1 września pod pomnikiem pamięci jeńców Stalagu IB Hohenstein na Cmentarzu Ofiar Faszyzmu w Sudwie odbyła się uroczystość obchodów 75. rocznicy wybuchu II wojny światowej i utworzenia obozu jenieckiego. W uroczystości uczestniczyły poczty sztandarowe, kombatanci i Sybiracy, przedstawiciele samorządu gminnego, uczniowie i nauczyciele placówek oświatowych, przedstawiciele olsztyneckich zakładów pracy oraz mieszkańcy. Nabożeństwo w intencji ofiar wojny odprawił ksiądz kanonik Sławomir Piniaha, proboszcz parafii p.w. Bł. Anieli Salawy w Olsztynku. Po czym ciszę przerwał przeraźliwy dźwięk syreny oraz archiwalny komunikat radiowy o rozpoczęciu wojny. W imieniu zgromadzonych głos zabrał Burmistrz Olsztynka Artur Wrochna: W tym roku spotykamy się na Cmentarzu Ofiar Faszyzmu w Sudwie w 75. rocznicę wybuchu II wojny światowej i utworzenia obozu jenieckiego Stalag IB Hohenstein. Nasze myśli zwracają się w stronę tragicznych wydarzeń września 1939 roku. Dzisiejsze obchody przypominają nam o czasie apokalipsy, eksodusu narodów; czasów pogardy dla życia i drugiego człowieka. Po kruchym, niespełna 20-letnim pokoju, kolejny raz koło historii wciągnęło w swoje tryby jednostki i całe narody ze wszystkich stron świata. Nie pomogły traktaty, konwencje, sojusze i czcze obietnice. Nie pomogła Liga Narodów mająca stać na straży pokoju i współpracy na świecie po straszliwej pierwszej wojnie światowej. 1 i 17 września odrodzona Polska stała się ofiarą zmowy i padła łupem hitlerowskich Niemiec i stalinowskiego Związku Radzieckiego. Jednak naród polski nie podał się, bowiem tkwiły w nim wielkie siły intelektualne, moralne i religijne. Polska nie padła na kolana, a jej najlepsi synowie i córy po raz kolejny przelali krew w imię umiłowania Ojczyzny, wolności, honoru i tradycji chrześcijańskiej. Nie dali odporu, tak jak nie dały rady wcześniej i później większe od nas narody świata. Wrogowie znów podzielili się Polską. Nastał mroczny czas hitlerowskiej i stalinowskiej okupacji. Przywołuję dziś bohaterów tamtych wydarzeń oraz ich znaczoną krwią drogę ku wolności: żołnierzy wszystkich frontów, powstańców warszawskich, partyzantów, Sybiraków, więźniów obozów koncentracyjnych, łagrów i stalagów, w tym Stalagu IB Hohenstein, którzy przez walkę, swoją mękę i trwanie w polskości upominali się o prawo do godności, suwerenności i życia w pokoju. Przywołuję matki i ojców, kapłanów, nauczycieli, inteligentów, robotników i chłopów, którzy ryzykując życiem strzegli mowy ojczystej i przekazywali miłość do Ojczyzny następnym pokoleniom. Przywołuję w 75. rocznicę powstania Polskiego Państwa Podziemnego jego inspiratorów i bohaterów oraz żołnierzy wyklętych. Ich dziełem było nie tylko podjęcie walki z okupantem, ale także stworzenie siły moralnej, niepodległościowej tradycji, która pozwoliła przetrwać czas zniewolonego umysłu. Dzięki nim możemy dziś żyć w wolnej Polsce! Dla wielu z nas dzisiejsze obchody to czas zadumy, dla innych żywa lekcja historii, której możemy uczyć się od najlepszych od Was drodzy kombatanci i Sybiracy. To właśnie Wy z poświęceniem walczyliście o wolność i pokój, a teraz pielęgnujecie je jak najwyższe dobro. Dziś wyraźnie widzimy jak pokój jest kruchy, że nieustannie potrzeba nam strażników pamięci i pokoju! Nieustannie musimy podtrzymywać i rozbudzać ducha patriotyzmu, którego każdy z nas musi budować i umacniać uczciwą nauką, pracą i służbą, a także zgodą i poczuciem odpowiedzialności. Narody zaś winny nieustannie dźwigać ten ciężar bólu pamięci. Dziś widzimy, że nie każdy z narodów odrobił tę trudną lekcję. Nie dla wszystkich Wykonanie: CONCEPT Intermedia www.concept.net.pl Strona 1/5
przywódców historia jest nauczycielką życia. Niektórym wydaje się, że nadal wojna winna być w służbie polityki. Pamiętamy o słowach, przypisanych królowi Władysławowi Jagielle, wypowiedzianych po bitwie grunwaldzkiej: Oto jest ten, który jeszcze dziś rano mienił się być wyższym nad wszystkie mocarze. Pamiętamy również o pomniku, który miał stać, tu nieopodal, po wsze czasy ku chwale tysiącletniej Rzeszy. Wreszcie pamiętamy o jeńcach radzieckich. Być może wśród nich znaleźli się i ci, którzy 17 września przez krótką chwilę poczuli się zwycięzcami. Tu spoczywają zaś jako zwyciężeni tuż obok naszych bohaterów Września. Z pewnością są wśród nich i ci, którzy przestrzegali w swych działaniach cywilizowanych praw i zwyczajów wojny. Im też należy się spokój dusz, bo "martwi są już teraz". Niech dzisiejsza uroczystość będzie naszym podziękowaniem i sposobem na uczczenie tych cennych darów, z których możemy się cieszyć - wolności i pokoju. Niech jednocześnie towarzyszy im chwila refleksji, że po blisko 70 latach od zakończenia wojny marzenia o życiu w pokoju, jak się okazało, są nadal aktualne Po tych słowach wieńce i wiązanki kwiatów złożyły delegacje reprezentujące: Związek Kombatantów Rzeczypospolitej Polskiej i Byłych Więźniów Politycznych Koło w Olsztynku, Koło Związku Sybiraków w Olsztynku, Władze samorządowe Gminy Olsztynek, Przedszkole Miejskie w Olsztynku, Szkołę Podstawową w Olsztynku, Szkołę Podstawową w Elgnówku, Zespół Szkolno-Przedszkolny w Waplewie, Gimnazjum im. Noblistów Polskich w Olsztynku, Gimnazjum Stowarzyszenia Przyjaciół Szkół Katolickich św. im. Jana Pawła II w Olsztynku, Zespół Szkół im. Krzysztofa Celestyna Mrongowiusza w Olsztynku, Miejski Dom Kultury w Olsztynku, Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Olsztynku, Gospodarkę Komunalną Sp. z o.o. w Olsztynku, Zakład Gospodarki Mieszkaniowej w Olsztynku, Muzeum Budownictwa Ludowego Park Etnograficzny w Olsztynku, Ochotniczą Straż Pożarną w Olsztynku, Gminne Centrum Zdrowia Zespół Publicznych Zakładów Opieki Zdrowotnej w Olsztynku, Straż Miejską w Olsztynku i Komisariat Policji w Olsztynku, Rewita Wojskowy Dom Wypoczynkowy Waplewo w Marózie Nadleśnictwo Jagiełek, Nadleśnictwo Nowe Ramuki, Nadleśnictwo Olsztynek, Bank Spółdzielczy w Olsztynku, Warsztaty Terapii Zajęciowej w Olsztynku, Tymbark GMW Spółka z o.o. w Olsztynku, Dom Pomocy Społecznej Zacisze w Olsztynku. Wykonanie: CONCEPT Intermedia www.concept.net.pl Strona 2/5
Uczniowie Szkoły Podstawowej w Olsztynku przedstawili wiersz jeńca Stalagu IB Hohenstein: Wokoło lasy, dzikie pustkowia, A w naszych sercach tęsknota, żal, Za pajdę chleba pracować trzeba, Straszna niedola spotkała nas. Oczy spuszczone, twarze zmarszczone, W żołądkach pusto, płakać się chce, Lecz przyjdą chwile, że będzie miło, Nie zawsze będzie nam tak źle. Lagrem mieszkanie nasze nazwane, Na gołej słomie musimy spać, Drutem kolczastym nas ogrodzono, Złe posterunki pilnują nas. O szóstej rano słoma się rusza, A z niej wychodzi niewolnik - dziad, Na tempo porcję kawy wypija, Bo wczoraj całą pajdkę chleba zjadł. Z jakiej to winy? Z jakiej przyczyny? Kraj nasz obficie zroszony krwią, Wykonanie: CONCEPT Intermedia www.concept.net.pl Strona 3/5
Wsie popalone miasta zniszczone, Wykonanie: CONCEPT Intermedia www.concept.net.pl Strona 4/5
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org) Olsztynek - olsztynek.pl Smutne rodziny nasze tam są? Żona na męża, matka na syna Oczekują wciąż Któż to powróci, któż rozweseli, Czy syn, czy ojciec, czy kochany mąż?" Uczeń Gimnazjum im. Noblistów Polskich w Olsztynku przedstawił Matkę Boską Stalagów Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego, byłego jeńca Stalagu XIA Altengrabow. Uczestnicy uroczystości w zadumie opuszczali to miejsce spoczynku ponad 55 tys. jeńców, a w ich uszach brzmiały strofy wiersza innego jeńca stalagu: A gdy nadejdą wolne dni, Do Polski wrócą znów, Bo matka Polka zrodziła mnie, A orzeł to mój znak"... Dziękujemy za udział w uroczystości i uczczenie pamięci ofiar II wojny światowej! Uroczystość przygotował Referat Oświaty, Kultury i Promocji Urzędu Miejskiego w Olsztynku z pomocą Miejskiego Domu Kultury w Olsztynku. Wiersz jeńców za: Bogumił Kuźniewski, Adam Suchowiecki Obóz jeniecki Stalag IB Hohenstein, Towarzystwo Przyjaciół Olsztynka, Olsztynek 2013. Wykonanie: CONCEPT Intermedia www.concept.net.pl Strona 5/5