STRATEGIA EKOENERGETYCZNA POWIATU LIDZBARSKIEGO doświadczenia z realizacji www.powiatlidzbarski.pl mgr inż. Andrzej Koniecko - Wicestarosta
Strategia Ekoenergetyczna powiatu lidzbarskiego powstała jako odpowiedź na potrzebę wypracowania przyjaznych środowisku naturalnemu form rozwoju gospodarczego. Cele zawarte w Strategii są zbieżne z kierunkami rozwoju określonymi we wcześniej opracowanych dokumentach tj. Strategii rozwoju powiatu lidzbarskiego na lata 2001 2016 oraz strategiami poszczególnych gmin. Przyjęcie Strategii Ekoenergetycznej może być zatem pojmowane jako realizacja zapisów zawartych w ww. dokumentach ogólnych.
Energetyka jest sektorem silnie oddziałującym na środowisko naturalne zarówno z racji korzystania z zasobów przyrodniczych, jak i z powodu negatywnego wpływu procesów przetwarzania energii na otoczenie (zwłaszcza w przypadku energetyki konwencjonalnej). Zatem ograniczanie wpływu sektora energetycznego na otoczenie powinno być jednym z priorytetowych działań samorządów. Sektor ten leży również w kręgu zainteresowań władz lokalnych ze względu na nałożony na gminy przez Prawo energetyczne obowiązek opracowania projektów założeń do planów zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe.
Opracowania takie winny uwzględniać istniejące na terenie gmin lokalne odnawialne źródła energii. Strategia Ekoenergetyczna może stanowić dobrą podstawę opracowania takiego projektu. Zwiększenie wykorzystania energetyki odnawialnej na poziomie lokalnym może stać się zatem z jednej strony próbą pogodzenia stymulowania rozwoju ekonomicznego w zgodzie z zasadą poszanowania zasobów przyrodniczych, a z drugiej jest pożądane ze względu na realizację ustawowego obowiązku władz samorządowych.
Powiat lidzbarski leży w północno wschodniej części województwa warmińsko mazurskiego (pow. 924 km2, 45 tyś. mieszkańców). W skład powiatu wchodzi pięć gmin. Bezrobocie przekracza znacznie 20%. Prawie 8 tyś. ha użytków rolnych to areał nie użytkowany z różnych przyczyn.
ODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII Korzyści ekonomiczne Impuls do rozwoju lokalnego Tworzenie nowych miejsc pracy Zmiana przepływów strumieni płatności za energię Niższe koszty eksploatacji Mozliwość pozyskania funduszy zewnętrznych Korzyści pozaekonomiczne Zmniejszenie emisji dwutlenku węgla Stworzenie proekologicznego wizerunku powiatu Promocja powiatu w kraju i za granicą
Strategia opracowana została w tamach projektu Planowanie energetyczne na szczeblu lokalnym z uwzględnieniem OZE przy współpracy z Europejskim Centrum Energii Odnawialnej ECBREC Warszawa, brytyjską firmą ESD, Funduszem Know - How i samorządami gmin z terenu powiatu. Etapy opracowania strategii energetycznej: ustalenie lokalnych priorytetów i potrzeb oraz włączenie lokalnej społeczności w proces planowania energetycznego identyfikacja zapotrzebowania na energię identyfikacja zasobów OZE, ich ocena oraz działania mające na celu poszanowanie energii identyfikacja inwestycji i działań.
Struktura organizacyjna opracowania strategii
Kluczowym elementem planowania energetycznego jest określenie zapotrzebowania na energię
W latach 2001-2002 na terenie powiatu OZE zaspakajały jedynie niewielką część potrzeb energetycznych bo zaledwie 0,8%(3,6 GWh) lokalnego bilansu energetycznego. Odnawialne źródła energii 3,6 GWh Energia wiatru 0 GWh Energia słoneczna 0 GWh Energia geotermalna 0 GWh Energia wody 6 elektrowni 1,6 GWh Energia biomasy Słoma 0 GWh, Odpady drzewne 2 GWh Uprawy energetyczne 0 GWh Wykorzystanie osadów z oczyszczalni ścieków 0 GWh Biogaz rolniczy 0 GWh Biogaz z wysypiska śmieci 0 GWh Razem 2 GWh
Identyfikacja zasobów OZE: Energia słoneczna potencjał wykorzystania energii słonecznej został obliczony na podstawie pomiarów nasłonecznienia zamieszczonych w polskiej normie (900kWh\m2). Na każdą osobę wykorzystującą energię słoneczną na potrzeby przygotowania ciepłej wody użytkowej przypada 1,5m2 kolektora MEW ustalona na podstawie informacji o średnim przepływie SSQ dla poszczególnych rzek oraz wysokości piętrzenia.
Energia wiatrowa oszacowanie potencjału wykorzystania energii wiatru jest zadaniem trudnym ponieważ dokonuje się tego w procesie modelowania rocznych pomiarów wiatru na danym terenie. Przyjęliśmy, że na wysokości 30m wieje wiatr o sile 4 6 m/s. Nie jest to parametr zapewniający szybki zwrot kosztów inwestycji. Energia geotermalna - możliwości wykorzystania wód geotermalnych są niewielkie ze względu na to, że: temperatura wody jest niska 34 50 0C i zalega na dużych głębokościach ciepłownie geotermalne są mało konkurencyjne rynkowo w porównaniu z innymi źródłami energii
Energia ze słomy wykorzystanie złomy na cele energetyczne jest realne w 50% gospodarstw o areale powyżej 15ha. Produkcja energii wytworzonej ze słomy powinna osiągnąć w roku 2010 40GWh Energia z odpadów drzewnych obecnie 18,2GWh energii powstaje z odpadów drzewnych w urządzeniach do tego nie przystosowanych, a potencjał techniczny wykorzystania odpadów drzewnych wynosi tylko 19,5GWh (różnica 1,3GWh)
Energia z upraw energetycznych w czasie opracowania strategii nie było plantacji energetycznych na terenie powiatu powierzchnia nieużytków i ugorów wynosi 9280ha. W opracowaniu przyjęto, że około 30% tego areału można przeznaczyć na uprawy energetyczne,czyli 2700ha. Przyjęto, że 30% tradycyjnych kotłowni lokalnych do 2010 roku zostanie przerobionych na kotłownie opalanych biomasą drzewną. Wymagać to będzie założenia 800ha upraw energetycznych Energia z biogazu założono wybudowanie jednej biogazowni w gospodarstwie rolnym o obsadzie inwentarza powyżej 200SD.
Główny cel strategiczny to: osiągnięcie do roku 2010 produkcji energii ze źródeł odnawialnych na poziomie 166,6 GWh rocznie oraz osiągnięcie maksymalnych korzyści ekonomicznych, społecznych i ekologicznych dla lokalnej społeczności wynikających z rozwoju energetyki odnawialnej oraz podjęcie intensywnych działań termomodernizacyjnych na terenie powiatu. Tak sformułowany cel strategii oznacza, że przewidywany udział energii produkowanej z odnawialnych źródeł wyniesie 39% w roku 2010 w całkowitym zużyciu energii w powiecie lidzbarskim.
CEL STRATEGICZNY 1 166,6 GWh rocznie produkowanej energii z odnawialnych źródeł do 2010 r. CEL STRATEGICZNY 2 Przeprowadzenie działań termomodernizacyjnych Elektroenergetyka 41,8 GWh Energetyka cieplna 124,8 GWh Przeprowadzenie termomodernizacji równocześnie z modernizacją infrastruktury ciepłowniczej w obiektach należących do samorządów Obecne wykorzystanie 1,6 GWh Dodatkowo zainstalowane: Małe elektrownie wodne 4,2 GWh Fotowoltaika 0,1 GWh Elektrownie wiatrowe 31,5 GWh Biogaz wysypiskowy 4 GWh Biogaz rolniczy 0,4 GWh RAZEM 40,2 GWh Obecne wykorzystanie 2 GWh Dodatkowo zainstalowane: Kolektory słoneczne 0,6 GWh Wykorzystanie słomy 40 GWh Uprawy energetyczne 65 GWh Spalanie osadów 9,3 GWh Biogaz wysypiskowy 5,9 GWh Biogaz rolniczy 0,6 GWh Zwiększenie sprawności spalania drewna 3,4 GWh RAZEM 124,8 Instalacja energooszczędnego oświetlenia ulicznego Pomoc spółdzielniom mieszkaniowym w uzyskaniu środków finansowych na ocieplanie budynków
Końcowym etapem prac, po zabraniu danych dotyczących zapotrzebowania na energię, danych dotyczących potencjału ekonomicznego zasobów OZE opracowano listę konkretnych zadań inwestycyjnych, modernizacyjnych i zadań z zakresu poszanowania energii w sektorze publicznym dla całego powiatu i w rozbiciu na poszczególne samorządy. Rada Powiatu Lidzbarskiego uchwałą nr 255/XL/02 z dnia 10.10.2002 uchwaliła Strategię Ekoenergetyczną Powiatu Lidzbarskiego. Strategia ta jest programem operacyjnym do Strategii Rozwoju Powiatu Lidzbarskiego.
Odnawialne źródła energii 24,4GWh Energia wiatru 0 GWh Energia słonceczna 0,1 GWh Energia geotermalna 0 GWh Energia wody 10 elektrowni 2,66 GWh Energia biomasy Słoma 1 GWh Odpady drzewne 4 GWh Uprawy energetyczne 1,6 GWh Wykorzystanie osadów z oczyszczalni ścieków 0 GWh Biogaz rolniczy 0 GWh Biogaz z wysypiska śmieci 0 GWh Produkcja pellet 15GWh
Aktualne działania Produkcja paliwa brykiet, pellet Geotermia balneologia Biogazownie rolnicze odpady i płody rol. Energia wiatrowa farma (23 szt.) Modernizacja MEW Zainteresowanie MPEC biomasą Akcja edukacyjna i szkoleniowa
Lidzbark Warmiński kotłownia na zrębki
Wanna z ruchomą podłogą
Hala kotłów
Cyklony
Orneta - kotłownia na słomę
Kocioł na kostki słomy
Kocioł na słomę
Kłębowo kotłownia na słomę
Kocioł na baloty ze słomy
Strategia oraz program Mała Emisja II znajduje się na stronie internetowej www.powiatlidzbarski.pl Opracował mgr inż. Andrzej Koniecko wicestarosta lidzbarski na podstawie Strategii Ekoenergetycznej Powiatu Lidzbarskiego i materiałów własnych.