1. IDENTYFIKACJA SUBSTANCJI, PRODUCENTA I DYSTRYBUTORA

Transkrypt

1 Data wydania: Data aktualizacji: Strona/stron 1/7 1. IDENTYFIKACJA SUBSTANCJI, PRODUCENTA I DYSTRYBUTORA Nazwa produktu: Wzór chemiczny: Producent: Dystrybutor: Siarczan(VI) cynku(ii) ZnSO4 2. SKŁAD I INFORMACJA O SKŁADNIKACH Substancja stwarzająca zagroŝenie: Symbol Zwroty Nazwa chemiczna % Nr CAS Nr WE ostrzegawczy zagroŝenia (R)* wag. siarczan(vi) cynku(ii) Xi, N /53 3. IDENTYFIKACJA ZAGROśEŃ Substancja została zaklasyfikowana jako niebezpieczna zgodnie z obowiązującym prawem. Xi N ZagroŜenie poŝarowe: Substancja stała, niepalna. W ogniu wydzielają się toksyczne gazy, pary i dymy. ZagroŜenie Działa draŝniąco na oczy i skórę. toksykologiczne: ZagroŜenie ekotoksykologiczne: Działa bardzo toksycznie na organizmy wodne; moŝe powodować długo utrzymujące się niekorzystne zmiany w środowisku wodnym. 4. PIERWSZA POMOC Uwaga: W pierwszej kolejności naleŝy wyprowadzić poszkodowaną osobę ze skaŝonego siarczanem(vi) cynku(ii) środowiska. UłoŜyć na lewym boku z głową skierowaną w dół. Następstwa wdychania: 1. Zapewnić dopływ świeŝego powietrza. UłoŜyć poszkodowaną osobę w pozycji półleŝącej. 2. Zapewnić pomoc lekarską. Następstwa połknięcia: 1. Doraźna pomoc przy ostrych zatruciach polega na płukaniu Ŝołądka wodą z dodatkiem duŝej ilości węgla aktywnego i tlenku magnezu a następnie przez podanie środka przeczyszczającego. 2. Do chwili odtransportowania do szpitala choremu zapewnić spokój, leŝenie i ciepło. SkaŜenie oczu: 1. SkaŜone oczy delikatnie oczyścić mechanicznie. Następnie oczy naleŝy obficie i długo przemywać tylko zimną wodą, starając się wywijać powieki. Wpuścić 1-2 krople oleju rycynowego dla złagodzenia bólu. Oczy osłonić gazą. Zapewnić pomoc okulisty. 2. Zapewnić pomoc okulisty. SkaŜenie skóry: 1. Zdjąć skaŝone ubranie. Oczyścić mechanicznie skaŝoną skórę, przemyć duŝą ilością wody, następnie alkoholem oraz wodą z łagodnym mydłem. 2. W przypadku gdy podraŝnienie skóry nie przemija, skonsultować się z lekarzem dermatologiem. 5. POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU POśARU: Szczególne zagroŝenia: Substancja stała, niepalna. W ogniu wydzielają się toksyczne gazy, pary i

2 Data wydania: Data aktualizacji: Strona/stron 2/7 Środki gaśnicze: Zalecenia szczegółowe: dymy. Zgodne z naturą poŝaru sąsiednich obiektów. Brak 6. POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU NIEZAMIERZONEGO UWOLNIENIA DO ŚRODOWISKA Zalecenia ogólne: Środki ochrony osobistej: Zalecenia szczegółowe: W przypadku wydostania się siarczanu(vi) cynku(ii) do środowiska, skaŝony teren naleŝy wyizolować z otoczenia, a poza jego obręb wyprowadzić osoby postronne. W pierwszej kolejności odciąć źródło skaŝania środowiska. W razie potrzeby wezwać ekipy ratownicze. Chronić źródła wody oraz kanalizację. W czasie działań oczyszczających unikać wzbijania się pyłu. Unikać kontaktu z uwolnionym siarczanem(vi) cynku(ii). Stosować ubrania ochronne z tkanin zwartych, rękawice ochronne, okulary ochronne w szczelnej obudowie, ochrony dróg oddechowych przed pyłami. NaleŜy pamiętać o ograniczonym czasie ochronnego działania filtrów cząsteczkowych (filtr cząsteczkowy oznaczony kolorem białym i symbolem P2). Starać się odciąć źródło skaŝenia środowiska (uszczelnić uszkodzone opakowanie i umieścić w opakowaniu awaryjnym). Nie wolno uŝywać wody do usuwania pozostałości. Zabezpieczenie środowiska: Chronić źródła wody oraz kanalizację. W czasie działań oczyszczających unikać wzbijania się pyłu. W przypadku skaŝenia wód powiadomić odpowiednie władze. SkaŜony grunt podlega wymianie. Metody utylizacji: Unieszkodliwianie na drodze chemicznej zgodnie z wymogami rozporządzenia Ministra Gospodarki w sprawie szczegółowych zasad usuwania, wykorzystywania i unieszkodliwiania odpadów niebezpiecznych. 7. POSTĘPOWANIE Z SUBSTANCJĄ I JEJ MAGAZYNOWANIE Zapobieganie zatruciom: Podczas stosowania siarczanu(vi) cynku(ii) nie jeść, nie pić, unikać kontaktów z siarczanem(vi) cynku(ii), unikać wdychania pyłów i par przestrzegać zasad higieny osobistej, stosować odzieŝ i sprzęt ochrony osobistej, pracować w wentylowanym pomieszczeniu. Zapobieganie poŝarom/ wybuchom: Substancja niepalna. Nie wymaga szczególnego trybu postępowania w tym zakresie. Magazynowani: W oryginalnych, właściwie oznakowanych opakowaniach w magazynie materiałów szkodliwych, wyposaŝonych w instalację wentylacyjną. Przechowywać w odpowiednio zabezpieczonych pomieszczeniach. Na terenie magazynu przestrzegać zakazu palenia, spoŝywania posiłków, otwartego ognia i narzędzi iskrzących. Zasady magazynowania określa norma PN-89/C Metody postępowania Za odpad moŝna uznać siarczan(vi) cynku(ii), który w Ŝadnej postaci z odpadami: nie nadaje się do zagospodarowania. Odpadowy siarczan(vi) cynku(ii) odstawiany jest do miejsca wskazanego przez słuŝbę ochrony środowiska celem utylizacji. 8. KONTROLA NARAśENIA I ŚRODKI OCHRONY INDYWIDUALNEJ

3 Data wydania: Data aktualizacji: Strona/stron 3/7 Rozwiązania techniczne: Ogólne - niezbędne do prawidłowego przewozu, magazynowania i stosowania siarczanu(vi) cynku(ii). Sprawna wentylacja. Osobiste wyposaŝenie ochronne: Ręce: Oczy: Drogi oddechowe: Skóra i ciało: Ogólne środki ochrony: Ochrony zbiorowe: Higiena pracy: Rękawice z tworzywa powlekanego. Okulary ochronne w szczelnej obudowie (oprawa z tworzywa sztucznego). Ochrony dróg oddechowych w przypadku pracy w atmosferze z pyłami siarczanu(vi) cynku(ii) (z filtrem cząsteczkowym oznaczonym kolorem białym i symbolem P2). Ubrania ochronne ze zwartej tkaniny. Fartuchy ochronne. Wentylacja na stanowiskach pracy w obiektach zamkniętych. Zdroiki w pobliŝu stanowisk pracy. Obowiązują przepisy ogólne przemysłowej higieny pracy. Zanieczyszczone ubranie wymienić. Po pracy wymyć powierzchnię ciała oraz oczyścić ochrony osobiste. Nie jeść, nie pić, nie palić, nie zaŝywać leków podczas pracy. Zapobieganie zagroŝeniom: Tam gdzie występuje moŝliwość pojawienia się niebezpiecznych stęŝeń par lub aerozoli pochodzących z siarczanu(vi) cynku(ii), wprowadzić zraszanie rozproszoną wodą. Obowiązujące w Polsce najwyŝsze dopuszczalne stęŝenie (mg/m 3 ) w środowisku pracy: Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia r. (Dz.U. Nr 217, poz. 1833) w sprawie najwyŝszych dopuszczalnych stęŝeń i natęŝeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy ze zmianą z dnia r. (Dz.U. 212 poz.1769). NajwyŜsze dopuszczalne stęŝenie w środowisku pracy (NDS): Brak danych 9. WŁAŚCIWOŚCI FIZYKOCHEMICZNE Masa cząsteczkowa: 161,45 g/mol Postać fizyczna, barwa, zapach: Siarczan(VI) cynku(ii) w warunkach normalnych jest ciałem stałym, krystalicznym, bezbarwnym, pozbawionym zapachu. Gęstość: 3,45 g/cm³/20ºc Gęstość par względem powietrza: 7,20 Temperatura topnienia: 740ºC - rozkład Temperatura wrzenia: rozkład Rozpuszczalność w wodzie i innych rozpuszczalnikach: Bardzo dobrze rozpuszcza się w wodzie oraz etanolu. Stopień zagroŝenia wód: DuŜy Inne: Siarczan(VI) cynku(ii) stosowany jest do przyrządzania kąpieli galwanicznych, jako dodatek do kąpieli koagulacyjnych przy produkcji sztucznego jedwabiu, do flotacji rud, do otrzymywania cynku metodą elektroniczną, w medycynie jako środek wymiotny, do obciąŝania wełny i innych. 10. STABILNOŚĆ I REAKTYWNOŚĆ Stabilność i reaktywność: W warunkach normalnych siarczan(vi) cynku(ii) jest chemicznie

4 Data wydania: Data aktualizacji: Strona/stron 4/7 Właściwości korozyjne: stabilną substancją. Słabe 11. INFORMACJE TOKSYKOLOGICZNE Drogi naraŝenia człowieka: Wdychanie pyłów, spoŝycie, kontakt pyłu z oczami i ze skórą. Kontakt z roztworami. Informacja ogólna: Literatura przedmiotu jest uboga w doniesienia o szkodliwym działaniu siarczanu(vi) cynku(ii) na organizm człowieka. Działa draŝniąco na skórę i błony śluzowe oczu oraz dróg oddechowych. Wywołuje dolegliwości organów wewnętrznych, w tym serca. MoŜe powodować wysypki alergiczne. Dane toksykologiczne dla siarczanu(vi) cynku(ii): LD50 (doustnie, człowiek) = 106 mg/kg masy ciała. LD50 (doustnie, szczur) = 2959mg/kg masy ciała. LD50 (doustnie, mysz) = 57 mg/kg. Działanie miejscowe: Wdychanie pyłów i par: DuŜe stęŝenie w postaci pyłów lub dymów prowadzi do podraŝnienia dróg oddechowych, a takŝe do zapalenia płuc. Połknięcie: W wyniku spoŝycia siarczanu(vi) cynku(ii) pojawia się pieczenie w gardle z nudnościami, wymiotami i biegunką. W cięŝkich przypadkach zdarza się uszkodzenie wątroby i nerek. Jako powikłanie mogą pojawić się drgawki. Kontakt z oczami: Wystąpi groźne podraŝnienie, zaczerwienienie i ból. Istnieje groźba wystąpienia poparzenia chemicznego. Kontakt ze skórą: Pojawia się bó1 i zaczerwienienie. MoŜe zaistnieć reakcja alergiczna. W następstwie przewlekłego naraŝenia zawodowego: U osób naraŝonych stwierdzana jest apatia, ból głowy, brak łaknienia, osłabienie w kończynach, drŝenie. Następnie ujawniać się mogą zaburzenia psychomotoryczne, dochodzące do sztywności ruchowej. Przewlekłe, długotrwałe zatrucia mogą być przyczyną niezdolności do wykonywania pracy. 12. INFORMACJE EKOLOGICZNE Działanie na organizmy wskaźnikowe: Wskaźnik oceny dla ostrej toksyczności: wobec ssaków: 3,0 wobec ryb: 4,4 wobec bakterii: - Stopień zagroŝenia wód: duŝy. Działanie na organizmy wskaźnikowe: Ryby: Roztwór siarczanu(vi) cynku(ii) o stęŝeniu 25 mg/dm³ spowodował śmierć Salmo gardneri w ciągu 135 minut. StęŜenie 10 mg/dm³ okazało się śmiertelne dla pstrągów po 30 godzinach działania. W połączeniu z solami kadmu działanie trujące sumuje się, w połączeniu z solami miedzi i niklu toksyczność wzrasta kilkukrotnie. Dodanie chlorku wapnia powoduje osłabienie toksyczności roztworu. Rośliny: Siarczan(VI) cynku(ii) powoduje uszkodzenie ciałek chlorofilowych i wynikające stąd upośledzenie czynności asymilacyjnych. Roztwór siarczanu cynku o zawartości 1 mg Zn++/dm³ w postaci rozpuszczonej soli jest szkodliwy dla wszystkich roślin; 2,0-3,3 mg Zn++/dm³ wpływa szkodliwie na wzrost roślin; 5 mg Zn++/dm³ jest wartością absolutnie szkodliwą dla wszystkich roślin bez wyjątku. NiŜsze organizmy: Próg szkodliwości siarczanu(vi) cynku(ii) dla Vorticella campanula wynosi 0,6 mg/dm³. Zawartość jonów cynku do 1 mg Zn++/dm³ wpływa wyraźnie stymulująco na nitryfikację; w

5 Data wydania: Data aktualizacji: Strona/stron 5/7 ilości powyŝej 10 mg Zn++/dm³ działa wybitnie szkodliwie. Przy ilościach ponad 20 mg Zn++/dm³ występują objawy zatrucia. 13. POSTĘPOWANIE Z ODPADAMI Metody unieszkodliwiania: Zgodnie z ustawą z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz.U.62 poz. 628) oraz rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz.U.112 poz. 1206) Zawartość opakowania wg: rodzaju inne, nie wymienione odpady Opakowania wg: rodzaju opakowania z tworzyw sztucznych rodzaju opakowania ze szkła Sposób likwidacji (D10) - termiczne przekształcanie odpadów w instalacjach lub urządzeniach zlokalizowanych na lądzie. ZuŜyte opakowania dostarczać do uprawnionych do ich przerabiania przedsiębiorstw. Opakowania opróŝnić całkowicie. 14. INFORMACJE O TRANSPORCIE A. Transport drogowy i kolejowy (ADR /RID) Nr UN: - Klasa: - Grupa pakowania: - Kod klasyfikacyjny: - Numer rozpoznawczy zagroŝenia: - Nalepka ostrzegawcza wg (ADR/RID): - B. Transport morski (IMDG) Nr UN: - Klasa: - Grupa pakowania: - EmS numer: - Zanieczyszczenie środowiska morskiego: nie Nalepka ostrzegawcza wg IMDG: - C. Transport lotniczy (IATA-DGR) Nr UN: - Klasa: - Grupa pakowania: - Nalepka ostrzegawcza wg IATA: INFORMACJE DOTYCZĄCE PRZEPISÓW PRAWNYCH Substancja została zaklasyfikowana jako niebezpieczna zgodnie z obowiązującym prawem. Na etykietach naleŝy umieścić następujące informacje: Symbole ostrzegawcze na opakowaniach jednostkowych Xi N

6 Data wydania: Data aktualizacji: Strona/stron 6/7 Napis ostrzegawczy na opakowaniach jednostkowych R 22 R 41 R 50/53 S 2 S 22 S 26 S 39 S 46 S 60 S 61 Kartę wykonano zgodnie z: Produkt draŝniący. Niebezpieczny dla środowiska. Zwroty wskazujące rodzaj zagroŝenia Działa szkodliwie po połknięciu Ryzyko powaŝnego uszkodzenia oczu Działa bardzo toksycznie na organizmy wodne; moŝe powodować długo utrzymujące się niekorzystne zmiany w środowisku wodnym. Zwroty określające warunki bezpiecznego stosowania Chronić przed dziećmi. Nie wdychać pyłu. Zanieczyszczone oczy przemyć natychmiast duŝą ilością wody i zasięgnąć porady lekarza Nosić okulary lub ochronę twarzy W razie połknięcia niezwłocznie zasięgnij porady lekarza - pokaŝ opakowanie lub etykietę Produkt i opakowanie usuwać jako odpad niebezpieczny. Unikać zrzutów do środowiska. Postępować zgodnie z instrukcją lub kartą charakterystyki. Ustawą o substancjach i preparatach chemicznych z dnia r. (Dz.U.11 poz.84; z późniejszymi zmianami). Rozporządzeniem w sprawie karty charakterystyki substancji niebezpiecznej i preparatu niebezpiecznego. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 3 lipca 2002 r. (Dz. U. Nr 140, poz. 1171) ze zmianą z dnia r. (Dz.U. 2 z 2005r. poz.2). Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia r w sprawie wykazu substancji niebezpiecznych wraz z ich klasyfikacją i oznakowaniem - ZAŁĄCZNIK (Dz.U.201 poz.1674), (29ATP). Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia r. w sprawie oznakowania opakowań substancji niebezpiecznych i preparatów niebezpiecznych (Dz. U. Nr 173, poz z późniejszymi zmianami). Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia r. w sprawie kryteriów i sposobu klasyfikacji substancji i preparatów chemicznych (Dz. U. Nr 171, poz z późniejszymi zmianami). Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia r. (Dz.U. Nr 217, poz. 1833) w sprawie najwyŝszych dopuszczalnych stęŝeń i natęŝeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy ze zmianą z dnia r (Dz.U. 212 poz.1769). Ustawą z dnia r. o odpadach (Dz.U.62 poz.628) oraz rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia r. w sprawie katalogu odpadów (Dz.U.112 poz.1206). Ustawą z dnia 11 maja 2001 r. o opakowaniach i odpadach opakowaniowych (Dz.U nr 63 poz. 638). Klasyfikacją towarów niebezpiecznych zgodnie z Umową Europejską dotyczącą międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych (ADR). Ustawą z dnia 28 października 2002 r. o przewozie drogowym towarów niebezpiecznych (Dz. U nr 199 poz. 1671) z późniejszymi zmianami. Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U nr 169 poz. 1650) z późniejszymi zmianami. Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia roku w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy związanej z występowaniem w miejscu pracy czynników chemicznych (Dz. U. z 2005r. Nr 11, poz. 86). Rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia r. w sprawie zasadniczych wymagań dla środków ochrony indywidualnej (Dz. U. Nr 259, poz. 2173). Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U nr 169 poz. 1650) z późniejszymi zmianami. Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia roku w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy związanej z występowaniem w miejscu pracy czynników chemicznych (Dz. U. z 2005r. Nr 11, poz. 86). Rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia r. w sprawie zasadniczych wymagań dla środków ochrony indywidualnej (Dz. U. Nr 259, poz. 2173).

7 Data wydania: Data aktualizacji: Strona/stron 7/7 16. INNE INFORMACJE Chemiczne określenie produktu: Xi N R 22 R 41 R 50/53 Normy na sprzęt ochronny: Siarczan(VI) cynku(ii) Symbol ostrzegawczy na opakowaniach jednostkowych Produkt draŝniący Produkt niebezpieczny dla środowiska. Znaczenie zwrotów zagroŝenia z punktu 2 Działa szkodliwie po połknięciu Ryzyko powaŝnego uszkodzenia oczu Działa bardzo toksycznie na organizmy wodne; moŝe powodować długo utrzymujące się niekorzystne zmiany w środowisku wodnym. PN-EN 141:2002 Sprzęt ochrony układu oddechowego. Pochłaniacze i filtropochłaniacze, wymagania, badanie, znakowanie; PN-EN 344:1996 Wymagania i metody badania obuwia bezpiecznego, ochronnego i zawodowego do uŝytku w pracy. Zmiana A1; PN-EN 166:2002 (U) Ochrona indywidualna oczu. Wymagania; PN-EN 374-3:2004 (U) Rękawice chroniące przed chemikaliami i mikroorganizmami. Wyznaczanie odporności na przenikanie chemikaliów; PN-EN 466:1998 OdzieŜ ochronna. Ochrona przed ciekłymi chemikaliami. Wymagania dotyczące odzieŝy chroniącej przed chemikaliami z połączeniami nieprzepuszczającymi cieczy (typ 3); Powietrze na stanowiskach pracy PN-EN 1540:2004 PN-EN 689:2002 Powietrze na stanowiskach pracy. Terminologia Powietrze na stanowiskach pracy. Wytyczne oceny naraŝenia inhalacyjnego na czynniki chemiczne przez porównanie z wartościami dopuszczalnymi i strategia pomiarowa. Uwaga: UŜytkownik ponosi odpowiedzialność za podjęcie wszelkich kroków mających na celu spełnienie wymogów prawa krajowego. Informacja zawarta w powyŝszej karcie stanowi opis wymogów bezpieczeństwa uŝytkowania preparatu. UŜytkownik ponosi całkowitą odpowiedzialność za określenie przydatności produktu do określonych celów. Zawarte w niniejszej karcie dane nie stanowią oceny bezpieczeństwa miejsca pracy uŝytkownika. Karta charakterystyki nie moŝe być traktowana jako gwarancja właściwości preparatu. Produkt nie moŝe być uŝywany bez pisemnej zgody w Ŝadnym innym celu aniŝeli podanym w p.1 karty charakterystyki. Karta charakterystyki jest bezpośrednio przekazywana dystrybutorowi produktu, bez zapewnień lub gwarancji co do kompletności bądź szczegółowości wszystkich informacji lub zaleceń w niej zawartych. Kartę wykonano w Przedsiębiorstwie EKOS S.C Gdańsk, al. Grunwaldzka 209, tel/fax: (0-58) , ekos@ekos.gda.pl na podstawie informacji i konsultacji uzyskanych od Zamawiającego oraz materiałów z własnej bazy danych. Informacje zawarte w niniejszej karcie charakterystyki są zgodne z aktualnym stanem naszej wiedzy i spełniają warunki prawa krajowego oraz Unii Europejskiej. Informacje zawarte w niniejszej karcie charakterystyki nie są gwarancją parametrów technicznych czy przydatności do określonych zastosowań. * * * * *