L.INSTRUMENTs s.c. Tel./fax: +48 22 6204151 Nr w GIOŚ: E0003373W Bank: PKO BP IX O/Warszawa www.linstruments.com.pl Jacek Barański, Agnieszka Jurkiewicz 00-140 WARSZAWA Al. Solidarności 113/32 NIP: 113-00-60-337 REGON: 010331054 PL 80 1020 1097 0000 7202 0002 4158 e-mail: biuro@linstruments.com.pl pr1 PRZERYWACZ TAKTUJĄCY DO POMIARÓW INTENSYWNYCH INSTRUKCJA UŻYTKOWANIA WYDANIE TRZECIE poprawione Warszawa 2010
SPIS TREŚCI Wstęp 7 1 Bezpieczeństwo pracy 8 2 Części składowe 9 2.1 Płyta czołowa 9 2.2 Płyta tylna 9 2.3 Obudowa 9 3 Działanie 11 3.1 Informacje podstawowe 11 3.2 Cykl pracy 11 3.3 Rodzaje pracy 13 3.4 Współpraca z innymi przyrządami 13 3.5 Sygnalizacja 13 3.6 Zasilanie 14 4 Nastawy 15 4.1 Informacje ogólne 15 4.2 Cykl _N 16 4.3 Cykl_M 17 4.4 Profile 17 4.5 Synchronizacja 19 4.6 Współpraca z odbiornikiem DCF77 20 4.7 Pozostałe komunikaty 22 5 Wyposażenie 24 6 Gwarancja 25 7 Konserwacja 25 8 Serwis 25 9 Zastosowanie emulatora DCF77 27 DEKLARACJA ZGODNOŚCI KARTA GWARANCYJNA - 5 -
Zgodnie z ustawą z 29 07 2005 o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (Dz. U. 180/2005 poz. 1495) rejestrator mra po zakończeniu eksploatacji jako sprzęt zużyty powinien być zwrócony do producenta, który włączy go do systemu recyklingu. W skład rejestratora wchodzą komponenty szkodliwe dla środowiska, które nie są biodegradalne takie jak płytki obwodów drukowanych, wyświetlacz ciekłokrystaliczny, kable i kondensatory. Szczególnie zwraca się uwagę użytkowników aby oddawać sprzedawcy zużyte ogniwa nabywając baterie alkaliczne (AA 1.5V d.c.) i akumulatorki NiMH (AA 1.2V d.c.), stosowane jako źródło zasilania wewnętrznego. - 6 -
WSTĘP Przed przystąpieniem do pracy z przerywaczem taktującym pr1 prosimy o uważne przeczytanie tej instrukcji oraz o zapoznanie się z przyrządem i z należącym do niego dodatkowym wyposażeniem. Instrukcja zawiera wskazówki dotyczące używania przerywacza i przedstawia jego szerokie możliwości. Przerywacz pr1 umożliwia wykonanie pomiarów techniką wyłączeniową. W szczególności jest pomyślany do współpracy w pomiarach intensywnych z rejestratorem mrg produkcji L.INSTRUMENTs lub z przyrządem podobnym. Jest prosty i wygodny w obsłudze. Do współpracy z przerywaczem przy instalowaniu funkcji PROFILE należy użyć komputera o parametrach co najmniej: PC Pentium 100MHz 16MB RAM HDD 1GB Monitor SVG 800*600 Port szeregowy RS232 Windows 95 (lub nowsze) - 7 -
1 BEZPIECZEŃSTWO PRACY Dla zapewnienia bezpieczeństwa pracy należy posługiwać się przerywaczem pr1 zgodnie ze wskazaniami niniejszej instrukcji. Napięcie znamionowe zasilania sieciowego wynosi 230V AC. Należy stosować dostarczane wraz z przerywaczem przewody umożliwiające zasilanie sieciowe 230V AC (wejście) oraz zasilanie przerywne 230V AC (wyjście). Każdorazowo instalując przyrząd należy sprawdzić, czy jest on zasilany z prawidłowo wykonanego układu sieciowego TN (przewody L1, N, PE). Przyrząd jest pod napięciem od chwili włożenia wtyku przewodu zasilania sieciowego do gniazda zewnętrznego aż do chwili wyjęcia wtyku z tego gniazda. Przyrząd włącza się wyłącznikiem głównym zasilania sieciowego 230V AC, 50Hz, wbudowanym w gniazdo komputerowe męskie, zawierające również bezpiecznik 5A, umieszczone na płycie tylnej przerywacza. Przerywanie prądu rozpoczyna się po załączeniu innego wyłącznika również umieszczonego na płycie tylnej przerywacza. Tym samym wyłącznikiem należy zakończyć działanie przerywne, po czym wyłącznikiem głównym można wyłączyć przyrząd. Przerywacz jest wyposażony w wewnętrzny żelowy szczelny akumulator firmy PANASONIC LC-061R3PG (lub podobny innej firmy), 6V, 1.3Ah/20HR, który umożliwia zapewnia ciągłość kluczowania w obwodzie tranzystora przy zaniku napięcia. W celu wymiany akumulatora należy zwrócić się do serwisu L.INSTRUMENTs. Przerywacz nie emituje szkodliwego promieniowania. Jest to przyrząd przenośny, należy do kategorii instalacji (kategorii przepięcia) II, może pracować przy stopniu zanieczyszczenia 2 (zanieczyszczenie nieprzewodzące), posiada stopień ochrony IP40 wg IEC 60529 i jest bezpieczny pod względem pożarowym. W razie uszkodzenia przyrządu należy zwrócić się do serwisu L.INSTRU- MENTs. - 8 -
2 CZĘŚCI SKŁADOWE 2.1 PŁYTA CZOŁOWA Na płycie czołowej znajdują się: - wyświetlacz LCD alfanumeryczny 16*2 (w każdym z obu wierszy jest 16 znaków) - nastawnik czterosegmentowy cyfrowy - zaciski laboratoryjne: + czerwony i czarny (wyjście bipolarne wysokoprądowe 50V DC, 0...15A) - diody LED: żółta - BAT ładowanie baterii łososiowa - PR przerywacz działa czerwona - ERROR błąd synchronizacji DCF77 zielona - OK synchronizacja DCF77 2.2 PŁYTA TYLNA Na płycie tylnej znajdują się: - gniazdo komputerowe męskie z wyłącznikiem głównym i bezpiecznikiem 5A (wejście zasilania sieciowego 230V AC) - gniazdo komputerowe żeńskie (wyjście wysokonapięciowe 230V AC) - wyłącznik pracy przerywnej - złącze 9-pinowe męskie RS232 (piny 7 8) ±100mA DC (wyjście bipolarne niskoprądowe) - złącze 9-pinowe męskie DCF77 2.3 OBUDOWA Obudowa: Materiał: Kolor: Stopień ochrony: dwuczęściowa aluminium RAL 7035 jasnoszary (pudełko) RAL 9005 czarny (listwy boczne) IP40-9 -
Wymiary zewnętrzne: wysokość 55mm szerokość 175mm głębokość 175mm Wymiary bez nóżek i uchwytu. Inne: uchwyt do przenoszenia, nóżki W celu zmiany położenia uchwytu należy jednocześnie oburącz nacisnąć obie jego osi obrotu. Umożliwia to ustawienie przyrządu w pozycji dogodnej do obserwacji. Tabliczka znamionowa na listwie bocznej jest jednocześnie plombą zabezpieczającą przed nieuprawnionym otwarciem przyrządu. Rys. 1. Tabliczka znamionowa - 10 -
3 DZIAŁANIE 3.1 INFORMACJE PODSTAWOWE Przerywacz taktujący pr1 służy do ciągłego przerywania prądu ochrony katodowej konstrukcji w wybranym cyklu (on/off ). Przebieg zmian potencjału konstrukcji E przy załączaniu i wyłączaniu prądu ochrony ilustruje rys. 2. Na rysunku pokazano załączenie, a następnie wyłączenie prądu ochrony. Po załączeniu potencjał przybiera wartość bardziej ujemną. Po wyłączeniu prądu potencjał osiąga wartość mniej ujemną od wartości przed wyłączeniem. Polaryzacja i depolaryzacja konstrukcji odbywa się powoli, co jest widoczne jako rozłożone w czasie malenie i narastanie potencjału. Dzięki temu potencjał polaryzacji E łatwo daje się odróżnić od omowego spadku napięcia IR, który powstaje i zanika natychmiast. Aby wyeliminować spadek napięcia IR należy potencjał załączeniowy E on zmierzyć tuż przed wyłączeniem, a potencjał wyłączeniowy E off tuż po wyłączeniu prądu. IR = E on E off Im prędzej zostanie zmierzony potencjał E off po wyłączeniu prądu, tym wynik pomiar będzie dokładniejszy. Stąd pochodzi warunek synchronicznej współpracy przerywacza (lub wielu przerywaczy) z przyrządem pomiarowym. Przerywacze pr1 zapewniają pracę synchroniczną układu, a rejestrator mrg, specjalnie przeznaczony do pomiarów intensywnych umożliwia wybranie chwili pomiaru bezpośrednio po wyłączeniu prądu. 3.2 CYKL PRACY Czas trwania cyklu T i czas przerwy P należy dobrać do sytuacji lokalnej, ponieważ czas polaryzacji i depolaryzacji konstrukcji zależy od wieku konstrukcji i warunków terenowych. Należy zwrócić uwagę, że im cykl T jest krótszy, tym sesja pomiarowa przebiega prędzej. Ma to duże znaczenie przy długotrwałych pomiarach intensywnych. W zależności od potrzeb można dobrać i nastawić: czas trwania cyklu T = t on + t off od 1 do 60s Przyjęto oznaczenia angielskie: on ZAŁ, off WYŁ na podstawie normy: PN-EN 12954. Ochrona katodowa konstrukcji metalowych w wodach lub w gruntach. Zasady ogólne i zastosowania dotyczące rurociągów. - 11 -
czas przerwy P = t off od (0) 0.3 do 5s. Uwaga: Czas trwania przerwy P = 0s oznacza brak przerwy czyli trwałe załączenie. Podczas długotrwałych pomiarów można ograniczyć depolaryzację konstrukcji dzięki funkcji wstrzymania działania przerywacza w porze nocnej i w weekendy, kiedy pomiary się nie odbywają (4.7.4). Cykl taktowania nastawia się z nastawnika segmentowego wbudowanego w płytę czołową przerywacza. Alternatywnie można nastawiać cykl taktowania z komputera przy użyciu specjalnego oprogramowania PROFILE, dobierając czas przerwy i czas załączenia w ciągu 1 minuty z rozdzielczością 0.1 sekundy (4.4) stosownie do potrzeb. Rys. 2. Przebieg zmian potencjału konstrukcji przy załączaniu i wyłączaniu prądu ochrony. Zaznaczono chwile pomiaru potencjału załączeniowego i wyłączeniowego za pomocą synchronicznie współpracującego rejestratora E potencjał, t czas, IR omowy spadek napięcia, E potencjał polaryzacji Na rysunku P = t off = 1s, T = t on + t off = 3s - 12 -
3.3 RODZAJE PRACY Przerywacz pr1 umożliwia (rys. 3): 1 - sterowanie całą stacją ochrony katodowej (SOK). W tym celu należy go włączyć między sieć zasilającą 230V AC a stację SOK. Należy wykorzystać w tym celu wyjście wysokonapięciowe na tylnej płycie przyrządu i przewód zasilania przerywnego 230 V AC 1/N/PE. 2 - przerywanie obwodu prądu stałego ochrony katodowej przez włączenie w ten obwód tranzystora FET. Tym razem należy skorzystać z zacisków laboratoryjnych + i na płycie czołowej przyrządu. Jest to wyjście bipolarne 50V DC, 0...15A. Włączając przerywacz w obwód DC stacji SOK należy zwrócić uwagę na biegunowość. 3 przerywanie obwodu za pomocą impulsów niskoprądowych w przypadkach, gdy dzięki dobrej izolacji konstrukcji prąd ochrony jest rzędu ±100mA. Służy do tego wyjście bipolarne na tylnej płycie przyrządu w postaci złącza 9- pinowego. Należy wykorzystać piny 7 8. 3.4 WSPÓŁPRACA Z INNYMI PRZYRZĄDAMI Przerywacz pr1 przeznaczony jest do współpracy synchronicznej z rejestratorem do pomiarów intensywnych typu mrg. Może też współpracować z innymi rejestratorami o podobnych właściwościach. Przyrządy należy zsynchronizować przed pomiarem (4.6). Przyrządy pr1 i mrg są wyposażone w dokładne zegary kwarcowe (błąd ±1min/miesiąc), co umożliwia przeprowadzenie synchronizacji. W przypadku wykonywania pomiarów na rurociągach chronionych przez kilka współpracujących stacji SOK należy w każdej zainstalować przerywacz pr1. Aby pomiar był poprawny wszystkie przerywacze muszą załączać i wyłączać prąd ochrony synchronicznie. 3.5 SYGNALIZACJA O działaniu przerywacza informują diody na płycie czołowej: żółta - BAT ładowanie baterii łososiowa - PR przerywacz działa, czas trwania błysku jest równy czasowi przerwy - 13 -
czerwona - ERROR błąd synchronizacji DCF77 zielona - OK synchronizacja DCF77 3.6 ZASILANIE Zasilanie zewnętrzne sieciowe 230V AC, 50Hz, 5A w układzie 1/N/PE zapewnia prawidłową i bezpieczną pracę przerywacza. Tylko przy zasilaniu napięciem 230VAC wyjście wysokonapięciowe jest aktywne. Przerywacz jest wyposażony we własny wewnętrzny akumulator o napięciu znamionowym 6V DC i pojemności 1.3Ah. Akumulator jest doładowywany zawsze, gdy włączone jest napięcie sieciowe 230V AC. Ładowanie kontroluje autonomiczny układ sterujący. Czas ładowania całkowicie rozładowanego akumulatora wynosi ok. 10 godzin. Napięcie akumulatora można odczytać na wyświetlaczu nastawiając nastawnik segmentowy w pozycji: XXX6. Napięcie naładowanego akumulatora (przy włączonym zasilaczu) wynosi ok. 6.8V DC (4.7.2). Zanik napięcia zasilającego 230VAC nie zatrzymuje pracy przerywacza, lecz dostępne są wówczas jedynie wyjścia bipolarne: wysokoprądowe na tranzystorze FE: 0...15A DC i niskoprądowe na mikroprzekaźniku: ±100mA. Jeśli przerywacz ma być użyty w miejscu, gdzie nie ma zasilania 230V AC, to należy sprawdzić, czy akumulator jest całkowicie naładowany. Rys. 3. Schemat ideowy przerywacza pr1-14 -
4 NASTAWY 4.1 INFORMACJE OGÓLNE Na płycie czołowej przerywacza pr1 znajduje się nastawnik składający się z czterech segmentów dziesiętnych, których znaczenie przedstawiono poniżej. Skrót SEG i cztery znaki po nim następujące opisują znaczenie nastawień. Istnieją trzy sposoby wykonania nastaw w zależności od wybranej sekwencji liczb na czteropozycyjnym nastawniku: Oznaczenia: SEG T P T D Cykl _N SEG 0 0 X D Cykl _M SEG 0 1 F D Profil F T P T D[isplay] X F N[astawianie] M[emory] cykl przerwa przesunięcie cyklu wyświetlanie komunikatów oraz synchronizacja nieokreślony, nieistotny numer profilu (zapisywanego z komputera) cykl podstawowy, nastawiany ręcznie z nastawnika pamięć Eeprom, cykl zapisywany z mrg lub komputera Pierwsza kombinacja określa parametry cyklu przerywania wybranego i modyfikowanego manualnie z nastawnika. Dwie następne kombinacje dotyczą wyboru parametrów zapisanego w pamięci przerywacza cyklu WYŁ/ZAŁ, wcześniej zaprogramowanego przy użyciu komputera lub przyrządu mrg. Te kombinacje rozszerzają możliwość budowy własnych cykli przerywania w stosunku do możliwości nastawiania ręcznego z nastawnika. Wymaga to użycia komputera i programu PROFILE. Do wyboru parametrów cyklu służą trzy segmenty, pierwsze od lewej strony. Czwarty segment oznaczony D określa rodzaj wyświetlonego komunikatu. - 15 -
Rys. 4. Typowy cykl pracy przerywacza przy nastawianiu ręcznym. W tym przykładzie T = 4s, P = 1s. Widać, że w a) deltat = 0s, a w b) deltat= 2s. Nie uwzględniono kształtu narastania i opadania potencjału 4.2 CYKL _N. Jest to tryb podstawowy polegający na ręcznym nastawianiu. SEG T P T 0 gdy T 0 T czas trwania cyklu przybiera wartości z zakresu: 1s, 2s, 3s, 4s, 5s, 6s, 10s, 12s, 15s, 20s, 30s, 60s P czas trwania przerwy (off) przybiera wartości z zakresu: 0s, 0.3s, 0.4s, 0.5s, 0.6s, 1s, 2s, 3s, 4s, 5s deltat ( T) rozumiane jako przesunięcie całego cyklu względem zerowej sekundy czasu rzeczywistego przybiera całkowite wartości z zakresu 0 do 59s. Komunikat: Cykl _N P = Ys T = Xs deltat = Vs - 16 -
Czas cyklu Czas przerwy Przesunięcie względem 0s T off/on P T - - 0 0s 0 0s 1 1s 1 0.3s 1 1s 2 2s 2 0.4s 2 2s 3 3s 3 0.5s 3 3s 4 4s 4 0.6s 4 4s 5 5s 5 1s 5 5s 6 10s 6 2s 6 10s 7 15s 7 3s 7 15s 8 30s 8 4s 8 20s 9 60s 9 5s 9 30s 4.3 CYKL _M Cykl _M jest zapisywany z komputera lub z rejestratora mrg poprzez łącze szeregowe RS232. Nastawia się te same wartości, co w cyklu _N, to znaczy: T, P i delta T. Kombinacja nastawień w porównaniu z cyklem nastawio- nym ręcznie (Cykl _N) jest jednak znacznie większa, ponieważ można nastawić każdą wartość całkowitą T pomiędzy 0 i 60s jak również wartości P nie tylko jak w cyklu _N, lecz także większe od 2s. SEG 0 0 X 0 (D = 0) Komunikat: Cykl _M P = Ys T=Xsek deltat = Vs 4.4 PROFILE Profile są to przebiegi jednominutowe o dowolnie zaprojektowanych czasach wyłączenia i załączenia (on/off) z rozdzielczością 0.1s. Projektuje się je przy użyciu dostarczanego przez firmę L.INSTRUMENTs programu PROFILE. Profile są zapisywane w pamięci nieulotnej przerywacza. - 17 -
Funkcja PROFILE umożliwia określenie wpływu każdej ze stacji ochrony katodowej (SOK) badanej konstrukcji, np. długiego rurociągu, na stan ochrony w dowolnym punkcie. Można na przykład zaprojektować taki profil, w którym w pewnych wybranych chwilach jednocześnie łączą wszystkie przerywacze zainstalowane w różnych stacjach ochrony katodowej (SOK), a w Innych chwilach kolejno każdy przerywacz oddzielnie. Profile dają olbrzymią elastyczność w projektowaniu cyklu minutowego. Przerwy mogą być różne, dowolnie określone przez użytkownika. Profile wyczerpują wszelkie kombinacje nastaw cyklu on/off, których nie da się nastawić w cyklu _N lub w cyklu _M. SEG 0 1 F D Profil F, działa całą dobę i przez cały tydzień, gdy D 9 działa od poniedziałku do piątku, od 07.00...19.00 Komunikat: Profil 1min nr F Sec = XXs twyl = Ys gdzie: F numer profilu, 0 do 9 XX kolejne sekundy w minucie twyl czas wyłączenia w sekundzie XX Y = 0s czas wyłączenia równy 0s (przez całą sekundę XX wyjście jest w stanie on Y = 1s czas wyłączenia równy 1s (przez całą sekundę XX wyjście w stanie off Pozostałe możliwe czasy wyłączenia w sekundach XX to: Y = 0.1s, 0.2s, 0.3s, 0.4s, 0.5s, 0.6s, 0.7s, 0.8s, 0.9s Nastawiając w kolejnych sekundach wartości Y = 1s można uzyskać wielosekundowe czasy wyłączenia, a nastawiając kolejno Y = 0s można uzyskać wielosekundowy czas załączenia. Zrozumienie tego problemu bardzo ułatwia graficzne przedstawienie budowy profilu (rys. 5). - 18 -
Rys. 5. Budowa profilu 4.5 SYNCHRONIZACJA Po załączeniu przerywacz wchodzi w cykl przerywania prądu. Czas cyklu względem czasu rzeczywistego jest przypadkowy. Przy niektórych pomiarach jak np. w metodzie DCVG synchronizacja przerywacza z przyrządem pomiarowym nie jest potrzebna. Natomiast w pomiarach intensywnych synchronizacja przerywacza z przyrządem pomiarowym jest niezbędna. Synchronizacji możemy dokonać w trojaki sposób: 1 bezpośrednio synchronizując przyrząd pomiarowy (np. rejestrator mrg lub inny) z przerywaczem, przy czym synchronizację należy wykonać PRZED sesją pomiarową, 2 synchronizując przerywacz pr1 i przyrząd pomiarowy z czasem rzeczywistym wykorzystując sygnał radiowy DCF77 z Frankfurtu. Ten rodzaj synchronizacji można przeprowadzić PRZED lub W CZASIE sesji pomiarowej, 3 synchronizując dwa przerywacze pr1 między sobą, wybierając jeden z nich do pracy jako MASTER (nadrzędny), a drugi jako SLAVE (podpo- - 19 -
rządkowany). Synchronizacji należy dokonać PRZED sesją pomiarową. Opis komunikatów znajduje się w rozdziale 4.7.3. 4.6 WSPÓŁPRACA Z ODBIORNIKIEM DCF77 Odbiornik sygnału DCF77 (czas radiostacji we Frankfurcie n/menem) należy dołączyć do właściwego złącza na tylnej płycie przerywacza. Z chwilą dołączenia odbiornika przerywacz dokonuje próby synchronizacji. Proces ten trwa co najmniej jedną minutę. W przypadku dużych zakłóceń radiowych może to trwać znacznie dłużej, a nawet może wcale nie dojść do synchronizacji. Dosynchronizowanie czasu następuje zawsze po zdekodowaniu poprawnej ramki DCF77. W idealnym przypadku trwa to właśnie jedną minutę. Synchronizacja może być przeprowadzona jednokrotnie przed pomiarem, po czym odbiornik DCF77 zostaje odłączony. Synchronizacja może być też wykonywana cyklicznie, gdy odbiornik jest stale podłączony do przerywacza. Jest to zalecane, jeżeli pomiary trwają więcej niż kilka godzin. Odbiornik jest wrażliwy na zakłócenia radiowe i elektryczne. Najbardziej poprawną pracę uzyskuje się maksymalnie odsuwając odbiornik od urzą- dzeń elektrycznych i elektronicznych powodujących zakłócenia. Jakość odbioru zależy też od propagacji fal radiowych, warunków pogodowych, znajdujących się w pobliżu innych urządzeń radiowych oraz kierunku anteny odbiornika DCF77. Warunki synchronizacji zmieniają się w ciągu doby. Na jakość odbioru może również wpływać sam przerywacz. Przy przerywaniu dużych prądów wydatnie pogarsza się jakość odbioru sygnału DCF77. Dlatego należy jak najdalej odsunąć odbiornik od przerywacza. Przy poprawnym odbiorze diody na płycie czołowej powinny migać równomiernie co 1s. Współpracę z odbiornikiem DCF77 kontroluje się przy następującym stanie nastawnika segmentowego: SEG X X X 2 Komunikat: DCF77 brak syg W HH:MM:SS lub komunikat: DCF77 b:b s : AA B W HH:MM:SS - 20 -
Powyższe komunikaty określają stan współpracy z odbiornikiem DCF77. Przerywacz pr1 rozpoznaje dostępność sygnału z odbiornika DCF77. Pierwszy informuje o braku sygnału, drugi podaje parametry pracy odbiornika opisane poniżej. b określa wartość bitu ramki czasu DCF77. Możliwe komunikaty to: 0 (sygnał 100ms) 1 (sygnał 200ms) x błąd bitu ramki s:aa AA jest to licznik sekund zerowany w chwili dekodowania zerowej sekundy w ramce DCF77. Przy pracy poprawnej wartość licznika zawiera się w przedziale 0 do 59s. W sytuacjach awaryjnych wartość licznika może przekraczać liczbę 59. Obserwacja tego licznika pozwala na określenie poprawności strojenia anteny. B jest to znak określający poprawność pracy w kolejnych minutach; B przyjmuje wartości E, o, O, przy czym: W dzień tygodnia E Error czyli błąd ramki DCF w bieżącej minucie, sygnalizuje to również czerwona migająca dioda ERROR o stan początku minuty synchronizacji poprawnej, co sygnalizują jednocześnie migające diody ERROR i OK O stan poprawnego zsynchronizowania ramki DCF77 stwierdzony, gdy stan o trwa pełną minutę. Przechodzi w stan E z chwilą wystąpienia błędu w ramce DCF77. Stan O sygnalizowany jest przez miganie diody OK X dzień nieznany (po RESET) P Poniedziałek W Wtorek s Środa C Czwartek p Piątek S Sobota N Niedziela HH godziny zegara czasu rzeczywistego, MM minuty, SS sekundy - 21 -
Po RESET wskazywana jest wartość X 00:00:00. Zegar jest nastawiony w procesie synchronizacji poprzez łącze odbiornika DCF77 lub łącze RS232 (4.7.3). Czas w minutach od ostatniej synchronizacji możemy obserwować przy następującym stanie nastawnika: SEG X X X 3 Komunikat: Wynik synchr. BRAK lub komunikat: Wynik synchr. Ost. Synchr = YYYYYmin Pierwszy komunikat pojawia się po RESET, drugi określa czas w minutach od ostatniej poprawnej synchronizacji. 4.7 POZOSTAŁE KOMUNIKATY 4.7.1 Nastawy do wykorzystania w przyszłości: SEG X X X 4 SEG X X X 5 Komunikaty: L.Instruments Przerywacz v1.1p 4.7.2 Stan akumulatora: SEG X X X 6-22 -
Komunikat: Nap. Baterii wew Ubat = Y.YYYV Komunikat opisuje wartość napięcia wewnętrznej baterii. Stan naładowania zawiera się w granicach 6.8 do 6.9V, a stan rozładowania wynosi około 5.4V. 4.7.3 Synchronizacja dwóch przerywaczy MASTER SLAVE Aby zsynchronizować z sobą dwa przerywacze należy połączyć je z sobą przewodem RS232. Następnie na przerywaczu podporządkowanym SLAVE ustawiamy segment czwarty na wartość 7. SEG X X X 7 Komunikat: Synchr. (slave) hh:mm:ss MM:SS hh, mm, ss - odpowiednio godziny, minuty i sekundy otrzymane w ramce synchronizacji wysłanej przez układ MASTER (inny pr1 lub mrg). MM:SS oznaczają minuty i sekundy zegara czasu rzeczywistego w pr1. Następnie na przerywaczu MASTER ustawiamy segment trzeci na wartość 8. Po krótkiej chwili nastąpi synchronizacja. Podobnie przeprowadza się synchronizację z rejestratorem mrg, który traktować należy jako MASTER, a przerywacz jako SLAVE. Poprawną synchronizację potwierdza poniższy komunikat: SEG X X X 8 Komunikat: - 23 -
Synchr.(master) Transmisja r.cz. Komunikat: Synchr. (master) Potwier. odbioru Pierwszy komunikat to opis chwili transmisji ramki czasu. Komunikat drugi pojawia się po poprawnym odbiorze ramki czasu przez układ SLAVE, który jest synchronizowany. W procesie synchronizacji zegar układu SLAVE jest ustawiony z dokładnością nie gorszą niż ±5ms, odniesioną do układu MA- STER. Przeciętnie uzyskiwany błąd nie jest większy niż ±2ms. 4.7.4 Praca od poniedziałku do piątku w godzinach 07.00 do 19.00 Praca przerywacza od poniedziałku do piątku w godzinach 07.00 do 19.00 możliwa jest we wszystkich trybach pracy, tzn. w cykl_n, w cykl_m oraz PROFILE. SEG X X X 9 Komunikat: C_Y: T=Zs PnPt Praca PnPt: 7-19 Wyłączenie przerywania w porze nocnej ułatwia synchronizację przerywacza z radiostacją DCF77, ponieważ zmniejsza się poziom szumów radiowych spowodowanych przerywaniem dużych prądów. Poprawia to również polaryzację obiektu badanego. - 24 -
5 WYPOSAŻENIE Wraz z przerywaczem typu pr1 dostarcza się: - przewód zasilania sieciowego 230VAC 1/N/PE - przewód zasilania przerywnego 230VAC 1/N/PE - instrukcja użytkowania - program PROFILE (opcja) - przewód RS232 do programu obsługi PROFILE (rys. 3, opcja) - odbiornik DCF77 z anteną i kablem ok. 4m długości (opcja) 6 GWARANCJA Gwarancja poprawnego działania obejmuje jeden rok od daty sprzedaży podanej w fakturze. Gwarancja nie obejmuje uszkodzeń wynikłych z niestosowania się do niniejszej instrukcji, aktów wandalizmu i działania siły wyższej. Gwarancja nie przysługuje w razie uszkodzenia tabliczki znamionowej. 7 KONSERWACJA Przerywacz powinien być utrzymywany w czystości. Akumulator należy ładować zgodnie z rozdziałem 1.4. Dostarczane przewody trzeba używać zgodnie z przeznaczeniem. Otwarcie obudowy przyrządu powoduje utratę gwarancji. W razie uszkodzenia należy zwrócić się do serwisu L.INSTRUMENTs. Po około trzech latach użytkowania lub w razie widocznej utraty pojemności akumulator powinien zostać wymieniony w serwisie firmy L.INSTRU- MENTs. 8 SERWIS Serwis L.INSTRUMENTs wykonuje przeglądy i naprawy przyrządów pomiarowych własnej produkcji. Przeprowadza również instruktaż i udziela konsultacji. Adres: L.INSTRUMENTs s.c. Al. Solidarności 113 m. 32 PL 00-140 WARSZAWA tel/fax (+48) (+22) 6204151 e-mail: biuro@linstruments.com.pl - 25 -
Rys. 6. Przewód RS323 do programowania obsługi PROFILE (opcja) - 26 -
9 ZASTOSOWANIE EMULATORA DCF77 Emulatory GPS-DCF-EMU mogą być stosowane do synchronizacji i strojenia zegarów w przyrządach firmy L.INSTRUMENTs: pr1 mrg mra Emulator GPS-DCF-EMU składa się z pudełka zawierającego odbiornik GPS oraz zewnętrznej anteny GPS. Ze względu na stosunkowo duży pobór mocy emulator nie może być zasilany z w.w. przyrządów, lecz służy do tego zewnętrzny zasilacz sieciowy 230V a.c./6v d.c. albo zasilacz bateryjny 4*1.5V (baterie alkaliczne) lub 4*1.2V (akumulatorki NiMH). Emulator zaczyna pracować po dołączeniu zasilacza. Czas potrzebny do synchronizacji satelitarnej wynosi 10 do 15 minut. Dodatkowe 2 minuty są potrzebne do synchronizacji z przyrządami pomiarowymi. Zasilacz bateryjny należy stosować do jednorazowej synchronizacji przed pomiarem. Zasilacz sieciowy należy używać do ciągłej synchronizacji przerywaczy pr1. Ciągła synchronizacja innych przyrządów nie jest potrzebna. Początek synchronizacji jest sygnalizowany w pr1 przez zieloną diodę, a w przyrządach mrg i mra za pomocą ciągu 0-1 w odpowiednim punkcie czasu. Uwaga. Kabla wielkiej częstotliwości anteny GPS nie wolno zginać lub złamać. - 27 -