Kontrola prawidłowości wykorzystania dotacji przyznanych szkołom i placówkom niepublicznym z budŝetów JST dr Patryk Kuzior Naczelnik Wydziału Nadzoru Właścicielskiego i Kontroli Wewnętrznej
Kontrola zarządcza Kontrolę zarządczą w jednostkach sektora finansów publicznych stanowi ogół działań podejmowanych dla zapewnienia realizacji celów i zadań w sposób zgodny z prawem, efektywny, oszczędny i terminowy. - art. 68 ust. 1 ustawy o finansach publicznych
Zadania publiczne JST w zakresie oświaty podstawy prawne Ustawy ustrojowe - Gmina art. 6 ust. 1 oraz art. 7 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2013 r. poz. 594 ze zm.); - Powiat art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2013 r. poz. 595 ze zm.); - Województwo art. 14 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (Dz. U. z 2013 r. poz. 596 ze zm.)
Zadania publiczne JST w zakresie oświaty podstawy prawne Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 ze zm.) Prowadzenie szkół i placówek publicznych poszczególnych typów jako zadanie własne: - Gmina: przedszkola, w tym z oddziałami integracyjnymi, przedszkola specjalne oraz inne formy wychowania przedszkolnego, szkoły podstawowe oraz gimnazja, w tym z oddziałami integracyjnymi, z wyjątkiem szkół podstawowych specjalnych i gimnazjów specjalnych, szkół artystycznych oraz szkół przy zakładach karnych, zakładach poprawczych i schroniskach dla nieletnich;
Zadania publiczne JST w zakresie oświaty podstawy prawne Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 ze zm.) Prowadzenie szkół i placówek publicznych poszczególnych typów jako zadanie własne: - Powiat: szkoły podstawowe specjalne i gimnazja specjalne, szkoły ponadgimnazjalne, w tym z oddziałami integracyjnymi, szkoły sportowe i mistrzostwa sportowego; - Województwo samorządowe: publiczne zakłady kształcenia i placówki doskonalenia nauczycieli, biblioteki pedagogiczne, niektóre szkoły i placówki o znaczeniu regionalnym lub ponadregionalnym.
Prywatyzacja zadań z zakresu edukacji na gruncie ustawy o systemie oświaty - z inicjatywy JST przekazywanie prowadzenia szkół publicznych, w drodze umów, osobom prawnym innym niŝ JST oraz osobom fizycznym; - niezaleŝnie od woli JST szkoły i placówki niepubliczne, w tym o uprawnieniach szkół publicznych ewidencjonowane przez JST obowiązane do prowadzenia odpowiedniego typu publicznych szkół i placówek.
Obowiązek dotowania niepublicznych szkół i placówek z budŝetu JST - Z budŝetu gminy: niepubliczne przedszkola, w tym specjalne, szkoły podstawowe i gimnazja, w tym z oddziałami integracyjnymi, z wyjątkiem szkół podstawowych specjalnych i gimnazjów specjalnych oraz szkół podstawowych artystycznych; - Z budŝetu powiatu: niepubliczne szkoły podstawowe specjalne i gimnazja specjalne oraz szkoły ponadgimnazjalne o uprawnieniach szkół publicznych, w tym z oddziałami integracyjnymi, otrzymują dotacje z budŝetu powiatu.
Obowiązek dotowania niepublicznych szkół i placówek z budŝetu JST Dotacje dla niepublicznych przedszkoli Przysługują na kaŝdego ucznia w wysokości nie niŝszej niŝ 75 % ustalonych w budŝecie danej gminy wydatków bieŝących ponoszonych w przedszkolach publicznych w przeliczeniu na jednego ucznia, z tym Ŝe na ucznia niepełnosprawnego w wysokości nie niŝszej niŝ kwota przewidziana na niepełnosprawnego ucznia przedszkola i oddziału przedszkolnego w części oświatowej subwencji ogólnej otrzymywanej przez jednostkę samorządu terytorialnego - pod warunkiem, Ŝe osoba prowadząca niepubliczne przedszkole poda organowi właściwemu do udzielania dotacji planowaną liczbę uczniów nie później niŝ do dnia 30 września roku poprzedzającego rok udzielania dotacji.
Obowiązek dotowania niepublicznych szkół i placówek z budŝetu JST Dotacje dla szkół niepublicznych o uprawnieniach szkół publicznych, w których realizowany jest obowiązek szkolny lub obowiązek nauki Przysługują na kaŝdego ucznia w wysokości nie niŝszej niŝ kwota przewidziana na jednego ucznia danego typu i rodzaju szkoły w części oświatowej subwencji ogólnej otrzymywanej przez jednostkę samorządu terytorialnego, pod warunkiem Ŝe osoba prowadząca szkołę poda organowi właściwemu do udzielania dotacji planowaną liczbę uczniów nie później niŝ do 30 września roku poprzedzającego rok udzielania dotacji.
Obowiązek dotowania niepublicznych szkół i placówek z budŝetu JST Dotacje dla szkół niepublicznych o uprawnieniach szkół publicznych, w których nie jest realizowany obowiązek szkolny lub obowiązek nauki Przysługują na kaŝdego ucznia uczestniczącego w co najmniej 50% obowiązkowych zajęć edukacyjnych w danym miesiącu, w wysokości nie niŝszej niŝ 50% ustalonych w budŝecie odpowiednio danej gminy lub powiatu wydatków bieŝących ponoszonych w szkołach publicznych tego samego typu i rodzaju w przeliczeniu na jednego ucznia, pod warunkiem Ŝe osoba prowadząca szkołę niepubliczną poda organowi właściwemu do udzielania dotacji planowaną liczbę uczniów nie później niŝ do dnia 30 września roku poprzedzającego rok udzielania dotacji.
Dotacje dla niepublicznych szkół z budŝetu Dąbrowy Górniczej (gminy i powiatu) w 2014 r. Typ placówki Liczba Wysokość przekazanej Średnia miesięczna placówek dotacji liczba uczniów Przedszkole 11 3 027 131,70 zł 470 Szkoła Podstawowa 3 1 492 808,00 zł 200 Gimnazjum 3 1 073 118,39 zł 178 Szkoła Ponadgimnazjalna 12 2 988 485,78 zł 1 374 Poradnia Psychologiczno- Pedagogiczna 1 13 288,68 zł 3 Razem 30 8 594 832,55 zł 2 225
Dotacje dla niepublicznych szkół z budŝetu Dąbrowy Górniczej (gminy i powiatu) w 2014 r. 3500000 3000000 2500000 2000000 1500000 1000000 500000 0 SP Przedszkola Gimnazja Ponadgimnazjalne
Zapewnienie przez JST realizacji celów i zadań w sposób zgodny z prawem, efektywny, oszczędny i terminowy a działalność niepublicznych szkół i placówek - JST jest wyłącznie organem ewidencyjnym w stosunku do szkół i placówek niepublicznych; - JST nie odpowiada za działalność szkół i placówek niepublicznych; - JST nie sprawuje nadzoru pedagogicznego nad szkołami i placówkami niepublicznymi a tym samym nie odpowiada za efekty kształcenia (realizację celów edukacyjnych); - JST odpowiada za wydatkowanie środków publicznych na dotacje.
Prawo do kontrolowania dotacji udzielonych z budŝetu JST niepublicznym szkołom i placówkom Zgodnie z art. 90 ust. 3e ustawy o systemie oświaty organy jednostek samorządu terytorialnego, o których mowa w ust. 1a-3b, mogą kontrolować prawidłowość wykorzystania dotacji przyznanych szkołom i placówkom z budŝetów tych jednostek. Z kolei w myśl art. 90 ust. 4 ustawy o systemie oświaty organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego ustala tryb udzielania i rozliczania dotacji, o których mowa w ust. 1a i 2a-3b, oraz tryb i zakres kontroli prawidłowości ich wykorzystywania, uwzględniając w szczególności podstawę obliczania dotacji, zakres danych, które powinny być zawarte we wniosku o udzielenie dotacji i w rozliczeniu jej wykorzystania, oraz termin i sposób rozliczenia dotacji.
Rozliczenie przyznanej dotacji i kontrola prawidłowości jej wykorzystania Celem dokonania rozliczenia dotacji jest ustalenie, czy dotacje nie zostały pobrane nienaleŝnie lub w nadmiernej wysokości. W przypadku dotacji dla niepublicznych szkół i placówek o dotacji pobranej w nadmiernej wysokości moŝna mówić w przypadku dotacji otrzymanej z budŝetu JST w wysokości wyŝszej niŝ określona w ustawie o systemie oświaty na dofinansowanie lub finansowanie dotowanego zadania. art. 252 ust. 3 ustawy o finansach publicznych. Z kolei dotacjami nienaleŝnymi są dotacje udzielone bez podstawy prawnej. art. 252 ust. 4 ustawy o finansach publicznych
Rozliczenie przyznanej dotacji i kontrola prawidłowości jej wykorzystania Celem kontroli prawidłowości wykorzystania dotacji jest ustalenie, czy dotacje nie zostały wykorzystane niezgodnie z przeznaczeniem. art. 252 ust. 1 pkt 1 ustawy o finansach publicznych Zgodnie z art. 90 ust. 3d ustawy o systemie oświaty dotacje są przeznaczone na dofinansowanie realizacji zadań szkoły, przedszkola, innej formy wychowania przedszkolnego lub placówki w zakresie kształcenia, wychowania i opieki, w tym profilaktyki społecznej.
Dotacje mogą być wykorzystane wyłącznie na: 1) pokrycie wydatków bieŝących szkół, przedszkoli, innych form wychowania przedszkolnego i placówek, obejmujących kaŝdy wydatek poniesiony na cele działalności szkoły, przedszkola, innej formy wychowania przedszkolnego lub placówki, w tym na wynagrodzenie osoby fizycznej prowadzącej szkołę, przedszkole, inną formę wychowania przedszkolnego lub placówkę, jeŝeli odpowiednio pełni funkcję dyrektora szkoły, przedszkola lub placówki albo prowadzi zajęcia w innej formie wychowania przedszkolnego, z wyjątkiem wydatków na inwestycje i zakupy inwestycyjne, zakup i objęcie akcji i udziałów lub wniesienie wkładów do spółek prawa handlowego; 2) zakup środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, obejmujących: a) ksiąŝki i inne zbiory biblioteczne, b) środki dydaktyczne słuŝące procesowi dydaktyczno-wychowawczemu realizowanemu w szkołach, przedszkolach i placówkach, c) sprzęt sportowy i rekreacyjny, d) meble, e) pozostałe środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne o wartości nieprzekraczającej wielkości ustalonej w przepisach o podatku dochodowym od osób prawnych, dla których odpisy amortyzacyjne są uznawane za koszt uzyskania przychodu w 100% ich wartości, w momencie oddania do uŝywania.
Podsumowanie W odniesieniu do dotowania niepublicznych szkół i placówek oświatowych kontrola zarządcza ma na celu ustalenie, czy zadanie to wykonywane jest zgodnie z obowiązującymi przepisami, tym samy czy przekazywane dotacje są naleŝne oraz czy są wydatkowane na cele określone w ustawie o systemie oświaty.