Analiza sytuacji społecznogospodarczej powiatu chełmskiego na przestrzeni ostatnich lat Ryszard Boguszewski
Analizowane obszary Przestrzeń i środowisko Sfera społeczna Sfera gospodarcza Infrastruktura techniczna Infrastruktura społeczna Jakość rządzenia
Podział administracyjny Lubelskie Podregion chełmskozamojski Powiat chełmski (obejmuje 15 gmin) (Białopole, Chełm, Dorohusk, Dubienka, Kamień, Leśniowice, Rejowiec, Rejowiec Fabryczny, Ruda-Huta, Sawin, Siedliszcze, Wierzbica, Wojsławice, Żmudź)
Powiat na tle województwa i kraju Powierzchnia (1 885 km 2) 7,5% powierzchni województwa 0,6% powierzchni Polski Ludność (80 700 mieszkańców) 3,7% ludności województwa 0,21% ludności Polski Gęstość zaludnienia (43 os/km 2) Województwo 87os/km2 Polska 122 os/km2 Lesistość (17,3% obszaru powiatu) Województwo 22,6 % Polska 29,3%
Gęstość zaludnienia (2005 r)
Walory środowiska i ich ochrona Obszary prawnie chronione 43,2% (województwo 22,8%, kraj - 32,5%) Poleski Park Narodowy (947 ha) 9 rezerwatów przyrody (1 314 ha) 2 parki krajobrazowe (Chełmski i Strzelecki łącznie 23,2 tys. ha) 3 obszary chronionego krajobrazu (51 tys. ha) 95 pomników przyrody
Zasoby naturalne Powiat dość bogaty w surowce mineralne (złoża kruszywa naturalnego, kamienie budowlane, wapienie i margle, surowce ilaste, torf)
Sfera społeczna Liczba ludności Przyrost naturalny oraz migracje Struktura wiekowa ludności Poziom wykształcenia Źródła utrzymania Liczba i struktura pracujących
Ludność w powiecie chełmskim (systematycznie spada i dalej będzie spadać 77 tys. w roku 2020!)
Przyrost naturalny i migracje
Ludność wg ekonomicznych grup wieku
Wskaźnik obciążenia demograficznego (czyli liczba osób w wieku nieprodukcyjnym na 100 osób w wieku produkcyjnym)
Struktura wykształcenia ludności
Liczba i struktura dochodów gospodarstw domowych Łącznie w powiecie jest 27,4 tys. gospodarstw domowych, z czego: Około 55% utrzymuje się ze źródeł zarobkowych (w tym praca na własny rachunek i gospodarstwie rolnym) 45% utrzymuje się ze źródeł niezarobkowych (renty, emerytury, zasiłki dla bezrobotnych Ponad 16% (4,5 tys.) rodzin zagrożonych jest ubóstwem trwałym i nie osiąga dochodów na poziomie minimum egzystencji
Gospodarstwa wg źródeł utrzymania
Liczba zatrudnionych i bezrobotnych
Stopa bezrobocia (na koniec I kw. 2007)
Poziom dochodów z pracy (w zł) (niższy o 8% niż średnia w województwie i 20% w kraju) 3 000,00 2 500,00 2 000,00 1 500,00 1 000,00 500,00 0,00 2002 2003 powiat chełmski 2004 lubelskie 2005 Polska
Sfera gospodarcza Rolnictwo Pozarolnicza działalność gospodarcza Turystyka
Struktura powierzchni powiatu
Wielkość gospodarstw rolnych (łącznie w powiecie jest 17 tys. gospodarstw)
Produkcja roślinna wg areału wg liczby gospodarstw
Produkcja zwierzęca wg sztuk
Wykształcenie osób kierujących gospodarstwami rolnymi
Wyposażenie gospodarstw w sprzęt rolniczy
Ilość i struktura przedsiębiorstw wg rodzaju prowadzonej działalności
Ponad 78% podmiotów to osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą
Nasycenie przedsiębiorczością (liczba przedsiębiorstw na 1000 mieszkańców) Stopień nasycenia przedsiębiorczością wynosi: w powiecie chełmskim - 34 w województwie - 68 w kraju - 95
Niska wartość środków trwałych (świadczy o małym uprzemysłowieniu powiatu i niskiej konkurencyjności gospodarki)
Zaś niskie nakłady inwestycyjne (o chronicznym niedoinwestowaniu przedsiębiorstw)
Powiat ma bogate walory do rozwoju różnych form turystyki PODREGION CHEŁMSKO-ZAMOJSKI
Infrastruktura techniczna Drogi i transport Gospodarka wodno-ściekowa Gospodarka odpadami Zaopatrzenie w energię Telekomunikacja
Układ komunikacyjny 47,2 km dróg krajowych (S12) 143,7 km dróg wojewódzkich (833, 834, 824, 747, 842) 679 km dróg powiatowych (w tym 579 to drogi utwardzone) 816 km dróg gminnych (w tym 200 dróg utwardzonych) Infrastruktura kolejowa o dł. 104 km, w tym 51 km to linie zelektryfikowane
Dobra dostępność komunikacyjna powiatu PODREGION CHEŁMSKO-ZAMOJSKI
Eksploatacja sieci wodociągowej i kanalizacyjnej (w dam3 / rok)
Długość sieci wodociągowej i kanalizacyjnej w (km)
Gospodarka odpadami Co roku wytwarza się około 2,7 tys. ton odpadów (lub 13,5 tys. ton według PGO) Prognozy zakładają wytwarzanie odpadów na poziomie 17,5 tys. ton w roku 2015 Odpady deponowane są na 12 składowiskach Docelowo zakłada się utylizację odpadów we wspólnym Zakładzie Przetwarzania Odpadów Komunalnym dla regionu i miasta Chełm
Docelowy system gospodarki odpadami w powiecie chełmskim
Zaopatrzenie w energię PODREGION CHEŁMSKO-ZAMOJSKI Powiat w pełni zelektryfikowany. Nie występują deficyty mocy i energii elektrycznej.
Dostęp do sieci gazowej PODREGION CHEŁMSKO-ZAMOJSKI Długość sieci gazowej wynosi 138 km, w tym: 29 km to sieć przesyłowa, a 109 to sieć rozdzielcza 1,440 przyłączeń gazowych (około 6% gospodarstw domowych) Dostęp do sieci gazowej jest dalece niewystarczający!!!!
Liczba mieszkań zaopatrzonych w niezbędne warunki sanitarno-ciepłownicze
Infrastruktura społeczna Edukacyjna Sportowa Kulturalna Ochrony zdrowia i opieki społecznej
Infrastruktura edukacyjna Na terenie powiatu działa 99 placówek oświatowych,w tym: 4 przedszkola (175 dzieci w wieku 3-5 lat) 59 szkół podstawowych (5 700 uczniów) 22 gimnazja (3 390 uczniów) 4 licea ogólnokształcące (676 uczniów) 3 średnie szkoły zawodowe (326 uczniów) 2 szkoły policealne (32 uczniów) 5 uczelni wyższych (w tym trzy publiczne) Statystyka nie odnotowuje zasadniczych szkół zawodowych oraz szkół dla dorosłych??
Infrastruktura edukacyjna
Skomputeryzowanie szkół
Współczynnik skolaryzacji brutto (w %)
Infrastruktura ochrony zdrowia i opieki społecznej W powiecie funkcjonuje 32 placówek ambulatoryjnych, w tym: 19 zakładów opieki zdrowotnej 13 prywatnych gabinetów lekarskich Niskie wskaźniki dostępności do usług medycznych 4 lekarzy na 10 tys. mieszkańców 1,5 stomatologa na 10 tys. mieszkańców 7 pielęgniarek na 10 tys. mieszkańców 5,3 tys. mieszańców na 1 aptekę Trzy domy opieki społecznej dysponujące łącznie 395 miejscami
Infrastruktura związana z kulturą i turystyką Na terenie powiatu funkcjonują 33 biblioteki, dysponujące księgozbiorem 355 tys. wolumenów Na jedną bibliotekę przypada 1 887 mieszkańców (prawie 3 tys. wynosi średnia dla regionu) W powiecie funkcjonuje 11 obiektów zbiorowego zakwaterowania, które dysponują 560 miejscami noclegowymi (2,8% bazy noclegowej w województwie) z infrastruktury noclegowej korzysta rocznie około 8 tys. osób (w tym tylko około 200 osób z zagranicy) Statystyka nie odnotowuje muzeów i stałych kin w powiecie!! (?)
Jakość rządzenia Zdolność inwestycyjna Kapitał społeczny Praktyka planowania strategicznego i promowania się
Dochody i wydatki powiatu na 1 mieszkańca (dochody niższe o 16 % niż średnia w województwie i o 21% od średniej w Polsce
Struktura dochodów powiatu
Struktura wydatków powiatu
Wydatki inwestycyjne powiatu
Kapitał społeczny Dosyć niski poziom kapitału społecznego w powiecie 106 organizacji pozarządowych (o 25% mniej niż średnia w województwie) sporo aktywności w zakresie agroturystyki niski poziom czytelnictwa mieszkańców mniejsza niż w innych powiatach aktywność mieszkańców w zakresie uprawiania sportu (tylko niespełna 500 osób należy do różnego rodzaju klubów sportowych średnia aktywność obywateli w wyborach (52% w ostatnich wyborach)
Planowanie strategiczne i promocja powiatu Planowanie strategiczne 6 dokumentów o charakterze strategicznym (PRL, POŚ, PGO, PSRPS, WPI w zakresie dróg, strategia zatrudnienia, itd..) Pytanie tylko, czy wdrażanie tych dokumentów jest jest monitorowane? Promocja powiatu dosyć dobrze prowadzona wewnątrz powiatu za mało działań na zewnątrz (np.. brak strony internetowej w języku angielskim, oferty dla turystów i inwestorów, itd.) duże zaangażowanie we współpracę transgraniczną z Ukrainą
Ranking powiatu chełmskiego w kraju (pod względem atrakcyjności inwestycyjnej i jakości życia) 110 miejsce na 308 powiatów
dziękuję za uwagę