Ogólne zasady projektowania terenów zielonych Ogólne zasady projektowania terenów zielonych Warunki przyrodnicze Wpływ otoczenia, warunki ekonomiczne, program użytkowy Elementy składowe kompozycji terenów zielonych Kompozycja Ogólne zasady projektowania terenów zielonych Warunki przyrodnicze Wpływ otoczenia, warunki ekonomiczne, program użytkowy Elementy składowe kompozycji terenów zielonych Kompozycja 1
Klimat Rzeźba terenu Grunt (gleba) Woda Szata roślinna Warunki przyrodnicze Warunki przyrodnicze - klimat grupa 1 (fotosynteza C3) dostosowana do środowisk chłodnych i umiarkowanych (większość traw) z optymalną temperaturą do maksymalnej fotosyntezy 15-20 C, grupa 2 (fotosynteza C3) dostosowana do środowisk ciepłych z temperaturą optymalną 25-30 C, grupa 3 (fotosynteza C4) dostosowana do środowisk ciepłych z temperaturą optymalną 30-35 C, grupa 4 (fotosynteza C4) dostosowana do temperatur umiarkowanych z temperaturą optymalną 20-20 C. Warunki przyrodnicze - klimat Niektóre gatunki roślin wymarzają we wschodniej części kraju (Magnolia, Deutzia, Thuja orientalis) 2
Klimat i mikroklimat siedliska Zimotrwałość gatunków: (5 max., 1 min.) Poa pratensis 5 Festuca rubra 4-5 Agrostis capillaris 4 Festuca ovina 3-4 Lolium perenne 2 Warunki przyrodnicze - klimat Warunki przyrodnicze - klimat 3
Warunki świetlne Tolerancja na cień: (5 - max., 1 - min.) Festuca rubra 4-5 Agrostis capillaris 3 Festuca ovina 2-3 Lolium perenne 2 Poa pratensis 1 Klimat i mikroklimat siedliska Długość okresu wegetacji: (*** max., * min.) Poa pratensis Festuca rubra Festuca ovina Lolium perenne Agrostis capillaris *** ** ** ** * Warunki przyrodnicze - klimat 4
Warunki przyrodnicze - klimat Klimat i mikroklimat siedliska Tolerancja na suszę skala 1 (min.) -5 (max.) Festuca ovina 4-5 Festuca rubra 3-4 Lolium perenne 3 Poa pratensis 2 Agrostis capillaris 2 Warunki przyrodnicze - klimat Nasilone występowanie chorób 5
Wpływ temperatury, stężenia dwutlenku węgla i natężenia światła na efektywność fotosyntezy Przyrost okresu wegetacyjnego w XXI wieku przy scenariuszu zmian klimatu (wg: Kędziora, 1999) Na terenie Polski przebiegają granice zasięgu różnych gatunków, m.in. linia wschodniego zasięgu występowania cisa pospolitego 6
Klimat Rzeźba terenu Grunt (gleba) Woda Szata roślinna Warunki przyrodnicze Warunki przyrodnicze rzeźba terenu Warunki przyrodnicze rzeźba terenu Możliwości wykorzystania pionowego układu terenu i dostosowanie projektu do terenu (nigdy na odwrót!) Murki oporowe i kwiatowe, tarasy, skarpy schody efekty jakie można stosować w takich warunkach 7
Warunki przyrodnicze Klimat Rzeźba terenu Grunt (gleba)- struktura i zasobność Woda Szata roślinna Warunki przyrodnicze gleba Warunkuje dobór roślin Wpływa na prace związane z ukształtowaniem terenu 8
Klimat Rzeźba terenu Grunt (gleba) Woda Szata roślinna Warunki przyrodnicze Warunki przyrodnicze woda Niezależnie od wielkości założenia ważny element projektu Pożądany element (aspekt plastyczny, higieniczny i klimatyczny) Nadmiar wody stagnującej szkodliwy dla zdrowia Klimat Rzeźba terenu Grunt (gleba) Woda Szata roślinna Warunki przyrodnicze 9
Warunki przyrodnicze szata roślinna Zachowanie istniejącej szaty w różnych postaciach (pojedyncze rośliny, grupy roślin) Usuwanie roślin chorych Dobór roślin dostosowany do siedliska Warunki ekonomiczne, otoczenie, program użytkowy Wpływ otoczenia Wśród zabudowy miejskiej raczej niskie drzewa i żywopłoty Przy arteriach komunikacyjnych wysokie, izolujące elementy Na terenach przemysłowych rośliny odporne Warunki ekonomiczne, otoczenie, program użytkowy Odporność na udeptywanie: (5 max., 1 min.) Poa pratensis 5 Lolium perenne 5 Festuca rubra 2-3 Agrostis capillaris 2-3 Festuca ovina 1-2 10
Elementy składowe kompozycji Ukształtowanie terenu Komunikacja Woda Architektura ogrodowa Roślinność Elementy składowe kompozycji Ukształtowanie terenu Płaszczyzny poziome i pochyłe Skarpy Tarasy Murki oporowe Elementy składowe kompozycji Komunikacja W zależności od przewidywanej frekwencji i funkcji utylitarnych różna szerokość, nawierzchnia (rolki, deskorolki) 11
Elementy składowe kompozycji Komunikacja wejście na trawnik powinno być szerokie aby uniknąć nadmiernego udeptywania tych samych miejsc Elementy składowe kompozycji Woda Cieki i zbiorniki naturalne i sztuczne Często najdroższy element kompozycji Rzeźba terenu i podłoże determinują możliwości i środki realizacji Kaskady i wodotryski jako dodatkowy element Elementy składowe kompozycji Architektura ogrodowa Funkcje użytkowe (nawet najbardziej utylitarne obiekty muszą być estetyczne np. toaleta w parku) Funkcje dekoracyjne (architektura właściwa) np. altany, ale również inne elementy plastyczne (rzeźba, oprawa zbiorników wodnych, głazy) 12
Elementy składowe kompozycji Roślinność Główny element terenów zielonych Zieleń wysoka (drzewa), średnia (krzewy) i niska (trawniki, kwietniki) Zieleń wysoka (drzewa) Często są głównym akcentem terenów zielonych Grupy drzew w układzie swobodnym i regularnym Na solitery nadają się drzewa o wyjątkowym pokroju (dąb, lipa) Plastyczny efekt zwiększa sąsiedztwo wody Częste zastosowanie znajduje prawo kontrastu (kolorystycznego i pokrojowego) W nasadzeniach regularnych stosuje się jednolity materiał roślinny Zieleń średnia (krzewy) Rzadziej pojedynczo, częściej w grupach lub w formie żywopłotów Jeśli w skupieniu to najwyższe pośrodku (światło, ekspozycja) Zasady zestawienie pokroju i barwy jak w drzewach 13
Zieleń niska (trawniki, kwietniki) Kwietniki Najbardziej atrakcyjny element terenów zielonych Mogą być sezonowe ale również bylinowe i mieszane Są dość zmienne w zależności od indywidualnych upodobań i aktualnej mody Zieleń niska (trawniki, kwietniki) Trawniki Podstawowy element terenów zielonych Stanowią często tło dla innych elementów (woda, kwietnik, krzewy, drzewa) Potęgują wrażenie przestrzenności 14