Sprawozdanie z działalności Komitetu Psychologii PAN w roku 2011 I. SKŁAD KOMITETU W roku sprawozdawczym odbyły się wybory członków Komitetu Psychologii (KP) na kadencję 2011-2015. Nowy skład Komitetu przedstawia się następująco: Komitet Psychologii PAN w kadencji w kadencji 2011-2015 1. Prof. dr hab. Jerzy Brzeziński Członek rzeczywisty PAN 2. Prof. dr hab. Józef Kozielecki Członek rzeczywisty PAN 3. Prof. dr hab. Jan Strelau Członek rzeczywisty PAN 4. Prof. dr hab. Edward Nęcka Członek korespondent PAN, członek Prezydium KP 5. Prof. dr hab. Janusz Reykowski Członek korespondent PAN 6. Prof. dr hab. Bogdan Wojciszke Członek korespondent PAN 7. Prof. dr hab. Piotr Oleś Przewodniczący KP 8. Dr hab., prof. UW Maria Lewicka Zastępca przewodniczącego KP 9. Prof. dr hab. Barbara Bokus Sekretarz KP 10. Prof. dr hab. Magdalena Marszał-Wiśniewska Członkini Prezydium KP 11. Prof. dr hab. Augustyn Bańka 12. Prof. dr hab. Adam Biela 13. Dr Aneta Brzezicka 14. Prof. dr hab. Anna Brzezińska 15. Dr Jan Cieciuch 16. Prof. dr hab. Czesław Czabała 17. Dr hab., prof. UW Ewa Czerniawska 18. Prof. dr hab. Dariusz Doliński 19. Prof. dr hab. Andrzej Eliasz 20. Prof. dr hab. Adam Frączek 21. Dr hab., prof. UŚ Małgorzata Górnik-Durose 22. Prof. dr hab. Janusz Grzelak 1
23. Dr Michał Harciarek 24. Dr hab. Urszula Jakubowska 25. Prof. dr hab. Mirosław Kofta 26. Prof. dr hab. Małgorzata Kossowska 27. Prof. dr hab. Stanisław Kowalik 28. Dr hab., prof. KUL Mariola Łaguna 29. Prof. dr hab. Władysław Łosiak 30. Prof. dr hab. Wiesław Łukaszewski 31. Prof. dr hab. Tadeusz Marek 32. Prof. dr hab. Tomasz Maruszewski 33. Dr hab., prof. UJ Agnieszka Niedźwieńska 34. Prof. dr hab. Czesław Nosal 35. Prof. dr hab. Wojciech Pisula 36. Prof. dr hab. Grzegorz Sędek 37. Prof. dr hab. Krystyna Skarżyńska 38. Dr hab., prof. UWr. Maria Straś-Romanowska 39. Doc. dr Małgorzata Toeplitz-Winiewska Przewodnicząca PTP 40. Prof. dr hab. Janusz Trempała 41. Prof. dr hab. Tadeusz Tyszka 42. Dr Michał Ziarko Prezydium Komitetu Psychologii PAN w kadencji 2011-2015 Prof. dr hab. Piotr Oleś Przewodniczący Dr hab., prof. UW Maria Lewicka Zastępca Przewodniczącego Prof. dr hab. Barbara Bokus Sekretarz Prof. dr hab. Magdalena Marszał-Wiśniewska Członkini Prezydium Prof. dr hab. Edward Nęcka Członek Prezydium Komisja Wyborcza Komitetu Psychologii PAN w kadencji 2011-2015 Prof. dr hab. Małgorzata Kossowska Prof. dr hab. Grzegorz Sędek Prof. dr hab. Barbara Bokus Kapituła Nagrody Komitetu Psychologii PAN im. Andrzeja Malewskiego w kadencji 2011-2015 Prof. dr hab. Jerzy Brzeziński Prof. dr hab. Dariusz Doliński Prof. dr hab. Adam Frączek Dr hab., prof. UŚ Małgorzata Górnik-Durose Prof. dr hab. Janusz Grzelak (Przewodniczący Kapituły) Prof. dr hab. Tadeusz Marek Prof. dr hab. Grzegorz Sędek 2
DZIAŁALNOŚĆ ORGANIZACYJNA II. 1. Zebrania plenarne 11. 02. 2011 (zebranie plenarne w starym składzie) 1. Organizacja konferencji Kolokwiów Psychologicznych w 2011 roku we Lwowie 2. Informacje na temat parametryzacji jednostek (prezentacja prof. J. Brzezińskiego pt.: Parametryzacja jednostek: od kuchni i na zewnątrz - wczoraj i jutro ) 3. Raport Komisji do Oceny Czasopism Psychologicznych 4. Kwestia kontynuowania publikacji Kolokwiów Psychologicznych serii wydawniczej publikującej teksty naukowe, które powstają w oparciu o najciekawsze referaty prezentowane w ramach corocznych konferencji Kolokwiów Psychologicznych 5. Przekazanie przez redaktora naczelnego Studiów Psychologicznych prof. M. Marszał- Wiśniewską informacji o dodatkowym, piątym zeszycie Studiów Psychologicznych w języku angielskim 6. Informacje na temat Konkursu KP PAN na Nagrodę im. A. Malewskiego 7. Prezentacja struktury i zadań Rady Narodowego Centrum Nauk (prof. M. Kofta); 15. 11. 2011 (zebranie plenarne w nowym skladzie) 1. Wybór Przewodniczącego Komitetu Psychologii PAN (prof. dr hab. Piotr Oleś), Zastępcy Przewodniczącego Komitetu Psychologii PAN (dr hab. prof. UW Maria Lewicka) oraz Sekretarza Komitetu (prof. Barbara Bokus) 2. Wybór nowych członków Komitetu, tzw. członków-specjalistów (wybory pośrednie) Dr Aneta Brzezicka Dr Jan Cieciuch Dr hab., prof. UŚ Małgorzata Górnik-Durose Dr Michał Harciarek Dr hab. Mariola Łaguna Dr hab., prof. UJ Agnieszka Niedźwieńska Doc. dr Małgorzata Toeplitz-Winiewska Przewodnicząca PTP Dr Michał Ziarko 3
3. Wybór 5-osobowego Prezydium Komitetu Psychologii PAN 4. Wybór członków Komisji Wyborczej w kadencji 2011-2015 5. Ustalenie terminu kolejnego posiedzenia plenarnego Komitetu Psychologii PAN (9 grudnia 2011r.) i nakreślenie programu tego posiedzenia II. 2. Posiedzenia Prezydium Komitetu Członkowie Prezydium korzystali z możliwości wymiany informacji i podejmowania decyzji za pośrednictwem poczty elektronicznej. Tą drogą uzgadniany był program posiedzeń plenarnych, program Kolokwiów Psychologicznych, a także rozpatrywane były sprawy bieżące. Przed posiedzeniem plenarnym w dniu 9 grudnia 2011r. odbyło się posiedzenie Prezydium Komitetu w nowym składzie. Program tego posiedzenia obejmował następujące punkty: 1. Przygotowanie tekstu Regulaminu Komitetu Psychologii PAN (propozycja Uchwały nr 1 Komitetu Psychologii w nowej kadencji) 2. Przygotowanie zmian w Regulaminie Nagrody im. A. Malewskiego. Proponowany tekst Regulaminu Komitetu Psychologii PAN i poprawki do Regulaminu Nagrody im. A. Malewskiego przedłożono na posiedzeniu plenarnym Komitetu. II. 3. Posiedzenia komisji, sekcji, zespołów Członkowie działającej w roku sprawozdawczym Kapituły Nagrody Komitetu Psychologii PAN im. Andrzeja Malewskiego korzystali z możliwości wymiany informacji i podejmowania decyzji za pośrednictwem poczty elektronicznej. II. 4. Struktura Komitetu 1) Komisja do Oceny Czasopism Psychologicznych (w strukturze Komitetu Psychologii do końca minionej kadencji) W roku sprawozdawczym Komisja pracowała w starym składzie (ustalonym na posiedzeniu plenarnym w dniu 19. 06. 2009): prof. dr hab. Helena Sęk przewodnicząca Komisji dr hab., prof. UŚ Małgorzata Górnik-Durose dr hab., prof. UJ Małgorzata Kossowska dr hab., prof. UG Krzysztof Jodzio 4
2) Kapituła Nagrody Komitetu Psychologii PAN im. Andrzeja Malewskiego - Skład Kapituły (do końca kadencji Komitetu w roku 2011) przedstawiał się następująco: Prof. dr hab. Janusz Grzelak- przewodniczący Kapituły Prof. dr hab. Jerzy Brzeziński Ks. prof. dr hab. Zdzisław Chlewiński Prof. dr hab. Wiesław Łukaszewski Prof. dr hab. Grzegorz Sędek Prof. dr hab. Helena Sęk Prof. dr hab. Bogdan Wojcieszke Kapituła (w starym składzie) rozstrzygnęła VII Konkurs na Nagrodę KP PAN im. Andrzeja Malewskiego. Laureatem został dr Piotr Sorokowski z Instytutu Psychologii Uniwersytetu Wrocławskiego. - Skład Kapituły Nagrody KP PAN im. A. Malewskiego w kadencji 2011-2015: Prof. dr hab. Jerzy Brzeziński Prof. dr hab. Dariusz Doliński Prof. dr hab. Adam Frączek Dr hab. prof. UŚ Małgorzata Górnik-Durose Prof. dr hab. Janusz Grzelak (Przewodniczący Kapituły) Prof. dr hab. Tadeusz Marek Prof. dr hab.grzegorz Sędek Kapituła (w nowym składzie) rozpoczęła prace w grudniu 2011r. (po posiedzeniu plenarnym Komitetu). Ogłoszono VIII Konkurs na Nagrodę im. A. Malewskiego. III. DZIAŁALNOŚĆ NAUKOWA III. 1. 1. Konferencje i działalność upowszechnieniowa: III. 1. 1. 1. Konferencje naukowe zorganizowane lub współorganizowane przez Komitet XX Kolokwia Psychologiczne (jubileuszowe) w roku 2011 Miejsce: Lwów/ Ukraina Data: 23-27 czerwca 2011r. Psychologia polska wobec swoich korzeni: historia, teraźniejszość, perspektywy 5
Organizatorzy: Komitet Psychologii PAN we współpracy z Uniwersytetem Iwana Franka we Lwowie Komitet Organizacyjny konferencji Dr hab. Prof. UW Maria Lewicka (Przewodnicząca) Doc. Sofiya Hrabovska, Uniwersytet im. Iwana Franka we Lwowie Dr Jan Zając Sekretarz konferencji Mgr Julia Zając Sekretarz konferencji Liczba uczestników: 45 (w tym z zagranicy 16). Liczba referatów: 20 Język konferencji: polski/ w przypadku niektórych referatów język ukraiński Koszt konferencji: ogólny: 15 000 zł. Źródła finansowania (zł): a) wpływy z opłat konferencyjnych 11700 b) inne środki (wymienić instytucje i kwoty) 0 c) środki finansowe współorganizatora 3300 d) ogółem 15000 Kolokwia Psychologiczne to konferencja organizowana raz w roku przez Komitet Psychologii PAN. Każdego roku inny ośrodek psychologiczny organizuje konferencję w innym miejscu kraju. Co roku konferencje organizowane są wokół innego, ważnego dla środowiska, tematu. W konferencji uczestniczą członkowie Komitetu Psychologii PAN oraz zaproszeni goście. W roku 2011 Kolokwia Psychologiczne miały charakter jubileuszowy (były to XX Kolokwia), co więcej, przypadały one rok po dwóch ważnych (setnych) rocznicach urodzin dwóch wybitnych polskich psychologów: prof. Andrzeja Lewickiego i prof. Tadeusza Tomaszewskiego (absolwentów Uniwersytetu im. Jana Kazimierza we Lwowie). Z tej okazji Komitet Psychologii PAN postanowił zorganizować swoje jubileuszowe Kolokwia we współpracy z Uniwersytetem Lwowskim. Do współpracy zaproszeni byli pracownicy Uniwersytetu im. Iwana Franka we Lwowie. XX Kolokwia były pierwszą oficjalną formą kontaktu między przedstawicielami różnych jednostek psychologicznych w Polsce z pracownikami Katedry Psychologii Uniwersytetu Lwowskiego. W konferencji wzięło udział 45 uczestników, w tym: a/ z uczelni polskich: Uniwersytetu Warszawskiego, Uniwersytetu Jagiellońskiego, Uniwersytetu Wrocławskiego, Uniwersytetu Śląskiego, Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Akademii 6
Pedagogiki Specjalnej, Polskiej Akademii Nauk oraz Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej (łącznie 29 pracowników z uczelni polskich), b/ z Uniwersytetu im. Iwana Franka we Lwowie, c/ z innych lwowskich uczelni i Uniwersytetu Kijowskiego (jedna osoba). Wygłoszono 20 referatów (empirycznych, przeglądowych i nt. historii psychologii). W konferencji brali udział (jako słuchacze) studenci Uniwersytetu Lwowskiego. Konferencja zakończyła się omówieniem perspektyw polsko-ukraińskich badań, w tym sposobów aplikowania o wspólne fundusze badawcze. XXI Kolokwia Psychologiczne zaplanowano na czerwiec 2012r. pod hasłem Co dalej, psychologio? Kierunki i perspektywy rozwoju dyscypliny termin: od 21.06.2012 do 23.06.2012 czas trwania 3 dni miejsce Ustroń (ORW Muflon, 43-450 Ustroń, ul. Sanatoryjna 32) III. 1. 2. Inicjatywy Komitetu w działalności upowszechnieniowej i promującej naukę W ramach promowania nauki rozstrzygnięto VII Konkurs na Nagrodę Komitetu Psychologii PAN im. Andrzeja Malewskiego, przyznawaną młodym naukowcom za wybitne osiągnięcia naukowe w zakresie teorii i badań psychologicznych, badań interdyscyplinarnych (w których jedną z dyscyplin jest psychologia) oraz metodologii nauk społecznych. Laureatem VII edycji Konkursu został dr Piotr Sorokowski z Instytutu Psychologii Uniwersytetu Wrocławskiego. Uroczyste wręczenie nagrody i wysłuchanie referatu laureata miało miejsce 24 czerwca 2011 roku podczas XX Kolokwiów Psychologicznych. W grudniu 2011r. ogłoszono VIII Konkurs na Nagrodę KP PAN im. Andrzeja Malewskiego. Zgłoszenia są zbierane elektronicznie do dnia 15 lutego 2012r. Komitet Psychologii PAN objął też honorowym patronatem przyznawanie Nagrody Teofrasta. Jest to nagroda Charakterów za najlepsze książki psychologiczne, napisane przez autorów polskich. Członkowie Komitetu wypowiadali się publicznie w mediach (radiu, TV, prasie) na temat aktualnych problemów społecznych. 7
III. 1. 3. Inicjatywy Komitetu w sprawie ocen stanu uprawianych dyscyplin naukowych lub problemu - propozycje Komitetu w odniesieniu do ogłoszonych przez MNISW projektów rozporządzeń w sprawie a/ kryteriów i trybu przyznawania kategorii naukowej jednostkom naukowym, b/ sposobu i trybu ustalania wskaźników kosztochłonności studiów, c/ systemu oceny czasopism naukowych wydawanych w Polsce (z tzw. listy B) - przedstawienie propozycji przykładowego zbioru efektów kształcenia na jednolitych studiach magisterskich dla kierunku Psychologia (obszerny dokument liczący 136 stron). III. 2. Działalność ekspercka, opinie i konsultacje III. 2. 1. Ekspertyzy: brak III. 2. 2. Opinie i konsultacje: liczbowo - ocena stanu i dorobku dyscypliny naukowej, objętej zakresem właściwości Komitetu za ostatnie 10 lat: 0 - ocena aktualnego stanu dyscyplin naukowej, objętej zakresem właściwości Komitetu: 0 - memoriały, stanowiska, apele, rezolucje: 6 - opracowywanie i opiniowanie standardów i kierunków kształcenia: 1 - przygotowywanie i opiniowanie wniosków o wyodrębnienie nowych dyscyplin naukowych: 0 - opiniowanie priorytetów badawczych w dyscyplinie, objętej zakresem właściwości Komitetu: 0 - opiniowanie wniosków w sprawie nagród naukowych: 4 - opiniowanie kandydatów na członków korespondentów PAN: 0 - inne oceny i opinie naukowe (projektów ustaw, projektów programów badawczych): 1 III. 3. Działalność wydawnicza: W 2011 roku były wydawane stałe czasopisma, finansowane lub współfinansowane przez Komitet, a mianowicie: 1. Studia Psychologiczne (redaktor naczelna prof. dr hab. Magdalena Marszał- Wiśniewska) 2. Polish Psychological Bulletin (redaktor naczelny prof. dr hab. Dariusz Doliński) 8
Wyszczególnienie Kwartalnik Kwartalnik Tytuł Studia Psychologiczne Polish Psychological Bulletin Nakład (liczba egz.) Od 2011 roku w formie elektronicznej + dodatkowy (piąty) zeszyt w języku angielskim w formie elektronicznej * - dofinansowanie przez Komitet (ze środków budżetowych lub DWB) Koszt wydania Całkowity ok. 11 490 zł ok. 16 000 zł Dofinans*. Patrz dokładne dane w Wydziale I PAN Patrz dokładne dane w Wydziale I PAN III. 4. Aktywność międzynarodowa Komitetu III. 4. 1. Wybrane przykłady współpracy Komitetu z organizacjami międzynarodowymi w zakresie problemu lub uprawianej dyscypliny naukowej Komitet Psychologii PAN stale współpracuje z Międzynarodową Unią Nauk Psychologicznych (International Union of Psychological Science, IUPsyS). Ponadto członkowie Komitetu działają we władzach międzynarodowych organizacji naukowych: - prof. Bogdan Wojciszke członek Executive Committee European Association of Social Psychology, - prof. Piotr Oleś członek Executive Committee International Association of Dialogical Science, - prof. Barbara Bokus członkini Executive Committee International Association for the Study of Child Language, - prof. Jan Strelau delegat PAN do ALLEA (ALL European Academies). Ponadto prof. Jan Strelau działa w International Society for the Study of Individual Differences i European Association of Personality Psychology jako zasłużony członek-założyciel. 9
Kontynuacja rozmów prof. Dariusza Dolińskiego (Przewodniczącego Komitetu poprzedniej kadencji) z European Science Foundation, która tworzy europejską listę czasopism naukowych (ERIH), doprowadziła do umieszczenia w roku 2011 czasopisma Polish Psychological Bulletin na liście ERIH. III. 5. Aktywność krajowa Komitetu III. 5.1. Wybrane przykłady współpracy Komitetu z organami rządowymi i samorządowymi w zakresie problemu lub uprawianej dyscypliny naukowej W roku sprawozdawczym Komitet Psychologii PAN współpracował z Ministerstwem Nauki i Szkolnictwa Wyższego, prezentując swoje stanowisko i propozycje w zakresie ocen parametrycznych jednostek naukowych, wykazu czasopism obowiązujących przy ocenie parametrycznej i kryteriów ewaluacji polskich czasopism, a także ustalania wskaźników kosztochłonności studiów w zakresie nauk społecznych, w tym: psychologii. W grudniu 2011r. Komitet Psychologii PAN przedstawił Ministrowi Nauki i Szkolnictwa Wyższego swoje stanowisko w sprawie kryteriów i trybu przyznawania kategorii jednostkom naukowym oraz w sprawie zaproponowanego przez MNiSW systemu ocen czasopism naukowych wydawanych w Polsce (z tzw. listy B). Obydwa dokumenty przedstawione są w Załącznikach do Protokołu z posiedzenia Komitetu Psychologii PAN z dnia 9 grudnia 2011r. (protokół w Wydziale I PAN). W związku z projektem rozporządzenia w sprawie sposobu i trybu ustalania wskaźników kosztochłonności dla poszczególnych kierunków studiów, ogłoszonym przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Komitet Psychologii PAN zwrócił się w grudniu 2011 roku do Ministerstwa z prośbą o ponowne rozpatrzenie tej sprawy i wprowadzenie niezbędnych korekt. Określona w projekcie kosztochłonność studiów z zakresu nauk społecznych, w tym psychologii, na poziomie 1,0 przy kosztochłonności studiów humanistycznych na poziomie 1,5 zdecydowanie nie oddaje rzeczywistych kosztów kształcenia w zakresie psychologii, a także innych empirycznie zorientowanych nauk społecznych. 10
III. 6. Prowadzenie strony internetowej Komitetu Komitet Psychologii PAN prowadzi stronę internetową w języku polskim http://www.knpsych.pan.pl, na której obok aktualnej listy członków Komitetu i jego Prezydium, składu Kapituły Nagrody im. A. Malewskiego, prezentowane są roczne sprawozdania z działalności Komitetu, informacje dotyczące Nagrody im. Andrzeja Malewskiego (regulamin, dotychczasowi laureaci) oraz informacje na temat organizowanej w danym roku cyklicznej konferencji Kolokwia Psychologiczne. Strona jest aktualizowana w miarę potrzeb, średnio co 2 3 miesiące. IV. KOSZTY DZIAŁALNOŚCI KOMITETU - środki pozabudżetowe 0 zł. - sponsoring - darowizny - inne Warszawa, dnia 25 stycznia 2012r. Przewodniczący Komitetu Psychologii PAN Prof. dr hab. Piotr Oleś Informację sporządziły: - prof. Magdalena Marszał-Wiśniewska Sekretarz Komitetu Psychologii PAN w poprzedniej kadencji - prof. Barbara Bokus Sekretarz Komitetu Psychologii PAN w nowej kadencji 11