Dostałeś bezpłatny przewodnik z 7 atrakcjami. Chcesz więcej? Za 2,46 zł otrzymasz wersję rozszerzoną z 21 miejscami.

Podobne dokumenty
Trasa wycieczki: Wawel - wersja minimum. czas trwania: 1 dzień, typ: piesza, liczba miejsc: 8, stopień trudności: średnia

Trasa wycieczki: Leszno po królewsku. czas trwania: 3 godziny, typ: piesza, liczba miejsc: 8, stopień trudności: bardzo łatwa

WZGÓRZE WAWELSKIE. Kraków, Maria Gawlik Janina Krawczyk Barbara Papkoj Krystyna Stajszczyk. Seniora

Trasa wycieczki: Zabytkowe nekropolie Łomży. czas trwania: 4 godziny, typ: piesza, liczba miejsc: 7, stopień trudności: bardzo łatwa

Trasa wycieczki: Siemiatycze na Podlasiu. czas trwania: 3 godziny, typ: piesza, liczba miejsc: 8, stopień trudności: bardzo łatwa

Trasa wycieczki: Romański Kraków. czas trwania: 3 godziny, typ: piesza, liczba miejsc: 7, stopień trudności: bardzo łatwa

Trasa wycieczki: Pierwsze struktury kościelne w Stalowej Woli. czas trwania: 1 godzina, typ: piesza, liczba miejsc: 6, stopień trudności: bardzo łatwa

Trasa wycieczki: Synagogi Krakowa. czas trwania: 2 godziny, typ: piesza, liczba miejsc: 7, stopień trudności: bardzo łatwa

Trasa wycieczki: Śladami św. Stanisława. czas trwania: 5 godzin, typ: samochodowa, liczba miejsc: 5, stopień trudności: bardzo łatwa

Trasa wycieczki: Nie tylko sól, czyli Wieliczka jakiej nie znacie...

Trasa wycieczki: Szlakiem romańskich i gotyckich kościołów Pomorza Zachodniego

JAKIE SĄ NAJSTARSZE KOŚCIOŁY W BIELSKU BIAŁEJ?

Trasa wycieczki: Powiat Czarnkowsko-Trzcianecki cz.i. czas trwania: 1 dzień, typ: samochodowa, liczba miejsc: 8, stopień trudności: bardzo łatwa

Trasa wycieczki: Biała Piska - małe mazurskie miasteczko. czas trwania: 3 godziny, typ: piesza, liczba miejsc: 7, stopień trudności: bardzo łatwa

Trasa wycieczki: Dzieła Wita Stwosza w Krakowie. czas trwania: 1 godzina, typ: piesza, liczba miejsc: 5, stopień trudności: bardzo łatwa

Na prezentacje zaprasza Zosia Majkowska i Katarzyna Kostrzewa

Dostałeś bezpłatny przewodnik z 7 atrakcjami. Chcesz więcej? Za 2,46 zł otrzymasz wersję rozszerzoną z 21 miejscami.

STYCZEŃ 2014 r. 3 odznaka srebrna i złota Dodatkowo: PAŁAC SZTUKI Towarzystwo Przyjaciół 3 wszystkie odznaki

Trasa wycieczki: Szlakiem gotyckich kościołów w Krakowie. czas trwania: 2 godziny, typ: piesza, liczba miejsc: 8, stopień trudności: bardzo łatwa

Piękna nasza Rydzyna cała

Trasa wycieczki: Zabytki sakralne Łomży. czas trwania: 5 godzin, typ: piesza, liczba miejsc: 8, stopień trudności: bardzo łatwa

Trasa wycieczki: Śladami Tarnowskich. czas trwania: 5 godzin, typ: piesza, liczba miejsc: 8, stopień trudności: bardzo łatwa

Trasa wycieczki: Drewniane cerkwie i kościoły Bielska Podlaskiego

free mini przewodnik ciekawe miejsca w okolicy Gminny Ośrodek Szkoleniowo-Wypoczynkowy

Architektura romańska

Trasa wycieczki: Gotyckie Ponidzie - trasa Busko - Stary Korczyn

Trasa wycieczki: Twierdza Poznań. czas trwania: 1 dzień, typ: samochodowa, liczba miejsc: 8, stopień trudności: średnia

Wycieczki Zwiedzanie Kościołów św. Józefa i św. Benedykta w Krakowie-Podgórzu rok

Trasa wycieczki: Reszel, jedno z najstarszych miast Warmii. czas trwania: 4 godziny, typ: piesza, liczba miejsc: 8, stopień trudności: bardzo łatwa

Przedbórz. kościół pw. św. Aleksego

Maciej Tokarz, kl. VIa Zabytkowy kościół p.w. św. Mikołaja w Tabaszowej

Trasa wycieczki: Kraków - pomniki na Plantach cz.1. czas trwania: 1 godzina, typ: piesza, liczba miejsc: 8, stopień trudności: bardzo łatwa

Kraków ul. św. Jana 7. Kościół pw. śś. Jana Chrzciciela i Jana Ewangelisty (Siostry Prezentki)

Trasa wycieczki: Kraków dla niedowidzących. czas trwania: 3 godziny, typ: piesza, liczba miejsc: 8, stopień trudności: bardzo łatwa

Kraków. 3. Proszę opisać trasę, z hotelu Continental do Wieliczki widzianą z okien autokaru.

Kraków. 3. Proszę wymienić i zlokalizować konsulaty generalne znajdujące się w Krakowie.

Przeczytaj uważnie i uzupełnij:

SOŁECTWO KRZYWORZEKA I i KRZYWORZEKA II

Trzebnica Woj. Dolnośląskie. Bazylika pw. św. Jadwigi i św. Bartłomieja

Trasa wycieczki: Szlakiem Mikołaja Zebrzydowskiego. czas trwania: 1 dzień, typ: samochodowa, liczba miejsc: 5, stopień trudności: bardzo łatwa

Polskie Towarzystwo Turystyczno Krajoznawcze Oddział Ziemi Tarnowskiej ul. Żydowska Tarnów

Trasa wycieczki: Kościan - królewski gród nad Obrą. czas trwania: 3 godziny, typ: piesza, liczba miejsc: 7, stopień trudności: bardzo łatwa

Kościół parafialny pod wezwaniem św. Marcina w Chojnacie

Trasa wycieczki: Dolnośląskim Szlakiem św. Jakuba. czas trwania: 1 dzień, typ: samochodowa, liczba miejsc: 8, stopień trudności: łatwa

Trasa wycieczki: Weekend w Czestochowie. czas trwania: 2 dni, typ: piesza, liczba miejsc: 4, stopień trudności: łatwa

Trasa wycieczki: Wędrując po pierwszej stolicy Polski. czas trwania: 1 dzień, typ: samochodowa, liczba miejsc: 8, stopień trudności: bardzo łatwa

Trasa wycieczki: Kraków - pomniki na Plantach cz.2. czas trwania: 1 godzina, typ: piesza, liczba miejsc: 8, stopień trudności: bardzo łatwa

Wyjątkowość krakowskich zabytków scenariusz lekcji

Trasa wycieczki: W drodze do Trójmiasta, czyli pomiędzy Tczewem a Pruszczem Gdańskim

Chełmno ul. Franciszkańska 8. kościół pw. Wniebowzięcia NMP i Sanktuarium MB Bolesnej ("Fara")

Święta Anna ul. Aleksandrówka Przyrów (Woj. Śląskie) Sanktuarium Świętej Anny

LITERATURA cz. II. Wybrane wizerunki Św. Jana Nepomucena na Śląsku i w Polsce.

DZIEŃ PIĄTY OSTRÓG

Trasa wycieczki: Zabytki Łodzi. czas trwania: 1 dzień, typ: piesza, liczba miejsc: 3, stopień trudności: łatwa

Trasa wycieczki: Wędrując po pierwszej stolicy Polski. czas trwania: 1 dzień, typ: samochodowa, liczba miejsc: 8, stopień trudności: bardzo łatwa

Etap szkolny POWODZENIA!

Wycieczki Benedyktyńskie Opactwo Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Tyńcu Przewodnik: Wanda Koziarz Kraków (8 czerwca 2017 roku)

Architektura Zamek w Chambord, Francja Największy z zamków w dolinie Loary. Renesansowy zamek, o planie nawiązującym do gotyckich zamków obronnych,

Urząd Miasta Bielsko-Biała - um.bielsko.pl Wygenerowano: /16:51:26. Zabytki

Egzamin Humanistyczny Maturus. Warszawa

Skoczów miasto urodzenia Jana Sarkandra

6 X 2012 SPACERY WARSZAWSKIE PAŁACE KRAKOWSKIEGO PRZEDMIEŚCIA

Wybrane terminy stosowane w architekturze i sztuce:

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Trasa wycieczki: Rowerowa trasa szlakiem Bitwy nad Kaczawą. czas trwania: 1 dzień, typ: piesza, liczba miejsc: 8, stopień trudności: średnia

Czytanie ze zrozumieniem - test dla kl VI

ZAGADKI WARSZAWSKIE. IKz6g123. mgr inż. Stanisław Żurawski ZDS WIL PW

Kraków. Zestaw A. 1. Historia Krakowskich Błoń. 2. Tablice pamiątkowe na drodze królewskiej. 3. Krużganki kościoła Franciszkanów.

Wawel narodowi przywrócony. Wystawa Roku Jubileuszowgo Prezentowana od 11 III do 5 VI 2005 r.

Dostałeś bezpłatny przewodnik z 7 atrakcjami. Chcesz więcej? Za 2,46 zł otrzymasz wersję rozszerzoną z 21 miejscami.

Serwis Internetowy Gminy Lutomiersk

EDWARD MACKIEWICZ POLSKIE DROGI I BEZDROŻA

TROCHĘ O HISTORII MIASTA. Grodno XVI wiek

Publikacje dostępne w Powiatowym Centrum Informacji Turystycznej, Rynek 14, Gniezno

Wieża Trynitarska jest najwyższym punktem zabudowy staromiejskiej Lublina. Została wzniesiona w 1693 roku w miejscu dawnej furty miejskiej jako

Kraków. 2. Krakowski Studencki Festiwal Piosenki odbył się po raz pierwszy w roku: a. 1972, b. 1967, c. 1962, d

BADANIA ARCHEOLOGICZNE NA STANOWISKU POZNAŃ NR 3 IDENTYFIKACJA POŁOŻENIA RELIKTÓW KOLEGIATY MARCINA IGNACZAKA PLAC KOLEGIACKI PW. ŚW.

Trasa wycieczki: Solec nad Wisłą - "królewskie miasto" czas trwania: 4 godziny, typ: piesza, liczba miejsc: 8, stopień trudności: bardzo łatwa

Kraków. 2. Krakowski Studencki Festiwal Piosenki odbył się po raz pierwszy w roku: a. 1957, b. 1962, c. 1967, d

Szczepan Humbert ( )

Lubasz Sanktuarium Matki Bożej Królowej Rodzin w Lubaszu.

Tereny obecnego Krakowa zamieszkałe były od czasów prehistorycznych. Badania archeologiczne dowodzą, iż najstarsze ślady pobytu człowieka pochodzą z

Odznaka Krajoznawcza im. Edyty Stein - - św. Teresy Benedykty od Krzyża

Trasa wycieczki: Sandomierskie dworki. czas trwania: 3 godziny, typ: piesza, liczba miejsc: 7, stopień trudności: bardzo łatwa

Trasa wycieczki: Z wizytą w stolicy Ponidzia. czas trwania: 1 dzień, typ: piesza, liczba miejsc: 8, stopień trudności: bardzo łatwa

ZAGADKI WARSZAWSKIE. IK-finał. mgr inż. Stanisław Żurawski ZDS WIL PW

Radomsko. ikonografia w radomszczańskiej kolegiacie

Szczepan Humbert ( )

Plan obchodów rocznic, dziedzictwa, tradycji i pamięci narodowej na rok 2012 na terenie miasta Katowice

Królowie i sztuka muzea rezydencje w listopadzie zwiedzimy za darmo

Projekt realizowany w Zespole Szkół nr 5 im. Józefa Rymera VII Liceum Ogólnokształcące i V Liceum Profilowane WYCIECZKI I WIZYTY STUDYJNE

Projekt budowy Świątyni BoŜej Opatrzności i jego realizacja

Kraków. bazylika pw. śś. Michała Arch. i Stanisława BM (i otoczenie)

Pałac Pod Blachą ZAMEK KRÓLEWSKI W WARSZAWIE - MUZEUM REZYDENCJA KRÓLÓW I RZECZYPOSPOLITEJ

Kraina UNESCO KRAINA UNESCO

PĘTLA STRONIE-BYSTRZYCA 78,9 km

Trasa wycieczki: Nowe Warpno - zapomniane miasteczko. czas trwania: 4 godziny, typ: piesza, liczba miejsc: 7, stopień trudności: bardzo łatwa

KOSZTORYS NA WYKONANIE PRAC KONSERWATORSKICH

SCENARIUSZ TURNIEJU WIEDZY DLA UCZNIÓW KLAS V SZKOŁY PODSTAWOWEJ " ZABYTKI SAKRALNE CHEŁMA"

HARMONOGRAM PRZEDSIĘWZIĘĆ PATRIOTYCZNYCH W MAŁOPOLSCE W 2015 ROKU

Transkrypt:

- Zamek Królewski na Wawelu Dostałeś bezpłatny przewodnik z 7 atrakcjami. Chcesz więcej? Za 2,46 zł otrzymasz wersję rozszerzoną z 21 miejscami. Kliknij w link: http://www.polskaniezwykla.pl/miniprzewodnik/generate.aspx?lat=50,0549&lng=19,937

Aby zobaczyć mapę miejsc zawartych w mini przewodniku kliknij lub skopiuj do przeglądarki poniższy link: http://www.polskaniezwykla.pl/miniprzewodnik/map.aspx?lat=50.0549&lng=19.937&pl=21 Zamek Królewski na Wawelu Zamek Królewski - renesansowy z elementami gotyckimi - powstał w trakcie gruntownej rozbudowy budowli z XIV w., prowadzonej etapami na zlecenie Zygmunta I Starego: skrzydło zachodnie 1502-1507, skrzydło północne - 1507-1516, skrzydło wschodnie - 1524-1529, skrzydło południowe i bramne - 1530-1536. Po pożarze został przebudowany w latach 1599-1603. W 1609 król Zygmunt III Waza przeniósł ostatecznie stolicę z Krakowa do Warszawy - zamek opustoszał i zaczął niszczeć. Po trzecim rozbiorze Polski (1795) zamek przebudowano na koszary austriackie (od zachodu dobudowano szpital wojskowy, wykorzystując m. in. dawne kuchnie królewskie). Po odejściu wojsk austriackich (1905) przystąpiono do długotrwałej rekonstrukcji zamku. Tempo prac wzrosło po odzyskaniu niepodległości, a potem po 1945 r. Zamek jest budowlą dwupiętrową, pięcioskrzydłową, rozmieszczoną wokół nieregularnego dziedzińca krużgankowego (na trzeciej kondygnacji okapy podpierają wysokie, smukłe kolumny). Od wschodu znajduje się charakterystyczny ryzalit, tzw. Kurza Stopa oraz wieże: od północnego zachodu - Sobieskiego, od północnego wschodu - Zygmunta III, od wschodu - Duńska i od południa - Senatorska. W zamku po licznych przebudowach zachowały się częściowo dawne dekoracje, np. renesansowe malowidła, słynny strop w sali Poselskiej, barokowe sztukaterie. W podziemiach skrzydła zachodniego (kuchnie królewskie) zachowała się kaplica NMP, zwana też kaplicą św. Feliksa i Adaukta - kamienna romańska rotunda (X/XI w.), jeden z najstarszych elementów zamku wawelskiego. Obecnie na zamku mieści się Muzeum - Państwowe Zbiory Sztuki na Wawelu. Do zwiedzania udostępniono m. in. Prywatne Apartamenty Królewskie, Sale Reprezentacyjne, Skarbiec, Zbrojownię. Można obejrzeć wspaniałą kolekcję arrasów, wyroby złotnictwa, kolekcje porcelany i in. Zamek Królewski na Wawelu Wawel 5, tel. 012 422 51 55, 422 61 21 www.wawel.krakow.pl Wawelskie cegiełki Idąc do Bramy Herbowej na Wawel ( tej od ulicy Grodzkiej, czy Kanonicznej, tam gdzie stoi pomnik Tadeusza Kościuszki ) na murze z czerwonej cegły możemy ujrzeć wmurowane jak szachownica jasne tabliczki. To tzw."cegiełki wawelskie"- upamiętniające datki na odbudowę zamku. Ich inicjatorem był architekt, konserwator sztuki Adolf Szyszko -Bohusz, który od 1916 r był kierownikiem odbudowy Wawelu. Po odzyskaniu niepodległości zwrócił się on do społeczeństwa, aby dawać datki na tzw.dniówki konserwatorskie. Datki spływały z całego świata - jedna z pierwszych cegielek była nowojorczyka J.Frothigama, ostatnia, z 1936 r z nazwiskiem malarza artysty Stanisława Dębickiego. Pieniądze zbierały stowarzyszenia, szkoły, darczyńcy indywidualni. Niestety, w 1953 r władze komunistyczne usunęły znaczną część cegiełek, po prostu wyrzucając je na śmietnik. Ocalały te, które dzisiaj są widoczne - 788 sztuk. A pełna lista ofiarodawców znajduje się w archiwum. Na murze istnieje tablica mówiąca, że tabliczki zwane "cegiełkami wawelskimi" upamiętniaja akcję zbierania darów w latach 1921-1936, że było wpłat 6329, a w murze umieszczono 788 cegiełek, oraz że ostatnia konserwacja muru miała miejsce w latach 1996-1998, z inicjatywy Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa 50 03'18"N 19 56'12"E na mapie:b 50 03'18"N 19 56'13"E na mapie:a 2

Według tradycji, kościół św. Idziego ufundowany został w XI w. Obecna świątynia pochodzi z pocz. XIV w. Od 1595 r. należy do dominikanów, wówczas została przebudowana. We wnętrzu, na łuku tęczowym, znajduje się krucyfiks z 1520 r. W prezbiterium zaś można zobaczyć późnorenesansowy ołtarz i stalle z różnobarwnych marmurów, skomponowane z nagrobka św. Jacka, usuniętego z kaplicy w dominikańskim kościele św. Trójcy. 50 03'19"N 19 56'17"E na mapie:d Dom Długosza Dom Długosza (Kanonicza nr 25) został zbudowany w XIV w. W poł. XV w. przekazano go Janowi Długoszowi, który mieszkał tu do 1480 r. i napisał tu swoje najważniejsze dzieła. W 2 poł. XVI w. fasadę ozdobiono renesansowym portalem. Od 1873 r. w domu tym miał pracownię rzeźbiarską Franciszek Wyspiański, ojciec Stanisława. Obecnie jest siedzibą Papieskiej Akademii Teologicznej. 50 03'20"N 19 56'13"E na mapie:c Pałac Górków Pierwszy budynek stojący na rogu ulic Kanoniczej i Podzamcze powstał w 2 poł. XV w. i był własnością ówczesnego prymasa Andrzeja Krzyckiego. Po śmierci właściciela kamienicę nabył Andrzej Górka, który dokonał połączenia domu z sąsiednim budynkiem. Obecna forma architektoniczna została nadana podczas przebudowy w XVIII w. W 2 poł. XIX w. miało tu siedzibę biuro telegraficzne, od którego pochodzi inna nazwa kamienicy - Dom Pod Telegrafem. 50 03'20"N 19 56'14"E na mapie:e Kościół św. Idziego 3

50 03'16"N 19 56'09"E na mapie:f Dzwon Zygmunt Jeden z najsłynniejszych, jak nie najsłynniejszy dzwon w Polsce - Dzwon Zygmunt. Znajduje się w Wieży Zygmuntowskiej przy katedrze wawelskiej. Wejście do wieży prowadzi przez kaplicę św. Małgorzaty, która pełni rolę zakrystii. Dzwon nazwano na cześć jego fundatora, króla Zygmunta I Starego. Dzwon został odlany w Krakowie przez ludwisarza Hansa Bahama z Norymbergii w 1520 roku. Na kopule umieszczono płaskorzeźby św. Stanisława oraz św. Zygmunta, a także herby Wielkiego Księstwa Litewskiego oraz Królestwa Polskiego. Napis na dzwonie głosi: Bogu Najlepszemu, Największemu i Dziewicy Bogurodzicy, świętym patronom swoim, znakomity Zygmunt, król Polski, ten dzwon godny wielkości umysłu i czynów swoich kazał sporządzić Roku Pańskiego 1520. Legenda głosi, że dopóki dzwon wisi na wieży, nic złego nie spotka Krakowa. Dzwon został umieszczony na wieży 9 lipca 1521 roku, a już 13 lipca tego samego roku w Krakowie po raz pierwszy mieszkańcy mogli usłyszeć jego głos. Serce dzwonu pękało już trzykrotnie, jednak było niezwłocznie naprawiane. W Wigilię 2000 roku serce Dzwonu Zygmunt pękło ponownie, tym razem postanowiono odlać serce na nowo, stare natomiast można oglądać przy wejściu na wieżę. Dzwon Zygmunt bije w najważniejsze święta, uroczystości kościelne oraz narodowe. Dawniej można go było usłyszeć z okazji narodzin oraz śmierci rodziny któregoś z członków rodziny królewskiej, a także podczas pogrzebów wielkich Polaków pochowanych na Wawelu. Dzwon Zygmunt uruchamiany jest ręcznie przez od ośmiu do dwunastu ludzi. Przywilej ten ma tylko trzydziestu pięciu dzwonników, którzy stowarzyszeni są w Bractwie Dzwonników Zygmunta. Jego masa to: 12.600 kg, w tym serce dzwonu 365 kg oraz klosz 9650 kg. Sprawdz na sklep.polskaniezwykla.pl Lisia Jama Przy ulicy Kanonicznej nr 23 znajduje się kamienica zwana Lisią Jamą. Wzniesiona została w pierwszej połowie XV wieku przez kasztelana krakowskiego Mikołaja z Michałowa. W późniejszym okresie zakupiona przez Jana Długosza i przeznaczona na archiwum konsystorskie. Przebudowana w 4

drugiej połowie XVI wieku. Nad portalem wejściowym znajduje się portret św. Iwona Helory, patrona prawników. Jest to to XX-wieczna kopia oryginału, pochodzącego z początku XIX wieku. 50 03'20"N 19 56'13"E na mapie:g Krzyż i tablica katyńska, ul. Grodzka 67 Krzyż i tablica katyńska znajduje się przy kościele św. Idziego przy ul. Grodzkiej 67. Na tablicy znajdującej się na murze czytamy, że miejsce poświęcone jest zesłańcom Sybiru i ofiarom Golgoty Wschodu, którzy walczyli o wolność i niepodległość Polski, a także więźniom zamordowanym w Katyniu. 50 03'19"N 19 56'18"E na mapie:h Wyższe Seminarium Duchowne Archidiecezji Krakowskiej Początki seminarium sięgają 1601 r., kiedy powołano je na synodzie diecezjalnym. Pierwszą siedzibę miało na Wawelu. W 1901 r. zbudowano nowy budynek przy ulicy Podzamcze, a w 1954 r. drugi przy ulicy Piłsudskiego. Budynek przy Podzamczu, będący siedzibą rektoratu, wzniesiony z czerwonej cegły z pięknymi zdobieniami, prezentuje się wyjątkowo okazale. Absolwentem seminarium był m.in. Karol Wojtyła. 50 03'20"N 19 56'11"E na mapie:i 5

Baszta Senatorska na Wawelu Baszta Senatorska (Lubranka, Olbramka, Skarbowa) wzniesiona w XV w., została zwieńczona krenelażem (blankami) dopiero w XIX w. Jest najwyższą z baszt wawelskich. W 1543 roku połączono ją z zamkiem i przeznaczono na skład szat królewskich. Pod basztą tą wielokrotnie wykonywano egzekucje osób wysoko postawionych. Stąd jej nazwa. To tu w 1484 roku ścięto właściciela zamku w Pieskowej Skale Krzysztofa Szafrańca, który zamiast pilnować szlaku handlowego na Śląsk zajął sie rozbojem. Magnat zapraszał podróżnych do swego zamku, a potem zabijał ich i okradał. Tu też ścięto Samuela Zborowskiego, który brał udział w zamachu na Stefana Batorego. 50 03'14"N 19 56'12"E na mapie:j Katedra na Wawelu Gotycka katedra św. Wacława i św. Stanisława Biskupa została wzniesiona na reliktach dwóch starszych katedr romańskich: pierwszej - z 1. poł. XI w. i drugiej, z ok. 1070-1142 (wykorzystano niektóre elementy tej drugiej katedry, np. kryptę św. Leonarda sprzed 1118 r.). Budowę prowadzono etapami od XIV do XVIII w.: prezbiterium z obejściem (1320-1346), korpus (do 1364), kaplice (XIV- XVIII w.), nadbudowa wież (1514-1530), nadbudowa obejścia (2 poł. XVII - 1 poł. XVIII w.). Katedrę restaurowano w latach 1895-1910. Pałac Arcybiskupów Gnieźnieńskich Dawny Pałac Prymasowski znajdujący się na rogu ulic Grodzkiej i Podzamcze zbudowano w 2 połowie XIV wieku dla rodu Jelitków herbu Koźle Rogi. Pałac siedzibą arcybiskupów gnieźnieńskich stał się w 1 połowie XVI w. W XIX wieku mieściły się w nim koszary wojsk austriackich. Obecnie funkcjonuje tutaj Urząd Skarbowy - Stare Miasto. Jest to trójnawowa bazylika z transeptem i prezbiterium zamkniętym prosto, otoczonym ambitem (obejściem), z dwiema wieżami od frontu: Zegarową (z barokowym hełmem 1715-1716) i Zygmuntowską (dzwonnicą). Wyposażenie katedry jest niezwykle bogate: pośrodku znajduje się konfesja św. Stanisława (1626-1633), gotyckie nagrobki królów (m. in. Władysława Łokietka, Kazimierza Wielkiego, Władysława Jagiełły), a wokół 18 kaplic grobowych królów i biskupów (m. in. Świętokrzyska - gotycka, Potockich - renesansowa, Zygmuntowska - renesansowa, Mariacka, inaczej Batorego - gotycka, przekształcana w XVI i XVII w., Wazów - barokowa i in.) W kryptach pod katedrą znajdują się groby królewskie oraz grobowiec i pomnik marszałka Józefa Piłsudskiego. 50 03'17"N 19 56'08"E na mapie:l 50 03'20"N 19 56'17"E na mapie:k 6

Dom Dziekański Dom Dziekański (Kanonicza nr 21) został wzniesiony w 2 poł. XIV w., przebudowany zaś pod koniec XVI w. w stylu manieryzmu na dwupiętrową rezydencję z arkadowym krużgankiem (zachowały się: portal, kamieniarka, malowane stropy I piętra). Został zniszczony w XVIII w., następnie był obniżony o kondygnację i odbudowany w XIX w. Na dziedzińcu można zobaczyć barokową figurę św. Stanisława. 50 03'21"N 19 56'13"E na mapie:m Instytut Geografii UJ Dawny arsenał królewski zbudowany z fundacji Zygmunta I Starego (1533). Gruntownie przebudowany (1643) w stylu barokowym za Władysława IV. W poł. XIX w. przeznaczony na koszary austriackie. Obecny kształt budynek otrzymał w czasie przebudowy w 1927 r. 50 03'18"N 19 56'19"E na mapie:o Wystawa "Wawel zaginiony" Wystawa "Wawel zaginiony" obejmuje najstarsze zachowane budowle Wawelu, m.in. rotundę św. Feliksa i Adaukta - zabytek w stylu romańskim. W sieni i podziemiach dawnych kuchni królewskich zostały umieszczone: makieta zabudowy wzgórza wawelskiego w końcu XVIII w. oraz plansze, na których przedstawiono modele (hipotetyczne) dwóch pierwszych katedr i innych budowli znajdujących się kiedyś na Wawelu. Warto zobaczyć tu również lapidarium renesansowej kamieniarki oraz zbiór kafli z pieców zamku. 50 03'14"N 19 56'10"E na mapie:n Groby królewskie Katedra, a właściwie - bazylika archikatedralna św. Wacława i św. Stanisława Biskupa na wzgórzu wawelskim to bardzo szczególne miejsce. Tu koronowano królów Polski i składano ich ciała w kryptach na wieczny spoczynek. Tu działy się najważniejsze dla kraju i narodu wydarzenia. 7

Krypty pod katedrą zaczęto wykorzystywać jako królewską nekropolię w 1333 roku kiedy to pochowano tu pierwszego władcę, króla Władysława Łokietka. "Tyle ta bazylika ma związków z dziejami narodu polskiego, tyle z epokami pomyślności i różnych przypadków tej monarchii, iż gdyby żadnej nie było pisanej historii krajów polskich, ściany i marmury jej w większej części poznać by ją dały" - tak przemawiał biskup sufragan diecezji krakowskiej Józef Olechowski podczas wizyty ostatniego polskiego monarchy Stanisława Augusta Poniatowskiego w roku 1787. Do grobów królewskich wchodzi się przez kaplicę Męki Pańskiej, która jest zlokalizowana w wieży Zegarowej. Wąskie zejście kamiennymi schodami prowadzi wprost do przedsionka przed kryptą św. Leonarda. Cztery stopnie w dół prowadzą na jej poziom. Krypta św. Leonarda to kamienna kaplica przekryta sklepieniem krzyżowym wspartym na ośmiu romańskich kolumnach z charakterystycznymi dla tego stylu kostkowymi kapitelami. Została wykonana w latach 1090-1117. Najstarszym pochówkiem w tej części nekropolii jest grób biskupa Maurusa zmarłego w roku 1118. Znajduje się pod kamienną płytą pośrodku krypty. Odkryto go w 1938 r. W krypcie św. Leonarda pochowani są: król Jan III Sobieski, królowa Maria Kazimiera, król Michał Korybut Wiśniowiecki, książę Józef Poniatowski, Tadeusz Kościuszko oraz gen. Władysław Sikorski. Kaplica wyposażona jest w kamienny ołtarz ufundowany w 1876 przez hrabinę Katarzynę Potocką, zaprojektowany przez francuskiego architekta Viollet-le-Duca, przy którym dwukrotnie odprawiał mszę Karol Wojtyła. Po raz pierwszy, 2 listopada 1946 roku, odprawił mszę prymicyjną, a po raz drugi, już jako papież Jan Paweł II, 9 czerwca 1997 r. w 50 rocznicę swoich święceń kapłańskich. królewny Anny Marii oraz Augusta II Mocnego. W sąsiedniej krypcie Zygmunta Starego pochowany jest król Zygmunt I Stary. Pomieszczenie znajduje się bezpośrednio pod Kaplicą Zygmuntowską. W krypcie Wazów, przedostatniej, spoczywają: król Zygmunt III Waza, Konstancja Austriaczka, druga żona króla Zygmunta III, kardynał Jan Albert Waza, Ludwika Maria Gonzaga, żona króla Jana Kazimierza, Jan Kazimierz Waza oraz królewicz Jan Zygmunt Waza. Po opuszczeniu krypty Wazów mija się umieszczoną w ścianie urnę z ziemią z Katynia oraz pamiątkową tablicę wmurowaną w 1990 r. z okazji 50. rocznicy zbrodni katyńskiej. W ostatniej krypcie pod Wieżą Srebrnych Dzwonów spoczywa marszałek Józef Piłsudski, przeniesiony tutaj z krypty św. Leonarda gdzie pierwotnie był pochowany. Nad wyjściem z grobów królewskich ustawiony jest baldachim z łacińskim napisem Corpora dormiunt vigilant animae ("Ciała śpią, dusze czuwają"). W katedrze znajduje się również krypta Wieszczów Narodowych dostępna osobnym wejściem z wnętrza katedry, w której znajdują się grobowce Adama Mickiewicz i Juliusza Słowackiego, brązowy pomnik Cypriana Kamila Norwida i urna z ziemią z jego grobu oraz medalion z wizerunkiem Fryderyka Chopina. Więcej o katedrze tutaj: http://www.katedrawawelska.pl/zarys_dziejow_katedry,32.html 50 03'16"N 19 56'07"E na mapie:p Wychodząc z kaplicy należy pokonać znów kilka stopni, tym razem w górę. Dochodzimy nimi do poziomu krypty Stefana Batorego, którą zlokalizowano po prawej stronie korytarza. Możemy zobaczyć tutaj sarkofag polskiego króla pochodzącego z Siedmiogrodu, ustawiony w prostej przestrzeni krypty zwieńczonej sklepieniem kolebkowym. Sarkofag wykonali gdańscy złotnicy. Kolejna krypta znajduje się w poszerzeniu korytarza biegnącego w głąb podziemi. Jest to krypta rodziny Władysława IV. Zgromadzono tutaj sarkofagi króla Władysława IV, jego żony Cecylii Renaty, oraz ich dzieci, królewicza Zygmunta Kazimierza Wazy i królewny Anny Marii Izabeli. Kolejną na trasie zwiedzania jest krypta Zygmuntowska, w której pochowani są: król Zygmunt II August, królowa Anna Jagiellonka, Olbracht Jagiellończyk, Anna Austriaczka, Aleksander Karol Waza, a w oszklonej urnie spoczywają prochy króla Stanisława Leszczyńskiego umieszczone tu dopiero w 1938 r. W głębi tej krypty za romańskim murem znajdują się trumny królowej Barbary Zápolya, 8

Sprawdz na sklep.polskaniezwykla.pl Dom św. Stanisława Dom św. Stanisława (Kanonicza nr 19) został wzniesiony w 1370 r., a w 1 poł. XVI w. przebudowany na rezydencję renesansową. Na II piętrze powstała kaplica św. Stanisława (jedyna zachowana do dziś w rezydencjach kanoników). Dom był zniszczony w 1768 r., pod koniec XVIII w. został przebudowany w stylu klasycystycznym. 50 03'22"N 19 56'14"E na mapie:q Pomnik Tadeusza Kościuszki Pomnik Tadeusza Kościuszki stojący na bastionie Władysława IV Wazy pochodzi z 1900 r. Rzeźbę z brązu wykonał Leonard Marconi i Antoni Popiel. Monument, zanim trafił na obecne miejsce, najpierw przechowywany był w magazynie w Podgórzu, później stał przed strażą pożarną przy ul. Westerplatte. Na Wawel trafił w 1921 r. W 1940 r. zniszczyli go hitlerowcy. W 1960 r. społeczeństwo Drezna podarowało Krakowowi kopię pomnika, która zdobi wawelski bastion do dziś. 50 03'18"N 19 56'06"E na mapie:s Kamienne Sowy Kamienne Sowy zostały wykonane przez Bronisława Chromego w 1961 roku. Duża sowa do dziś stoi na swoim miejscu, mała zniknęła... 50 03'21"N 19 56'08"E na mapie:r - Wawel - Katedra - kaplica p.w. Oczyszczenia NMP 9

Kaplica p.w. Oczyszczenia NMP w nawie południowej Katedry sąsiaduje z kaplicą Doktorów oraz kaplicą Świętokrzyską. Kaplica powstała na przełomie XIV i XV wieku. Budowę jej zainicjował biskup Zawisza z Kurozwęk a ukończona została przez sandomierskiego wojewodę Mikołaja z Kurozwęk. W XVI wieku została przebudowana z fundacji biskupa Filipa Padniewskiego na jego mauzoleum. Pracami kierował artysta architekt Jan Michałowicz z Urzędowa, on też był twórca pomnika nagrobnego biskupa ustawionego po zachodniej stronie kaplicy. Na tej ścianie artysta stworzył ogromną wnękę,którą obejmują podwójne pilastry unoszące fragmentaryczne belkowanie, na którym wsparty jest łuk triumfalny ozdobiony wieńcami laurów. Wnękę tą artysta wypełnił okazałym trzykondygnacyjnym nagrobkiem biskupa. Wysoki cokół nagrobka zdobią trzy filary, które zdobią hermowe postaci atlantów. Na nich wspiera się centralna część pomnika, w której przedstawiono spoczywająca postać biskupa pod dwułucznym baldachimem. Baldachim ten ujmują kolumny z przewiązkami (takie widzimy na krużgankach Zamku). Nad całością umieszczono tablicę inskrypcyjną w artystycznej oprawie. Łacińska treść jest autorstwa Jana Kochanowskiego. W XIX wieku kaplicę przebudował Piotr Nobile z fundacji Zofii Potockiej na kaplicę rodzinną. Ściany kaplicy wyłożono sztucznym marmurem z brązowymi zdobieniami. Po lewej stronie pomnikiem nagrobnym Artura Potockiego jest postać Chrystusa - dzieło Bertela Thorvaldsena. Przy ołtarzu na postumentach ustawiono z kararyjskiego marmuru popiersia Artura Potockiego i jego matki Julii z Lubomirskich Potockiej. Bardzo ciekawa jest architektura zewnętrzna kaplicy. "Wciśnięta" pomiędzy wieżę Srebrnych Dzwonów a kaplicę Świętokrzyską na planie kwadratu. Jej dolną ścianę wypełnia ogromny łuk, ponad którym umieszczono fryz tryglifowo-metopowy z rozetami i czaszkami byków. Powyżej widzimy wirujące bębny - dolny ozdobiony kolumnami i niszami jest "przesunięty" w stosunku do górnego zdobionego wolutami. Kaplicę nakrywa kopuła z niewielkim stożkowatym daszkiem. Urzędowa. Pomnik nagrobny biskupa ma bardzo ozdobną i wielowątkową architekturę. Cokół pomnika w dolnej części boniowany w wyższej zawiera tablicę inskrypcyjną w ozdobnym obramowaniu umieszczoną pomiędzy dwoma filarami. Powyżej, w centralnej części półkolista wnęka, ujęta pomiędzy bardzo ozdobnymi kanciastymi kolumnami zawiera pomnik biskupa swobodnie spoczywającego. Po bokach niszy ustawiono dwa skrzydła z figurami świętych, trójkątnie zamknięte. Całość pomnika wieńczy kolumnowa rotunda - tempietto. Pod oknem kaplicy umieszczono płytę upamiętniającą Mikołaja Zebrzydowskiego herbu Radwan Marszałka Wielkiego Koronnego, który wywołał rokosz przeciw Zygmuntowi III Waza. W kaplicy umieszczono również tablicę poświęconą pamięci generała Cezarego Hallera. 50 03'15"N 19 56'07"E na mapie:v Autorzy zdjęć (w kolejności): fot. K. Chojnacki, krzysztoff, fot. J. Konik, rudzik0312, zbyszekf60, ma_ja_, pablo, baspan2050, zbyszekf60,, zbyszekf60, fot. tellmemore, fot. K. Chojnacki, rudzik0312, chrispu, fot. leszekel, fot. J. Konik, Gorthawer, zbyszekf60 Przewodnik wygenerowany w serwisie www.polskaniezwykla.pl. Wszystkie prawa zastrzeżone. Żadna część ani całość Mini przewodnika nie może być reprodukowana ani przetwarzana w sposób elektroniczny, mechaniczny, fotograficzny i inny; nie może być użyta do innej publikacji oraz przechowywana w jakiejkolwiek bazie danych bez pisemnej zgody Administratora serwisu. Copyright 2007 Polska Niezwykła Wygenerowano: poniedziałek 06 lutego 2017 19:11:32 50 03'15"N 19 56'07"E na mapie:u - Wawel - Katedra - kaplica Zebrzydowskich Gotycką XIV wieczną kaplicę p.w. śś Kosmy i Damiana przebudowano w XVI wieku na mauzoleum biskupa Andrzeja Zebrzydowskiego. Przebudowy kaplicy dokonano po śmierci biskupa realizując jego ostatnią wolę. Prace nad przebudową kaplicy oraz wyrzeźbienie pomnika nagrobnego powierzono znakomitemu polskiemu rzeźbiarzowi tamtego okresu Janowi Michałowiczowi z 10