Załącznik do Uchwały Nr 296/VII/10 Rady Gminy Nowa Ruda z dnia 10 marca 2010 r. SOŁECKA STRATEGIA ROZWOJU WSI BARTNICA Gmina Nowa Ruda Bartnica październik 2009r.
Spis treści I. WSPÓŁAUTORZY OPRACOWANIA... 3 1) Grupa Odnowy Wsi Bartnica...3 2) Moderatorzy programu Odnowa Wsi Województwa Dolnośląskiego...3 II. ANALIZA ZASOBÓW WSI BARTNICA CZ I... 4 III. ANALIZA ZASOBÓW WSI BARTNICA CZ II... 6 IV. ANALIZA ZASOBÓW WSI BARTNICA CZ III... 8 V. ANALIZA SWOT WSI BARTNICA... 10 VI. ANALIZA POTENCJAŁU ROZWOJOWEGO WSI BARTNICA... 11 VII. WIZJA WSI BARTNICA... 12 VIII. PLAN I PROGRAM ODNOWY WSI BARTNICA... 13 I. PROGRAM KRÓTKOTERMINOWY WSI BARTNICA... 17. ZDJĘCIA WSI... 18 Bartnica październik 2009r. 2
I. WSPÓŁAUTORZY OPRACOWANIA 1) Grupa Odnowy Wsi Bartnica Dariusz Brzóska Krystyna Kapuła Mieczysław Zwoliński 2) Moderatorzy programu Odnowa Wsi Województwa Dolnośląskiego Izabela Zamirska-Rajek Ewa Górska Bartnica październik 2009r. 3
II.ANALIZA ZASOBÓW WSI BARTNICA CZ I Rodzaj zasobu Opis (nazwanie) zasobu jakim Znaczenie zasobu (odpowiednio wstaw ) wieś dysponuje Małe Duże Wyróż - niające się 1 2 3 4 5 Przyrodniczy - walory krajobrazu, rzeźby terenu... Teren górzysty - stan środowiska... - walory klimatu... - walory szaty roślinnej... - cenne przyrodniczo obszary lub obiekty... Zanieczyszczone przez zakład załadunku kamienia Klimat zróżnicowany wilgotny Łąki, lasy z przewagą drzew świerkowych - świat zwierzęcy (ostoje, siedliska)... - wody powierzchniowe (cieki, rzeki, stawy) - wody podziemne... Muflony, lisy, sarny, zające, jelenie, żmije Źródło rzeki Bystrzycy - gleby... - kopaliny... - walory geotechniczne... Bardzo słabe Kulturowy - walory architektury... - walory przestrzeni wiejskiej publicznej... - walory przestrzeni wiejskiej prywatnej... Na terenie wsi znajduje się wiele zabudowań gospodarczych wybudowanych na początku w. Gospodarstwa rolne, zabudowa Bartnica październik 2009r. 4
- zabytki i pamiątki historyczne... jednokondygnacyjna Trójpański kamień - osobliwości kulturowe... Przydrożne kapliczki i krzyże - miejsca, osoby i przedmioty kultu... Kaplica Parafialna - święta, odpusty, pielgrzymki. - tradycje, obrzędy, gwara Dożynki Parafialne Kolędnicy, stoły wielkanocne - legendy, podania i fakty historyczne Legenda o Trójpańskim Kamieniu (granica trzech księstw) Granica z RCZ - przekazy literackie - ważne postacie i przekazy historyczne - specyficzne nazwy - specyficzne potrawy - dawne zawody Tkactwo - zespoły artystyczne, twórcy Koło Gospodyń Wiejskich Bartnica październik 2009r. 5
III. ANALIZA ZASOBÓW WSI BARTNICA CZ II Obiekty i tereny Rodzaj zasobu Opis (nazwanie) zasobu jakim wieś dysponuje Znaczenie zasobu (odpowiednio wstaw ) Małe Duże Wyróż - niające się 1 2 3 4 5 - działki pod zabudowę mieszkaniową - działki pod domy letniskowe - działki pod zakłady usługowe i przemysł - pustostany mieszkaniowe - pustostany poprzemysłowe - tradycyjne nie użytkowane obiekty gospodarskie ( stodoły, spichlerze, kuźnie, młyny, itp.) Kilka Nieliczne Stodoły Infrastruktura społeczna - place publicznych spotkań, festynów Plac zabaw, miejsce spotkań mieszkańców wsi Bartnica - sale spotkań, świetlice, kluby Świetlica wiejska - miejsca rekreacji - ścieżki rowerowe, szlaki turystyczne - szkoły Plac spotkań z miejscem do grillowania Nieliczne - przedszkola - biblioteki Bartnica październik 2009r. 6
- placówki opieki społecznej - placówki służby zdrowia Infrastruktura techniczna - wodociągi, kanalizacja - drogi (nawierzchnia, oznakowanie oświetlenie) - chodniki, parkingi, przystanki - sieć telefoniczna i dostępność Internetu - telefonia komórkowa - gazociąg Powstał nowy wodociąg w 2008 roku, kanalizacji brak - Droga powiatowa w bardzo złym stanie, oświetlona na odcinku 1100 m, - Drogi gminne w złym stanie szutrowe, bez oświetlenia Jeden przystanek PKP, dwa przystanki PKS Dobra dostępność do sieci telefonicznej, średnia dostępność do Internetu brak zasięgu w niektórych rejonach wsi Ogólnie dostępna Istnieje ale nie wykorzystywany Bartnica październik 2009r. 7
IV. ANALIZA ZASOBÓW WSI BARTNICA CZ III Rodzaj zasobu Opis (nazwanie) zasobu jakim wieś dysponuje Znaczenie zasobu (odpowiednio wstaw ) Małe Duże Wyróż - niające się 1 2 3 4 5 Gospodarka, rolnictwo - Miejsca pracy (gdzie, ile? ) 3) znane firmy produkcyjne i zakłady usługowe i ich produkty - gastronomia - miejsca noclegowe - Kopalnie Surowców Skalnych w Bartnicy Sp. z o.o. biuro zarządu -40 miejsc - Lafarge 6 miejsc Kopalnie Surowców Skalnych w Bartnicy Sp. z o.o.- Kamień drogowy, masa asfaltowa; Lafarge - Kamień drogowy, Pensjonat NERISA restauracja oraz 20 miejsc noclegowych - gospodarstwa rolne - uprawy hodowle - możliwe do wykorzystania odpady poprodukcyjne - zasoby odnawialnych energii Nieliczne - 1 Hodowla krów mlecznych Obornik, słoma, gnojowica Środki finansowe i pozyskiwanie funduszy - środki udostępnianie przez gminę - środki wypracowywane Fundusz Sołecki Mieszkańcy ( kapitał społeczny i ludzki) Bartnica październik 2009r. 8
- Autorytety i znane postacie we wsi - Krajanie znani w regionie, w kraju i zagranicą Emerytowani nauczyciele - Osoby o specyficznej lub ważnej dla wiedzy i umiejętnościach, m.in. studenci pielęgniarki, księgowa, alpinista - Przedsiębiorcy, sponsorzy Kopalnie Surowców Skalnych w Bartnicy Sp. z o.o. - Osoby z dostępem do Internetu i umiejętnościach informatycznych - Pracownicy nauki Kilku Nauczyciele kilku - Związki i stowarzyszenia - Kontakty zewnętrzne (np. z mediami) -Współpraca zagraniczna i krajowa Koło Gospodyń Wiejskich, Rada Sołecka Informacje dostępne o wsi - Publikatory, lokalna prasa - Książki, przewodniki - Strony www Gazeta Noworudzka, Ziemia Kłodzka Bartnica październik 2009r. 9
V.ANALIZA SWOT WSI BARTNICA MOCNE STRONY 1. Walory krajobrazu. 2. Wieś położona na uboczu (teoretycznie spokój). 3. Niewielkie odległości od miejscowości atrakcyjnych turystycznie. 4. Świetlica wiejska- odremontowana 5. Prężnie działające Koło Gospodyń Wiejskich 6. Miejsce spotkań mieszkańców (plac zabaw dla dzieci, miejsce do grillowania). 7. Bezpośrednie sąsiedztwo z granicą Republiki Czeskiej. 8. Nowopowstały wodociąg. 9. Oświetlenie wsi 1100m w planach dalsze oświetlenie. 10a. Nerisa: jako osrodek kulturalny wsi 10b. Nerisa: z 20 miejscami noclegowymi jako zaplecze noclegowo- gastronomiczne dla turystów 11. Na terenie wsi stoi kamień, który posiada swoją legendę. 12. Tradycyjne potrawy przygotowywane okazjonalnie przez KGW 13. Prężnie działająca Rada Sołecka SZANSE 1. Tworzenie nowych miejsc pracy w kraju. 2. Dobra współpraca z sąsiednimi sołectwami. 3. Kształcąca się młodzież w kraju. 4. Nowi mieszkańcy (weekendowi)- sponsorzy. 5. Możliwość pozyskiwania środków zewnętrznych. 6. Program Odnowy Wsi Dolnośląskiej szansa rozwoju. 7. Rozwój turystyki i agroturystyki. 8. Programy rządowe np.: Orliki. 9. Zaangażowanie nowych mieszkańców (weekendowych) w życie wsi. SŁABE STRONY 1. Trudna do zintegrowania społeczność wsi. 2. Duże problemy z podłączeniem Internetu - sieciowego 3. Nieistniejąca kanalizacja- problem ze ściekami 4. Zdewastowane drogi powiatowa i gminne przechodzące przez wieś. 5. Połączenia PKP i PKS słabe (mało połączeń). 6. Zanieczyszczenie środowiska przez zakład załadowczy kamienia (duże zapylenie). 7. Duże bezrobocie. 8. Starzejąca się ludność wsi emeryci, renciści. 9. Hałas przy załadunku kruszywa na wagony kolejowe. 10.Spadek wartości nieruchomości będący wynikiem zanieczyszczania środowiska przez istniejący zakład załadowczy kruszywa. 11. Zniszczona zabudowa mieszkaniowa. 12. Degradacja prywatnej własności ( właściciel nie dba o swój budynek) 13. Problem z narastającą inwazją żmij. ZAGROŻENIA 1. Migracja młodych osób nawet poza granice kraju. 2. Spadek urodzeń. 3. Mała aktywność społeczna.- tendencja ogólnokrajowa 4. Wzrost podatków. 5. Niewłaściwy podział pieniędzy z podatków (sołectwa mniejszościowe otrzymują mniej środków) 6. Niepewna sytuacja prawna- ciągła zmiana przepisów prawnych. 7. Wyludnianie wsi -tendencja ogólnokrajowa. Bartnica październik 2009r. 10
VI.ANALIZA POTENCJAŁU ROZWOJOWEGO WSI BARTNICA Silne strony Słabe strony Szanse Zagrożenia 4,6,8,9,10 8 2,3,5,13 2,3,9 2, 3,4,11,12, - 1,5,6,8,9,13, 1,2,3,6,7, Standard (=)+ Jakość (-)- Byt (=)+ Tożsamość (+)+ 7, 10b 1,4, 5,7 1,11,12 6 7,10 4,5 - - Bartnica październik 2009r. 11
VII. WIZJA WSI BARTNICA Na granicy jest Bartnica baza wypadowa gór Stołowych Bartnica październik 2009r. 12
VIII. PLAN I PROGRAM ODNOWY WSI BARTNICA Wizja wsi: Na granicy jest Bartnica baza wypadowa gór Stołowych 1. Cele jakie musimy osiągnąć by urzeczywistnić wizję naszej wsi I. Plan rozwoju II. Program rozwoju 3. Co nam może przeszkodzić? 2. Co nam pomoże osiągnąć cel? Zasoby których użyjemy ATUTY Silne strony jakie wykorzystamy A. TOŻSAMOŚĆ WSI I WARTOŚCI ŻYCIA WIEJSKIEGO 1.Koordynacja i formalizacja działań Rada Sołecka, KGW, mieszkańcy, Prężnie działające Koło Gospodyń Wiejskich, na rzecz wsi Emerytowani nauczyciele Prężnie działająca Rada Sołecka 2.Wykorzystanie istniejących pamiątek historycznych do promocji wsi Rada Sołecka, KGW, Świetlica Wiejska, Trójpański kamień, Przydrożne kapliczki i krzyże, Kaplica Parafialna, Dożynki Parafialne,Kolędnicy, stoły wielkanocne, Legenda o Trójpańskim Kamieniu (granica trzech księstw), Gazeta Noworudzka, Ziemia Kłodzka, Fundusz Prężnie działająca Rada Sołecka i KGW, Nerisa, Kształcąca się młodzież w kraju, Walory krajobrazu, Niewielkie odległości od miejscowości atrakcyjnych turystycznie, Na terenie wsi stoi kamień, który posiada swoją legendę, Tradycyjne potrawy przygotowywane okazjonalnie przez KGW Słabe strony jakie wyeliminujemy Trudna do zintegrowania społeczność wsi, Starzejąca się ludność wsi emeryci, renciści. Duże bezrobocie, Trudna do zintegrowania społeczność wsi Projekty, przedsięwzięcia jakie wykonamy? Stworzenia i działalność Stowarzyszenia na rzecz odnowy wsi. 1. Wydanie folderu z opisem i zdjęciami wsi oraz legendy trójpańskim kamieniu 2. Stworzenie strony internetowej wsi, 3. publikacje w Gazecie Noworudzkiej ) Bartnica październik 2009r. 13
1. Cele jakie musimy osiągnąć by urzeczywistnić B. STANDARD ŻYCIA 1. Doprowadzenie do budowy sieci kanalizacyjnej, oświetlenia i poprawy jakości dróg wsi. Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego Sołecki, Emerytowani nauczyciele I. Plan rozwoju II. Program rozwoju 3. Co nam może przeszkodzić? 2. Co nam pomoże osiągnąć cel? Rada Sołecka, KGW, Świetlica Wiejska, Gazeta Noworudzka, Ziemia Kłodzka Prężnie działająca Rada Sołecka i KGW Nieistniejącą sieć kanalizacyjną, zły stan dróg, brak oświetlenia, Niewłaściwy podział pieniędzy z podatków Projekty, przedsięwzięcia jakie wykonamy? 1. Korespondencja z władzami 2. Organizacja spotkań z przedstawicielami władz 3. Artykuły i wywiady w mediach 2. Poprawa wizerunku wsi poprzez poprawę wyglądu posesji na wsi i czystości wsi. C. JAKOŚĆ ŻYCIA Rada Sołecka, KGW, mieszkańcy, Fundusz Sołecki, Świetlica Wiejska, Prężnie działające Koło Gospodyń Wiejskich, Prężnie działająca Rada Sołecka, zabudowań gospodarczych wybudowanych na początku w, Świetlica wiejska, Plac spotkań z miejscem do grillowania Trudna do zintegrowania społeczność wsi, Zniszczona zabudowa mieszkaniowa; Degradacja prywatnej własności 1. Zorganizowanie corocznych konkursów zachęcających mieszkańcowi wsi do dbania o swoją posesję. 2. Akcje sprzątania wsi zakończone imprezą integracyjną. 1.Poprawa relacji sąsiedzkich Rada Sołecka, Koło Gospodyń Wiejskich, mieszkańcy, Świetlica Wiejska, Fundusz Sołecki, Plac zabaw, miejsce spotkań mieszkańców wsi Bartnica, Plac spotkań z miejscem do grillowania Prężnie działające Koło Gospodyń Wiejskich, Prężnie działająca Rada Sołecka Świetlica wiejska; Miejsce spotkań mieszkańców (plac zabaw dla dzieci, miejsce do grillowania), Nerisa: jako ośrodek kulturalny wsi Trudną do zintegrowania społeczność wiejską Organizacja spotkań mieszkańców wsi: kulig, andrzejki, sylwester, jasełka, ogniska. Bartnica październik 2009r. 14
1. 2.Zinformatyzowanie Cele jakie musimy wsi osiągnąć by urzeczywistnić wizję naszej wsi 3. Poprawa bezpieczeństwa wsi poprzez rozwiązanie problemu żmij D. BYT 1. Przeciwdziałanie bezrobociu 2. Przeciwdziałanie zanieczyszczeniu środowiska przez KSS Lafarge I. Plan rozwoju II. Program rozwoju 2. Co nam pomoże osiągnąć cel? 3. Co nam może przeszkodzić? Rada Sołecka, Koło Prężnie działająca Rada Duże problemy z Podjęcie działań wspólnie z Urzędem Gminy Gospodyń Wiejskich, Sołecka i KGW podłączeniem Internetu oraz z niektórymi Projekty, przedsięwzięcia mieszkańcami pracującymi jakie mieszkańcy, Fundusz Sołecki sieciowego, Trudna do w telekomunikacji wykonamy? w kierunku zintegrowania zinformatyzowania wsi. społeczność wsi, Duże bezrobocie. Rada Sołecka, Koło Prężnie działająca Rada Problem z narastającą Gospodyń Wiejskich, Sołecka i KGW,Świetlica inwazją żmij, Trudna mieszkańcy, Fundusz Wiejska, do zintegrowania Sołecki, Świetlica Wiejska, społeczność wsi Rada Sołecka, KGW, Kopalnie Surowców Skalnych w Bartnicy Sp. z o.o. ; - Lafarge, Świetlica Wiejska, Rada Sołecka, KGW, Lafarge media Prężnie działająca Rada Sołecka i KGW, Świetlica Wiejska, Prężnie działająca Rada Sołecka i KGW, Duże bezrobocie, Trudna do zintegrowania społeczność wsi, Duże problemy z podłączeniem Internetu, Wzrost podatków, Niepewna sytuacja prawna Hałas przy załadunku kruszywa na wagony kolejowe, Spadek wartości nieruchomości będący wynikiem zanieczyszczania 1.Organizacja spotkań z mieszkańcami oraz właścicielami gruntów celem uporządkowania terenów sprzyjających rozwojowi żmij. 2. Nawiązanie kontaktów z ekologami w celu poprawienia bezpieczeństwa i przygotowywanie akcji informacyjnoedukacyjnej. 1. Zorganizowanie udziału w szkoleniach w kierunku zakładania gospodarstw agroturystycznych 2. Zorganizowanie udziału w szkoleniach kształcących przewodników turystycznych 3. Zachęcanie mieszkańców do tworzenie miejsc noclegowych dla turystów 1.Nawiązanie kontaktu z Lafarge w celu uświadomienia im problemu hałasu. 2. Współpraca z sanepidem i Ochroną Środowiska, organizacja spotkań z WIOŚ 3. Nagłośnienie problemu zanieczyszczania i hałasu w mediach. Bartnica październik 2009r. 15
1. Cele jakie musimy osiągnąć by urzeczywistnić wizję naszej wsi 3. Stworzenie bazy noclegowej dla turystów. I. Plan rozwoju II. Program rozwoju 2. Co nam pomoże osiągnąć cel? 3. Co nam może przeszkodzić? Projekty, przedsięwzięcia jakie środowiska przez istniejący zakład wykonamy? Rada Sołecka, Koło Gospodyń Wiejskich, mieszkańcy, zasoby przyrodnicze i kulturowe, Granica z RCZ, Infrastruktura techniczna Prężnie działające Koło Gospodyń Wiejskich, Prężnie działająca Rada Sołecka, Nerisa, walory krajobrazu, Wieś położona na uboczu, Niewielkie odległości od miejscowości atrakcyjnych turystycznie, Bezpośrednie sąsiedztwo z granicą RCZ, wodociąg, Oświetlenie wsi, Nerisa: jako zaplecze noclegowogastronomicze dla turystów. załadowczy kruszywa. Trudna do zintegrowania społeczność wsi, Duże bezrobocie, Wzrost podatków, Niepewna sytuacja prawna, Połączenia PKP i PKS słabe 1. Utworzenie pola namiotowego na terenie wsi Bartnica październik 2009r. 16
I. PROGRAM KRÓTKOTERMINOWY WSI BARTNICA Kluczowy problem Odpowiedź Propozycja projektu (nazwa) Czy nas stać na realizację? Organiz (tak/nie) Finans acyjnie owo Punktacja Hierarc hia Co nas najbardziej zintegruje? Wiejskie spotkania Organizacja spotkań wiejskich (andrzejki, sylwester, kulig, ogniska) tak tak 5, 5, 5=15 I Na czy nam najbardziej zależy? Na pogłębieniu więzi mieszkańców Zorganizowanie festynu z konkursami - wspólne grillowanie tak tak 4,3,4=11 II Co nam najbardziej przeszkadza? Zanieczyszczenie środowiska przez zakład załadowczy Zorganizowanie spotkania z właścicielami zakładu w celu przestawienia naszego problemu tak tak 1,1,3=5 V Co najbardziej zmieni nasze życie? Uczestnictwo w programie odnowy wsi Uczestnictwo w szkoleniach i innych formach wsparcia tak tak 2,3,1=6 IV Co nam przyjdzie najłatwiej? Projekt jaki zgłosimy do PROW na lata 2009-2013 Poprawienie relacji między Radą Sołecką, KGW i Grupą Odnowy Wsi. Zorganizowanie wspólnych spotkań i zebrań organizacyjnych np.; wspólne planowania i przygotowanie imprez wiejskich tak tak 2,4,2=8 III Bartnica październik 2009r. 17
.ZDJĘCIA WSI Bartnica październik 2009r. 18