UPORZĄDKOWANA LIKWIDACJA BANKÓW WYJĄTKI DLA IPS W DYREKTYWIE BRRD 15 maja 2014 r. opublikowany został tekst dyrektywy BRRD, dotyczącej reguł restrukturyzacji banków oraz określenia kluczowych zasad finansowania mechanizmu uporządkowanej likwidacji banków. W opublikowanym na łamach portalu BS.NET artykule dotyczącym konsultacji społecznych dokumentu podkreślaliśmy, że w wydanym przez Komisję Europejską dokumencie konsultacyjnym na szczególną uwagę zasługuje fragment poświęcony stosowaniu przez Unię Europejską zasady proporcjonalności. Analizując tekst dyrektywy BRRD, warto jednak również zwrócić uwagę na zapisy dotyczące Systemu Ochrony Instytucjonalnej (IPS), dla którego dyrektywa przewiduje szereg ułatwień bądź zwolnień z wprowadzanych przez nią przepisów. Publikujemy zestawienie najważniejszych zapisów dyrektywy BRRD dotyczących zwolnień IPS z niektórych wymogów i restrykcji. Wyróżnienia w tekście red.
[...] (14) W kontekście planów naprawy oraz planów restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, a także wykonując różne uprawnienia i stosując poszczególne instrumenty będące do ich dyspozycji, organy powinny uwzględniać charakter działalności instytucji, jej strukturę udziałową, formę prawną, profil ryzyka, wielkość, status prawny i powiązania z innymi instytucjami lub z systemem finansowym ogółem, a także zakres i stopień złożoności działalności instytucji, czy przynależy do instytucjonalnego systemu ochrony lub do innych wspólnych systemów solidarności, ewentualne świadczenie przez tę instytucję usług inwestycyjnych lub prowadzenie działalności inwestycyjnej, oraz czy upadłość danej instytucji i przeprowadzona w jej następstwie likwidacja w drodze standardowego postępowania upadłościowego mogą mieć istotny negatywny wpływ na rynki finansowe, inne instytucje, warunki finansowania lub na gospodarkę w szerszym ujęciu, tak by zapewnić właściwe i proporcjonalne stosowanie systemu oraz zminimalizowanie obciążenia administracyjnego związanego z obowiązkami przygotowania planu naprawy oraz restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji. W przypadku gdy treść i informacje wymienione w niniejszej dyrektywie i w załączniku do niej ustanawiają minimalny standard w odniesieniu do instytucji o istotnym znaczeniu systemowym, organy mogą zastosować inne lub znacznie ograniczone wymogi dotyczące planowania i informacji w zakresie naprawy oraz restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji w zależności od specyfiki danej instytucji oraz niższą częstotliwość aktualizacji niż co roku. W przypadku małej instytucji o niewielkim stopniu powiązania i niewielkiej złożoności plan naprawy można ograniczyć do niektórych podstawowych informacji dotyczących struktury tego podmiotu, przesłanek dla działań naprawczych i opcji naprawy. Jeżeli można byłoby dopuścić do niewypłacalności instytucji, plan restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji mógłby ulec ograniczeniu. Ponadto należy zastosować system tak, aby nie zagroziło to stabilności rynków finansowych. W szczególności w sytuacji, w której występują szersze problemy lub nawet wątpliwości dotyczące odporności wielu instytucji, kluczowe znaczenie ma wzięcie przez organy pod uwagę ryzyka wystąpienia efektu domina wskutek działań podejmowanych w odniesieniu do danej instytucji.
[...] (27) Aby zapewnić zgodność z zasadą proporcjonalności i uniknąć nadmiernych obciążeń administracyjnych, należy przewidzieć w ograniczonej liczbie przypadków określonych w niniejszej dyrektywie możliwość udzielenia przez właściwe organy i, w stosownych przypadkach, przez organy ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji zwolnienia z wymogów dotyczących przygotowania planu naprawy i planu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji w indywidualnych przypadkach. Takie przypadki obejmują instytucje powiązane z organem centralnym i całkowicie lub częściowo zwolnione z wymogów ostrożnościowych na mocy przepisów krajowych zgodnie z art. 21 dyrektywy 2013/36/UE oraz instytucje należące do instytucjonalnego systemu ochrony zgodnie z art. 113 ust. 7 rozporządzenia (UE) nr 575/2013. W każdym przypadku udzielenie zwolnienia powinno podlegać warunkom określonym w niniejszej dyrektywie.
TYTUŁ I ZAKRES, DEFINICJE ORGANY Artykuł 1 [ ] Ustanawiając i stosując wymogi na mocy niniejszej dyrektywy oraz korzystając z różnych instrumentów będących do ich dyspozycji w odniesieniu do podmiotów, o których mowa w akapicie pierwszym, z zastrzeżeniem szczegółowych przepisów, organy ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji oraz właściwe organy uwzględniają charakter działalności tych podmiotów, ich strukturę udziałową, formę prawną, profil ryzyka, wielkość, status prawny i wzajemne powiązania z innymi instytucjami lub z systemem finansowym ogółem, a także zakres i stopień złożoności ich działalności, ich przynależność do instytucjonalnego systemu ochrony spełniającego wymogi art. 113 ust. 7 rozporządzenia (UE) nr 575/2013 lub do innych wspólnych systemów solidarności, o których mowa w art. 113 ust. 6 tego rozporządzenia, oraz ewentualne świadczenie przez te podmioty usług inwestycyjnych lub prowadzenie działalności inwestycyjnej określonej w art. 4 ust. 1pkt 2 dyrektywy 2014/65/UE. Artykuł 2 [ ] (8) instytucjonalny system ochrony lub IPS oznacza porozumienie spełniające wymogi określone w art. 113 ust. 7 rozporządzenia (UE) nr 575/2013;
TYTUŁ II PRZYGOTOWANIE ROZDZIAŁ I Planowanie naprawy oraz restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji Sekcja 1 Przepisy ogólne Artykuł 4 Uproszczone obowiązki w odniesieniu do niektórych instytucji 1. Uwzględniając wpływ, jaki upadłość instytucji może mieć na rynki finansowe, inne instytucje i warunki finansowania lub na gospodarkę ogółem z uwagi na charakter jej działalności, jej strukturę własnościową, formę prawną, profil ryzyka, wielkość i status prawny, lub powiązania z innymi instytucjami lub z systemem finansowym ogółem, a także zakres i stopień złożoności jej działalności, przynależność do instytucjonalnego systemu ochrony lub do innych wspólnych systemów solidarności, o których mowa w art. 113 ust. 7 rozporządzenia (UE) nr 575/2013, oraz ewentualne świadczenie przez nią usług inwestycyjnych lub prowadzenie działalności inwestycyjnej zgodnie z definicją w art. 4 ust. 1 pkt 2 dyrektywy 2014/65/UE, oraz czy upadłość danej instytucji i przeprowadzona w jej następstwie likwidacja w drodze standardowego postępowania upadłościowego mogą mieć istotny negatywny wpływ na rynki finansowe, inne instytucje, warunki finansowania lub na gospodarkę w szerszym ujęciu, państwa członkowskie zapewniają, aby właściwe organy oraz organy ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji ustaliły: a) treść i stopień szczegółowości planów naprawy oraz planów restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji przewidzianych w art. 5 12; b) termin, w którym należy sporządzić pierwsze plany naprawy lub plany
restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji oraz częstotliwość aktualizacji planów naprawy lub planów restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, przy czym może on być krótszy niż termin przewidziany w art. 5 ust. 2, art. 7 ust. 5, art. 10 ust. 6 i art. 13 ust. 3; c) treść i stopień szczegółowości informacji wymaganych od instytucji, jak przewidziano w art. 5 ust. 5 oraz art. 11 ust. 1 i art. 12 ust. 2 i w sekcjach A i B załącznika; d) stopień szczegółowości informacji wymaganych do oceny możliwości przeprowadzenia skutecznej restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji przewidzianej w art. 15 i 16 i w sekcji C załącznika; 2. Właściwe organy i, w stosownych przypadkach, organy ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji przeprowadzają ocenę, o której mowa w ust. 1, po konsultacjach, w stosownych przypadkach, z krajowym organem makroostrożnościowym. 3. Państwa członkowskie zapewniają, by w przypadku zastosowania uproszczonych obowiązków właściwe organy i, w stosownych przypadkach, organy ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji mogły w dowolnym momencie nałożyć pełne, nieuproszczone obowiązki. 4. Państwa członkowskie zapewniają, by zastosowanie uproszczonych obowiązków samo w sobie nie miało wpływu na uprawnienia właściwego organu i, w stosownych przypadkach, organu ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji do podjęcia środka w zakresie zapobiegania kryzysom lub środka w zakresie zarządzania kryzysowego. 5. EUNB wydaje do dnia 3 lipca 2015 r. wytyczne zgodnie z art. 16 rozporządzenia (UE) nr 1093/2010 w celu sprecyzowania kryteriów, o których mowa w ust. 1, na potrzeby oceny zgodnie z ust. 1 wpływu upadłości danej instytucji na rynki finansowe, inne instytucje i warunki finansowania. 6. Przy uwzględnieniu w odpowiednim przypadku doświadczenia uzyskanego w stosowaniu wytycznych, o których mowa w ust. 5, EUNB opracowuje projekty regulacyjnych standardów technicznych w celu sprecyzowania kryteriów, o których mowa w ust. 1, na potrzeby oceny, zgodnie z tym ustępem, wpływu upadłości danej instytucji na rynki finansowe, inne instytucje i warunki finansowania.
EUNB przedstawia Komisji te projekty regulacyjnych standardów technicznych do dnia 3 lipca 2017 r. Komisja jest uprawniona do przyjęcia regulacyjnych standardów technicznych, o których mowa w akapicie pierwszym, zgodnie z art. 10 14 rozporządzenia (UE) nr 1093/2010. 7. Właściwe organy oraz organy ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji informują EUNB o sposobie zastosowania przepisów ust. 1, 8, 9 i 10 do instytucji objętych ich jurysdykcją. EUNB przekazuje Parlamentowi Europejskiemu, Radzie i Komisji do dnia 31 grudnia 2017 r. sprawozdanie z wdrożenia ust. 1, 8, 9 i 10. W szczególności sprawozdanie to określa ewentualne rozbieżności dotyczące wdrożenia na szczeblu krajowym przepisów ust. 1, 8, 9 i 10. 8. Z zastrzeżeniem ust. 9 i 10 państwa członkowskie zapewniają, by właściwe organy i, w stosownych przypadkach, organy ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji mogły odstąpić od zastosowania: a) wymogów zawartych w niniejszym rozdziale sekcje 2 i 3 do instytucji powiązanych z organem centralnym i całkowicie lub częściowo zwolnionych z wymogów ostrożnościowych na mocy prawa krajowego zgodnie z art. 10 rozporządzenia (UE) nr 575/2013; b) wymogów zawartych w sekcji 2 i 3 do instytucji należących do instytucjonalnego systemu ochrony; 9. W razie udzielenia zwolnienia na podstawie ust. 8 państwa członkowskie: a) stosują wymogi zawarte w niniejszym rozdziale sekcje 2 i 3 na zasadzie skonsolidowanej do organu centralnego i powiązanych z nim instytucji w rozumieniu art. 10 rozporządzenia (UE) nr 575/2013; b) wymagają, by instytucjonalny system ochrony spełniał wymogi sekcji 2 we współpracy z każdym ze swoich uczestników, który uzyskał zwolnienie. W tym celu wszelkie odniesienia do grupy zawarte w rozdziale 1 sekcje 2 i 3 obejmują organ centralny i powiązane z nim instytucje w rozumieniu art. 10 rozporządzenia (UE) nr 575/2013 oraz ich jednostki zależne, a wszelkie odniesienia do jednostek dominujących lub instytucji
objętych nadzorem skonsolidowanym na mocy art. 111 dyrektywy 2013/36/UE obejmują organ centralny. [...]
TYTUŁ VII MECHANIZMY FINANSOWANIA [ ] Artykuł 103 Składki ex ante 1. Aby osiągnąć poziom docelowy określony w art. 102, państwa członkowskie zapewniają, aby co najmniej raz w roku od instytucji, które uzyskały na ich terytorium zezwolenie na prowadzenie działalności, w tym również od oddziałów unijnych, były pobierane składki. 2. Składka od każdej instytucji jest obliczana proporcjonalnie do kwoty jej zobowiązań (z wyłączeniem funduszy własnych) pomniejszonej o kwotę depozytów gwarantowanych w odniesieniu do kwoty łącznych zobowiązań (z wyłączeniem funduszy własnych) pomniejszonych o kwotę depozytów gwarantowanych wszystkich instytucji, które uzyskały zezwolenie na prowadzenie działalności na terytorium danego państwa członkowskiego. Składki te są dostosowywane odpowiednio do profilu ryzyka instytucji, zgodnie z kryteriami przyjętymi na mocy ust. 7. 3. Dostępne środki finansowe uwzględniane na potrzeby osiągnięcia poziomu docelowego określonego w art. 102 mogą obejmować nieodwołalne zobowiązania do płatności, które są w pełni zabezpieczone zabezpieczeniem złożonym z aktywów o niskim stopniu ryzyka, nieobciążonym jakimikolwiek prawami osób trzecich, do swobodnej dyspozycji i przewidzianym do wyłącznego wykorzystania przez organy ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji do celów określonych w art. 101 ust. 1. Udział nieodwołalnych zobowiązań do płatności nie może przekraczać 30 % łącznej kwoty składek pobieranych zgodnie z niniejszym artykułem.
4. Państwa członkowskie zapewniają, aby określone w niniejszym artykule zobowiązanie do opłacenia składki było egzekwowalne na mocy prawa krajowego, oraz by należne składki były w pełni opłacone. Państwa członkowskie ustanawiają odpowiednie obowiązki rejestracyjne, obowiązki w zakresie rachunkowości i sprawozdawczości oraz inne obowiązki celem zagwarantowania, że należne składki są w pełni opłacane. Państwa członkowskie wprowadzają środki umożliwiające skuteczną weryfikację tego, czy składki zostały należycie opłacone. Państwa członkowskie wprowadzają środki mające na celu zapobieganie unikaniu opłacania składek, uchylaniu się od ich opłacania i związanym z nimi nadużyciom. 5. Kwoty pobierane zgodnie z niniejszym artykułem są wykorzystywane wyłącznie do celów określonych w art. 101 ust. 1. 6. Z zastrzeżeniem art. 37, 38, 40, 41 i 42, kwoty otrzymane od instytucji objętej restrukturyzacją i uporządkowaną likwidacją lub od instytucji pomostowej, odsetki i inne przychody z tytułu inwestycji oraz wszelkie pozostałe przychody zasilają mechanizm finansowania. 7. Komisja jest uprawniona do przyjęcia aktów delegowanych zgodnie z art. 115 w celu sprecyzowania koncepcji dostosowywania składek odpowiednio do profilu ryzyka instytucji, o którym mowa w ust. 2 niniejszego artykułu, z uwzględnieniem wszystkich poniższych czynników: a) ekspozycji instytucji na ryzyko, w tym znaczenia jej działalności handlowej, jej ekspozycji pozabilansowych oraz stopnia wykorzystania dźwigni finansowej; b) stabilności i dywersyfikacji źródeł finansowania instytucji i nieobciążonych aktywów o wysokiej płynności; c) sytuacji finansowej instytucji; d) prawdopodobieństwa, że instytucja zostanie objęta restrukturyzacją i uporządkowaną likwidacją; e) stopnia, w jakim instytucja korzystała w przeszłości z nadzwyczajnego
publicznego wsparcia finansowego; f) złożoności struktury instytucji oraz możliwości przeprowadzenia jej skutecznej restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji; g) znaczenia instytucji dla stabilności systemu finansowego lub gospodarki co najmniej jednego państwa członkowskiego lub Unii; h) faktu, iż instytucja ta należy do instytucjonalnego systemu ochrony. Redakcja BS.NET