V. GOSPODARKA KOMUNALNA 77>104
V.1. Zaopatrzenie w wodę Kraków podzielony jest na strefy wodociągowe zasilane z poszczególnych ujęć wód powierzchniowych: Raba (Zbiornik Dobczycki) - największe źródło wody, Rudawa, Dłubnia, Sanka (Bielany). System wodociągowy Krakowa ma układ pierścieniowy, co znacznie podnosi niezawodność funkcjonowania całego systemu, a w przypadku przerw w dostawach wody z któregoś z kierunków daje możliwość awaryjnego zasilania określonej części miasta z wykorzystaniem pozostałych ujęć. Woda dostarczana jest do odbiorców za pomocą złożonego układu rurociągów tranzytowych, magistralnych i rozdzielczych. Wodociąg krakowski uzupełniają: ujęcie wód głębinowych Mistrzejowice i Rudawa. Ponadto funkcjonują lokalne ujęcia wód podziemnych w Bieżanowie oraz kilkanaście studni głębinowych lokalnych. Tabela V.1. Zdolność produkcyjna głównych ujęć wodociągu krakowskiego w 2005 r. Ujęcie Zdolność produkcyjna (tys. m 3 /dobę) ogółem 297 w tym: Raba 186 Rudawa 55 Dłubnia 25 Sanka (Bielany) 25 Mistrzejowice 6 Tyniec 0 Zakup wody z ujęć w Bieżanowie 0 Nieodłącznym elementem wodociągu są zbiorniki wyrównawczo-zapasowe. W dniu dzisiejszym dla zaopatrzenia Krakowa w wodę pracuje 49 zbiorników wodociągowych o łącznej pojemności 277 tys. m 3. Poza zbiornikami terenowymi istnieją dwa wieżowe: Skotniki (nieczynny) i Las Wolski. Największy zespół zbiorników wodociągowych o łącznej pojemności 158,5 tys. m 3 znajduje się w Sierczy na trasie tranzytu z Zakładu Uzdatniania Wody (ZUW) Raba do Krakowa z największymi zbiornikami wodociągowymi w Polsce o pojemności komór po 34,0 tys. m 3. Tabela V.2. Pobór wody z głównych ujęć wodociągu krakowskiego w latach 2004-2005 Ujęcie Pobór wody w tys. m 3 /rok 2004 2005 dynamika 05/04 (%) ogółem 61 649 60 217 98% w tym: Powierzchniowe, w tym: 59 939 58 352 97% Raba 31 402 30 219 96% Rudawa 12 454 12 768 103% Dłubnia 10 287 9 462 92% Sanka 5 796 5 903 102% Głębinowe - Mistrzejowice 1 710 1 865 100% 79
Wykres V.1. Procentowy udział w poborze wody głównych ujęć wodociągu krakowskiego w 2005 r. Tabela V.3. Pobór wody dla Krakowa z ujęć wód komunalnych MPWiK w 2005 r. Cel Rodzaj ujęcia 2005 (tys. m 3 ) 2005 (tys. m 3 /dobę) Dynamika 05/04 (%) I. Gospodarka komunalna Ogółem 57 454 157,4 98% Powierzchniowe 55 675 152,5 98% Głębinowe 1 779 4,9 109% II. Przemysł + inne Ogółem 2 763 7,6 91% Powierzchniowe 2 677 7,3 91% Głębinowe 86 0,3 104% III. Łącznie I+II Ogółem 60 217 165,0 98% Powierzchniowe 58 352 159,8 97% Głębinowe 1 865 5,2 109% W 2005 r. sprzedaż wody zachowała tendencję spadkową i zmalała z 50 794 tys. m 3 do 49 334 tys. m 3, przy jednoczesnym zwiększeniu udziału mieszkańców korzystających z usług miejskiego systemu wodociągowego. Tendencję tę przypisać można malejącemu zużyciu wody przez gospodarstwa domowe i przez przemysł. System wodociągowy pokrywał w 100% zapotrzebowanie na wodę. Tabela V.4. Ilość wody zużywana przez gospodarstwa domowe w latach 2002-2005 Zużycie wody 2002 2003 2004 2005 Gospodarstwa domowe (m 3 /rok) 39 041 000 37 995 210 37 399 577 36 409 630 Zużycie na 1-go mieszkańca (m 3 /miesiąc) 4,57 4,39 4,25 4,13 Tabela V.5. Wybrane parametry zaopatrzenia w wodę Krakowa w latach 2002-2005 2002 2003 2004 2005 Średnie dobowe zużycie wody (tys.m 3 ) 145 143 139 135,2 Cena jednostkowa wody (zł/m 3 ) 2,13 2,02 2,26 2,34 Procent mieszkańców korzystających z sieci ogólnomiejskiej (%) 96,1 96,4 96,8 96,9 80
Wykres V.2. Średnie dobowe zużycie wody w latach 2002-2005 (tys. m 3 /dobę) Wykres V.3. Cena jednostkowa wody w latach 2002-2005 (zł/m 3 ) Tabela V.6. Długość sieci wodociągowej ogólnomiejskiej w latach 2002-2005 (w km) Wyszczególnienie 2002 2003 2004 2005 Długość sieci ogólnomiejskiej (km) 1815,2 1849,1 1869,9 1902,5 w tym: Magistrale (km) 265,6 265,6 265,9 266,0 Sieć rozdzielcza wraz z przyłączami (km) 1549,6 1583,5 1604,0 1636,5 Od 2003 roku MPWiK S.A. realizuje program pod nazwą Woda dla wszystkich, którego celem jest zaprojektowanie i wybudowanie rozdzielczej sieci wodociągowej do stopnia umożliwiającego podłączenie się do niej wszystkich mieszkańców Krakowa w okresie do 2006 r. Budowa sieci wodociągowej finansowana jest ze środków własnych MPWiK S.A. Przyłącza wodociągowe realizowane są w ramach procedury Lokalnych Inicjatyw Inwestycyjnych lub indywidualnie ze środków odbiorców wody. W ramach Programu w latach 2003-2005 wybudowano 28 901 m sieci wodociągowej za kwotę 11,2 tys. zł, z czego 16 631 m w 2005 r. 81
Aby zapewnić dobrą jakość produkowanej wody pitnej, podjęto w 2005 r. m.in. następujące działania: w ZUW Dłubnia oraz ZUW Rudawa wprowadzono wstępne utlenianie wody surowej w celu zwiększenia skuteczności procesu koagulacji, poprawy własności organoleptycznych wody pitnej, zmniejszenia dawki dwutlenku chloru przy dezynfekcji końcowej, w ZUW Raba usprawniono proces koagulacji, dzięki czemu wyeliminowano przekroczenia zawartości glinu oraz agresywnego dwutlenku węgla z wody pitnej. prowadzono nadzór nad pracą stacji osłonowych oraz dopracowywano koncepcje ich rozwoju w poszczególnych Zakładach Uzdatniania Wody, prowadzono kontrolę stref ochronnych (przeglądy wiosenne i jesienne) przy współpracy z: Policją Wodną, Strażą Rybacką, Wojewódzką Stacją Sanitarno-Epidemiologiczną, Wojewódzkim Inspektoratem Ochrony Środowiska, Regionalnym Zarządem Gospodarki Wodnej, Związkiem Gmin Dorzecza Górnej Raby i Krakowa, współpracowano z Gminami i Związkami Gmin znajdującymi się w zlewniach wód ujmowanych w celu rozwiązywania problemów gospodarki wodno-ściekowej, prowadzono edukację proekologiczną - prezentacje dla młodzieży, radnych gmin i powiatów, akcje sprzątania świata sprzątanie dorzecza (w 2005 roku sprzątano brzegi zbiornika w Dobczycach i strefę ochronną Dłubni powyżej ujęcia wody pitnej w Raciborowicach). Straty w sieci wodociągowej wykazują tendencję spadkową - wskaźnik liczony w stosunku do produkcji wody wyniósł w 2005 r. 14,17%. Ogólna ocena zaopatrzenia Krakowa w wodę w roku 2005 została oceniona jako dobra, a ocena sanitarna wody pobieranej z wodociągów - jako bardzo dobra. Tabela V.7. Remonty sieci wodociągowej w latach 2004-2005 2004 2005 Magistrale (km) 7,50 0,5 Pozostała sieć (km) 5,20 23,8 Koszt jednostkowy remontu lub modernizacji 1 m (magistrale) (tys. zł) 1 036,80 566,0 Koszt jednostkowy remontu lub modernizacji 1 m (pozostała sieć) (tys. zł) 745,30 410,2 Ilość awarii przypadająca na 1 km sieci wodociągowej 0,86 0,71 Przeciętny czas usuwania awarii wodociągowej (godziny) 7,20 7 Tabela V.8. Ważniejsze inwestycje rozpoczęte i zakończone w 2005 r. Lp. Średnica wodociągu Nakłady całkowite Długość (mm) (tys. zł) (mb) Sieć wodociągowa 1. ul. Tokarzewskiego, Karaszewicza 200 249,46 590,00 2. ul. Spadochroniarzy 150 151,82 530,65 3. ul. Królowej Jadwigi 300/200/150 485,87 320,00 4. ul. 29 Listopada (od ul.kamiennej do ul. Prandoty) 200 161,96 250,50 5. os. Zesławice ul.g.morcinka 110 54,58 216,00 6. ul. Brzask 100 55,06 161,00 7. ul. Wybickiego, Łokietka 100 72,18 148,00 8. ul. Bosacka 150 57,36 103,50 82
Program "Woda dla Wszystkich" 1. ul. Żwirowa, Glogera, Glogera Boczna 100/200 365,21 681,50 2. ul. Dybowskiego 160 263,61 663,00 3. ul. Tymiankowa 110 254,75 608,50 4. os. Olszanica ul.wyżgi 110 108,47 572,85 5. ul. Hoborskiego 110 248,25 552,00 6. ul. Spacerowa 110/160/250 251,05 511,00 7. ul. Ziemska, Ziemska boczna 110 202,59 436,56 8. ul. Łutnia 110 132,69 420,00 9. ul. Pod Szańcami 110 195,20 353,50 10. ul. Hektary 110 158,86 348,00 11. ul. Albatrosów 110 99,37 321,50 12. ul. Morcinka 110/160 151,27 311,00 13. ul. Dróżka 110 95,31 266,00 14. ul. Wadasa, Porzecze, Raczkiewicza 100 190,05 262,00 15. ul. Bobrzyńskiego 160 89,31 255,00 16. ul. Sierpowa 110 93,18 250,00 17. ul. Jasnogórska 160 105,94 249,00 18. ul. Łozińskiego 110 110,55 246,00 19. ul. Koszutki 110 101,84 230,00 20. ul. Potoczek 110 115,99 228,50 21. ul. Podstawie 110 136,94 228,00 22. ul. Prawocheńskiego 110 123,28 218,00 23. ul. Skotnicka 110 77,98 209,50 24. ul. Ks.Stoszki 100/150 77,00 199,00 25. ul. Leśmiana - boczna 110 113,58 195,00 26. ul. Gaik boczna 100 100,32 174,00 27. ul. Głogowiec 110 76,31 165,50 28. ul. Kaczorówka 160 88,62 164,00 29. ul. Wróblowicka, Wróblowicka -Boczna 110 67,08 162,39 30. ul. Smoleńskiego - boczna 110 53,25 141,00 31. ul. Aleksandrowicza 110 65,40 139,00 32. ul. Insurekcji Kościuszkowskiej 160 37,30 138,50 33. ul. Wadowska boczna 110 51,73 126,05 34. ul. Kuśnierska 110 65,76 114,00 35. ul. Głowackiego 150 57,43 107,25 36. ul. Kolejarzy 110 85,14 102,50 W zestawieniu ujęto zadania obejmujące budowę sieci o długości powyżej 100 mb V.2. Systemy kanalizacyjne Kanalizacja w Gminie Miejskiej Kraków pracuje w systemie rozdzielczym (w zakresie kanalizacji sanitarnej deszczowej) oraz ogólnospławnym. Tereny peryferyjne Krakowa przeznaczone są do skanalizowania w systemach lokalnych. Ścieki odprowadzane są grawitacyjnie. Tam gdzie ukształtowanie terenu uniemożliwia grawitacyjne odprowadzenie ścieków stosuje się system ciśnieniowy - przepompownie. Układ kanalizacyjny Krakowa objęty jest dwoma odrębnymi centralnymi systemami kanalizacji: 83
System dla dawnych dzielnic Śródmieście, Krowodrza, Podgórze, obsługujący około 500 tys. mieszkańców, odprowadzający ścieki poprzez główne kolektory prawobrzeżny (System Prawobrzeżny Wisły - PWS) i lewobrzeżny (System Lewobrzeżny Wisły - LWS). Oba kolektory poprzez kolektor płaszowski odprowadzane są do centralnej oczyszczalni Płaszów i dalej korytem Drwiny do Wisły poniżej stopnia wodnego w Przewozie. W części lewobrzeżnej poza kolektorem LWS istnieją dodatkowo dwa kolektory: ogólnospławny Prawobrzeżny i sanitarny Lewobrzeżny Białuchy oraz zrealizowane w układzie rozdzielczym kolektory sanitarne: Prawobrzeżny Rudawy "Rząska" i tzw. Trzeciej obwodnicy. W części prawobrzeżnej Krakowa oprócz kolektora PWS funkcjonują kolektory: Prawobrzeżny i Lewobrzeżny Wilgi. System obejmujący dawną dzielnicę Nowa-Huta obsługujący około 250 tys. mieszkańców (docelowo po zrealizowaniu Kolektora Dolnej Terasy Wisły, również północno-zachodnie obszary Krakowa wraz z lewobrzeżną zlewnią rzeki Białuchy dotychczas przejmowaną do systemu płaszowskiego), obecnie działa w oparciu o zrealizowaną w 1999 r. centralną oczyszczalnię Kujawy Etap I. Oczyszczalnia mechaniczno-biologiczna Kujawy o przepustowości 80 tys. m 3 na dobę umożliwia oczyszczenie wszystkich ścieków z dzielnicy Nowa-Huta, odprowadzanych poprzednio potokiem Suchy Jar bezpośrednio do Wisły. Trzonem systemu są dwa biegnące równoległe kolektory zbiorcze. Centralna część Nowej Huty posiada kanalizację ogólnospławną, natomiast tereny znajdujące się na lewym brzegu Dłubni oraz rejon Czyżyn i Łęgu skanalizowane są w układzie rozdzielczym. W Krakowie funkcjonują następujące oczyszczalnie ścieków: oczyszczalnie centralne, w tym: Oczyszczalnia Ścieków Płaszów z mechanicznym segmentem oczyszczania (docelowo część mechaniczno-biologiczna, tzw. Płaszów II), Oczyszczalnia Ścieków Kujawy - mechaniczno - biologiczna, oczyszczalnie lokalne: "Bielany", "Skotniki", "Kostrze", "Sidzina" oraz "Wadów" 30 przepompowni Tabela V.9. Wydajność oczyszczalni komunalnych w 2005 r. Oczyszczalnia System Sposób oczyszczania Przepustowość Ilość odprowadzonych ścieków oczyszczonych (m 3 /dobę) (m 3 /dobę) Dynamika 2005/2004 Płaszów centralny mechaniczny 170 000 155 357 96% Kujawy centralny mechaniczno-biologiczny 80 000 52 724 104% Bielany lokalny mechaniczno-biologiczny 225 180,6 103% Skotniki lokalny mechaniczno-biologiczny 325*/442** 575,2 116% Kostrze lokalny mechaniczno-biologiczny 141*/250** 263,8 90% Sidzina lokalny mechaniczno-biologiczny 157*/240** 206,9 108% Wadów lokalny mechaniczno-biologiczny 563 114,8 90% * wartości wg projektu technicznego ** wartości wg pozwoleń wodno-prawnych Tabela V.10. Procent oczyszczenia ścieków wg systemów w latach 2004-2005 2004 2005 System centralny 93,4 92,9 System lokalny 0,6 0,6 Nie oczyszczone 6,0 6,5 84
Wykres V.4. Procent oczyszczenia ścieków wg sposobu oczyszczenia w latach 2004-2005 Tabela V.11. Długość sieci kanalizacyjnej miasta będącej w eksploatacji MPWiK w latach 2002-2005 2002 2003 2004 2005 Sieć kanalizacyjna (łączna długość) z przyłączami 1328,4 1391,8 1441,63 1476,81 Sieć ogólnomiejska ogólnospławna (magistrale) 238,1 266,6 270,54 271,85 Sieć ogólnomiejska sanitarna (kolektory główne) 92,42 105,09 106 106,90 Tabela V.12. Ilość i struktura ścieków odprowadzonych do kanalizacji miejskiej (tys. m 3 ) 2002 2003 2004 2005 Ogółem 53 832 52 422 51 297 49 444 w tym: Gospodarstwa domowe 37 135 36 129 35 829 34 897 Przemysł 5 323 5 165 4 627 4 120 Pozostałe (obiekty użyteczności publicznej + handel) 9 625 9 357 9 108 8 569 Ścieki z Rząski (gmina Zabierzów) oraz z Zielonek, Wieliczki itp. 1 749 1 771 1 733 1 858 Z możliwości odprowadzenia ścieków przez kanalizację korzystało w 2005 r. 95,4% mieszkańców miasta (w zakresie gospodarstw domowych), co oznacza niewielki przyrost w stosunku do roku poprzedniego. Ogólna liczba ścieków odbieranych przez kanalizację zmalała względem 2004 r., choć średniodobowa produkcja ścieków komunalnych nieznacznie wzrosła. Malejący trend w produkcji ścieków za ostatnie lata jest odzwierciedleniem równoczesnego zmniejszania się ilości wody pobieranej z wodociągów. 85
Wykres V.5. Średniodobowa produkcja ścieków komunalnych w ciągu roku, w latach 2002-2005 (tys. m 3 /dobę) Wykres V.6. Struktura ścieków odprowadzanych do kanalizacji miejskiej w latach 2002-2005 (%) Wykres V.7. Cena jednostkowa za odprowadzenie ścieków (średnia ważona, cena dysponenta) w latach 2002-2005 (zł/m 3 ) 86
Stan sieci kanalizacyjnej na koniec 2005 r. ocenia się jako poprawny, ilość awarii nie zwiększyła się. Ogólna ocena w zakresie oczyszczania ścieków w 2005 r. - dostateczna - z uwagi na przewagę ścieków oczyszczonych mechanicznie w stosunku do całkowitej ilości oczyszczonych ścieków Tabela V.13. Remonty sieci kanalizacyjnej w latach 2004-2005 2004 2005 Remonty sieci kanalizacyjnej - magistrale (km) 3,1 3,9 Remonty sieci kanalizacyjnej - pozostała sieć (km) 8,2 4,7 Długość sieci wymagającej remontu - magistrale (km) 1 521 3 704 Długość sieci wymagającej remontu - sieci rozdzielcze (km) 8 679 4 489 Budowa nowej sieci - magistrale (km) 1,9 2,0 Budowa nowej sieci - sieci rozdzielcze (km) 20,7 18,4 Koszt jednostkowy remontu lub modernizacji 1 m - magistrale (tys. zł) 1461,7 1615,8 Koszt jednostkowy remontu lub modernizacji 1 m - pozostała sieć (tys. zł) 976,0 930,3 Ilość awarii przypadająca na 1 km sieci kanalizacyjnej 0,079 0,77 Przeciętny czas usuwania awarii kanalizacyjnej (godziny) 12,3 7,6 Tabela V.14. Inwestycje z zakresu kanalizacji rozpoczęte i zakończone w 2005 r. L.p. Nazwa zadania Średnica Nakłady całkowite Długość (mm) (tys. zł) kanału (mb) Rozdzielcze sieci kanalizacyjne powiązane z budową przyłączy w ramach LII 1. os. Przewóz ul. Lutnia, Osikowa, ul. Bugaj zad.4 30 1 007,63 1 642,00 2. os. Olszanica ul.wyżgi 30 330,73 593,20 3. os. Mogiła - Wschód zad.2 30 1 041,35 400,00 4. os. Stary Bieżanów ul.schultza, Stępnia 30 194,19 371,87 5. os. Prokocim Stary ul.solarzy 30 257,90 360,40 6. ul. Kosmowskiej 25 153,98 301,00 7. ul. Słońskiego 30 165,24 233,50 8. os. Swoszowice ul.siarczki 25 145,32 139,00 9. os. Kurdwanów ul.wyżynna boczna 30 143,32 134,00 10. ul. Karpacka os.prokocim Stary 30 79,36 90,00 11. ul. Kosocicka Boczna 25 91,28 85,90 12. ul. Sadka Boczna 30 52,82 74,00 13. ul. Baczyńskiego 30 56,63 70,00 14. os. Olszanica ul.stryjeńska 30 131,22 59,75 15. ul. Wybickiego, Łokietka 30 24,07 46,00 Sieć kanalizacyjna 1. ul. Lubostroń 50 147,22 136,30 87
V.3. Lokalne Inicjatywy Inwestycyjne Lokalne Inicjatywy Inwestycyjne służą podniesieniu standardów życia ludności poprzez realizację infrastruktury technicznej w tzw. obszarach peryferyjnych miasta, gdzie występują braki w zaopatrzeniu w wodę, w odprowadzaniu i oczyszczaniu ścieków oraz wód opadowych. W ostatnich latach zmienił się sposób realizacji zadań w trybie LII, przede wszystkim poprzez przejęcie finansowania przez MPWiK realizacji sieci wodociągowych i kanalizacyjnych przygotowanych przez społeczne komitety. Liczba realizowanych zadań pozostała przy tym na niezmienionym poziomie - ok 50-60 sztuk przyłączy rocznie. Realizacja zadań w 2005 r. odbywała się, tak jak w poprzednich latach, zgodnie z uchwałą nr XC/870/97 Rady Miasta Krakowa z dnia 24.09.1997 r. w sprawie kierunków działania Prezydenta Miasta Krakowa w zakresie organizowania, realizacji i dofinansowania Lokalnych Inicjatyw Inwestycyjnych. W 2005 r. w trybie LII zrealizowano 59 zadań, w tym: w ramach 19 zadań z zakresu przyłączy wodociągowych wykonano 158 przyłączy, w ramach 35 zadań z zakresu kanalizacji sanitarnej wykonano 504 sztuk przyłączy, w ramach 4 zadań z zakresu kanalizacji ogólnospławnej wykonano 13 szt. przyłączy, 1 zadanie (I etap) zadania z zakresu kanalizacji opadowej w osiedlu przy ul. Ks. Meiera, dzięki czemu umożliwiono odwodnienie 6 budynków jednorodzinnych (docelowo ok. 20 budynków) oraz terenu przeznaczonego pod zabudowę wielorodzinną. Tabela V.15. Ważniejsze inwestycje zrealizowane w trybie Lokalnych Inicjatyw Inwestycyjnych w 2005 r. - przyłącza wodociągowe Lp. Nazwa inwestycji Ilość przyłączy (szt.) 1. os. Kościelniki - ul. Dybowska, ul. Kuśnierska, ul. Pysocice, ul.kościelnicka, ul. Calińskiego 33 2. os. Wyciąże, ul. Prawocheńskiego, ul.ziemska, ul.tymiankowa, ul.sitowiny 27 3. os. Olszanica, ul. Insurekcji Kościuszkowskiej, ul.głogowiec, ul. Pod Szańcami, ul.olszanicka 22 4. os. Olszanica - ul. Wyżgi 11 5. os. Tonie - ul. Gaik, ul. Łokietka, ul. Potoczek 11 6. os. Bronowice Wlk. - ul. Ojcowska boczna, ul. Chmurna, ul. Jasnogórska 9 Źródło: Biuro Inwestycji UMK Tabela V.16. Ważniejsze inwestycje zrealizowane w trybie Lokalnych Inicjatyw Inwestycyjnych w 2005 r. - przyłącza kanalizacji sanitarnej Lp. Nazwa inwestycji Ilość przyłączy (szt.) 1. os. Lubocza zadanie II - ul. Burzowa, ul.łazowa, ul.lubocka 55 2. os. Przewóz, ul. Łutnia, ul.osikowa, ul.bugaj - zadanie IV 47 3. os. Przewóz ul. Wrobela - zadanie III 40 4. os. Mogiła Wschód - zadanie II 30 5. os. Prokocim Stary - ul. Solarzy 30 6. os. Stary Bieżanów - ul. Jędrzejczyka 26 7. os. Swoszowice, ul. Lasogórska, ul.moszyńskiego 26 8. os. Rybitwy - ul. Kormoranów, ul.szparagowa boczna, ul.golikówka boczna, ul.albatrosów 21 9. os. Stary Bieżanów - ul. Schultza, ul.stępnia 19 10. os. Olszanica - ul. Wyżgi 17 11. os. Kurdwanów Pd. - ul. Wyżynna, ul.cechowa 17 88
12. os. Prokocim Stary - ul.czechowicza 17 13. os. Swoszowice - ul.chałubińskiego, ul.rymanowska 14 14. os. Sidzina - ul.tretówka 13 15. os. Łuczanowice - ul.glinik, ul.bystronia 13 16. os. Prokocim Stary - ul.darasza 12 17. ul. Królowej Jadwigi 11 18. os. Kostrze - ul.krzewowa, ul.falista 10 Tabela V.17. Inwestycje zrealizowane w trybie Lokalnych Inicjatyw Inwestycyjnych w 2005 r. - Przyłącza kanalizacji ogólnospławnej Lp. Nazwa inwestycji Ilość przyłączy (szt.) 1. ul. Krzywdy 5 2. os. Kurdwanów Płd. ul. Cechowa, ul. Wyżynna 3 3. ul. Żabiniec 3 4. os. Łagiewniki - ul. Żmichowskiej 2 Źródło: Biuro Inwestycji UMK Źródło: Biuro Inwestycji UMK V.4. Ciepłownictwo W Krakowie zaopatrzeniem w ciepło z sieci ciepłowniczej zajmuje się jednoosobowa spółka Gminy Miejskiej Kraków - Miejskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej S.A. MPEC S.A. oferuje energię na potrzeby centralnego ogrzewania, ciepłej wody użytkowej, wentylacji oraz technologii w postaci pary i wody dla przemysłu. Ciepło z miejskiej sieci ciepłowniczej docierało w 2005 r. do odbiorców z trzech źródeł obcych tj. Elektrociepłowni Kraków S.A., Elektrowni Skawina S.A. i Mittal Steel Poland S.A., jak również z lokalnych kotłowni gazowych i olejowych. Eksploatację miejskiej sieci ciepłowniczej i kotłowni powierzono wchodzącym w skład MPEC S.A. w Krakowie czterem Zakładom Eksploatacyjno-Produkcyjnym (ZEP). System ciepłowniczy Krakowa funkcjonował w oparciu o cztery magistrale: magistrala północna, dostarczająca 31,7 % mocy cieplnej. Dostawcą energii dla tej magistrali jest EC Kraków S.A. magistrala wschodnia, dostarczająca 27,8 % mocy cieplnej. Dostawcą energii dla tej magistrali jest z EC Kraków S.A. i Mittal Steel Poland S.A. magistrala południowa dostarczająca 18,0 % mocy cieplnej. Dostawcą energii dla tej magistrali jest EC Kraków S.A. i Elektrownia Skawina S.A. magistrala zachodnia dostarczająca 22,5 % mocy cieplnej. Dostawcą energii dla tej magistrali jest EC Kraków S.A. i Elektrownia Skawina S.A. Istniejący system ciepłowniczy w pełni pokrywa obecne zapotrzebowanie na ciepło. 89
Wykres V.8. Struktura dostawców wg ilości zakupionej mocy w 2005 r. Wykres V.9. Struktura odbiorców MPEC S.A. w 2005 r. wg. sprzedanej energii (GJ) Źródło: Miejskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej S.A. Źródło: Miejskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej S.A. Głównym odbiorcą energii cieplnej jest rynek mieszkaniowy: spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe oraz odbiorcy indywidualni. Łącznie grupa ta stanowiła w 2005 r. ponad 64% portfela usług świadczonych przez MPEC S.A. 95% mocy w tej grupie zamówiono dla potrzeb centralnego ogrzewania, a 5% na podgrzanie ciepłej wody użytkowej. Energia cieplna dostarczana była do ponad 6 171 obiektów o łącznej powierzchni ponad 10 mln m 2. Tabela V.18. Bilans cieplny w latach 2002-2005 Wyszczególnienie Jednostka 2002 2003 2004 2005 Zapotrzebowanie mocy cieplnej przez m. Kraków ogółem (woda gorąca) w tym: MW 1592,4 1589,8 1544,2 1525,0 co+cw ogółem MW 1555,5 1544,5 1457,1 1425,5 co+cw gospodarstwa domowe MW 968,9 953,9 942,4 926,1 Moc miejskiego systemu ciepłowniczego ogółem MW 2056,3 2056,3 2216,3 2256,3 w tym: EC Kraków SA MW 1477,3 1477,3 1477,3 1477,3 E Skawina SA MW 549,0 549,0 549,0 549,0 Mittal MW 30,0 30,0 190,0 230,0 Moc kotłowni centralnego ogrzewania ogółem MW 41,2 46,5 46,8 46,6 w tym: Kotłownie opalane Kotłownie gazem opalane gazem szt./mw 104/40,5 104/42,9 105/43,4 113/45,2 Kotłownie opalane Kotłownie olejem opalane olejem szt./mw 3/0,7 5/3,6 5/3,4 4/1,4 90
Zamówiona moc cieplna dla miasta ogółem MW 1559,7 1553,6 1487,8 1431,1 EC Kraków SA MW 1190,3 1181,3 1103,9 1047,7 E Skawina SA MW 339,2 342,6 340,4 329,8 Mittal MW 30,2 29,7 43,5 53,6 Średnia temperatura okresu grzewczego O C +3,8 +1,8 +3,8 +3,0 Zapotrzebowanie na energię grzewczą wg temp. zewn. w Krakowie TJ 10579 10207 10197 10332 Roczna sprzedaż energii przez MPEC S.A. ogółem TJ 10036 10448 9624 9715 w tym gospodarstwa domowe % 61,3% 63,9% 65,9% 66,4% Średnie roczne koszty zakupu energii w EC Kraków SA (zł/gj) 19,04 19,52 20,26 19,83 Średnie roczne koszty produkcji ciepła w MPEC SA (zł/gj) 45,77 48,39 60,96 59,22 Średnie roczne koszty przesyłu ciepła w MPEC SA (zł/gj) 7,35 7,58 8,44 10,52 Średnia cena sprzedaży ciepła w MPEC SA (zł/gj) 32,62 33,22 34,18 34,09 Źródło: Miejskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej S.A. Tabela V.19. Sieci cieplne Wyszczególnienie 2002 2003 2004 2005 Długość sieci w systemie EC - MPEC S.A. (km) magistrale i > 300 mm 141,7 143,0 144,1 144,1 pozostałe i < 300 mm 713,6 718,4 719,7 731,1 Długość sieci z kotłowni lokalnych (km) MPEC 4,8 5,5 5,7 5,7 Długość sieci wymagająca wymiany - w systemie EC - MPEC (km) magistrale i > 300 mm 2,1 0,1 0,5 1,31 pozostałe i < 300 mm 24,1 4,307 4,9 9,14 Długość sieci wymagająca wymiany - z kotłowni lokalnych (km) MPEC 0 0 0 0 Długość sieci zmodernizowanej lub wymienionej w systemie EC - MPEC (km) magistrale i > 300 mm 0,6 0,14 0,5 1,68 pozostałe i < 300 mm 0,6 0,86 5,16 7,25 Koszt jednostkowy wymiany lub modernizacji (tys. zł/km) magistrale i > 300 mm 3403 3702 3545 5459 Źródło: Miejskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej S.A. Tabela V.20. Inwestycje nowe oraz modernizacje (bez napraw bieżących) zrealizowane przez MPEC S.A. na terenie Krakowa w 2005 r. Lp. Nazwa inwestycji Nakłady całkowite (mln zł) I Strategiczno-rozwojowe 15,06 A Nowi odbiorcy 14,22 B Dokumentacja przyszłościowa 0,84 II Odtworzenie i modernizacja 30,34 A Kotłownie i węzły cieplne 7,06 B Modernizacja sieci 19,25 C Modernizacja urządzeń sieci 2,79 D Wymiana armatury 0,58 E Modernizacja budynków 0,65 91
III Poprawa efektywności 1,99 A Zakupy 0,96 B Rozbudowa systemu informatycznego 0,69 C Automatyzacja sys. krakowskiego 0,33 RAZEM 47,39 Źródło: Miejskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej S.A. Tabela V.21. Informacje ogólne dotyczące ciepłownictwa za lata 2002-2005 Wyszczególnienie 2002 2003 2004 2005 procent mieszkańców korzystających z energii do ogrzewania mieszkań z sieci ogólnomiejskiej 65-70% 70% ok.70% ok. 62-65% Średnie koszty jednostkowe energii do ogrzewania mieszkań (zł/gj) gazowe 56,71 63,85 59,22 62,06 Cena jednostkowa energii (zł/gj) - średnia ważona z roku gazowe 42,02 56,99 42,47 45,09 Liczba awarii sieci cieplnej rocznie na 100 km sieci rury i > 300 mm 16,2 8,4 6,9 2,0 i < 300 mm 12,6 11,7 14,3 12,7 Przeciętny czas (h) usuwania awarii magistrale i > 300 mm 16,3 20,7 11,06 30,5 sieć rozdzielcza i < 300 mm 11,9 12,5 7,2 7,7 Źródło: Miejskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej S.A. MPEC S.A. prowadzi także działania proekologiczne poprzez likwidację kotłowni opalanych paliwem stałym. W ramach tych działań w 2005 r. zlikwidowano 2 lokalne kotłownie węglowe (nie będące własnością Spółki) o łącznej mocy 0,225 MW poprzez konwersję paliwa stałego na gazowe. Uzyskany efekt ekologiczny to uniknięcie emisji do atmosfery szkodliwych substancji: pyłu o 1,1 tony dwutlenku siarki SO2 o 0, 5 tony tlenku węgla CO o 1,3 tony tlenków azotu NOx o 0,08 tony. W roku 2005, realizując przyjęte programy środowiskowe, uzyskano dalszą poprawę wskaźnika strat ciepła w systemie oraz zmniejszenie ubytków wody sieciowej w sezonie grzewczym. Wskaźnik strat ciepła wyniósł 10,8 % czyli o 0,2 punktu procentowego niżej od roku 2004. Ubytki nośnika w wodzie grzewczej w sezonie grzewczym wyniosły 370,2 tys. ton i były o 15 tys. ton niższe od ubytków z roku poprzedniego. W przeliczeniu na 1 km eksploatowanej sieci ciepłowniczej, uzyskano poprawę tego wskaźnika z 440 ton/ km w roku 2004 do poziomu 423 ton km w roku 2005, czyli o prawie 4 %. Tabela V.22. Modernizacja (zmiany struktury grzewczej) w latach 2002-2005 Wyszczególnienie 2002 2003 2004 2005 Zlikwidowane kotłownie lokalne węglowe łącznie szt/moc (MW) 2/2,3 1/0,487 0/0 2/2,2 Źródło: Miejskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej S.A 92
V.5. Energia elektryczna Podstawowymi źródłami zaopatrzenia miasta w energię elektryczną są: Elektrociepłownia Kraków S.A. oraz Elektrownia Skawina S.A., a także elektrownie wodne: Dąbie, Przewóz i Skawina, oraz Elektrownia przemysłowa Mittal Steel Poland S.A. Ponadto energia elektryczna dostarczana jest liniami przesyłowymi PSE 220/110 kv. Układ sieci najwyższych napięć podporządkowany został rozmieszczeniu odbiorców. Zasilanie odbywa się z sieci przesyłowych najwyższych napięć 220 kv, oraz przesyłowo-rozdzielczych 110 kv. Sieć ta pracuje w układzie pierścieniowym otaczającym obrzeża miasta w oparciu o stacje węzłowe. Na zewnątrz tego pierścienia zarówno po południowej jak i po północnej stronie miasta przebiegają linie 220 kv zasilające stacje redukcyjne 220/110 kv. Z pierścienia linii 110 kv wokół miasta zasilane są główne punkty zasilania tj. 18 stacji 110/SN na terenie miasta. Wykres V.10. Struktura dostawców energii elektrycznej w Krakowie w 2005 r. Cena energii wzrosła w 2005 r. względem roku poprzedniego średnio o 4%. Globalne zużycie energii elektrycznej zmniejszyło się przy tym o 2,2%. Pomimo to odnotowano dalszy wzrost udziału mieszkańców miasta korzystających z energii elektrycznej w gospodarstwach domowych. Tabela V.23. Zaopatrzenie w energię elektryczną w latach 2002-2005 Wyszczególnienie 2002 2003 2004 2005 Globalne zużycie energii elektrycznej w mieście w ciągu roku (MWh) ogółem 2 690 188 2 745 946 2 806 408 2 745 649 w gosp. domowych 691 549 713 522 749 233 727 711 Średnie dobowe zużycie energii elektrycznej z całego roku (MWh) ogółem 7370 7523 7688,79 7 522,33 w gosp. domowych 1895 1955 2052,69 1 993,73 Cena jednostkowa energii (zł/mwh) średnia ważona z roku taryfa dzienna 152,34 162,7 164,87 174,82 taryfa nocna 119,15 121,71 89,65 91,81 taryfa przemysłowa 117,54 123,44 123,46 125,87 Liczba odbiorców energii elektrycznej (szt.) ogółem 344 381 349 840 356 099 361 727 w gosp. domowych 306 028 310 210 316 891 320 830 Mieszkańcy miasta korzystający z energii elektrycznej w gospodarstwach domowych (%) ogółem 113,5 101,1 103,3 104,5 Źródło: ENION S.A. Oddział w Krakowie - Zakład Energetyczny Kraków 93
Wykres V.11. Globalne zużycie energii elektrycznej w mieście w latach 2002-2005 (MWh) Tabela V.24. Nowe inwestycje Zakładu Energetycznego w Krakowie S.A. w 2005 r. Nazwa inwestycji Nakłady całkowite (mln zł) Efekty ilościowe Sieci WN, w tym: 21,596 Stacja 110/30/15 kv Rybitwy - droga dojazdowa 0,06 Stacja 110/15 kv Centrum (inwestycja nie zakończona) 9,795 Linia 110 kv do GPZ Centrum 10,684 Stacja 110/15 kv Kampus - rozbudowa rozdzielni SN 1,057 Budowa sieci SN i nn 3,668 3 stacje transformatorowe 3,366 km linii SN5, 248 km linii nn Przyłączenia nowych odbiorców 9,562 40 stacji transformatorowych 12,235 km linii SN35, 388 km linii nn Wytwarzanie - System zdalnego sterowania monitoringiem w elektrowniach Dąbie i Przewóz 0,102 Źródło: ENION S.A. Oddział w Krakowie - Zakład Energetyczny Kraków Tabela V.25. Remonty i modernizacje zrealizowane przez Zakład Energetyczny S.A. w Krakowie w 2005 r. (bez napraw bieżących) Nazwa inwestycji Nakłady całkowite (mln zł) Efekty ilościowe Modernizacja sieci SN i nn 2,706 10 stacji transformatorowych 3,329 km linii SN9, 328 km linii nn Remont sieci WN, w tym: Linia kablowa 110 kv Dajwór - Ruczaj - 0,333 mikrobiologiczne oczyszczanie gruntu 0,098 Stacja 110/15 kv Wieczysta - wymiana szafek kablowych 0,135 GPZ Płaszów - remont zabezpieczający budynku 0,1 Remont linii SN i nn 1,56 4 stacje transformatorowe 8,825 km linii SN Źródło: ENION S.A. Oddział w Krakowie - Zakład Energetyczny Kraków 94
V.6. Gazownictwo Bezpośrednią obsługę handlowo-techniczną odbiorców gazu ziemnego obejmują cztery rozdzielnie gazu: Centrum - Dzielnice I-III Krowodrza - Dzielnice IV-VII Podgórze - Dzielnice VIII-XIII Nowa Huta - Dzielnice XIV-XVIII Źródłem zasilania systemu gazowniczego miasta Krakowa są cztery gazociągi wysokiego ciśnienia przebiegające obrzeżami miasta na kierunku wschód-zachód, transportujące gaz ziemny wysokometanowy o symbolu E. Jest to paliwo węglowodorowe, którego najistotniejszym składnikiem - stanowiącym ponad 94% jego objętości - jest metan. Gaz Ziemny wysokometanowy, jest gazem bezwonnym i bezbarwnym, lżejszym od powietrza. Jego wartość opałowa jest stosunkowo wysoka i wynosi ponad 34 MJ/m 3 gdy wartość ta dla węgla waha się w granicach 24,5-33,8 MJ/m 3 a dla koksu wynosi 30,5 MJ/m 3. Gaz ten pochodzi z importu oraz złóż krajowych. Gazociągi przesyłają gaz do 5 głównych stacji redukcyjnopomiarowych I-ego stopnia. Ponadto funkcjonują 3 stacje o znaczeniu lokalnym. Magistralny układ średniego ciśnienia zasilany jest z siedmiu stacji redukcyjno-pomiarowych, natomiast pozostałe stacje redukcyjno-pomiarowe II-ego stopnia zasilają lokalne układy średniego i niskiego ciśnienia. System ten przesyła gaz do ok. 60 stacji redukcyjno-pomiarowych II-go stopnia, pracujących na potrzeby odbiorców komunalnych i 32 stacji dla odbiorców przemysłowych. System gazowniczy w aktualnym stanie rozwoju stacji redukcyjnych I i II stopnia oraz gazociągów wysoko i średnioprężnych dostosowany jest do obecnych potrzeb. Zakład Gazowniczy w Krakowie prowadzi systematyczną działalność mającą na celu stały rozwój sieci dystrybucyjnej, a przez to przyrost nowych odbiorców. Tabela V.26. Zaopatrzenie w gaz Wyszczególnienie 2002 2003 2004 2005 Średnie dobowe zapotrzebowanie na gaz z całego roku (tys.m 3 ) ogółem 933,1 1125,6 1099,8 1103,25 w gosp. domowych 621,5 635,8 688,25 742,78 Średnie dobowe zużycie gazu z całego roku (tys. m 3 ) ogółem 962 1082,3 1037,4 1085,8 w gosp. domowych 602,1 671,0 649,2 731,03 Globalne zużycie gazu w mieście w ciągu roku (tys. m 3 ) ogółem 229 525,8 237 948,1 215 317,60 231 265,8 w gosp. domowych 143 668,4 147 714,9 134 745,10 155 704,7 Cena jednostkowa gazu (zł/m 3 ) średnia ważona z roku taryfa normalna -gosp. domowe 0,9609 0,9912 1,0148 1,0593 taryfa przemysłowa 0,8644 0,8529 0,809 0,8567 Liczba odbiorców gazu (szt.) ogółem 250 735 251 447 253 101 254 111 w gosp. domowych 244 849 251 447 247 203 248 195 Mieszkańcy miasta korzystający z gazu w gospodarstwach domowych (%) ogółem ok. 91 ok. 91 ok. 91 ok. 91 Źródło: Karpacka Spółka Gazownictwa Sp. z o.o. w Tarnowie, Zakład Gazowniczy w Krakowie 95
W 2005 r. odnotowano znaczny wzrost średniodobowego zapotrzebowania na gaz i jego zużycia wśród gospodarstw domowych - odpowiednio o 8% i 13%. Globalne zużycie gazu w Krakowie w 2005 r. wzrosło względem roku poprzedniego średnio o 7%, a wśród gospodarstw domowych aż o 16%. Wzrosła także liczba odbiorców gazu w mieście. Cena 1 m 3 gazu wzrosła o 4%. Wykres V.12. Globalne zużycie gazu w mieście w latach 2002-2005 (tys. m 3 ) Tabela V.27. Inwestycje zrealizowane przez Zakład Gazowniczy w Krakowie 2005 r. L.p. Nazwa inwestycji Nakłady całkowite (tys zł) Efekty ilościowe Przyłączanie nowych odbiorców 2659,8 długość 19 920 mb, przyłączenie 668 odbiorców domowych, przyłączenie 96 obiektów przemysłowych i usługowych Źródło: Karpacka Spółka Gazownictwa Sp. z o.o. w Tarnowie, Zakład Gazowniczy w Krakowie Tabela V.28. Modernizacje i remonty zrealizowane na terenie Krakowa 2005 r. Nazwa inwestycji Nakłady całkowite Efekty (tys. zł) ilościowe Wymiana gazociągu żeliwnego niskiego ciśnienia DN 200 i DN 150 na PE dn 225 i PE dn 180 wraz z przyłączami w ul.skarbińskiego w Krakowie 367,2 długość 971 mb Przebudowa gazociągu stalowego niskiego ciśnienia DN 250 na PE dn 280 wraz z przyłączami w ul. Lipowskiego w Krakowie 257,9 długość 882 mb Przebudowa gazociągu stalowego niskiego ciśnienia DN 150/125 z przyłączami na PE dn 160 w ul. Krakowskiej w Krakowie 417,8 długość 832 mb Przebudowa gazociągu stalowego niskiego ciśnienia DN 200 na PE dn 225 wraz z przyłączami przy ul.zdrowej w Krakowie 261,2 długość 816 mb Przebudowa gazociągu stalowego niskiego ciśnienia DN 200 z przyłączami na PE dn 225 w ul. Batorego w Krakowie 282,7 długość 746 mb Przebudowa gazociągu stalowego średniego ciśnienia na PE dn 280 wraz z przyłączami Mateczny w Krakowie 158,7 długość 596 mb Wymiana gazociągu żeliwnego niskiego ciśnienia DN 100 na PE dn 140 wraz z przyłączami w ul.bytomskiej w Krakowie 168,2 długość 561 mb Przebudowa gazociągu stalowego średniego ciśnienia na PE dn 280 w ul. Kamińskiego w Krakowie na odc. od ul. Hetmana do ul. Walerego Sławka 128,7 długość 520 mb 96
Przebudowa gazociągu stalowego niskiego ciśnienia DN 100 z przyłączami na PE dn 110 w ul.schulza w Krakowie 79,7 długość 501 mb Przebudowa gazociągu stalowego niskiego ciśnienia na PE dn 280 wraz z przyłączami w Placu Bohaterów Getta w Krakowie 116,5 długość 494 mb Wymiana gazociągu żeliwnego niskiego ciśnienia DN 100 na PE dn 110 wraz z przyłączami w ul.wyspiańskiego i pl.axentowicza w Krakowie 144,7 długość 486 mb Przebudowa gazociągu stalowego niskiego ciśnienia DN 100 z przyłączami na PE dn 125 w ul. Szerokiej w Krakowie 184,2 długość 419 mb Przebudowa gazociągu stalowego średniego ciśnienia na PE dn 355 w Bulwarze Wiślanym w Krakowie 123,1 długość 325 mb Przebudowa gazociągu stalowego niskiego ciśnienia DN 100 z przyłączami na PE dn 110 w ul. Stępnia w Krakowie 44,7 długość 286 mb Przebudowa gazociągu stalowego niskiego ciśnienia na PE dn 225 wraz z przyłączami w ul. Nadwiślańskiej w Krakowie 54,2 długość 276 mb Wymiana gazociągu żeliwnego niskiego ciśnienia DN 100 na PE dn 110 wraz z przyłączami w ul.siemieńskiego-zakątek w Krakowie 77,7 długość 264 mb Przebudowa gazociągu stalowego niskiego ciśnienia na PE dn 160 wraz z przyłączami w ul. Targowej Krakowie 18,6 długość 135 mb Przebudowa gazociągu stalowego niskiego ciśnienia na PE dn 280 ul. Szwedzka - Monte Cassino w Krakowie 44,1 długość 111 mb Źródło: Karpacka Spółka Gazownictwa Sp. z o.o. w Tarnowie, Zakład Gazowniczy w Krakowie V.7. Cmentarnictwo Obowiązkiem Gminy jest zapewnienie miejsca pochówku każdemu mieszkańcowi Krakowa. Wypełnianie tego zadania leży w gestii zakładu budżetowego - Zarządu Cmentarzy Komunalnych. Na terenie miasta Krakowa zlokalizowanych jest 30 cmentarzy, w tym: 12 komunalnych, 16 parafialnych i 2 gminy żydowskiej. Cmentarze Rakowicki i Podgórski są cmentarzami zabytkowymi, mają charakter wybitnie parkowy i są zamknięte do pochówków. Cmentarzami, które są otwarte do pochówków są: Prądnik Czerwony i Grębałów. Na pozostałych cmentarzach komunalnych, podobnie jak w Rakowicach i Podgórzu, pochowania odbywają się jedynie na zasadzie "dochowań" do istniejących grobów. Stale malejąca rezerwa wolnych miejsc grzebalnych obliguje ZCK do poszerzania istniejących cmentarzy oraz poszukiwania nowych lokalizacji pod przyszłe nekropolie. Tabela V.29. Powierzchnia krakowskich cmentarzy w latach 2002-2005 Lokalizacja Powierzchnia w ha 2002 2003 2004 2005 Rakowice - Prandoty 43,23 43,23 42,24 42,24 Bronowice 2,47 2,47 2,47 2,47 Mydlniki 0,42 0,42 0,42 1,20 Prądnik Czerwony 32,86 32,86 32,86 36,56 Grębałów 25,5 25,5 25,38 25,38 Podgórze 8,37 8,37 8,33 8,33 Wola Duchacka 1,25 1,25 1,25 1,25 Kobierzyn - Maki Czerwone 1,27 1,27 1,28 1,28 Kobierzyn - Lubostroń 0,42 0,42 0,42 0,42 97
Prokocim - Bieżanów 1,7 1,7 3,03 3,03 Pychowice 0,49 0,49 0,49 0,49 ul. Telewizyjna - - 0,38 0,38 Źródło: Zarząd Cmentarzy Komunalnych Tabela V.30. Stopień wypełnienia krakowskich cmentarzy w latach 2002-2005 Lokalizacja Stopień wypełnienia w % 2002 2003 2004 2005 Rakowice - Prandoty 96,97 96,97 97,08 96,78 Bronowice 100 100 100 100 Mydlniki 96,38 96,93 97,42 29,42 Prądnik Czerwony 93,36 93,36 88,75 74,51 Grębałów 95 95 96,66 97,41 Podgórze 100 100 100 100 Wola Duchacka 100 100 100 100 Kobierzyn - Maki Czerwone 45 46,99 59,84 61,95 Kobierzyn - Lubostroń 100 100 100 100 Prokocim - Bieżanów 100 100 90,10 88,38 Pychowice 63,38 63,38 63,38 71,02 ul. Telewizyjna - - 100 100 Źródło: Zarząd Cmentarzy Komunalnych Tabela V.31. Szacunkowa ilość wolnych miejsc na krakowskich cmentarzach w latach 2002-2005 Lokalizacja Szacunkowa ilość wolnych miejsc 2002 2003 2004 2005 Rakowice - Prandoty 1260 1260 1260 1260 Bronowice 0 0 0 0 Mydlniki 20 17 10 810 Prądnik Czerwony 4000 4215 3697 8000 Grębałów 870 952 848 341 Podgórze 0 0 0 0 Wola Duchacka 0 0 0 0 Kobierzyn - Maki Czerwone 574 574 520 487 Kobierzyn - Lubostroń 0 0 0 0 Prokocim - Bieżanów 0 300 300 300 Pychowice 130 130 130 130 ul. Telewizyjna 0 0 0 0 Źródło: Zarząd Cmentarzy Komunalnych W roku 2005 kontynuowano poszerzenie cmentarza przy ul. Bieżanowskiej o tereny o powierzchni 1,32 ha, cmentarza w Mydlnikach o powierzchnię 0,78 ha, cmentarza w Pychowicach o powierzchnię 0,50 ha. Rozpoczęto też dwie nowe inwestycje: Cmentarz Prądnik Czerwony Wschód - docelowe poszerzenie o 4,75 ha, Cmentarz Prądnik Czerwony - poszerzenie o tereny po KDZ o powierzchni 4 ha. W wyniku tych działań w 2005 r. przybyło ok. 5 200 miejsc grzebalnych, w tym: ok. 4 400 na Cmentarzu Prądnik Czerwony Wschód, ok. 800 na cmentarzu w Mydlnikach. 98
Na koniec 2005 r. Gmina Miejska Kraków dysponowała rezerwą zabezpieczającą pochowania do 2016 r. Wobec nasilającej się tendencji na spopielanie zwłok, ZCK rozbudowuje kolumbaria przeznaczone do pochówków urnowych. W 2005 r. wybudowano 256 nisz urnowych, w tym 156 na Cmentarzu Rakowickim i 100 na cmentarzu w Bieżanowie. W latach poprzednich oddano również kolumbaria na cmentarzach: Prądnik Czerwony (618 nisz) i Grębałów (585 nisz). Podnoszony jest standard czynnych cmentarzy. W 2005 r. prowadzono prace modernizacyjne na cmentarzu Rakowickim, w szczególności wymieniono 4 500 m 2 alejek, położono 1 100 mb sieci wodociągowej, 4 nowe ujęcia wody (zdroje czerpalne) oraz wprowadzono całodobową ochronę cmentarza wraz z monitoringiem. Przeprowadzono ponadto remonty ogrodzeń cmentarzy. Budowa spopielarni na terenie Krakowa staje się koniecznością wobec nasilającej się tendencji w zakresie tej formy chowania zmarłych oraz malejącą z roku na rok liczbą miejsc do tradycyjnych pochowań. Planowana w latach 90-tych spopielarnia zwłok przy domu przedpogrzebowym na Prądniku Czerwonym nie została zrealizowana ze względu na protesty mieszkańców okolicznych osiedli. W maju 2005 r. złożono wniosek o ustalenie lokalizacji inwestycji celu publicznego obejmujący budowę nowego obiektu spopielarni, zlokalizowanego od strony ul. Reduty w miejscu wyłączonych z eksploatacji budynków przeznaczonych do wyburzenia. Także ta lokalizacja została oprotestowana przez mieszkańców. W związku z powyższym w dniu 20.11.2005 r. zawieszono postępowanie o ULICP do czasu przeprowadzenia sondażu mającego na celu rozeznanie nastrojów społecznych i uzyskanie akceptacji mieszkańców na realizację ww. inwestycji. Tabela V.32. Główne inwestycje w cmentarnictwie zrealizowane w 2005 r. Nazwa zadania Cmentarz Prądnik Czerwony - poszerzenie Cmentarz Rakowicki - modernizacja infrastruktury i budowa kolumbarium Cmentarz przy ul. Bieżanowskiej - poszerzenie Poszerzenie Cmentarza w Pychowicach Cmentarz w Mydlnikach Cmentarz Prądnik Czerwony Wschód - poszerzenie Budowa spopielarni zwłok na cmentarzu Prądnik Czerwony Budowa piwnic grobowcowych na cmentarzach komunalnych Koszty (tys. zł) 450 000 974 000 105 786 250 000 70 000 40 000 420 000 1 292 500 150 000 7 500 50 000 Źródła finansowania Budżet Miasta Budżet Miasta Środki ZCK Budżet Miasta Środki ZCK Budżet Miasta Budżet Miasta Budżet Miasta Środki ZCK Budżet Miasta Budżet Miasta Efekty uzyskano pozwolenie na budowę 4500 m 2 alejek wybudowano ok. 40% kolumbarium wybudowano bramę przy pomniku Żołnierzy Września 1939 r. Armii Kraków wybudowano kolumbarium na 100 nisz urnowych wybudowano parking zielony uzyskano pozwolenie na budowę wybudowano 600 m 2 alejek wybudowano 500 mb ogrodzenia uzyskano pozwolenie na budowę wybudowano mur oporowy, stanowiący jednocześnie 350 mb ogrodzenia z kolumbarium na 120 nisz urnowych wykonano regulację 300 mb rowu melioracyjnego wybudowano sieć wodociągową z odwodnieniem liniowym wybudowano 1500 m 2 alejek wykonano raport oddziaływania na środowisko wybudowano 10 szt. piwnic grobowcowych na cmentarzu Podgórze Źródło: Zarząd Cmentarzy Komunalnych 99
Gospodarka komunalna/ Tendencje utrzymała się malejąca tendencja w zakresie poboru i zużycia wody przy wzroście udziału gospodarstw domowych korzystających z ogólnomiejskiej sieci wodociągowej stan sanitarny wody został określony jako bardzo dobry spadła ilość ścieków odprowadzonych do kanalizacji miejskiej wzrósł udział ścieków oczyszczonych mechaniczno-biologicznie wzrosło zapotrzebowanie i sprzedaż energii cieplnej nieznacznie spadło globalne zużycie energii elektrycznej, natomiast wzrosła liczba jej odbiorców zwiększyło się zużycie i liczba odbiorców gazu 100