S A M O R Z Ą D O W E L I C E U M O G Ó L N O K S Z T A Ł C Ą C E W GŁOGOWIE MŁP. ul. Kardynała Stefana Wyszyńskiego 2 36-060 Głogów Młp. tel.017 85-17-707 LISTA TEMATÓW NA USTNĄ CZĘŚĆ EGZAMINU MATURALNEGO Z JĘZYKA POLSKIEGO W ROKU SZKOLNYM 2013/2014 LITERATURA 1. Powstania narodowe i konspiracja jako temat literatury polskiej. Rozwiń zagadnienie, odwołując się do wybranych przykładów. 2. Motyw podróży w literaturze fantastycznej. Rozwiń temat na podstawie wybranych przez siebie utworów. 3. Pary bohaterów Omów sposób ich przedstawiania i funkcje, odwołując się do wybranych przykładów. 4. Współczesna poezja polska jako wyraz doświadczeń, przeżyć i niepokojów pokolenia powojennego. Omów problem, analizując wybrane wiersze. 5. Bunt i pokora jako sposoby zachowań człowieka wobec Boga. Przedstaw je i określ ich konsekwencje dla ludzkiego istnienia, odwołując się do współczesnej literatury. 6. Sposoby wykorzystania mitów i legend średniowiecza w literaturze współczesnej. Przedstaw je, odwołując się do wybranych utworów. 7. Dramat pokolenia Kolumbów wyrażony w literaturze. Określ jego istotę i wymiar, analizując wybrane utwory. 8. Wpływ wojny na psychikę człowieka. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych utworów literatury okresu wojny i okupacji. 9. Topos pielgrzyma w literaturze polskiej. Przedstaw problem na wybranych 10. Od herosa do pantoflarza. Przedstaw portret mężczyzny w literaturze różnych epok. 11. Walka dobra ze złem w literaturze. Omów temat na podstawie wybranych przez siebie utworów. 12. Marzenia i ideały bohaterów literackich w konfrontacji z rzeczywistością. Zanalizuj problem, odwołując się do wybranych utworów XIX i XX wieku. 13. Ludzkość wobec problemu tolerancji. Omów temat, wykorzystując znane ci utwory literackie z dowolnych epok. 14. Rola tytułu i motta w utworze literackim. Przedstaw problem, odwołując się do wybranych przykładów. 15. Bohater wierny swym ideałom. Omów temat na przykładzie wybranych utworów 16. Pieniądz jako czynnik sprawczy działań człowieka. Rozważ problem, odwołując się do wybranych utworów 17. Motyw polskiego emigranta w literaturze różnych epok. Omów na wybranych 18. Różne koncepcje dramatu na przestrzeni dziejów. Przedstaw je, odwołując się do wybranych utworów z różnych epok.
19. Na wybranych przykładach literackich z różnych epok wyjaśnij funkcję konwencji onirycznej w kreowaniu świata przedstawionego. 20. Wpływ domu i rodziny na kształtowanie postawy moralnej bohaterów Omów problem, odwołując się do przykładów utworów z różnych epok. 21. Rzeczywistość państwa totalitarnego a prawa i potrzeby człowieka. Omawiając temat, odwołaj się do przykładów z literatury polskiej i obcej. 22. Wielkie monologi w literaturze. Omów ich znaczenie i funkcje, odwołując się do wybranych utworów 23. Literackie portrety matki i córki. Na wybranych przykładach omów różne sposoby kreacji bohaterek. 24. Różne źródła życiowych niepokojów człowieka. Omów temat na wybranych utworach 25. Rewolucja jako temat utworów Scharakteryzuj sposób ujęcia tematu w wybranych tekstach. 26. Sposoby kreowania obrazu świata w literaturze science fiction i fantasy. Omów i porównaj na wybranych 27. Sztuka umierania - rozmaite ujęcia motywu śmierci ludzkiej w literaturze. Przedstaw na wybranych przykładach z różnych epok 28. Od arcydzieła do kiczu. Analizując wybrane przykłady, przedstaw różnice i zależności między literaturą wysoką a popularną. 29. Metropolie realistów. Porównaj sposoby ich przedstawiania, analizując wybrane teksty literackie. 30. Różne ujęcia wizerunku kobiety zbuntowanej. Rozważ problem, zwracając uwagę na przyczyny, przebieg i skutki buntu oraz sposoby kreacji bohaterek w wybranych utworach 31. Obraz Litwy w dziełach polskich twórców romantycznych i współczesnych analiza porównawcza. 32. Co czytają bohaterowie literaccy? Odpowiadając na pytanie, wskaż przykłady bohaterów, których osobowość i losy zostały ukształtowane przez doświadczenia czytelnicze. 33. Fenomen czytelniczy literatury fantasy. Omów zjawisko popularności tego gatunku literackiego wśród młodzieży, odwołując się do wybranych przykładów. 34. Wybitne indywidualności polskiej poezji kobiecej. Omów typowe tematy oraz formy wypowiedzi poetyckiej na wybranych przez siebie 35. Artysta jako bohater literacki. Przestaw i porównaj różne sposoby kreowania tej postaci w wybranych utworach różnych epok. 36. Motyw rozstania w literaturze. Scharakteryzuj motyw i omów jego znaczenie w wybranych utworach 37. Maska, kostium historyczny i język ezopowy w literaturze różnych epok. Omów temat, odwołując się do wybranych utworów 38. Paraboliczne wizje świata w literaturze XX wieku. Przedstaw problem w oparciu o wybrane przykłady. 39. Przyjaźń człowieka ze zwierzęciem. Przedstaw temat na przykładzie wybranych utworów z literatury polskiej i obcej. 40. Jak, gdzie i co jadają bohaterowie literaccy? Przedstaw motyw ucztowania w utworach literackich różnych epok. 41. Poezja religijna dawniej i dziś. Omów temat na przykładzie twórczości wybranych poetów. 42. Osobowe wzorce literackie a ludzkie dążenie do doskonałości. Pokaż historyczną zmienność pojmowania doskonałości na podstawie utworów literackich z różnych epok.
43. Jak uleczyć świat śmiechem? Omów rolę satyry, kpiny, żartu w utworach literackich różnych epok. 44. Ekspiacja jako droga powrotu do człowieczeństwa. Zanalizuj problem, odwołując się do tekstów literackich z różnych epok. 45. Magiczny świat baśni. Zinterpretuj i porównaj symbolikę magicznych rekwizytów oraz funkcję postaci fantastycznych w wybranych utworach J. Ch. Andersena oraz innego baśniopisarza. 46. Praca jako sens życia człowieka. Omów funkcjonowanie tego motywu, analizując wybrane dzieła literackie. ZWIĄZKI LITERATURY Z INNYMI DZIEDZINAMI SZTUKI 47. Artystyczne interpretacje powstań narodowych w literaturze i malarstwie (dokonaj analizy porównawczej wybranych dzieł). 48. Ideał urody męskiej. Omów temat na wybranych przykładach dzieł literackich, malarskich i rzeźbiarskich. 49. Motyw wesela w polskiej literaturze i kinematografii oraz jego funkcje. Omów, analizując wybrane przykłady. 50. Funkcje brzydoty w literaturze i innych dziedzinach sztuki. Omów je, analizując wybrane dzieła. 51. Wędrówka jako sposób poznania świata i samego siebie. Przedstaw sposób funkcjonowania tego motywu w biografii wybranych bohaterów literackich i filmowych. 52. Góry jako temat dzieł literackich i malarskich. Zanalizuj temat na wybranych 53. Mroczna strona natury ludzkiej. Omów temat, odwołując się do przykładów z literatury i innych dziedzin sztuki. 54. Wielkie wydarzenia historyczne w literaturze i sztuce. Przedstaw zagadnienie, analizując wybrane dzieła literackie i plastyczne. 55. Obrazy codzienności w literaturze i sztuce. Porównaj różne ujęcia tematu w twórczości artystów XIX-wiecznych. 56. Funkcjonowanie motywów mitologicznych w literaturze i sztuce różnych epok. Rozwiń temat na wybranych 57. Motyw pożegnania w literaturze i sztuce. Omów różne jego ujęcia w wybranych dziełach XIX i XX wieku. 58. Nieznane, tajemnicze miejsca w literaturze i w filmie. Przeanalizuj sposoby ich przedstawienia w wybranych dziełach. 59. Literacka i filmowa wizja PRL-u. Dokonaj analizy i interpretacji wybranych tekstów kultury. 60. Przyroda ojczysta jako temat i źródło inspiracji artystycznych. Omów na wybranych przykładach z literatury, malarstwa i muzyki. 61. Obrzędy ludowe jako źródło inspiracji artystycznej. Omów na wybranych przykładach z literatury i sztuki. 62. Dawne i współczesne wzorce rodziny. Omów zagadnienie na podstawie literatury, filmu i serialu telewizyjnego. 63. Mogiły, ruiny, opustoszałe zamki Znaki przemijania w literaturze i malarstwie XVIII i XIX wieku. Omów funkcjonowanie motywu na wybranych 64. Rodzice i dzieci w literaturze i sztuce. Przedstaw problem w oparciu o wybrane utwory literackie, malarskie i filmowe.
65. Hagiografia pędzlem i piórem malowana. Zaprezentuj wizerunki świętych w literaturze i malarstwie, uwzględniając specyfikę form artystycznego wyrazu. 66. Kreacje stróża prawa w literaturze kryminalnej i filmie. Omów temat na wybranych 67. Różne ujęcia motywu tańca w literaturze i sztuce. Przedstaw temat w oparciu o wybrane przykłady. 68. Świat prowincji w opowiadaniach Brunona Schulza i obrazach Marca Chagalla. Dokonaj analizy porównawczej wybranych dzieł. 69. Różne wersje motywu Matki Boskiej w literaturze i sztuce. Dokonaj analizy wybranych przykładów. 70. Wielkie postacie historyczne w malarstwie i literaturze. Przedstaw temat, odwołując się do wybranych przykładów. 71. Wieś i jej mieszkańcy. Przedstaw funkcjonowanie tematu w literaturze i malarstwie XIX wieku. 72. Melancholia w literaturze i plastyce. Przedstaw alegoryczne i symboliczne ujęcia tematu, analizując wybrane dzieła. 73. Motyw Pasji w literaturze, filmie i malarstwie. Interpretując wybrane dzieła, zwróć uwagę na różne realizacje motywu oraz specyfikę środków obrazowania. 74. Koncepcja kobiecego piękna w literaturze i malarstwie wybranych epok. Omów temat na podstawie wybranych przez siebie dzieł. 75. Czarny charakter w literaturze i filmie. Ukaż cele i sposoby kreowania takich postaci w wybranych dziełach. JĘZYK 76. Eksperymenty poetyckie i zabawy słowem w poezji XX wieku. Przedstaw temat na wybranych 77. Na przykładach wybranych tekstów reklamowych omów środki językowe o funkcji perswazyjnej. 78. Zapożyczenia we współczesnej polszczyźnie. Na wybranych przykładach omów przyczyny zjawiska i oceń zasadność stosowania zapożyczeń z języka angielskiego i/lub innych języków obcych. 79. Dialekty terytorialne języka polskiego jako tworzywo literackie. Omów na przykładach wybranych utworów. 80. Na wybranych przykładach omów przyczyny i sposoby ewoluowania znaczeń wyrazów we współczesnym języku potocznym. 81. Scharakteryzuj zjawisko stylizacji biblijnej, odwołując się do wybranych przykładów utworów różnych epok. 82. Scharakteryzuj różne typy stylizacji językowej i ich funkcje na przykładzie literatury współczesnej. 83. Język moich rówieśników. Zaprezentuj problem, analizując wybrane przykłady. 84. Różnorodność i funkcje środków stylistycznych w wybranych tekstach literackich omów na 85. Wpływ literatury na współczesną frazeologię polską. Analizując zgromadzony materiał, scharakteryzuj funkcje skrzydlatych słów w tekstach mówionych i pisanych. 86. Scharakteryzuj język wybranych bohaterów Uwzględnij cechy ujawniające ich przynależność środowiskową i charakter. 87. Zanalizuj teksty piosenek dowolnego zespołu muzycznego pod względem języka i stylu.
88. Wpływ mitologii i Biblii na frazeologię i słownictwo języka polskiego. Omów temat, podając przykłady z tekstów literackich i języka mówionego. 89. Fantazje słowotwórcze. Omów funkcje neologizmów w wybranych utworach poetyckich. 90. Gra słów jako przejaw mistrzostwa poetyckiego i sprawności językowej. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych przykładów z literatury polskiej. 91. Język utworów Gombrowicza i Witkacego jako wyzwanie wobec tradycji. Omów na wybranych 92. Język poezji barokowej. Omów bogactwo stylu na wybranych 93. Język współczesnych polityków. Omów typowe zjawiska i procesy na wybranych 94. Dlaczego niektóre wyrazy stają się modne? Wyjaśnij, odwołując się do współczesnej polszczyzny. 95. Język mówiony jako tworzywo literatury, np. w twórczości Bolesława Prusa, Juliana Tuwima, Mirona Białoszewskiego, Stanisława Barańczaka. Zanalizuj celowo dobrane utwory. 96. Dokonaj analizy wybranych tekstów prasowych, wskazując występujące w nich błędy i uproszczenia oraz ich źródła. 97. Jaki obraz świata kreuje telewizja? Odpowiedz, dokonując analizy języka programów informacyjnych. 98. Przedstaw mechanizmy powstawania błędów językowych. Zilustruj wystąpienie przykładami z języka prasy, radia i telewizji. 99. Nazwiska i nazwy znaczące w utworach Omów zagadnienie na wybranych 100. Kicz językowy. Omów to zjawisko na podstawie analizy zebranego materiału językowego (np. piosenki disco-polo, wierszyki sztambuchowe, harlequiny). Tematy opracowała Anna Białek