Zespół Analiz Ekonomicznych: Marta Petka - Zagajewska. Główny Ekonomista tel. (22) 585 24 61 marta.petka-zagajewska@raiffeisen.pl Dorota Strauch. Analityk Rynków Finansowych (rynek walutowy) tel. (22) 585 29 44 dorota.strauch@raiffeisen.pl Tomasz Regulski. Starszy Analityk Rynków Finansowych (rynek giełdowy) tel. (22) 585 33 24 tomasz.regulski@raiffeisen.pl Piotr Jelonek Analityk Rynków Finansowych (rynek giełdowy) tel. 691 222 046 piotr.jelonek1@raiffeisen.pl Michał Burek. Młodszy Ekonomista (rynek obligacji) tel. 609 921 092 michal.burek@raiffeisen.pl EUR/PLN 4,1555 0,1% USD/PLN 3,3577-0,4% EUR/USD 1,2375 0,6% WIG 20 2417,2-1,2% DJ Euro Stoxx50 3191,3-1,7% DAX 9851,4-1,2% S&P500 2071,9-0,1% KOMENTARZ EKONOMICZNY Zgodnie z oczekiwaniami zarówno Bank Anglii, jak i Europejski Bank Centralny utrzymał wczoraj stopy na dotychczasowym poziomie (główna stopa w Wielkiej Brytanii to wciąż 0,5%, a w strefie euro 0,05%). Decyzji BoE nie towarzyszył szerszy komunikat, natomiast w strefie euro w centrum uwagi znalazła się tradycyjna konferencja po decyzji. EBC rozczarował tych, którzy oczekiwali, że jeszcze w tym roku wdrożona zostanie europejska wersja programu QE. To, że nie ma jej w tym roku nie znaczy jednak, że nie będzie jej wcale. Wręcz przeciwnie, liczne odniesienia i we wczorajszym komunikacie i podczas konferencji prasowej wskazują na coraz większą determinację europejskich władz monetarnych w realizacji postawionego przed sobą celu rozbudowy bilansu banku do poziomu z początku 2012r. nawet, jeśli wymagać to będzie sięgnięcia po nowe, niestandardowe narzędzia. Rozstrzygnięć w kwestii tego, czy nowe narzędzia są konieczne, a jeśli tak, to po które z nich sięgnąć, spodziewać się należy już w I kwartale 2015r., na który EBC zapowiedział przegląd skuteczności podjętych dotychczas działań, a także perspektyw inflacji (uwzględniając ostatnie dalsze spadki cen ropy). Warto zauważyć, że w odniesieniu do inflacji EBC pozostaje daleko bardziej konserwatywny niż jego polski odpowiednik. Podczas gdy RPP mówi o elastycznym podejściu do inflacji i braku konieczności gorączkowych ruchów gdy źródłem jej odchyleń od celu są czynniki pozostające poza bezpośrednim oddziaływaniem polityki pieniężnej, EBC zdecydowanie zapowiada, że nie będzie tolerował utrzymujących się w dłuższym terminie odchyleń inflacji od założonego przez siebie poziomu 2% r/r. Podczas konferencji prasowej EBC marginalizował także kwestię ewentualnych ograniczeń prawnych stojących na drodze do wdrożenia programu nabywania obligacji skarbowych oraz zaznaczył, że do jego rozpoczęcia nie jest konieczna jednomyślność wśród decydentów. Wraz z komunikatem towarzyszącym decyzji bank centralny przedstawił nowe prognozy PKB i inflacji HICP. W porównaniu do zmian, którym prognozy poddawane były w kolejnych kwartałach tego roku, tym razem i zasięg (zwłaszcza w odniesieniu do dynamiki PKB) jest najgłębszy. Zarówno prognozy tempa wzrostu gospodarczego, jak i inflacji uległy istotnemu obniżeniu. (na 2015r. EBC oczekuje wzrostu PKB na poziomie 1%r/r wobec 1,6% poprzednio, a inflacji w wysokości 0,7%r/r wobec prognozy 1,1% w projekcji wrześniowej). Pomimo rewizji prognoz EBC ocenia, że w dalszym ciągu towarzyszące im ryzyka koncentrują się po stronie słabszych wyników europejskiej gospodarki. Ponieważ naszym zdaniem na początku roku inflacja w strefie euro znajdzie się niewiele powyżej 0%r/r (m.in. na skutek spadków cen energii) oraz biorąc pod uwagę determinację EBC do przeciwdziałania jej spadkom, I kwartał może rzeczywiście przynieść ogłoszenie dodatkowych działań. Jednocześnie, o ile EBC mógłby rozpocząć dodatkowy program skupu od obligacji korporacyjnych czy banków, to jedynie rynek obligacji skarbowych jest na tyle głęboki, by EBC mógł osiągnąć zakładaną skalę interwencji (rozszerzenie bilansu do 3000mld EUR). Bilans wczorajszych informacji z EBC przemawia więc za coraz większym prawdopodobieństwem przejścia do skupu tych obligacji na początku roku, co pozostaje czynnikiem, który będzie sprzyjał spadkom rentowności, jak i wartości wspólnej waluty. KOMENTARZ WALUTOWY Na wczorajszej kluczowym wydarzeniem była konferencja po posiedzeniu EBC. Pomimo gołębich zapewnień szefa banku, inwestorzy raczej byli rozczarowani komunikatem. Mimo że sam EBC sugerował już wcześniej, że przestrzeń do dodatkowych działań pojawi się dopiero w I kw. 2015r., być może część rynku oczekiwała bardziej konkretnych zapowiedzi już wczoraj. Tymczasem konferencja popsuła nastroje na europejskich rynkach akcji, za to pomogła euro kierując kurs EURUSD przejściowo do 1,24, po tym jak para rano testowała barierę 1,23. W krótkim terminie istotna dla notowań EURUSD będzie jeszcze dzisiejsza publikacja danych z amerykańskiego rynku pracy, która może przywrócić tendencję spadkową. Jednocześnie utrzymujące się oczekiwania na rozszerzenie programu skupu EBC raczej nie pozwolą na większe odreagowanie euro w najbliższych miesiącach. Nadal oczekujemy więc pogłębienia spadków EURUSD i przetestowania bariery 1,20. Klauzula ograniczenia odpowiedzialności znajduje się na ostatniej stronie. 1
Umocnienie euro skierowało też na wyższe poziomy kurs EURPLN, stając się impulsem do korekty ostatnich wyraźnych spadków. Para wróciła wczoraj przejściowo nad poziom 4,16, co potwierdza, że testowana rano bariera 4,15 będzie istotnym hamulcem dla dalszych spadków. Dziś także dane z USA powinny przemawiać za wyższymi poziomami pary, choć nie powinny być impulsem do gwałtownych ruchów EURPLN. Mogą natomiast ponownie skierować USDPLN na testowane wczoraj poziomy powyżej 3,37. KOMENTARZ GIEŁDOWY Inwestorzy na europejskich giełdach wykorzystali konferencję EBC jako pretekst do zrealizowania zysków i przeprowadzenia korekty spadkowej. Niemiecki DAX stracił 1,2%, a francuski CAC40 1,6%. Mniejszą zniżkę obserwowalismy w USA, gdzie np. S&P500 stracił 0,1%. Pierwszy z wymienionych indeksów dotarł do lokalnego wsparcia na 9850 pkt, które dzisiaj może hamować jego zniżkę. Pierwsza połowa upłynie pod znakiem konsolidacji w oczekiwaniu na publikację raportu z amerykańskiego rynku pracy. Sam raport prawdopodobnie jedynie chwilowo zwiększy skalę wahań na giełdach, bowiem spodziewamy się, że dane o zatrudnieniu okażą się zbliżone do konsensusu rynkowego. Zdecydowana większość krajowych indeksów podążyła w czwartek w ślad za zachodnioeuropejskimi odpowiednikami. WIG20 stracił 1,2%, a WIG50 0,3%. W przypadku indeksu największych spółek na GPW sytuacja techniczna uległa pogorszeniu zanegowane zostały wcześniejsze sygnały wzrostowe, jednak presja spadkowa pojawi się dopiero po zejściu pod pasmo 2390-2410 pkt. Zakładamy, że pasmo to w najbliższym czasie stanie się trudnym do przebicia wsparciem, które stanowić będzie bazę do silniejszego ruchu wzrostowego. Wykres tygodnia: Ceny ropy naftowej jak i notowania rosyjskiego rubla są istotne dla spółek notowanych na GPW. Oba instrumenty ostatnim czasie znacząco obniżyły swą wartość. Część polskich spółek prowadzi działalność na rynku rosyjskim, a malejąca wartość rubla względem złotego oznacza gorsze wyniki prezentowane w polskiej walucie i ryzyko strat finansowych na walucie. Ponadto Rosjanie będą musieli płacić wyższe ceny za dobra importowane, a budżet centralny z powodu niskiej ceny ropy nie będzie wspierał gospodarki. Co może spowodować słabsze wyniki spółek działających na rynku rosyjskim. Natomiast niska cena ropy naftowej będzie sprzyjała wielu spółkom na warszawskim parkiecie ze względu na niższe koszty transportu oraz niższe ceny produktów ropopochodnych. Ponadto, niższe ceny paliw to więcej pieniędzy w kieszeniach konsumentów. Równocześnie rosnący fundusz płac wynikający ze spadającej stopy bezrobocia wraz ze stosunkowo wysokim wzrostem płacy realnej, zwiększa szanse na dobre wyniki spółek oferujących dobra i usługi konsumenckie w Polsce. 120 110 100 90 80 70 60 Ropa brent (lewa oś) RUB/PLN (prawo oś) 0,12 0,11 0,10 0,09 0,08 0,07 0,06 0,05 Klauzula ograniczenia odpowiedzialności znajduje się na ostatniej stronie. 2
Waluty Stan na początek dnia Zamkn. Zmiana % Wyniki : Polska Zamkn. Zmiana % obroty (w tys PLN) EUR/PLN 4,1555 4,1580 0,13% -0,51% WIG 53346,9-0,85% -0,13% 730 544,06 USD/PLN 3,3577 3,3588-0,43% 0,20% WIG 20 2417,2-1,15% -0,46% 578 834,75 CHF/PLN 3,4553 3,4577 0,20% -0,56% WIG 30 2606,0-1,02% -0,44% 632 869,13 EUR/USD 1,2375 1,2379 0,55% -0,71% WIG50 3138,3-0,26% 1,12% 60 459,93 GBP/PLN 5,2555 5,2637-0,52% -0,21% WIG250 1173,0 0,07% 0,34% 32 602,71 *Zamkniecie z poprzedniego dnia z godziny 22:00 WIG Banki 8270,2-1,15% 0,58% 215 144,44 WIG Telkom 1012,6-1,43% -1,78% 14 975,49 WIG Budow 2183,1 0,07% 0,34% 3 695,22 WIG Paliwa 3440,6 0,21% 1,49% 142 078,00 FIXINGI Wartość Zmiana (pb) Wyniki : Świat Indeks Zamkn. Zmiana % 1M Wibor fixing 2,08 - Europa Środkowa i Wschodnia 3M Wibor fixing 2,06 - Czechy PX 1001,4-1,80% -0,08% 6M Wibor fixing 2,05 - Węgry BUX 17399,5 0,68% -0,51% *Fixing z dnia poprzedniego Rosja RTS 918,7-3,16% -8,72% Turcja BIST100 86234,1 1,55% 1,83% FIXING NBP Wartość Zmiana % Europa Zachodnia Europa DJ Euro Stoxx50 3191,3-1,74% -1,65% EUR/PLN 4,1538-0,09% Niemcy DAX 9851,4-1,21% -1,24% GBP/PLN 5,2871 0,21% UK FTSE 100 6679,4-0,55% -0,66% CHF/PLN 3,4510-0,13% Francja CAC 40 4323,9-1,55% -1,33% *Fixing z dnia poprzedniego Włochy FTSE MIB 19424,4-2,77% -3,36% Ameryka Północna i Południowa Surowiec jednostka Zamkn. Zmiana % Zmiana % USA DJIA 17900,1-0,07% 0,41% (USD) 5 USA S&P500 2071,9-0,12% -0,04% S&P GSCI punkty 478,05-0,41% -7,16% Brazylia IBX50 8710,6-1,73% -6,06% Ropa Brent barylka 69,64-0,40% -4,05% Azja Złoto uncja 1 205,27-0,34% 1,06% Japonia NIKKEI 225 17887,2 0,19% 3,70% Srebro uncja 16,47 0,36% 1,37% Chiny SSE Composite 2899,5 1,32% 10,23% Miedź tona 6 470,00 1,41% -1,33% Indie SENSEX 28562,8 0,42% 0,44% Klauzula ograniczenia odpowiedzialności znajduje się na ostatniej stronie. 3
Godz. Kraj Wskaźnik PONIEDZIAŁEK 1 GRUDNIA Kalendarium Ostateczna dana Prognoza Raiffeisen Średnia oczekiwań Poprzedni 02:00 CN Indeks PMI dla przemysłu (Listopad, pkt.) 50,3 50,5 50,8 02:45 CN Indeks HSBC PMI dla przemysłu - ost. (Listopad, pkt.) 50,0 50,0 50,0 09:00 PL Indeks PMI dla przemysłu (Listopad, pkt.) 53,2 50,4 51,1 51,2 09:15 ES Indeks PMI dla przemysłu (Listopad, pkt.) 54,7 53,0 52,8 52,6 09:45 IT Indeks PMI dla przemysłu (Listopad, pkt.) 49,0 49,5 49,4 49,0 09:50 FR Indeks PMI dla przemysłu -ost. (Listopad, pkt.) 48,4 47,6 47,6 09:55 DE Indeks PMI dla przemysłu -ost. (Listopad, pkt.) 49,5 50,0 50,0 10:00 EA Indeks PMI dla przemysłu -ost. (Listopad, pkt.) 50,1 50,4 50,4 15:55 US Indeks PMI dla przemysłu -ost. (Listopad, pkt.) 54,8 55,0 54,7 16:00 US Indeks ISM dla przemysłu (Listopad, pkt.) 58,7 57,0 58,0 59,0 WTOREK 2 GRUDNIA Brak istotnych publikacji makro ŚRODA 3 GRUDNIA Decyzja NBP ws. stóp 1,75 2,00 2,00 02:45 CN Indeks HSBC PMI dla usług (Listopad, pkt.) 53,0 52,9 09:15 ES Indeks PMI dla usług (Listopad, pkt.) 52,7 55,5 55,2 55,9 09:45 IT Indeks PMI dla usług (Listopad, pkt.) 51,8 50,3 50,2 50,8 09:50 FR Indeks PMI dla usług -ost. (Listopad, pkt.) 47,9 48,8 48,8 09:55 DE Indeks PMI dla usług -ost. (Listopad, pkt.) 52,1 52,1 52,1 10:00 EA Indeks PMI dla usług -ost. (Listopad, pkt.) 51,1 51,3 51,3 11:00 EA Sprzedaż detaliczna (Październik, %, r/r) 1,4 1,6 0,6 14:15 US Raport ADP (w tys.) 208 210,0 222,0 230,0 15:45 US Indeks PMI dla usług -ost. (Listopad, pkt.) 56,2 56,5 56,3 16:00 US ISM Non-Manufacturing (Listopad, pkt) 59,3 57,5 57,1 20:00 US Beżowa księga CZWARTEK 4 GRUDNIA 13:00 UK Decyzja BoE ws. stóp 0,5 0,5 0,5 13:45 EA Decyzja EBC ws. stóp 0,05 0,05 0,05 0,05 14:30 US Nowe wnioski o zasiłek dla bezrobotnych (w tys.) 297,0 295,0 313,0 PIĄTEK 5 GRUDNIA 08:00 DE Zamówienia w przemyśle (Październik, %, m/m) 2,5 0,6 0,5 0,8 11:00 EA PKB (III kw, %, kw/kw) 0,2 0,2 14:30 US Zmiana zatrudnienia w sektorze pozarolniczym (w tys.) 230,0 225,0 214,0 14:30 US Stopa bezrobocia (Listopad, %) 5,7 5,8 5,8 16:00 US Zamówienia w przemyśle (Październik, %, m/m) 0,3-0,2 0,8 Klauzula ograniczenia odpowiedzialności znajduje się na ostatniej stronie. 4
Raiffeisen Polbank ul. Piękna 20. 00-549 Warszawa Departament Sprzedaży Rynków Finansowych Telefon: + 48 22 585 37 86 Faks: + 48 22 585 33 68 www.raiffeisenpolbank.com Dealing: Bydgoszcz tel.: (22) 585 37 73 Gdańsk tel.: (22) 585 37 71 Katowice tel.: (22) 585 37 69 Kielce tel.: (22) 585 37 70 Kraków tel.: (22) 585 37 70 Lublin tel.: (22) 585 37 75 Łódź tel.: (22) 585 37 75 Poznań tel.: (61) 655 47 51 Rzeszów tel.: (22) 585 37 75 Szczecin tel.: (22) 585 37 71 Toruń tel.: (22) 585 37 72 Warszawa tel.: (22) 585 37 79 Wrocław tel.: (22) 585 37 74 Zielona Góra tel.: (22) 585 37 73 Klauzula Ograniczenia Odpowiedzialności Raiffeisen Bank Polska SA: Niniejsza wiadomość została przesłana zgodnie z Pani/Pana zleceniem. Informujemy, że zgoda na otrzymywanie informacji może zostać w każdej chwili odwołana. Jeżeli nie życzy sobie Pani/ Pan dalszego otrzymywania materiałów przygotowanych przez Zespół Analiz Ekonomicznych Raiffeisen Bank Polska S.A (dalej: RBPL lub Bank) lub niniejszy materiał został wysłany na Pani/Pana adres przez pomyłkę, prosimy o przesłanie e-maila o tytule "REZYGNACJA" na skrzynkę e-mailową: ekonomistarez@raiffeisen.pl. Opracowanie to nie stanowi oferty w rozumieniu art. 66 Kodeksu Cywilnego i zostało przesłane na podstawie ustnej zgody, która w każdej chwili może być odwołana. Ma ono charakter wyłącznie informacyjny. Powielanie bądź publikowanie go lub jego części bez pisemnej zgody Banku jest zabronione. Decyzja inwestycyjna w odniesieniu do papieru wartościowego, produktu finansowego lub inwestycji powinna być podjęta na podstawie opublikowanego prospektu emisyjnego lub kompletnej dokumentacji dla papieru wartościowego, produktu finansowego lub inwestycji. Ostateczna decyzja zawarcia transakcji należy wyłącznie do Klienta. Bank nie występuje w roli pośrednika ani przedstawiciela Klienta. Przed zawarciem każdej transakcji Klient powinien nie opierając się na informacjach przekazanych przez Bank określić jej ryzyko, potencjalne korzyści oraz straty z nią związane, jak również w szczególności charakterystykę, konsekwencje prawne, podatkowe i księgowe transakcji oraz konsekwencje zmieniających się czynników rynkowych, a także w sposób niezależny ocenić czy jest w stanie sam lub po konsultacjach ze swoimi doradcami podjąć takie ryzyko. Niniejszy dokument nie stanowi rekomendacji kupna lub sprzedaży instrumentów finansowych. Dokument, ani żadna z jego części nie stanowi podstawy do zawarcia jakiejkolwiek umowy lub powstania zobowiązania. Opracowanie to nie zastępuje niezbędnych porad odnośnie zakupu lub sprzedaży papieru wartościowego, inwestycji lub innego produktu finansowego. Analiza oparta jest na informacjach publicznie dostępnych do jej sporządzenia nie wykorzystano żadnych informacji poufnych. Wyrażane opinie są niezależnymi opiniami Banku. W opracowaniu wykorzystano źródła informacji, które Bank uważa za wiarygodne i dokładne, lecz nie istnieje gwarancja, że są one wyczerpujące i w pełni odzwierciedlają stan faktyczny. Wykresy i diagramy przestawione w niniejszym opracowaniu mają charakter wyłącznie ilustracyjny oraz nie są doradztwem inwestycyjnym ani prognozą. Informacje zawarte w tej publikacji są aktualne na datę utworzenia dokumentu i mogą ulec zmianie w przyszłości. Analitycy zatrudnieni przez RBPL nie są wynagradzani z tytułu konkretnych transakcji inwestycyjnych zawartych w związku z niniejszym opracowaniem. Wynagrodzenie autorów niniejszego raportu oparte jest na ogólnym zysku RBPL, który obejmuje między innymi przychody z bankowości inwestycyjnej i innych transakcji RBPL. W ogólności RBPL zabrania swoim analitykom i osobom raportującym do analityków dokonywania transakcji papierami wartościowymi lub innymi instrumentami finansowymi przedsiębiorstwa, które jest przedmiotem opracowania analitycznego, o ile transakcja ta nie była wcześniej zaakceptowana przez Departament Zgodności RBPL. RBPL wdrożył następujące rozwiązania organizacyjne i administracyjne, włączając w to bariery informacyjne przeciwdziałające powstawaniu konfliktów interesów związanych z rekomendacjami. Jeżeli jakiekolwiek postanowienie niniejszej Klauzuli okaże się niezgodne z prawem, nieważne lub niewykonalne na mocy obowiązujących przepisów prawa, postanowienie takie, o ile da się je oddzielić od pozostałych postanowień, może być pominięte z niniejszej Klauzuli, Postanowienie takie nie będzie w żaden sposób wpływać na legalność, ważność i wykonalność pozostałych postanowień. Klauzula ograniczenia odpowiedzialności znajduje się na ostatniej stronie. 5