OPIS TECHNICZNY PROJEKT BUDOWLANY WYKONAWCZY ZIELENI Przebudowa i rewaloryzacja rynku miejskiego w Brańsku dz. nr ew. 2279, 1983, 1982/3, 2280 I. Podstawa opracowania : a/ Umowa z Inwestorem b/ Mapa do celów projektowych c/ Wizja lokalna w terenie i pomiary inwentaryzacyjne. d/ Wstępna koncepcja przebudowy Placu Miejskiego w Brańsku uzgodniona z Inwestorem e/ Zalecenia konserwatorskie wydane przez Podlaskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Białymstoku f/ Wizja lokalna w terenie i pomiary inwentaryzacyjne. II. DANE LICZBOWE Bilans terenu 1. Pow. zabudowy - kramy 0,0112ha 2. Pow. podwyższenia pod pomnik 0,0026ha 3. Pow. placu i ciągów pieszych 0,2060ha 4. Pow. placu zabaw 0,0155ha 5. Pow. zieleni 0,0537ha Powierzchnia terenu inwestycji 0,2890 ha. III. CHARAKTERYSTYKA OGÓLNA TERENU Stan istniejący Teren będący przedmiotem opracowania, zlokalizowany jest w centralnej części miasta Brańska, w sąsiedztwie ulic: Rynek i Sienkiewicza. Zakres opracowania obejmuje nowo projektowany Rynek Miejski w Brańsku, wraz z przyległymi projektowanymi kramami i placem zabaw dla dzieci. Na omawianym terenie rosną drzewa o różnej wartości zdobniczej i biologicznej. Drzewa w większości były niewłaściwie pielęgnowane i można zaobserwować typowe deformacje koron drzew powstałe wskutek wzrostu w warunkach zagęszczenia i nieprawidłowej pielęgnacji. Spotyka się korony jednostronnie rozbudowane, a pnie pochylone. U niektórych drzew na pniach i konarach widoczne są ubytki powierzchniowe, sporadyczne ubytki wgłębne, ślady po odłamanych gałęziach. Szczegółowy opis stanu zachowania /zdrowotności/ drzew i krzewów, rosnących na omawianym terenie, został zawarty w opracowaniu pt. Inwentaryzacja zieleni 1
Zmiany w zagospodarowaniu Z racji projektowanego w tym miejscu placu wszystkie drzewa rosnące w znajdującym się tu parku zostały przeznaczone do wycinki. IV. Zieleń projektowana Projekt Rynku Miejskiego miał na celu za pomocą prostych form odtworzyć ducha miejsca i powrócić do tradycji Rynku Miejskiego, którego Brańsk został pozbawiony, przez wprowadzenie tam parku. Mała architektura aranżuje to miejsca w stylu staromiejskim, z elementami o nowoczesnej formie. Dlatego też przewidziano tu rozstawienie stylowych latarni obsadzonych zwieszającymi się kwiatami jednorocznymi i ustawienie ławek o barokowym kształcie (żeliwnych z drewnianymi siedziskami). Prostokątne gazony wykonane z tradycyjnej cegły klinkierowej obsadza się niskimi płożącymi krzewami, a w ich środku umieszcza się niskie drzewa liściaste o formie kulistej (Acer platanoides Globosum ). Ukryte na klinkierowym murku, w cieniu drzew ławki, będą stanowiły enklawę ciszy i spokoju w centrum miasta. Kompozycje zieleni wokół projektowanych kramów dąży do utworzenia możliwie ciekawych grup drzew i krzewów ozdobnych /liściastych, iglastych/, dających różnokolorowe efekty kwitnienia, owocowania, przebarwiania się liści, zróżnicowanych pod względem wysokości i pokroju. W pobliżu placu zabaw dla dzieci zaplanowano obsadzenie donic niskimi krzewami liściastymi, o kolorowych liściach i ciekawym pokroju. Nawierzchnia placu zabaw została zaprojektowana jako bezpieczna (żwirowa), dająca dzieciom możliwość zabawy, relaksu i odpoczynku. V. Dobór materiału roślinnego Przy doborze materiału roślinnego kierowano się takimi czynnikami jak : warunki klimatyczne (przede wszystkim mrozoodporność), warunki glebowe, odporność roślin na niekorzystne warunki miejskie, wartość estetyczna, stosunkowa łatwość pielęgnacji, względy ekonomiczne, ale zarazem reprezentacyjny charakter parku, centralne położenie parku, jego reprezentacyjny charakter, Dobór materiału roślinnego zawarto w Tabeli II. Tabela II zawiera spis zaprojektowanych drzew i krzewów, przy czym ich numery są zgodne z numerami na palnie. 2
VI. Wytyczne 4.1. Wymagania ogólne Materiał szkółkarski drzew przeznaczony do sadzenia powinny mieć rozmiar w obwodzie co najmniej tyle, ile zostało podane w tabeli III. Drzewa muszą być czysty odmianowo, wyprodukowany zgodnie z zasadami agrotechniki szkółkarskiej i odpowiadać zaleceniom jakościowym określonym przez Związek Szkółkarzy Polskich. Rośliny powinny być zdrewniałe, zahartowane oraz prawidłowo uformowane z zachowaniem charakterystycznych dla gatunku i odmiany pokroju, wysokości, szerokości i długości pędów, a także równomiernego rozkrzewienia i rozgałęzienia. Powinny być zachowane odpowiednie proporcje między pniem i koroną oraz między podkładką dobrze z nią zrośniętą częścią szlachetną. Materiał musi być zdrowy, bez śladów żerowania szkodników, uszkodzeń mechanicznych, objawów będących skutkiem niewłaściwego nawożenia i agrotechniki oraz bez odrostów podkładki poniżej miejsca szczepienia. System korzeniowy powinien być dobrze wykształcony, nie uszkodzony, odpowiedni dla danego gatunku, odmiany i wieku rośliny. Bryła korzeniowa powinna być dobrze przerośnięta i odpowiednio duża w zależności od gatunku, odmiany i wieku rośliny. Bryły korzeniowe powinny być zabezpieczone tkaniną, rozkładającą się najpóźniej w ciągu półtora roku po posadzeniu, nie mającą ujemnego wpływu na wzrost roślin. Drzewa nie mogą być produkowane w pojemnikach ażurowych. Ponadto rośliny pojemnikowe powinny odpowiadać wszystkim wyżej wymienionym wymaganiom. 4.2. Trawniki Cały obszar przeznaczony pod trawnik należy przekopać pamiętając, aby na tym etapie prac założyć wszystkie instalacje (oświetlenie, nawadnianie). Projektuje się założenie trawników z zastosowaniem biowłókniny z wszytymi nasionami traw, które cechują się wysoką odpornością na niesprzyjające warunki środowiskowe i łatwością zastosowania. Biowłókninę należy rozłożyć na uprzednio oczyszczonym i przygotowanym gruncie. Odpowiednio ułożona już po kilkunastu dniach wiąże się z glebą za pomocą korzeni tworząc jednolitą zazielenioną strukturę. Do uzyskania dobrego efektu konieczne jest regularne koszenie trawnika, które również hamuje rozwój chwastów. 4.3. Przygotowanie gleby i sadzenie drzew Najlepszym sposobem na zmniejszenie niebezpieczeństwa uszkodzenia korzeni i chorób jest utrzymanie dobrej jakości gleby bogatej w tlen i wodę. Należy o to zadbać już przez odpowiednie przygotowanie gleby, w której drzewa zostaną posadzone. Pozwala to na uniknięcie wielu nakładów na pielęgnację drzew w przyszłości. Jeżeli drzewa sadzi się na glebach ubogich, konieczne jest wykopanie dołu o wymiarach 1,5x1,5m. Na dno dołu wsypać urodzajną ziemię tworząc kopczyk i wbić palik. Nadłamane, uszkodzone i 3
bardzo długie korzenie przyciąć, ułożyć na kopczyku i przysypać urodzajną glebą. Ziemię wokół rośliny ugnieść tak by powstała miska, którą następnie należy wypełnić wodą. Obsypać drzewko kopczykiem wys. 30cm, który będzie chronił korzenie przed przemarzaniem, a pień przywiązać do palika. 4.4. Przygotowanie gleby i sadzenie krzewów W miejscach sadzenia krzewów, konieczne jest usunięcie podłoża i zastąpienia go ziemią żyzną. Wolną przestrzeń między bryłą, a ściankami dołu wypełnić ziemią odpowiednią dla danej rośliny i lekko ugnieść. Przestrzeń między roślinami dobrze jest wyściółkować korą, która zabezpiecza przed nadmiernym rozwojem chwastów i utratą wilgoci. Ponadto w okresie zimy gruba warstwa ściółki chroni system korzeniowy przed mrozem i zapewnia roślinom odpowiednią wilgotność. 4.5. Zakładanie żywopłotów Na omawianym teranie zaprojektowany został żywopłot swobodny z tawuły van Houtte a, oraz żywopłot przeznaczony do formowania z ligustra pospolitego i pęcherznica kalinolistna Luteus. Rośliny sadzimy w rzędzie w ilości 2-3 /m żywopłotu, po posadzeniu należy je radykalnie przyciąć do wys.10-15cm co pobudzi krzew do lepszego rozgałęzienia się, tuż nad ziemią. W drugim roku wczesną wiosna przed rozwojem liści należy skrócić wszystkie pędy do wysokości 20-30cm. W kolejnych latach należy przycinać 2/3 przyrostów tegorocznych, a zostawiać 1/3. 4.6. Rośliny okrywowe Rośliny okrywowe mogą zastąpić trawnik w miejscach, z zagospodarowaniem których, jest największy problem. Najczęściej sadzi się je na skarpach trudnych do koszenia lub pod drzewami, gdyż bardzo dobrze znoszą silne zacienienie, gdzie tworzą zwarte kobierce, szczelnie pokrywające glebę. Cały obszar przeznaczony do zazielenienia należy przekopać. Przestrzeń między roślinami dobrze jest wyściółkować korą uprzednio przykrywając matą szkółkarską, która zabezpiecza przed nadmiernym rozwojem chwastów. Przed posadzeniem każdej sadzonki na dnie dołu podsypać ok.10-15cm świeżej, próchniczej ziemi. 4.7. Zalecenia Na omawianym obszarze projektowanej zieleni zaleca się montaż instalacji nawadniającej, która wpływa na optymalny rozwój roślinności i nie dopuszcza do jakże częstego niedoboru wody w glebie, zwłaszcza w miesiącach letnich. Drzewa i krzewy szczególnie w pierwszym roku po posadzeniu wymagają starannej i fachowej pielęgnacji. Po posadzeniu drzew i podlewaniu wodą, glebę dookoła każdej rośliny wzbogacamy w substancje próchnicze ze składnikami pokarmowymi. 4
Pielęgnacja w dalszych latach będzie polegała na nawożeniu co roku na wiosnę i odchwaszczaniu. Natomiast pędy wyrastające zbyt wysoko lub nadmiernie rozrastające się na boki należy przyciąć. Tabela II ZESTAWIENIE ROŚLIN wielkość wys./sred. Krzewy iglaste doniczki rośliny (cm) (l) 1 Juniperus squamata Blue Carpet, jałowiec łuskowaty Blue Carpet 80 C3 40 2 Juniperus horizontalis Blue Chip, jałowiec płożący Blue Chip 66 C3 40 3 Juniperus media Pfizeriana, jałowiec pośredni Pfizeriana 6 C3 40 5 Pinus mugo var. pumilio, sosna górska 16 6 Pinus mugo Winter Gold, sosna górska Winter Gold 2 C3 40 C3 40 Drzewa liściaste 7 Acer platanoides Globosum, klon pospolity Globosum 10 8 Crataegus laevigata "Paul's Scarlet", głóg dwuszyjkowy "Paul's Scarlet" 2 9 Salix caprea "Kilmarnock", wierzba iwa 8 Obwód pnia (cm) 8-10 wysokość korony (w cm) 150-200 8-10 150-200 8-10 120-150 Krzewy liściaste 10 Berberis thunbergii Green Carpet, berberys Thunberga Green Carpet 48 12 Berberis thunbergii Atropurpurea Nana, berberys Thunberga Atropurpurea Nana 16 14 Cotoneaster horizontalis, irga pozioma 44 15 Cotoneaster dammeri, irga Dammera Major 16 17 Ligustrum vulgare, ligustr pospolity 110 18 Physocaspus opulifolius Luteus, pęcherznica kalinolistna Luteus 32 19 Spiraea x vanhouttei, tawuła van Houtte a 86 20 Spiraea cinerea Little Princessa, tawuła norweska Little Princess 360 21 Spiraea jap. "Goldmound", tawuła japońska "Goldmound" 70 22 Spiraea jap. "Goldflame", tawuła japońska "Goldflame" 36 wielkość doniczki (l) wys./sred. rośliny (cm) C3 40-60 OBSADZENIE DONIC WISZACYCH ROŚLINAMI JEDNOROCZNYMI 23 Pelargonia zwisajaca 40 11cm - Białystok, 30 grudnia 2009 r. 5