Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej - Gazowej (IRiESD-G) Wersja 1.1. Z.M. BUMAR-ŁABĘDY S.A. IRiESD-G wersja. 1.1

Z.M. BUMAR-ŁABĘDY S.A. IRiESD-G wersja. 1.1 Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej - Gazowej (IRiESD-G) Wersja 1.1 Gliwice, 08.11.2011 r. Str. 1 / 55

Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej Gazowej str 2 Spis treści 1. Wstęp... 4 2. Podstawy prawne i warunki obowiązywania IRiESD-G... 9 3. Dokumenty związane... 9 4. Informacje Dodatkowe... 10 5. Procedura wprowadzania i aktualizacji IRiESD-G... 10 6. System dystrybucyjny... 13 7. Współpraca OSD-G z operatorem systemu współpracującego... 16 8. Zakup paliwa gazowego na potrzeby własne OSD-G... 16 9. Prawa i obowiązki odbiorców... 17 10. Planowanie rozwoju systemu dystrybucyjnego... 19 11. Przyłączanie do systemu dystrybucyjnego... 19 12. Prawa i obowiązki stron umowy dystrybucyjnej... 21 13. Warunki świadczenia usługi dystrybucji... 24 14. Procedura uzyskiwania dostępu do sieci dystrybucyjnej... 28 15. Procedura zmiany sprzedawcy... 31 16. Prace w systemie dystrybucyjnym... 33 17. Wymiana informacji pomiędzy stronami umowy dystrybucyjnej... 33 18. Prowadzenie pomiarów rozliczeniowych dla usługi dystrybucyjnej... 36 19. Alokacje ilości paliwa gazowego w punktach wejścia i wyjścia... 41 20. Bilansowanie paliwa gazowego w systemach gazowych... 42 21. Zarządzanie ograniczeniami w systemie dystrybucyjnym... 43 22. Rozliczanie usługi dystrybucji... 50 23. Fakturowanie i płatności... 51 24. Sposoby postępowania w sytuacjach awaryjnych i w czasie obowiązywania ograniczeń... 53 25. Przepisy przejściowe i wprowadzające... 55 Str. 2 / 55

Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej Gazowej str 3 Część I POSTANOWIENIA OGÓLNE Str. 3 / 55

Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej - Gazowej str 4 1. Wstęp 1.1. Niniejsza Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej - Gazowej (IRiESD-G) reguluje warunki świadczenia usług dystrybucji w systemie dystrybucyjnym Zakładów Mechanicznych "BUMAR ŁABĘDY S.A. z siedziba w Gliwicach, działających jako Operator Systemu Dystrybucyjnego - Gazowego (OSD-G). 1.2. Definicje. Alokacja Awaria Bilansowanie fizyczne Przypisanie ilości paliwa gazowego dostarczanego do dystrybucji w punkcie wejścia lub pobieranego w punkcie wyjścia, gdy w danym punkcie paliwo gazowe jest dostarczane lub pobierane w ramach więcej niŝ jednego PZD. Zdarzenie niespodziewane, które spowodowało znaczną utratę technicznej sprawności sieci dystrybucyjnej lub przyłączonych do niej sieci, instalacji lub urządzeń lub bezpośrednie powaŝne zagroŝenie dla zdrowia ludzkiego, mienia lub środowiska, lub nagłą konieczność przeciwdziałania powstaniu takich zagroŝeń lub ich uniknięcia oraz usunięcia skutków spowodowanych ich wystąpieniem i mogące powodować ograniczenia w dostarczaniu, dystrybucji lub poborze paliwa gazowego. Działalność OSD-G mająca na celu zrównowaŝenie ilości paliwa gazowego dostarczanego i pobieranego z systemu dystrybucyjnego poprzez bieŝące sterowanie pracą systemu dystrybucyjnego. Bilansowanie handlowe Działalność OSD-G polegająca na określaniu i rozliczaniu wielkości niezbilansowania wynikającego z róŝnicy pomiędzy ilościami paliwa gazowego dostarczonego i odebranego z systemu gazowego. Bilansowanie Cena referencyjna gazu (CRG) Ciepło spalania Ciśnienie Dni robocze Bilansowanie fizyczne oraz bilansowanie handlowe prowadzone przez OSD-G. ŚredniowaŜona cena zakupu paliwa gazowego przez OSD-G, opublikowana na stronie internetowej OSD_G i wyznaczona zgodnie z metodologią określoną w IRiESD-G. Ilość energii, która zostałaby wydzielona w wyniku całkowitego i zupełnego spalania w powietrzu 1 m3 paliwa gazowego w warunkach normalnych, gdyby reakcja zachodziła pod stałym ciśnieniem absolutnym 101,325 kpa i wszystkie oprócz wody, produkty spalania były w stanie gazowym, a para wodna utworzona w procesie spalania uległa kondensacji a wszystkie produkty spalania (zarówno produkty w stanie gazowym jak i woda w stanie ciekłym) zostały doprowadzone do temperatury 25 o C. Ciśnienie paliwa gazowego mierzone w warunkach statycznych jako nadciśnienie, będące róŝnicą pomiędzy bezwzględnym ciśnieniem statycznym paliwa gazowego, a ciśnieniem atmosferycznym. Dni od poniedziałku do piątku z wyłączeniem dni ustawowo wolnych od pracy. Str. 4 / 55

Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej - Gazowej str 5 Doba gazowa Okres od godziny 22:00 dnia poprzedniego do godziny 22:00 dnia bieŝącego Dystrybucja paliwa Transport paliw gazowych sieciami dystrybucyjnymi w celu gazowego dostarczenia odbiorcom lub transport do innego systemu gazowego. Gaz ziemny Gaz palny, którego głównym składnikiem jest metan i który (PN-C-04750) wydobywany jest ze złóŝ podziemnych. Instalacja magazynowa Instalacja uŝywana do magazynowania paliw gazowych, w tym bezzbiornikowy magazyn gazu ziemnego oraz pojemności magazynowe gazociągów, będąca własnością przedsiębiorstwa energetycznego lub eksploatowana przez to przedsiębiorstwo, włącznie z częścią instalacji skroplonego gazu ziemnego uŝywaną do jego magazynowania, z wyłączeniem tej części instalacji, która jest wykorzystywana do działalności produkcyjnej, oraz instalacji słuŝącej wyłącznie do realizacji zadań operatorów systemu przesyłowego gazowego. Karta aktualizacji Wykaz planowanych zmian w IRiESD Liczba Wobbego (PN-C-04750) Metr sześcienny paliwa Miesiąc gazowy Moc umowna Moc przyłączeniowa Niezbilansowanie Nominacja Nominacja roczna Nominacja tygodniowa Stosunek wartości ciepła spalania paliwa gazowego, do pierwiastka kwadratowego jego gęstości względnej, w tych samych warunkach odniesienia. Metr sześcienny suchego paliwa gazowego w warunkach odniesienia: ciśnienie 101,325 kpa i temperatura 273,15 K (warunki normalne). Okres od godziny 22:00 ostatniego dnia miesiąca bezpośrednio poprzedzającego bieŝący miesiąc do godziny 22:00 ostatniego dnia bieŝącego miesiąca. Określona w umowie o świadczenie usług dystrybucji, maksymalna godzinowa ilość paliwa gazowego w warunkach normalnych, która moŝe być przekazana do przesłania w punkcie wejścia lub odebrana z systemu dystrybucyjnego w punkcie wyjścia. Planowana, maksymalna godzinowa moŝliwość dostarczania lub pobierania paliwa gazowego, słuŝąca do zaprojektowania przyłącza, określona w umowie o przyłączenie do sieci. RóŜnica pomiędzy ilościami paliwa gazowego przekazanego do transportu w punktach wejścia i odebranego z systemu gazowego w punktach wyjścia, wyliczona w oparciu o wyniki pomiarów i sposoby alokacji, w ramach realizacji danej umowy na transport paliwa gazowego. Oświadczenie dotyczące ilości paliwa gazowego, które będzie dostarczane w określonym czasie do systemu dystrybucyjnego w umownych punktach wejścia lub odbierane w umownych punktach wyjścia. Oświadczenie dotyczące ilości paliwa gazowego, które będzie dostarczone w danym roku w podziale na miesiące do systemu dystrybucyjnego w umownych punktach wejścia lub odbierane w umownych punktach wyjścia. Oświadczenie dotyczące ilości paliwa gazowego, które będzie dostarczone w ciągu kaŝdej doby gazowej kolejnego tygodnia gazowego do systemu dystrybucyjnego w umownych punktach wejścia lub odbierane w umownych punktach wyjścia. Str. 5 / 55

Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej - Gazowej str 6 Odbiorca KaŜdy, kto otrzymuje lub pobiera paliwa gazowe na podstawie umowy z przedsiębiorstwem energetycznym. Odbiorca końcowy Odbiorca dokonujący zakupu paliw na własny uŝytek. Operator systemu dystrybucyjnego - gazowego (OSD-G) Operator systemu współpracującego (OSW) Paliwa gazowe Paliwo gazowe o nieodpowiedniej jakości Pojedyncze zlecenie dystrybucji (PZD) Przepustowość techniczna Przepustowość zarezerwowana Przesyłanie paliwa gazowego Przyłącze do sieci gazowej Punkt wejścia Punkt wyjścia Renominacja Rok gazowy Rozliczenie miesięczne Rozliczenie wstępne Zakłady Mechaniczne Bumar-Gliwice S.A. przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się dystrybucją paliw gazowych, odpowiedzialne za ruch sieciowy w systemie dystrybucyjnym gazowym, bieŝące i długookresowe bezpieczeństwo funkcjonowania tego systemu, eksploatację, konserwację i remonty sieci dystrybucyjnej oraz jej niezbędną rozbudowę, w tym połączeń z innymi systemami gazowymi. Inny niŝ OSD-G operator systemu dystrybucyjnego spółpracującego z systemem dystrybucyjnym OSD-G. Gaz ziemny wysokometanowy dostarczany za pomocą sieci gazowej, niezaleŝnie od jego przeznaczenia. Paliwo gazowe o parametrach niezgodnych z określonymi w IRiESDG. Składane na podstawie umowy dystrybucyjnej zlecenie dystrybucji paliwa gazowego do jednego punktu wyjścia. Jedna umowa dystrybucyjna moŝe zawierać wiele PZD. Maksymalna ciągła przepustowość systemu dystrybucyjnego, w ramach której OSD-G moŝe świadczyć usługi dystrybucji paliwa gazowego. Przepustowość systemu dystrybucyjnego zarezerwowana w związku z zawartymi przez OSD-G umowami o świadczenie usług dystrybucji oraz umowami o przyłączenie, o ile nie upłynął przewidywany w nich termin zawarcia umowy, na podstawie której miało nastąpić dostarczanie paliw gazowych. Transport paliw gazowych sieciami przesyłowymi w celu dostarczenia ich do sieci dystrybucyjnych lub odbiorcom końcowym przyłączonym do sieci dystrybucyjnej. Odcinek sieci od gazociągu zasilającego do armatury odcinającej słuŝący do przyłączenia do sieci gazowej urządzeń lub instalacji podmiotu przyłączanego. Miejsce dostarczenia paliwa gazowego do systemu dystrybucyjnego. Miejsce odbioru paliwa gazowego z systemu dystrybucyjnego. Zmiana nominacji zgłoszona przez ZUD zgodnie z procedurami określonymi w niniejszej IRiESDG. Okres od godziny 22.00 dnia 31 grudnia roku poprzedzającego rok bieŝący do godziny 22.00 dnia 31 grudnia roku bieŝącego. Rozliczenie usługi dystrybucji za okres pełnego miesiąca gazowego, na podstawie którego wystawiana jest przez OSD-G faktura za usługi dystrybucji świadczone w danym miesiącu. Rozliczenie usługi dystrybucji za okres krótszy niŝ jeden miesiąc, które moŝe zostać przeprowadzone na podstawie danych szacunkowych lub prognozowanych, na podstawie którego wystawiana jest przez OSD-G faktura wstępna za usługi dystrybucji świadczone w danym miesiącu. Str. 6 / 55

Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej - Gazowej str 7 Sieć dystrybucyjna Sieć gazowa za której ruch sieciowy odpowiedzialny jest OSD-G. Sieć gazowa Instalacje połączone i współpracujące ze sobą, słuŝące do przesyłania lub dystrybucji paliwa gazowego, naleŝące do przedsiębiorstwa energetycznego. Siła wyŝsza NiezaleŜne od woli strony nadzwyczajne zdarzenie zewnętrzne uniemoŝliwiające na stałe lub na pewien czas wykonanie umowy o świadczenie usługi dystrybucji, którego to zdarzenia lub jego skutków, strona przy zachowaniu naleŝytej staranności nie mogła przewidzieć w chwili zawierania umowy, ani teŝ uniknąć bądź przezwycięŝyć. Strumień paliwa Objętości paliwa gazowego przepływającego w systemie w jednostce gazowego czasu. System dystrybucyjny Sytuacja awaryjna Taryfa Tydzień gazowy Umowa dystrybucyjna Umowa kompleksowa Umowa o przyłączenie Ustawa Prawo energetyczne UŜytkownik systemu Warunki normalne Zleceniodawca Usługi Dystrybucji (ZUD) Sieci dystrybucyjne oraz przyłączone do nich urządzenia i instalacje współpracujące z siecią Sytuacja powodująca utratę technicznej sprawności sieci dystrybucyjnej, lub przyłączonych do niej sieci, instalacji lub urządzeń, lub bezpośrednie zagroŝenie dla Ŝycia, zdrowia, mienia, środowiska, lub nagłą konieczność przeciwdziałania powstaniu takich zagroŝeń lub ich uniknięcia oraz usunięcia skutków spowodowanych ich wystąpieniem, mogąca powodować ograniczenia w dostarczaniu, dystrybucji lub odbiorze paliwa gazowego. Zbiór cen i stawek opłat oraz warunków ich stosowania, opracowany przez OSD_G i wprowadzany jako obowiązujący w rozliczeniach ze zlecającymi świadczenie usług dystrybucji. Okres od godziny 22:00 w niedzielę tygodnia poprzedzającego tydzień bieŝący do godziny 22:00 w niedzielę w tygodniu bieŝącym. Umowa o świadczenie usług dystrybucji zawarta pomiędzy ZUD a OSD-G, na podstawie, której OSD-G świadczy usługi dystrybucji na rzecz ZUD. Umowa zawierająca postanowienia umowy sprzedaŝy i umowy przesyłania lub dystrybucji paliwa gazowego. Umowa określająca prawa i obowiązki stron w procesie przyłączania podmiotu do sieci dystrybucyjnej. Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (Dz. U. z 2006 r. Nr 89 poz. 625, z późn. zm.). Podmiot dostarczający paliwa gazowe do systemu lub zaopatrywany z tego systemu w tym ZUD lub Odbiorca.. Warunki odniesienia do celów rozliczeniowych: ciśnienie bezwzględne 101,325 kpa i temperatura 273,15 K. Osoba fizyczna lub prawna, a takŝe jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, lecz posiadająca zdolność prawną, która korzysta z usługi dystrybucji na warunkach umowy zawartej z OSD-G. Str. 7 / 55

Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej - Gazowej str 8 1.3. Wykaz stosowanych skrótów CRG E HSN HSN min HSN mingr HZW IG IN OUT IRiESD-G m 3 ONC ONP BNC BNP OSD-G PZD PZDR PZDS WR WS WZA ZUD Cena Referencyjna Gazu OSD-G Gaz ziemny wysokometanowy Wartość ciepła spalania dla paliwa gazowego transportowanego systemem dystrybucyjnym Minimalna wartość ciepła spalania paliwa gazowego transportowanego systemem dystrybucyjnym Minimalna wartość ciepła spalania paliwa gazowego transportowanego systemem dystrybucyjnym poniŝej dolnej granicy Rzeczywiste ciepło spalania paliwa gazowego dostarczonego przez ZUD do systemu dystrybucyjnego Ilość paliwa gazowego dostarczona przez ZUD do systemu dystrybucyjnego w punkcie wejścia (m 3 ) Pobrana w punkcie wejścia do systemu ilość paliwa gazowego o parametrach jakościowych niezgodnych z IRiESD-G Pobrana w punkcie wyjścia z systemu ilość paliwa gazowego o parametrach jakościowych niezgodnych z IRiESD-G Instrukcja ruchu i eksploatacji sieci dystrybucyjnej Metr sześcienny normalny Opłata za niedotrzymanie ciepła spalania na wejściu Opłata za niedotrzymanie parametrów paliwa gazowego w punkcie wejścia Bonifikata za niedotrzymanie ciepła spalania w punkcie wyjścia Bonifikata za niedotrzymanie parametrów paliwa gazowego w punkcie wyjścia Operator Systemu Dystrybucyjnego - Gazowego Pojedyncze Zlecenie Dystrybucji Pojedyncze Zlecenie Dystrybucji typu R Pojedyncze Zlecenie Dystrybucji typu S Punkty wyjścia rozliczane z zamówionej mocy i ilości dostarczanego paliwa gazowego wyposaŝone w układy pomiarowe posiadające ciągła rejestrację mocy umownej oraz układ telemetrii w tym punkty wyjścia do innych systemów gazowych Punkty wyjścia rozliczane wyłącznie z ilości dostarczonego paliwa Gazowego Współczynnik Zaalokowanej Ilości Paliwa Gazowego Zleceniodawca Usługi Dystrybucji 1.4. UŜyte w IRiESD odniesienie do ilości paliwa gazowego rozumie się jako odniesienie do ilości paliwa gazowego, wyraŝonej w m3, o ile wyraźnie nie zastrzeŝono inaczej. Ilość oraz objętość paliwa gazowego wyraŝana jest w metrach sześciennych w warunkach normalnych. Str. 8 / 55

Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej - Gazowej str 9 2. Podstawy prawne i warunki obowiązywania IRiESD-G 2.1. Zgodnie z wymogami art. 9g ust. 8 Ustawy Prawo energetyczne. IRiESD-G podlega zatwierdzeniu, w drodze decyzji, przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki. 2.2. Niniejsza IRiESD-G, opracowana przez Operatora Systemu Dystrybucyjnego - Gazowego zgodnie z wymogami Art. 9g Ustawy Prawo energetyczne, określa ogólne warunki świadczenia usługi dystrybucji pomiędzy Operatorem Systemu Dystrybucyjnego - Gazowego, a Zleceniodawcą Usługi Dystrybucji. 2.3. Wszystkie zmiany w IRiESD-G wprowadzane są z zachowaniem postanowień art. 9 g ust. 2 ustawy Prawo energetyczne zgodnie z procedurą, przedstawioną w pkt. 5. 2.4. IRiES-D jest ustalona zgodnie z art. 9g Ustawy Prawo energetyczne i określa w szczególności: - prawa i obowiązki OSD-G oraz ZUD, - warunki świadczenia usług dystrybucji paliwa gazowego, - procesy niezbędne dla bezpiecznej i efektywnej realizacji usług dystrybucji paliwa gazowego, - zakres współpracy OSD-G z uŝytkownikami systemu oraz OSW. 2.5. Przez podpisanie umowy dystrybucyjnej strony umowy zobowiązują się w całym okresie jej obowiązywania do przestrzegania wszystkich zapisów IRiESDG, zgodnie z aktualnie obowiązującą jej wersją 2.6. Do stosowania postanowień IRiESD zobowiązani są uŝytkownicy systemu, w tym Odbiorcy, których urządzenia, instalacje lub sieci są przyłączone do systemu dystrybucyjnego lub korzystający z usług świadczonych przez OSD-G. 3. Dokumenty związane 3.1. Dokumentami związanymi z IRiESD-G są: a) instrukcja ruchu i eksploatacji sieci dystrybucyjnej współpracującej OSW GSG Zabrze, b) Karty aktualizacji, c) Plan Ograniczeń Operatora Systemu Dystrybucyjnego - Gazowego, d) obowiązująca Taryfa OSD-G e) akty prawne, Polskie Normy i Normy Zakładowe, związane z zakresem działalności OSD-G Str. 9 / 55

Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej - Gazowej str 10 4. Informacje Dodatkowe 4.1. OSD-G publikuje na stronie internetowej informacje i dokumenty wymagane obowiązującymi przepisami, w szczególności: - IRiESD-G, - komunikat o rozpoczęciu procedury konsultacji zmiany IRiESD-G, - wykaz planowanych zmian w IRiESD, - kartę aktualizacji zatwierdzoną przez Prezesa URE, - wzory wniosków, umów i formularzy związanych ze świadczeniem usług dystrybucyjnych. 5. Procedura wprowadzania i aktualizacji IRiESD-G 5.1. Zmiany w IRiESD-G wprowadzane są przez OSD-G. 5.2. IRiESD-G, jak równieŝ wszelkie zmiany IRiESD-G podlegają zatwierdzeniu, w drodze decyzji, przez Prezesa URE. 5.3. OSD-G publikuje obowiązującą IRiESD-G na swojej stronie internetowej oraz udostępnia ją do publicznego wglądu w swojej siedzibie 5.4. Zmiana IRiESD-G przeprowadzana jest poprzez wydanie nowej IRiESD-G albo poprzez wydanie Karty aktualizacji. 5.5. KaŜda zmiana IRiESD-G jest poprzedzona procesem konsultacji z uŝytkownikami systemu dystrybucyjnego. 5.6. Karta aktualizacji zawiera w szczególności datę sporządzenia Karty aktualizacji, opis zakresu zmian IRiESD-G, tekst wprowadzanego lub korygowanego zapisu IRiESD-G, datę przekazywania uwag do proponowanych zmian w IRiESD-G przez uŝytkowników systemu dystrybucyjnego oraz planowany termin wejścia w Ŝycie. 5.7. Proces wprowadzania zmian IRiESD-G jest przeprowadzany według następującego trybu: 5.7.1. OSD-G opracowuje projekt zmian IRiESD-G wskazując treść proponowanych zmian oraz planowany termin wejścia w Ŝycie, 5.7.2. OSD-G publikuje proponowane zmiany IRiESD-G na stronie internetowej OSD-G, a takŝe udostępnia do wglądu w siedzibie OSD-G, 5.7.3. OSD-G publikuje na swojej stronie internetowej komunikat, informujący o rozpoczęciu procesu konsultacji zmiany IRiESD-G, miejscu, sposobie i terminie składania uwag. Str. 10 / 55

Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej - Gazowej str 11 5.8. UŜytkownicy systemu dystrybucyjnego, w terminie czternastu (14) dni od daty udostępnienia proponowanych zmian IRiESD-G na stronie internetowej OSD-G, mogą przekazać do OSD-G swoje uwagi dotyczące zaproponowanych zmian. 5.9. OSD-G analizuje zgłoszone uwagi i opracowuje ostateczną treść zmian w IRiESD-G. 5.10. OSD-G przedkłada zmiany w IRiESD-G Prezesowi URE do zatwierdzenia wraz z informacją o wszystkich zgłoszonych przez uŝytkowników systemu dystrybucyjnego uwagach oraz sposobie ich uwzględnienia. OSD-G publikuje te dokumenty na swojej stronie internetowej. 5.11. IRiESD-G albo Kartę aktualizacji zatwierdzoną przez Prezesa URE OSD-G publikuje na swojej stronie internetowej oraz udostępnia ją do publicznego wglądu w swojej siedzibie wraz z informacją o dacie obowiązywania IRiESD-G lub zmian do IRiESD-G. 5.12. IRiESD-G stanowi część umowy dystrybucyjnej. Zmienione lub nowe postanowienia IRiESD-G stają się częścią umowy dystrybucyjnej począwszy od dnia określonego w decyzji Prezesa URE w sprawie ich zatwierdzenia. 5.13. W przypadku braku akceptacji zmian IRiESD-G, ZUD przysługuje prawo wypowiedzenia umowy dystrybucyjnej w terminie trzydziestu (30) dni licząc od dnia doręczenia lub ogłoszenia w Biuletynie URE IRiESD-G w nowym brzmieniu z zachowaniem dwumiesięcznego okresu wypowiedzenia. Wypowiedzenie umowy dystrybucyjnej nie zwalnia ZUD z obowiązku stosowania IRiESD-G w nowym lub zmienionym brzmieniu, w okresie wypowiedzenia. PowyŜsze postanowienia stosuje się odpowiednio do porozumień zawartych z OSW. Str. 11 / 55

Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej - Gazowej str 12 CZĘŚĆ II: OGÓLNE WARUNKI KORZYSTANIA Z SYSTEMU DYSTRYBUCYJNEGO Str. 12 / 55

Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej - Gazowej str 13 6. System dystrybucyjny 6.1. Opis systemu dystrybucyjnego 6.1.1. System dystrybucyjny zarządzany przez OSD-G jest zasilany gazem ziemnym wysokometanowym grupy E wg PN-C-04750. 6.1.2. System dystrybucyjny gazu ziemnego wysokometanowego grupy E wg PN-C-04750 zarządzany przez OSD-G jest siecią gazociągów niskiego ciśnienia o ciśnieniu nominalnym 4 kpa. 6.1.3. W systemie dystrybucyjnym gazu ziemnego wysokometanowego grupy E wg PN-C- 04750 zarządzanym przez OSD-G wyróŝnia się punkty styku z systemami innych operatorów: podsystemem dystrybucyjnym gazu ziemnego wysokometanowego grupy E wg PN-C-04750 Górnośląskiej Spółki Gazownictwa Sp. z o.o. z siedzibą w Zabrzu. 6.1.4. Dostawa paliwa gazowego do sieci dystrybucyjnej zarządzanej przez OSD-G odbywa się gazociągiem średniopręŝnym będącym własnością Górnośląskiej Spółki Gazownictwa. Stacja redukcyjno jest własnością Z.M. Bumar Łabędy S.A Gaz rozprowadzany jest w sieci dystrybucyjnej jako niskopręŝny o ciśnieniu nominalnym 4 kpa. 6.2. Wymagania techniczne dla urządzeń i sieci wraz z infrastrukturą pomocniczą 6.2.1. Gazociągi, urządzenia oraz inne elementy systemu dystrybucyjnego OSD-G oraz systemów i instalacji współpracujących projektowane są i wykonywane zgodnie z wymogami Rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 30 lipca 2001 roku w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać sieci gazowe (Dz.U. 2001 nr 97 poz. 1055) oraz obowiązującymi przepisami prawa. 6.3. Parametry jakościowe paliwa gazowego - ciepło spalania 6.3.1. Ustala się, Ŝe wartości ciepła spalania paliwa gazowego (HSN) dla paliwa gazowego transportowanego systemem dystrybucyjnym gazu wysokometanowego E wynosi: od 38,0 MJ/m 3 do 41,6 MJ/m 3, gdzie HSN min = 38,0 MJ/m 3 6.3.2. Do systemu dystrybucyjnego nie moŝe być wprowadzane paliwo gazowe o wartości ciepła spalania niŝszej niŝ: HSNmingr = 34,0 MJ/m3 6.3.3. OSD-G moŝe odmówić przyjęcia do przesłania paliwa gazowego o cieple spalania w zakresie 34,0 HSN< 38,0 MJ/m3 lub parametrach jakościowych innych aniŝeli określone w punkcie jeŝeli mogłoby to spowodować: a) obniŝenie jakości paliwa gazowego dostarczanego do punktu wyjścia poniŝej parametrów określonych w zawartej przez OSD-G umowie dystrybucyjnej, b) niekorzystną zmianę zakresu dostarczania paliw gazowych odbiorcom przyłączonym do systemu dystrybucyjnego, c) naruszenie praw lub interesów odbiorców przyłączonych do systemu dystrybucyjnego. 6.3.4. Za okres wstrzymania odbioru paliwa gazowego z powodu niedotrzymania przez ZUD ciepła spalania w umownym punkcie wejścia, OSD-G pobiera opłatę dodatkową zgodnie z IRiESD-G. Str. 13 / 55

Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej - Gazowej str 14 6.4. Pozostałe parametry jakościowe 6.4.1. Paliwo gazowe dostarczone do i transportowane systemem dystrybucyjnym OSD-G spełnia parametry jakościowe zgodnie z Normą PN-C-04753 (warunki odniesienia 298,15 K; 273,15 K; 101,325 kpa): wartość opałowa MJ/m 3 31 liczba Wobbego - nominalna - zakres zmienności MJ/m 3 MJ/m 3 50,0 45-54 zawartość siarkowodoru mg/m 3 7 zawartość tlenu % (mol/mol) 0,2 zawartość ditlenku węgla % (mol/mol) 3 zawartość par rtęci µg/m 3 30 zawartość pyłu o średnicy cząstek większej niŝ 5 µm mg/m 3 1,0 zawartość siarki merkaptanowej mg/m 3 16 zawartość siarki całkowitej mg/m 3 40 intensywność zapachu gazu wyczuwalna w powietrzu przy stęŝeniu % (V/V) 1,0 6.4.2. ZUD jest odpowiedzialny za dostarczenie do punktu wejścia do systemu dystrybucyjnego OSD-G paliwa gazowego spełniającego wymagania określone powyŝej 6.4.3. OSD-G jest odpowiedzialny za dostarczenie do punktu wyjścia z systemu dystrybucyjnego paliwa gazowego spełniającego wymagania określone powyŝej 6.5. Ciśnienie paliwa gazowego 6.5.1. Ciśnienie nominalne obowiązujące w sieci dystrybucyjnej wynosi 4 kpa 6.5.2. Zakres ciśnień obowiązujących w punkcie wejścia i poszczególnych punktach wyjścia podany jest w umowie dystrybucyjnej. 6.5.3. W przypadku niedotrzymania przez ZUD ciśnienia paliwa gazowego w umownym punkcie wejścia, OSD-G moŝe odmówić przyjęcia paliwa gazowego do dystrybucji. Za okres wstrzymania odbioru paliwa gazowego z powodu niedotrzymania ciśnienia w umownym punkcie wejścia OSD-G pobiera opłatę dodatkową zgodnie z IRiESD-G. 6.5.4. W przypadku niedotrzymania przez OSD-G minimalnego ciśnienia paliwa gazowego w umownym punkcie wyjścia, ZUD moŝe odmówić przyjęcia paliwa gazowego. Za okres wstrzymania odbioru z powodu niedotrzymania ciśnienia w umownym punkcie wyjścia ZUD przysługuje bonifikata zgodnie z IRiESD-G. 6.6. Połączenia systemu dystrybucyjnego z instalacjami odbiorców 6.6.1. System dystrybucyjny OSD-G nie obejmuje gazociągów, instalacji i urządzeń, do których tytuł prawny posiadają odbiorcy. W szczególności system dystrybucyjny nie obejmuje instalacji zlokalizowanych w halach i budynkach za kurkiem głównym. Str. 14 / 55

Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej - Gazowej str 15 6.6.2. W przypadku zainstalowania układów pomiarowo-rozliczeniowych w obrębie instalacji odbiorcy, ZUD dostarczający paliwo gazowe do danego odbiorcy jest zobowiązany zapewnić dostęp do układu pomiarowo-rozliczeniowego i umoŝliwić jego kontrolę na kaŝde wezwanie OSD-G. 6.6.3. W przypadku umownych punktów wyjścia, dla których układy pomiaroworozliczeniowe zlokalizowane są w obrębie instalacji odbiorcy, a w szczególności w halach i budynkach, w których instalacje rozprowadzają paliwo gazowe do wielu odbiorców końcowych, przyjmuje się następujące warunki postępowania: a) Miejscem, w którym kończy się zobowiązanie OSD-G wynikające z umowy dystrybucyjnej i niniejszej IRiESD-G, związane z dystrybucją paliwa gazowego, jest kurek główny zlokalizowany na wejściu do instalacji b) Rozliczenia związane ze świadczoną usługą dystrybucji prowadzone są przy wykorzystaniu układów pomiarowo-rozliczeniowych zainstalowanych u odbiorców, c) W przypadku, gdy dla jednego umownego punktu wyjścia istnieje wiele układów pomiarowo-rozliczeniowych zlokalizowanych w obrębie instalacji, usługa dystrybucji rozliczana jest dla kaŝdego układu pomiaroworozliczeniowego osobno, d) OSD-G nie odpowiada za awarie i inne przypadki losowe, ani za Ŝadne szkody, związane z rozprowadzaniem paliwa gazowego w instalacjach i sieciach za umownym punktem wyjścia, do których OSD nie posiada tytułu prawnego. 6.7. Kryteria bezpieczeństwa funkcjonowania systemu dystrybucyjnego 6.7.1. Zapewnienie bezpieczeństwa funkcjonowania systemu dystrybucyjnego zarządzanego przez OSD-G oparte jest o następujące kryteria bezpieczeństwa: a) Zapewnienie przepustowości systemu dystrybucyjnego umoŝliwiającej realizację zawartych umów dystrybucyjnych, b) Utrzymywanie określonego w IRiESD-G i w umowach dystrybucyjnych ciśnienia paliwa gazowego w poszczególnych punktach wyjścia, c) Utrzymywanie określonych w IRiESD-G i w umowach dystrybucyjnych parametrów jakościowych i ciepła spalania paliwa gazowego w systemie dystrybucyjnym. 6.7.2. W celu zapewnienia spełnienia kryteriów bezpieczeństwa funkcjonowania systemu dystrybucyjnego OSD-G podejmuje następujące działania: a) Na bieŝąco zarządza systemem dystrybucyjnym w sposób gwarantujący zapewnienie spełnienia kryteriów bezpieczeństwa funkcjonowania tego systemu, b) Nie dopuszcza do wprowadzenia przez ZUD lub inne podmioty do systemu dystrybucyjnego paliwa gazowego o nieodpowiedniej jakości lub nieodpowiednim cieple spalania, c) Utrzymuje i rozbudowuje systemy pomiarowo kontrolne ilości, mocy, ciśnienia, paliwa gazowego d) Opracowuje, we współpracy z operatorami systemów współpracujących, plan ograniczeń dla odbiorców zamawiających paliwa gazowe oraz wprowadza ograniczenia wynikające z tych planów w przypadkach określonych w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 19 września 2007 roku w sprawie sposobu i trybu wprowadzania ograniczeń w poborze gazu ziemnego, Str. 15 / 55

Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej - Gazowej str 16 e) Uzgadnia i realizuje zasady współpracy z operatorami systemów współpracujących określające tryb postępowania na wypadek wystąpienia zagroŝenia bezpieczeństwa funkcjonowania tych systemów, f) Utrzymuje stan techniczny systemu zgodnie z obowiązującymi przepisami i normami, g) Zapewnia stałe dyŝury odpowiednich słuŝb w celu niezwłocznego podejmowania działań w przypadku wystąpienia sytuacji awaryjnych, h) Zabezpiecza newralgiczne elementy systemu dystrybucyjnego przed dostępem osób niepowołanych. 7. Współpraca OSD-G z OSW. 7.1. Zasady współpracy pomiędzy OSDG a OSW określone są w dwustronnym porozumieniu operatorskim 7.2. Porozumienia operatorskie określają: a) Zasady przekazywania informacji dotyczących nominacji i renominacji, b) Zasady przekazywania wyników pomiarów ilości i jakości oraz alokacji c) ilości paliwa gazowego, d) Zasady postępowania w przypadku wystąpienia awarii lub innych zdarzeń zagraŝających funkcjonowaniu współpracujących systemów gazowych, e) Zasady postępowania w przypadkach wprowadzania ograniczeń w dostarczaniu paliw gazowych, f) Zasady przekazywania innych informacji dotyczących pracy sieci rozdzielczej i przesyłowej, g) Inne zasady współpracy operatorskiej. 7.3. W punktach wejścia / wyjścia systemu gazowego operatorzy systemów współpracujących w tych punktach są zobowiązani przekazywać sobie informacje dotyczące wyników pomiarów i alokacji w tych punktach. 8. Zakup paliwa gazowego na potrzeby własne OSD-G 8.1. OSD-G kupuje paliwo gazowe na potrzeby własne od: a) przedsiębiorstw energetycznych zajmujących się obrotem paliwa gazowego, b) ZUD poprzez zakup części paliwa gazowego dostarczonego do dystrybucji. 8.2. OSD-G ma prawo do wyboru dostawcy, od którego będzie kupować paliwo gazowe 8.3. W przypadku, jeśli OSD-G nie będzie w stanie zakupić paliwa gazowego na potrzeby związane z transportem paliwa gazowego z umownego punktu wejścia, ZUD posiadający umowę na dystrybucję paliwa gazowego z tego punktu ma obowiązek podpisania z OSD-G umowy na sprzedaŝ paliwa gazowego w tym punkcie, zgodnie z zasadami opisanymi w IRiESD-G. Str. 16 / 55

Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej - Gazowej str 17 9. Prawa i obowiązki odbiorców 9.1. Odbiorca, którego urządzenia lub instalacje są przyłączone do systemu dystrybucyjnego OSD-G stosuje postanowienia IRiESD-G, w szczególności zapewnia dostęp OSD-G do urządzeń pomiarowo-rozliczeniowych oraz powinien umoŝliwić wykonywanie pomiarów 9.2. Odbiorca, podlegający ograniczeniom w poborze paliwa gazowego zgodnie z Ustawą o zapasach oraz aktami wykonawczymi do niej, niezaleŝnie od obowiązków określonych w pkt. 9.1: 9.2.1. przekazuje OSD-G informacje umoŝliwiające OSD-G uwzględnienie zapotrzebowania Odbiorcy w prognozowanym zapotrzebowaniu na paliwo gazowe, 9.2.2. informuje OSD-G do dnia 31 lipca kaŝdego roku o minimalnej ilości paliwa gazowego, którego pobór nie powoduje zagroŝenia bezpieczeństwa osób oraz uszkodzenia lub zniszczenia obiektów technologicznych i odpowiada maksymalnemu dozwolonemu poborowi paliwa w 10 stopniu zasilania, 9.2.3. dostosowuje się do ograniczeń poboru paliwa gazowego, polegających na ograniczeniu maksymalnej godzinowej i dobowej ilości poboru paliwa gazowego stosownie do komunikatów OSP ogłaszanych w trybie i na zasadach określonych w Ustawie o zapasach, 9.2.4. niezwłocznie wykonuje polecenia słuŝb dyspozytorskich OSD-G. 9.3. Odbiorca, który jest właścicielem układu pomiarowo-rozliczeniowego ma obowiązek: 9.3.1. umoŝliwienia wykonania sprawdzenia poprawności pracy układu pomiarowego na kaŝde Ŝądanie OSD-G, 9.3.2. umoŝliwienia przedstawicielom OSD-G załoŝenia plomb zabezpieczających na urządzeniach układu pomiarowego, 9.3.3. umoŝliwienia OSD-G zdalnego odczytu danych pomiarowych w przypadku funkcjonowania urządzeń telemetrycznych podłączonych bezpośrednio do układów pomiarowo-rozliczeniowych tego Odbiorcy, 9.3.4. umoŝliwienia OSD-G instalacji własnych urządzeń telemetrycznych w przypadku braku urządzeń telemetrycznych podłączonych bezpośrednio do układów pomiaroworozliczeniowych tego Odbiorcy, 9.3.5. utrzymywania urządzeń pomiarowo-rozliczeniowych w naleŝytym stanie technicznym, 9.3.6. respektowania postanowień norm zakładowych PGNiG S.A. serii ZN G 4001 4010 lub innych norm i standardów, które je zastąpią, 9.3.7. wykonywania przeglądów okresowych urządzeń pomiarowych w punkcie poboru paliwa gazowego, 9.3.8. informowania OSD-G o terminach wykonywanych przeglądów okresowych i umoŝliwienia jego przedstawicielom obecności w trakcie trwania prac. Str. 17 / 55

Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej - Gazowej str 18 9.4. W zakresie standardów jakościowych obsługi Odbiorców, w tym uŝytkowników systemu, OSD-G: 9.4.1. przyjmuje przez całą dobę zgłoszenia i reklamacje dotyczące dostaw paliw gazowych z systemu dystrybucyjnego, 9.4.2. bezzwłocznie przystępuje do usuwania zakłóceń w dostarczaniu paliw gazowych, spowodowanych nieprawidłową pracą systemu dystrybucyjnego, 9.4.3. udziela informacji o przewidywanym terminie wznowienia dostarczania paliw gazowych, przerwanego z powodu awarii systemu dystrybucyjnego, 9.4.4. powiadamia o terminach i czasie trwania planowanych przerw w dostarczaniu paliw gazowych w formie indywidualnych zawiadomień pisemnych, telefonicznych, bądź za pomocą innego środka telekomunikacji, zgodnie z obowiązującymi przepisami, 9.4.5. odpłatnie podejmuje stosowne czynności w celu umoŝliwienia bezpiecznego wykonania przez uŝytkownika systemu lub inny podmiot prac w obszarze tego systemu, 9.4.6. nieodpłatnie udziela informacji dotyczących rozliczeń oraz aktualnej taryfy, 9.4.7. udziela odpowiedzi na zapytanie nie dotyczące rozliczeń, złoŝone pisemnie w formie listowej lub elektronicznej na zasadach i w terminach określonych w Ustawie Prawo energetyczne oraz aktach wykonawczych. 9.5. Odbiorca, który nie jest właścicielem układu pomiarowo-rozliczeniowego: 9.5.1. zostanie poinformowany o terminach wykonywanych przeglądów okresowych wykonywanych przez słuŝby OSD-G i obecności w trakcie trwania prac, 9.5.2. moŝe załoŝyć plomby zabezpieczające na urządzeniach układu pomiarowego, 9.5.3. moŝe dokonywać zdalnego odczytu danych pomiarowych w przypadku funkcjonowania systemu telemetrii na stacji gazowej, 9.5.4. moŝe zainstalować własny układ telemetrii, w przypadku braku telemetrii na stacji gazowej. 9.6. Odbiorca, będący właścicielem układu pomiarowo- rozliczeniowego, na Ŝądanie OSD-G, w przypadku zmiany charakterystyki poboru paliwa gazowego uniemoŝliwiającej prawidłowy pomiar w danym punkcie wejścia lub wyjścia, w szczególności w przypadku zmiany mocy umownej lub ilości dystrybuowanego paliwa, zobowiązany jest do stosownej zmiany istniejącego układu pomiarowo-rozliczeniowego. Str. 18 / 55

Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej - Gazowej str 19 10. Planowanie rozwoju systemu dystrybucyjnego 10.1. OSD-G odpowiada za rozwój systemu dystrybucyjnego. 10.2. Rozwój systemu dystrybucyjnego prowadzony jest w oparciu o strategię operatora systemu dystrybucyjnego gazowego, uwzględniające zaspokojenie obecnego i przyszłego zapotrzebowania na paliwo gazowe, gwarantując zapewnienie długoterminowej zdolności systemu dystrybucyjnego. 10.3. OSD-G prognozuje zapotrzebowanie na paliwo gazowe na obszarze swojego działania, na podstawie informacji uzyskanych od OSW, ZUD i Odbiorców 10.4. OSD-G sporządza i aktualizuje plany rozwoju w okresie 3-letnim. 11. Przyłączanie do systemu dystrybucyjnego 11.1.Warunki przyłączania podmiotów do sieci dystrybucyjnej 11.1.1. Przyłączanie podmiotów do sieci dystrybucyjnej realizuje OSD-G 11.1.2. W procesie przyłączania podmiotu do systemu dystrybucyjnego wyróŝnia się następujące działania: a) ZłoŜenie przez podmiot ubiegający się o przyłączenie wniosku o określenie warunków przyłączenia, b) Wydanie przez OSD-G warunków przyłączenia, c) Zawarcie umowy o przyłączenie na pisemny wniosek podmiotu przyłączanego, d) Przygotowanie i realizacja przyłączenia. 11.1.3. Operator Systemu Dystrybucyjnego - Gazowego odmawia przyłączenia do systemu dystrybucyjnego, gdy brak jest moŝliwości technicznych przyłączenia lub przyłączenie wnioskodawcy jest ekonomicznie nieuzasadnione. 11.1.4. Operator Systemu Dystrybucyjnego - Gazowego ma prawo odmówić przyłączenia do systemu dystrybucyjnego, gdy wnioskodawca nie posiada tytułu prawnego do korzystania z obiektu, do którego paliwa gazowe mają być dostarczane. 11.1.5. W przypadku odmowy przyłączenia podmiotu do systemu, OSD-G niezwłocznie pisemnie powiadamia o odmowie Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki i wnioskodawcę, podając przyczyny odmowy. 11.1.6. Szczegółowe zasady przyłączania podmiotów do sieci dystrybucyjnej określone są w Ustawie Prawo energetyczne oraz rozporządzeniach wykonawczych do tej Ustawy. 11.1.7. Dodatkowe informacje związane z przyłączaniem do systemu dystrybucyjnego dostępne są u OSD-G. Str. 19 / 55

Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej - Gazowej str 20 11.2.Wniosek o określenie warunków przyłączenia do systemu dystrybucyjnego 11.2.1. Wnioskodawca składa pisemny wniosek o określenie warunków przyłączenia do systemu dystrybucyjnego do Operator Systemu Dystrybucyjnego - Gazowego 11.3.Warunki przyłączenia do systemu dystrybucyjnego 11.3.1. OSD-G rozpatruje wniosek złoŝony przez Wnioskodawcę z uwzględnieniem aktualnie świadczonych usług dystrybucji, wcześniej złoŝonych wniosków o usługę dystrybucji i zawarcie umowy przyłączenia do systemu dystrybucyjnego oraz zawartych umów o przyłączenie. 11.3.2. Rozpatrywanie wniosku odbywa się dwuetapowo w następujący sposób: a) Na podstawie informacji podanych we wniosku oraz załączonych dokumentów, OSD-G dokonuje sprawdzenia formalnego wniosku, b) W przypadku, gdy wniosek nie spełnia wymogów formalnych, OSD-G w terminie do 7 dni kalendarzowych od daty wpłynięcia wniosku zawiadamia wnioskodawcę o konieczności uzupełnienia wniosku w terminie nie dłuŝszym niŝ 21 dni. JeŜeli wniosek nie zostanie uzupełniony przez Wnioskodawcę w wyznaczonym terminie, to zostanie pozostawiony bez rozpoznania, c) Przyjęty wniosek poddawany jest analizie technicznej i ekonomicznej, w trakcie której OSD-G ocenia, czy przyłączenie do systemu dystrybucyjnego jest moŝliwe i określa warunki przyłączenia w terminie określonym w przepisach prawa. 11.3.3. Analiza techniczna i ekonomiczna przeprowadzana jest przez OSD-G na podstawie informacji podanych we wniosku oraz w oparciu o następujące działania: a) Określenie i analiza wariantów przyłączenia, b) Ocena kosztów dystrybucji, nakładów na realizację przyłączenia i rozbudowę systemu, c) Analiza ekonomiczna opłacalności przyłączenia 11.3.4. Zmiana warunków przyłączenia moŝliwa jest tylko poprzez złoŝenie do OSD-G nowego wniosku o wydanie warunków przyłączenia. JeŜeli zmiana warunków przyłączenia wynika z uwarunkowań pracy systemu dystrybucyjnego to jest ona dokonywana przez OSD-G poprzez wydanie nowych warunków przyłączenia. 11.4.Umowa o przyłączenie do systemu dystrybucyjnego 11.4.1. Przyłączenie nowych punktów do systemu dystrybucyjnego następuje na podstawie umowy o przyłączenie do systemu dystrybucyjnego, zwanej w skrócie umową o przyłączenie, zawieranej między OSDG i przyłączanym podmiotem. 11.4.2. Umowa o przyłączenie zawierana jest na wniosek podmiotu posiadającego waŝne warunki przyłączenia do systemu dystrybucyjnego. Zawarta umowa stanowi dla OSDG podstawę do rozpoczęcia prac projektowych i budowlano-montaŝowych w zakresie określonym umową. 11.5.Wymagania techniczne dla nowych punktów 11.5.1. Punkty przyłączane do systemu dystrybucyjnego powinny być projektowane, wykonywane, odbierane i eksploatowane w sposób zapewniający moŝliwość ciągłości dostaw paliwa gazowego, bezpieczeństwo pracy oraz dokładność Str. 20 / 55

Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej - Gazowej str 21 pomiarów, a takŝe spełniać warunki określone w przepisach, o których mowa w punkcie 6.2. 11.5.2. Układy pomiarowo-rozliczeniowe powinny pracować w warunkach zgodnych z warunkami określonymi w ich dokumentacji technicznej. 11.5.3. Podmiot zawierający z OSDG umowę o przyłączenie, będący właścicielem punktu, jest zobowiązany do zapewnienia OSDG stałego dostępu do przyłączanego punktu w celu przeprowadzania kontroli stanu urządzeń znajdujących się w tym punkcie. 11.5.4. Obowiązek utrzymania punktu w pełnej sprawności spoczywa na stronie, która posiada tytuł prawny do tego punktu. 12. Prawa i obowiązki stron umowy dystrybucyjnej 12.1. Strony umowy dystrybucyjnej 12.1.1. Stronami umowy dystrybucyjnej są: a) Operator Systemu Dystrybucyjnego - Gazowego, b) Zleceniodawca Usługi Dystrybucji(ZUD). 12.1.2. Zleceniodawcą Usługi Dystrybucji moŝe być: a) KaŜdy Odbiorca końcowy, b) Przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się sprzedaŝą paliw gazowych do odbiorców na podstawie umowy kompleksowej, posiadające koncesję na obrót paliwami gazowymi, o ile konieczność posiadania takiej koncesji wynika z przepisów Ustawy Prawo energetyczne, c) Sprzedawca z urzędu odpowiedni dla systemu dystrybucyjnego Operatora Systemu Dystrybucyjnego Gazowego 12.2. Prawa i obowiązki Operatora Systemu Dystrybucyjnego-Gazowego 12.2.1. Prawa i obowiązki Operatora Systemu Dystrybucyjnego - Gazowego określa Ustawa Prawo energetyczne, inne przepisy prawa, niniejsza IRiESD-G oraz umowa dystrybucyjna. 12.2.2. Operator Systemu Dystrybucyjnego - Gazowego jest zobowiązany utrzymywać zdolność urządzeń i sieci do realizacji zaopatrzenia w paliwa gazowe, w sposób ciągły i niezawodny, przy zachowaniu obowiązujących wymagań jakościowych. 12.2.3. Operator Systemu Dystrybucyjnego - Gazowego jest zobowiązany zapewniać wszystkim odbiorcom uprawnionym, przedsiębiorstwom zajmującym się sprzedaŝą paliw gazowych na rzecz odbiorców oraz sprzedawcom z urzędu wyznaczonym przez Prezesa URE, na zasadzie równoprawnego traktowania, świadczenie usług dystrybucji paliw gazowych, na zasadach i w zakresie określonym w Ustawie Prawo energetyczne i niniejszej IRiESD-G. 12.2.4. Operator Systemu Dystrybucyjnego - Gazowego, stosując obiektywne i przejrzyste zasady zapewniające równe traktowanie uŝytkowników systemu dystrybucyjnego, uwzględniając wymogi ochrony środowiska, jest odpowiedzialny za: Str. 21 / 55

Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej - Gazowej str 22 a) Bezpieczeństwo dostarczania paliw gazowych poprzez zapewnienie bezpieczeństwa funkcjonowania systemu dystrybucyjnego i realizację umów z uŝytkownikami tego systemu, b) Prowadzenie ruchu sieciowego w sposób wzajemnie skoordynowany i efektywny z zachowaniem wymaganej niezawodności dostarczania paliw gazowych i ich jakości, c) Eksploatację, konserwację oraz remonty sieci i urządzeń, wraz z połączeniami z innymi systemami gazowymi, w sposób gwarantujący niezawodność funkcjonowania systemu dystrybucyjnego, d) Zapewnienie długoterminowej zdolności systemu dystrybucyjnego do zaspokajania uzasadnionych potrzeb w zakresie dystrybucji paliw gazowych, a takŝe w zakresie rozbudowy systemu dystrybucyjnego, a tam, gdzie ma to zastosowanie, rozbudowy połączeń z innymi systemami gazowymi, e) Współpracę z innymi operatorami systemów gazowych lub przedsiębiorstwami energetycznymi w celu niezawodnego i efektywnego funkcjonowania systemów gazowych oraz skoordynowania ich rozwoju, f) Zarządzanie przepływami paliw gazowych oraz utrzymanie parametrów jakościowych tych paliw w systemie dystrybucyjnym i na połączeniach z innymi systemami gazowymi, g) Świadczenie usług niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania systemu dystrybucyjnego, h) Bilansowanie systemu i zarządzanie ograniczeniami w systemie gazowym oraz prowadzenie z uŝytkownikami tego systemu rozliczeń wynikających z niezbilansowania paliw gazowych dostarczonych i pobranych z systemu, i) Dostarczanie uŝytkownikom systemu i operatorom innych systemów gazowych informacji o warunkach świadczenia usług dystrybucji, w tym o współpracy z połączonymi systemami gazowymi, j) Realizację ograniczeń w dostarczaniu paliw gazowych. 12.2.5. Operator Systemu Dystrybucyjnego - Gazowego ma prawo w szczególności do: a) Pobierania opłat za świadczone usługi na warunkach określonych w Taryfie, umowie dystrybucyjnej i niniejszej IRiESD-G, b) Odmowy świadczenia usługi dystrybucji w przypadkach określonych w niniejszej IRiESD-G c) Wypowiedzenia umowy dystrybucyjnej w całości lub zawarcia aneksu zmieniającego do umowy w przypadkach określonych niniejszej IRiESD-G d) Aktualizacji zapisów IRiESD-G, przy zachowaniu procedur określonych w niniejszej IRiESD-G, e) Realizowania innych praw określonych w Ustawie Prawo Energetyczne, innych przepisach prawa, umowie dystrybucyjnej, Taryfie i niniejszej IRiESD-G. 12.3. Prawa i obowiązki ZUD 12.3.1. Prawa i obowiązki ZUD określa Ustawa Prawo energetyczne, inne przepisy prawa, niniejsza IRiESD-G oraz umowa dystrybucyjna. W szczególności do praw i obowiązków ZUD naleŝą: a) ZUD ma prawo do korzystania z usługi dystrybucji świadczonej na jego rzecz przez OSD-G, na zasadach określonych w ustawie Prawo energetyczne, niniejszej IRiESD-G i w umowie dystrybucyjnej oraz zgodnie ze stawkami opłat określonymi w Taryfie, stosowanych w sposób obiektywny i niedyskryminacyjny, Str. 22 / 55

Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej - Gazowej str 23 b) ZUD jest odpowiedzialny za dostarczenie i odbiór paliwa gazowego do i z systemu dystrybucyjnego oraz za utrzymanie równowagi pomiędzy ilościami paliwa gazowego dostarczanymi w umownych punktach wejścia i odbieranymi w umownych punktach wyjścia, określonymi w umowie i przyjętych nominacjach, c) ZUD jest odpowiedzialny za dostarczenie do umownego punktu wejścia do systemu paliwa gazowego spełniającego wymagania dotyczące jakości i ciśnienia określone w niniejszej IRiESD-G i umowie dystrybucyjnej, d) ZUD jest zobowiązany do terminowej realizacji płatności, zgodnie z warunkami określonymi w niniejszej IRiESD-G oraz w umowie dystrybucyjnej. e) ZUD jest zobowiązany poinformować w formie pisemnej w terminie 7 dni roboczych o wszelkich zmianach, które nastąpią w okresie realizacji umowy dystrybucyjnej, dotyczących dokumentów wymienionych w pkt 11. 12.4. Odpowiedzialność za jakość i ciśnienie paliw gazowych 12.4.1. ZUD jest odpowiedzialny za dostarczenie do systemu dystrybucyjnego, w określonych w umowie dystrybucyjnej umownych punktach wejścia, w kaŝdym dowolnym okresie obowiązywania umowy dystrybucyjnej, paliwa gazowego spełniającego wymagania określone w IRiESD-G oraz w umowie dystrybucyjnej. Nie wywiązywanie się ZUD z tego obowiązku jest szczególnym przypadkiem istotnego naruszenia warunków umowy dystrybucyjnej i moŝe być przyczyną jej wypowiedzenia przez OSD-G zgodnie z zasadami określonymi w IRiESD-G 12.4.2. OSD-G jest odpowiedzialny za dostarczenie, do określonych w umowie dystrybucyjnej umownych punktów wyjścia, w kaŝdym dowolnym okresie obowiązywania umowy dystrybucyjnej, paliwa gazowego spełniającego wymagania określone w IRiESD-G, za wyjątkiem przypadków, gdy niedotrzymanie tych wymagań spowodowane zostało przez któregokolwiek z ZUD. 12.4.3. OSD-G nie dokonuje mieszania i nawonienia paliwa gazowego. Dostarczone paliwo gazowe do OSDG musi spełniać wymagania jakościowe wymienione w IRiESD-G. 12.5. Siła wyŝsza 12.5.1. Strony nie ponoszą odpowiedzialności za niewykonanie lub nienaleŝyte wykonanie swoich obowiązków w czasie trwania okoliczności siły wyŝszej. 12.5.2. Strona powołująca się na okoliczność siły wyŝszej jest zobowiązana niezwłocznie zawiadomić drugą stronę o zaistnieniu okoliczności siły wyŝszej przedstawiając dowody potwierdzające jej wystąpienie. 12.5.3. Niezwłocznie po ustaniu siły wyŝszej, kaŝda ze stron, bez dodatkowego wezwania, jest zobowiązana przystąpić do wykonania swych zobowiązań, których realizacja została uprzednio zawieszona wskutek zaistnienia siły wyŝszej. 12.5.4. Niezwłocznie po przystąpieniu do wykonywania zobowiązań po ustaniu siły wyŝszej, strona zobowiązana jest zawiadomić o tym fakcie drugą stronę. 12.6. Standardy jakościowe obsługi uŝytkowników systemu 12.6.1. W zakresie standardów jakościowych obsługi uŝytkowników systemu, OSD-G: a) Przyjmuje od uŝytkowników systemu przez całą dobę zgłoszenia i reklamacje dotyczące dostaw paliw gazowych, Str. 23 / 55

Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej - Gazowej str 24 b) Bezzwłocznie przystępuje do usuwania zakłóceń w dostarczaniu paliw gazowych, spowodowanych nieprawidłową pracą systemu, c) Udziela uŝytkownikom systemu informacji o przewidywanym terminie wznowienia dostarczania paliw gazowych, przerwanego z powodu awarii, d) Powiadamia uŝytkowników systemu o terminach i czasie trwania planowanych przerw w dostarczaniu paliw gazowych w formie indywidualnych zawiadomień pisemnych, telefonicznych bądź za pomocą innego środka telekomunikacji, zgodnie z obowiązującymi przepisami, e) Uwzględnia propozycje uŝytkownika systemu dotyczące przebiegu przyłącza i jego usytuowania, jeŝeli propozycja ta jest zgodna z obowiązującymi przepisami i warunkami przyłączenia, f) Odpłatnie podejmuje stosowne czynności w celu umoŝliwienia bezpiecznego wykonania przez uŝytkownika systemu lub inny podmiot prac w obszarze tego systemu, g) Nieodpłatnie udziela informacji dotyczących rozliczeń oraz aktualnych taryf. 13. Warunki świadczenia usługi dystrybucji 13.1. Warunki formalno prawne 13.1.1. Podmiot ubiegający się o świadczenie przez OSD-G usługi dystrybucji powinien dostarczyć wniosek o świadczenie usługi dystrybucji, wraz ze wszystkimi załącznikami 13.1.2. Podmiot ubiegający się o świadczenie przez OSD-G usługi dystrybucji powinien przedstawić poniŝsze dokumenty i zaświadczenia: a) wypis ze stosownej ewidencji działalności gospodarczej, w szczególności wypis z Krajowego Rejestru Sadowego dla spółek prawa handlowego mających siedzibę na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej, b) dokumenty potwierdzające prawo osób reprezentujących podmiot do zaciągania w jego imieniu zobowiązań, które mogą wynikać z umowy na świadczenie usług dystrybucji, jeŝeli prawo to nie wynika z treści wypisu, o którym mowa powyŝej, c) dokument poświadczający nadanie numeru identyfikacji podatkowej dla celów podatku od towarów i usług - dla podmiotów mających siedzibę na terenie państw członków Unii Europejskiej, d) jeśli Wnioskodawca posiada numer REGON, dokument potwierdzający jego nadanie, e) koncesje na obrót gazem wystawiona przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki, jeŝeli konieczność jej posiadania wynika z przepisów Ustawy Prawo energetyczne. 13.2.Warunki techniczne 13.2.1. OSD-G świadczy usługę dystrybucji pomiędzy punktem wejścia do systemu, a punktami wyjścia WR i WS, dla których istnieją techniczne warunki dystrybucji paliwa gazowego w ramach systemu dystrybucyjnego zarządzanego przez OSD-G 13.2.2. Przez techniczne warunki dystrybucji paliwa gazowego rozumie się łączne spełnienie następujących warunków: Str. 24 / 55