ZINTEGROWANY PROGRAM SZKOLENIA PIŁKI NOśNEJ W MIEŚCIE WYSZKÓW Opracował: Krzysztof Krzywicki WYSZKÓW 2010
WSTĘP Miliony fanów, rzesze kibiców, ogromna popularność najczęściej kojarzona jest z piłką noŝną, dyscypliną budzącą ogromne emocje i zainteresowanie na całym świecie Walory czyniące sport ten tak widowiskowym i popularnym to wynik cięŝkiej, wieloletniej pracy treningowej, której efekt sportowy moŝemy oglądać w licznych transmisjach telewizyjnych, czy teŝ śledzić w prasie. Nie kaŝdy jednak zdaje sobie sprawę z ogromu pracy włoŝonej w osiągnięcie poŝądanego poziomu sprawności fizycznej i umiejętności techniczno-taktycznych. Talent, predyspozycje indywidualne nie zastąpią wieloletniego kompleksowego przygotowania piłkarskiego do podjęcia walki sportowej na wysokim poziomie. Celem niniejszego przedsięwzięcia jest; wychowanie, wykształcenie i wyselekcjonowanie najzdolniejszych dzieci uprawiających piłkę noŝną, nauka i promowanie zdrowego stylu Ŝycia, wprowadzenie utalentowanych graczy po przez druŝyny młodzieŝowe do druŝyn seniorskich. Osiągnięcie takiego celu i wyszkolenia piłkarzy o wysokich umiejętności piłkarskich, wymaga zapewnienia: * opieki szkoleniowej o odpowiednim poziomie kwalifikacji (trenerzy i instruktorzy z piłki noŝnej, najlepiej z uprawnieniami pedagogicznymi), * dobrych warunków bazowych (dostęp do boiska, hali sportowej, siłowni, basenu, odnowy biologicznej), * opieki medycznej, * ciągłej kontroli efektów treningu. Do realizacji tego programu niezbędne jest porozumienie i współpraca między władzami miasta Wyszków, wszystkimi szkołami działającymi na terenie miasta oraz współpraca z klubem piłkarskim MKS Bug Wyszków.
Podmioty tworzące i odpowiadające za prawidłowe funkcjonowanie Programu oraz ich zadania Miasto Wyszków Miasto jest połoŝone nad Bugiem na skraju Międzyrzecza ŁomŜyńskiego, na południu Puszczy Białej, 55 km na północny wschód od Warszawy, przy drodze krajowej nr 8 Warszawa-Białystok. Wyszków jest dynamicznie rozwijającym miastem, które zamieszkuje ponad 29 tys. ludzi. Szkoły Na terenie miasta działa 11 szkół publicznych w tym 4 szkoły podstawowe, 3 gimnazja oraz 4 szkoły ponad gimnazjalne dysponujące dobrą bazą sportową i wykwalifikowaną kadrę pedagogiczną nie zbędną do prowadzenia programu. Klub Bug Wyszków - załoŝony w 1922 roku. Aktualnie występuje w IV lidze, grupa: mazowiecka (północ). Przy tak duŝym projekcie trzeba pamiętać, Ŝe Ŝaden z tych podmiotów nie moŝe funkcjonować oddzielnie, kaŝdy podmiot jest ściśle od siebie zaleŝny i wszystkie działania powinny być skoordynowane i pod porządkowane celowi głównemu.
Zadania i obowiązki poszczególnych podmiotów Miasto i szkoły Biorąc pod uwagę, Ŝe szkoły są finansowanie przez gminę i ściśle od niej zaleŝne, zadania w programie są praktycznie nie do rozdzielenia. Do zadań tych naleŝą: zapewnienie odpowiedniej ilości godzin poza lekcyjnych w formie SKS; zorganizowanie klas sportowych na poszczególnych poziomach edukacyjnych; praktycznie nieograniczony dostęp do sal gimnastycznych, sal multimedialnych oraz boisk przyszkolnych; zakup odpowiedniego sprzętu niezbędnego do przeprowadzania procesu treningowego; kontrola nauki dzieci objętych programem, zapewnienie im pomocy psychologów i pedagogów; w grupach starszych zapewnienie internatu i wyŝywienia osobą z poza terenu miasta; wraz z klubem organizacja turniejów dla poszczególnych grup szkoleniowych; nawiązanie ścisłej współpracy ze specjalistyczną przychodnią lekarską posiadającą specjalistów medycyny sportowej i rehabilitacji; zapewnienie odpowiednich warunków odnowy biologicznej(dostęp do basenu).
Klub opracowanie ramowego programu szkolenia w grupach młodzieŝowych oraz szczegółowego programu szkolenia dla poszczególnych grup szkoleniowych; opracowanie testów selekcyjnych do klas sportowych i grup szkoleniowych wprowadzenie obowiązkowej dokumentacji szkolenia w ujednoliconym dzienniku trenerskim opracowanym przez klub; zapewnienie dobrze wykwalifikowanej kadry szkoleniowej; kontrola efektu treningu w klubie i szkołach; organizacja rozgrywek w ramach MZPN oraz turniejów dla poszczególnych grup szkoleniowych. Baza treningowa Miasto oraz szkoły działające na terenie posiadają dość dobrą bazę sportową, ale powinna ona być cały czas udoskonalana i dostosowywana do standardów panujących w najlepszych ośrodkach sportowych
Struktura szkolenia dzieci i młodzieŝy w klubie i szkołach współpracujących Planowana struktura szkolenia w klubie i szkole Etapy szkolenia Etap kształtowania maksymalnych moŝliwości 19- lat i więcej Etap trenowania - 16-18 lat(klasy 1-3LO) Etap doskonalenia - 13-15 lat(klasy 1-3 gim.) Etap nauczania - 10-12 lat(klasy 4-6 SP) Etap preselekcji - 7-9 lat (klasy1-3 SP) Podział ze względu na klasy i roczniki Struktura w klubie klasa rocznik rocznik rozgrywki grupa seniorzy seniorzy IV liga B klasa I zespół II zespół III 91 I,II A1 II 92 I,II A2 I 93 Jun.młodsi A3 III 94 Tr. starsi B1 II 95 Tr. B2 I 96 Tr. młodsi B3 VI 97 młodziki C1 V 98 Ŝaki C2 IV 99 orliki C3 III 00 turnieje D1,D2,D3D4 II 01 turnieje E1,E2.E3,E4 I 02 turnieje F1,F2,F3,F4 Taki podział wynika między innymi z przyjętego w Polsce systemu oświaty, zakładającego funkcjonowanie 6-letniej szkoły podstawowej (poziom nauczania początkowego 1-3, poziom nauczania w klasach 4-6), 3-letniego gimnazjum i 3-letnich szkół ponadgimnazjalnych. Nowością prezentowanej "etapizacji" jest etap kształtowania maksymalnych moŝliwości (19 i więcej lat). PowyŜszy etap spina klamrą okres naturalnego przejścia zawodnika z kategorii juniorskich do dorosłej piłki. Jednym z kluczowych zadań ostatniego etapu szkolenia będzie przygotowanie młodych zawodników do występów w seniorskiej druŝynie Bugu. 1. Etap preselekcji - 7-9 lat (klasy1-3 SP) - realizowany wyłącznie w szkołach. Na tym etapie w kaŝdej szkole podstawowej będą funkcjonowały 3 grupy w poszczególnych klasach (1-3). Zajęcia będą odbywać się w formie SKS wyłącznie na obiektach szkolnych, pod okiem nauczycieli wychowania fizycznego i trenera wyznaczonego przez klub do danej grupy wiekowej. Trener będzie odpowiadał i koordynował dany rocznik
we wszystkich szkołach współpracujących. Zajęcia będą się odbywały 2 razy w tygodniu, z czego 1 treningi będą miały charakter ogólnorozwojowy (gimnastyka, akrobatyka, aerobik), a 1 zajęcia typowo piłkarskie. Zespoły szkolne nie będą brały udziału w rozgrywkach organizowanych w ramach MZPN, tylko w co miesięcznych wewnętrznych turniejach miedzy szkolnych na poziomie grupy wiekowej z moŝliwością zapraszania druŝyn z poza miasta. Celem tego etapu jest wyselekcjonowanie najzdolniejszych dzieci i stworzenia z nich klasy sportowej oraz druŝyny w ramach struktury klubu BUG Wyszków. 2. Etap nauczania - 10-12 lat(klasy 4-6 SP) (kategoria C3, C2, C1). Na tym etapie powstaje druŝyna i klasy sportowe na poziomie 4, 5, 6 klasy szkoły podstawowej. Jeśli jest to moŝliwe (wykształcenie pedagogiczne) zajęcia w szkole i klubie prowadzi trener prowadzący dany rocznik (3 roczniki) przy współpracy nauczycieli innych specjalności. Zajęcia w ramach szkoły i klubu odbywają się (3 razy zajęcia z trenerem klubowym na obiektach klubowych, razy zajęcia ogólnorozwojowe w szkole). W kaŝdej szkole dalej funkcjonują zajęcia SKS, tym razem dla klas 4-6 w celu wyłapywania dzieci zdolnych ruchowo i później dojrzewających oraz dzieci rodzin osiedlających się na terenie dzielnicy. Powstała druŝyna bierze udział w rozgrywkach organizowanych prze MZPN, a dzieci biorące udział w zajęciach SKS w turniejach organizowanych wspólnie przez klub i szkoły (raz w miesiącu). Celem tego etapu jest nauka podstawowych elementów rzemiosła piłkarskiego i dalszy rozwój ogólny dziecka. 3. Etap doskonalenia - 13-15 lat(klasy 1-3 gim.) (kategoria B1, B2, B3). Podczas tego etapu dzieci z druŝyny rozpoczynają naukę w gimnazjum, co pozwala uzupełnić nabór do klas sportowych i druŝyny o dzieci wyróŝniające się na zajęciach SKS w ostatniej klasie szkoły podstawowej, podczas turniejów oraz dzieci najzdolniejsze wypatrzone z druŝyn klubowych ościennych gmin (dogodne połoŝenie miasta Wyszków). Zajęcia odbywają się codziennie w podobnym układzie, 3 razy w klubie 5 razy w szkole z czego 1 zajęcia odbywają się na basenie(odnowa biologiczna). W dalszym ciągu odbywają się zajęcia SKS w kaŝdej szkole w celu monitorowania dzieci rokujących nadzieję do gry w piłkę, ale nie spełniających wymogów selekcyjnych do klasy sportowej i druŝyny. W dalszym ciągu organizowane są turnieje, ale juŝ o zasięgu ponad gminnym w celu wypatrzenia dzieci zdolnych nie uprawiających piłki noŝnej. Celem tego etapu jest wszechstronne przygotowanie organizmu do wysiłku piłkarskiego oraz doskonalenie umiejętności technicznych w połączeniu z zadaniami taktycznymi.
4. Etap trenowania - 16-18 lat(klasy 1-3LO) (kategoria A3, A2,A1). Na tym etapie zawodnicy rozpoczynają zajęcia w szkole średniej. Z reguły zainteresowania młodzieŝy są juŝ w pełni ukształtowane. Jest to przedostatni etap selekcji, co pozwala umieszczenie w klasie sportowej na poziomie szkoły średniej zawodników w pełni świadomych i chcących kontynuować przygodę z piłką. W tym okresie musi być zwiększona aktywność trenerów prowadzących zajęcia w rocznikach starszych mająca na celu uzupełnianie druŝyny osobami z zewnątrz chcącymi kontynuować naukę połączoną z codziennymi treningami. W celu sprowadzania zawodników praktycznie z całej Polski niezbędne jest zapewnienie bezpłatnego internatu z wyŝywieniem dla najbardziej utalentowanych chłopców. Zajęcia, w zaleŝności od okresu szkoleniowego, powinny odbywać się codziennie w klubie i 3 razy w tygodniu w szkole (w tym zajęcia z odnowy biologicznej na basenie). NaleŜy kontynuować zajęcia SKS prowadzone w jednej ze szkół w celu zebrania młodzieŝy jeszcze nie zdecydowanej na kontynuowanie przygody z piłką oraz uczniów nie mogących pogodzić nauki z treningami. Etap trenowania to trening kompleksowy, doskonalenie gry, specjalizacja na pozycjach. 5. Etap kształtowania maksymalnych moŝliwości - 19- lat W tym okresie następuje ostateczny etap selekcji, naleŝy wybrać osoby rokujące duŝe nadzieje do gry na wysokim poziomie w piłce seniorskiej i zapewnienie im odpowiednich warunków do pełnego rozwoju talentu. Umieszczenie najbardziej zdolnych w I druŝynie BUGU, a większość w II druŝynie w celu dokładnego zbadania ich moŝliwości i przydatności do gry, moŝliwe jest wypoŝyczenie zawodników do innych klubów gdzie będą mogli w pełni pokazać swoje moŝliwości piłkarskie, gdyŝ przejście z piłki młodzieŝowej do piłki dorosłej jest etapem trudnym do przeskoczenia i moŝe odbyć się w dłuŝszym okresie czasu i nie kaŝdy trenujący jest w stanie go pokonać.
Podczas tych wszystkich etapów niezbędne jest prowadzenie badań i testów monitorujących procesy szkoleniowe(zdolności motoryczne i techniczne) i ich przechowywanie, w celu zminimalizowanie błędu procesu selekcji oraz optymalizacji procesu treningowego. Do osiągnięcia wyŝej wymienionych celów potrzebna jest odpowiednio dobrana kadra szkoleniowa, która powinna specjalizować się w danym etapie procesu szkolenia, w wyniku czego w praktyce kaŝdy trener prowadzi ekipę przez okres 3 lat, potem przekazuje ją trenerowi z innego etapu. UmoŜliwia to zmianę bodźców treningowych, uniknięcie emocjonalnego przywiązania i świeŝego spojrzenia na zawodnika w procesie treningowym oraz selekcyjnym. W kaŝdym z tych etapów naleŝy pamiętać o procesie kształcenia umysłu i kontrolowania nauki podopiecznych, zapewnienie im w razie potrzeby współpracy z psychologami i pedagogami szkolnymi, gdyŝ z reguły dobre wyniki w nauce idą z dobrymi wynikami w sporcie, poniewaŝ piłka noŝna idzie kierunku gdzie liczą się nie tylko umiejętności czysto piłkarskie ale i inteligencja.
Nabór, selekcja Nabór Nabór do grup młodzieŝowych (F1, F2, F3, F4) odbywać się będzie na zasadzie naturalnej, czyli osoby zainteresowane i chętne będą mogły uczęszczać na zajęcia SKS w danej szkole bez Ŝadnych wstępnych ograniczeń. Jedynym kryterium będą aktualne badania lekarskie nie stwierdzające przeciwwskazań do uprawiania sportu oraz odpowiednia frekwencja na zajęciach. Selekcja Selekcja do grupy C3 i tworzonej klasy sportowej w 4 klasie szkoły podstawowej będzie miała charakter testów sprawnościowych i specjalistycznych opracowanych przez nauczycieli w szkołach przy współprac z trenerami klubowymi, gdzie zostaną wybrane osoby z grup D1, D2, D3, D4 mające predyspozycje do uprawiania piłki noŝnej na wysokim poziomie. Reszta osób niespełniająca wymaganiom testowym będzie mogła brać udział w zajęciach SKS w danej szkole z moŝliwością dokooptowania do druŝyny klubowej. Selekcja i nabór do grup B3 i A3 będą miały równieŝ charakter testów ale będą mogły w nim brać osoby z istniejących klas sportowych oraz zawodnicy chętni i wypatrzeni przez trenerów w druŝynach przeciwnych wyraŝających chęć grania w zespołach młodzieŝowych klubu. Opieka medyczna Zapewnienie odpowiedniej opieki medycznej jest zadaniem naleŝącym do miasta i klubu. W tym celu musi nastąpić nawiązanie współpracy z przychodnią mającą uprawnienia do orzecznictwa sportowego, posiadającą odpowiednie zaplecze do badań zawodników (badania okresowe) nie zbędnych do uczestnictwa w treningach i zawodach sportowych. Wskazane byłoby posiadanie przez tą przychodnie specjalistów od urazów sportowych oraz moŝliwości rehabilitacji po urazach i zabiegach.
Załącznik nr 1 Tygodniowa ilości pracy godzin terenów i nauczycieli Etapy szkolenia Podział ze względu na klasy i roczniki Ilość godzin h=45 min nauczyciel nauczyciel Etap kształtowania maksymalnych moŝliwości 19- lat i więcej Etap trenowania - 16-18 lat(klasy 1-3LO) Etap doskonalenia - 13-15 lat(klasy 1-3 gim.) Etap nauczania - 10-12 lat(klasy 4-6 SP) Etap preselekcji - 7-9 lat (klasy1-3 SP) klasa rocznik SKS Klasa III 91 6h II 92 1szkoła I 93 III 94 6h II 95 3szkoły I 96 VI 97 6h V 98 4szkoły IV 99 III 00 4x 4szkoły II 01 4x 4szkoły I 02 4x 4szkoły sportowa