ROZPORZĄDZENIE MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI z dnia r. w sprawie aplikacji kuratorskiej. Na podstawie art. 76 ust. 6 i art. 80 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o kuratorach sądowych (Dz. U. Nr 98, poz. 1071) zarządza się, co następuje: Rozdział 1 Przepisy ogólne 1. Rozporządzenie określa tryb przeprowadzania konkursu na stanowisko aplikanta kuratorskiego, obowiązki związane z zajmowaniem stanowiska aplikanta, organizację aplikacji kuratorskiej, zakres egzaminu kuratorskiego, skład komisji egzaminacyjnej, sposób powoływania i wysokość wynagrodzenia jej członków oraz tryb postępowania komisji egzaminacyjnej. 2. Zgłoszenia kandydatów na aplikantów przyjmuje prezes sądu okręgowego w terminie wskazanym w ogłoszeniu, o którym mowa w 14 ust. 3. 3. Na pisemny wniosek aplikanta, prezes sądu okręgowego zatrudniający aplikanta może wyrazić zgodę na jego przeniesienie do innego sądu okręgowego. 4. Aplikant jest obowiązany: 1) sumiennie wykonywać powierzone obowiązki i polecenia przełożonego oraz dbać w czasie pracy i poza pracą o powagę sądu 2) uczestniczyć w zajęciach szkoleniowych; 3) stale podnosić poziom swojej wiedzy zawodowej. 5. 1. Zadania aplikanta i sposób ich wykonania określają kierownik zespołu kuratorskiej służby sadowej i patron aplikanta (osoby kierujące jego szkoleniem). 6. 1. Aplikant bez zgody prezesa sądu okręgowego nie może wykonywać dodatkowego zatrudnienia i innych zajęć utrudniających pełnienie obowiązków aplikanta. 2. Jeżeli aplikant nie może pełnić swoich obowiązków z powodu choroby lub innej uzasadnionej przyczyny, powinien o tym niezwłocznie zawiadomić prezesa sądu, w którym aktualnie odbywa praktykę oraz właściwego kierownika szkolenia, na żądanie którego powinien złożyć odpowiednie dowody i wyjaśnienia.
3. Aplikantowi w czasie trwania aplikacji przysługuje dwutygodniowy płatny urlop szkoleniowy w okresie poprzedzającym egzamin końcowy. Rozdział 2 Aplikacja kuratorska i egzamin kuratorski 7. 1. Minister Sprawiedliwości wyznacza termin konkursu dla kandydatów na aplikantów kuratorskich, zwanego dalej "konkursem" oraz ustala limity miejsc na aplikację dla poszczególnych okręgów sądów okręgowych, biorąc pod uwagę potrzeby kadrowe i możliwości finansowe oraz organizacyjne sądów. 2. Konkurs rozpoczyna się nie później niż 15 lipca każdego roku i odbywa się w tym samym czasie we wszystkich sądach okręgowych, w których są wolne etaty. 3. Nie później niż 45 dni przed terminem konkursu Minister Sprawiedliwości zamieszcza ogłoszenie o terminie konkursu w dzienniku o zasięgu ogólnopolskim i Biuletynie Informacji Publicznej, o którym mowa w ustawie z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 112, poz. 1198, z późn. zm. 3) ), w którym podaje w szczególności: 1) termin złożenia zgłoszenia o przystąpieniu do egzaminu konkursowego na aplikację kuratorską, zwanego dalej "zgłoszeniem"; 2) siedziby sądów okręgowych, w których prowadzony będzie nabór na aplikację; 3) limity miejsc na aplikację w poszczególnych okręgach sądów okręgowych; 4) termin przeprowadzenia konkursu dla kandydatów na aplikantów. 4. Zgłoszenie, o którym mowa w ust. 3 pkt 1, powinno zawierać: 1) wniosek o dopuszczenie do egzaminu konkursowego; 2) ankietę personalną opracowaną w Ministerstwie Sprawiedliwości; 3) życiorys; 4) urzędowo poświadczony odpis dyplomu ukończenia wyższych studiów prawniczych, pedagogicznych, psychologicznych, socjologicznych lub politologicznych i uzyskania tytułu magistra prawa, pedagogiki, psychologii, socjologii lub politologii 5) informację z Krajowego Rejestru Karnego, opatrzoną datą nie wcześniejszą niż miesiąc przed złożeniem zgłoszenia; 6) 3 zdjęcia. 5. Jeżeli zgłoszenie nie spełnia wymogów formalnych określonych w ust. 4, prezes sądu okręgowego wzywa kandydata do usunięcia braków formalnych w trybie określonym w art. 64 2 Kodeksu postępowania administracyjnego.
6. Zgłoszenie może również złożyć kandydat, który złożył zaświadczenie, z którego wynika, iż zdał on wszystkie egzaminy i odbył praktyki przewidziane w planie wyższych studiów, o których mowa w ust. 4 pkt 4 oraz ma wyznaczony termin egzaminu magisterskiego. Warunkiem dopuszczenia do egzaminu konkursowego takiego kandydata jest złożenie przez niego, nie później niż 5 dni przed terminem egzaminu konkursowego, odpisu dyplomu lub zaświadczenia o zdaniu egzaminu magisterskiego. 7. Prezes sądu okręgowego zwraca kandydatowi zgłoszenie złożone po terminie. 8. 1. Nie później niż 21 dni przed terminem konkursu Prezes Sądu Okręgowego powołuje komisję egzaminacyjną do przeprowadzenia konkursu, która składa się z: prezesa sądu okręgowego lub jego przedstawiciela, który przewodniczy komisji, dwóch sędziów sądu okręgowego orzekających w wydziałach: cywilnym (do spraw małżeńskich i opiekuńczych) i karnym oraz kuratora okręgowego, jego zastępcy i kuratora specjalisty. 2. W przypadku nieobecności kuratora okręgowego lub jego zastępcy, przewodniczący komisji do komisji egzaminacyjnej powołuje kuratora zawodowego wybranego przez zgromadzenie kuratorów na członka komisji egzaminacyjnej do przeprowadzenia egzaminu kuratorskiego lub innego kuratora zawodowego o odpowiednio wysokich kwalifikacjach i doświadczeniu zawodowym. 3. W charakterze obserwatorów w pracach komisji uczestniczyć może przedstawiciel Krajowej Rady Kuratorów, przedstawiciel Ministra Sprawiedliwości oraz, na zaproszenie przewodniczącego komisji, pracownik naukowo-dydaktyczny, zatrudniony w wyższej uczelni i posiadający tytuł lub stopień naukowy z dziedziny nauk prawnych, pedagogicznych, psychologicznych lub socjologicznych. Przewodniczący komisji wyznacza spośród członków komisji sekretarza komisji. 4. Członkami komisji nie mogą być osoby, które z kandydatem przystępującym do egzaminu pozostają w stosunku małżeństwa, pokrewieństwa albo powinowactwa do drugiego stopnia, przysposobienia ani też we wspólnym pożyciu. Członkowie komisji przed powołaniem do składu komisji składają stosowne oświadczenia. 5. Komisja egzaminacyjna ocenia, czy kandydat na aplikanta odpowiada wymaganiom określonym w ustawie z dnia 27 lipca 2001 r. - o kuratorach sądowych. 9. 1. Konkurs składa się z części pisemnej i ustnej. 2. Część pisemna trwa 90 minut i składa się z przygotowanych przez Krajową Szkołę Sądownictwa i Prokuratury, zwanego dalej Szkołą, 60 pytań testowych jednokrotnego wyboru i 1 pytania opisowego. Za każdą prawidłową odpowiedź na pytanie testowe komisja przyznaje ½ punktu, a za opracowanie pytania opisowego od 0 do 10 punktów. Maksymalna liczba punktów z części pisemnej wynosi 40. 3. Egzamin konkursowy przeprowadza się w wydzielonej sali, w warunkach zapewniających kandydatom samodzielną pracę, przy czym w sali - poza zdającymi - mogą być obecni tylko członkowie komisji egzaminacyjnej i osoby, o których mowa w 8 ust. 3. Opuszczenie sali w trakcie egzaminu dopuszczalne jest w wyjątkowych przypadkach, pod nadzorem członka komisji egzaminacyjnej, wskazanego przez przewodniczącego.
4. Prace egzaminacyjne oznacza się indywidualnym kodem. Każdy kandydat otrzymuje wylosowaną przez siebie kopertę, na której widnieje numer kodu. Numer kodu kandydat wpisuje w prawym górnym rogu na pierwszej stronie testu. W kopercie umieszczona jest czysta kartka, na której kandydat zapisuje swoje imię i nazwisko, umieszcza ją z powrotem w kopercie, zakleja i przed przystąpieniem do rozwiązywania testu oddaje członkowi komisji. Koperty - do czasu rozkodowania prac - przechowuje przewodniczący komisji. Prace są rozkodowywane po ich sprawdzeniu. 5. Do czasu ogłoszenia wyników z części pisemnej, przewodniczący komisji przechowuje testy w kancelarii tajnej właściwego sądu okręgowego, z wyłączeniem czasu niezbędnego do przeprowadzenia egzaminu oraz sprawdzenia prac. Komisja sprawdza prace z części pisemnej egzaminu konkursowego niezwłocznie po jej zakończeniu, w siedzibie komisji egzaminacyjnej, przy czym każda praca podlega sprawdzeniu przez dwóch członków komisji. Otwarcie koperty z odpowiedziami do testu następuje komisyjnie po zakończeniu części pisemnej egzaminu. 6. Do części ustnej zostają dopuszczeni kandydaci, którzy uzyskali co najmniej 30 punktów z części pisemnej konkursu. W przypadku gdy minimum to uzyska mniejsza liczba kandydatów niż dwukrotność limitu przyjęć na aplikację w danym okręgu sądu okręgowego, do części ustnej dopuszczeni zostają kandydaci, którzy otrzymali kolejno największą liczbę punktów, wówczas jednak liczba kandydatów dopuszczonych do części ustnej nie może przekroczyć wskazanej wyżej dwukrotności limitu przyjęć. Jeżeli więcej niż jeden kandydat uzyska taką samą liczbę punktów, jak ostatni spośród wyłonionych w ten sposób kandydatów, wszyscy oni zostają dopuszczeni do części ustnej konkursu. 7. Część ustna obejmuje sprawdzian wiadomości ogólnych, wiadomości z zakresu prawa, pedagogiki, resocjalizacji, psychologii, socjologii oraz znajomości podstaw systemu organów władzy i administracji publicznej oraz organów wymiaru sprawiedliwości. 8. Pytania na część ustną konkursu przygotowuje Szkoła w formie pisemnych zestawów. Członkowie komisji egzaminacyjnej mogą zadawać pytania dodatkowe, związane tematycznie z pytaniami z wylosowanego zestawu. 9. Każdy z członków komisji egzaminacyjnej ocenia odpowiedź kandydata na wylosowany przez niego zestaw pytań w skali od 0 do 6 punktów, biorąc pod uwagę treść merytoryczną, sposób formułowania myśli, logikę myślenia oraz poprawność językową wypowiedzi. Punkty uzyskane od wszystkich członków komisji egzaminacyjnej sumuje się. Maksymalna liczba punktów z części ustnej wynosi 36. 10. 1. Komisja egzaminacyjna przedstawia prezesowi sądu okręgowego wyniki konkursu wraz z dokumentacją. 2. Na podstawie przedstawionych wyników konkursu prezes sądu okręgowego ustala listę osób zakwalifikowanych do odbywania aplikacji, biorąc za podstawę sumę punktów uzyskanych przez kandydata w czasie konkursu. W razie uzyskania przez kilku kandydatów tej samej liczby punktów bierze również pod uwagę ocenę końcową widniejącą na dyplomie. 11. 1 Aplikant odbywa praktykę zgodnie z harmonogramem aplikacji: 6 miesięcy z zakresu wykonywania orzeczeń w sprawach rodzinnych i dla nieletnich i 6 miesięcy z zakresu wykonywania orzeczeń w sprawach karnych.
2. W okresie aplikacji w zespole wykonującym orzeczenia w sprawach rodzinnych i dla nieletnich, aplikant zapoznaje się z organizacją pracy kuratora rodzinnego i zasadami działania zespołu kuratorskiej służby sądowej, w tym współpracy z wydziałem rodzinnym i nieletnich oraz wydziałem cywilnym dla spraw rodzinnych sądu okręgowego. 3. W okresie aplikacji w zespole wykonującym orzeczenia w sprawach karnych, aplikant zapoznaje się z organizacją pracy kuratora dla dorosłych i zasadami działania zespołu kuratorskiej służby sądowej, w tym zasadami współpracy z wydziałem karnym, grodzkim i wykonawczym sądu rejonowego, a także wydziałem karnym odwoławczym i penitencjarnym sądu okręgowego. 12. Zajęcia seminaryjne dla aplikantów rozpoczynają się 1 września i trwają do 30 czerwca następnego roku. Zajęcia odbywają się w ośrodkach szkoleniowych Szkoły, w formie 3 dniowych zjazdów. 13. Przedmiotem zajęć seminaryjnych jest: 1) Konstytucja RP 3 godziny 2) prawo karne materialne, procesowe i wykonawcze - 24 godziny; 3) prawo cywilne i postępowanie cywilne - 6 godzin; 4) prawo rodzinne i opiekuńcze oraz ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich - 18 godzin; 5) ustawa Prawo o ustroju sądów powszechnych i Rozporządzenie MS Regulamin urzędowania sądów powszechnych 5 godzin 6) ustawa o kuratorach sądowych i przepisy wykonawcze do tej ustawy 21 godzin; 7) ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi oraz przepisy wykonawcze 3 godziny; 8) ustawa o zapobieganiu narkomanii - 2 godziny, 9) pedagogika resocjalizacyjna - 12 godzin 10) elementy psychologii w pracy kuratora sądowego - 6 godzin; 11) metodyka pracy kuratora z elementami pracy socjalnej - 60 godzin 12) etyka i etykieta zawodowa - nie mniej niż 8 godzin; 14. Nadzór nad przebiegiem szkolenia aplikantów sprawuje prezes sądu okręgowego za pośrednictwem kuratora okręgowego, a w zakresie szkolenia teoretycznego nadzór sprawuje Dyrektor Szkoły.
15. 1. Na wniosek kuratora okręgowego prezes sądu okręgowego wyznacza w porozumieniu z prezesem sądu, do którego aplikant został skierowany, patrona aplikanta na czas odbywania aplikacji w poszczególnych zespołach. 2. Patron zapoznaje aplikanta z czynnościami należącymi do zakresu obowiązków aplikanta a także raz na trzy miesiące przedstawia kuratorowi okręgowemu pisemną opinię o przebiegu szkolenia praktycznego w okresie aplikacji i postępach poczynionych przez aplikanta. 3 Aplikant kuratorski w okresie aplikacji sprawuje 5 dozorów i 5 nadzorów na zasadach, jakie stosuje się wobec kuratorów społecznych 16 1. Po zakończeniu każdej z części szkolenia teoretycznego, z zakresu problematyki prawnej i z zakresu metodyki pracy kuratora sądowego, aplikant zdaje kolokwium organizowane przez Szkołę. 2. Termin kolokwium wyznacza Dyrektor Szkoły. Część pisemna kolokwium trwa 2 godziny i polega na rozwiązaniu testu złożonego z 50 pytań jednokrotnego wyboru i pisemnym opracowaniu jednego z dwóch tematów. Część ustna polega na udzieleniu odpowiedzi na pytania, które w formie pisemnych zestawów zawierających 4 pytania przygotowuje Centrum Szkolenia z zakresu objętego kolokwium. Kolokwium przeprowadza komisja egzaminacyjna powołana przez Dyrektora Szkoły. Problemy i pytania na część pisemną i ustną kolokwium opracowuje Szkoła. 17. 1. Aplikanci składają egzamin kuratorski przed komisją egzaminacyjną powoływaną przez prezesa sądu okręgowego 2. Komisja egzaminacyjna składa się z przewodniczącego, którym jest prezes lub wiceprezes sądu okręgowego, sekretarza, którym jest kurator okręgowy, 2 sędziów sądu okręgowego - specjalistów z zakresu prawa karnego i rodzinnego, 2 kuratorów zawodowych specjalistów w zakresie poszczególnych specjalizacji. Minister Sprawiedliwości może skierować swojego przedstawiciela do pracy w komisji egzaminacyjnej. Do członków komisji stosuje się odpowiednio przepis 8 ust. 4. W przypadku wyłączenia wszystkich osób uprawnionych do pełnienia funkcji przewodniczącego albo sekretarza komisji egzaminacyjnej Minister Sprawiedliwości powołuje na te funkcje sędziego właściwego sądu okręgowego. 3. Podczas egzaminu mogą być obecni przedstawiciel Krajowej Rady Kuratorów oraz osoby zaproszone przez przewodniczącego komisji, które nie mogą brać udziału w naradzie rozstrzygającej o wynikach egzaminu. 18. 1. Egzamin kuratorski odbywa się w terminie wyznaczonym przez Ministra Sprawiedliwości.
2. O składzie komisji egzaminacyjnej oraz terminie i miejscu egzaminu przewodniczący komisji zawiadamia, co najmniej miesiąc wcześniej, członków komisji oraz aplikantów przystępujących do egzaminu. 19. 1. Egzamin kuratorski składa się z części pisemnej i ustnej. 2. Komisja wystawia oceny za każdą pracę pisemną i z każdego przedmiotu na egzaminie ustnym. 3. Oceny, o których mowa w ust. 2, mogą być określone oznaczeniem "minus" oraz "plus", przy czym "plus" powoduje zwiększenie wartości oceny o 0,5, a "minus" zmniejszenie o 0,25. 20. 1. Część pisemna trwa 6 godzin i odbywa się w obecności co najmniej dwóch członków komisji egzaminacyjnej. 2. Część pisemna polega na opracowaniu wniosku wraz z uzasadnieniem, należącego do zadań kuratora dla dorosłych i kuratora rodzinnego, na podstawie akt sądowych zakwalifikowanych przez komisję egzaminacyjną lub opracowanych na potrzeby egzaminu. 3. W trakcie części pisemnej aplikant może posługiwać się tekstami aktów prawnych i komentarzami. 21. Komisja egzaminacyjna dopuszcza aplikanta do części ustnej egzaminu po uzyskaniu przez niego ocen pozytywnych z części pisemnej. 22. 1. Część ustna polega na udzieleniu odpowiedzi na pytania, które w formie pisemnych zestawów przygotowuje Szkoła. Członkowie komisji mogą zadawać pytania dodatkowe, związane tematycznie z pytaniami z wylosowanego zestawu. 2. Przedmiotami części ustnej egzaminu są: 1) prawo rodzinne i opiekuńcze oraz postępowanie cywilne 2) prawo karne materialne, procesowe i wykonawcze; 3) pedagogika i resocjalizacja 4) psychologia i socjologia 5) metodyka pracy kuratora sądowego 3. Zakres przedmiotowy egzaminu z dyscyplin, o których jest mowa w ust. 2 pkt 1 i 2, określony jest potrzebami wynikającymi z zadań kuratora sądowego
4. W trakcie części ustnej egzaminu aplikant może posługiwać się tekstami aktów prawnych udostępnionymi przez komisję. Czas przygotowania do odpowiedzi z każdego z przedmiotów, o których mowa w ust. 2, wynosi nie mniej niż 10 minut. 23. 1. Warunkiem zdania części ustnej egzaminu jest otrzymanie ocen pozytywnych ze wszystkich przedmiotów. 2. Rezygnacja z odpowiedzi jest równoznaczna z uzyskaniem oceny niedostatecznej. 3. W przypadku nieprzystąpienia aplikanta kuratorskiego do części ustnej egzaminu, po uzyskaniu ocen pozytywnych z części pisemnej, komisja odnotowuje ten fakt w protokole i przesyła go prezesowi sądu okręgowego. 24. 1. Komisja ustala łączną ocenę części pisemnej i ustnej egzaminu stopniami: 1) celujący - jeżeli średnia arytmetyczna wynosi 5,75 do 6,0; 2) bardzo dobry plus - jeżeli średnia arytmetyczna wynosi 5,25 do 5,74; 3) bardzo dobry - jeżeli średnia arytmetyczna wynosi 4,75 do 5,24; 4) dobry plus - jeżeli średnia arytmetyczna wynosi 4,25 do 4,74; 5) dobry - jeżeli średnia arytmetyczna wynosi 3,75 do 4,24; 6) dostateczny plus - jeżeli średnia arytmetyczna wynosi 3,25 do 3,74; 7) dostateczny - jeżeli średnia arytmetyczna wynosi 2,75 do 3,24; 8) niedostateczny. 2. Z przebiegu i wyników poszczególnych części egzaminu kuratorskiego komisja sporządza protokół, który podpisują przewodniczący i wszyscy członkowie komisji egzaminacyjnej. W protokole, oprócz ocen z poszczególnych przedmiotów, mogą być zawarte dodatkowe uwagi i spostrzeżenia komisji. 25. 1. Prezes sądu okręgowego może udzielić aplikantowi kuratorskiemu zezwolenia na zdawanie egzaminu kuratorskiego w terminie późniejszym, jeżeli uzna, że choroba, wypadek losowy lub inna wykazana przez aplikanta okoliczność daje podstawę do udzielenia takiego zezwolenia. 2. Zezwolenia, o którym mowa w ust. 1, prezes sądu okręgowego udziela na pisemny wniosek aplikanta, złożony nie później niż miesiąc od ustania przyczyny uzasadniającej nieprzystąpienie do egzaminu. 3. Aplikanci, którzy nie zdali egzaminu, mogą składać go ponownie tylko raz przed komisją egzaminacyjną powołaną w Ministerstwie Sprawiedliwości, w trybie określonym w 17 ust. 2
z tym że przewodniczącym komisji jest przedstawiciel Ministra Sprawiedliwości, wytypowany z grona sędziów delegowanych do Ministerstwa Sprawiedliwości. 4. Aplikant, który nie przystąpił do egzaminu w wyznaczonym terminie i nie uzyskał zezwolenia prezesa na zdawanie go w terminie późniejszym albo odstąpił bez usprawiedliwienia od egzaminu w czasie jego trwania, składa egzamin tylko raz według zasad, jak w przypadku uzyskania oceny niedostatecznej. 5. Egzamin składany ponownie podlega powtórzeniu w całości. 26. 1. Przewodniczący i członkowie komisji egzaminacyjnej za przeprowadzenie części ustnej egzaminu kuratorskiego otrzymują wynagrodzenie w wysokości 1,0% miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego sędziego sądu okręgowego w pierwszej stawce awansowej za każdego aplikanta zdającego egzamin. 2. Wynagrodzenie w tej samej wysokości otrzymuje również członek komisji egzaminacyjnej za sprawdzenie jednej pracy pisemnej. 27. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.