Kraków, 11 maja 2010 r. JAK ZOSTAĆ TŁUMACZEM PRZYSIĘGŁYM? Egzamin w Ministerstwie Sprawiedliwości w teorii i w praktyce. JĘZYK ANGIELSKI Barbara Eidrigiewicz tłumacz przysięgły języka angielskiego barbara.e@tlen.pl www.tlumaczprzysiegly.net
? Kto z Państwa planuje w bliższej lub dalszej przyszłości podejść do egzaminu na tłumacza przysięgłego? Czy jest ktoś na sali kto już zdawał ten egzamin? 2
Spis treści: 1. Kto może podejść do egzaminu - jakie wymogi musi spełnić -rozróżnienie na wymogi przed egzaminem i na wymogi przed wpisaniem na listę tłumaczy przysięgłych; 2. Kiedy zdawałam (ile trwa cały proces od złożenia wniosku do otrzymania pieczęci); 3. Jak wyglądał egzamin pisemny (sala i ilość osób, jakie teksty-moje tematy, czas); 4. Jak wyglądał egzamin ustny (sala i ilość osób, jakie teksty, czas); 5. Omówienie szczegółowej punktacji zgodnie z Rozporządzeniem i jak to się ma do punktacji przeze mnie otrzymanej; 6. Jak ja sie przygotowywałam do pisemnego i jak do ustnego; lista publikacji, z których korzystałam; 7. Statystyka zdawalności. 3
1. Kto może podejść do egzaminu? każdy Jakie wymogi musi spełnić osoba podchodząca do egzaminu? Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości; www.ms.gov.pl Rozróżnienie na wymogi przed egzaminem i na wymogi przed wpisaniem na listę tłumaczy przysięgłych Rozporządzenie 4
2. Kiedy zdawałam koniec 2009 r. Ile czasu czeka się na wynik egzaminu? od tygodnia do ponad miesiąca. Ile trwa cały proces od złożenia wniosku do otrzymania pieczęci około roku. 5
3. Jak wyglądał egzamin pisemny: Sala i ilość osób; Jakie teksty moje tematy: Na j. pol.: wyrok amerykański Leon vs USA Na j. pol.: fragment umowy o pracę Na j. ang.: tekst o spółce jawnej UWAGA: sp. osobowa vs sp. kapitałowa Na j. ang.: decyzja sądu w Zamościu; Czas: 4 godziny; Jakie słowniki były przydatne na egzaminie. Kwestie dotyczące glosariuszy i własnych materiałów; Moje zalecenia: pisać od razu na czysto; bardzo dobrze opanować zasady pisania tłumaczeń uwierzytelnionych (można za to otrzymać 20 punktów). 6
4. Jak wyglądał egzamin ustny: Sala i ilość osób w Komisji; Jakie teksty: Na j. pol.: a vista pouczenie świadka; UWAGA na formę YOU Na j. pol.: a vista przemówienie członka zarządu banku (słownictwo ekonomiczne) Na j. ang.: konsekutywne rozwód ogólne informacje dla cudzoziemca Na j. ang: konsekutywne dziedziczenie ustawowe vs testamentowe UWAGA na wyliczenia bez notowania raczej się nie da zapamiętać Czas ok. 40 min (?); Moje zalecenia: jeśli nigdy wcześniej się nie tłumaczyło ustnie, to należy ćwiczyć x 3 na głos z różnych materiałów. 7
5. PUNKTACJA EGZAMIN PISEMNY Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 24 stycznia 2005 r. w sprawie szczegółowego sposobu przeprowadzenia egzaminu na tłumacza przysięgłego 8. 1. Po przeprowadzeniu części pisemnej egzaminu zespół egzaminacyjny ustala jego wynik, stanowiący sumę punktów przyznawanych za następujące elementy oceny, osobno, każdego z 4 tekstów: do 10 punktów za zgodność treści przekazanej w tłumaczeniu z treścią oryginału; do 15 punktów terminologię i frazeologię subjęzyka specjalistycznego; do 10 punktów za poprawność gramatyczną, ortograficzną i leksykalną (leksyka niespecjalistyczna); do 10 punktów za zastosowanie rejestru (stylu funkcjonalnego) języka właściwego dla danego rodzaju tekstu; do 5 punktów za znajomość formalnych zasad wykonywania tłumaczeń uwierzytelnionych. 2. Maksymalna liczba punktów możliwa do uzyskania przez kandydata z części pisemnej egzaminu wynosi 200 punktów. 3. Ocenę pozytywną z części pisemnej egzaminu otrzymuje kandydat, który uzyskał co najmniej 150 punktów. 8
5. PUNKTACJA EGZAMIN USTNY do 10 punktów zgodność treści przekazanej w tłumaczeniu z treścią oryginału; do 15 punktów za terminologię i frazeologię subjęzyka specjalistycznego do 10 punktów do 10 punktów za poprawność gramatyczną, ortograficzną i leksykalną (leksyka niespecjalistyczna); za zastosowanie rejestru (stylu funkcjonalnego) języka właściwego dla danego rodzaju tekstu; do 5 punktów za poprawność fonetyczno intonacyjną, dykcję i płynność wypowiedzi Maksymalnie 200 pkt. Ocena pozytywna to minimum 150 pkt. 9
6. PRZYGOTOWANIE pisemny Jak ja się przygotowywałam do egzaminu pisemnego: lista publikacji, z których korzystałam podczas przygotowań: KODEKSY DWUJĘZYCZNE: kc, kpc, kk, kpk, ka, kpa, etc. USTAWY DWUJĘZYCZNE np. Prawo pracy, Prawo bankowe, Prawo autorskie, etc (dostępne na rynku tłumaczenie na j. ang. to Polish Law Collection, koszt ok. 1500 zł) USTAWY I ROZPORZĄDZENIA dot. tłumaczy na stronach Min. Spraw. Kodeks tłumacza przysięgłego Czasopisma Tepisu z poprzednich lat teraz Translegis The Main Institutions of the English Legal System J. Justyńska i J. Justyński, Toruń 1998 Dokumenty polskie. Wybór dla tłumaczy sądowych Translegis, Warszawa 2007 Selection of English Documents Translegis, Warszawa 2007 Wzory umów i pism. Compendium of Legal Templates. C.H. Beck Lexicon of Law Terms E. Myrczek, C.H. Beck Przekład prawny i sądowy A. Jopek Bosiacka, PWN Jak czytać i rozumieć umowy angielskie L. Berezowski, C.H. Beck 2009 Słowniki polsko angielskie i angielsko polskie UWAGA na opracowania dwujęzyczne wydawnictw innych niż TEPIS! Np. Beck, czy Zakamycze stosują inną terminologię niż TEPIS. Udział w szkoleniach, warsztatach i konferencjach dla tłumaczy. 10
6 cd. PRZYGOTOWANIE ustny Jak ja się przygotowywałam do egzaminu ustnego: Tłumaczyłam na głos różne dokumenty z książek Tepisu; Tłumaczyłam artykuły z gazet codziennych np. Gazety Prawnej; Czytałam książki o notacji i miałam system znaków, których używałam na egzaminie; Czytałam na internecie porady dla tłumaczy ustnych. 11
7. Statystyka zdawalności JĘZYK Liczba osób zaprzysiężonych w ostatnim półroczu ANGIELSKI W POLSCE: 12 w tym w Warszawie: 5 w tym w Krakowie: 3 (+1 w Myślenicach) ROSYJSKI W POLSCE: 6 w tym w Warszawie: 2 w tym w Krakowie: 1 Źródło: materiał własny na podstawie danych ze stron Ministerstwa Sprawiedliwości 12
7 cd. Statystyka zdawalności JĘZYK Liczba osób zaprzysiężonych w ostatnim półroczu WŁOSKI W POLSCE: 2 w tym w Warszawie: 0 w tym w Krakowie: 0 FRANCUSKI W POLSCE: 6 w tym w Warszawie: 0 w tym w Krakowie: 0 NIEMIECKI W POLSCE: bd w tym w Warszawie: 4 w tym w Krakowie: 0 13
CZAS NA ZADAWANIE PYTAŃ
Dziękuję za uwagę. Kontakt: Barbara Eidrigiewicz barbara.e@tlen.pl www.tlumaczprzysiegly.net Czynności Kopiowania, modyfikowania oraz transmitowania (elektronicznie lub w inny sposób), a także powielania, wykorzystywania i dystrybucji zawartych w niniejszym materiale dozwolone są wyłącznie za zgodą właściciela.