Data wydania: 21.08.2006 Data aktualizacji: Strona/stron 1/6 1. IDENTYFIKACJA SUBSTANCJI, PRODUCENTA I DYSTRYBUTORA Nazwa produktu: Wzór chemiczny: Inne nazwy: Producent: Dystrybutor: Kwas borowy H3BO3 kwas borny 2. SKŁAD I INFORMACJA O SKŁADNIKACH Składnik stwarzający zagroŝenie: Nazwa chemiczna % wag. Nr CAS Nr WE Symbol ostrzegawczy Zwroty zagroŝenia (R)* kwas borowy 100 10045-35-3 233-139-2 - - 3. IDENTYFIKACJA ZAGROśEŃ Substancja nie została sklasyfikowana jako niebezpieczna zgodnie z obowiązującym prawem. ZagroŜenie poŝarowe: Ciało stałe, niepalne. ZagroŜenie Kwas borowy jest substancją dla człowieka nieobojętną. Połknięcie moŝe toksykologiczne: doprowadzić do zakłóceń neurologicznych. ZagroŜenie Kwas borowy działa słabo szkodliwie na zwierzęta, w szczególności na ssaki. ekotoksykologiczne: 4. PIERWSZA POMOC Uwaga: W pierwszej kolejności naleŝy wyprowadzić poszkodowaną osobę ze skaŝonego nadmierną koncentracją pyłu kwas borowego środowiska. UłoŜyć na lewym boku z głową skierowaną w dół. Następstwa wdychania: 1. Zapewnić dopływ świeŝego powietrza. UłoŜyć poszkodowaną osobę w pozycji półleŝącej. 2. Zapewnić pomoc lekarską. Następstwa połknięcia: 1. Doraźna pomoc przy połknięciu polega w pierwszym rzędzie na przepłukaniu ust. Następnie podać 1-2 szklanki wody do wypicia. Wywołać wymioty lub wykonać płukanie Ŝołądka. 2. W przypadku potrzeby odtransportować do szpitala. Choremu zapewnić spokój, leŝenie i ciepło. SkaŜenie oczu: 1. Przemywać skaŝone oczy większą ilością letniej wody przez 15-20 minut, przy wywiniętych powiekach. 2. Zapewnić pomoc okulisty. SkaŜenie skóry: 1. Zdjąć skaŝone ubranie. Oczyścić mechanicznie skaŝoną skórę, przemyć duŝą ilością wody, następnie alkoholem oraz wodą z łagodnym mydłem. 2. W przypadku, gdy podraŝnienie skóry nie przemija, skonsultować się z lekarzem dermatologiem. 5. POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU POśARU Szczególne zagroŝenia: Środki gaśnicze: Zalecenia szczegółowe: Substancja niepalna. Nie stwarza zagroŝenia poŝarowego. Zgodnie z rozmiarami i naturą poŝaru mającego miejsce w sąsiedztwie. Opakowania z kwasem borowym naraŝone na działania ognia lub
Data wydania: 21.08.2006 Data aktualizacji: Strona/stron 2/6 Sprzęt ochronny straŝaków: Uwaga dodatkowa: wysokiej temperatury chłodzić wodą, a w miarę moŝliwości usunąć z zagroŝonego obszaru. Ubrania odporne na działanie wysokich temperatur. Ochrony dróg oddechowych. Produktami działania wysokich temperatur są tlenki węgla i tlenek boru. 6. POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU NIEZAMIERZONEGO UWOLNIENIA DO ŚRODOWISKA Zalecenia ogólne: Środki ochrony osobistej: Zabezpieczenie środowiska: Metody utylizacji: W przypadku wydostania się do środowiska większej ilości kwasu borowego, zebrać skaŝającą substancję wraz z zanieczyszczonym podłoŝem do szczelnych opakowań i wywieźć do miejsca składowania. W przypadku przedostania się kwasu borowego do kanalizacji, ostrzec sąsiadujących uŝytkowników wód. OdzieŜ ochronna, ochrony dróg oddechowych z filtrem cząsteczkowym P 2, szczelne okulary ochronne, rękawice ochronne. W przypadku przedostania się kwasu borowego do wód powierzchniowych, ostrzec jej uŝytkowników. Dokładnie zebrać rozsypaną substancję mechanicznie. Powiadomić odpowiednie władze sanitarne i ochrony środowiska. Na drodze składowania w wyznaczonym miejscu, zgodnie z wymogami rozporządzenia Ministra Gospodarki w sprawie szczegółowych zasad usuwania wykorzystywania i unieszkodliwiania odpadów. 7. POSTĘPOWANIE Z SUBSTANCJĄ I JEJ MAGAZYNOWANIE Zapobieganie zatruciom: Zapobieganie poŝarom / wybuchom: Magazynowanie: Metody z odpadami postępowania Podczas stosowania kwasu borowego nie jeść, nie pić, nie zaŝywać leków, unikać bezpośrednich kontaktów organizmu z kwasem borowym, unikać wdychania pyłów, par i aerozoli, przestrzegać zasad higieny osobistej, stosować odzieŝ i sprzęt ochrony osobistej, pracować w wentylowanych pomieszczeniach. Przechowywać w zamknięciu. Przestrzegać zasady ochrony przeciwpoŝarowej. Unikać wzbijania pyłu. Chronić opakowania przed ciepłem i nagrzaniem. Kwas borowy przechowuje się w czystych, suchych pomieszczeniach zamkniętych, w temperaturze do 20ºC i wilgotności 50-70%. Opakowaniami są wielowarstwowe worki plastikowe (ewentualnie z wkładką z papieru bitumowanego), piętrzone w stosy na płaskich podkładach drewnianych lub drewniane beczki lub skrzynie wyłoŝone papierem pakowym. NaleŜy umieszczać z dala od artykułów pylistych groŝących zabrudzeniem. Personel magazynowy naleŝy zaopatrzyć w niezbędne ochrony osobiste. Zasady magazynowania określa norma PN-89/C-81400. Za odpad moŝna uznać kwas borowy, który w Ŝadnej postaci nie nadaje się do technicznego zagospodarowania. Substancja niepalna. Likwidacja na drodze składowania w wyznaczonych miejscach. 8. KONTROLA NARAśENIA I ŚRODKI OCHRONY INDYWIDUALNEJ Rozwiązania techniczne: Ogólne - niezbędne do prawidłowego przewozu, magazynowania i stosowania kwasu borowego. Sprawna wentylacja.
Data wydania: 21.08.2006 Data aktualizacji: Strona/stron 3/6 Osobiste wyposaŝenie ochronne: Ręce: Oczy: Drogi oddechowe: Skóra i ciało: Ogólne środki ochrony: Ochrony zbiorowe: Higiena pracy: Rękawice z tworzywa PCV. Okulary ochronne w szczelnej obudowie (oprawa z tworzywa sztucznego). Ochrony dróg oddechowych w przypadku pracy w atmosferze z pyłami kwasu borowego (z filtrem cząsteczkowym oznaczonym kolorem białym i symbolem P2). Ubrania ochronne ze zwartej tkaniny. Fartuchy ochronne. Wentylacja na stanowiskach pracy w obiektach zamkniętych. Zdroiki w pobliŝu stanowisk pracy. Obowiązują przepisy ogólne przemysłowej higieny pracy. Zanieczyszczone ubranie wymienić. Po pracy wymyć powierzchnię ciała oraz oczyścić ochrony osobiste. Nie jeść, nie pić, nie palić, nie zaŝywać leków podczas pracy. Zapobieganie zagroŝeniom: Tam gdzie występuje moŝliwość pojawienia się niebezpiecznych stęŝeń pyłów pochodzących z kwasu borowego, wprowadzić zraszanie rozproszoną wodą. Obowiązujące w Polsce najwyŝsze dopuszczalne stęŝenie (mg/m 3 ) w środowisku pracy: Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29.11.2002r. (Dz.U. Nr 217, poz. 1833) w sprawie najwyŝszych dopuszczalnych stęŝeń i natęŝeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy ze zmianą z dnia 1.10.2005r. (Dz.U. 212 poz.1769). NajwyŜsze dopuszczalne stęŝenie w środowisku pracy: NDS - 10 mg/m³ - jak dla nie trujących pyłów przemysłowych 9. WŁAŚCIWOŚCI FIZYKOCHEMICZNE Masa cząsteczkowa: 61,83 g/mol Postać fizyczna, barwa, zapach: W warunkach normalnych kwas borowy jest stałym ciałem krystalicznym, tworzącym błyszczące płatki tłustawe w dotyku, bez zapachu, o słonawym, kwaskowatym smaku. Temperatura topnienia: 169ºC (Kwas borowy w temperaturze 100 105ºC odwadnia się i przechodzi w trudniej rozpuszczalny kwas metaborowy). Temperatura wrzenia: Temperaturę wrzenia określono na 300ºC (pod zmniejszonym ciśnieniem). Rozkład termiczny pod normalnym ciśnieniem następuje powyŝej 185ºC. Gęstość: 1,435 g/cm³ Gęstość usypowa: 400-600 kg/m³ Rozpuszczalność w wodzie i innych rozpuszczalnikach: Kwas borowy rozpuszcza się powoli w 25 częściach wrzącej wody, łatwiej we wrzącym etanolu i glicerolu. Wodne roztwory mają odczyn słabo kwaśny. Wartość ph (33 g/lh2o/20ºc): 3,8-4,8 Wartość ph 1% roztworu: 5,0-7,0 Inne: Kwas borowy wywodzi się od tlenku borowego, który przy uwodnieniu tworzy kwas orto-, metai para borowy. Otrzymywany jest przez dodawaniu mocnych kwasów do roztworów boraksu. Kwas borowy stosowany jest do wyrobu emalii, w lecznictwie, kosmetyce, przemyśle tekstylnym, mydlarskim, garbarskim, metalurgii, wyrobu środków przeciwpoŝarowych, konserwujących i in. Kwas borowy posiada słabe właściwości antyseptyczne. Nie zabija bakterii, lecz hamuje ich rozwój - nie draŝniąc przy tym tkanek. Stosowany jest w postaci roztworów wodnych, maści do oczu, na skórę i zasypek.
Data wydania: 21.08.2006 Data aktualizacji: Strona/stron 4/6 10. STABILNOŚĆ I REAKTYWNOŚĆ Reaktywność i stabilność: Właściwości korozyjne: Substancja stabilna chemicznie. Reagent w licznych syntezach organicznych. Słabe 11. INFORMACJE TOKSYKOLOGICZNE Drogi naraŝenia człowieka: Wdychanie pyłów, połknięcie, kontakt pyłu z oczami, kontakt ze skórą Informacja ogólna: Kwas borowy jest substancją szkodliwą. Zatrucie kwasem borowym przebiega z wyniszczeniem i zaburzeniami neurologicznymi. Śmiertelność w ostrym zatruciu wynosi około 50%. Stosowanie w lecznictwie kwasu borowego obecnie nie znajduje uzasadnienia. Kwas borowy ciągle znajduje zastosowanie jako substancja przedłuŝająca trwałość środków spoŝywczych, a zwłaszcza przetworów rybnych i skorupiaków. Łatwo jest wchłaniany z przewodu pokarmowego przez błony śluzowe, a nawet przez nieuszkodzoną skórę, a szczególnie łatwo w stanach zapalnych, egzemy, ropieni, skaleczeń. Wydalany jest bardzo powoli, głównie z moczem. Ulega w organizmie kumulacji. Szczególne znaczenie ma gromadzenie się boru w ośrodkowym układzie nerwowym i szarej substancji mózgu, a ponadto w tkankach miąŝszowej i tłuszczowej. Dane toksykologiczne: LD50(doustnie, szczur) = 2660 mg/kg Działanie miejscowe: Wdychanie pyłów: Nadmiar pyłu kwasu borowego wywołuje kaszel, ból w klatce piersiowej i skrócenie oddechu. W wysokim stęŝeniu moŝe spowodować bezdech z pieniącą się śliną (objaw obrzęku płuc). MoŜe pojawić się zapalenie oskrzeli lub zapalenie płuc. MoŜe zaistnieć reakcja alergiczna. Połknięcie: Połknięcie kwasu borowego wywołuje uczucie palenia w ustach i nudności z wymiotami. MoŜe zaistnieć reakcja alergiczna. Ostre zatrucie kwasem borowym przebiega z wyniszczeniem i zaburzeniami neurologicznymi. Kontakt z oczami: Pojawi się podraŝnienie i zaczerwienienie. Wystąpi łzawienie. Kontakt ze skórą: Pojawi się podraŝnienie i zaczerwienienie. MoŜe zaistnieć reakcja alergiczna. 12. INFORMACJE EKOLOGICZNE Kwas borowy działa słabo szkodliwie na zwierzęta, w szczególności na ssaki. Stopień zagroŝenia wód: mały 13. POSTĘPOWANIE Z ODPADAMI Metody unieszkodliwiania: Zgodnie z ustawą z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz.U.62 poz. 628) oraz rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz.U.112 poz. 1206) Zawartość opakowania wg: rodzaju 06 01 06 inne kwasy Opakowania wg: rodzaju 15 01 02 opakowania z tworzyw sztucznych rodzaju 15 01 04 opakowania z metalu rodzaju 15 01 07 opakowania ze szkła Sposób likwidacji (D10) - termiczne przekształcanie odpadów w instalacjach lub urządzeniach zlokalizowanych na lądzie. ZuŜyte opakowania dostarczać do uprawnionych do ich przerabiania przedsiębiorstw. Opakowania opróŝnić całkowicie.
Data wydania: 21.08.2006 Data aktualizacji: Strona/stron 5/6 14. INFORMACJE O TRANSPORCIE A. Transport drogowy i kolejowy (ADR /RID) Nr UN: - Klasa: - Grupa pakowania: - Kod klasyfikacyjny: - Numer rozpoznawczy zagroŝenia: - Nalepka ostrzegawcza wg (ADR/RID): - B. Transport morski (IMDG) Nr UN: - Klasa: - Grupa pakowania: - EmS numer: - Zanieczyszczenie środowiska morskiego: nie Nalepka ostrzegawcza wg IMDG: - C. Transport lotniczy (IATA-DGR) Nr UN: - Klasa: - Grupa pakowania: - Nalepka ostrzegawcza wg IATA: - 15. INFORMACJE DOTYCZĄCE PRZEPISÓW PRAWNYCH Substancja nie została zaklasyfikowana jako niebezpieczna zgodnie z obowiązującym prawem. Kartę wykonano zgodnie z: Ustawą o substancjach i preparatach chemicznych z dnia 11.01.2001r. (Dz.U.11 poz.84; z późniejszymi zmianami). Rozporządzeniem w sprawie karty charakterystyki substancji niebezpiecznej i preparatu niebezpiecznego. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 3 lipca 2002 r. (Dz. U. Nr 140, poz. 1171) ze zmianą z dnia 14.12.2004r. (Dz.U. 2 z 2005r. poz.2). Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 28.09.2005r w sprawie wykazu substancji niebezpiecznych wraz z ich klasyfikacją i oznakowaniem - ZAŁĄCZNIK (Dz.U.201 poz.1674), (29ATP). Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 2.09.2003r. w sprawie oznakowania opakowań substancji niebezpiecznych i preparatów niebezpiecznych (Dz. U. Nr 173, poz. 1679 z późniejszymi zmianami). Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 2.09.2003r. w sprawie kryteriów i sposobu klasyfikacji substancji i preparatów chemicznych (Dz. U. Nr 171, poz. 1666 z późniejszymi zmianami). Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29.11.2002r. (Dz.U. Nr 217, poz. 1833) w sprawie najwyŝszych dopuszczalnych stęŝeń i natęŝeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy ze zmianą z dnia 1.10.2005r. (Dz.U. 212 poz.1769). Ustawą z dnia 27.04.2001r. o odpadach, (Dz.U.62 poz.628) oraz rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 27.09.2001r. w sprawie katalogu odpadów (Dz.U.112 poz.1206). Ustawą z dnia 11 maja 2001 r. o opakowaniach i odpadach opakowaniowych (Dz.U. 2001 nr 63 poz. 638). Klasyfikacją towarów niebezpiecznych zgodnie z Umową Europejską dotyczącą międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych (ADR). Ustawą z dnia 28 października 2002 r. o przewozie drogowym towarów niebezpiecznych (Dz. U. 2002 nr 199 poz. 1671) z późniejszymi zmianami. Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 26.09.1997r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. 2003 nr 169 poz. 1650) z późniejszymi zmianami. Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 30.12.2004 roku w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy związanej z występowaniem w miejscu pracy czynników chemicznych (Dz. U. z 2005r. Nr 11, poz. 86).
Data wydania: 21.08.2006 Data aktualizacji: Strona/stron 6/6 Rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 21.12.2005r. w sprawie zasadniczych wymagań dla środków ochrony indywidualnej (Dz. U. Nr 259, poz. 2173). Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 26.09.1997r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. 2003 nr 169 poz. 1650) z późniejszymi zmianami. Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 30.12.2004 roku w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy związanej z występowaniem w miejscu pracy czynników chemicznych (Dz. U. z 2005r. Nr 11, poz. 86). Rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 21.12.2005r. w sprawie zasadniczych wymagań dla środków ochrony indywidualnej (Dz. U. Nr 259, poz. 2173). 16. INNE INFORMACJE Chemiczne określenie produktu: Kwas borowy Normy na sprzęt ochronny: PN-EN 141:2002 Sprzęt ochrony układu oddechowego. Pochłaniacze i filtropochłaniacze, wymagania, badanie, znakowanie; PN-EN 344:1996 Wymagania i metody badania obuwia bezpiecznego, ochronnego i zawodowego do uŝytku w pracy. Zmiana A1; PN-EN 166:2002 (U) Ochrona indywidualna oczu. Wymagania; PN-EN 374-3:2004 (U) Rękawice chroniące przed chemikaliami i mikroorganizmami. Wyznaczanie odporności na przenikanie chemikaliów; PN-EN 466:1998 OdzieŜ ochronna. Ochrona przed ciekłymi chemikaliami. Wymagania dotyczące odzieŝy chroniącej przed chemikaliami z połączeniami nieprzepuszczającymi cieczy (typ 3); Powietrze na stanowiskach pracy PN-EN 1540:2004 PN-EN 689:2002 Powietrze na stanowiskach pracy. Terminologia. Powietrze na stanowiskach pracy. Wytyczne oceny naraŝenia inhalacyjnego na czynniki chemiczne przez porównanie z wartościami dopuszczalnymi i strategia pomiarowa. Uwaga: UŜytkownik ponosi odpowiedzialność za podjęcie wszelkich kroków mających na celu spełnienie wymogów prawa krajowego. Informacja zawarta w powyŝszej karcie stanowi opis wymogów bezpieczeństwa uŝytkowania preparatu. UŜytkownik ponosi całkowitą odpowiedzialność za określenie przydatności produktu do określonych celów. Zawarte w niniejszej karcie dane nie stanowią oceny bezpieczeństwa miejsca pracy uŝytkownika. Karta charakterystyki nie moŝe być traktowana jako gwarancja właściwości preparatu. Produkt nie moŝe być uŝywany bez pisemnej zgody w Ŝadnym innym celu aniŝeli podanym w p.1 karty charakterystyki. Karta charakterystyki jest bezpośrednio przekazywana dystrybutorowi produktu, bez zapewnień lub gwarancji co do kompletności bądź szczegółowości wszystkich informacji lub zaleceń w niej zawartych. Kartę wykonano w Przedsiębiorstwie EKOS S.C. 80-266 Gdańsk, al. Grunwaldzka 209, tel/fax: (0-58)305-37- 46, www.ekos.gda.pl e-mail: ekos@ekos.gda.pl na podstawie informacji i konsultacji uzyskanych od Zamawiającego oraz materiałów z własnej bazy danych. Informacje zawarte w niniejszej karcie charakterystyki są zgodne z aktualnym stanem naszej wiedzy i spełniają warunki prawa krajowego oraz Unii Europejskiej. Informacje zawarte w niniejszej karcie charakterystyki nie są gwarancją parametrów technicznych czy przydatności do określonych zastosowań. * * * * *