Obsada stanowisk samorządowych w 20 tu latach międzywojennych, handel i drobna wytwórczość Wójtowie i ich zastępcy 1916-1939 Lp Nazwisko i imię funkcja powołany od do 1 Maleszek Jan wójt od 1916 r 2 Dubiel Grzegorz wójt 29.01.1925 r - 02.06.1928 r 3 Maleszek Jan zastępca wójta -,, - -,, - 4 Dubiel Szymon wójt 16.06.1928 r 24.09.1931 r 5 Dubiel Grzegorz zastępca wójta -,, - -,, - 6 Dubiel Grzegorz wójt 09.05.1931 r 12.02.1933 r 7 Majewski Stanisław zastępca wójta 12.02.1931 r 22.03.1934 r 8 Majewski Stanisław wójt 04.04.1934 r 12,12,1934 r 9 Niedbała Antoni pod wójt 09.01.1934 r 28.09.1935 r 10 Pośpiecha Józef wójt 21.06.1935 r 28.09.1939 r 11 Niedbała Antoni pod wójt 19.01.1934 r 17.02.1939 r 12 Niedbała Antoni pod wójt 28.02.1939 r 28.11.1939 r Sekretarze gminni 1918 1939 Lp Nazwisko i imię funkcja powołany od do 1 Cegłowski Wacław sekretarz 18.12.1918 r 14.04.1933 r 2 Najda Jan -,, - 18.02.1933 r 16.12.1939 r 3 Szarun Mieczysław I zastępca sekretarza 02.08.1925 r 15.01.1929 r 4 Majchrowski Antoni -,, - 22.01.1929 r 15.03.1929 r 5 Kostrzewa Józef -,, - 24.04.1929 r 01.11.1932 r 6 Wójcik Michał -,, - od 01.12.1932 roku 7 Górnicki Stefan -,, - od 01.05.1937 roku 8 Sachadelówna Maria II zastępca sekretarza 12.02.1921 r 01.04.1938 r 9 Bielecki Mieczysław III zastępca sekretarza 01.04.1938 r - 14.08.1939 r Inni pracownicy urzędu gminy 1928 1939 1
Lp Nazwisko i imię powołany 1 Mizgalski Zygmunt od 01.04.1928 r 2 Remiszewski Marian Bolesław 25.11.1931 r 01.10.1932 r 3 Stasz Stefan 01.10.1932 r 01.12.1933 r 4 Piwowar Jan 01.01.1934 r 15.11.1934r 5 Blazeusz Piotr 01.12.1934 r 01.05.1937 r 6 Gamiński Stefan od 01.05.1937 roku Copyright Zdzisław Kalinowski 1 Czachowski Tadeusz 2 Czuba Franciszek 3 Doroszewski Stanisław 4 Korchut Mikołaj 5 Lewicki Józef 6 Libhaber Josef 7 Majewski Stanisław 8 Machel Wacław 9 Maleszek Jan 10 Nachuniak Stanisław 11Suseł Franciszek 12 Urenbojm Noech 13 Sergjalis Maciej 14 Sikorski Marjan 15 Nowakowski Franciszek 16 Nowakowski Jerzy Członkowie Rady Gminy w Rejowcu powołani w dniu 21.06.1927 roku. 1 Sergjalis Maciej 2 Fajgenbaum Hersz 3 Sikorski Marjan 4 Nowakowski Franciszek 5 Dubiel Szymon 6 Nowakowski Jerzy Zastępcy członków Rady Gminy w Rejowcu powołani w dniu 21.06.1927 roku 1 Maleszek Jan 2 Czachowski Tadeusz 3 Doroszewski Stanisław 4 Nowakowski Jerzy Gminna Komisja Rewizyjna powołana w dniu 11.07.1927 roku 2
Przy samorządzie gminnym w Rejowcu funkcjonowały dwa ciała wybieralne: Dozór Szkolny i Gminna Komisja Oświatowa. W poszczególnych latach ich zakres działalności i składy osobowe dość często ulegały zmianom. Dozór Szkolny Lp. Nazwisko i imię funkcja miejscowość od do 1 Nowakowska Maria przew. Krzywowola 13.12.1923 r 1930 r 2 ks. Zakrzewski Bronisław przew. Rejowiec -,, - 3 Gajewska Maria sekretarz Rejowiec -,, - 1930 r 4 Szedel Piotr członek dozoru Rejowiec -,, - 1931 r 5 Lewicki Józef -,, - Zyngierówka 8.11.1927r 6 Kiwerski Jan -,, - Stajne 21.02.1928r 1931r 7 Dubiel Szymon -,, - Kobyle -,, - 1928 r 8 Dubiel Grzegorz -,, - -,, - 1930r zmarł 11.05.1932r 9 Dubiel Tomasz -,, - -,, - 25.06.1932r 13.02.1934r 10 Szkulnik Stefan -,, - Marynin 21.02.1930r 15.01.1934r 1 Starko Józef 2 Majewski Stanisław 3 Sikorski Marjan 4 Libhaber Josif 5 Sapieha Jan 6 Szkulnik Stefan 7 Tokarski Józef 8 Sztaba Jan 9 Niedbała Antoni 10 Nowakowski Jerzy 11 Król Józef 12 Burzczan Jan 13 Suseł Franciszek 14 Dubiel Szymon 15 Górny Jan 16 Lewicki Józef 17 Pilipczuk Jan Gminna Komisja Oświatowa ( 11.07.1927r - 13.07.1933r ) 1 Majewski Stanisław 2 Lweicki Józef 3 Urenbojm Nojech Członkowie Rady Gminy w Rejowcu powołani w dniu 09.12.1933 roku. 3
18 Dąbek Michał 19 Parada Józef 20 Ragaman Jan 21 Adamiec Jan 22 Artymiuk Józef 23 Budzyński Andrzej 24 Baranowski Jan 25 Dubiel Tomasz 26 Holuk Teodor 27 Hegler Juliusz 28 Kloc Jan 29 Olszewski Józef 1 Postużyński Jan 2 Padziński Ludwik 3 Prus Józef 4 Parada Jan 5 Słomczyński Józef 6 Szeremeta Jan 7 Sławiński Marceli 8 Świetlicki Adam 9 Litwin Jan 10 Urenbojm Nojech 11 Zając Jan 1 Sztaba Jan 2 Starko Józef 3 Litwin Jan Zastępcy członków Rady Gminy w Rejowcu powołani w dniu 09.12.1933 roku. Gminna Komisja Rewizyjna powołana w dniu 13.02.1934 roku Zarząd Gminny w Rejowcu 1 Majewski Stanisław od 04.04.1934r do 19.12.1934 roku 2 Niedbała Antoni od 19.01.1934 roku do 16.02.1939 roku 3 Sikorski Marjan od 19.01.1934 roku 4 Burszczan Jan -,, - 5 Górny Jan -,, - Skład Opieki Szkolnej : 4
Żytkiewicz Franciszek - Opiekun Główny Ks. Zakrzewski Bronisław - proboszcz z Rejowca Dubiel Tomasz - z Kobylego Pietuch Władysław - Kobyle Słomczyński Józef - Wólka Rejowiecka Tymoszczuk Jan - Wólka Rejowiecka Kalinowski Kazimierz Wojciech - Rejowiec Osmólski Stanisław - Rejowiec Holeblatowa Hana - Rejowiec Listhaus Moszko - Rejowiec Członkowie Rady Gminy w Rejowcu powołani w dniu 21.01.1939 roku. Lp Nazwisko i imię rok urodzenia miejscowość uwagi 1 Nowakowski Jerzy 1902 majątek Krzywowola 2 Czuba Franciszek 1898 Niedziałowice 4 Dubiel Tomasz 1887 Kobyle 5 Sztaba Jan 1882 Cementownia Firley 6 Budny Antoni 1905 majątek Rejowiec 7 Parada Józef 1897 Kolonia Rejowiec 8 Oleksiejuk Tomasz 1889 Majdan Stajewski 10 Mardoń Antoni 1902 osada Rejowiec 11 Suseł Franciszek 1878 Bańkowszczyzna 12 Nowoświatłowski Adam 1894 Kolonia Adamów 13 Król Józef 1894 Aleksandria Niedziałowska 14 Kiwerski Jan 1886 majątek Stajne 15 Doroszewski Stanisław 1899 Kolonia Adamów 16 Buta Józef 1898 Kobyle 17 Maleszek Jan 1877 Rejowiec 18 Szafran Konstanty 1876 Kolonia Adamów 19 Burszczan Jan 1887 Majdan Rybiński 20 Baranowski Jan 1889 Niedziałowice 21 Czekierdziński Mieczysław 1889 Rejowiec 22 Starko Józef 1873 osada Rejowiec 23 Tokarzewski Józef 1880 Siedliszczki 24 Nazaruk Jan 1901 Wereszce Duże 25 Majewski Stanisław 1885 Aleksandria Niedziałowska 26 Dąbek Michał 1876 Kolonia Rejowiec 27 Kalinowski Kazimierz Wojciech 1901 Rejowiec 28 Lewicki Józef 1889 Zyngierówka 29 Śluz Stanisław 1893 Majdan Stajne 30 Bojarski Jan 1900 Kolonia Niedziałowska 31 Krawczyk Jan 1900 Aleksandria Niedziałowska 32 Kamiński Aleksander 1894 Wereszce Duże 33 Ragaman Jan 1896 Hruszów 34 Jakubiec Władysław 1898 Bańkowszczyzna 35 Słomczyński Paweł 1889 Stajne 5
36 Kremski Michał 1904 Rybie 37 Koperski Jan 1896 Kolonia Adamów 38 Solski Antoni 1907 Rybie Copyright Zdzisław Kalinowski Członkowie Opieki Szkolnej do 1939 roku. Jan Najda - Opiekun Główny Kazimierz Wojciech Kalinowski - Rejowiec Tomasz Dubiel - Kobyle Józef Parada - Wólka Rejowiecka Feliks Turewicz - przedstawiciel Grona Nauczycielskiego Ks. Jan Kowalski a od 1.11.1938 r. ks. Mikołaj Puacz - z urzędu Kazimierz Sowa - kierownik Publicznej Szkoły Powszechnej Stopnia III Nr l Im Henryka Dąbrowskiego w Rejowcu Antoni Mardoń - kierownik Publicznej szkoły Powszechnej Stopnia III Nr 2 w Rejowcu Moszko Listhaus - gmina żydowska Noeh Urenbaum - gmina żydowska Ostatni skład Opieki Szkolnej, który pracował do września 1939 roku -----------------,, ---------------------- Handel Krótka charakterystyka struktury gospodarczej i administracyjnej Rejowca i Gminy Rejowiec w 1929 roku. Rejowiec jako gmina wiejska ( siedziba urzędu gminnego w osadzie miejskiej Rejowiec pow. Chełm, Sąd Pokoju Chełm, sąd okręgowy Lublin. Węzeł kolejowy łączący : Rejowiec Lublin, Rejowiec Lwów, Rejowiec Kijów. Stacja kolejowa 4 km. Jedna świątynia katolicka, po jednej synagodze i bożnicy. Przynależność sołectw : Aleksandrówka, Budki, Krzywowola, Marynin, Niedziałowice, Siedliszczki, Wereszcze Wielkie, Wólka Rejowiecka. Lp Rodzaj działalności Liczba punktów Prowadzący i właściciele handlowej handlowych działalności handlowej 1 bławaty 18 Ajzensztajn R, Biderman B, Charzewska Z, Finkiel Ch, Frydland M, Furer P, Goldfeid H, Kochman A, Kraft B, Kraft H, Perelmuter J, Rajs Sz, Szenkier J, Smulewicz Ch, Tajblum, Zak E, Zymerman M, Zyngier F. 2 bydło handel 6 Belik J, Mendziolewski M, Mitelman M, Rozenfield F, Szenkier Sz, Waks J. 3 drób 1 Fajblum Sz. 4 drewno 4 Ajzensztajn Sz, Fajgenbaum H, Feldman L, Szmuklerman. 6
5 galanterja 15 Baum B, Baum H, Bojm S, Działowski S, Goldsztajn M, Gruber Gh, Henigman T, Jungmann R, Kum S. G., Kucharczyk J, Perelmuter T, Szafran Ch, Szmuklerman Ch. Z Sztajner M, Traub G. ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 6 konie handel 5 Bojm A, Ajwarner Sz, Rodkier A, Rotkier Sz, Zamnsztajn B. 7 kuchenne naczynia 2 Soroko T, Zonszajn Ch. 8 nierogacizna handel 1 Rudski W. 9 obuwie 3 Fiszelsem Ch. E, Mycflikier Abr, Mycflikier A. 10 opał 1 Perlmutter M. 11 piśmienne materjaly 1 Fajgenbaum H. 12 piwiarnia 1 Perolmuter M. 13 rolnicze narzędzia 1 Osmulski St. i S-ka 14 skóry 7 Ajzenberg M, Synkop J. B, Edietsborg H, Kachandel J, Perelmuter M, Rozenfield W, Szpajzman H. 15 spirytualia 2 Oleszczuk j, Radliński M. 16 artykuły spożywcze 38 Ajzensztajn B, Apfelzwajg R, Apfelewajg Sz, Bergman R, Blumsztajn Sz, Bojn G, Bojm F,Bojm S. Buterman I, Domownik W, Fabrykant C, Feldman M, Fingerhut B, Frydland Z, Gartenkrot H, Gartenkrot R, Goldbaum D, Goldman B, Goldman M, Goldsztajn B, Gotlib P, Lenwaser Ch, Libhaber H, Mencer J, Minc M, Micflicker R, Micflicker M, Modlicht J, Pachwaser Ch, Rejt M, Rojter H, Szpajzman Sz, Szpicel G, Sztajer L, Zyngier E, Broda J, Drobner M, Szczęsna. 17 starzyzna handel 2 Fryszman F, Goldberg E. 18 tytoniowe wyroby 1 Perelmuter G. 19 ubrania gotowe 7 Fajfermackier H, Fajfermackier I, Harsztajn Sz, Karpenkopf E, Karpenkopf Sz, Szerman K, Szpajzman A. 20 wędliny 5 Czekierdziński W, Kość Z., Kotowski A, Nawrocki Fr, Sadowski. 21 wyszynk trunków 3 Czerniak K, Gwardjak M, Huba St. 22 zboże 8 Biderman Z, Drobner M, Goldman M, Gotlib J, Lerman M, Liberman M, Szczupak M, Zyngier Ch, 7
23 żelazo 5 Bojm J, Frydland H, Frydland Sz, Listhaus M, Listhaus R. 24 żelazo stare 4 Bindner A, Bindner H, Pechter J, Pechter S. 25 galanterja 2 Ajchonhorn H, - Krzywowola, Tracichleb J., - Krzywowola Działalność gospodarczo - usługowa i drobna wytwórczość --------------------------------------------------------------------------------- Lp Rodzaj działalności Liczba punktów Prowadzący i właściciele działalności gospodarczej i usługowej usługowych gospodarczej 1 agentury 1 Szenkier Sz. 2 akuszerki 1 Charzewska Z. 3 apteki 1 Sikorski M. W. 4 banki 1 Bank Ludowy 5 bednarze 1 Sachadel A. 6 blacharze 2 Karp Z., Tuchsznejder W. 7 cementownie 1 Firley SA 8 cukrownie 1 Rejowiec Sp. Akc. 9 czapki 2 Fajformzcker J, Finkielsztein A. 10 dekarze 1 Pechwaser Sz. 11 ekspedytorzy 1 Perelmater G. 12 felczerzy 2 Nowuk St, Sergialis M. 13 felczerzy weterynarii 1 Dobrski Bol. 14 fryzjerzy 3 Sadurski Sz, Sztalgamer L, Zajferajner Sz, 15 garbarnie 1 Mieflickor 16 gorzelnie 1 Budny J. 17 herbaciarnie 4 Apfelcwajg M, Rudski W, Sawicki M, Semeniuk P. 18 kamasznicy 1 Gartman Ch. 8
19 kaszarnie 1 Feldman J. 20 kołodzieje 2 Czekierdziński W, Małysz P. 21 kooperatywy 1,, Zgoda,, Spółdz. Spoż. 22 kowale 3 Altyński W, Kociubiński W, Machel W. 23 krawcy 13 Ajzman L, Cederbojm H, Cederman D, Fingergut D, Gartsztajun Sz, Goldsztajn N, Karpenkop E, Szerman L, Szyldklaper A, Wagon J, Wagon Sz, Wenarski A, Wurman. 24 lasy eksploatacja 1 Budny J. 25 lekarze 2 dr Sepieta Ludwika ( chorób wewn ) i dr Woinlos J. 26 malarze 1 Szafran J. 27 młyny 2 Ajzensztajn Sz, Budny J. ( mot. ), 28 olejarnie 2 Cymerman H, Szonkier L 29 piekarze 5 Borensztajn M, Brynkler H, Celiński W, Fajblum R, Rozensztajn M. 30 powroźnicy 1 Ruchandel A. 31 rymarze 3 Major M, Rotkier H, Waszagier B. 32 rzeźnicy 2 Osmulski Wł, Sztok E. 33 samochodowa komunikacja 5 Ajwoner Sz, Borensztajn L, Cymerman J, Glinerman Sz, Huba S. 34 szewcy 5 Alspektor Sz, Bajt Ch, Liberman I, Liberman Sz, Szpajzman Sz. 35 tartaki 1 Ajzensztajn Sz. 36 wody gazowe 5 Appejewajg A, Godberg, Goldar P, Lebensbaum.R, Rozenblat Sz. 37 wódka fabryka 1 Budny J. -,, Dominium Rejowiec,,. 38 zegarmistrzowie 1 Gelbhar Sz 39 mleczarskie zakłady 1 Spółdzielnia Mleczarska - Niedziałowice 40 wędliny 1 Sagadyn - Krzywowola 9
41 młyny 2 Budny Józefat ( mot.) Rejowiec Szuper Michał - Siedliszczki Copyright Zdzisław Kalinowski 42 murarze 1 Hołysz W, - Siedliszczki 43 kółka rolnicze 3 Laszuk B, - Krzywowola Zysman B, - Wereszcze Wielkie Zysman E, - Wereszcze Wielkie 44 wiatraki 2 Dąbek M, - Wólka Rejowiecka Krygier A, - Adamów ( Miszczuk - Leonów gm. Krzywiczki ) Duże majątki ziemskie na terenie gminy Rejowiec Wykaz z 1928 roku i 3 stycznia 1935 roku. L.p. Imię i nazwisko właściciela wielkość majątku Inne składniki 1 1 Majątek Rejowiec dane z roku Józafat Jakub Budny 1785 ha 1928 Józafat Jakub Budny 2 Majątek Stajne 2 cukrownie, gorzelnia, 1916,88 ha młyn wodno-parowy, 1935 tartak Godlewski Gustaw 544 ha 1928 Mieczysław Morawski 560 ha 1935 3 Majątek Gruszów / Hruszów Czachowski Tadeusz 265 ha 1928 Felicja Czachowska 447,20 ha 1935 1 Cukrownia i Rafineria,, Rejowiec,, w Rejowcu rozpoczęła swoją działalność w 1898 roku. Głównymi akcjonariuszami w rożnym zakresie byli Budnowie : Józefat, Jan, Antoni, Kazimierz i Antoni Ludwik. Najbardziej znanymi a zarazem długoletnimi dyrektorami tej fabryki byli : Apolinary Machczyński i Tadeusz Huskowski Zabezpieczenie surowcowe tworzyło 1.700 hektarów plantacji buraka cukrowego.w 1945 roku cukrownia została upaństwowiona.józefat Budny miał też cukrownie,, Trawniki,,, która powstała w 1899 roku. W 1933 roku została włączona do,, Cukrowni Rejowiec,,. W krótkim czasie produkcję cukru wstrzymano. W 1938 roku ostatecznie ją zlikwidowano. Zbiegło się to w czasie wraz ze śmiercią głównego akcjonariusza Jozafata Budnego.Trzecim zakładem przemysłowym należącym do Jozafata Budnego była gorzelnia wraz z rektyfikacją w Rejowcu. Ta gałąź przemysłu rozwijała się bardzo prężnie. W 1896 roku produkowała 18000 wiader spirytusu, a w 1900 roku już 28000. Z roku na rok zwiększała się zdolność produkcyjna zakładu. Słynnego w ziemi chełmskiej z produkcji wódek gatunkowych. 2 Pomoc biednym dzieciom prowadzi aż do śmierci czyli do 2 kwietnia 1938 roku, potem kontynuuje ją usynowiony bratanek - Antoni Ludwik Budny. 10
4 Majątek Krzywowola Nowakowski Jan 342 ha 1928 Około- Kułak 274,96 ha 1935 5 w koloni Marysin Gustaw Gebert 33,92 ha 1935 6 w kolonii Marysin Bolesław Szafran 33,10 ha 1935 Dzierżawca majątku Inny pogląd na rozwój gospodarczy Rejowca w 1935 roku został zaprezentowany w sposób następujący : ( ), Miasteczko Rejowiec w ostatnich czasach chyli się do upadku. Życie handlowe na którym wyrósł Rejowiec na spore kilkutysięczne miasteczko, zamarło zupełnie. Przemysł koncesjonowano-kartelowy cukrownia i gorzelnie nie ma najmniejszego wpływu na życie gospodarcze miasteczka. 3 Już na pierwszy rzut oka widać,że przytoczona opinia w porównaniu z zamieszczonymi wykazami jest delikatnie ujmując, znacznie odbiegająca od prawdy. --------------------,, ---------------------------- Preferencje wyborcze w gminie Rejowiec Wybory do Sejmu Ustawodawczego dnia 26 stycznia 1919 roku. Gmina liczba liczba lista 1 lista 2 lista 5 uprawnionych głosujących NBKW PSLW PPS Rejowiec 3149 1939 112 760 493 Gmina Rejowiec Liczba uprawnionych 3727 Liczba głosów ważnych 2198 Lista 1 Piast 88 Lista 2 PPS 4 588 Lista 3 Wyzwolenie 564 Lista 8 ChZIN 147 Lista 16 BNM 759 Lista 15 ChSR 18 Wybory do Sejmu I kadencji dnia 5 listopada 1922 roku. 3 Kazimierz Czernicki -,, Chełm przeszłość i pamiątki,,, Chełm 1936 r. str. 110 4 W latach1870 1914 największe wpływy ideologiczne na terenie gminy Rejowiec miało ugrupowanie partyjne - PPS. 11
Gmina Rejowiec Liczba uprawnionych 4798 Liczba głosów ważnych 3566 Wyzwolenie 210 SCh 227 Piast i ChO 34 ZL, ChS 113 BBWR 207 PPS 1623 Katolicko-Narodowe 161 BMN 640 Wybory do Sejmu II kadencji dnia 4 marca 1928 roku Niewątpliwym wydarzeniem w środowisku rejowieckich sympatyków PPS był przyjazd 16 grudnia 1929 roku posła Feliksa Kotlarskiego i wystąpienie na specjalnie zorganizowanym wiecu. Poddał ostrej krytyce ówczesny rząd. Zachwalał idee partii PPS. Wpływy ideologii PPS z roku na rok zyskiwały coraz większą popularność. Świadczą o tym poniżej prezentowane zestawienie: Poparcie PPS w czasie wyborów do Sejmu. Lp. Wybory do Sejmu uprawnionych ważnych głosów PPS Uwagi 1 Ustawodawczy 26 stycznia 1919r. 3.142 1.939 493 2 I Kadencji 5 listopada 1922r. 3.727 2.198 588 3 II Kadencji 4 marca 1928r. 4.798 3.566 1.623 Popularności tego ugrupowania w dalszych latach sukcesywnie wzrastała. -------------------,, -------------------- Niepełne dane liczbowe o ludności Rejowca z uwzględnieniem struktury narodowościowo wyznaniowej 1701-1939 Liczba ludności Budynki mieszkalne Rok Unici Ogółem Katolicy prawosławni Ewangelicy Żydzi murowane drewniane 1701 122 1768 437 1781 134 16 127 1784 148 1787 350 uwagi 12
1810 438 1819 539 38 304 115 d. 1821 497 228 14 1822 603 1827 603 275 19 88 54% 1830 31 1857 1135 824 19 79 72,8% 1858 1159 802 19 80 1859 1268 316 91 7 854 1865 1418 160 108 8 1142 19 79 81% 1867 1408 1060 424 d. 1868 437 1869 1239 1882 1518 1886 1710 1887 1710 180 210 1890 1932 1904 2621 210 385 86 1940 74% 1916 4921 3109 142/1653 17 1827 71,8% 1920 3225 685 34 2506 1921 3226 1927 2546 1939 2600 d. suma domów % - procent Żydów w stosunku do ogółu mieszkańców 13