenkarki to. 48. Wstaw nazwę państwa Tortuga to wyspa na Karaibach w XVII w. będąca siedzibą piratów. Pojawia się w serii filmów Piraci z Karaibów oraz w grze komputerowej Assassin's Creed IV: Black Flag. Współcześnie wyspa ta należy do Zadania otwarte: liczba punktów 11