Lista tematów do części ustnej egzaminu maturalnego z języka polskiego obowiązująca w roku szkolnym 2014 / 2015 LITERATURA

Transkrypt

1 Lista tematów do części ustnej egzaminu maturalnego z języka polskiego obowiązująca w roku szkolnym 2014 / 2015 LITERATURA 1. Raj i koszmar w życiu bohaterów literackich. Omów zagadnienie, analizując celowo dobrane utwory. 2. Różne sposoby personifikowania zła w XIX i XX wieku. Przedstaw je, odwołując się do wybranych utworów literackich. 3. Bohaterowie literaccy w walce z niesprawiedliwością świata scharakteryzuj wybrane postacie i omów powody ich niezgody na zastany porządek rzeczywistości, analizując stosowne utwory. 4. Renesansowa pełnia życia w twórczości i życiu Jana Kochanowskiego. Omów zagadnienie, analizując odpowiedni materiał literacki i biograficzny. 5. Porównaj sposoby wykorzystania mitów i legend średniowiecza w wybranych utworach literatury współczesnej. 6. Problemy okresu dorastania człowieka. Przedstaw je, odwołując się do wybranych utworów literackich. 7. Różne wizje przyszłości zawarte w literaturze fantastycznonaukowej. Scharakteryzuj je, analizując wybrane powieści. 8. Sposoby ukazywania bohaterskiej śmierci w literaturze. Scharakteryzuj je na przykładzie wybranych utworów powstałych w dwóch epokach literackich. 9. Sny, wizje, przywidzenia i majaki bohaterów literackich. Omów ich sens i określ funkcję, analizując wybrane utwory. 10. Literatura jako narzędzie walki politycznej. Omów zagadnienie, analizując odpowiednio dobrane utwory. 11. Portrety Polaków w utworach I. Krasickiego. Porównaj, analizując odpowiednie teksty. 12. Uczucia i motywacje działań bohaterów homeryckich omów problem, analizując wybrane sceny oraz postawy stosownych bohaterów obu eposów greckich. 13. Dramat człowieka uwikłanego w historię. Omów zagadnienie, interpretując wybrane utwory. 14. Biografia artysty jako tworzywo literackie. Omów, analizując wybrane utwory. 15. Patrioci, ludzie honoru i zdrajcy. Przedstaw różne możliwości rozumienia tych pojęć, analizując wybrane utwory literackie. 16. Honor i jego znaczenie w życiu bohaterów literackich. Omów, interpretując wybrane utwory. 17. Przedstaw wizerunek ojca w literaturze, analizując celowo dobrane utwory. 18. Literackie portrety Polaków w ujęciu pisarzy różnych epok. Porównaj, interpretując wybrane utwory. 19. Miłość jako żywioł budujący lub niszczący. Omów zagadnienie, analizując celowo dobrane utwory. 20. Niepogodzeni ze światem porównaj różne sposoby kreowania bohaterów zbuntowanych, analizując 21. Galeria literackich idealistów. Omów szczegółowo 3 postacie, analizując teksty z różnych epok.

2 22. Wpływ wojny na świadomość i postawę moralną człowieka. Omów, analizując wybrane utwory XX wieku. 23. Bohaterowie posągowi i papierowi w literaturze. Scharakteryzuj i porównaj ich kreacje, analizując wybrane utwory. 24. Rola przyrody jako współbohatera akcji. Omów, analizując wybrane teksty literackie. 25. Sumienie i jego znaczenie w życiu bohaterów literackich. Omów, analizując celowo dobrane utwory. 26. Literackie portrety zbrodniarzy. Analizując celowo dobrane utwory, omów wpływ różnych czynników na degenerację jednostki. 27. Porównaj najciekawsze, Twoim zdaniem, literackie portrety bohaterów skazanych na samotność i samotnych z wyboru, analizując celowo dobrane utwory. 28. Literatura jako zwierciadło swoich czasów. Omów zagadnienie, analizując stosowne teksty. 29. Praca wartość czy ciężki obowiązek? Omów, analizując wybrane teksty. 30. Ocena powstań narodowych w polskich dziełach literackich. Analizując celowo dobrane utwory, omów sformułowane tam oceny. 31. Konflikt pokoleń w literaturze. Porównaj sposoby realizacji motywu, analizując wybrane utwory. 32. Porównaj postawy bohaterów literackich wobec Boga, analizując wybrane utwory różnych epok. Uwzględnij konteksty kulturowe. 33. Omów funkcje komizmu w literaturze, analizując celowo dobrane utwory. 34. Godność jako temat literacki. Omów zagadnienie, analizując odpowiednio dobrane teksty. 35. Porównaj kreacje bohaterów, o których można powiedzieć, że ich życie zostało spełnione. Analizując stosowne utwory literackie, zwróć uwagę na złożoność pojęcia życia spełnionego. 36. Bohaterowie zwycięscy i pokonani przedstaw różne możliwości rozumienia tych pojęć, analizując 37. Wiedza i jej znaczenie w życiu bohaterów literackich. Omów, analizując stosowne utwory. 38. Wzorce parenetyczne w literaturze. Omów ich sens i określ funkcje, analizując wybrane utwory różnych epok. 39. Artyści o artystach i ich dziełach. Omów literackie nawiązania, polemiki, aluzje oraz ich znaczenie, analizując celowo dobrane teksty. 40. Walka młodych i starych omów sytuacje przełomu epok w Europie i Polsce, analizując wybrane utwory literackie. 41. Różne ujęcia motywu non omnis moriar w literaturze na przestrzeni wieków. Omów, analizując celowo dobrane utwory. 42. Porównaj różne oblicza miłości, interpretując wybrane utwory literatury światowej i polskiej. 43. Porównaj różne modele rodziny, analizując celowo wybrane dzieła literackie. 44. Wspomnienia pisarzy i bohaterów literackich. Omów ich sens i określ funkcje, analizując wybrane utwory. 45. Analizując celowo dobrane teksty, omów źródła i sens cierpienia oraz porównaj, jakie postawy wobec niego zajmują bohaterowie literaccy.

3 46. Przedstaw, jak przyszłość ludzkości przewidywali artyści różnych czasów. Omów zagadnienie, analizując celowo dobrane dzieła. 47. Omów poglądy filozofów i artystów na temat państwa szczęśliwego, analizując celowo dobrane dzieła. 48. Tendencja, dydaktyzm, prowokacja... omów różne sposoby oddziaływania literatury na odbiorcę, analizując celowo dobrane teksty. 49. Porównaj różne sposoby prezentowania wybranych wydarzeń historycznych w literaturze, analizując celowo dobrane utwory. 50. Wizerunki przyjaciół w literaturze. Scharakteryzuj i porównaj je, analizując celowo dobrane utwory. 51. Nauka i postęp w ocenie twórców literatury różnych epok. Omów, analizując wybrane utwory. 52. Między ideałami a karierą omów zagadnienie, analizując odpowiednio dobrane utwory literackie. 53. Arcydzieła i literackie pomyłki. Omów, analizując celowo dobrane dzieła. 54. Analizując Kwiatki św. Franciszka i utwory literatury współczesnej wyrastające z tradycji franciszkańskiej, przedstaw zawartą w nich koncepcję ludzkiego istnienia. 55. Język ezopowy polskiej literatury rozbiorowej. Omów zagadnienie, analizując stosownie dobrane teksty literackie. 56. Stylizacja w literaturze. Omów zjawisko, analizując odpowiednio dobrane dzieła. 57. Literatura panegiryczna i jej funkcje w różnych epokach. Omów na podstawie analizy wybranych utworów. 58. Ambicja jako siła budująca i niszcząca. Omów, analizując wybrane dzieła. 59. Zasady dobrego wychowania i sposoby ich przedstawienia w kontekście kultury epoki. Omów, analizując 60. Omów, analizując celowo dobrane utwory, jakie hierarchie wartości proponowali na przestrzeni dziejów światowi pisarze i myśliciele. 61. Przebaczenie analizując utwory poruszające ten temat, omów okoliczności, w jakich do przebaczenia dochodzi lub nie i dlaczego? 62. Analizując celowo dobrane teksty, omów, na czym polega zagadka popularności dzieł Tolkiena. 63. Porównaj sposoby ukazywania smutku, analizując celowo dobrane utwory. 64. Tęsknota omów sposoby ujęcia motywu, analizując wybrane teksty literackie. 65. Metamorfoza bohatera i jej sens w literaturze. Omów, analizując wybrane utwory. 66. Różne ujęcia motywu tańca i jego funkcje. Omów zagadnienie, analizując celowo dobrane dzieła. 67. Utopie i antyutopie w literaturze. Omów sposoby kreowania i ich funkcje, analizując wybrane teksty. 68. Duchy, zjawy, sny, wizje omów ich rolę i znaczenie, analizując wybrane dzieła literackie. 69. Samobójstwo. Omów sposoby ujęcia motywu, analizując wybrane utwory różnych epok. 70. Topos starości w literaturze omów, analizując wybrane teksty literackie. 71. To się czyta dzisiaj modni pisarze, modne książki. Omów przyczyny popularności niektórych autorów i książek, analizując utwory dwóch, trzech twórców spoza szkolnego kanonu. Sformułuj własne opinie na ten temat.

4 72. Symbolika żywiołów. Interpretując wybrane teksty poetyckie, zwróć uwagę na wieloznaczność tych samych elementów natury. 73. Bohaterowie literaccy jako autorzy pamiętników, dzienników i listów. Scharakteryzuj i porównaj wybrane kreacje. 74. Magiczny świat baśni. Zinterpretuj i porównaj symbolikę magicznych rekwizytów oraz funkcję postaci fantastycznych w wybranych utworach J. Ch. Andersena oraz innego baśniopisarza. ZWIĄZKI LITERATURY Z INNYMI DZIEDZINAMI SZTUKI 75. Różne ujęcia motywu Sądu Ostatecznego w literaturze i malarstwie. Omów, analizując wybrane dzieła. 76. Wizerunki kobiet w literaturze i malarstwie. Omów przemiany zachodzące w tej dziedzinie na przestrzeni epok, analizując celowo dobrane dzieła. 77. Omów literackie i malarskie obrazy rewolucji, analizując stosowne dzieła. 78. Problem winy i kary w ujęciu twórców literatury i innych dziedzin sztuki. Omów, analizując wybrane dzieła. 79. Filozofia a literatura omów ich wzajemne relacje, analizując celowo dobrane teksty. 80. Pary kochanków w literaturze i sztuce omów ich losy oraz wizerunki, analizując celowo dobrane dzieła. 81. Omów funkcje nawiązań do muzycznych form gatunkowych w wybranych utworach literackich i innych tekstach kultury. 82. Obraz wsi w literaturze i sztuce różnych epok. Omów, analizując kilka stosownych dzieł. 83. Pieniądz i jego siła jako temat dzieł literackich, malarskich lub filmowych. Przedstaw różne sposoby prezentacji motywu, analizując wybrane teksty kultury. 84. Literatura jako inspiracja muzyki przedstaw, jak kompozytorzy różnych epok inspirowali się dziełami sztuki literackiej. 85. Związki literatury z malarstwem. Omów, analizując celowo dobrane dzieła. 86. Porównaj sposoby ukazywania dziecka, analizując wybrane utwory literackie i malarskie. 87. Różne sposoby ukazywania piękna ludzkiego ciała. Porównaj je, analizując wybrane dzieła literatury i sztuki współczesnej. 88. Różne oblicza natury w literaturze i malarstwie. Omów zagadnienie, interpretując odpowiednie teksty kultury. 89. Artyści pióra i pędzla o przemijaniu. Analizując stosowne dzieła, omów najciekawsze, Twoim zdaniem, poglądy na ten temat. 90. Tajemnica popularności romansów i telenowel. Omów zagadnienie, analizując celowo dobrane dzieła literackie i filmowe. 91. Piękno i brzydota w literaturze i sztukach plastycznych. Omów zagadnienie, analizując odpowiednio dobrane dzieła. 92. Problemy filmowej adaptacji. Porównaj film z jego literackim pierwowzorem; oceń adaptację. 93. Marzenia senne w literaturze i malarstwie. Omów zagadnienie, analizując stosownie dobrane dzieła. 94. Różne ujęcia wędrówki w literaturze i sztuce. Omów zagadnienie, analizując wybrane teksty kultury.

5 95. Obecność tradycji żydowskiej w kulturze. Omów zagadnienie, analizując wybrane dzieła literackie i filmowe. 96. Bohater zwierzęcy i jego funkcja w literaturze i innych tekstach kultury. Omów, analizując wybrane dzieła. 97. Sytuacja uwięzienia rozumiana dosłownie i metaforycznie. Porównaj różne postawy człowieka zniewolonego, analizując wybrane dzieła literackie i filmowe. 98. Realia życia w PRL w tragikomicznym ujęciu filmowym i literackim. Zinterpretuj celowo wybrane dzieła, zwracając uwagę na poetykę groteski. 99. Motyw Pasji. Interpretując wybrane przykłady realizacji tego motywu w literaturze, filmie i malarstwie, porównaj środki obrazowania typowe dla różnych dziedzin artystycznych. JĘZYK 100. Język - jednym ze sposobów oddziaływania reklamy na współczesnego odbiorcę. Omów, analizując językową warstwę wybranych reklam, np. z radia, prasy i telewizji Język jako narzędzie perswazji. Omów zagadnienie, analizując 102. Język jako źródło wiedzy o życiu minionych pokoleń. Przedstaw zagadnienie, analizując warstwę językową wybranych pamiętników z określonej epoki (np. baroku) Na czym polegają różnice między dialektem wielkopolskim a językiem ogólnopolskim? Omów je, analizując stosowne przykłady językowe Poetyckie neologizmy i ich funkcja w utworach różnych twórców. Omów, analizując wybrane teksty Wieloznaczność wyrazów i jej konsekwencje dla komunikacji. Omów zagadnienie, analizując wybrane przykłady tekstów kabaretowych Oceń poprawność językową wybranych tekstów prasowych. Scharakteryzuj kryteria, którymi się posłużyłeś Przedstaw charakterystyczne cechy języka internautów, analizując przykłady wypowiedzi zamieszczonych na forach dyskusyjnych Język mówiony jako tworzywo literatury (np. w twórczości Bolesława Prusa, Juliana Tuwima, Mirona Białoszewskiego, Stanisława Barańczaka). Zanalizuj celowo dobrane teksty Różne sposoby indywidualizacji języka poetyckiego. Scharakteryzuj je na wybranych przykładach utworów poetów należących do określonej grupy poetyckiej Dawne obyczaje, tajemnice i wierzenia utrwalone w formach nazw własnych przedstaw etymologię wybranych nazw miejscowych i imion Współczesne anglicyzmy w języku handlu i reklamy. Analizując zebrany materiał językowy, oceń funkcjonalność zapożyczeń angielskich i zasadność wprowadzenia ich do polszczyzny Kicz językowy. Omów to zjawisko na podstawie analizy zebranego materiału językowego (np. piosenki disco-polo, wierszyki sztambuchowe, harlequiny).