REGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY

REGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY WOJEWÓDZTWA MAŁOPOLSKIEGO NA LATA 2014-2020 WSPARCIE MODERNIZACJI ENERGETYCZNEJ Jakub Szymański Dyrektor Departamentu Zarządzania Programami Operacyjnymi Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego

NOWY PROGRAM REGIONALNY NIEMAL 3 MLD EUR NA ROZWÓJ MAŁOPOLSKI Alokacja: 2 878 215 972 EUR EFRR 71,9% EFS 28,1% Struktura: 12 osi priorytetowych i pomoc techniczna 50% środków EFRR na innowacje, cyfryzację, MŚP i gospodarkę niskoemisyjną

NASZE PRIORYTETY 1. GOSPODARKA WIEDZY 250 MLN EUR 2. CYFROWA MAŁOPOLSKA 140 MLN EUR 3. PRZEDSIĘBIORCZA MAŁOPOLSKA 240 MLN EUR 4. REGIONALNA POLITYKA ENERGETYCZNA 420 MLN EUR 5. OCHRONA ŚRODOWISKA 138 MLN EUR 6. DZIEDZICTWO REGIONALNE 169,1 MLN EUR 7. INFRASTRUKTURA TRANSPORTOWA 390,5 MLN EUR 8. RYNEK PRACY 270,8 MLN EUR 9. REGION SPÓJNY SPOŁECZNIE 232 MLN EUR 10. WIEDZA I KOMPETENCJE 204,9 MLN EUR 11. REWITALIZACJA PRZESTRZENI REGIONALNEJ 170 MLN EUR 12. INFRASTRUKTUR A SPOŁECZNA 151 MLN EUR + 13. POMOC TECHNICZNA EFRR EFS

INSTRUMENTY TERYTORIALNE współdecydowanie o wydatkowaniu części środków przeniesione na poziom subregionalny Zintegrowane Inwestycje Terytorialne: 236,06 mln EUR Metropolia Krakowska (Kraków+14 gmin ościennych) Subregionalny Program Rozwoju: 521,58 mln EUR Krakowski Obszar Metropolitalny (poza ZIT) Subregion Tarnowski Subregion Sądecki Subregion Podhalański Małopolska Zachodnia

4 oś priorytetowa Regionalna polityka energetyczna

synteza zwiększone wykorzystanie energii ze źródeł odnawialnych 65 mln EUR infrastruktura produkcji energii z OZE infrastruktura dystrybucji energii z OZE efektywność energetyczna w przedsiębiorstwach 19 mln EUR kompleksowa termomodernizacja budynków, instalowanie OZE, wdrożenie energooszczędnych technologii produkcji efektywność energetyczna w sektorze publicznym i mieszkaniowym 96 mln EUR kompleksowa termomodernizacja budynków użyteczności publicznej oraz budynków wielorodzinnych i mieszkaniowych transport miejski 140 mln EUR redukcja emisji zanieczyszczeń do powietrza 100 mln EUR wymiana kotłów, pieców, instalacji grzewczych w indywidualnych gospodarstwach domowych: biomasa, gaz, paliwa stałe rozwój sieci ciepłowniczych

PI 4.a Wspieranie wytwarzania i dystrybucji energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych GŁÓWNE TYPY PRZEDSIĘWZIĘĆ: Rozwój wykorzystania odnawialnych źródeł energii m.in. poprzez realizację inwestycji w zakresie budowy lub modernizacji jednostek wytwarzania: energii elektrycznej wykorzystujących biomasę, biogaz, energię wiatru, słońca, wody ciepła przy wykorzystaniu energii geotermalnej lub słonecznej energii elektrycznej i ciepła w skojarzeniu spełniające wymogi wysokosprawnej kogeneracji (wytwarzanie energii ze źródeł odnawialnych) budowa, rozbudowa i modernizacja sieci dystrybucyjnych poniżej 110 kv (wyłącznie w zakresie niezbędnym do osiągnięcia zdolności do przyłączania OZE) budowy instalacji do produkcji biokomponentów i biopaliw Wsparcie przewiduje się w szczególności na budowę jednostek o mniejszej mocy wytwarzania zgodnie z linią demarkacyjną RPO/PO IŚ (w oparciu o MW).

PI 4.a Wspieranie wytwarzania i dystrybucji energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych KIERUNKOWE ZASADY WYBORU PROJEKTÓW/ UWARUNKOWANIA: Ocena efektywności kosztowej oraz osiągniętych rezultatów wpisujących się w cele priorytetu inwestycyjnego, czyli np. najlepszego stosunku wielkości środków unijnych przeznaczonych na uzyskanie np. 1MWh energii lub 1MW mocy zainstalowanej Inne osiągane rezultaty środowiskowe (np. wielkość redukcji CO 2, realizacja inwestycji uzasadnionych wnioskami z Planu Ochrony Powietrza) Biokomponenty i biopaliwa budowa instalacji do produkcji w oparciu o składniki i paliwa drugiej/trzeciej generacji Hydroenergetyka realizacja projektów zgodnych z Masterplanem dla dorzeczy Odry i Wisły (lista nr 1) Wysokosprawna kogeneracja w programie przewidziana w minimalnym zakresie, ale KE wprowadziła szczegółowe wymogi dla tej produkcji energii (np. ograniczenie CO 2,, zwiększenie efektywności)

PI 4.a Wspieranie wytwarzania i dystrybucji energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych 1 TRYB WYBORU PROJEKTÓW Konkurs Konkurs otwarty 2 BENEFICJENCI jednostki samorządu terytorialnego, ich związki i stowarzyszenia spółki prawa handlowego, w których większość udziałów lub akcji posiadają jst lub ich związki administracja rządowa spółki z udziałem jednostek samorządu terytorialnego jednostki naukowe uczelnie 3 BUDŻET Ogółem: 65 mln EUR spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe instytucje kultury podmioty lecznicze działające w publicznym systemie ochrony zdrowia organizacje pozarządowe kościoły i związki wyznaniowe oraz osoby prawne kościołów i związków wyznaniowych podmioty wdrażające instrumenty finansowe przedsiębiorstwa (Operator Systemu Dystrybucyjnego)

PI 4.b Promowanie efektywności energetycznej i wykorzystywania odnawialnych źródeł energii w przedsiębiorstwach GŁÓWNE TYPY PRZEDSIĘWZIĘĆ: 1. Kompleksowa termomodernizacja budynków 2. Inwestycje w zakresie instalacji wytwarzania energii ze źródeł odnawialnych (na użytek własny, jak również na sprzedaż do sieci) 3. Kompleksowy projekt obejmujący: a) termomodernizację budynków b) inwestycje w zakresie instalacji wytwarzania energii ze źródeł odnawialnych, w tym również kogeneracji 4. Wdrożenie energooszczędnych technologii produkcji (np. zamiana technologii, wymiana maszyn, modernizacja środków produkcji, modernizacja i rozbudowa linii produkcyjnych na bardziej efektywne energetycznie, wprowadzenie systemów zarządzania energią) wyłącznie jako element projektu 1, 2 lub 3 (demarkacja z osią 3) 5. Rozwój budownictwa energooszczędnego oraz pasywnego wyłącznie projekty o charakterze demonstracyjnym, pilotażowym

PI 4.b Promowanie efektywności energetycznej i wykorzystywania odnawialnych źródeł energii w przedsiębiorstwach KIERUNKOWE ZASADY WYBORU PROJEKTÓW/ UWARUNKOWANIA: Ocena osiągniętych mierników efektywności energetycznej w powiązaniu z efektami ekologicznymi Efektywność energetyczna warunek dofinansowania zwiększenie efektywności powyżej 25%; preferencje dla projektów zwiększających efektywność powyżej 60% Dodatkowe kryteria/wskaźniki do osiągnięcia - zmniejszenie zużycia energii końcowej, ilość zaoszczędzonej energii cieplnej oraz ilość zaoszczędzonej energii elektrycznej Promowanie charakteru demonstracyjnego przedsięwzięć i możliwości wykorzystania wprowadzonych w nich rozwiązań przez innych przedsiębiorców Wysokosprawna kogeneracja w przypadku stosowania, te same uwarunkowania jak w PI 4a

PI 4.b Promowanie efektywności energetycznej i wykorzystywania odnawialnych źródeł energii w przedsiębiorstwach 1 TRYB WYBORU PROJEKTÓW konkurs 2 BENEFICJENCI przedsiębiorcy (MŚP) 3 BUDŻET Ogółem: 19 mln EUR

PI 4.c Wspieranie efektywności energetycznej, inteligentnego zarządzania energią i wykorzystania odnawialnych źródeł energii w infrastrukturze publicznej, w tym w budynkach publicznych i w sektorze mieszkaniowym GŁÓWNE TYPY PRZEDSIĘWZIĘĆ: Głęboka modernizacja energetyczna budynków wraz z wykorzystaniem instalacji OZE Przykładowy zakres zadań w ramach kompleksowej termomodernizacji, np.: ocieplenie obiektu, wymiana okien, drzwi zewnętrznych oraz oświetlenia na energooszczędne przebudowa systemów grzewczych (wraz z wymianą i przyłączeniem źródła ciepła), systemów wentylacji i klimatyzacji, zastosowanie automatyki pogodowej i systemów zarządzania budynkiem budowa lub modernizacja wewnętrznych instalacji odbiorczych oraz likwidacja dotychczasowych źródeł ciepła, podłączenie do sieci ciepłowniczych instalacja mikrogeneracji lub mikrotrigeneracji, wysokosprawnej kogeneracji na potrzeby własne wykorzystanie technologii OZE w budynkach instalacja systemów chłodzących, w tym również z OZE

PI 4.c Wspieranie efektywności energetycznej, inteligentnego zarządzania energią i wykorzystania odnawialnych źródeł energii w infrastrukturze publicznej, w tym w budynkach publicznych i w sektorze mieszkaniowym KIERUNKOWE ZASADY WYBORU PROJEKTÓW/ UWARUNKOWANIA: Audyty energetyczne wymóg do oceny projektu Warunek dofinansowania to zwiększenie efektywności energetycznej powyżej 25%; preferencje dla projektów zwiększających efektywność powyżej 60% (kryterium efektywności energetycznej ) Indywidualne źródła ciepła (jako element termomodernizacji) warunek dla CT 4 działające na biomasę lub paliwa gazowe! Dodatkowe kryteria/wskaźniki do osiągnięcia - zmniejszenie zużycia energii końcowej, ilość zaoszczędzonej energii cieplnej oraz ilość zaoszczędzonej energii elektrycznej Budynki o istotnych funkcjach społecznych preferencje w ocenie Budynki ochrony zdrowia zgodne z zapisami wynikającymi z map potrzeb zdrowotnych opracowanych przez Ministerstwo Zdrowia Wysokosprawna kogeneracja w przypadku stosowania: uwarunkowania jak w PI 4a Wsparcie projektów będzie również uzależnione w niektórych obszarach od posiadania planów gospodarki niskoemisyjnej

PI 4.c Wspieranie efektywności energetycznej, inteligentnego zarządzania energią i wykorzystania odnawialnych źródeł energii w infrastrukturze publicznej, w tym w budynkach publicznych i w sektorze mieszkaniowym 1 TRYB WYBORU PROJEKTÓW Konkurs IF Projekty pozakonkrsowe (ZIT) 2 BENEFICJENCI 3 BUDŻET jednostki samorządu terytorialnego, ich związki i stowarzyszenia jednostki organizacyjne JST posiadające osobowość prawną jednostki naukowe uczelnie spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe Ogółem: 96 mln EUR 1) ZIT: 22 mln EUR 2) SPR: 30 mln EUR 3) IF: 20 mln EUR 4) Regionalne: 24 mln EUR instytucje kultury podmioty lecznicze działające w publicznym systemie ochrony zdrowia organizacje pozarządowe kościoły i związki wyznaniowe oraz osoby prawne kościołów i związków wyznaniowych podmioty wdrażające instrumenty finansowe

PI 4.e Promowanie strategii niskoemisyjnych dla wszystkich rodzajów terytoriów, w szczególności dla obszarów miejskich, w tym wspieranie zrównoważonej multimodalnej mobilności miejskiej i działań adaptacyjnych mających oddziaływanie łagodzące na zmiany klimatu GŁÓWNE TYPY PRZEDSIĘWZIĘĆ: wymiana źródeł ciepła w indywidualnych gospodarstwach domowych (biomasa, paliwa gazowe) uwarunkowana wykonaniem inwestycji zwiększających efektywność energetyczną i ograniczających zapotrzebowanie na energię w budynkach (termomodernizacja), w których wykorzystywana jest energia ze wspieranych urządzeń budowa, rozbudowa i modernizacja sieci ciepłowniczych w obszarach gdzie tego rodzaju inwestycje będą uzasadnione i możliwe do realizacji SPR (konieczność zmiany zapisów w Umowie Partnerstwa)

PI 4.e Promowanie strategii niskoemisyjnych dla wszystkich rodzajów terytoriów, w szczególności dla obszarów miejskich, w tym wspieranie zrównoważonej multimodalnej mobilności miejskiej i działań adaptacyjnych mających oddziaływanie łagodzące na zmiany klimatu KIERUNKOWE ZASADY WYBORU PROJEKTÓW/ UWARUNKOWANIA: opracowanie planów gospodarki niskoemisyjnej wymiana indywidualnych źródeł ciepła wspólne warunki dla tego rodzaju zakresu: inwestycje w instalacje o jak najmniejszej emisji CO 2 oraz innych zanieczyszczeń powietrza redukcja CO 2 o co najmniej 30% w odniesieniu do istniejących instalacji minimalny poziom efektywności energetycznej i norm emisji zanieczyszczeń obowiązujący od końca 2020 r. (dyrektywa 2009/125/WE z dnia 21.10.2009 r. ustanawiająca ogólne zasady ustalania wymogów dotyczących ekoprojektu dla produktów związanych z energią) projekty powinny być uzasadnione ekonomicznie i społecznie oraz, w stosownych przypadkach, przeciwdziałać ubóstwu energetycznemu priorytetowo powinny być wspierane projekty wykorzystujące odnawialne źródła energii kluczowe w ramach oceny projektów będzie kryterium efektywności kosztowej oraz osiągniętych w powiązaniu z osiąganymi efektami ekologicznymi w stosunku do planowanych nakładów finansowych

PI 4.e Promowanie strategii niskoemisyjnych dla wszystkich rodzajów terytoriów, w szczególności dla obszarów miejskich, w tym wspieranie zrównoważonej multimodalnej mobilności miejskiej i działań adaptacyjnych mających oddziaływanie łagodzące na zmiany klimatu 1 TRYB WYBORU PROJEKTÓW: 2 BENEFICJENCI 3 BUDŻET Konkurs Pozakonkursowy jednostki samorządu terytorialnego, ich związki i stowarzyszenia jednostki organizacyjne JST posiadające osobowość prawną jednostki naukowe uczelnie spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe Ogółem: 74,28 mln EUR ZIT: 50 mln EUR SPR: 24,28 mln EUR IF opcjonalnie instytucje kultury podmioty lecznicze działające w publicznym systemie ochrony zdrowia organizacje pozarządowe kościoły i związki wyznaniowe oraz osoby prawne kościołów i związków wyznaniowych podmioty wdrażające

PI 6e Podejmowanie przedsięwzięć mających na celu poprawę stanu jakości środowiska miejskiego, rewitalizację miast, rekultywację i dekontaminację terenów poprzemysłowych (w tym terenów powojskowych), zmniejszenie zanieczyszczenia powietrza oraz propagowania działań służących zmniejszaniu hałasu GŁÓWNE TYPY PRZEDSIĘWZIĘĆ: wymiana źródeł ciepła w indywidualnych gospodarstwach domowych (paliwa stałe) uwarunkowana wykonaniem inwestycji zwiększających efektywność energetyczną i ograniczających zapotrzebowanie na energię w budynkach, w których wykorzystywana jest energia ze wspieranych urządzeń

PI 6e Podejmowanie przedsięwzięć mających na celu poprawę stanu jakości środowiska miejskiego, rewitalizację miast, rekultywację i dekontaminację terenów poprzemysłowych (w tym terenów powojskowych), zmniejszenie zanieczyszczenia powietrza oraz propagowania działań służących zmniejszaniu hałasu KIERUNKOWE ZASADY WYBORU PROJEKTÓW/ UWARUNKOWANIA: w zakresie wymiany indywidualnych źródeł ciepła wspierane mogą być inwestycje charakteryzujące się jak najmniejszą emisją CO 2 i PM10 oraz jak największą efektywnością energetyczną wymiana indywidualnych źródeł ciepła wspólne warunki dla tego rodzaju zakresu: inwestycje w instalacje o jak najmniejszej emisji CO 2 oraz innych zanieczyszczeń powietrza redukcja CO 2 o co najmniej 30% w odniesieniu do istniejących instalacji minimalny poziom efektywności energetycznej i norm emisji zanieczyszczeń - obowiązujący od końca 2020 r. (dyrektywa 2009/125/WE z dnia 21 października 2009 r. ustanawiająca ogólne zasady ustalania wymogów dotyczących ekoprojektu dla produktów związanych z energią) projekty powinny być uzasadnione ekonomicznie i społecznie oraz, w stosownych przypadkach, przeciwdziałać ubóstwu energetycznemu priorytetowo powinny być wspierane projekty wykorzystujące odnawialne źródła energii kuczowe w ramach oceny projektów będzie kryterium efektywności kosztowej oraz osiągniętych w powiązaniu z osiąganymi efektami ekologicznymi w stosunku do planowanych nakładów finansowych

PI 6e Podejmowanie przedsięwzięć mających na celu poprawę stanu jakości środowiska miejskiego, rewitalizację miast, rekultywację i dekontaminację terenów poprzemysłowych (w tym terenów powojskowych), zmniejszenie zanieczyszczenia powietrza oraz propagowania działań służących zmniejszaniu hałasu 1 TRYB WYBORU PROJEKTÓW: 2 BENEFICJENCI konkurs jednostki samorządu terytorialnego, ich związki i stowarzyszenia jednostki organizacyjne JST posiadające osobowość prawną jednostki naukowe uczelnie spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe instytucje kultury podmioty lecznicze działające w publicznym systemie ochrony zdrowia organizacje pozarządowe kościoły i związki wyznaniowe oraz osoby prawne kościołów i związków wyznaniowych podmioty wdrażające 3 BUDŻET Ogółem: 15,72 mln EUR - SPR

PI 4.e Promowanie strategii niskoemisyjnych dla wszystkich rodzajów terytoriów, w szczególności dla obszarów miejskich, w tym wspieranie zrównoważonej multimodalnej mobilności miejskiej i działań adaptacyjnych mających oddziaływanie łagodzące na zmiany klimatu GŁÓWNE TYPY PRZEDSIĘWZIĘĆ: Wzmacnianie systemu transportu miejskiego: zakup środków transportu na potrzeby obsługi miast i obszarów powiązanych z nimi funkcjonalnie przyjazny środowisku, nowy tabor autobusowy przystosowany do potrzeb osób o ograniczonej mobilności jako uzupełnienie: przedsięwzięcia z zakresu budowy instalacji do dystrybucji biokomponentów i biopaliw lub innych nośników energii dla komunikacji zbiorowej, a także dostosowanie zaplecza technicznego do obsługi i eksploatacji ekologicznego taboru autobusowego automaty do sprzedaży biletów Rozwiązania usprawniających działanie transportu miejskiego, podnoszących dostępność i szybkość przemieszczania się tym transportem, w tym m.in. inwestycje w rozwiązania umożliwiające integrację różnych środków transportu, jak np. węzły (centra) przesiadkowe i systemy Park&Ride, systemy wspólnych opłat za przewozy, koordynacja rozkładów jazdy rozwiązania z zakresu organizacji ruchu ułatwiające sprawne poruszanie się pojazdów komunikacji zbiorowej (np. budowa tzw. buspasów, inwestycje w rozwiązania z zakresu telematycznych systemów zarządzania ruchem) przedsięwzięcia z zakresu budowy/przebudowy dróg wojewódzkich, powiatowych i gminnych prowadzących do węzłów przesiadkowych i parkingów Park&Ride, wyłącznie jako niezbędny i uzupełniający (niedominujący) element projektu inwestycje i rozwiązania umożliwiające wdrożenie strefy ograniczonej emisji komunikacyjnej Przedsięwzięcia infrastrukturalne z zakresu tworzenia udogodnień dla ruchu rowerowego, w tym rozwój systemów dróg/tras/ścieżek dla rowerów oraz powiązań z transportem zbiorowym, indywidualnym i komunikacją pieszą Dopuszcza się również modernizację oświetlenia ulicznego pod kątem zwiększenia jego energooszczędności

PI 4.e Promowanie strategii niskoemisyjnych dla wszystkich rodzajów terytoriów, w szczególności dla obszarów miejskich, w tym wspieranie zrównoważonej multimodalnej mobilności miejskiej i działań adaptacyjnych mających oddziaływanie łagodzące na zmiany klimatu KIERUNKOWE ZASADY WYBORU PROJEKTÓW/ UWARUNKOWANIA: Opracowane przez samorządy plany, zawierające odniesienia do kwestii przechodzenia na bardziej ekologiczne i zrównoważone systemy transportowe w miastach (plany gospodarki niskoemisyjnej lub strategia ZIT zawierające elementy planów zrównoważonej mobilności miejskiej) Inwestycje dotyczące transportu miejskiego PI 4e powinny ponadto spełniać poniższe warunki: inwestycje realizowane w ramach RPO będą komplementarne z inwestycjami realizowanymi w ramach właściwych krajowych programów operacyjnych. W przypadku miast wojewódzkich i powiązanych z nimi funkcjonalnie obszarów instrumentem koordynacji jest Strategia ZIT inwestycje w drogi lokalne lub regionalne mogą być finansowane jedynie, jako niezbędny i uzupełniający (niedominujący) element projektu dotyczącego systemu zrównoważonej mobilności miejskiej. Samodzielne projekty dotyczące wyłącznie infrastruktury drogowej nie będą akceptowane w ramach PI 4e dozwolony zakup pojazdów (autobusów) spełniających co najmniej normę emisji spalin Euro 6. Priorytetem jednak zakup pojazdów o alternatywnych systemach napędowych (elektrycznych, hybrydowych, biopaliwa, napędzanych wodorem, itp.) zakupowi niskoemisyjnego taboru autobusowego mogą towarzyszyć inwestycje w niezbędną dla właściwego funkcjonowania zrównoważonej mobilności infrastrukturę przewiduje się preferencje dla tego typu projektów

PI 4.e Promowanie strategii niskoemisyjnych dla wszystkich rodzajów terytoriów, w szczególności dla obszarów miejskich, w tym wspieranie zrównoważonej multimodalnej mobilności miejskiej i działań adaptacyjnych mających oddziaływanie łagodzące na zmiany klimatu 1 TRYB WYBORU PROJEKTÓW: Konkurs Pozakonkursowy - ZIT 2 BENEFICJENCI jednostki samorządu terytorialnego, ich związki i stowarzyszenia jednostki organizacyjne JST posiadające osobowość prawną przedsiębiorstwa 3 BUDŻET Ogółem: 140 mln EUR ZIT: 80 mln EUR SPR: 60 mln EUR

Dziękuję za uwagę