Zespół Szkół Technicznych w Suwałkach Pracownia Sieci Teleinformatycznych KONFIGUROWANIE PRZEWODOWEJ SIECI KOMPUTEROWEJ Opracował Sławomir Zielioski Wersja 1.0 Suwałki 2011
Cel ćwiczenia Nabycie praktycznych umiejętności konfigurowania przewodowych sieci komputerowych Przygotowanie poprzedzające zajęcia 1. Zapoznad się z działaniem programu do monitorowania i analizy ruchu sieci komputerowej CommView. W oparciu o Podręcznik Użytkownika tego programu [2]: a. napisad, co należy zrobid, aby w programie CommView przechwytywad pakiety IP, b. napisad, w jaki sposób w programie CommView można przechwycid i zrekonstruowad stronę internetową odebraną przez użytkownika sieci (program ma wyświetlid odebrany tekst oraz grafikę), c. wymienid 6 przykładowych protokołów IP analizowanych przez powyższych program oraz podad, do której warstwy modelu OSI [1] protokoły te należą, d. napisad, w jaki sposób można dokonywad pomiarów statystycznych natężenia ruchu w sieci z podziałem na protokoły IP. Wymagany sprzęt, oprogramowanie oraz materiały Do realizacji tego dwiczenia potrzebne będą: spleciony kabel miedziany nieekranowany typu UTP Cat 5e (tzw. skrętka) wtyki RJ45 wraz z osłonkami nóż do ściągania izolacji zaciskarka do wtyków RJ45 (2 sztuki) tester przewodów sieci komputerowej izolacja elektrotechniczna dwa komputery PC wyposażone w karty sieciowe Ethernet z gniazdem RJ45 drukarka lokalna USB wraz z nośnikiem zawierającym sterowniki zarządzalny przełącznik sieciowy wraz z dokumentacją (REPOTEC 12 Gigabit Web Smart Switch with PoE) nośnik z programem do pomiaru prędkości transferu danych w sieci LAN Speed Test nośnik z programem do monitorowania i analizowania ruchu sieci komputerowej (wersja ewaluacyjna programu CommView ) Zadania Uwaga! Należy zachowad szczególną ostrożnośd posługując się nożem do ściągania izolacji oraz zaciskarką wtyków. 2. W oparciu o literaturę fachową zgromadzoną w biblioteczce zawodowej, narysowad w sprawozdaniu, w jaki sposób należy połączyd przewody w splecionym kablu telekomunikacyjnym kategorii 5e ( skrętce ), aby uzyskad: a. standardowy (nieskrosowany) kabel sieciowy zakooczony wtykami RJ45, b. skrosowany kabel sieciowy zakooczony wtykami RJ45. Podad źródło informacji. 2
3. W oparciu o informacje zawarte w biblioteczce zawodowej, napisz w sprawozdaniu, do jakich celów używany jest kabel standardowy, a do jakich celów kabel skrosowany. Podad źródło informacji. 4. Korzystając z notatek wykonanych w Zadaniu 1 lub z informacji zawartej w biblioteczce zawodowej, wykonad: a. dwa kable sieciowe standardowe zakooczone wtykami RJ45 o długości co najmniej 1 m każdy, b. pojedynczy kabel sieciowy skrosowany zakooczony wtykami RJ45 o długości co najmniej 4 m. Kabel ten należy oznaczyd w połowie jego długości kawałkiem izolacji tak, aby odróżniał się wizualnie od kabli standardowych. Uwaga! Pierwszy kabel powinien byd wykonany pod bezpośrednim nadzorem nauczyciela. Uwaga! Należy zachowad szczególną ostrożnośd posługując się nożem do ściągania izolacji oraz zaciskarką wtyków. Wykonane kable należy przetestowad używając testera kabli sieciowych. Wykonane kable oraz sposób ich testowania zademonstrowad nauczycielowi. 5. Przy użyciu wcześniej wykonanego kabla skrosowanego utworzyd najprostszą możliwą sied składającą się z dwóch połączonych ze sobą komputerów. Zmienid nazwy komputerów na Komputer1 oraz Komputer2 oraz przyłączyd je do grupy roboczej UCZNIOWIE. Nadad komputerom adresy sieciowe IPv4 należące do puli adresów klasy A. Na obu komputerach udostępnid w sieci katalogi o nazwie Publiczny. W katalogach tych umieścid pliki tekstowe, zawierające nazwę danego komputera (np. Komputer2 ), ustawienia jego karty sieciowej (adres IP, maska, itp.) oraz jego fizyczny adres karty sieciowej MAC. Wykonad eksperyment polegający na przekopiowaniu przez nowoutworzoną sied udostępnionych plików tekstowych. Po przetestowaniu poprawności działania sieci, zademonstrowad system nauczycielowi. 6. Sprawdzid działanie polecenia ping w zainstalowanym systemie. Wyniki działania opisad w sprawozdaniu. 7. Do jednego z komputerów dołączyd i zainstalowad lokalną drukarkę USB. Drukarkę tę udostępnid przez sied dla użytkownika drugiego komputera pod nazwą DrukarkaSieciowa. Zademonstrowad poprawnośd instalacji poprzez wydrukowanie przez sied strony testowej drukarki w obecności nauczyciela. 3
8. Pomierzyd prędkośd transferu danych pomiędzy komputerami. W celu wykonania tego zadania można wykorzystad program o nazwie LAN Speed Test (dołączony w zestawie). W tym przypadku należy wyłączyd zaporę sieciową w obu komputerach i udostępnid programowi na zdalnym komputerze folder z pełnymi prawami odczytu i zapisu. Zapisad w sprawozdaniu wynik pomiaru. Dodatkowo, obliczyd i zapisad o ile procent otrzymany wynik różni się od teoretycznej maksymalnej prędkości oferowanej przez zainstalowane w komputerach karty sieciowe. Wyjaśnid przyczynę ewentualnej różnicy pomiędzy tymi wartościami. 9. Zanotowad w sprawozdaniu przykładowe typy nawiązanych połączeo sieciowych oraz używane przez nie adresy i ich porty. Określid, do której warstwy modelu OSI one należą. W celu realizacji niniejszego zadania można skorzystad z systemowej funkcji diagnostycznej netstat ano. 10. Na obu komputerach zainstalowad program do monitorowania i analizowania ruchu w sieci komputerowej (na nośniku dołączona jest ewaluacyjna wersja programu CommView ). Przy użyciu tego programu dokonad analizy pakietów IP przesyłanych w sieci komputerowej: a. podczas pracy jałowej komputerów, tzn. gdy komputery są włączone, ale użytkownicy ich nie używają, b. podczas transferu plików pomiędzy komputerami (np. podczas używania programu do testowania prędkości sieci), c. podczas używania funkcji ping. W sprawozdaniu należy opisad typy przesyłanych pakietów podając nazwę protokołu internetowego oraz zaznaczając, do jakiej warstwy modelu OSI protokoły te należą. Wyniki przedstawid w formie tabelarycznej lub w formie odpowiednich wykresów. Wykresy te mogą byd generowane automatycznie w niektórych programach do analizy ruchu w sieci komputerowej (np. w programie CommView można uzyskad powyższe wykresy korzystając z opcji View -> Statistics -> Packets -> IP Protocols lub IP Sub-Protocols ). 11. Przetestowad, w jaki sposób ustawienia Wyjątków zapory sieciowej wpływają na pracę sieci. Zademonstrowad przykłady nauczycielowi używając funkcji ping i odpowiednio konfigurując wyjątki zapory. 12. Zamontowad przełącznik zarządzalny w krosownicy. Uwaga! Wszelkiego rodzaju prace na zapleczu pracowni muszą byd wykonywane za uprzednim przyzwoleniem i pod bezpośrednim nadzorem nauczyciela. 13. Podłączyd oba komputery do przełącznika przy użyciu wcześniej wykonanych kabli sieciowych. W tym celu wykorzystad istniejącą już w pracowni infrastrukturę sieciową (gniazda na ścianach, okablowanie w korytkach naściennych, krosownica na zapleczu pracowni, kable krosownicze). Jeden z komputerów należy podłączyd do gniazda naściennego używając kabla skrosowanego, natomiast drugi używając kabla standardowego. Przełącznik połączyd z odpowiednimi gniazdami krosownicy używając standardowych (nieskrosowanych) przewodów krosowniczych. Sprawdzid, 4
czy oba komputery nawiązały komunikację z przełącznikiem. Jeżeli oba komputery nie nawiązały łączności z przełącznikiem, to zapisz w sprawozdaniu możliwą przyczynę tej usterki. Zademonstruj uzyskane wyniki nauczycielowi, po czym usuo ewentualne usterki. 14. Na podstawie instrukcji przełącznika zarządzalnego: a. wymienid i krótko opisad pięd przykładowych funkcji przełącznika, które mogą byd konfigurowane zdalnie. Krótko wyjaśnid, do czego służą te funkcje, b. wymienid, jakiego rodzaju analizy funkcjonowania przełącznika mogą byd przeprowadzane zdalnie; podaj przykłady konkretnych wyników takich analiz. 15. Zademonstrowad nauczycielowi: a. w jaki sposób można zdalnie włączad i wyłączad porty przełącznika, b. w jaki sposób można separowad między sobą wybrane porty. 16. Przyłączyd komputery do Internetu (zbudowana dotychczas sied dwóch komputerów i przełącznika powinna byd podłączona jako podsied istniejącej w pracowni sieci, która jest już dołączona do Internetu). W sprawozdaniu naszkicowad schemat stworzonej sieci, oznaczając poszczególne urządzenia oraz podając ich adresy IP i maski sieci. Na schemacie użyd symboli graficznych zaproponowanych przez firmę Cisco. Przetestowad poprawnośd działania sieci poprzez odczytanie zawartości wybranej strony html w Internecie. Zademonstrowad nauczycielowi narysowany schemat oraz działające połączenie internetowe. 17. Pomierzyd prędkośd transferu danych w: a. sieci lokalnej (pomiędzy komputerami za pośrednictwem przełącznika) b. w sieci rozległej (pomiędzy komputerami o wybranym serwerem krajowym lub międzynarodowym). Uzyskane wyniki pomiarów wraz z wykorzystanymi metodami pomiaru opisad w sprawozdaniu. Zapisad w sprawozdaniu, o ile procent otrzymany wynik różni się od teoretycznej maksymalnej prędkości oferowanej przez zainstalowane w komputerach karty sieciowe. Wyjaśnid przyczynę ewentualnej różnicy pomiędzy tymi wartościami. 18. Jeden z komputerów skonfigurowad w roli serwera plików i serwera wydruku. W tym celu założyd na obu komputerach konta dla użytkowników opisanych w tabeli 1. Założyd na serwerze plików foldery o nazwach Tylko Kowalski oraz Wszyscy. Uprawnienia i zabezpieczenia zasobów opisane są w tabeli. 5
Tabela 1. Nazwy kont, uprawnienia i zabezpieczenia Nazwisko Nazwa konta (login) Hasło Prawa modyfikacji folderu Tylko Kowalski (lokalne i zdalne) Prawa modyfikacji folderu Wszyscy (lokalne i zdalne) Jan Kowalski j.kowalski qwerty Tak Tak Nie Anna Nowak a.nowak asdfgh Nie Tak Tak Jarosław Kargul j.kargul zxcvbn Nie Tak Nie Prawa do drukowania lokalnego i zdalnego Po przetestowaniu zademonstrowad system nauczycielowi. 19. Sposób łączenia przewodów w okablowaniu strukturalnej sieci komputerowej może byd wykonane zgodnie z dwiema normami. Przyporządkowanie kolorów przewodów w obu normach jest inne. Stąd też instalator naprawiający sied komputerową w danym budynku, musi wpierw wiedzied, w oparciu o którą z norm sied ta została zbudowana. a. omówid różnice pomiędzy powyższymi dwiema normami, b. podad, którą normę zastosowano przy tworzeniu sieci komputerowej w pracowni teleinformatyki. Opracowanie Pisemne sprawozdanie dokumentujące wykonanie powyższych zadao należy przekazad nauczycielowi na zakooczenie zajęd. Literatura [1] K. Pytel, S. Osetek: Systemy operacyjne i sieci komputerowe. WSiP, Warszawa 2010. [2] CommView Network Monitor and Analyzer for MS Windows. Podręcznik użytkownika, http://www.tamos.com/docs/cv40pl.pdf (data dostępu, styczeo 2011). 6