uprawy wczesne
2 warzywa wczesne 2014 Do zbioru na przełomie kwietnia i maja w uprawach tunelowych polecamy następujące odmiany wczesnych kapust i kalafiorów Jetodor, Mirror, Kevin oraz Speeder, Solis i Easytop. Odmiany te posiadają zalety oczekiwane przez producentów preferujących najwcześniejsze zbiory i bardzo dobrą jakość. Uprawiając te odmiany możemy dostarczyć na rynek towar w okresie najwyższych cen i dużego zapotrzebowania na nowalijki. Producenci uprawiający warzywa kapustne pod włókniną lub innymi przykryciami płaskimi wybierają odmiany Reactor, Bolikor, Easytop oraz Brunel. Zbiór tych odmian następuje w drugiej połowie maja. Z kolei na zbiór w czerwcu, producenci wybierają Grepala, Gregorian czy kalafiory Bruce i Aerospace, które gwarantują w tym okresie wysoki plon. Dodatkowo, dzięki temu że mogą pozostać w polu nieco dłużej bez utraty jakości, producent jest w stanie bezpiecznie skracać bądź rozplanowanie produkcji kluczem do sukcesu Przed każdym nowym sezonem uprawy, zastanawiamy się jak najlepiej zaplanować nasadzenia w kolejnym roku. Taka analiza jest niezbędna. Jej kluczowymi elementami które powinniśmy brać pod uwagę są: doświadczenie w uprawie w warunkach lokalnych (w aspekcie kilku ostatnich sezonów), znajomość dostępnych odmian oraz uwarunkowania ekonomiczne. Ważną zaletą odmian przeznaczonych do upraw w tunelach jest ich wczesność. Aby w pełni wykorzystać walory wczesnych odmian do ich uprawy należy wybrać najlepsze stanowiska i zapewnić wyższą kulturę uprawy. Popełnianie błędów lub niespodziewane, długotrwałe załamanie się pogody, skutkują skrajnie złymi warunkami dla roślin. To może spowodować obniżkę jakości, bądź częściową lub całkowitą utratę plonu. Wysadzanie nawet najlepszych najwcześniejszych odmian zbyt późno i na gorszych polach, nie przyniesie spodziewanego efektu. W złych warunkach wczesne odmiany nie są w stanie konkurować na rynku z odmianami późniejszymi, ponieważ jakość plonu będzie słabsza. Najsłuszniejszą decyzją, w przypadku niemożności stworzenia optymalnych warunków, jest wybór odmiany o kilka dni późniejszej, co znacznie ogranicza ryzyko niepowodzenia produkcji. Gama odmian wczesnych warzyw kapustnych jest bardzo szeroka. Dobór właściwej odmiany do warunków i terminu zbioru to klucz do sukcesu w uprawie warzyw wczesnych. Jednoroczne, nawet najlepsze, własne doświadczenie w produkcji danej odmiany, stanowią ważną wiedzę, ale należy pamiętać, że każdy sezon niesie nowe wyzwania. Przykładem może być sezon 2013, kiedy zima skończyła się w kwietniu. Producenci nie mogli wysadzać w pole rozsady, która w wielu przypadkach przerosła, co odbiło się na jakości produkcji. Bezpiecznym terminem siewu wydaje się nawet druga połowa stycznia. Zmniejsza się wtedy ryzyko utraty jakości rozsady. Najważniejszym pytaniem, jakie należy postawić planując produkcję jest: co chcemy osiągnąć jak najwcześniejszy plon, czy wysoką, konkurencyjną jakość? Tak więc wybór nie jest prosty i może sprawiać duże problemy. Poniżej przedstawiamy kilkanaście zagadnień, z którymi warto się zaznajomić po to, aby decyzja była potencjalnie najbardziej trafna.
warzywa wczesne 2014 3 spis treści planowanie produkcji kluczem do sukcesu.......... 2 kalendarz zbioru odmian wczesnych............. 4 Reprezentanci Terenowi Syngenta radzą........... 5 ciągnąć okres sprzedaży, w zależności od sytuacji na rynku. Często producenci świadomie na wczesne terminy nasadzeń wybierają również późniejsze odmiany, takie jak Clarify, Cleobis, Korlanu, Faraday czy Quisor, Rocktor lub Kilaherb. Dają one pewność zbioru wysokiej jakości towaru już w drugiej połowie czerwca i na początku lipca towaru o wysokiej jakości, a przede wszystkim zapewniają ciągłość zbiorów produktu, o jakości która jest oczekiwana przez konsumentów w późniejszym czasie. To gwarancja dysponowania zawsze atrakcyjnym towarem. Każdy sezon niesie nowe wyzwania. Umiejętność dostosowania produkcji do zmienności warunków uprawy stanowi ważny czynnik pozwalający osiągać sukcesy w produkcji warzyw. Opóźnianie się sezonu uprawy powoduje, że plantatorzy są zmuszeni do przyjmowania coraz bardziej elastycznych rozwiązań. W 2013 roku spóźniona wiosna spowodowała wiele problemów, zwłaszcza dla producentów wczesnych warzyw. Na niektórych, bardziej podmokłych stanowiskach można było rozpocząć sadzenie dopiero pod koniec kwietnia. W niektórych regionach gwałtowne majowe burze z opadami gradu spowodowały uszkodzenie upraw i miejscowe podtopienia. W tak zmiennych warunkach szczególnie ważna staje się decyzja o wyborze odmian, które dobrze spiszą się w uprawie poplonowej. Tak więc, tam gdzie sadzone mają być kalafiory czy brokuły na zbiór jesienny warto się zastanowić, czy przy opóźnionych terminach sadzenia zdążą dorosnąć odmiany o 90-100 dniowym okresie wegetacji. Zamiast nich bezpieczniej będzie posadzić odmiany o maksymalnie 70-80 dniowym okresie wegetacji. Czasem bowiem będzie lepiej zebrać wcześniej niż wcale. kalafiory........................... 6 Speeder F1......................... 8 Solis F1........................... 8 Easytop F1......................... 8 Brunel F1.......................... 9 Bruce F1.......................... 9 Claforsa F1......................... 9 Aerospace F1.......................10 kapusty........................... 11 Jetodor F1.........................13 Bolikor F1.........................12 Veronor F1.........................12 Mirror F1..........................14 Kevin F1..........................14 Reactor F1.........................15 Grepala F1.........................15 Gregorian F1........................15 Kilagreg F1.........................16 Flexton F1.........................16 Rocktor F1.........................16 kapusta włoska i czerwona........... 17 Premius F1.........................17 Miletta F1..........................17 Reball F1..........................17 brokuł............................ 18 Montop F1.........................18 Monteco F1........................18 kapusta pekińska................... 19 Kilakin F1..........................19 Sprinkin F1.........................19 por............................... 20 Levis F1...........................20 Sevilla...........................20 marchew.......................... 21 Dordogne F1........................21 sałata............................. 21 Pantlika..........................21 uprawa warzyw wczesnych..................22 Oznaczenia stosowane w katalogu: Uprawa tunelowa Uprawa pod przykryciem płaskim Uprawa polowa
4 warzywa wczesne 2014 Kalendarz zbioru odmian wczesnych Syngenta przed wprowadzeniem nowych odmian testuje je na terenie całej Polski w warunkach produkcyjnych przynajmniej trzy lata. W oparciu o te dane dokonujemy segmentacji naszych odmian, tak aby nasze zalecenia jak najlepiej odzwierciedlały oczekiwania rynku. Po wprowadzeniu na rynek, prowadzimy dalszą analizę wartości naszych odmian, a podstawę stanowią lustracje i monitorowanie upraw. Corocznie staramy się korygować zalecenia, aby nasi klienci jak najlepiej mogli wykorzystać ich zalety i lokalne uwarunkowania. Poniżej przedstawiamy wykres, który powstał na bazie naszych doświadczeń i ma pomóc naszym klientom w zaplanowaniu produkcji w oparciu o zalety poszczególnych odmian, tak by właściwie je dobrać i zmniejszać ryzyko ponoszone w uprawie warzyw wczesną wiosną. Uprawy tunelowe ZBIÓR: 25 kwietnia - 20 maja Uprawy pod przykryciami ZBIÓR: 20 maja - 20 czerwca Uprawy polowe ZBIÓR: 20 czerwca - 31 lipca 25 kwietnia - 1 maja 1-5 maja 5-10 maja 10-15 maja 15-20 maja 20-31 maja 1-10 czerwca 10-20 czerwca 20-30 czerwca 1-10 lipca 10-20 lipca 20-31 lipca kalafiory Speeder Brunel Aerospace, Bruce Solis Livingstone Korlanu Easytop Faraday Claforsa, Clarify brokuły Montop Monteco kapusty białe Mirror Reactor Grepala Quisor Kevin, Jetodor Bolikor Factor Veronor Gregorian, Kilagreg Flexton Rocktor kapusty włoskie i kapusta czerwona Premius Miletta Reball kapusty pekińskie Sprinkin, Kilakin
Reprezentanci Terenowi Syngenta radzą warzywa wczesne 2014 5 Zygmunt Siekacz Region: Polska Zachodnia W rejonie Piątku i Łęczycy, gdzie uprawia się dużo warzyw pod różnego typu osłonami, dobrze sprawdzają się nasze najwcześniejsze kalafiory Speeder i Solis. Na nieco późniejsze terminy polecam również odmiany Brunel i Aerospace, które można z powodzeniem uprawiać pod przykryciem z agrowłókniny czy folii perforowanej. Nasze najwcześniejsze kapusty to cały czas niezawodny Mirror i Veronor popularne szczególnie w rejonie Igołomii oraz Veronor i Bolikor, chętnie uprawiane w regionie Piątku i Łęczycy. W produkcji wczesnych warzyw zwróciłbym uwagę na właściwe planowanie terminów siewu, tak by sadzić pod osłony młodą, nieprzerośniętą rozsadę. W tym roku producenci często sadzili rozsadę, którą za długo przetrzymywali w niezbyt dobrych warunkach (duże zagęszczenie, niska temperatura, mała ilość światła). Takie rośliny po posadzeniu traciły wigor, szybko się starzały, efektem czego było zbyt wczesne wytwarzanie małych niehandlowych róż u kalafiorów, czy główek u kapusty. Zdecydowanie lepiej jest posadzić zbyt młodą rozsadę, niż przerośniętą z osłabionym systemem korzeniowym. Widoczne zmiany na rynku, to coraz większa ilość wczesnych kalafiorów i kapust jakie są kierowane do sieci supermarketów. W regionie Piątku i Łęczycy powstaje coraz więcej prężnych firm handlowych, dzięki którym istnieje możliwość przygotowania dużych partii warzyw dla takich właśnie odbiorców. Dla tych którzy idą w tym kierunku polecam w szczególności nasze kalafiory Speeder i Solis dające ładne, twarde i zbite róże, a z kapust Veronor i Bolikor, które szybko tworzą twarde, dobrze wypełnione główki. Towar do supermarketów zazwyczaj przygotowuje się w skrzynkach typu łuszczka. Tak zapakowane kalafiory (Speeder, Solis) czy kapusty (Veronor i Bolikor) prezentują się naprawdę okazale. Władysław Tokarczyk Region: Polska Południowa Jeśli chodzi o nasze kapusty to niewątpliwie w uprawie pod folią doskonale spisują się znane już wśród plantatorów Mirror oraz Veronor. Bolikor jest nową, ciekawą odmianą dla tych producentów, którzy chcą produkować wysokiej jakości wczesne kapusty. Odmianę tę polecam przede wszystkim na najwcześniejsze zbiory kapust spod płaskich osłon (folia perforowana lub agrowłóknina). Przy normalnym przebiegu pogody, zbiory tej odmiany spod folii rozpoczynają się już w połowie maja, a spod płaskiego przykrycia kilka dni później. To, na co chciałbym zwrócić uwagę przy tej odmianie, to naprawdę wyjątkowa jakość główek, które są wysoko osadzone, zbite, twarde i mają wysoki potencjał trwałości polowej. Osiągając masę 2-2,5 kg, świetnie nadają się do sprzedaży na sztuki, jak również pakowane po 6 szt. w skrzynki. Inne nasze nowe odmiany, jak Jetodor czy Kevin, polecałbym przede wszystkim do uprawy w tunelach lub na dobrych stanowiskach pod płaskimi przykryciami. Ponieważ odmiany te przyrastają przede wszystkim w końcowym okresie uprawy, warto pamiętać o ich nawadnianiu i mieć zapewnioną możliwość podania roślinom wody. Jeśli chodzi o kalafiory na najwcześniejsze zbiory, to polecam przede wszystkim odmianę Speeder. Nieprzypadkowo ma ona taką nazwę, ponieważ jest to naprawdę szybki kalafior, który w krótkim okresie czasu dorasta i tworzy wysokiej jakości róże. Ważne jest u tej odmiany właściwie dobranie terminu siewu, bowiem należy ona do tych odmian, które wymagają ciągłości wzrostu. By go zapewnić należy tak dobrać termin siewu nasion, by sadzić nieprzerośniętą rozsadę do gleby wstępnie ogrzanej w dobrej kondycji. Podobna zasada dotyczy naszej cenionej odmiany Solis, która jest nieznacznie później zbierana od Speedera. Solis cechuje się mocniejszym ulistnieniem i silnym wigorem, udaje się więc dobrze nawet na słabszych stanowiskach glebowych. Polecam tę odmianę przede wszystkimi do uprawy w tunelach foliowych.
6 warzywa wczesne 2014 Kalafiory Kalafiory tylko na świeży rynek, tylko na zbiór wczesny Rejon Piątku i Łęczycy, dobrze znany jest z produkcji wczesnych warzyw, zwłaszcza kapustnych. Wypracowana tu przez lata technologia ich uprawy w niskich tunelach foliowych, pozwala zbierać je już w pierwszych dniach maja. Również w minionym sezonie (2013), pomimo wydłużonej zimy, pierwsze kapusty w tym regionie wycinano już przed 10 maja. Jacek Tracz z miejscowości Balków, uprawia przede wszystkim kalafiory na wczesny zbiór. W 2013 roku opierał swoją produkcję na odmianach Speeder F1 i Solis F1. Pierwszą partię rozsady sadzono do tuneli na przełomie lutego i marca, kolejne dopiero pod koniec marca. Pomimo długotrwałego ochłodzenia, po posadzeniu rośliny dobrze przetrwały trudne warunki, a pierwsze zbiory kalafiorów odmiany Speeder (50-55 dni wegetacji) rozpoczęto już 14 maja. Kalafiory w tym gospodarstwie sadzi się w rozstawie 50 x 40 cm. Mniejsze zagęszczenie jest korzystne, gdyż pozwala uzyskać
warzywa wczesne 2014 7 dobrze wykształcone i wypełnione róże. Zbierane kalafiory przygotowuje się tu do sprzedaży w skrzynkach czasem trudno było ułożyć po 8 szt. kalafiorów do jednej skrzynki. Kalafiory w naszym gospodarstwie uprawiamy na zbiór w maju i w czerwcu. Speeder jest w naszym gospodarstwie odmianą, która zbierana jest najwcześniej powiedział Jacek Tracz. Odmiana ta uprawiana jest pod niskimi tunelami, z których w późniejszym okresie (zwykle koniec kwietnia, początek maja) zdejmuje się folię i demontuje przenośną konstrukcję. Termin zdjęcia folii jest bardzo istotny, z punktu widzenia kondycji roślin i jakości róż, zawsze jednak uzależnia się go od przebiegu pogody. Niezbędnym zabiegiem jest też dodatkowe okrycie róż. W tym celu załamuje się dwa liście i przykrywa nimi róże. Zdaniem Pana Jacka taki sposób osłaniania róż jest mniej pracochłonny niż wiązanie gumkami, i daje bardzo pozytywny efekt. Róże są wtedy białe i ładnie się prezentują przygotowane do handlu. Speeder jest też odmianą bardzo wyrównaną przy niektórych terminach uprawy udawało się zebrać róże przy 2 lub 3 przejściach pola. Róże tej odmiany bez trudu dorastają do masy 1,5-2 kg, co pozwala uzyskać bardzo dobrej jakości produkt handlowy. Solis (54-59 dni wegetacji), w opinii Jacka Tracza, jest również ciekawą choć nieco późniejszą odmianą. Jest to jednak odmiana bardziej podatna na stresowe warunki, choć zarazem bardziej uniwersalna niż Speeder można ją uprawiać z powodzeniem w tunelach jak też pod płaskimi przykryciami. Uzupełnieniem standardowych kalafiorów uprawianych w gospodarstwie Jacka Tracza, była w ostatnim sezonie odmiana Graffiti F1, u której róże mają kolor ciemnofioletowy. Okazuje się, że wzbogacenie asortymentu o takie nietypowe kalafiory daje dobry efekt handlowy. Konsumenci bowiem poszukują coraz bardziej wyszukanych warzyw, co pozwala przygotować nie tylko smaczne, ale i oryginalnie wyglądające potrawy. Róże odmiany Graffiti, pod opieką syna pana Jacka Patryka, osiągnęły w tym gospodarstwie średnicę 82,5 cm i były zgłoszone do konkursu na największego kalafiora, odbywającego się podczas IX Dnia Nowalijki w Piątku. Jednak jury konkursu uznało, że fioletowy kalafior... to nie kalafior, rozstrzygając konkurs na korzyść mniejszego, ale wybarwionego na biało kalafiora innej odmiany.
8 warzywa wczesne 2014 Speeder F1 znakomita wczesność i wyrównanie Solis F1 odporność na stres w uprawach tunelowych Easytop F1 doskonała jakość róż z tunelu odmiana o około 50-55 dniach wegetacji liść wzniesiony, silny, niełamiący się podczas zbioru róża zbita, biała, o doskonałej trwałości silny system korzeniowy zwiększona odporność na stres podczas wiosennej uprawy idealne wyrównanie szybki zbiór (80% plonu podczas dwóch cięć) kalafior przeznaczony na świeży rynek zbiór wczesnowiosenny (do połowy maja) tylko do upraw w tunelach zaleca się uprawę na zasobnych stanowiskach z możliwością podlewania wysadzanie w okresie wiosennym tylko w glebę przesuszoną bardzo krótki okres wegetacji (54-59 dni) rośliny o jasnozielonych, szerokich liściach i silnym wzroście dobre okrywanie róż róże zwięzłe, idealnie białe wysoki procent róż handlowych atrakcyjny wygląd brak omszenia róż przeznaczona na świeży rynek wczesną wiosną duża tolerancja na stresowe warunki występujące wczesną wiosną, sprawdzona w większości krajów Europy krótki okres wegetacji (56-60 dni) rośliny o mocnym wigorze i bardzo dobrym wyrównaniu elastyczna blaszka liściowa, niełamiąca się podczas zbioru białe, zwarte, dobrze okryte róże wczesny kalafior, przeznaczony na świeży rynek jest doskonałym uzupełnieniem odmiany Solis, pozwala na przedłużenie zbiorów wysokiej jakości róż z tuneli
I warzywa wczesne 2014 9 Brunel F1 sprawdzona w uprawach pod przykryciami płaskimi Bruce F1 odmiana na zbiór wiosenny i poplon Claforsa F1 silny wigor roślin wspomaga walkę z kiłą kapusty K Ł A K A P U S Y T wczesna, o krótkim okresie wegetacji 60-63 dni silna blaszka liściowa bardzo dobrze okrywająca róże ciężkie, białe róże szeroki głąb po ścięciu, atrakcyjny wygląd podczas sprzedaży liście elastyczne (nie łamią się podczas wiązania) wczesny kalafior, przeznaczony na świeży rynek do upraw pod przykryciami płaskimi i w odkrytym gruncie pewność zbiorów wysokiej jakości róż dzięki wysokiej tolerancji na stresowe warunki wczesnej wiosny wczesna, 65-68 dniowa odmiana wysokie, wzniesione liście liście bardzo dobrze okrywające różę pełna blaszka liściowa od spodu rośliny śnieżnobiałe róże przeznaczona na świeży rynek i do przemysłu możliwość uprawy na poplon (sadzenie w połowie lipca przemysł) okres wegetacji 75-80 dni bardzo silny wzrost roślin wysokie wyrównanie roślin liść wzniesiony, elastyczny niełamiący się podczas zbioru róże dobrze okryte o wysokiej jakości, dorastające do 1,5 kg wysoka odporność na kiłę kapusty (HR)* świeży rynek do upraw wiosennych i poplonowych skoncentrowany zbiór do 2-3 cięć odmiana może być uprawiana na słabszych stanowiskach ze względu na silny system korzeniowy i wigor roślin Zastrzeżenie dotyczące odmian odpornych na kiłę kapusty Firma Syngenta Polska przygotowała niniejszą publikację z najwyższą troską i wedle swojej wiedzy oraz umiejętności. Odporność przeciw kile kapusty jest skuteczna w wypadku większości ras patogenu, lecz nie w przypadku rzadkich ras mogącym się pojawić na niektórych polach w Europie, mogących przełamać odporność. Aktualnie dostępne informacje na temat ras i ich występowania są nieliczne. Wydzielenie i identyfikacja poszczególnych ras jest również technicznie trudna. Zalecane jest wykonanie niewielkich próbnych doświadczeń przed rozpoczęciem produkcji na większą skalę. W celu uzyskania maksymalnej skuteczności odporności zaleca się, jako element całościowego zarządzania produkcją roślin, stosowanie równoczesne różnych metod kontroli takich jak warunki wzrostu (dla pól zainfekowanych kiłą kapusty zaleca się następujące zabiegi uprawowe: drenowanie pól, wapnowanie oraz nawożenie azotowe w formie saletry wapniowej), środki ochrony roślin oraz odporność genetyczna. Wszelkie informacje i zalecenia zawarte w tej publikacji mają charakter orientacyjny. Użytkownik powinien stosować je w zgodzie z własną wiedzą, doświadczeniem i miejscowymi warunkami. W przypadku wątpliwości zalecamy wykonanie niewielkiej produkcji próbnej, aby stwierdzić jak warunki miejscowe mogą wpłynąć na odmianę.
10 warzywa wczesne 2014 Aerospace F1 średniowczesna odmiana o silnym wzroście Aerospace stabilne plonowanie W minionym sezonie wielu producentów miało okazję po raz pierwszy na szerszą skalę wypróbować nową odmianę kalafiora Aerospace. Opinie, jakie zebraliśmy po minionym sezonie, niezwykle trudnym ze względu na bardzo późną wiosnę, potwierdziły tylko cechy, które zaobserwowaliśmy podczas doświadczeń z tą odmianą. Doskonały wigor roślin, odporność na stresowe warunki uprawy i wysoka jakość róż to trzy najważniejsze i najczęściej powtarzane przez ogrodników zalety Aerospace. Odmiana ta polecana jest przede wszystkim do nasadzeń wiosennych pod przykryciami płaskimi i w polu (po 20 marca do 20 kwietnia). Pierwsze róże gotowe są do zbioru już po 70-75 dniach. Dzięki mocnym roślinom Areospace dużo lepiej radzi sobie z wiosennymi chłodami i gwarantuje wysoki plon róż. Długi liść wspomaga dobre krycie, a dla ogrodników sprzedających kalafiory z liśćmi jest to ważna cecha ułatwiająca sprzedaż. Odmianę tę również polecamy dla upraw poplonowych (po wczesnej kapuście bądź po ziemniakach). Rośliny sadzone od początku sierpnia nadają się do zbioru na początku października. Ta możliwość sprawiła, że wielu producentów z rejonu Krakowa zdecydowało się na posadzenie Aerospace po zniszczeniach spowodowanych gradem i podtopieniami, które miały miejsce wiosną. Taki wybór był również bardzo trafny, gdyż w październiku 2013 mieliśmy falę chłodów (lokalnie -5/-8 C) które znacznie przyhamowały rozwój roślin. Aerospace jako jedna z nielicznych odmian nie wydłużył okresu wegetacji i zbierany był w okresie wysokich cen, gdy brakowało kalafiora na rynku. Areospace to wyjątkowa odmiana o krótkim okresie wegetacji 70-75 dni, którą można uprawiać wiosną i jesienią, dająca doskonałej jakości plon dzięki utrzymaniu okresu wegetacji. Ta zaleta ułatwia ciągłość dostaw i planowanie produkcji. okres wegetacji 70-75 dni silny wzrost roślin wysokie wyrównanie liść wzniesiony, elastyczny, niełamiący się podczas zbioru róże wysokiej jakości, dorastające do 1,5 kg świeży rynek, do upraw wiosennych i poplonowych skoncentrowany zbiór do 2-3 cięć Aerospace odmiana o bardzo silnym wzroście
warzywa wczesne 2014 11 Kapusty Kapusty Veronor i Bolikor idealne dla polskich warunków uprawy Firma Syngenta zaproponowała w ciągu kilku ostatnich lat szeroką gamę kapust do wczesnej uprawy. Dzięki bliskiej współpracy producentów i pracowników firmy udało się wybrać odmiany idealnie dopasowane do wymogów polskiego rolnika. Pewne cechy, których poszukują klienci są wymagane tylko w naszym kraju. Wysoko osadzona główka to podstawowa cecha wymagana na rynku, tylko u nas zbiera się kapustę wczesną z kilkoma liśćmi okrywowymi. Nisko osadzone kapusty zagniwają od dołu i tracą wartość handlową. Inną specyficzną cechą jest również odporność na stresowe warunki uprawy, gdyż producenci zdejmują folię po pierwszych 4-5 tygodniach od posadzenia. Spowodowane jest to szybkim przejściem z okresu zimowego w letni i szybkim wzrostem temperatur. Staramy się odpowiedzieć na zmieniające się trendy na rynku wprowadzając takie odmiany jak Veronor, czy Bolikor. Uprawa odmiany Veronor daje producentowi dużą elastyczność. Veronor tworzy na początku duże główki, które powoli się wypełniają. Pierwsze, jeszcze nie w pełni dorośnięte kapusty, można z powodzeniem sprzedać na giełdzie. Gdy się dobrze wypełnią osiągają idealną wagę i wielkość poszukiwaną do sprzedaży w skrzynkach i kartonach. Bolikor dzięki doskonałej odporności na stresowe warunki uprawy dobrze sprawdza się w uprawach wczesnych w polu i pod przykryciami płaskimi (folia lub agryl). Kapusta ta nie spowalnia wzrostu nawet po przejściowych krótkotrwałych silnych spadkach temperatur, które występują w Polsce na przełomie kwietnia i maja. Zawsze tworzy kształtne okrągłe główki doskonale wypełnione. Można ją sprzedawać luzem lub pakować w kartony. Odporność na pękanie i możliwość przetrzymania w polu bez utraty jakości pozwalają producentom elastycznie reagować na zmiany cen.
12 warzywa wczesne 2014 Jetodor F1 znakomita wczesność w tunelu Bolikor F1 możliwość przetrzymania w polu okres wegetacji 50-53 dni waga główek 1,3-1,6 kg bardzo mocny wigor i dobre wyrównanie rośliny o mocnym systemie korzeniowym, co zapewnia dobry plon nawet w stresowych warunkach główki duże, okrągłe, o doskonałej strukturze odmiana bez tendencji do wybijania w pędy kwiatowe główki nie pękają, można je przetrzymać w polu dobra zdrowotność roślin odmiana przeznaczona do uprawy w tunelach polecamy do najwcześniejszych nasadzeń okres wegetacji 58-60 dni masa główek 1,6 do 2,1 kg główki o bardzo dobrej strukturze, o cienkim liściu kapusty osadzone na wysokim głąbie, pokryte mocnym nalotem woskowym bardzo dobra zdrowotność oraz możliwość dłuższego przetrzymania na polu doskonałe wyrównanie główek odmiana przeznaczona do uprawy pod płaskimi przykryciami agryl lub folia perforowana odmiana o kompaktowej główce z wysoką tolerancją na pękanie
warzywa wczesne 2014 13 Veronor F1 bardzo wczesna odmiana o dużej główce okres wegetacji 53-55 dni główki duże, okrągłe, o wadze 1,5-2,0 kg wysokie osadzenie główek zabezpiecza przed zagniwaniem odporność na pękanie stabilne plonowanie w różnych warunkach uprawy silny wigor i zdrowotność roślin odmiana przeznaczona na świeży rynek uprawa w tunelach odmiana przeznaczona do nasadzeń wiosennych Kapusty spod tuneli Katarzyna i Piotr Jóźwiakowie, mieszkający w Boguszycach, uprawiają wczesne kapusty, kalafiory i brokuły. Co roku sadzą kilka odmian wczesnych kapust, tak by wydłużyć okres ich zbiorów. W minionym roku uprawiali m.in. takie odmiany jak Mirror F1, Kevin F1, Veronnor F1, Jetodor F1 i Bolikor F1. Najwcześniejsze kapusty wysadza się w niskich tunelach. W 2013 roku robiono to już w pierwszym tygodniu marca. Pomimo trudnych warunków po posadzeniu (przez kilka tygodni zalegał śnieg, a temperatura spadała poniżej -20 C), udało się utrzymać uprawy i już 8 maja rozpocząć pierwsze zbiory kapust. Bardzo pozytywnie oceniona została m.in. odmiana Veronor F1 (53-55 dni wegetacji), która w opinii Pani Katarzyny może być następcą innej popularnej w tym regionie odmiany. Veronor tworzy bardzo kształtne główki, wysoko osadzone i ładnie się prezentujące od spodu powiedziała K. Jóźwiak. W jej opinii będzie to jedna z najbardziej popularnych wczesnych odmian kapust, gdyż bardzo dobrze sprawdza się w lokalnych warunkach uprawy. Pani Katarzyna pozytywnie ocenia również odmianę Bolikor F1 (58-60 dni wegetacji), podkreślając jej główne zalety, jak: duże zbite główki, odporność na pękanie i bardzo dobre wyrównanie. Generalnie główki tej odmiany dorastają w przewidzianym dla niej terminie. Po wycięciu główek bardzo ładnie prezentowały się one ułożone w skrzynkach, trudno było nawet zmieścić 6 główek w standardową łuszczkę. Bolikor bez problemu może być przetrzymany na polu, tworzy wtedy duże główki (2-3 kg), które nie są podatne na pękanie. Nasze gospodarstwo nie jest duże, uprawiamy kilka odmian by mieć możliwość ich regularnego zbioru i sukcesywnej sprzedaży. Dlatego w uprawie jest kilka odmian kapust. Najbardziej cenimy te, które są odporne na pękanie, a do takich z pewnością należą odmiany Veronor i Bolikor informuje K. Jóźwiak. Różny termin zbioru tych odmian, sprawia że są to zarazem odmiany komplementarne, kończąc zbiór kapust odmiany Veronor, można płynnie przedłużyć kampanię zbioru poprzez odmianę Bolikor. Niektórzy producenci uprawiali te odmiany pod płaskimi przykryciami z folii perforowanej i agrowłókniny, gdzie również sprawdziły się bardzo dobrze, choć zbiory ich rozpoczęły się z kilkudniowym opóźnieniem w stosunku do kapust uprawianych w tunelach.
14 warzywa wczesne 2014 Mirror F1 odporność na zagniwanie w uprawach tunelowych Kevin F1 wysoki plon zbitych główek okres wegetacji 50-53 dni główka okrągła, zbita, o wadze 1,2-1,4 kg roślina o mocnym wigorze budująca wokół główki dużą rozetę wzniesionych liści wysoko osadzona główka duża odporność na pękanie i wybijanie w pędy kwiatostanowe doskonałe wyrównanie roślin w polu Zalety dla producenta: bardzo wczesny i wyrównany plon liść okrywający elastyczny, niełamiący się podczas pakowania gładkie liście dobrze okrywające główkę od spodu wysoka zdrowotność roślin wysokie osadzenie główki eliminuje zagniwanie liści od spodu i ułatwia zbiór Zalety dla handlowca: atrakcyjny, okrągły kształt główki obfite ulistnienie wokół główki i żywo zielony kolor zachęcają klientów do zakupu wysoka trwałość po ścięciu sprawdzona i ceniona przez klientów na rynkach europejskich odmiana o około 50-55 dniach wegetacji przeznaczona do upraw wiosennych w tunelach i pod przykryciami płaskimi główki okrągłe zbite, o doskonałej strukturze wewnętrznej masa główek od 1,2-2 kg rośliny o bardzo silnym wigorze wysoka tolerancja na pękanie wysokie wyrównanie kapusta przeznaczona na świeży rynek, do sprzedaży w główkach polecana jako przedplon w tunelach przed nasadzeniami pomidorów zalecana do uprawy na lżejszych stanowiskach silny system korzeniowy delikatny smak
warzywa wczesne 2014 15 Reactor F1 idealnie wyrównana odmiana pod przykrycia płaskie Grepala F1 mniejsze ryzyko uprawy Gregorian F1 doskonale wyrównany następca Grenadiera bardzo wyrównana, o atrakcyjnym wyglądzie roślina o mocnym wigorze, dobrze znosi warunki stresowe duża odporność na pękanie główka osiągająca wagę od 1,4 do 1,8 kg zbita struktura wewnętrzna okres wegetacji 55-58 dni świeży rynek elastyczne liście nie łamią się podczas zbioru i pakowania okres wegetacji 70-75 dni główki zbite, okrągłe, o doskonałej strukturze wewnętrznej atrakcyjny, zielony kolor główek, ułatwia sprzedaż główki o masie 2,5-3,5 kg wysoka zdrowotność i wyrównanie w polu wysoka tolerancja na pękanie, możliwość przetrzymania w polu wysoko osadzona główka, bez tendencji do zagniwania kapusta przeznaczona na świeży rynek oraz na tzw. pierwsze kwaszenie jakość, kształt i wielkość główek poszukiwana przez supermarkety do produkcji pod przykryciami płaskimi i w polu okres wegetacji 72-75 dni wyrównanie roślin w polu twarde i kształtne główki, o wadze 3-3,5 kg wyrównanie roślin skraca okres zbioru i pozwala na uzyskanie większej ilości dobrej jakości główek wysoko osadzona główka średniowczesna kapusta, przeznaczona na świeży rynek i do wczesnego kwaszenia główki długo nie pękają, mogą pozostawać w polu bez zagniwania dolnych liści wzniesiony pokrój roślin pozwala na zwiększenie zagęszczenia
I 16 warzywa wczesne 2014 Kilagreg F1 najwcześniejsza odmiana odporna na kiłę K Ł A K A P U S Y T Flexton F1 uniwersalna kapusta, sprawdza się w każdych warunkach Rocktor F1 odmiana w typie Quisor, z większą tolerancją na wciornastka odmiana o około 75-80 dniach wegetacji przeznaczona do upraw wiosennych pod przykryciami płaskimi i w odkrytym gruncie główki okrągłe, zbite, o doskonałej strukturze wewnętrznej masa główek 2,5-3 kg odporność na kiłę kapusty wysoka tolerancja na pękanie kapusta przeznaczona na świeży rynek i wczesne kwaszenie możliwa uprawa w większym zagęszczeniu odmiana średniowczesna 85-95 dni główki okrągłe, zbite, dorastają do 3-7 kg wysoka tolerancja na pękanie doskonałe wyrównanie silny system korzeniowy i wigor roślin odmiana przeznaczona na świeży rynek i do kwaszenia uprawy wiosenne i poplon możliwość uprawy w różnych zagęszczeniach 25-40 tys./ha okres wegetacji 95-100 dni główki o masie 2,5-3 kg wysoka odporność na pękanie silny wigor, możliwość uprawy na słabszych stanowiskach główki wyrównane, bez tendencji do przerastania możliwość uprawy w kilku nasadzeniach (od wiosny do jesieni) odmiana niepodatna na wciornastki uprawa na świeży rynek
warzywa wczesne 2014 17 kapusty włoska i czerwona Premius F1 bardzo wczesna odmiana o mocno karbowanych liściach Miletta F1 zdrowotność i odporność na stres Reball F1 wysoka tolerancja na pękanie okres wegetacji 55-60 dni atrakcyjny wygląd główki nadaje się do bardzo wczesnej produkcji w tunelach foliowych i pod włókniną dzięki dużej odporności na pękanie i szybkiemu wzrostowi może być także uprawiana jako poplon polecamy uprawę w zagęszczeniu 50 tys. roślin/ha, główki osiągają wtedy średni ciężar 1,5 kg odmiana średniowczesna 105-110 dni wegetacji główki zbite, dorastające do 2-2,5 kg liście mocno pofałdowane doskonała, zbita struktura wewnętrzna przeznaczona na świeży rynek i dla przetwórstwa możliwość uprawy w drugim cyklu (nasadzenia do końca czerwca), z przeznaczeniem na krótkie przechowanie wysoka odporność na tipburn i zagniwanie główek od spodu odmiana średniowczesna, o 75-80 dniach wegetacji rośliny o silnym wigorze odporne na stresowe warunki główka okrągła, dorastająca do 2 kg wysokie wyrównanie na polu kapusta czerwona przeznaczona na świeży rynek do upraw pod przykryciami płaskimi i w gruncie odmiana przeznaczona na zbiór wiosenny oraz letni, o krótkim okresie wegetacji
18 warzywa wczesne 2014 brokuł Montop F1 odmiana bardzo wczesna Monteco F1 krótki okres wegetacji i wysoka jakość produktu wczesna (ok. 65 dni), do uprawy wiosną i latem drobne pączki nie posiada odrostów bocznych zwarta, ciemnozielona i wypukła róża wysoki plon głównie świeży rynek dobrze znosi trudne warunki uprawy wczesną wiosną (słabe warunki świetlne) okres wegetacji 70-75 dni (typ Montop) róże zbite o kulistym kształcie drobny, wyrównany pączek odmiana bez odrostów bocznych przeznaczona na świeży rynek polecana do uprawy na przełomie wiosny/lata oraz lata/jesieni (patrz kalendarz zbiorów str. 4) nieliczne liście na łodydze głównej, łatwe do usunięcia, co ułatwia przygotowanie róż do sprzedaży
I warzywa wczesne 2014 19 kapusta pekińska Kilakin F1 wczesność i odporność na kiłę kapusty K Ł A K A P U S Y T Sprinkin F1 wysoka tolerancja na wybijanie w pędy kwiatostanowe odmiana bardzo wczesna, 50-55 dni wegetacji wysoka odporność na kiłę kapusty (HR) tolerancja na wybijanie w pędy kwiatostanowe bardzo wysoka zdrowotność roślin podczas uprawy możliwość krótkiego przechowania odmiana przeznaczona do uprawy wiosennej i letniej; możliwość uprawy w tunelach, pod przykryciami płaskimi i w gruncie odmiana wczesna, do uprawy pod osłonami i w gruncie odporna na wybijanie w pędy kwiatostanowe zwarta główka o żywym, zielonym kolorze wysoki plon odmiana przeznaczona na świeży rynek, do uprawy wiosną i latem możliwość uprawy z rozsady lub siewu bezpośredniego w zagęszczeniu do 100 tys./ha
20 warzywa wczesne 2014 por Levis F1 Sevilla szybki przyrost masy wiosną zdobyła uznanie polskich producentów, wczesność i wysoki plon długa łodyga rzekoma, bez zgrubienia cebulowego liście o ciemnozielonej barwie, wzniesione plon bardzo wysoki, wczesny, wysokiej jakości polecana na zbiór letni, również do nasadzeń na zbiór wiosenny łatwe czyszczenie świeży rynek (na zachodzie Europy również duże zastosowanie w przetwórstwie) bardzo długa łodyga rzekoma (25 cm), bez tendencji do tworzenia zgrubienia cebulowego liście o intensywnej ciemnozielonej barwie, silnie wzniesione (zalety wyróżniające odmianę) szybki wzrost i wyrównanie porównywalne z odmianami heterozyjnymi doskonała jakość i prezentacja plonu handlowego polecana na zbiór wczesny możliwa uprawa na zbiór jesienny jako poplon (wysadzanie do połowy lipca) nadaje się również do siewu bezpośredniego świeży rynek jak również przetwórstwo
warzywa wczesne 2014 21 marchew sałata Dordogne F1 wczesny i wysoki plon Pantlika duża główka przeznaczona do tunelu typ nantejski okres wegetacji około 110-120 dni korzeń cylindryczny, pomarańczowo-czerwony, 18-20 cm, bez tendencji do zielenienia główki nać silnie osadzona, o bardzo wysokiej zdrowotności (tolerancja na alternariozę) wysoki plon (także wczesny), nadaje się do przechowywania marchew soczysta i słodka po umyciu skórka jest błyszcząca, doskonałej jakości świeży rynek (pęczki lub pakowana luzem) uprawy wczesne (także tunele foliowe), średniopóźne, odmiana uniwersalna (uprawy tradycyjne i przyśpieszone) bardzo dobre efekty w uprawie poplonowej (np. po wczesnych ziemniakach) uprawa na krótki dzień od jesieni do wiosny, do uprawy w szklarniach i tunelach (w typie Cerveiry) Odporności: odporność na mączniaka BL 1-28 tworzy duże główki (półzamknięte ścisła rozeta liści) jasny kolor liści szybkie tempo wzrostu wczesność oraz wielkość główki jak u odmiany Cerveira rośliny nie mają tendencji do zagniwania spodniej części główki czysta i ładnie zakryta spodnia strona główki łatwy zbiór i czyszczenie wysoki udział plonu handlowego wysoka ocena odmiany u najlepszych producentów w Polsce
22 warzywa wczesne 2014 Uprawa warzyw wczesnych Prawidłowa ochrona Uprawa wczesnych warzyw kapustnych ma swoją specyfikę. Powodzenie uprawy zaczyna się już od właściwego doboru stanowiska oraz jego wcześniejszego przygotowania. Szybko nagrzewająca się, przewiewna gleba, najlepiej wzbogacona wcześniej nawozem zielonym, daje duże szanse na powodzenie uprawy. Zastosowane doglebowo nawozy powinny być łatwo dostępne dla roślin, by intensywny wzrost był możliwy natychmiast po ociepleniu. Nie mniej ważna jest dobrej jakości, młoda rozsada. Wielu producentów przekonało się już, że zdecydowanie lepsze efekty uzyskuje się rozpoczynając jej produkcję w warunkach lepszego naświetlenia słonecznego, z zastosowaniem podgrzewanych stołów. W takich warunkach wysiewane do wolnego od czynników chorobotwórczych podłoża zaprawiane nasiona nie sprawiają zazwyczaj problemów, przynajmniej na etapie wschodów. Młode siewki rosną jednak w warunkach bardzo zmiennego nasłonecznienia, często przy dużych wahaniach temperatur oraz dużej wilgotności podłoża i powietrza. W tych warunkach zagrożenie ze strony grzybów wzrasta i konieczne jest zabezpieczenie delikatnych jeszcze roślin przed infekcjami. Celowe jest zastosowanie od fazy 3 liści właściwych preparatu Ridomil Gold, który zabezpieczy rośliny przed systemicznym porażeniem przez mączniaka rzekomego. Zwalcza również bielika krzyżowych i rdzę białą krzyżowych. Zdarza się, że już w okresie produkcji rozsady pojawiają się pierwsze szkodniki. Mszyce i wciornastki mogą być zwalczane przy pomocy preparatu Karate Zeon, który wykazuje najlepsze działanie właśnie w temperaturze poniżej 20 C. Ze względu na łatwość zabiegu i jego późniejszą skuteczność, warto powtórzyć przed wysadzeniem rozsady na miejsce stałe zabieg preparatem Ridomil Gold w mieszaninie z systemicznym insektycydem, który zabezpieczy rośliny przed szkodnikami w pierwszej fazie wzrostu na miejscu stałym. Okres wegetacji wczesnych warzyw kapustnych jest krótki (około 50-60 dni). Każdy błąd popełniony w fazie początkowej widoczny jest w późniejszej jakości zbieranych warzyw. Są one sprzedawane najczęściej z niemal całym ulistnieniem, więc muszą być one wolne od śladów wcześniejszego żerowania szkodników (zwłaszcza mszycy) oraz chorób. Obowiązkowa jest również ochrona przed atakującą system korzeniowy śmietką kapuścianą, do zwalczania której zastosowanie znajdzie również Karate Zeon. Ma stosunkowo krótki okres karencji 7 dni. Gdy rośliny zaczną już intensywnie rosnąć, po zastosowaniu pogłównie nawozu azotowego i pieleniu, warto zastosować sprawdzony preparat Amistar Opti. Środek ten ma rejestrację do zwalczania czerni krzyżowych, szarej pleśni i mączniaka rzekomego w kalafiorze. Ten dwuskładnikowy fungicyd, dzięki zawartości azoksystrobiny i chlorotalonilu, wykazuje działanie zapobiegawcze, zabezpieczając przed kiełkowaniem zarodników grzyba do wewnątrz roślin oraz na ich powierzchni. Jak wykazały wcześniejsze doświadczenia i praktyka producentów, szczególnie przydatny w ochronie kapustnych jest nowy środek systemiczny o nazwie Scorpion. Oprócz sprawdzonej w działaniu zapobiegawczym azoksystrobiny, zawiera zupełnie nową w uprawach warzyw substancję czynną z grupy triazoli difenokonazol. Substancja ta zapewnia szybkie przemieszczanie się w roślinie oraz działanie interwencyjne, co ma kluczowe znaczenie dla uzyskiwanych efektów ochrony, która prowadzona jest często dopiero po wystąpieniu objawów choroby. Uzyskany z połączenia dwóch substancji czynnych efekt synergii, to również szerokie spektrum zwalczanych chorób w kalafiorze czerń krzyżowych, plamistość pierścieniowa liści, bielik krzyżowych, w kapuście również mączniak prawdziwy roślin kapustnych. Należy pamiętać o zastosowaniu 2-tygodniowego okresu karencji w przypadku obydwu fungicydów. Ze względu na obfity nalot woskowy na roślinach kapustnych, polecany jest dodatek adiuwantów do cieczy roboczej.
Scorpion Ratuje i chroni moje warzywa SCORPION to wyjątkowe połączenie dwóch substancji aktywnych: Działa zabezpieczająco i interwencyjnie jednocześnie Zwalcza kluczowe choroby liści powodujące spadek jakości plonu warzyw (czerń krzyżowych, mączniak prawdziwy oraz rdze) Środek bezpieczny dla roślin o długotrwałym działaniu, bez pozostałości
Reprezentanci Terenowi Polska Południowa Władysław Tokarczyk 0 600 34 25 25 wladyslaw.tokarczyk@syngenta.com Polska Centralna Zbigniew Chuchnowski 0 696 43 01 48 zbigniew.chuchnowski@syngenta.com Polska Zachodnia Zygmunt Siekacz 0 600 91 23 14 zygmunt.siekacz@syngenta.com Polska Wschodnia Rafał Żmuda 0 608 44 34 79 rafal.zmuda@syngenta.com Polska Północna Zenon Małek 0 608 679 884 zenon.malek@syngenta.com Specjaliści ds. doświadczeń Mariusz Stępień 0 664 14 91 37 mariusz.stepien@syngenta.com Błażej Wędrowski 0 692 42 63 45 blazej.wedrowski@syngenta.com Leszek Klimczak Menedżer ds. produktu warzywa kapustne 0 600 390 404 leszek.klimczak@syngenta.com Przy opracowaniu tego katalogu staraliśmy się, aby informacje w niej zawarte były jak najdokładniejsze. Przedstawione przez nas informacje powinny być jednak wykorzystane w oparciu o własną wiedzę i doświadczenie użytkownika oraz po uwzględnieniu warunków klimatyczno- -glebowych typowych dla danego regionu. W związku z tym, firma Syngenta Polska nie ponosi odpowiedzialności za wyniki uprawy opartej wyłącznie na danych zawartych w niniejszej publikacji. Wersja katalogu: październik 2013 Syngenta Polska Sp. z o.o. ul. Powązkowska 44c, 01-797 Warszawa tel.: (22) 32 60 601, fax: (22) 32 60 699 Środki ochrony roślin odpowiedzialnie bezpiecznie www.syngenta.pl/pl/odpowiedzialnosc Ze środków ochrony roślin należy korzystać z zachowaniem bezpieczeństwa. Przed każdym użyciem przeczytaj informacje zamieszczone na etykiecie i informacje dotyczące produktu. Zwróć uwagę na zwroty wskazujące na rodzaj zagrożenia i przestrzegaj zasad bezpiecznego stosowania produktu wskazanych na etykiecie. więcej informacji znajdziesz na www.syngenta.pl