RAPORT Z INWENTARYZACJI ZABYTKÓW NIERUCHOMYCH WPISANYCH DO REJESTRU ZABYTKÓW I OBJĘTYCH WOJEWÓDZKĄ EWIDENCJĄ ZABYTKÓW WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO GMINA JASTRZĘBIA Opracowany przez zespół ECO-ART Sp. z o.o. ul. Bonifraterska 17 00-203 Warszawa str. 1
Spis treści 1. Wprowadzenie...3 2. Wyniki inwentaryzacji...4 3. Zestawienie kart ewidencyjnych Gminnej Ewidencji Zabytków Gminy Jastrzębia...6 4. Źródła danych...7 str. 2
1. Wprowadzenie Ochrona zabytków, które znajdują się na terenie gminy należy do obowiązków samorządu lokalnego. Zadania stojące przed organami administracji publicznej, wskazane zostały w art. 4 ustawy z dnia 23 lipca 2003 roku o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Do zadań samorządów należy zapewnienie warunków prawnych, organizacyjnych i finansowych umożliwiających trwałe zachowanie zabytków oraz ich zagospodarowanie i utrzymanie oraz zapobieganie zagrożeniom mogącym spowodować uszczerbek dla wartości zabytków. Jednym z obowiązków nałożonych przez ustawę na gminy jest: uwzględnienie zadań ochronnych w planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz przy kształtowaniu środowiska. Temu zadaniu ma służyć gminna ewidencja zabytków, o której jest mowa w artykule 22 (pkt. 4) ustawy: Wójt (burmistrz, prezydent miasta) prowadzi gminną ewidencję zabytków w formie zbioru kart adresowych zabytków nieruchomych z terenu gminy. Zakres informacji o zabytkach nieruchomych, zawartych w karcie adresowej określa rozporządzenie Ministra Kultury z dnia 14 maja 2004 r. w sprawie prowadzenia rejestru zabytków, krajowej, wojewódzkiej i gminnej ewidencji zabytków oraz krajowego wykazu zabytków skradzionych lub wywiezionych za granicę niezgodnie z prawem. Karta adresowa powinna zawierać określenie zabytku, jego nazwę i adres (miejsce położenia). Integralną częścią niniejszego raportu jest Gminna Ewidencja Zabytków Gminy Jastrzębia w postaci kart adresowych zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków i objętych wojewódzką ewidencją zabytków prowadzoną przez Delegaturę Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Warszawie Delegatura w Radomiu (w formie elektronicznej i papierowej). Opracowanie nie ma na celu wskazania niezbędnych prac konserwatorskich. Wykorzystane źródła danych zostały opisane w punkcie 4 niniejszego raportu. str. 3
2. Wyniki inwentaryzacji Przed opracowaniem kart adresowych Gminnej Ewidencji Zabytków Gminy Jastrzębia przeprowadzona została inwentaryzacja obiektów, wpisanych do rejestru zabytków nieruchomych województwa mazowieckiego oraz objętych wojewódzką ewidencją zabytków prowadzoną przez Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Warszawie Delegaturę w Radomiu. Podstawą do przeprowadzenia inwentaryzacji było zestawienie obiektów przekazane pismem nr DR. 4163-1017/36/07 z dnia 27 kwietnia 2007 r. Wstępna weryfikacja danych została przeprowadzona przez pracowników Urzędu Gminy w dniach 14-31 maja 2007 r. Otrzymana w ten sposób lista była podstawą do przeprowadzenia inwentaryzacji terenowej zabytków przez zespół ECO-ART Sp. z o.o. Inwentaryzacji podlegały zabytki nieruchome wpisane do rejestru zabytków, zabytki nieruchome objęte wojewódzką ewidencją zabytków prowadzoną przez Wojewódzkiego Urząd Ochrony Zabytków Delegatura w Radomiu, cmentarze i miejsca pamięci. W tabeli nr 1 zestawiono listę obiektów podlegających inwentaryzacji. Lp. Miejscowość Obiekt Stan zachowania 1 Bartodzieje Zespół dworski istnieje 2 Bartodzieje Park istnieje 3 Bartodzieje Kapliczka przydrożna istnieje 4 Bartodzieje Szkoła Gminna istnieje 5 Dąbrowa Kozłowska Mogiła zbiorowa 240 jeńców istnieje 6 Goryń Kościół parafialny istnieje 7 Goryń Kapliczka istnieje 8 Goryń Kapliczka istnieje 9 Goryń Krzyż istnieje 10 Goryń Krzyż istnieje 11 Goryń Plebania istnieje 12 Goryń Dom mieszkalny nr 71 nie istnieje 13 Goryń Obora nr 71 nie istnieje 14 Goryń Cmentarz rzymsko-katolicki istnieje 15 Goryń Mogiła zbiorowa 780 jeńców na cmentarzu parafialnym istnieje 16 Jastrzębia Kapliczka przydrożna p.w. św. Jana Nepomucena istnieje 17 Jastrzębia Dzwonnica istnieje str. 4
Lp. Miejscowość Obiekt 18 Jastrzębia Mogiła indywidualna Wojska Polskiego na cmentarzu parafialnym Stan zachowania istnieje 19 Nowe Mąkosy Kapliczka przydrożna istnieje 20 Stare Mąkosy Kapliczka Ku czci Matki Bożej istnieje 21 Stare Mąkosy Dom mieszkalny nr 2 istnieje 22 Stare Mąkosy Dom mieszkalny nr 5 istnieje 23 Stare Mąkosy Kapliczka istnieje 24 Stare Mąkosy Dom mieszkalny nr 51 istnieje 25 Wojciechów Cmentarz rzymsko-katolicki istnieje 26 Wola Goryńska Krzyż istnieje 27 Wola Goryńska Kapliczka z krzyżem istnieje 28 Wola Goryńska Dom mieszkalny nr 10 istnieje 29 Wola Goryńska Dom mieszkalny nr 16 istnieje 30 Wola Goryńska Dom mieszkalny nr 19 istnieje Dla wszystkich istniejących obiektów zestawionych w tabeli nr 1 przygotowano karty ewidencyjne, zawierające następujące dane: - nazwę obiektu, - jego położenie, - czas powstania obiektu, - numer działki ewidencyjnej, na której położony jest obiekt, - opis obiektu, - aktualną fotografię. Stan zachowania obiektu oceniano wizualnie w odniesieniu do obecnego wyglądu obiektów zabytkowych. Karty ewidencyjne obiektów zostały zamieszczone w części A Zabytki nieruchome, będącej załącznikiem do niniejszego raportu. Integralną częścią niniejszego raportu jest gminna ewidencja zabytków przygotowana w formie bazy danych, uwzględniającej parametry określone przez Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków, będąca załącznikiem do niniejszego raportu. str. 5
3. Zestawienie kart ewidencyjnych Gminnej Ewidencji Zabytków Gminy Jastrzębia W tabeli nr 2 zestawiono karty ewidencyjne zabytków Gminnej Ewidencji Zabytków Gminy Jastrzębia. Tabela nr 2 Zestawienie kart ewidencyjnych Gminnej Ewidencji Zabytków Gminy Jastrzębia identyfikator obiekt lokalizacja Rejestr zabytków 1/1648 Zespół dworski Bartodzieje 807/A z 19.01.1973 r. oraz 24/A z 25.04.1983 r. 2/1648 Park dworski Bartodzieje 750/A z 19/12/1957 r. 3/1648 Kapliczka przydrożna Bartodzieje 4/1648 Szkoła gminna Bartodzieje 5/1648 Mogiła zbiorowa Dąbrowa Kozłowska 6/1648 Kościół parafialny p.w. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny 7/1648 Kapliczka Goryń 8/1648 Kapliczka Goryń 9/1648 Krzyż Goryń 10/1648 Krzyż Goryń 11/1648 Plebania Goryń 12/1648 Cmentarz rzymsko-katolicki Goryń 13/1648 Mogiła zbiorowa Goryń 14/1648 Kapliczka przydrożna p.w. św. Jana Nepomucena Goryń 488 z 23.03.1957 r. Jastrzębia 15/1648 Dzwonnica Jastrzębia 18/1648 Mogiła indywidualna Jastrzębia 19/1648 Kapliczka przydrożna Mąkosy Nowe 21/1648 Kapliczka Mąkosy Stare 22/1648 Dom mieszkalny Mąkosy Stare 2 23/1648 Dom mieszkalny Mąkosy Stare 5 24/1648 Kapliczka Mąkosy Stare 25/1648 Dom mieszkalny Mąkosy Stare 87 26/1648 Cmentarz rzymsko-katolicki Wojciechów 27/1648 Krzyż Wola Goryńska 28/1648 Kapliczka Wola Goryńska 29/1648 Dom mieszkalny Wola Goryńska 8 30/1648 Dom mieszkalny Wola Goryńska 16 31/1648 Dom mieszkalny Wola Goryńska 19 str. 6
4. Źródła danych 1. Powiat radomski. Od średniowiecza do współczesności red. S. Piątkowski, Radom, 2009 2. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Warszawa, 1890 3. Bank Danych Regionalnych, www.stat.gov.pl 4. Dokumentacja fotograficzna wykonana w trakcie wizji lokalnych 5. Gacki Józef: Jedlnia, w niej kościół i akta obelnego prawa, Radom, 1874 6. Informacje i materiały Krajowego Ośrodka Badań i Dokumentacji Zabytków, www.kobidz.pl 7. Katalog zabytków budownictwa przemysłowego w Polsce. T. 6 z. 1, Województwo radomskie, red. J. Pazdur, Wrocław, 1979 8. Katalog zabytków sztuki w Polsce pod red. pod red. Jerzego Z. Łozińskiego i Barbary Wolff, t. 3., z.10, Kraków 1961 9. Mróz Kazimierz: Jastrzębia wieś powiatu radomskiego, Warszawa, 1935 10. Plany odnowy miejscowości: Jastrzębia, Bartodzieje, Mąkosy Stare, Goryń 11. Program Ochrony Środowiska dla Gminy Jastrzębia 12. Rejestr zabytków województwa mazowieckiego, prowadzony przez Delegaturę w Radomiu, www.mkwz.pl 13. Rozporządzenie Ministra Kultury z dnia 14 maja 2004 r. w sprawie prowadzenia rejestru zabytków, krajowej, wojewódzkiej i gminnej ewidencji zabytków z 14 maja 2004, Dz.U. Nr 124, poz. 1305 14. Strona internetowa Gminy Jastrzębia www.jastrzebia.pl 15. Strona internetowa wsi Bartodzieje www.bartodzieje.pl 16. Ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, Dz.U. Nr 162, poz. 1568 z późn. zm. 17. Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, Dz.U. z 2001 r. Nr 142 poz. 1591 z późn. zm. 18. Wiśniewski Jan: Dekanat radomski, Radom, 1911 19. Wróblewska Zofia: Zabytki architektury woj. kieleckiego i radomskiego, Warszawa, 1975 20. Wykaz obiektów przekazanych przez Urząd Gminy Jastrzębia str. 7