Waloryzacja świadczeń od 1 marca 2006 r. Od 1 marca 2006 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych podwyższy w ramach waloryzacji wypłacane emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy, renty rodzinne, a także renty socjalne, świadczenia przedemerytalne i zasiłki przedemerytalne oraz pozostałe dodatki i świadczenia pieniężne. Zasady przeprowadzenia waloryzacji określone są przepisami ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2004 r., Nr 39, poz. 353 z późn. zm.) w brzmieniu ustalonym w wyniku zmian tej ustawy, które weszły w życie 16 września 2004 r. oraz 21 września 2005 r. Przewidują one podwyższenie wysokości świadczeń przy zastosowaniu jednego z dwóch wskaźników waloryzacji wynoszących 106,2% lub 102,3%. Zróżnicowanie wskaźników waloryzacji jest konsekwencją zniesienia obowiązku corocznej waloryzacji oraz wprowadzenia reguły, która przewiduje, że kwota bazowa zmienia się corocznie od 1 marca, bez względu na to, czy ma miejsce waloryzacja świadczeń. Jakie świadczenia objęte zostaną waloryzacją? Waloryzacja przeprowadzona jest przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych z urzędu i obejmie aktualnie wypłacane świadczenia. Jeżeli wypłata świadczenia jest wstrzymana (np. w związku z osiąganiem przychodu), świadczenie to zostanie zwaloryzowane z chwilą podjęcia jego wypłaty. Waloryzacja obejmie świadczenia przyznane z urzędu lub na wniosek zgłoszony przed 1 marca 2006 r., o ile prawo do tych świadczeń powstało najpóźniej do dnia 28 lutego 2006 r. Od 1 marca 2006 r. podwyższone - na odrębnych zasadach - zostaną także renty inwalidów wojennych i wojskowych oraz renty rodzinne po tych inwalidach, jeżeli podstawa wymiaru tych świadczeń jest niższa niż 1650,00 zł. Nowa wysokość świadczenia będzie wynikiem podwyższenia podstawy jego wymiaru do kwoty 1650,00 zł. W przypadku wniosków o rentę inwalidy wojennego wojskowego zgłoszonych po 28 lutego 2006 r. podstawę wymiaru wnioskowanego świadczenia będzie stanowiła kwota 1775,89 zł. 1
Na czym będzie polegała waloryzacja emerytur i rent? Waloryzacja będzie polegała na pomnożeniu kwoty i podstawy wymiaru świadczenia w wysokości przysługującej 28 lutego 2006 r. przez jeden z dwóch wskaźników waloryzacji. I tak emerytury oraz renty przyznane przed 1 marca 2005 r. waloryzowane będą wskaźnikiem wynoszącym 106,2%, o ile nie zostały w całości ponownie obliczone z zastosowaniem kwoty bazowej obowiązującej od 1 marca 2005 r. do 28 lutego 2006r., tj. 1.903, 03 zł. Pozostałe emerytury i renty, które obliczone zostały od kwoty bazowej 1.903,03 zł., zwaloryzowane zostaną wskaźnikiem waloryzacji wynoszącym 102,3%. Przykład: Emerytura została przyznana w styczniu 2004 r. i następnie nie była przeliczana przy zastosowaniu kwoty bazowej wynoszącej 1903,03 zł. W związku z tym, w marcu 2006 r. świadczenie zostanie zwaloryzowane wskaźnikiem waloryzacji wynoszącym 106,2%. Przykład: Renta rodzinna przyznana została w styczniu 2006 r. po ubezpieczonym zmarłym w październiku 2005 r., który nie miał ustalonego prawa do emerytury lub renty. Wysokość świadczenia zmarłego została obliczona z zastosowaniem kwoty bazowej 1903,03 zł. Od 1 marca 2006 r. renta rodzinna zostanie podwyższona wskaźnikiem waloryzacji wynoszącym 102,3%. Nowe wysokości świadczeń najniższych Od 1 marca 2006 r. zostaną również ustalone nowe wysokości świadczeń najniższych. Podwyższenie ich nastąpi poprzez pomnożenie obowiązujących 28 lutego 2006 r. kwot przez wskaźnik waloryzacji wynoszący 106,2%. W związku z tym, od 1 marca 2006 r. kwoty świadczeń najniższych wzrosną: emerytura, renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy oraz renta rodzinna o 34,88 zł, tj. z 562,58 zł do 597,46 zł; 2
renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy o 26,83 zł, tj. z 432,74 zł do 459,57 zł. Kwoty najniższych rent z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy i rent rodzinnych, przysługujących na podstawie ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, stanowią 120% kwoty świadczeń najniższych, o których mowa wyżej i wzrosną: renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy w związku z wypadkiem lub chorobą zawodową oraz renta rodzinna wypadkowa o 41,85 zł, tj. z 675,10 zł do 716,95 zł; renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy w związku z wypadkiem lub chorobą zawodową o 32,19 zł, tj. z 519,29 zł do 551,48 zł. Nowe wysokości dodatków i świadczeń pieniężnych Jednocześnie z podwyżką emerytur i rent od 1 marca 2006 r. nastąpi podwyżka dodatków pielęgnacyjnych, dodatków dla sierot zupełnych, dodatków kombatanckich i za tajne nauczanie, a także świadczeń pieniężnych dla byłych żołnierzy - górników oraz świadczeń pieniężnych przysługujących osobom deportowanym. Dodatki i świadczenia zostaną podwyższone poprzez pomnożenie obowiązujących w dniu 28 lutego 2006r. kwot przez wskaźnik waloryzacji 106,2% i będą wynosiły: dodatek pielęgnacyjny oraz dodatek za tajne nauczanie 153,19 zł; dodatek dla sieroty zupełnej 287,93 zł; dodatek pielęgnacyjny dla inwalidy wojennego całkowicie niezdolnego do pracy i samodzielnej egzystencji 229,79 zł; dodatek kombatancki 153,19 zł; dodatek kompensacyjny 22,98 zł; 3
świadczenie pieniężne dla żołnierzy zastępczej służby wojskowej przymusowo zatrudnianych w kopalniach węgla, kamieniołomach, zakładach wydobywania rud uranu i batalionach budowlanych w zależności od liczby pełnych miesięcy trwania pracy od 7,68 zł do 153,19 zł; świadczenie pieniężne przysługujące osobom deportowanym do pracy przymusowej oraz osadzonym w obozach pracy przez III Rzeszę i ZSRR w zależności od liczby pełnych miesięcy trwania pracy od 7,68 zł do 153,19 zł. Nowe kwoty maksymalnych zmniejszeń emerytur i rent Od 1 marca 2006r. wskaźnikiem waloryzacji 106,2% zostaną również podwyższone kwoty maksymalnego zmniejszenia emerytury lub renty w przypadku osiągania przychodu przekraczającego 70% przeciętnego wynagrodzenia, nie wyższego niż 130% tego wynagrodzenia. Kwoty te będą wynosiły: 413,37 zł dla emerytury i renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy; 310,05 zł - dla renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy; 351,38 zł dla renty rodzinnej, do której uprawniona jest jedna osoba. W jaki sposób od dnia 1 marca 2006 r. zwaloryzowane zostaną świadczenia i zasiłki przedemerytalne? Świadczenia i zasiłki przedemerytalne zostaną zwaloryzowane wskaźnikiem waloryzacji wynoszącym 106,2%. Waloryzacji podlegała będzie kwota świadczenia i zasiłku przedemerytalnego przysługującego w dniu 28 lutego 2006 r. w wysokości ustalonej przed dokonaniem potrąceń i egzekucji oraz zmniejszenia w związku z osiąganiem przychodu przekraczającego 50% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. Od dnia 1 marca 2006 r. ryczałtowa kwota świadczenia przedemerytalnego wzrośnie o 41,54 zł, tj. z 670 zł do 711,54 zł. Podwyższeniu ulegną także kwoty przychodu wpływające na zawieszenie lub zmniejszenie świadczeń i zasiłków przedemerytalnych. Kwoty te - w okresie rozliczeniowym od 1 marca 2006 r. do 28 lutego 2007 r. - będą wynosiły: 4
dopuszczalna miesięczna kwota przychodu 1.190,20 zł; graniczna miesięczna kwota przychodu 1.666,20 zł; dopuszczalna roczna kwota przychodu 14.282,40 zł; graniczna roczna kwota przychodu 19.994,40 zł. Od dnia 1 marca 2006 r. minimalna kwota świadczenia i zasiłku przedemerytalnego zmniejszonego wskutek osiągania przychodu wzrośnie o 20,77 zł, tj. z 335 zł do 355,77 zł. Czy od 1 marca 2006 r. zmieni się wysokość renty socjalnej? Wysokość renty socjalnej jest uzależniona od wysokości najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. Stanowi ona bowiem 84% kwoty tej renty. Waloryzacja od dnia 1 marca 2006 r. wysokości najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy spowoduje zatem podwyższenie renty socjalnej do kwoty 501,87 zł. Podwyższeniu ulegnie również kwota renty socjalnej, przysługująca osobie tymczasowo aresztowanej lub odbywającej karę pozbawienia wolności, która od dnia 1 marca 2006 r. będzie wynosiła 250,94 zł. W przypadku zbiegu uprawnień do renty socjalnej z uprawnieniem do renty rodzinnej kwota renty socjalnej będzie ustalana od dnia 1 marca 2006 r. tak, aby łączna kwota obu świadczeń nie przekraczała kwoty 1.194,92 zł. Kwota renty socjalnej nie może być jednak niższa niż 59,75 zł. Od dnia 1 marca 2006 r. renta socjalna nie będzie przysługiwała, jeśli kwota renty rodzinnej przekroczy kwotę 1.194,92 zł. Od jakiej kwoty bazowej będą przyznawane emerytury i renty od 1 marca 2006 r.? Kwota bazowa wynosi 100% przeciętnego wynagrodzenia pomniejszonego o potrącone od ubezpieczonych składki na ubezpieczenia społeczne, w poprzednim roku kalendarzowym. Od 1 marca 2006 r. wysokość kwoty bazowej będzie wynosiła 1977,20 zł. 5